|
2000
|
|
|
Euskal Herrian errotu den soziolinguistikan bertan, bestetara gabe, Estatuarenkontu hau beste edozein adierazleren pareko ageri zaigu sarri askotan. Goiko aipuhorietan bezalaxe, Estatuaren hizkuntza eragina
|
beste
faktore batzuen kideko agertukozaigu: hala nola, esaterako, hezkuntza, ekonomia, kultura, familia eta abarren pareko.Eta, gutxiespen konplexuaren?
|
|
2001
|
|
|
4 Komunikazioaren testuinguruan,
|
beste
faktore batzuek ere eragina izatendute. Clement eta Noels en (1996) arabera, «con el tiempo, la atencion delos investigadores se ha dirigido de forma mas sistematica un numero maslimitado de dimensiones (Bradac, 1990).
|
|
|
Roberts Tuftseko Unibertsitateko (Estatu Batuak) nutrizio irakasleak esan du, ordea, ezin dela ziur esan emaitza horiek gero bihotzeko arrisku txikiagoa ekarriko dutenik. Tentsio arteriala bihotzeko arrisku faktore garrantzitsua den arren,
|
beste
faktore batzuk ere funtsezkoak dira, hala nola gorputz pisua edo kolesterol maila. “Beharrezkoa da formulak beste arrisku faktore batzuetan, hala nola lipidoen mailan edo gorputzeko gantzean, epe luzera dituen ondorioak ezagutzea”, idatzi du Robertsek.
|
|
|
Adierazpen geografiko babestuak (IGP):
|
beste
faktore batzuek parte hartzen dute. Nekazaritza Ministerioak 1994an berretsi zuen Espainiako jatorri deituren eta Europar Batasuneko legediaren jatorri deituren (DOP) arteko korrespondentzia, bai eta gure ordenamenduaren izen espezifikoen eta adierazpen geografiko babestuen (IGP) artekoa ere.
|
|
|
Airbag ak partzialki(% 70) edo erabat(% 100) puzten dira, pertsonaren tamainaren eta pisuaren arabera. Gainera, segurtasun mekanismo berriek kontuan hartzen dituzte
|
beste
faktore batzuk ere, hala nola emakumeak txikiagoak izaten direla eta bolantetik eta, beraz, airbagetik hurbilago esertzeko joera dutela.
|
|
|
Arrautza eta kolesterolaren kontrola. Pertsona baten kolesterol maila altuak (hiperkolesterolemia) ez dira elikagai jakin bat kontsumitzearen ondorio, dieta globalaren ondorio baizik,
|
beste
faktore batzuez gain. Dietako neurri murriztaileek, arrautzaren kolesterolari buruzko aurreiritzien ondorioz, beste elikagai batzuen urritasuna eragin dezakete.
|
|
|
Dietako neurri murriztaileek, arrautzaren kolesterolari buruzko aurreiritzien ondorioz, beste elikagai batzuen urritasuna eragin dezakete. Nahikoa frogatuta dago kolesterolemiaren kontrolean elikagaien kolesterol edukiak ez ezik,
|
beste
faktore batzuek ere eragiten dutela, hala nola, elikagaien bitamina eta mineralen ekarpena, gantz azido saturatu eta poliasegabeen edukia eta bien arteko erlazioa. Arrautzaren kasuan, erlazio hori onuragarria da odoleko lipidoen mailan duen eraginari dagokionez, hau da, gantz poliasegabearen proportzioa (koipe ona) gantz asea (koipe txarra) baino handiagoa da.
|
|
|
Azken horiek eremu mediterraneoetan landatzeko pentsatuta daude. Haziak aukeratzeko orduan kontuan hartu beharreko
|
beste
faktore batzuk, APJren arabera, lurzoru mota eta soropilak lehorteari, izurriei eta pertsonen igarotzeari dion erresistentzia dira.
|
|
|
Bestalde, pertsona baten kolesterol maila ez da elikagai jakin baten kontsumoaren ondorio, eguneroko dietak osatzen duen elikagai multzoarena baizik. Gainera, kolesterolemia kontrolatzeko (odoleko kolesterol maila), dietako kolesterol edukiak ez ezik,
|
beste
faktore batzuek ere eragiten dute, hala nola elikagaien bitamina eta mineral ekarpena, gantz azido aseen eta poliasegabeen edukia eta bien arteko erlazioa. Arrautzaren kasuan, erlazio hori ona da odoleko lipidoen (koipeen) mailan duen eraginari dagokionez.
|
|
|
Prozesu hori azkartu duten faktoreen artean daude meteorologikoak muturreko baldintzak, intsektuak eta onddoak eta kutsadura atmosferikoa.
|
Beste
faktore batzuk nitrogenoaren eta sulfuroaren emisioak dira. Erdialdeko eta mendebaldeko Europan Eskandinavian eta kontinentearen hego mendebaldean baino maila altuagoak lortzen dituzte.
|
|
|
Zer iradokitzen dute zifrek? Izan ere, hipokloritoa ez da tumore horien eragile nagusia,
|
beste
faktore batzuk baizik, hala nola tabakismoa. Datu horien arabera, Espainian urtean 600 pertsona hiltzen dira uraren klorazioagatik.
|
|
|
Baina, era berean, eragin hori kontestatu, deuseztatu edo indartu (baina betiere kutsatu) egiten da
|
beste
faktore batzuengatik: sineste sistemak eta norberaren aldez aurreko jarrerak, pertsonen arteko sareen bitartez bideratzen diren talde praktikak edo esperientziak (familian, txokoan, lantokian, ikastetxean...), gizartea" iritzi erreferentzia" gisa zeharkatzen duten elkarte eta instituzio sareak (eliza, alderdiak, sindikatuak, mugimenduak, klubak edo bertsolarien mundua bera, euskal gatazkaren arlo honetan eragin sare gisa diharduena).
|
|
2002
|
|
|
Datozen hilabeteetan eragina izango duten
|
beste
faktore batzuk: petrolio salneurria, euro efektuaren desagertzea, Espainiar gobernuak legez ezarri digun defizit publiko zeroaren politika, Euroaren apreziazio posiblea eta Bushen keynesianismo kontserbadorea.
|
|
|
Eta oso liburu bisualak izatean, egungo haur eta gazte jendearen psikologia edo egitura mentalarekin bat datoz. Jakina, bertute horien ondoan,
|
beste
faktore batzuk ere gogoan hartu behar.
|
|
|
Badira
|
beste
faktore batzuk ere, adibidez estimulu sozialaren nahia edo jende asko pilatzen den tokiekiko interesa (horixe da zentro komertzial edo denden kasua), eta baita norbere erakarpen fisikoari buruzko segurtasunik eza ere.
|
|
|
Baina, aitortu behar da, egoera horretanzerikusi handia dutela, aipaturiko jarduerez gain, naturaren eraginak (bertan mendeetan hazi diren zuhaitzek, adibidez) eta, zer esanik ez, hilobia berrerabiltzerakoan bere egituretan egin zitezkeen aldaketek. Hala eta guztiz ere, hilerri bakoitzaren oinarrian badaude
|
beste
faktore batzuk ere, kontuan izan behar ditugunak: hilobiaren eraikuntzako materialak, egituraren ezaugarri fisikoak (trikuharri soila, sarbidedun trikuharria, egituraren tinkotasuna, etab.) eta hilobiratze maiztasuna (hertsiki lotua biztanle kopuruarekin eta lurralde horren erabileraren intentsitatearekin).
|
|
|
Jakina da kasuen %80an gaixotasun alergikoaren aurrekari familiarrak daudela, eta haurren %85etan immunoglobulinaren igoera (paziente alergikoaren ezaugarria) eta alergenoen aurreko proba alergiko positiboak aurki daitezkeela. Mekanismo immunologiko horretaz gain,
|
beste
faktore batzuk ere garrantzitsuak dira, hala nola infekzioak edo gantz azido asegabeak. Bularreko haurretan gehien erabiltzen diren alergenoen artean elikagaiak daude, dermatitis atopikoa duten haurren %40ri dagozkio; ohikoenak esnea, arrautza eta arraina dira.
|
|
|
Aipatutako Erregelamenduaren arabera, elikagai baten segurtasuna funtsezko bi elementuren mende dago: batetik, osasunerako kaltegabea dela eta kontsumitzeko egokia dela; bestetik, kontsumitzaileek elikagaia erabiltzeko baldintza normalekin zerikusia duten
|
beste
faktore batzuen mende dago, eta, bestetik, kontsumitzaileei osasunerako arrisku jakin batzuen prebentzioari buruz ematen zaien informazioaren mende. Kontsumitzaileentzako babes maila handia bermatu beharrak elikagai baten kaltegarritasuna zehazteko elementu edo irizpide berriak kontuan hartzera eraman du Europako legegilea.
|
|
|
Pinturako lanik zailenetako bat da. Emaitza profesionala lortzea, trebetasun kontua ez ezik,
|
beste
faktore batzuen araberakoa ere bada: esmalte mota, lakatu nahi den azalera eta erabiltzen diren tresnak.
|
|
|
Bitxiena da, neurri handi batean, helduekin bat datozela. Osasuna eta afektuak, familiakoak edo maitasunezkoak,
|
beste
faktore batzuen gainetik nabarmentzen dira, hala nola lana eta dirua, Ikerketa Soziologikoen Zentroak (CIS) egindako zundaketa baten arabera, zeinak gazteek beren buruaz duten irudi ona egiaztatzen baitu. Zundaketaren oinarria 1.500 laguneko lagina da, 15 eta 29 urte bitartekoa, eta gehienek (%83) adierazi dute gustura daudela beren bizitzarekin; %15ek, gainera, “oso gustura” sentitzen dira, eta %68k, berriz, nahiko gustura.
|
|
|
zenbat eta argi gutxiago jaso, orduan eta hezeagoak izango dira lurzorua eta airea sektore horretan. Nolanahi ere, hezetasuna ere
|
beste
faktore batzuen araberakoa izango da. Zuhaitz baten adaburua oso hostotsua bada, hostoek eta adarrek uzten dutenean baino euri ur gutxiago iritsiko da lurrera.
|
|
|
Ikertzaileek ez dute jakin zergatik gertatzen den nahaste hori.Arrisku faktore nagusietako bi adinean aurrera egitea eta afekzio horren kasuak jasotzen dituen familia historiala dira. Arriskua handitu dezaketen
|
beste
faktore batzuk hauek dira: – Eguzki argiaren eraginpean luze egotea.– Odolean substantzia antioxidatzaile gutxi.– Erretzea.– Zirkulazio arazo batzuk, hala nola arteria presio handia. Bi kasuetan, oxidazio bidezko degradazioa arrisku faktore garrantzitsua da.
|
|
|
Hala ere, talde horrek zenbait ezezagun aipatzen ditu.' Adibidez, ikertzaileek oraindik ez dakite zergatik estaldura izoztua gutxitzen den garaiek modu misteriotsuan eragiten dieten Adeliako pinguino gazteei eta pinguino helduei. Britainiar zientzialariek uste dute badirela
|
beste
faktore batzuk, hala nola baleen eta foken latitude horiek desagertzea. Nolanahi ere, ohartarazi dute fauna antartikoak jasan ditzakeen aldaketak uste baino azkarragoak izango liratekeela.
|
|
|
Oraindik ez dakigu zehatz mehatz zergatik haur batzuk diabetikoak diren eta beste batzuk ez. Diabetea izateko jarrerarekin sortzen da, baina gaixotasuna agertzeko
|
beste
faktore batzuk ere badaude, hala nola birusek eragindako infekzioak, organismoaren defentsak aldatzea, elikatzeko ohitura txarrak, etab. Nola jakin dezaket semea diabetikoa den. Lehenik eta behin, deigarri gerta daiteke haurrak argaltzea, ondo jaten badu ere. Beste batzuetan, gutxiago gertatzen den arren, haurrak irabazi egiten du bazkaltzeko (anorexia) eta argaltzen du.
|
|
|
Lurzorua funtsezko elementua da etxean. Biztanleek maiz pasatzen dute, aulkiak eta altzariak erabiltzen dituzte, eta zuraren gainean arrastoa uzten duten
|
beste
faktore batzuk. Horregatik, komeni da aldian behin leuntzea.
|
|
|
Hala, herritarrek Europako Batzordeko, Espainiako Gobernuko eta Galiziako Xuntako arduradun nagusiei horrelako hondamendi gehiago saihesteko premiazko neurriak eska diezazkiekete, erakunde kontserbazionistak jakinarazi duenez. WWF/ Adenaren asmoa herritarren milaka sinadura lortzea da, “dagoeneko haserrea adierazten ari dira tamaina handiko hondamendi ekologiko eta sozial baten aurrean, eta,
|
beste
faktore batzuen artean, errepikatzen da, besteak beste, hirigune soileko eta nabigazio baldintza txarreko ontzietan salgai arriskutsuen garraioa debekatzen duen araudi zorrotzik ez dagoelako”.
|
|
|
Frogatu denez, ariketa fisikoak aldaketarako joera txikiagoa eragiten du, hau da, gizabanakoaren muskulu masa eta hezur masa babesten eta handitzen laguntzen du. Desmineralizatzeko arrisku handiagoan eragina duten
|
beste
faktore batzuk hauek dira: tabakoa erretzea, zenbait sendagai erabiltzea eta dieta desorekatua egitea:
|
|
|
(beste arazo bat da zein puntutaraino diren fidagarriak gure egunkariek argitaratzen dituzten zerrenda horiek, baina kontua da agertu egin direla; ez al da esanguratsua?). Konpetentzia faltari
|
beste
faktore batzuk erantsi behar genizkioke: komunikabideetako kritikaren ahultasuna (beherago mintzatuko naiz honetaz), argitaletxeen interesak, eta euskalduntze eta irakaskuntza sistemen premiak (eta premioak).
|
|
2003
|
|
|
Eskola kirolean, Gipuzkoako Foru Aldundiari dagokio Gipuzkoako Eskola Kiroleko Programa onartzea eta horretarako, hezkuntza helburuak kontuan hartu behar dira. Guztiontzako kirolean ere
|
beste
faktore batzuk hartu behar ditugu kontuan. Agian jendeak ez du nahi egutegiko hogei igande segidan lotzerik.
|
|
|
Alde batetik, produktu freskoen kontsumoak osasunari dakarzkion onurei buruzko kontzientzia publiko handiagoa nabarmentzen da; bestetik, urteko edozein garaitarako produktu aukera eta eskuragarritasun handiagoa. Barazkiak Eskaria handitzen duten
|
beste
faktore batzuk ere badaude. Adibidez, barazki freskoek segurtasun irudi ona dute kontsumitzaileen artean, eta, gainera, dieta osasungarri batekin eta produktu naturalekin lotzen dira.
|
|
|
8 baino magnitude handiagoko lurrikarak “lurrikara handiak” dira, eta hiriak eta beste giza lan batzuk erabat suntsitzea eragiten dute. Lurrikara bakoitzak magnitude bakarra badu ere, populazioetan duen eragina izugarri aldatzen da epizentrorainoko distantziaren, lurraren baldintzen, eraikuntza estandarren eta
|
beste
faktore batzuen arabera, hala nola, lurrikara gertatu den sakoneraren arabera. Efektu horiek dira, hain zuzen ere, intentsitate eskala neurtzen dutenak, edo Mercalli, zenbaki erromatar bakarrarekin adierazten dena, I eta X artean.
|
|
|
bitamina edo tokoferola Zelulak babesten ditu, eragin antioxidatzailea baitute, odol zelulen egonkortasunari eusten laguntzen du eta ugalkortasun sexualean parte hartzen du. Hotzean lehen presioko olio birjina, zerealen eta zereal osoen hozia, fruitu lehor oleaginosoak eta hosto berdeko landareak. K Beharrezkoa bitamina protronbina eta odolaren koagulazioko
|
beste
faktore batzuk sintetizatzeko. Hosto berdeko barazkiak, zereal osoak, frutak eta haragia. Gure hesteetako florak sortzen du, eta, beraz, oso arraroa da bitamina horren urritasuna gertatzea.
|
|
|
Bizitza ez litzateke oxigenorik gabe existituko. Ez agortzeko, beharrezkoa da “karbonoaren zikloaren” oreka; hau da, landareek
|
beste
faktore batzuen ondorioz askatzen den karbono dioxido (CO2) kantitate bera xurgatzea (erregaia eta landaretza erretzea, materia organikoa deskonposatzea, animaliak arnastea). Horregatik, beti garrantzitsutzat jo izan dira basoak eta landaredia, fotosintesia egitean co2 a xurgatu eta zikloa orekatzen baitute.
|
|
|
Azken urteotan, nabarmen handitu da elikagai jatorriko gaixotasunen eragina. Neurri batean, diagnostikora eta jakinarazpenera bideratutako osasun sistemak hobetzearen ondorio da igoera, baina baita zeharkako
|
beste
faktore batzuen ondorio ere, hala nola janari prestatuak edo kafetegia gehiago jatearen ondorio, eta beste herrialde batzuetara joateko erraztasunaren ondorio, prebentzio neurri egokiak hartu gabe. Osasunaren Mundu Erakundeak (OME) nabarmendu du elikaduratik eratorritako gaixotasunak direla osasun publikoko sistemen arazo larrienetako bat.
|
|
|
|
Beste
faktore batzuk baztertu dira, hala nola eserita ematen den denbora, pisua edo neurria.
|
|
|
Urologoak azaldu zuenez, adineko pertsona batek gernu inkontinentzia duenean, “ez du pentsatu behar adinagatik dela eta hil egin behar dela”, baizik eta medikuari galdetu behar dio, patologia sendagarria baita, batzuetan botiken bidez, eta beste batzuetan ebakuntza kirurgiko baten bidez. Arrazoi multifaktoriala duen patologia da hori, adierazi zuen urologoak, eta hark ere argitu zuen ezen, pentsatzen ahal dena pentsatuta ere, ohikoagoa dela emakumeetan gizonetan baino, nahiz eta kasu bakoitzean jatorria desberdina den. Hala, emakumeengan esfortzu inkontinentzia deritzona sortzen da, pelbis zoruko muskuluen ahultasunak eragiten duena, “eta horrek alterazio anatomiko batzuk eragiten ditu, eta,
|
beste
faktore batzuekin batera, pixa batez ere esfortzuengatik ihes egitea eragiten dute”, azaldu zuen doktoreak. Gizonen kasuan, inkontinentzia larrialdiagatik edo gainezka egiteagatik gertatzen da, eta prostatak eta adin jakin bateko gizonezkoetan agertzen diren bestelako patologiek eragiten dute, “eta gernua ondo ez kanporatzea eragiten du, ez da maskuria husten; horregatik, gainezka egiteagatik ihes egiten da”.
|
|
|
Ikasle bakoitzeko gastua, Lehen Hezkuntza hasten denetik hamabost urte bete arte, 36.699 dolar ingurukoa da; ELGAko herrialdeetan, berriz, 43.520 dolarrekoa. Hala ere, beste herrialde batzuetan, gastua Espainiakoaren antzekoa da, hala nola Irlandan edo Korean, non ikasleen errendimendua askoz handiagoa baita; izan ere, ikasleen jardunean izandako arrakasta eskolako
|
beste
faktore batzuekin ere lotzen da, hala nola eskola azpiegituren kalitatearekin, ikasgeletako diziplina giroarekin edo irakasleen konpromisoarekin. Lanbide Heziketari dagokionez, Eskola Kontseiluak adierazi du gaur egungo heziketa zikloek desoreka batzuk dituztela produkzio sistemaren beharrei edo ikasleen eskaerei dagokienez.
|
|
|
Hala ere, aitortzen du, «kantitateen gaia ez dagoela kolesterolari dagokionez bihotz hodietako gaixotasunetan bezain aztertuta». Gainera, badira
|
beste
faktore batzuk ere. «Egosteak hidrokarburo poliziklikoak bezalako konposatuak sortzen ditu, arrisku handiagoa eransten dutenak», adierazi du.
|
|
|
Nola lotzen da behar bezala zuntza hartzea eta minbizia izateko arrisku txikiagoa, adibide berarekin jarraitzeagatik, Txinan eta Espainian, hain desberdinak diren gozagarri, lehengai eta sukaldaritzako ohiturekin? Hori gutxi balitz, badira kontuan hartu beharreko
|
beste
faktore batzuk ere, hala nola ingurumen baldintzak edo antolamendu genetikoa. Galdeketa kalibratua Ildo horretatik mugitzen da EPIC, orain arte egin den azterketa zabal eta handienetako bat, Europan dietaren eta minbiziaren arteko harremana argitzeko eta koherentziarik eza aurkitzeko diseinatua.
|
|
2004
|
|
|
Artelan baten balioa, gaur eta hemen, ez dago artelanaren baitan.
|
Beste
faktore batzuk dira artea zer den eta zer ez den agintzen dutenak edo, beste modu batean esanda nahiago bada, arte jarduera zuzenaz haragoko faktoreek deliberatzen dute zerk balio duen eta zerk ez: curatorrek, galeristek, merkatuak berak...
|
|
|
–Hori ere egon dela?, edo batez ere hori egon dela? Jakin genuke, eta euskaldunok beste inork baino zorrozkiago, Estatua ez dela Euskal Herria galbidean ipini duen faktore bat,
|
beste
faktore batzuen artean. Estatuaren egitekoa ordezkapen prozesuaren matrizean bertan datza, hots, bere matrize izaerak eragin du euskal izatearen oinarrizko zutabeen eraispena.
|
|
|
Ñabardurak: aurreko guztiekin batera
|
beste
faktore batzuk ere komenta daitezke, esate baterako izenburuari buruzkoak, jorratutako autoreei buruzkoak, etab.
|
|
|
52 haur, 25 mutil eta 25 neskaren dieta, pisua, altuera eta gorputzeko gantzaren ehunekoa. Kaltzioa eta gantz poliasegabeak gehiago irensteak alderantzizko erlazioa zuen gorputzeko gantzaren ehunekoarekin;
|
beste
faktore batzuek, berriz, hala nola gantz aseak, jarduera sedentarioa edo edari karbonatatuen kontsumo handia, gorputz gantzaren ehuneko handiagoarekin zerikusia zutenak. Lana ez da berria.
|
|
|
Hori prebenitzeko, hainbat argitalpenek adierazten dute sodio nitritoa gehigarri ezin hobea dela haragi elikagaien segurtasuna bermatzeko, bereziki gutxi hartzitutako produktu galkorretan, hala nola saltxitxetan, hirugiharrean edo urdaiazpiko egosian, besteak beste. Hala ere, eta arrisku potentziala izan arren, elikagaietan toxina metatzea
|
beste
faktore batzuen mende egon daiteke. Lehena espora kopurua da.
|
|
|
“Izan liteke; rotenonaz hitz egin da, arrain haztegietan erabiltzen dena, baina pertsona batek Parkinson sortzeko, pertsona horrek kantitate industrialak hartu lituzke, eta hori ezinezkoa da”.
|
Beste
faktore batzuk ere susmagarriak dira, hala nola putzuetako ura irenstea eta landa ingurunean bizitzea. Baina, era misteriotsuan, tabakoa gaixotasun horren aurkako babes faktorea da.
|
|
|
Jakina da bularreko minbiziaren agerpenean eragin handiena duen faktorea familiakoren batek gaixotasun hori izatea dela. Hala ere, badira minbizi sorreran eragina izan dezaketen
|
beste
faktore batzuk ere, hala nola adina, erradiazioen eraginpean egotea, ahotiko antisorgailuak erabiltzea, koipe ugariko dietak eta obesitatea. Obesitatearen eragina Bularreko minbiziaren agerpenean eragina duten faktore gehienak ezin dira kontrolatu, hala nola genotipoa edo familiaren aurrekariak.
|
|
|
Obesitatearen eragina Bularreko minbiziaren agerpenean eragina duten faktore gehienak ezin dira kontrolatu, hala nola genotipoa edo familiaren aurrekariak. Badira aldatu ezin diren
|
beste
faktore batzuk ere, hala nola lehen hilekoaren adina, haurdunaldi kopurua, emakumea haurdun geratzeko adina edo menopausia gertatzen den adina.Hala ere, bada kontrolatzen ahal den faktore bat, eta horrek ere eragina du minbizi mota horren sorreran, hala nola gehiegizko pisuaren eta elikadura ohituren kasuan. Estatu Batuetako Minbiziaren Institutu Nazionalaren aldizkarian argitaratutako azterlan baten arabera, obesitateak areagotu egiten du odoleko estrogeno kopurua, eta horrek areagotu egiten du menopausia ondoko emakumeengan bularreko minbizia izateko arriskua.
|
|
|
Etapa horretan oso hedatuta daude eta mamia oso kaltetuta; beraz, fruituak balio komertzial guztia galtzen du. Ananaren fruituak aldatu egin daitezke bildu ondoren, ez bakarrik manipulazio txarrengatik, baita
|
beste
faktore batzuengatik ere. Hauek dira ohikoenak:
|
|
|
Oraindik ere %30ek uste du etxebizitzako inbertsioak egonkor jarraituko duela; ehuneko hori %42ra igotzen zen aurreko bi hiruhilekoetan. Etxeek baliabide gutxiago erabiliko dituzte ondasun higiezinak erosteko, tasak igotzearen ondorioz, baina
|
beste
faktore batzuek hartuko dute erabakia. Adituen ustez (%85, 21), etxebizitzaren prezioa dagoeneko ez da egokia.
|
|
|
Txikienek ez dute gosaldu ondoren uretan murgiltzeko gogorik, eta oso gutxitan itxaroten dute elikagaiak esan arte; beraz, digestio etena izateko arriskua areagotu egiten da kasu horietan. Hala ere,
|
beste
faktore batzuen ondorioz ere gerta daiteke, hala nola elikagai oso hotzen kontsumoaren ondorioz.
|
|
|
Abokatu nagusiak planteatutako egoera aztertu ondoren, erabili eta botatzeko ontziak alternatiba interesgarritzat jo ditu ingurumenaren ikuspegitik. Arrazoitzen duenez, birziklatzearen ondorioetatik eta erabili eta botatzeko ontzien hondakinen balorizaziotik ingurumena babesteko botila berrerabilgarriak bultzatzeko ahaleginean, Alemaniako Gobernuak ez ditu kontuan hartu
|
beste
faktore batzuk (adibidez, bete daitezkeen ontziei aplika dakizkiekeen garbiketa eta esterilizazio tratamenduak, erregai kontsumoa, atmosferara egindako emisioak eta komunikazio bideen higadura, baldin eta garraio distantziak trafiko dentsitate jakin bat gainditzen badu). Azkenik, uste du ez duela ematen erabili eta botatzeko ontzien gainean gordailu bat jartzea neurri egokia denik berrerabilgarrien erabilera sustatzeko.
|
|
|
“Zigarroak erretzeak depresioa iragartzen du, gaixotasun kardiobaskularrak izateko arriskua duten faktoreak alde batera utzita, hala nola presio arteriala, arritmia, iskemia, gorputz masaren indizea eta kolesterol serikoaren maila”, adierazi du José Cervilla irakasleak, Londresko Unibertsitateko lankideekin batera, egindako lana. Autoreek adin handiko pertsonen lagin zabal bat hartu zuten, eta bost ebaluazio egin zizkieten 54 hilabeteko jarraipen aldi luze batean, tabakismoak eta arrisku kardiobaskularreko
|
beste
faktore batzuek depresio kasu berriak agertzean duten eragina ebaluatzeko, eta, aldez aurretik, gaixotasuna zuten pertsonak kanporatu zituzten. Ikerketaren ondorioen artean, nabarmentzekoa da kolesterol serikoaren maila baxuak depresioa izateko joera areagotzen duela.
|
|
|
Zehazki, mutazio horietako bat, Xbal izenekoa, hausturak izateko arriskua %20 eta %40 artean murrizten zen. Hala ere, erakutsi zuten aztertutako alterazio genetikoetako bat ere ez dagoela hezur dentsitateko aldaketekin lotuta, eta aldaketa hori da osteoporosiaren haustura iragartzeko arrazoi nagusietako bat, baina “hezur dentsitatearekin zerikusirik ez duten
|
beste
faktore batzuk ere badaude, eta horiek ere hausturen erasoan sartuta daude”, Daniel Grinberg UBko irakasleak, ikerketaren arduradunetako batek, adierazi duenez. Eritasunak hezur dentsitatea galtzea eragiten du, eta emakumeen% 30i eta gizonen% 12ri eragiten die, bereziki adin handieneko biztanleriari.
|
|
|
Hori dela eta, berunezko hodi horietako asko oraindik erabiltzen dira, eta hori oso arriskutsua da osasunerako eta, gainera, ingurumena kutsatzen du. Artikulu honetan hodi horiek lehenbailehen berritzeak duen garrantzia nabarmentzen da, hodiak berritzea eskatzen duten
|
beste
faktore batzuk (ihesak, tanta jarioak edo korrosioa) eta kobrezkoak edo plastikozkoak aukeratzea komeni dela.
|
|
|
Muga hori erdira murrizten da hamarkada batean, 2013aren amaiera arte, eta 10 mikrogramora iristen da litroko, 2014ko urtarrilaren 1etik aurrera. Hodiak berritzea eskatzen duten
|
beste
faktore batzuk Baldintza horiek kontuan hartuta, etxeko hoditeriak berunezkoak edo brontzezkoak badira, lehenbailehen aldatu dira. Beste material batzuetakoak badira, erabiltzaile bakoitzak hainbat faktoreri erreparatu behar die, bereziki ihesik, tanta jariorik edo korrosiorik ez badago eta instalazioko osagarri guztiak garbi badaude.
|
|
2005
|
|
|
Ez da ohikoa halako jokoetan emakumezkoak ikustea, baina joko garbia neskentzako modalitate atsegina izan daitekeela uste du Mendizabalek. «Ez dago eskuarekin kontakturik, saskiarekin jokatzen da eta beraz indarra ez da hain erabakigarria,
|
beste
faktore batzuk garrantzitsuagoak dira». Errebote eskolarako maisua prest dute jada, Donibane Lohitzuneko Pello Etxaleku.
|
|
|
Horrela gertatuko ote da ondoko hilabeteetan? Geroak erranen, baina ezin uka hizkuntza politikak izanen duen bilakaera neurri batean
|
beste
faktore batzuek baldintzatzen dutela.
|
|
|
Lehenengo arloan,
|
beste
faktore batzuen artean, ulermena eta hizkuntzaren erabilera hartzen dira kontuan, hala nola memoriaren forma espezifikoak, ulermena, hizkuntzaren erabilera, kontzentrazioa eta pentsamendu asoziatiboa.
|
|
|
Bigarren arloan koordinazio basomotorea, pertzepzioaren antolaketa, ekintza baten inguruan planak egiteko gaitasuna eta
|
beste
faktore batzuk hartzen dira aintzat.
|
|
|
Urte horietan, oposizioko indar berriak antzematen hasi ziren: ikasleak, langileak, etab. Horiek,
|
beste
faktore batzuekin batera, frankismoaren krisia eragin zuten.
|
|
|
Ikerketek diotenez, zenbat eta taldehandiagoa izan, orduan eta eraginkortasun txikiagoa dauka. Taldearen eraginkortasunaren eta kide kopuruaren arteko erlazioa
|
beste
faktore batzuek baldintzatzendute; adibidez, taldeak duen lan kopuruak eta liderraren esperientziak. Baina, horikontuan harturik honakoa ondorioztatuko dugu:
|
|
|
Horren ondorioz, arau hausleak bere kaudimenaren edo zehapenaren xede den negozioak lortzen dituen irabazien arabera ordainduko du. Elementu horrekin batera, aurreproiektuak isunak mailakatzea aurreikusten du,
|
beste
faktore batzuk kontuan hartuz, hala nola araua betetzen ez duenaren oihartzun soziala, legearen aurkako jarrera horrek ekarri ahal izan duen onura edo berrerortzea. Sektorearen laguntza Tabakoaren sektoreko hogei bat elkarte eta enpresak osasun agintariek proposatutako neurriak babestea ziurtatu dute, gazteek tabakoa jaso ez dezaten eta erretzaile ez direnek kerik gabeko airea arnasteko duten eskubidea babesteko.
|
|
|
Horregatik, garrantzitsua da estaliko den pinturak ezaugarri iragazgaitzak izatea, izpi ultramoreen eragina ahultzea eta ur lurrunarekiko iragazkorra izatea.
|
Beste
faktore batzuk ere baloratzen dira: gainazalarekiko itsasgarritasuna, iraunkortasuna, higadurarekiko erresistentzia eta koloreen iraunkortasuna.
|
|
|
Besteak beste, higadura, baina baita basoetako suteen maiztasuna, eguraldia edo idortasun indizea ere. Higadura eragiten duten
|
beste
faktore batzuk nekazaritzako produktuen gehiegizko erabilera eta ureztatzeko tekniken erabilera desegokia dira. Ingurumen Ministerioaren arabera, 60ko hamarkadaz geroztik suteei buruzko estatistika oso osoak daude.
|
|
|
Bestalde, Joan Santamaría neurologoak zehaztu du gaitza ohikoagoa dela gizonezkoetan, eta ohikoagoa dela paziente gizenetan ere. Francisco Javier Puertas espezialistaren arabera, arriskua areagotzen duten
|
beste
faktore batzuk honako hauek dira: alkohola edo nerbio sistema, tabakoa edo lotan egotea depresatzen duten botikak kontsumitzea, eta ahuspez gora joatea.
|
|
|
Izan ere, ugalketa aldia amaitu ondorengo bost urteetan, emakumeak hezur masaren %15 ere gal dezake. Arriskua areagotzen duten
|
beste
faktore batzuk dira gorpuzkera mehea, menopausia goiztiarra, bizimodu sedentarioa, aurrekari familiarrak edo haurdunaldirik ez izatea. Arrisku faktoreen konjuntzioan, azkenean, goiz edo berandu iritsiko da haustura batera, eta ohikoenak eskumuturrekoak, bizkarrezurrekoak eta aldakakoak dira.
|
|
|
Arrazoiak bilatu behar dira, proposamenak jarraitzen du egoera ekonomiko eta sozialeko aldaketetan, hala nola emakume langileen proportzioa handitzea eta familia egiturak eraldatzea, eta horrek eragina izatea elikagaiak eskuratzean, janariak prestatzean eta etxean egiten diren janarien kopuru eta izaeran. Ez da ezkutatzen aurrerapen teknologikoaren aplikazioak, bai lanean, bai etxean, eta bizimoduarekin zerikusia duten
|
beste
faktore batzuen aldaketek elikatze beharrak aldatzen lagundu dutela eta kaloria beharrak murriztu dituztela. Horren ondorioz —azaldu du proposamenak—, aldaketa garrantzitsuak gertatu dira elikadura ohituretan eta portaera dietetikoan, eta garrantzi berezia ematen diote banakako elikagaiek eta dieta orokorrek mikronutrienteen dentsitateari (bitamina eta mineral kopurua kaloria kopuru jakin batengatik).
|
|
2006
|
|
|
Dena den, ezgaitasunaduten haurren gurasoek estres maila handiagoak izaten dituzte ezgaitasuna ez dutenhaurren gurasoek baino (Pelchat eta beste, 1999), eta haurren ezgaitasunarekinlotutako estresore gehigarriak jasaten dituzte (Ainbinder eta beste, 1998). Familiakmediku edo terapia jardueretarako erabili behar izaten duen denborak eta lotutakoalderdi ekonomikoek askotan dakartzaten estresaz gainera (Dobson eta Middleton, 1998), ezgaitasuna duen haur bat zaintzen duten familiei estresa eragin liezaieketen
|
beste
faktore batzuk izan daitezke: senide arteko harreman tirabiratsuak, mugikortasun murriztuak edo haurraren jarrera arazoek eragindako gizarte isolamendua, eta espero zuten haur osasuntsuaren galeragatiko gurasoen dolu prozesua (McCubbind, Cauble eta Patterson, 1982).
|
|
|
Infekzioaren gordailua oso ondo ezagutzen ez den arren, baliteke elikagaiak ez izatea kasuak agertzen diren bakarrak, enterobakteria dela kontuan hartuta. Hori dela eta,
|
beste
faktore batzuk ere hartu behar dira kontuan, hala nola higiene orokorreko baldintzak, biberoien eta beste elikagai batzuen garbiketa eta mantentze lan hoztua prestatu ondoren. Zure taldeko mikroorganismo gehienetan bezala, prebentzio neurri higieniko egokiak aplikatu behar dira.
|
|
|
Profesionalen esanetan, egoera berri hori azaltzen duen arrazoi nagusietako bat da eskaeraren zati handi bat dagoeneko aseta dagoela, eta beste bat kanpoan geratzen ari dela, prezio altuak lortu baitira. Joera aldaketa hori eragin duten
|
beste
faktore batzuk hauek izan dira: batetik, interes tasen hazkundearen aurreikuspena —dagoeneko maila handia dute— eta, bestetik, “aurreko urteetako erritmoei eutsi ezina”.
|
|
|
Berriki egindako azterlan baten arabera, tabakoaren eta alkoholaren gehiegizko kontsumoa saihets daitezkeen «bederatzi faktore»en zerrendan dago. Zerrenda
|
beste
faktore batzuek osatzen dute, hala nola loditasunak, fruta eta barazki gutxi kontsumitzeak eta ariketa fisikorik ez egiteak, eta hori berrikuntza da gehienentzat. Aurrerabidearen errua da, halaber, kutsadura atmosferikoa eta espazio itxietan gertatzen dena ere minbizi sortzaile izan daitekeen beste arrazoi bat dela.
|
|
|
Apetituak hainbat seinale hormonal eta neurologiko biltzen ditu, nahi den objektuarekin ez ezik, organismoaren nutrizio egoerarekin ere zerikusia dutenak, Utrechteko Unibertsitateko (Herbehereak) aditu talde baten arabera, Paul Smeets en zuzendaritzapean. «Ingurumenean eragina duten
|
beste
faktore batzuek, aurkeztutako janari kopurutik (erdi hutsik dagoen erretilu batek gainezka egiten duen beste batek baino gose handiagoa sortzen du) norberaren egoera sozioekonomikora eragiten dute», diote adituek. Hala ere, Smeets ek dio elikagairik energetikoenek (txokolateak, esaterako) organismoarentzat erakargarriagoak izaten direla beti.
|
|
|
Hala, bada, Asia da munduan ur gehien kontsumitzen duen eremu geografikoa, %68, hain zuzen ere, bertako populazio trinkoari eta arroz laborantzari esker. Zalantzarik gabe, nekazaritza da ura kontsumitzen duen lehen giza jarduera, munduko ur kontsumoaren %70 hartzen baitu, nahiz eta ehuneko hori asko aldatzen den planetako eskualde batetik bestera, laboreen, tekniken eta
|
beste
faktore batzuen arabera. Nazioarteko erakundeak 2006rako egin duen azterlanean, munduko 16 eskualde aipatzen dira, besteak beste, Euskal Autonomia Erkidegokoa, eta ikus daiteke nekazaritzan erabiltzen den ur kontsumoa %14koa baino ez dela.
|
|
|
Haurrentzako lan istorioak eta Peruko haur langileei buruzko hiru film labur, informazio saioetan aurkeztuko direnak. Leticia Jaramillo Global Humanitarioko Garapen Arloko koordinatzaileak dioenez, “Haurren lana pobreziari zor zaio lehenik, baina
|
beste
faktore batzuek iraunarazi egiten dute: gurasoak ez eskolatzeak eragiten du, neurri handi batean, familia horiek seme alabak eskolatzeko behar adinako ahaleginik ez egitea, eta, ondorioz, haurren lana eta analfabetismoa luzatzen da”.
|
|
|
Adibide gisa, esneari dagokio hezur berotzea eragiteko elikagai egoki bat; haren eroankortasun balioa 0,5 siemens/ m da. Berotzearen eraginkortasunean eragiten duten
|
beste
faktore batzuk hauek dira: elikagaiaren dentsitatea eta bero espezifikoa, eta partikulek elikagai partikulatuen kasuan duten tamaina, forma eta kontzentrazioa.
|
|
|
Azaleko beste tumore mota batzuk bezala (zelula basaletako eta ezkata zeluletako minbizia), melanoma hasierako etapetan sendatzen da, baina askoz aukera gehiago ditu gorputzeko beste atal batzuetara hedatzeko. Behin detektatu ondoren, tumore motaren eta tumore estadioaren araberakoa da tratamendua, baita
|
beste
faktore batzuen araberakoa ere, hala nola, osasun egoeraren eta pazientearen adinaren araberakoa. Hala ere, lau tratamendu mota erabiltzen dira, ia beti konbinatuta:
|
|
|
Lagin hori nitrogeno likidotan gordeta dago, ondoren aztertzeko. Dietari, bizimoduari eta
|
beste
faktore batzuei buruzko inkesta ere egin da, herrialde bakoitzeko ohitura kulturalei egokitua. Espainian, bost autonomia erkidegotako biztanleek hartzen dute parte EPICen:
|
|
|
tamaina, koloreak, materiala, erosotasuna eta prezioa. Alfonbra bat aukeratzeko tamainen eta koloreen funtsezko izaera, material natural eta sintetikoak eta
|
beste
faktore batzuk azaltzen ditu artikulu honek, hala nola ilea, forma edo estanpazioa. Faktore horiek kontuan hartu behar dira egokiena aukeratzeko.
|
|
|
Lan horietako bat Columbiako Unibertsitatean (New York) egin zen, eta lo ohituraren eta 9.500 pertsonen gorputz masaren indizearen arteko erlazioa aztertu zuen. Datuek erakusten dutenez, lo gutxiago egiten zuten pertsonak (batez beste bost ordu) zazpi ordu edo gehiago lo egiten zutenak baino %60 lodiagoak ziren (tabakoa edo jarduera fisikoa bezalako
|
beste
faktore batzuk zuzentzen zituzten). Haurrekin egindako beste ikerketa batek (Erresuma Batua) agerian uzten du 3 urtetik behar baino gutxiago lo egiten zutenek 7 baino gehiago izateko aukera zutela (baita gurasoen gehiegizko pisua edo telebista ikusten pasatzen zuten denbora zuzendu ondoren ere).
|
|
|
Arteria presioa murrizteko bideetako bat gatz gutxiago hartzea da, horrela zikloa eten eta kopuru normaletara itzultzen baita. Hipertentsioaren garapena kronikoa bada eta
|
beste
faktore batzuk badaude, hala nola gehiegizko pisua edo giltzurrun gutxiegitasuna edo diabetea, gatz gutxiago hartzeaz gain, berariazko terapia bat aplikatu da, espezialistak ezarri beharrekoa. Haurren hipertentsioa Dieta txarrak haurren osasunean duen eragina da arazo nagusietako bat.
|
|
|
Ordaindu gabeak eta errenta Berankortasuna handiagoa da langabezia tasa altuagoa eta errenta maila apalagoa den lekuetan —lanaren egileen arabera, hazkunde erritmoa baino gehiago axola du—, eta berdin dio ordaindu gabe gehiago izaten direla industria sare txikiagoa eta eraikuntzaren eta zerbitzuen osagai handiagoa duten eremuetan. Baina badira beti aberastasunarekin zerikusirik ez duten
|
beste
faktore batzuk ere. Ordaindu gabekoak txikiagoak dira banku eta kutxen sukurtsal sarea trinkoagoa den tokietan:
|
|
|
Aldaketa horiek eta tau proteina metatzeak heriotza neuronala eragiten dute, Alzheimer gaixotasunaren ezaugarria. Gantz aseak eta kolesterol «txarra» ere gaixotasunari lotutako
|
beste
faktore batzuk dira. Aitzitik, zenbait ikerketak iradokitzen dutenez, dietan omega 6 azidoa hartzea faktore babeslea da.
|
|
|
Munduko Osasun Erakundearen arabera (OME), Europako hiru haurretik batek eta bi helduetatik batek alergia izan dezakete hurrengo hamar urteetan. Orain arte, faktore genetikoen eta ingurumenekoen konbinazioak eragin du alergiarik handiena, baina, adituen arabera, gaixotasun horrek izan duen bilakaera azkarrak adierazten du badirela
|
beste
faktore batzuk ere, hala nola dieta. 2004 urtetik 2009 urtera bitartean, Europako GA2LEN sarea lanean ari da EBko alergiari eta asmari buruzko ikerketaren kalitatea hobetzeko.
|
|
|
Baina, noski, beste osagairen bat ere izanen da.
|
Beste
faktore batzuk ere eraginen dute, eta ez da zuzena gure hizkeraren baldarra oso osoan gobernuari, barkatu, normalizaziorik ezari egoztea. Autokritikari ere tartetxoa egin diogu, eta utzikeria eta gisako argudioak ere plazara ekarri.
|
|
|
Gaur, industria ondoko garaiotan, kultur baliabideak ohiko lehengaien lekua hartzen ari dira, gizarte aurreratuetako garapen ekonomikoaren aktibotza. Une hauetan, jakintza, sormena eta diseinua balio erantsia sortzen duten gaiak dira, lehiakortasunari laguntzen diotenak
|
beste
faktore batzuek bezainbeste. Eta etorkizuneko bide honetan guztian kultur aldizkari orokor honek, Jakin ek, orain arte bezala, paper garrantzitsua izango du Euskal Herrian eta munduan gertatzen diren pentsamendu eta gogoetara zabalik.
|
|
2007
|
|
|
Bat nator Mikelekin, baina abstentzioaren faktorearen arrazoiak ezberdinak izan daitezkeela uste dut. Badira giltza diren
|
beste
faktore batzuk ere bai: bat, ezker abertzalearen emaitzak, aukera izan duen tokietan emaitza onak lortu ditu.
|
|
|
" Orain 30 urte, hezkuntzan jarri genituen itxaropen guztiak, baina denboraren poderioz ohartu gara askoz ere gehiago behar dela. Horrek bere hazia erein zuen, baina fruitu emankorrak izan ditzan ongarriak, ureztatzea, eguzki izpiak... behar ditu,
|
beste
faktore batzuk, alegia. Lan munduak eguzki lanak bete ditzake.
|
|
|
Ziurrenik, etorkizunean nekazaritzako biztanleria aktiboak behera egiten jarraituko du, baina horrek ez du esan nahi nekazari gazteak kokatzeko laguntza politiken ondore mesedegarriak ezagunak ez direnik,
|
beste
faktore batzuekin batera, beherakada hori leuntzen laguntzen dute eta. Estatistiken arabera, nekazaritza ustiategietako arduradunen artean, erdiek baino gehiagok ez dute ondorengorik ustiategian.
|
|
|
Gizakietan eta animalia askotan ere agertzen dira, eta haien erloju biologikoaren antolaketan parte hartzen dute. Izan ere,
|
beste
faktore batzuen artean, argiaren arabera antolatua dute erloju biologikoa. Kasu honetan, koraletan aurkitutako kriptokromoak sentikorrak dira gauez ilargiak islatutako argiarekiko.
|
|
|
Bi Mundu Gerrenarteko zientzialari bakezaleak, 1945aren ondoren biderkatu egiten dira, gizasarraski antolatu, hirien txikizio eta Bonbaren estreinaldiarekin. Azkenik, 1968.urte mitifikatuaren inguruan,
|
beste
faktore batzuk gehitzen dira, optimismozientifikoaren behin betiko eztanda suposatuko dutenak: energia nuklearrarenerabilera zibila (ez bakarrik militarra), gerlak (Vietnamgo Gerran eragile kimikoenerabilerak gaitzespena areagotzen du), krisi ekologikoa eta munduko gose etatxirotasuna, garrantzitsuenen artean batzuk aipatzearren.
|
|
|
Motibazioa ereduaren portaerakdituen ondorioen (errefortzua/ zigorra) eta pertsonak bere buruari ematen dionerrefortzuaren araberakoa da. Halaber,
|
beste
faktore batzuek ere badute eraginik: behatutako portaerari buruz gizabanakoak duen pertzepzio subjektiboak, portaerahorretarako gizabanakoak bere buruari aitortzen dion eraginkortasunak, etaantzeko faktoreek. Behaketa bidezko ikaskuntzaren emaitzak adinarekinerlazionatutako gaitasunen eta trebetasunen araberakoak izango dira.
|
|
|
Dirulaguntza hau, bestalde, inbertsioaren% 25era hel zitekeen eta laguntza horiek erakargarri bihurtu zituen zenbait inbertsio egitera EAEn. Ondorioz,
|
beste
faktore batzuk ere ez dira ahaztu behar zeinak positiboak izan baitziren euskal ekonomiarentzat.
|
|
|
Astoetako giroa nolakoa den aztertzen dute, axoiak zergatik hazten diren, zer faktorek zehazten duten hazkundea, zerk sortzen dituen eta nola jarduten duten jakiteko. Hautagai kopurua handia da, eta azterketa zaildu egiten da, emaitza aldatu egin baitaiteke
|
beste
faktore batzuek elkar hartuta.
|
|
|
Hainbat sektorek onartzen dute kontsumoaren eta elikadura krisien arteko erlazioa konplexua dela. Osasuna eta ongizatea ez ezik,
|
beste
faktore batzuk ere hartu behar dira kontuan, batez ere kontsumitzaile bakoitzaren elikaduraarabera, baita osasunerako mehatxuen pertzepzioa ere. Norvegiako Ikerketarako Institutu Nazionalak egindako azterketa baten arabera, elikagaien arloko erregulatzaile europarrekiko konfiantza maila asko aldatzen da herrialde batzuetatik besteetara.
|
|
|
Aurrerapen teknikoa, garraiobideen gorakada, pilaketa, kultura ohiturak eta hiri hazkundea (planifikazio egokirik gabe) izan dira, besteak beste, ingurunearen degradazio akustikoa eta pertsonen eta haien ingurunearen arteko harremanen narriadura eragin duten faktoreak. Esan beharra dago, hala ere, ez dagoela beharrezko korrelaziorik garapen ekonomikoaren eta zarata mailaren artean, eta zarata maila hori
|
beste
faktore batzuek zehazten dutela, hala nola herritarren kontzientziazio mailak haien efektuei buruz eta horiek saihesteko aukerek. Zarata soinu desiratua edo kaltegarria dela esan daiteke.
|
|
|
Arma modernoak ehiza metodo tradizionalen ordez erabiltzen ari dira, eta horrek harrapaketak areagotzen ditu. Mehatxua areagotzen duten
|
beste
faktore batzuk dira orain arte bizirik irauteko ehiza zena gero eta gehiago merkaturatzea, ekipo eta teknika modernoak eta gero eta giza populazio handiagoak. Amazoniako hainbat lekutan, primate handien biomasa %93, 5era jaitsi da, txosten honen arabera.
|
|
|
Horretarako, kontuan hartu behar da zarata ezin dela guztiz ezabatu, baina sortzen dituen bibrazioak moteldu egin daitezke.
|
Beste
faktore batzuek ere eragiten dute, hala nola aurrekontuak, denbora erabilgarriak, erabateko erreforma egiteko aukerak edo, alderantziz, aldi baterako konponbidea bilatzeak. Arazo bakoitza desberdina da, eta, beraz, hainbat irtenbide daude.
|
|
|
Horren ondorioz, adin tarte horretako langileek “beren osasuna arriskuan jartzen dute”. Europako txostenean aipatzen diren
|
beste
faktore batzuk lan esperientzia eta “heldutasun fisikoa eta psikologikoa, eta laneko segurtasun eta osasun gaietan sentsibilitaterik ez izatea” dira. Txosten beraren arabera, eraikuntzan gertatzen dira lan istripu gehien.
|
|
|
Egoera horietan, inkestatutakoen %44k dio edari freskagarri bat hartzeak lagundu egiten diela bakeak egiten. Azterketa hori garrantzitsua da, nekea ezbeharren lehenengo arrazoien artean baitago,
|
beste
faktore batzuen gainetik, hala nola errepideen egoera edo eguraldi txarra. Izan ere, Espainian, nekeak eragiten ditu zirkulazio istripuen %30 Logura nekearen azken fasea da.
|
|
|
Gainera, adituek diotenez, bi sektore ekonomiko garrantzitsu dira, bai langile kopuruagatik, bai eragin ekonomikoagatik. Kargaz gain,
|
beste
faktore batzuek ere nabarmen eragiten dute lesioak izateko arriskuan: pisuaren banaketa desberdina, manipulatzen zailak diren kargak, ezegonkorrak, jardueraren maiztasuna eta iraupena, kargaren eta pertsonaren arteko distantzia, jarrera behartuak, besteak beste.
|