|
2000
|
|
|
Tekniker, Fedet en bitartez, azaleko tratamenduen arloan bi konpainia berri eratzeko urratsak ematen ari da: bat estalduraren ingeniaritzan egongo da espezializatua, eta
|
bestea
arlo horretako zerbitzuetan. Bere helburua doitasun handian eta miniaturizazioan oinarritutako industria bultzatzea da.
|
|
|
Hau horrela izanik, hasteko Euskal Herriaren historiari buruzko ikastaro bat antolatzea erabaki genuen, nahiz eta
|
beste
arlo batzuk lantzeko asmoa ere izan aurrera begira. Historia oinarrizko gaia zela iruditu zitzaigun, ondorengo ekinaldietan beste arlo batzuk jorratzerakoan kontuan hartu beharreko gaia.
|
|
|
Hau horrela izanik, hasteko Euskal Herriaren historiari buruzko ikastaro bat antolatzea erabaki genuen, nahiz eta beste arlo batzuk lantzeko asmoa ere izan aurrera begira. Historia oinarrizko gaia zela iruditu zitzaigun, ondorengo ekinaldietan
|
beste
arlo batzuk jorratzerakoan kontuan hartu beharreko gaia.
|
|
|
Alde tekniko administratibo honetatik, Autonomia Erkidegoek kontsultatuak izateko eskubideabaino ez dute.
|
Beste
arloetan, hala nola edukiei dagokienean, Autonomia ErkidegoekEstatuko oinarrizko arauen garapena egiteko eskumena dute.
|
|
|
Telematikak ez du fisikoki kutsatzen. Baina
|
beste
arlo batzuetan kutsatzailea izandaiteke. Adibidez, kultura arloan.
|
|
|
Bakoitzak barneko iritziak botatzen zituen. Bibentziak zirengehienetan, teoria mailatik urrun samar; baina kultur arloan determinanteak izatendira, bizitzaren
|
beste
arloetan bezala. Denbora agortzear genuela, gutxitan mintzo zengizonezko batek galdetu zuen:
|
|
|
Hemendik aurrera, eta literatura edo zinea zubi harturik, gaiak baino gehiagoegiturak diren
|
beste
arlo batzuk kontuan hartu behar ditugu kultur egitura osatzerakoan. 22 kromosomen zenbaki sinbolikoraino, simetriaz jarriko ditut adibideak, bainagarbi dago malgutasunez hartu behar direla atal hauek, muga garbirik ez baitago, ezkultur gaietan ezta kultur egituretan ere.
|
|
|
Irratiak jaramon gutxi egiten dion
|
beste
arlo bat, umeena da. Umeentzako irratsaioak gutxi dira, eta irrati estazio komertzialetan saihestu ezinezko oztopo bat dago:
|
|
|
–Fomento? hitzak (piztea edo bizkortzea, alegia) garbi asko adierazten du, Estatuak gizartearen modernotze prozesuari heldu nahi ziola, eta honen barruan,
|
beste
arlo batzuekin batera (nekazaritza, industria, merkataritza,...) hezkuntzak funtsezko zeregina bete behar zuela186 (bide batez, gogora dezagun, Gellner en ereduari jarraituz187 eta testuinguru honetan hezkuntzaren garrantzia nabarmenduz, modernotze prozesu horretan Estatuaren Estatu Nazio gisako konfigurazioa, honek dituen ondorioekin: alfabetatzea, kultur homogeneitatea, zentralizazio politikoa, etab.).
|
|
|
Ondorio gisa edo, Moyano legearekin administrazio publikoko erakunde espezializatuak sortu eta indartu zirela esan daiteke, Medina rekin196 batera. Esan beharrik ez dago administrazio mailako funtzioak betetzeko, Estatuaren izugarrizko enplegatu piloaren sorrera ekarri zuela horrek, nolabaiteko administrazio ejertzito zibilaz funtzionario armada hitz egin daitekeelarik197 Bestalde,
|
beste
arlo guztiekin gertatuko zenaren antzera, administrazio egiturei zegokienez ere, lege honek hezkuntza sistema liberalaren ezaugarri nagusienetariko bat indartu zuen; hots, zentralizazioarena. Horrela administrazio egitura uniformea ezarri zen, non adar guztiak, antolaketa hierarkikoaren barruan noski, zentrotik eraikitzen zen enbor sendoari lotuta zeuden.
|
|
|
|
Beste
arlo askotan bezalaxe (euskalduntzea, ikastolak, euskal prentsa...) honetan ere argi dago ez dagoela zain
|
|
|
Alde batetik, ez zait iruditzen osotasuna edo exhaustibitatearen helburua errealista denik. Izan ere,
|
beste
arlo gehienetan gertatu den bezalaxe, euskal gaiei buruzko argitalpenek azken hamarkadetan ere berebiziko gorakada eta hedapena ezagutu baitute, bai kopuruari, bai jorratzen diren arloei dagokienez. Bestetik, gure interesen bereizketa eta mugapena dela eta, ez dut uste —esate baterako— euskal kirol batekiko interes berezia duen ikertzaile edo irakurle batek aldi berean Nafarroako perretxikoei edo Iparraldeko dantzei buruzko duenik.
|
|
|
liburutegien jardun osoari helBiblinleka du zaio eta irtenbide bateratsuak proposatu dira. Proiektu hau bultzatu dutenen artean, ezbairik gabe, Hezkuntza eta Kultura Departamentuko zenbait goi kargudun aipatu beharra dago, autokritika serioa egin, gure iragana arretaz aztertu eta norabidea ezartzea eskatzen zutenei —Elkartetik nola
|
beste
arlo batzuetatik— entzuteko behar adina adore eta sentsibilitatea erakutsi dutelako.
|
|
|
zailtasun berezi hau ebazten duen azalpena. Eta nire senaren historiari buruzko ondorengo ikerketa, dagoeneko,
|
beste
arlo batean mugitzen da.
|
|
|
zailtasun berezi hau ebazten duen azalpena. Eta nire senaren historiari buruzko ondorengo ikerketa, dagoeneko,
|
beste
arlo batean mugitzen da.
|
|
2001
|
|
|
" Bertsolaritzan,
|
beste
arlo guztietan bezala, zikloak izaten dira. (...) Susmoa daukat oraingoan zikloaren behe aldean gabiltzala eta beharbada sasoi bateko aparrera zati batean ez gara iritsiko.
|
|
|
Hala da. Baina batean biziraupenerako kezka izan dena,
|
bestean
arlo zabalkunde bihurtu da. Ekonomia eta zientzia izan dira arlorik landuenak gaztelaniaren biltzarrean, eta hizkuntza horren Errege Akademiaren Buruak argi adierazi ditu bere zerak:
|
|
2002
|
|
|
Bitartean, atakaz ataka, bideak urratu eta ahaleginak egin behar, estatu izenak eta izanak ematen duen «bularik» ez dugunok.
|
Beste
arlo askotan bezalaxe…
|
|
|
Saiatzen naiz biak betetzen, eta horrek beste gauza batzuk uztera derrigortzen nau. Lagunekin hilabetean behin bakarrik egoten naiz, jendea ezagutzeko aukera gutxiago dut… Bizitzako
|
beste
arlo batzuk mugatu egiten dizkit. Asteartetik igandera lan egiten dut, eta egunero entrenatzen dut bi orduz (bizikletaz, korrika edo gimnasioan).
|
|
|
Irurok euskalzale be, baiña ostera, neurri ezbardiñetan. Lenengoa zaarregi egin barik il zan, baiña euskera ao miñetan eta bere luma zorrotzean erabillela; bigarrena asi bai egin zan asi, joranez atan be, baiña
|
beste
arlo batzukaitik utzi egin eban euskerea bertan beera, geienbat. Azkue gurea, Jaungoikoak emondako urte luzeetan egundo etenik egin baga langille ta euskera maite sutsu agertu izan zan beti.
|
|
|
|
Beste
arlo batzuetan be, esaterako kiroletan, Bilbo punterengoa izan da mende honetan, eta orobat, Euskalerria. Fubolaren sorrerea, gagozan Estaduan, zeinek ez daki hementxe izan ez danik.
|
|
|
Erabiltzaile talde honek oztopoak aurkitu ohi ditu
|
beste
arlo batean ere, aisialdian hain zuzen ere, eta gai horren ingurukoa da azterketa hau.
|
|
|
Euskal administrazioen eskuduntzen mapa azaltzen da lehenik, ondoren Ogasun Publikoaren azterketa gauzatzeko kontzertu eta komenioekonomikoaren analisia ahaztu gabe. Jubetok aztertzen duen
|
beste
arlo korapilatsubat aurrekontu publikoarena da, sarreren eta gastuen arteko banaketa funtzionalakontuan hartuz. Azken gai esparrua kanpo sektorearena da.
|
|
|
Politika erregionala mota horretako (MAG) ikuskeraren adibide garrantzitsuada. Zenbaitetan
|
beste
arloetako politikekin gainjartzen da, berrikuntzari eta ingurumenari buruzko politikekin, besteak beste. Azken bi hauek EBko zein estatuetakopolitiken gai garrantzitsuenak dira.
|
|
|
«euskal hizkuntza komunitatearen eta bere kideen gaur egungo eta etorkizuneko hezkuntza beharrei modu beteaneta iraupen aseguratuan erantzungo dieten unibertsitateko euskarazko irakaskuntza, ikerkuntza, argitalpen ekoizpena, kudeaketa eta egitura molde egokiak behar dira, hala kantitatez nola kalitatez».Beraz, euskal unibertsitatearen garapena osoa izango da, euskal hizkuntza komunitatearen eta berekideen beharrak kalitatez eta kantitatez egoki betetzen dituenean, eta unibertsitateari dagokion arloangarapena eutsigarria izango da, orainean bertan etorkizuneko izana modu egokian ahalbidetzen duenneurrian. Azkenik, diogun ezen guk eutsigarri hitza hobetsi dugula,
|
beste
arlo batzuetan erabiltzen denjasangarri hitza alde batera utzita, eman nahi diogun esanahi aktiboa hobeto adierazten duelakoan.
|
|
|
Ikasle/ irakasle ratioa EHU/ UPVn 17,4koa zen 1998 urtean, baina osasun zientzietan 5,7koa soilik,
|
beste
arloekin konparatuz baxuena; eta hori, dirudienez, ikasleei jartzen zaizkien mugengatik eta irakasle klinikoen ugaritasunagatik.
|
|
|
Beraz, hiru urteko planak egitenziren, bai, baina hizkuntzaren normalizazio plana 2000 urteko otsailean onartuzen, estamentu guztietatik pasatu ondoren.
|
Beste
arlo batzuk azaltzera beste batzukere etorriko direnez, bidezkoa iruditu zait Deustuko Unibertsitateko euskararenplan hori zertan datzan azaltzea, beharbada hain ezaguna ez delako. Beraz, horrekin hasiko naiz.
|
|
|
Gaur egun ditugun datuekin, aitortu behar dugu trikuharri baten eraikuntza ezzela eguneroko lan arrunta, ez baitzituzten egiten harrizko egitura esanguratsuak.Neolito Aroko bizilekuetan edo gizarte horren
|
beste
arlo batzuetan, harrien erabilera zenbait arlotara mugatzen zen: sutegiren bat inguratzera, harkosko batzuezeratutako lerrokadura batez aterpe bateko muga ixtera, txabolaren bat tinkatzera, etab.
|
|
|
Ondoren, arrazoidesberdinak zirela medio? gizartearen
|
beste
arlo guztietako ordezkariak barruratuzituen euskal abertzaletasunak; horien artean nekazariak, arrantzaleak eta baita industria langileak ere. Azken horiek 1911n Euzko Langileen Alkartasuna sindikatunazionalista sortu zuten20 Kanpoan gelditu ziren bakarrak langile ez euskaldunaketa goi mailako industria oligarkak izan ziren. Sota y Llano ren kasua kenduta?. Halere, nahiz eta lehen nazionalismoaren oinarri sozialei dagokienez aurrerapausoasko eman diren, gai horretan, nire uste apalean bederen?
|
|
|
Interesaturiko irakurleakprentsan eta aldizkari espezializatuetan agertutako hainbat aipamenetara jodezake, kritikek zer dioten jakiteko (berak liburua (k) irakurri eta gero, jakina). Halere, egileok bigarren liburukiaren hitzaurrean azpimarratzen dugunbezala, gure asmoa izan da EAJren historia politikoa egitea; beraz, etorkizunean, guk aurkezten ditugun ondorioak eztabaidatzeaz gain, historiografiak nazionalismoaren historiaren
|
beste
arloetako sintesiak landu beharkolituzke, inoiz guztiz lortuko ez dugun, erabateko historia, edo, historiatotala?
|
|
|
Erlijioa da gutxi jorratutako
|
beste
arlo bat, historiografia akademikoan behinikbehin. Hamarkadaren hasierakoak izan arren, bi lan aipatuko ditut.
|
|
|
Gizartea, politika eta ekonomia elkartuz azken urte hauetan garapen nabarmena izan duen
|
beste
arlo bat hirien historiarena dugu, bereziki hiriburuen kasuan.Gasteizek Rivera-ren (1992) eta Imizcoz en (1997) lanak jaso ditu, eta DonostiakArtola k zuzendutako historia (2000). Iruñeak Ugarte-ren (1998) eta Larraza renlanak (1997) ditu, nahiz eta ez eduki zuzenean helburutzat hiriaren historia egitea.Bilbok aipamen berezia merezi du.
|
|
|
Gizakiaren ardura horrek errealitatea izendatzeak duen garrantzia sendotzen du. Gizarte Zientzietan dihardutenek,
|
beste
arloetakoekin elkarlanean, egoera berria izendatzeko asmatuko dituzten moduak baldintzatuko du geroa, izango bada.
|
|
|
ondorioz, argumentatzeko eta antolatzeko gaitasuna dutenen aldetik baino. Horrek ez du esan nahi, jakina, aldaketa teknikoek gaur arteko bide beretik jarraituko ez dutenik,
|
beste
arlo batzuetan bezala, behepolitika teknikoa eta ekonomikoa badagoelako, autoritarioa, horrek ekar ditzakeen arriskuekin, baina baita aukera guztiekin ere. Hori dela eta, politika arruntari politika erreflexiboak lekua hartu behar dion moduan, beharrezkoa da behepolitika arruntaren ordez, behepolitika erreflexiboa ere bultzatzea.60
|
|
|
Ondorioz, puntu hori adosteko orduan gertatu zen eztabaidarik garrantzitsuena.
|
Beste
arlotan, berriz, legea orokorregia zen eta komunikabide publikoen oinarriak azaltzera mugatzen zen. Era berean, komunikabidearen kontrola udal bilkuraren eskuetan uzten zuen legegileak; hots, udal erakunde legegilean zegoen erabakitzeko ahalmena, eta ez gobernu organoetan, aniztasun informatiboa zabaltzen eta adierazpen askatasuna bermatzen zelakoan2.
|
|
|
Kode horietako aldaketak ingurunearen aldaketatzat hartzen dira, beren egoeraren edo denboran zehar izan duten bilakaeraren berri emateko. Halaber, ergonomiako adituek, psikologiaren adar batzuek eta ezagutzaren
|
beste
arlo zientifiko batzuek iradoki dute koloreak gogo aldartean eragina izan dezakeela. Koloretako elikagaiak Horrelako zerbait gertatzen da elikagaiekin ere.
|
|
|
Hau da, arlo desberdinetan ez zaio ikerkuntza jarduerari balio berbera ematen. ...izpide desberdintasun nabariak daude ikerketa balioztatzeko orduan eta, horren ondorioz, arlo bakoitzeko ikerketa lerroak era desberdinetara laguntzen dira, zeren, gehienetan, ikerketari dirulaguntzak emateko erabiltzen diren irizpideak arlo bat edo bitarako baitira faboragarriagoak. Izan ere, orain, giza eta, batez ere, gizarte zientzien arloetako ikerkuntza jarduera ren garapen maila baxuagoa da
|
beste
arloetakoarena baino. Zeresanik ez, arlo desberd inen garapen orekatua bilatu behar da, gizartea rentzako ondorio onuragarriak ekarriko baititu.
|
|
|
Kantitatea eta kalitatea atzean utzita, badago ikasleei dagokien
|
beste
arlo bat nire ezkortasuna naharo elikatzen duena, hain zuzen ere, hizkuntzarekiko atxikimendu txikia.
|
|
|
Eta halaxe egiten ahaleginduko naiz, nahiz eta badakidan (eta azken urteetan berton idatzi ditudan urteko balantzeak irakurri dituenak ere badaki) jakin ere, gaurkotasunetik abstraktura ihes egiteko joera handia izaten dudala.
|
Beste
arlo askotan gertatzenden bezalaxe, kulturgintzan ere ezin baitira gertakizun solteak bere horretan ulertu, ingurune eta prozesu batean kokatzen ez badira.
|
|
2003
|
|
|
ahozko harremanetan, transmisioan, familia giroan...
|
Beste
arlo batzuetan, berriz, bestela da kontua: batez ere hizkuntza idatziarekin lotura duten arloetan.
|
|
|
Horretaz oharturik, sindikatuak jadanik hasiak dira adierazten ez daudela ados Ibarretxeren Planeko zenbait proposamenekin, Plan horretan gizarte eta lan kontuak ez baitira ikuspegi subiranoan sartzen, alegia, Madrilen esku gelditzen baitira. Planak zenbait eskumen esklusibo proposatzen ditu
|
beste
arlo batzuetan, baina lan arloko eta gizarte segurantzako gaiak Madrilgo Gobernuaren menpe uzten jarraitzen du. Zergatik?
|
|
|
Hizkuntza kontuetan, eta euskara kontuan berdin, guztiz autodidakta izan zen Oskillaso, bizitzako
|
beste
arlo askotan bezala. Bere bizitza guztian, eta ezkondu aurretik ere, abertzale eta euskaldun giroetan mugitzen zen batez ere, politika militantzia aktiboan sartu barik ordea.
|
|
|
Beti arlo honetantxe jardutea izango zan nire borondatea, egarria eta zoriona. Baina, Ikastaroa hasi ahala,
|
beste
arlo batzuetan sartu ninduzuen: lehenengo, gipuzkeran; geroago, Iparraldeko euskeran.
|
|
|
Orduan eta gaur ez doguz gauzak begi bardinez ikusten...
|
Beste
arlo askotan lez, honetan be orduko gauzak ez doguz gaurko begi zorrotzez aztertu ta epaitu behar, nire ustez.
|
|
|
Labayrukoak eskatu deusten artikuluari neurri estua emon gura deutsat Mikelen eleiz lanak,
|
beste
arlo asko jakinaren ganean alde batera itxita. Badakit alderdi honek ez deutsana Mikeli izen handirik emon, ez emongo; baina berak beti jorratu izan eban arloa da izan, eta horretan emondako orduak, egindako ahaleginak, ezin guk ahaztuta itxi.
|
|
|
Hogeiren bat abade eta monja bat izan ziran ikastaro horren lehenengo ikasleak. Ikastaroa martxan jarri ebanean, Julianek
|
beste
arlo batzuetan egin ohi izan dauanez beste esku batzuetan itxi eban horren ardurea... eta zeuk, Ander, hartu zenduan haren lekua, eta hortik sortu jakun gure" Udako Ikastaro" maitea, 30 urte bizirik eta hutsik egin barik iraun dauana.
|
|
|
Bizkaierazko lorategiaren bidez Bizkaiko literaturan sartu nebazan ikasleak. Gero
|
beste
arlo zabalagoetara zuzendu gura nebazan, eta horretarakoxe da nire bigarren" ume" hori. Aurreko hitzaurrean Berbatxu bi aurretik eta gehigarritzat daroazan hiztegietan be argi ta garbi ikusten da norentzat eta zertarako dagoan eginda.
|
|
|
|
Beste
arlo batzuetan be zu laster hasi zinan euskerazko eskolak euskeraz emoten. Horra hor, horren lekuko, zeure ikasleentzat polikopiaz egin zenduan" Bizkaierazko elerti (literaturaren) atze edo edesti laburra".
|
|
|
|
Beste
arlo baten be sartu zinduezan zu, Karmelo, aldi haretan: liturgiako itzulpen lanetan...
|
|
|
Niri dagokidanez, inoiz eztabaida gogorrak ere izan ditut,, zientziatasuna, geure estilorako lanetarako soilik erreibindikatuz. Orain, adinean gora noala, ikasiznoa poliki poliki
|
beste
arloetakoen ekimenak askoz errespetu handiagoaz hartzeneta ekimen horiek barnean duten zientziatasuna ere aintzatesten. Gainera, konturatuta nago ezen, batzuetan, arlo desberdinetako adituen arteko ulertezintasuna, zeinek bere arloan darabiltzan hitzen adiera hertsi eta estuegietatik etortzen dela, uste izaten baitugu geuk darabilguna dela adiera bakarra, eta zer esanik ez, zientzia, zehatzen?
|
|
|
kudeaketa demokratikoa eskatzen zuten eta horretarako ikasleek ikastetxeen zuzendaritzan parte hartzea; ikasketa planen erreforma; euskara unibertsitatean sartzea, horretarako euskarazko klaseak eskaintzea eta unibertsitateko hizkuntza ofizial bilakatzea, gaztelaniarekin batera; eta, azkenik, unibertsitate barruti osoa Hego Euskal Herriarentzat, bertako ikasleak bertan geldi zitezen110 UEUren eta eskakizun horien arteko tartea garbi ikusi zen hurrengo urteko Euskal Unibertsitatearen aldeko kanpainan UEUk izandako presentzia txikian. Urruntze hori
|
beste
arlo batzuetan ere ikusi zen, esate baterako, UEUko sailburu gehienek unibertsitate ofizialarekin zuten harreman eskasean, beraien lizentziatura lortu ondoren. Bazen, gainera, Koldo Mitxelenak behin eta berriz errepikatu zuen kontua, «Euskal irakasleen falta izugarria, has institutoetarik eta unibertsitate guztian zehar, honek dakartzin problema ikaragarriekin euskal kultura osoaren desarroilo rako»111 Mitxelenaren Uztaritzeko hitzaldia,, laguntza?
|
|
|
Hori guztia, diziplinen arteko mugak itxi gabe; eta ikasketa akademikoez gain,
|
beste
arlo batzuei ateak zabalduta, hala nola antzerkiari, musikari edo bertso laritzari. Beti, irakaskuntzakoa ez zen jendea ere erakartzeko asmotan, eta ikastaro egunetan giro berezia sortzen saituz.
|
|
|
Bi irudiak energia maila desberdinetara hartuz joaten dira, eta banan banan kentzen dira, tumorea agertu arte. Espezialisten arabera, antzeko teknikak erabiltzen ari dira dagoeneko erradiologiako
|
beste
arlo batzuetan. Lan honen egileek uste dute kontraste bidezko mamografia teknika berri hori erresonantzia magnetikoen alternatiba izango dela interpretatzen zailak diren mamografiak ebaluatzeko, edo bularreko minbizia garatzeko arrisku handia duten emakumeentzat.
|
|
|
Horretarako, gure iritziz, hauxe guztia birplanteatu beharra dago: kultura hitzaren erabilpena, kultura aztertzeko erabilitako kontzeptuak,
|
beste
arlo batzuetara gertatu diren desbideraketak ezabatzea (ekonomia, ikuskizuna, engainua...) arlo horiek kulturaren bizkarroi edo parasitoak baitira, eta, jakina, gure ondorio operatiboek ez dute zerikusirik Administrazioek, Komunikabideek eta kultur ekoizpenak, oro har, eginiko jokaerarekin, eta, herri baten kulturari buruz ari garenean bereziki interesatzen zaigun aspektua da kulturaren izaera pe...
|
|
|
Batek beste gauza harrigarri asko gorets litzake Sokratesengan, baina
|
beste
arloetan batek agian beste norbaitetaz antzekoak esan litzake, gizakietako beste inoren antzeko ez izatea ordea, ez antzinakoen eta ez oraingoen artean, horrek merezi du mirespen osoa. Akiles izan zenarekin Brasidas eta beste batzuk aldera litzake batek, eta Perikles bezalako batekin Nestor eta Antenor34 —beste batzuk ere badaude—, eta gainerakoak ere horrelaxe aldera litzake batek. d Baina gizon hau bitxikerian horrelakoa bihurtu da, bera eta bere hitzaldiak, inork ez lukeela eskura aurkituko berarekin alderatzeko inor, ez oraingoen eta ez antzinakoen artean, nik esaten ditudan horietako batekin ez badu alderatzen, gizakietako inorekin, sileno eta satiroekin baizik, bera eta bere hitzaldiak.
|
|
|
Feyerabenden aburuz, ez dago sinetsi beharrik, are gutxiago zientzi adituek gure agintari eta gidari izan behar dutenik. Adituen erabakiek, demokrazien
|
beste
arlo gehienetan gertatu lez, kontrol demokratikoaren menpe egon behar dute; herriak gainbegiratu behar du zientzi jarduera, bere emaitzak, aplikazioak, diru laguntzak eta guzti. Izan ere, tamalez, zientzia ideologia da azken buruan, berak sortutako mitoaren gainean eratutakoa; eta estatutik banatuta ez dagoen arren, egon luke, erlijioa dagoen bezala.
|
|
2004
|
|
|
Gaur egun, zorionez, material ugari eta oso baliagarria dugu. Antzina, Koldo Mitxelenak lan ikaragarria egin zuen gramatikan eta
|
beste
arlo batzuetan, baina Resurreccion Maria Azkuek hutsetik egindako hiztegia, operak, eleberriak, eta abar ezin ahaztuzkoak dira niretzat. Orotarikoa altxor ikaragarria da idatzizko tradizioa jasotzeko.
|
|
|
Bizitzeko modu bat da, urduritasuna kanporatzen laguntzen dit. Gainera hasierako beldur eta lotsak gaindituta bizitzako
|
beste
arloetan berdin jokatzen ikasi dut, lanean, lagun artean, nire izaera gogortu eta aurrera egiten. Saiatzea da gakoa eta niretzat saria ikaragarria da, lasterketetan lortzen dudan garaikurra baino gehiago nire buruarekin sentitzen dudan asetasuna da garrantzitsuagoa.
|
|
|
Herri mailako bertsolaria oso inportantea da. Baina gizarteko
|
beste
arloetan bezala, bertsotan ere elitekoak bakarrik balio duela denen buruan sartuta dago. Orduan, balio duenari ematen zaio laguntza, eta besteak bazterrera.
|
|
|
Uste izan da Justiziaren eraldaketak, arlo honetan nahiz
|
beste
arlo batzuetan, ezin dituela alboratu eta ez dituela alboratu behar berezko sistema juridikoaren historia, idiosinkrasia berezia eta balio positiboak. Eraldaketa egokia da, izatez, subjektu juridikoen eskubide eta interes legitimoak babesteko, kasu zehatzetako prozedura osoaren mailak edo auzialdiak gutxitu eta hobetzen dituena.
|
|
|
Alderdiek, euren ordezkariek eta defendatzaileek bakarrik jakin dezakete isilpeko jarduna. Horrek ez dio kalterik egingo zigor arloan, zerga arloetan edo
|
beste
arloetan egitate eta datuentzat ezarritakoari.
|
|
|
4 Hala denean, administrazio zuzenketa ezarri edo
|
beste
arlo bateko erantzukizunak eskatu behar dituzten organoei kontu arrazoiak ematera.
|
|
|
Ondoren, berriz, sokaren etena zeri zor zaion arrazoitu nahi digu Pello Salaburuk: . Unibertsitatean euskararen aldekoak eta kontrakoak daude gizarteko
|
beste
arlo batzuetan bezala, ez gaude kristalezko kutxa batean sartuta. Hala eta guztiz ere, euskararen alde daudenek uste dute hau jauja dela, nahi izanez gero unibertsitate euskaldun bat izango genukeela bihar bertan.
|
|
|
ERAKUNDETZEA
|
BESTE
ARLO BATZUETAN
|
|
|
Sabinoren lanetan azterketa tematiko zehatz bat egiteko dagoela uste dut eta onuragarria izango litzateke alderdi askotatik. Haren idazlan ezagunetatik azterketa xume bat eginda, hara hor,
|
beste
arlo batzuetako erkundetzeaz jaso tako adibide zenbait:
|
|
|
Funtzio sinboloak matematikako funtzioak formalizatzeko erabilikodira.
|
Beste
arlo askotan beharrezkoak ez izatea gerta daiteke.
|
|
|
Ondorioz, zientzia ekonomikoa ez da gizarteosoaren mesederako bide egokienak proposatzen dituen zientzia, merkatua defendatzen duena baino. Pertsonen portaera, ez arlo ekonomikoan soilik, baizik etabaita bizitzako
|
beste
arloetan ere, kalkulu egoista hutsak bideratzen duela uste duenparadigma batek ezin du gizarte bidezkoago eta solidarioago baten aldeko proposamenik egin.
|
|
|
Bere esanahi hertsian, ideia filosofikoen pribatutasuna ezinezkoa da. Rort y ren kalterako, ezabatu nahi dituen Filosofia Handiaren dikotomiek eragina izan dute kultura ren
|
beste
arlo askotan, eta eragin ederra, gainera.
|
|
2005
|
|
|
Lehenengo eta behin, estatuaren bilakaera historikoa molde batetik bestera pasatzen ari dela eta, aldakuntza nabarmenak jasaten ari dela egia da. Estatua ahultzen ari dela esaterakoan, baina, nik esango nuke arlo batzutan hala dela, baina
|
beste
arlo batzuetan ez. Arlo errepresiboan, esate baterako, ikusi behar da Konstituzio honek estatuei zer nolako rola ematen dien eta, hain zuzen ere, Hagako Programaren azkeneko gailur horretan ikusi da.
|
|
|
Joan den mendean balistikan izandako aurrerakuntzek, esaterako, izugarri lagundu diote satelitegintzari. "
|
Beste
arlo askotan bezala, gerrak eragiten du teknologia hobetzea edo asmatzea, eta gero ikusten da teknologia horrek erabilera onuragarriagoak eduki ditzakeela", diosku Miguel Bellok, Deimos espaziogintza enpresa espainiarreko zuzendariak.
|
|
|
|
Beste
arlo batera etorriz. Zer iritzi duzu epaiketari begiraleak egiten ari zaizkion jarraipenez?
|
|
|
Aurretiaz esan dugun bezala, bidaia liburuez gain, Arretxeren narratibaren
|
beste
arlo nagusi bat da umorezko literaturari eskaini diona. Arretxek Gasteizen kokatu ditu bere ipuin bilduma hauek:
|
|
|
Proiektu horretan 1,9 milioi euroko inbertsioa egin da, eta lehen eskuzko prozesu analitikoa osatzen zuten teknikariak sartu dira. Pertsona horiek, Gonzálezen arabera, “orain beren lanean kontzentratu ahal izango dira automatizatu gabeko laborategiko
|
beste
arlo batzuetan eta CHOUko gainerako zerbitzu medikoetan”.
|
|
|
Elikadura desegokiaren prebentzioan elikagaien segurtasun faktore gisa agertzen ari diren joerak, funtsean, patogenoek edo jatorri kimikoko kutsatzaileek eragindako janari transmisioko arazoen inpaktua murrizteko aurreikusitako joeren antzekoak dira. Prebentzioa,
|
beste
arlo batzuetan bezala, funtsezkoa da osasun publikoa arriskuan jartzen duten egoerak saihesteko. Horretarako, maila guztietako kontzientziazioak egoera orokorra hobetzera eraman behar gaitu.
|
|
|
Gizarte medikoek ez dute aholkatzen populazio osoa bahetzea hiperhomozisteinemia duten indibiduoen bila, arrisku kardiobaskularreko taldeetara bakarrik mugatzea baizik. Azterketa batzuek egiaztatzen dute, halaber, homozisteina maila altua duten menopausia ondoko emakumeek gaixotasun kardiobaskularren eragin handiagoa dutela, eta uste da homozisteina maila altuegiak
|
beste
arlo batzuetan ere eragin dezakeela, hala nola diabetesean edo narriadura kognitiboan, eta egoera hori ebaluatzeko hainbat ikerketa egiten ari dira. Arrisku aldagarria Homozisteina gutxitzeak arrisku kardiobaskularrari aurre egiten diola jakin ezean, datu batzuek frogatzen dute B taldeko bitaminekin duen antagonismoak aminoazido horren efektu deletereoa prebenitzen duela.
|
|
|
Pobrezia oso gai serioa da horrelako mozioek nahasteko gaineratu zuen. PPko Silvia Camporroren ustetan, ostera, dirua
|
beste
arlo askotan alferrik galtzen da: Ertzaintza, euskarendako ematen diren dirulaguntzak
Eta horiek guztiak ez zituen aipatzen Aralarren mozioak.
|
|
|
22 Estatu guztiek errespetatu eta ziurtatuko dute ingurune seguru, osasungarri eta ekologikoki osasuntsu baterako eskubidea. Ildo honetatik, Adierazpen honetan jasotako eskubideak modu eraginkorrean gauzatu ahal izateko beharrezko administrazio, lege zein
|
beste
arlo batzuetako neurriak hartuko dituzte. Neurri hauen xedea ingurumen arloko kalteen prebentzioa, konponbide egokiak prestatzea eta natur baliabideen erabilera iraunkorra izango da, eta besteak beste honakoak jaso dituzte:
|
|
|
Teologiarekin batera, bada Grotiusen biografian
|
beste
arlo zabala ere. Arestian aipatu bezala, letretako mundua esamoldearen barruan kokatuko litzateke hori.
|
|
2006
|
|
|
Gehiengorik ez denean negoziatu egin behar izaten da, noski. Ez dakit
|
beste
arloetan prezio politikorik dagoenik, baina aurrekontuetan bai, aurrekontuek badute haien prezioa, negoziatzeko garaian eta gehiengo osorik ez dagoenean.
|
|
|
Hor ikusten da zein baldintzetan bizi garen, eta hiriak nolakoak diren. Hori ere
|
beste
arlotan sartzea da.
|
|
|
Nik uste euskal antzerkiari
|
beste
arlo industrialekin gertatzen ari dena gertatuko zaiola: taldeak elkartu eta merkatua zurrupatu egiten dute, berdin da, zinemagintzan nahiz zapatilla industrian.
|
|
|
Bateko, ukaezineko barne balioa du, zuzenbideko jardule guztientzat, euren jakintza-gaia edozein izanik ere, bai eta gai horretan ikasle direnentzat ere. Besteko, argitalpen honek bere ondoreak zabaltzen ditu
|
beste
arlo batzuetara ere. Arlo horietan nabarmentzekoa da eredu elebidunak prestatzea, zigor jurisdikzioaren epaitegietan, eta, zehatz esateko, epaitegi horietako prozesu izapideetan, eredu elebidunak erabili ahal izateko.
|
|
|
142; 2002: 154) dioenez, oinarrizkoak diren edo ez diren datuak isiltzeak ez du per se engainuzko izaerarik; izaera ez zilegia
|
beste
arlo batean dago, publizitatea engainuzkoa ez izateko engainua mezuan agertu litzateke, eta isiltzea ematen ez den azalpenetan dago, hain zuzen ere (Santaella, 2003: 158).
|
|
|
Merkatuko lehiakide baten merkataritza kreditua aldatu egiten da, eta, gehienetan, produktuei edo zerbitzuei buruzko modak direla-eta gertatzen dira aldaketa horiek. Moda horiek sarritan zabaltzen dira trafikoko
|
beste
arlo batzuetara, produktu, zerbitzu eta markek osatzen duten merkataritzaz kanpoko irudietara, alegia.
|
|
|
Tumore mota batzuetan, kimioterapiako lehen zikloa aplikatu ondoren ere aurreikus daiteke erantzuna. Onkologian duen interesaz gain, urte gutxiren buruan, ahalmen kliniko handiko teknika bihurtu da PET
|
beste
arlo batzuetan, hala nola neurologian, psikiatrian eta kardiologian, ez bakarrik diagnostikoan, baita oinarrizko ikerketan duen zeregin garrantzitsuagatik ere. Irudi anatomiko soilak baino gehiago PET medikuntza nuklearreko prozedura bat da, gorputzeko ehunetako zelulen jarduera metabolikoa neurtzen duena, eta, horri esker, organo edo ehunaren fisiologia (funtzionamendua) eta anatomia (egitura) ebalua daitezke.
|
|
|
Eta
|
beste
arlo batzuetan, kulturan, turismoan... zer?
|
|
|
|
Beste
arlo batzuetan ere bidea zehaztuta daukagu: alde zaharra biziberritzeko lanean ari gara, eta alderdi politiko denak bat gatoz ahalegin horretan.
|
|
|
Bestalde, badira gaiak liburuen erabilera bera baldintzatzen dutenak: matematikan, adibidez, garrantzitsua edo ezinbestekoa da liburua" zikintzea", ez
|
beste
arlo batzuetan, ordea.
|
|
|
3 Ikaslearen curriculumeko
|
beste
arloetan jarraituko den sekuentziazio didaktikoaren elaborazioa, lortutako hizkuntz gaitasunaren mailarekiko uztarketa eginez.
|
|
|
• Ikasle etorkinaren curriculumeko
|
beste
arloetan jarraituko den sekuentziazio didaktikoaren elaboraziorako adostasun, koordinazio, prestakuntza falta...
|
|
|
• Ikasle etorkinaren curriculumeko
|
beste
arloetan jarrai daitekeen antolaketa eta sekuentziazio didaktikoaren elaboraziorako eredu bat prestatu eta erabili dugu.
|
|
|
Espainiako Estatuko datuekin alderatuz, antzeman daitezkeen desberdintasun nabarmenenak honako kasu hauetan azaltzen dira: liburutegiko irakasle arduraduna (%64), Zuzendaritza Taldea (%36), liburutegiko batzordea (%21, 2) eta
|
beste
arloetako Mintegiak (%5, 7)
|
|
|
Bertan ikus daitekeenez, literatura da arlo bakarra dokumentuen gaurkotze nabarmena erakusten duena, alegia, ikastetxeen %53k arlo horretan gaurkotze nahikoa edo altua du. Dokumentu nahikoa gaurkotuak dituen
|
beste
arlo bat da Gizarte Zientziak, Historia eta Geografia; %50era hurbiltzen da portzentaje hori.
|
|
|
|
Beste
arlo bat.
|
|
|
Euskaldunok, industria ekonomian, ekipo ondasunak, bitarteko ondasunak, ondasun eraldatuak eta kontsumoko ondasun iraunkorrak ekoizten eraginkorrak izaten jakin dugu orain arte. Orain, geroari begira, lehenagoko horiek ahaztu gabe,
|
beste
arlo ezinbesteko batzuetan egin behar dugu lan: ondasun ukiezinak, zerbitzuak, markak, eskubideak, jakintzak, etengabeko prestakuntza, kultur aktibo ukiezinak, eta nola ez, marketina.
|
|
|
Beste norbaiten akats edo hutsegite larri batek asaldatzen eta haserretzen gaituenean, ez da txarra, ezer esan edo egin aurretik, geuk,
|
beste
arlo batean bada ere, asaldatu berri gaituenaren neurriko zer akats dugun edo zer hutsegite egin ohi ditugun kontuak ateratzea.
|
|
2007
|
|
|
Guk esaten dugunean jendearenganako lan hori egin behar dugula eta plaza bat izan behar dugula, esaten ari gara inguratu behar ditugula kultur gai batzuk jendearengana. Baina jende horrek badu bere kultura propioa,
|
beste
arlo batzuetan. Jende batek, adibidez, arteari buruz ez daki ezer, baina jakingo du kontabilitatea eramaten, josten, plastikoa egiten, autobusak egiten edo medizinaz.
|
|
|
Uste dut zirrikitu guztiak aprobetxatu behar ditugula, ez gaudela deus eskapatzen uzteko egoeran.
|
Beste
arlo batzuetan ez dakit, baina euskarari dagokionean" ehun urte barru erdietsiko dugu" esateak ez du balio. Ez.
|
|
|
Zen bezala zelako makina bat debeku ezarri zizkioten, behintzat. Baina Balentxik, bizitzako
|
beste
arlo askotan bezala, zailtasunak zailtasun, horretan ere ez zuen amore eman. Horretaz, eta haren bizitzako beste esparru askotaz mintzo da Txalaparta argitaletxea eta Herria 2000 Elizaren artean plazaratutako Balentxi.
|
|
|
Iaz proiektu interesgarria zena aurten laguntzarik gabe gera daiteke, eskaera gehiago egon delako. Irizpidea ez da kultura bera, baizik eta zenbat diru geratzen den
|
beste
arloetatik soberan. Gero diote kultura krisian dagoela.
|