Bilaketa
dist.
non
lema/forma
nola
bilaketa
kategoria
Iragazkiak
Formularioa garbitu

Emaitzak: 621

2000
‎gramatika, pragmatika, estilistika, eta abarreko azpigaiak, edofonetika/ fonologia, morfologia, sintaxia, lexikoa, semantika eta abarreko azpiazpigaiak; bereiz daitezke, baita ere, ondoko gertuko gaiekin zerikusi dutenak: kognizioa, kognizio soziala, logika, errealitatearen irudikapena eta eraikuntza, giza harremanak, giza eraginak, etab. Hizkuntza partikularrekin ere, antzera ikusdaiteke: hizkuntza bakoitzeko barne-aniztasuna (kodeak, dialektoak, erregistroak,...), hizkuntza bakoitzaren arteko tipologia linguistikoa, deskribapen sinkronikoeta diakronikoa, hizkuntzen arteko nahasketak, etab., azpigai moduan; edogertuko gai hauekiko harremanak: hizkuntza bakoitzaren arteko tipologia soziala, hizkuntzen arteko ukipen-egoeren motak, ukipen-egoerako dominatzaile/ menpekoposizioak, hizkuntza moten araberako jabekuntza/ aprendizaia, hizkuntzaren gaitasun-maila, hizkuntzaren erabilera, hizkuntza-gatazka, hizkuntza-plangintza, hizkuntza-normalizazioa, etab. Aniztasun hori guztia jasoko duen teoria izan daiteke, berriro, komunikazio-makroteoria; jadanik, zuzenean, edo zeharka, aipatu direnhauetako gai, azpigai, azpi-azpigai edo gertuko gaiak aztertuta eta erlazionatutadaude komunikazio-teoriaren pean.
‎hizkuntza bakoitzeko barne-aniztasuna (kodeak, dialektoak, erregistroak,...), hizkuntza bakoitzaren arteko tipologia linguistikoa, deskribapen sinkronikoeta diakronikoa, hizkuntzen arteko nahasketak, etab., azpigai moduan; edogertuko gai hauekiko harremanak: hizkuntza bakoitzaren arteko tipologia soziala, hizkuntzen arteko ukipen-egoeren motak, ukipen-egoerako dominatzaile/ menpekoposizioak, hizkuntza moten araberako jabekuntza/ aprendizaia, hizkuntzaren gaitasun-maila, hizkuntzaren erabilera, hizkuntza-gatazka, hizkuntza-plangintza, hizkuntza-normalizazioa, etab. Aniztasun hori guztia jasoko duen teoria izan daiteke, berriro, komunikazio-makroteoria; jadanik, zuzenean, edo zeharka, aipatu direnhauetako gai, azp...
2001
‎analisi kontrastiboaren teknikak erabiliko ditugu. Ez dut uste analisikontrastiboa hemen justifikatu behar denik; eta, urteetan hizkuntzen arteko aldeakaztertzeko erabili bada ere, oraingo honetan kulturen arteko aldeak aztertzeko erabili nahi dugu. Analisi kontrastiboaren teoria planteatu zuenean, Lado-k hizkuntzakbere osotasunean alderatzea proposatu zuen; hasiera-hasieratik, analisi-mota horihizkuntzen alderdi linguistiko eta gramatikalak alderatzeko erabili zen; eta, ustez, alde horiek hizkuntzen ikaskuntzan izango zuten eragina aurreikusteko erabilibazen ere, Lado-k hori baino gehiago nahi zuen, eta ez bereziki ordena horretan.Sistema osoak konparatzea proposatzen zuen berak.
‎1 Linguistikaren arabera: 1Hren eta 2Hren arteko ezberdintasunaren eragina, hizkuntzen arteko transferentziak, hizkuntzen arteko nahasketak, hizkuntzgaitasunaren osagaiak, eta abar.
‎1 Linguistikaren arabera: 1Hren eta 2Hren arteko ezberdintasunaren eragina, hizkuntzen arteko transferentziak, hizkuntzen arteko nahasketak, hizkuntzgaitasunaren osagaiak, eta abar.
‎Euskaltzaleen arteko jardun sarria da euskararen eta hizkuntzen arteko elkarbizitzaren estrategia eta estrategak falta zaizkigula esatea. Eta horretaz ari garenean, Koldo Mitxelenaren aipamena egiten da aldez edo moldez.
‎Euskararen auzia ez da euskara duindu nahian ari garenon kontua bakarrik. Hiritar guztien erantzukizuna da gure hizkuntzen arteko elkarbizitza, eta hor, mapa linguistiko horren aurrean, politikariek eta artistek, profesionalek eta unibertsitarioek, edozein delarik ere beren ama-hizkuntza eta hizkuntza hautamena, ezin diote bizkarra erakutsi erantzukizun horri –hizkuntzen  arteko elkarbizitzari, alegia–, arazoaz ezer jakin nahi ez izatea bera ere arazoaren aurrean jarrera oso markatua hartzea baita: irauteko neke gehien dituen hizkuntzaren aurkakoa, zalantza izpirik gabe.
‎Euskara, uste denez, irla bereizia da, edota zehatzago esan, genetikaz bereizia7; ahaiko genetikoaren teoria, teoriari ipintzen zaizkion erreparoak8 gorabehera, eta bere frogabideak, edozein hizkuntzalarik onartzen baititu bere jardunean. Argi baitago hizkuntzen arteko harremanak betidanikoak direla, eta sekula ez dela egiazko bakardaderik izan, guztizkoa behintzat. Diogun ere, gaztelu hurbilgaitzean baino areago pasabideko lurraldean mintzatua denez, beste edozeinek hainbat harreman izan duela gureak bi mila urteotan zehar bederen.
‎historiak justizia egin dio euskarari, eta egun dagokion lekuan dago egon. Gaztelaniaz esan ohi den bezala, hizkuntzen arteko paperak banatuta daude.
‎Horretan dihardutenak, nire aburuz, legearen kontra ari dira eta gizarte honek behar duen barneo reka hausten dute. Gogora ekar bitzate horiek gizarte honetan arauzko direnak, alegia, Espainiako Konstituzioak eta horren azpiko lege testuek behin etabe rriro aldarrikatu dutela hizkuntzen arteko ofizialkidetza. Badakigu ofizialkidetza mugatua dela euskararena.
2002
‎Beraz, sarea bai, baina erraztasuna ere eragile garrantzitsua da. Azken finean, bi hizkuntzen arteko gaitasun erlatiboak argi dago zeinen alde egiten duen, hau da, Iruñerriaren kasuan gazteak erosoago sentitzen dira erdaraz komunikatzen. Neurketak batez ere eremu pribatuko zerbait neurtzen du-kalean lagunekin, familiarekin...-eta, beraz, ez da gune oso formala.
‎Oro har, hedabideek (gure kasu konkretuan eguneroko hedabide idatziek) hizkuntzen arteko talkan har ditzaketen jarrera desberdinak kontuan izanda, honako balizko tipologia honetaz hitz egin daiteke:
‎5 Gizarte-zientziek esparruak ireki behar dituzte giza talde desberdinen arteko harremanak ahalbidetzeko. Kulturen arteko talka saihesteko, nazioen arteko talka ekiditeko, eta hizkuntzen arteko talka baztertzeko, giza taldeak unitate itxi moduan barik, ukipenean dauden kolektibo derberdin gisa tratatu behar dituzte ikertzaileek, baita zientziaren ikerketak popularizatzen dituzten hedabideek ere.
‎Arrazoia hizkuntzen arteko gatazka-egoerak areagotzea da
‎Munduan hitz egiten diren 6.000 hizkuntzetatik gutxienez 3.000 desagertzeko arriskuan daude, neurri handiagoan edo txikiagoan, hizkuntzen arteko gatazka-egoerak ugaritu egin direlako, Hezkuntza, Zientzia eta Kulturarako Nazio Batuen Erakundearen arabera (Unesco). Arriskuan dauden hizkuntzen atlasaren bigarren edizioa, 1996ko edizioan baino askoz zehatzagoa, gaur zabaldu zen, nahiz eta bihar ofizialki aurkeztu, Unescok 2000 urtean eratutako Ama Hizkuntzaren Nazioarteko Egunarekin batera.
2003
‎Hala ere, badira D ereduan ikasitako ikasleak oso erraz eta aise euskaraz hitz egiten eta idazten dutenak eta, D edo B ereduan ibili arren, idazmenerako zein, bereziki, mintzamenerako zailtasun handiak ere dituztenak. Bada, orain arteko emaitzen arabera, irakaskuntza denborak ez ezik etxeko hizkuntzak, ingurune soziolinguistikoak, hizkuntzen arteko interferentziak, metodologia didaktikoak, irakasleen formazioak eta abarrek badute euskararen gaitasuna eskuratze horretan eragina.
‎Komunikabideek goitik behera erasotzen dute euskararen kontra, hizkuntza politikarekin nahastuz, hizkuntzen arteko gatazka sortuz, euskara hizkuntza gutxituen artean dagoenez gerora begira baliorik ez duela aldarrikatuz. Gasteiztik datorren kadukatutako jakia izango balitz bezala.
2004
‎Bestalde, hizkuntza aniztasuna, eremu handiko eta eremu txikiko hizkuntzen harremanak iraunkorrak izatean datza, hala ez bada, luzera harreman horrek txikien ordezkapena ekarriko baitu. Ikuspegi horrek, egungo mundu globalizatuan hizkuntzen arteko harremanak paradigma konplexu gisa azaltzen ditu eta, hizkuntza iraunkortasuna bermatzeko, hizkuntza handi eta txikien erabileraren arteko nolabaiteko" subsidiaritatea" proposatu dute: egin tokiko hizkuntzan egin daitekeen guztia, eta utzi hizkuntza handian egiteko soilik hizkuntza txikian egin ezin daitekeena.
‎Azal dezadan. Euskaraz gauza sinpleagoak edo konplexuagoak egiteko lortutako gaitasunen esplikazioa hizkuntzarekin izandako harremana »ordu kopurua» baino haratago doa, familia giroan nagusi den hizkuntzak, gelaz kanpo hizkuntza horretan jarduteko dauden egiazko aukerak, ingurune soziolinguistikoak, hizkuntzen arteko interferentziak, gela barruan hizkuntzak eskuratzeko baliatutako estrategiak, gizartean nagusi diren jarrerak zein joerak eta abarrak, maila berean ikasten aritu arren, hizkuntza maila desberdinak izatea eragiten du. Inguruabar horretan, euskarari dagokionez, B ereduko emaitzak A eredukoak baino hobeak eta D ereduan erdietsitakoak are hobeak direla bistan da, alabaina, B zein D ereduan ikasten ibilitakoen artean badira euskaraz hitz egiteko zein idazteko zailtasun ugari izaten dituztenak.
‎Bilduma honetan ohikoa den bezala, lan honek molde elebiduna du, bi zutabekoa, gaztelania-euskara, eta aurkibide analitiko egokiak barneratzen ditu, gaztelania-euskara eta euskara-gaztelania. Aurkibide horiek bi hizkuntzen arteko berbategiak dira, eta, horrez gain, hizkuntza batetik bestera terminoen baliokideak bilatzeko gidak, lege-testuaren barruan termino horien non dauden kokatuta argitzearekin batera.
‎Testua, gure aurreko argitalpenetan ohikoa denez, elebiduna da, gaztelania-euskara, bi zutabetan moldatua. Osagarri ditu erabiltzaileak aurkibide analitikoak, gaztelania-euskara eta euskara-gaztelania, testuan zehar kontzeptuen joan-etorriak ez ezik, hizkuntzen arteko abiaburuak ere atzemateko tenorean. Hortaz, berehala aurki daiteke, gaztelaniatik zein euskaratik abiatuta, beste hizkuntzaren ordaina eta artikuluaren barruko kokaera.
‎Garmendiaren aiputik Aracilek egin zizkigun bisitaldietara igaro naiz Artzeren mezu soziolinguistikoan amaitzeko. Egia da, soziolinguista katalanak parerik gabeko zorroztasuna erakutsi zigun hizkuntzen arteko liskarrak argitzeko unean, liluragarriak ziren bere sena eta etorria. Orain eta hemen, lege-kontuetan sartuak gabiltzanez, honi buruz ere bere iritzia eman behar izan zuenean, ez zuen, ez, hutsik egin.
‎Koofizialtasunak bi hizkuntza ofizialak maila berean jartzea dakar eragin gisa, baina koofizialtasuna ulertzeko edo konfiguratzeko bideak ez dira unibokoak. Esan nahi da koofizialtasunak berdintasuna dakarrela, hizkuntzen arteko berdintasun juridikoa alegia; eta hori horrela izanik, hizkuntzen arteko menpekotasunezko harremanak gainditzeko bitartekotzat jo dezakegu. Zuzenbidearen begietan hizkuntza guztiek behar lukete izan beren biziraupenerako bermea; izan ere hizkuntza guztiak baitira berdinak?. 279
‎Koofizialtasunak bi hizkuntza ofizialak maila berean jartzea dakar eragin gisa, baina koofizialtasuna ulertzeko edo konfiguratzeko bideak ez dira unibokoak. Esan nahi da koofizialtasunak berdintasuna dakarrela, hizkuntzen arteko berdintasun juridikoa alegia; eta hori horrela izanik, hizkuntzen arteko menpekotasunezko harremanak gainditzeko bitartekotzat jo dezakegu. Zuzenbidearen begietan hizkuntza guztiek behar lukete izan beren biziraupenerako bermea; izan ere hizkuntza guztiak baitira berdinak?. 279
‎Jatorrizko menderatze-gosea, izatezko taxuerari dagokion gaitza: . Politika eta hizkuntzen arteko lotura. Gaizka Arangurenen iritzira?, kultura eta politikaren arteko lotura bezala, munduko edozein txokotan ezkuta ezinezko egitatea da. Egungo Estatu-nazio gehienek hain zuzen ere, hizkuntza bakar baten nagusitasunean oinarritu dute beren egitura politikoaren gainbizipena.
‎Hau da, euskaldungoa kategoria-izaerako azpi-komunitatea besterik ez den bitartean, erdaldungoa, berriz, izaera unibertsalekoa da. Eta, jakina, gizataldeen arteko oinarrizko ideia hori baldin bada, irudi horren sortzaile den ideologiaz ezin gara ahantzi hizkuntzen arteko harremanak aztertzeko unean. Zeren eta ez dago gehiegi pentsatu beharrik, Euskal Herriko bi erdal komunitate nagusiek euskarari eta euskaldungoari buruz egiazki izan dezaketen irudia, itxurak itxura, guretzat bihotz-urragarria izan litekeela uste izateko.
‎Hizkuntza-komunitate baten gaitasun eta ahalmen soziolinguistikoa, ez legoke esan beharrik, baina gurean ozenki esateko gauza dela dirudi, egitura sozial eta politiko berberean txertaturik dagoen beste hizkuntza-herri batek edo batzuek baldintzaturik dago. Bataren nagusitasunak bestearen ahultasuna dakarrenez, hizkuntzen arteko kontuak, botere-indarren arteko galerak eta irabaziak bihurtzen dira.
‎aztertu, ulertu eta legitimatu behar dugun egoera gatazkatsua. Hizkuntza-taldeen arteko interesek kontrakarrean dihardutenean, hizkuntzen arteko orekarik ez dagoenean, aniztasun linguistikoaren eta kulturalaren aldeko hautua egin behar dugu, eta hautu horretan, euskaldunok eskubide osoa daukagu besteek eskueran duten egokiera eskuratzeko: hots, norbere herrian eta lurraldean norberaren hizkuntzaren eta kulturaren arabera bizitzekoa.
‎–Niretzat, komunikabideetan eta gainerako sailetan, lege orokorra, problema nagusia zera da: guk pauso bat ematen dugun bitartean, erdarek berrogeita hamar ematen dituztela?. 317 Hori eta horrenbestez, hizkuntzen arteko hartu-emanak ez dira osagarriak egungo gizarte eta nazio molde honetan behintzat. Hizkuntzen biziera gizarte eta nazio-moldearen arabera eraturik dago, honen izaerak determinatzen du haien bilakaera:
‎Denboraren joanak irakatsi dit zein koitadua izan naizen. Orain, jabeturik nago, ikaragarri gaitza dela hizkuntzen arteko ordezkapen-mekanismoak iraultzea. Baldintza batzuetan, esango nuke, ezinezkoa; betiere, jakina, baldintza horien zantzuak fase terminalean dagoen mintzairari darizkionak baldin badira.
‎Hizkuntza aldaketen zurrunbiloan sartua egotea izan liteke hizkuntza-gatazkaren aurrebaldintza bat. Bestela esan, hizkuntzen arteko estatus-gatazka: bataren statu quo-a besteak auzitan ipintzen duenekoa.
‎Goazen, ordea, aitzinago oraindik: hizkuntza ez-markatuen edo Estatu-hizkuntzen normaltasun horrek zer du izaera neutraletik hizkuntzen arteko elkarbizitza gatazkatsuan?
‎Euskal Herrian zer-nolako adierazpen zehatza dauka hizkuntzen arteko borroka ideologikoak. Ikusiak ditugu jadanik iritzi batzuk.
‎Hizkuntzen merkatuan beste horrenbeste gertatzen da, ahulenaren zorigaiztorako, elebitasunaren edo eleaniztasunaren kontraesanezko merkatu bihozgabean. Hain zuzen, hizkuntza bakoitzak bere balio pragmatikoa eta soziala bere eraginkortasun-mailan itsatsirik darama, eta, ondorioz, balio horren irizpideak izango dira hizkuntzen arteko erabilera-arauak eta ohiturak alde batera edo bestera lerraraziko dituztenak. Nahimen hutsez zernahi erdiets dezakegulako usteak arnasa laburra du hizkuntza-taldeen arteko harremanak kudeatzeko garaian.
‎Gipuzkeraren erdigunetik kanpo dauden ertzetako euskalkien pisu demografikoa azpimarratu zaigu. Beharbada, hiztunen kopuruak baino eragin sakonagoa izaten du hizkuntza-dentsitatearen faktoreak hizkuntzen arteko korronteak alde batera edo bestera lerratzeko, eta euskalkien auzi honetan ere halako zerbait gertatuko zen. Trinkotasunean omen datza hizkuntza-komunitatearen kemena, ez hiztun barreiatuen zenbatekoan.
‎Senik gabeko hizkuntza, hau da, euskal pentsamendurik gabe oratutako mintzaira elkorra, hizkuntza nagusiarekiko higadura latzaren erakusgarri: horrelakoetan, gauza bat baita hizkuntzen arteko elkarreragin osagarria, batetik besterako jariotasun oparoan; eta besterik da, tamalez, hizkuntzaren berezko gaitasun-sorburuak ezabaturik, bigarren hizkuntza gisa darabilgunaren itxuraldatze bortitza.
‎Elebitasunaren estrategiak, asmoz zintzoa baldin bada behintzat, bi hizkuntzen arteko erabilera-berdintasuna izan beharko luke xede eta jomuga. Horretarako, ordea, hizkuntza nagusiaren estatus-erabilera ezin du dagoen-dago-enean utzi, honen monopolioak haren erabilera ito egiten duelako.
‎Begi zorrotza erakusten digu auzi honetan Joseba Barriolak, hizkuntza batekikoak bestearekiko loturan azaldu dizkigunean: . Normal bihurtu behar dena, gizalegezko jarri behar dena bi hizkuntzen arteko harremana da. Euskararen normalizazioaren parte bat da euskararekiko atxikimendua eta ezagutza lantzea eta erabilera osatzea, osoa egitea alegia.
‎Ez genuke aitortuko bere onetatik aterata dabilenik, baina, nolanahi ere, ez zaigu iruditu aldarte gozo-gozoan ari denik: . Kultur aniztasuna da erabiltzen den beste kontzeptu bat, integrazio hitzarekin batera; Euskal Herriko kultur hizkuntzen arteko elkarbizitzarako eredu gisa plan-teatzen da. Kontua da mestizaia horretan jatorriz bertakoa guztiz desagertzeko arrisku bizian jartzen dela (konturatu gabe?)?. 52
‎Hizkuntzen arteko harremanetan gehitzen edo kentzen omen diren zer horiek, orobat, aurrekoaren lepotik dute burua: hau da, kentze-gehitze kontu hori ezein egoera soziolinguistikotan horrela dela uste duenak ez daki edota ez du jakin nahi hizkuntzen arteko harremanen izaerak ez duela ia inoiz halako aberastasun gehigarririk eragiten plano soziologikoan, eliteko giro kulturalean izan ezik. Harreman horien izaera ez delako orekatua eta simetrikoa izaten, eta hizkuntza batekikoan gehitzen dena bestearekikoan kendu egiten da.
‎Hara, bada, berriro ere, lanbro tartetik ateratzen hasteko: jatorriz munduko herriak elebakarrak edo dira, hizkuntzen arteko ukipena giza historia bera bazain zaharra izanda ere, baina jatorrizko elebakartasun sozial hori errotik iraulia izan da Estatu modernoaren eskutik. Estatu molde horren demokrazia-zentzurik ezak herri horien bertako hizkuntza eta kultura erauzpen bidean ipiniko ditu, hasierako elebakartasun orokortutik elebitasunaren ordezkapen-aro batean barrena, hizkuntza arrotzaren elebakartasuna erabat gailendu arte.
‎–Hizkuntzek bizirik irauteko lehenbiziko baldintza, oinarrizkoena nik uste, hiztunek beren mintzairari dioten atxikimenduan datza, hots, beren eguneroko harremanetan bera erabili nahi trinko eta setatian. Hori falta denean, gainerako guztiak alferrik daude?. 617 Euskaltzainaren arrazoibide berari darraio Koldo Zuazo ondorengo honetan, hizkuntzen arteko lehia kupigadabean: –Baina lehiakideak lehiakide, bada beti hizkuntzak bizirik ateratzen laguntzen duen indar bat:
‎Izan ere, euskararen alboan, gainean zein azpian, bere bilakaeran eraginez zein ia oharkabean igaroz, estatus desberdindun hainbat hizkuntza hitz egin izan dira (zeltar berbetak, latina, arabiera, nafar erromantzea, gaskoia, erromintxela, gaztelania...). Horiek guztiak beren baitan aipatzeko modukoak dira, eta aldi berean euskararekiko harremanean ere azter litezke (utzi dituzten mailegu hitzak ikusiz, euskararen garapen ofiziala mugatu ote duten ala ez aztertuz, etab.). Eta historiak berak baliorik emango ez badigu ere, gaiak parada ematen du eleaniztasunaren eta hizkuntzen arteko elkarbizitzaren inguruan hausnar egiteko.
‎Horra hor liferentzia ttipi bat. Matematikeraz hitzegiteko, ba dugu hor hizkuntzen arteko desberdintasun diferentzial bat munduaren ikuskeraz.
2005
‎Gaztelaniaren eta Espainiako beste hizkuntzen arteko ofizialkidetasunari buruzko lehen adierazpenak Espainiako Bigarren Errepublikaren Konstituzioan agertu ziren. Nolanahi ere, euskararen eta gaztelaniaren ofizialkidetasuna gerra zibilaren barrena aldarrikatu zen; baina, praktikan, aldarrikapen horrek ez zuen aldatu indarreko hipoteka-legeriak horren inguruan ezarritakoa.
‎1978ko Konstituzioak gaztelaniaren eta autonomia erkidego bakoitzeko hizkuntzen arteko ofizialkidetasuna ezartzeaz gain, estatuaren eta autonomia erkidegoen arteko eskumenak eremu juridiko desberdinetan banatzeko sistema eratu du, eremu horien artean Jabetza Erregistroa izanik.
‎Edonola, ezaguna da edozein hizkuntza osasuntsutan ohikoak direla aldaketak eta aldaketa horiek askotan ez direla interferentziak edo indar ahulgarriek eragindakoak. Bestetik, badira hizkuntzen arteko uki penaren ondorio zuzenak diren aldaketak, transmisioa ziurtaturik duten eta irauteko inolako arazorik ez duten hizkuntzetan ere. Azkenik, badira heriotza prozesu baten urratsak diren aldaketa (ahulgarria) k, batzuk hizkuntzaren barnekoak eta beste batzuk interferentziak eragindakoak.
‎iberiera-tartesiera berdin euskara berdin geneak (HLA haplotipoak). Arnaiz-en proposamena laburki esanda zera da, hizkuntzen arteko harremana geneetan ere islatzen dela. Baina hizkuntza berdin kultura materiala ekuazioa gutxitan gauzatu daitekeen heinean, hizkuntza bat berdin ezaugarri genetiko zehatz batzuk ekuazio sinpleegia dirudi, harreman zuzenik ez duten unitate desberdin bi direlako.
‎Genetikan aurrerapenak egon diren arren, hizkuntza jakin bateko etnia, gene eta hizkuntzaren arteko koerlazio erregularrak aurkitzea oraindik ez baita lortu. Gainera azkenaldian genetistek hizkuntza eta geneen arteko harremana aztertzeko, fidagarritasun gutxiko lanetara jo dute, munduko hizkuntzen arteko genealogia fantasiosoenak proposatu dituztenengana (adib. Ruhlen-engana), eta horrek ikerketen emaitzak baldintzatu ditu.
‎6 Zamanillo-ren hizkuntzen arteko ahaidetasun harremanekin bukatzeko iberierak eta euskarak hizkuntza klasikoekin duten harremana aipatzea geratzen da.
‎Diskriminadorerik gabeko metodo baten aurrean gaude, ikertzaileak nahi dituen emaitzak topatzeko balio duena, hots, iberierazko testuetan greziera aurkitzeko. Semantika konparatuaren metodo honekin emaitzak aldez aurretik zehaztuta daude, hizkuntzen arteko antzekotasun lexiko-semantikoak aipatutako hizkuntzen artean soilik aztertzen direlako. Bestalde metodo honekin autoreak ezin du ezer jakin egitura gramatikal eta sintaxiari buruz.
‎82), hau da, zenbait euskal hitz Bongo-Bongo hizkuntzako beste zenbait hitzen aski antzekoak badira, orduan antzekoa den hitz sorta hori bereziki esanguratsua omen da, hainbeste ze euskara beste hizkuntza horrekin ahaidetuz bukatzen baitute. Bongo-Bongoa, metodoa baino, euskara ahaidetzeko ezjakinek/ aditu-zaleek darabilten jokabide estereotipatua da, ez baititu baliozko emaitzak eskaintzen, diskriminadorerik ez du, eta ordu batzurekin eta hiztegi elebidun batekin beti aurki daitezke edozein bi hizkuntzen arteko halabeharrezko antzekotasunak. Egun hizkuntzalari profesionalek erabiltzen duten metodoa linguistika historiko konparatua da.
‎4) Aldez aurretik finkaturiko irizpideei jarraitu gabe, hitzak arbitrarioki segmentatzen dira, eta hori nekez onar dezake linguistika historikoak. 5) Ikertzaileek ez dute hizkuntzen arteko korrespondentzia sistematikorik identifikatzeko ahalegin txikienik ere egiten. Honela ozta-ozta antzekoak diren bi elementu parekatzeko ohitura dute.
‎Euskararen ahaidetze lanetarako historikoki gehien erabilitako hizkuntzak hizkuntza semitikoak eta kamitikoak izan dira, batez ere iragan mendeetan. XX. mendean berriz, euskara eta afrikar hizkuntzen arteko harremanak interes handiagoa piztu zuen. Adib. H. Schuchardt-ek euskara eta bereberea harremanetan jarri zituen, zeren euskara berdin iberiera bazen, eta iberiera Afrikatik bazetorren, euskararen jatorri zein ahaideak han egon behar zuten.
‎Mitxelena izan zen auzia itxi zuena. Bi hizkuntzen arteko antzekotasun corpusa aztertzean, hitz parekoen zerrenda, kasuala zela konturatu zen. Gainera oraindik kaukasiar hizkuntza guztiak beraien artean ahaidetuta dauden edo ez, argi ez dagoenean (Tovar, 1981:
‎Duela 2.000 urteko hizkuntza honen aztarnak Akitaniako (Frantziaren hego mendebaldeko) latindar inskripzioetan jaso dira, non 400 bat pertsona-izen eta 70 teonimo dokumentatu baitiren. Jadanik Luchaire (1877) bere garaian bien arteko lotura estuaz jabetu zen, baina Mitxelenaren (1954), eta batez ere beranduagokoak diren Gorrotxategiren lanak (1984) bi hizkuntzen arteko ahaidetza frogatu dute. Akitaniar elementu asko euskaldunak dira eta beste asko euskalduntzat jo daitezke erakusten duten fonetismo bereziarengatik.
‎penintsularen hegoaldean euskararekin zer ikusirik zuen hizkuntza bat hitz egingo zela, baina lurralde honek ele hau galduko zuela iberizazio prozesuaren ondorioz, eta beraz, bata desagertuz zihoan heinean, bestea ezarri zela, berezitasun batekin: bi hizkuntzen arteko kontaktuaren ondorioz, iberierak, euskararen itxuradun mintzaira horren hainbat elementu linguistiko onartuko zituela. Beraz, Oroz-entzat euskara eta iberiera bi hizkuntza ezberdin dira, baina penintsularen hegoaldean hitz egiten zen euskararen ahaideak iberieran substratua utziko zuen, gaskoieran gertatu zen moduan.
‎5 Alfabeto honen bitartez eginiko irakurketa berriek iberiera eta beste hizkuntzen arteko harremanen gaineko ikuspegia errotik aldatzen dute: iberiera eta euskararen arteko jatorrizko batasuna35, euskara aldi berean hizkuntza iberikoa dela36, eta aldi berean biak indoeuroparrak direla:
‎Atal honi bukaera emateko, euskal hizkuntzaren eta beste hizkuntzen arteko konparaketa orokor bat eskainiko dut. Honen helburua, ahal den neurrian lortu beharrekoa, bikoitza da:
‎Baldin eta orain lurreko herrien artean betidanik eman izan diren amaierarik gabeko gorabeheretan pentsatzen badugu, baldin eta giza-talde osoen edo kolonia txikien joan-etorrietan eta baita urrutiko kostaldeetarako banakoen kasualitatezko iritsieretan ere pentsatzen badugu, orduan, hizkuntzen arteko ezberdintasuna, eta ez hainbeste hauen arteko antzekotasuna, gertatu beharko litzaiguke deigarriagoa eta, honela, zientzia etimologiko baten ideia ez litzaioke inori ideia kimeriko bat irudituko.
‎Testuinguru honetan gogora ekarri nahi dugun Humboldten azken ideiak hizkuntzen arteko " itzulpenen" aukerekin edota mugekin du zerikusia eta, agerian geratuko den bezala, honek argibide garrantzitsuak eskainiko dizkigu hizkuntz-irakaskuntzari buruz. Esan dezagun, hasteko, hizkuntza guztiak giza-hizkuntzak diren heinean eta gizaki guztiak gaitasun linguistiko bat eta beraren jabe diren heinean, egiaz, posible dela hizkuntza batean adierazitakoa beste hizkuntza batean ematea.
‎Kontua da, hizkuntzen arteko itzulpen perfektuaren ezintasun horrek, beste aldetik begiratuta bederen, aniztasun linguistikoaren berezko balioa eta hizkuntza arrotzen ikasirakas prozesu ororen sakoneko zentzua onartzera eramaten gaituela. " Espirituarentzako ariketa egokienetako bat", honela dio Humboldtek," hizkuntza batean pentsatu dena beste batean adieraztea da", ze" honi esker pentsamendua espresio-era zehatz batekiko independenteagoa bihurtzen da" 150 Norbaitek gaitasuna badu ideia jakin bat bere jatorrizko hizkuntzan eta baita beste hizkuntzetan ere esateko, adiera ezberdinen arteko korrelazioa biribila ez dela ikustearekin batera, esamolde horietako bakoitzaren erlatibotasunaz kontziente izateko aukera irabazten du.
‎Hizkuntza bakoitzaren berezko berezitasunak, azken finean, ezinezkoa egiten du hizkuntzen arteko itzulpenen perfekzioa, baina hau bera aukera bat bihurtzen da edonorentzat ze, bestelako hizkuntzak ikasiz, batek bere gizaformazioan aurrera egin baitezake.
‎aspalditik zebilen bere antropologiarentzako giltzarri moduko zerbaiten bila eta, bere pentsamenduaren nolabaiteko krisiaren emaitza bezala, giltzarri hori hizkuntzaren baitan aurkitzen du. Honela, bada, eta euskal lurretan lehen aldiz egon eta gutxira, F. A. Wolf lagunari lehenengo aldiz aitortzen dio etorkizunerako bere asmo berria, alegia, era" esklusiboago" batean" hizkuntzaren estudioaz" arduratzea eta" hizkuntzen arteko konparazio zehatz eta filosofiko bat" burutzea58 Hortik gutxira F. Schillerri idatzitako beste eskutitz batean, oraindik ere argiago ikus daiteke zer-nolako esanahia irabazten duen hizkuntzak bere pentsamenduan. Karta honetan" hizkuntza" antropologikoki kontsideratzen da:
2006
‎Ondorio garrantzitsuak ditu: lehena, euskararekiko erantzukizun eskasa erakutsi duen jendea eta erakundeak bihurtzen dira planaren erabakitzaileak eta ardatz nagusia; bere burua behartu gabe menpeko jendeari obligazioaren-mehatxuaren legea ezartzen diete; urgentzia osoa duen euskara eta beste hizkuntzen arteko berdintasunaren aplikazioa gerorako luzatzen da, orain beharrezko dena gerorako amets helezina bihurtuz.
‎Arrazoi bategatik diot: euskararen kontuan aurrera egiteak esan nahi du herri honetako hizkuntzen arteko elkarbizitzan aurrera egingo dugula, eta azken batean normalizazio politikoa horixe da, integrazio gehiago, normalizazio gehiago.
‎baldintza onenak izanik (publikoa delako, gizartean adostua dagoelako, handiena eta zabalduena delako, eta abar), modu eta neurri kaskarrenean erantzuten dio bere testuinguru sozialean (euskal testuinguruan) ematen den aztergai berezi handieneko bati: bi hizkuntzen arteko ukipenaren aztergaia, hain zuzen, soziolinguistika eta antzeko arloak (psikolinguistika, hizkuntzaren gizarte psikologia, hizkuntzaren psikopedagogia, „.) landuz. Egia da irakaskuntzan bi hizkuntza eredu irekita dituela, euskarazkoa eta erdarazkoa, baita euskarazko materialak sortzen ekiten duela ere; baina nahikoa al da hori?
‎" Ia-euskaldunen multzoak hizkuntzen arteko mugimendua baino ez du adierazten"
‎" Euskaldunen elebiduntze goiztiarrak ezkor eragiten du euskararen erabileran" multzo horien ezaugarri soziodemografikoak dira, besteak beste, bilakaera horren deskribatzailerik adierazgarrienak. Nolanahi ere, gure hizkuntzen arteko ukipen egoera honetan zenbatzen diren hiztun bakarrak euskaldunak izanik, biztanleria binakatu egiten da, hots, bi hiztun multzotan banatu. Gure kasuan hirugarren multzoa izanagatik, ia-euskaldunak, horrek hizkuntzen arteko mugimendua baino ez du adierazten.
‎Nolanahi ere, gure hizkuntzen arteko ukipen egoera honetan zenbatzen diren hiztun bakarrak euskaldunak izanik, biztanleria binakatu egiten da, hots, bi hiztun multzotan banatu. Gure kasuan hirugarren multzoa izanagatik, ia-euskaldunak, horrek hizkuntzen arteko mugimendua baino ez du adierazten. Hiztun multzo horiek nolakoak diren jakin ezkero, berreskurapenaren norabideaz gehiago ezagut dezakegulakoan aldagai esanguratsu bat hautatu dugu:
‎Corpusaren behin betiko batasunaren oinarria, euskara batua, ezarria badago ere euskararen hizkuntza estatusa udalerriz udalerri, ia zonaldez zonalde, ezberdina baita. Euskal Herri osorako plangintza orokor batek nekez hel liezaioke hizkuntz egoeraren aniztasunari euskarak pairatzen duen hizkuntzen arteko asimetriari aurre egin gabe; batez ere, oinarrizko diseinua irekia denean. Euskal Herrietako lege eta arauek, daudenean, faktore askoren menpe uzten dute prozesuaren norabidea; askoren ahotan dabilen norbanakoaren askatasuna egoeraren aldakortasunaren islada baino ez da.
‎Hala ere ez dugu uste nahikoa denik. Helduen artean eragitea, ahalik eta gehienak euskalduntzea, alfabetatzea eta euskararen aldeko jarrerari goren mailan eustea funtsezkoa baita hizkuntzen arteko asimetriari aurre egin ahal izateko.
‎" Helduen artean eragitea, ahalik eta gehienak euskaldun-tzea, alfabetatzea eta euskararen aldeko jarrerari goren mailan eustea funtsezkoa da hizkuntzen arteko asimetriari aurre egin ahal izateko"
‎Ondoren, hizkuntzen arteko harreman baketsuak edo bortitzak jorratuko dira testuingu geopolitiko batzuetan non bi hizkuntzek idar harreman bat daukaten arrazoi politiko-administratibo ala sozio-ekonomikoengatik. Kasu horietan, hizkuntza batzuk gutxituak, eskualdekoak ala lekukoak bezala izendatuak dira, hizkuntza nagusia nazionaltzat ala ofizialtzat jotzen den bitartean.
‎Diglosia konzeptua XIX. Mendean agertzen da eta Fergusson zein Fishman-ek ezagutarazi dute. Laburbilduz, esan daiteke ipar ameriketako soziolinguistentzako diglosiak hizkuntza bateko bi aldaeren ala bi hizkuntzen arteko erabilera funtzionalaren banaketa adierazten duela. Diglosiataz hitz egiten da bi hizkuntzen arteko erabilera oso argiki berezia delarik.
‎Laburbilduz, esan daiteke ipar ameriketako soziolinguistentzako diglosiak hizkuntza bateko bi aldaeren ala bi hizkuntzen arteko erabilera funtzionalaren banaketa adierazten duela. Diglosiataz hitz egiten da bi hizkuntzen arteko erabilera oso argiki berezia delarik. Adibidez, Frantsesa hizkuntza formal, ofizial eta prestigioduna den bitartean, euskara hizkuntza arrunta bezain gutxietsia lez ikusia da.
‎Beste ikerlari batzuek, suizoak batik bat, hizkuntzen arteko harreman baketsuak aztertu dituzte, kalko, hartze, interferentzia, aldizkatzea ala lankidetza gertaerak agerian utziz. Fenomeno mikrosoziolinguistikoak hobesten dituzte, adibidez hizkuntza harremanak aztertuz.
‎Orohar hizkuntzen arteko harreman baketsu ala gatazkatsuak hizkuntza politika baten bidez jorratu nahi direlarik, beraien osagai indibidual zein kolektiboak kontutan hartu behar dira, zeren hizkuntz aniztasuna komunitateen eta pertsonen kontua da. Beraz, hizkuntza politika guztiek bi oinarri kontutan hartzen dituzte:
‎Printzipioz, Estadu guzien helburua bi edo hiru hizkuntzen artean dauden zapalkuntza eta gatazka harremanak desagertaraztea da giro baketsu batean. Haatik, hizkuntza politika ez da bakarrik zein simpleki osatzen eta gauzatzen, alde batetik, eta, beste aldetik, hizkuntzen arteko harreman baketsuak ez dira soilik lortzen goi mailako erabakien bidez, gizarte zibilaren eta berau osatzen duten gizakien ekintzei lotua dago. Alabaina, goi mailako erabakiak, hizkuntza gutxitu baten ofizialtasuna adibidez, ezinbestekoak dira helburu hori lortzeko.
‎Orohar hizkuntzen arteko harreman baketsu ala gatazkatsuak hizkuntza politika baten bidez jorratu nahi direlarik, beraien osagai indibidual zein kolektiboak kontutan hartu behar dira, zeren hizkuntz aniztasuna komunitateen eta pertsonen kontua da.
‎Ez dago soziolinguistikaren batasunik zeren oso ezberdinak diren lan taldeak, beraien erreferentzia teoriko, objetu eta problematikekin, aurkatzen dira jakingaiaren definizioaren inguruan. Soziolinguistika garaikidea, hizkuntza komunitatera, hizkuntzen arteko harremanetara ala nortasun bera duten giza taldeetara interesatzen da. Bost alor nagusi aipa daitezke:
‎Bost alor nagusi aipa daitezke: 1) soziolinguistika esleitua eta hizkuntzen kudeaketa, 2) gatazka diglosikoen dinamika soziolinguistikoen azterketa, 3) hizkuntza komunitatearen barruan suertatzen diren aldaketa soziolinguistikoen analisia, 4) kreolizazio gertaeren eta kreoloen ikerketa eta 5) hizkuntzen arteko harremanen azterketa migrazio egoeretan.
‎2 Gatazka diglosikoen dinamika soziolinguistikoen azterketa. Alor honek historia eta hizkuntzen erabileran eragina duten irudi, jarrera eta iritziak kontutan hartzen ditu, batez ere hizkuntzen arteko harremanak gatazkatsuak direlarik eta indar harremanak daudelarik.
‎1978 urteko Konstituzioak, ostera, gaztelaniaren eta beste hizkuntzen arteko ofizialkidetasun araubide berria ekarri du, eta, horren harira, euskara ere Justizia Administrazioan erabili ahal izatea.
‎Ez da erraza. Egunero hizkuntzen arteko zubigintzan galduta, berbak erabiltzen ditut dozenaka eta gaitzenak ez dira besteenak. Gaitzenak koaderno zurian idatzi beharrekoak dira.
‎Zuk ez duzu agian gogoratuko baina niri ironikoa iruditu zitzaidan," ele" letran love aurkitu zenuenean. Euskarara ekarri zenuen eta maiteminduta geratu zinen bi hizkuntzen arteko jauzi kuantikoa egiten. Euskaraz maitemindu esaten da, hitza zatitu eta mindu errepikatu zenuen, gero ingelesez gogoratuz, to fall in love.
‎Euskarak, tarteka, ataka gaiztoan jartzen gaitu, egoera deserosoan. Azalpen zorrotzago batek zehaztuko liguke ez dela euskara ataka horretan jartzen gaituena, hizkuntzen arteko ukipen-egoera edo hizkuntza-ordezkapena baizik; izan ere, gertakizun horiek" gure" euskara higatu eta murriztu dute. Hala izanda ere, azalpenak ez du hizkuntzaren amaraunean harrapatuta gelditu den hiztuna kontsolatzen.
‎Lehenago ere esan dugu: noiz arte eutsiko diogu hizkuntzen arteko desoreka honetan geureari. Kontseiluak esana da martxa honetan 200 urte-edo beharko genituzkeela euskara berreskuratzeko.
‎[...]: helburua da, gainera, bi hizkuntzen arteko elkarbizitza baketsu, orekatu eta aberasgarria eraikitzea,[...]
2007
‎Mendialdeko udalerrietan berriz, euskararen eta bertze hizkuntzen arteko aldea oso handia da, euskara nagusi: Altsasun+ 14, Baztanen+ 39,5 eta Donezteben+ 47.
‎Euskararen erabilera hazi bai baina ahultzen ari da. Badirudi euskaldunei oso nekoso egiten zaiela hizkuntzen arteko asimetriari aurre egitea, nekatzen ari direla, alegia. Badirudi gero eta gizarte zaharrago honetan gero eta gazteagoak diren euskaldunek ez daukatela nahikoa indarrik euskararen erabilerari eusteko. zenbat eta gertuago izan erabilera-tasak orduan eta hobeak direla esan nahi du.
‎Euskararen erabilera hazi bai baina ahultzen ari da. Badirudi euskaldunei oso nekoso egiten zaiela hizkuntzen arteko asimetriari aurre egitea, nekatzen ari direla, alegia. Badirudi gero eta gizarte zaharrago honetan gero eta gazteagoak diren euskaldunek ez daukatela nahikoa indarrik euskararen erabilerari eusteko.
‎Egia da euskaldunok daukagula euskararen erabileraren giltzarria baina ez dirudi behar diren besteko bitartekorik daukagunik erabilera hori eragingarria izateko. Euskaraz egin nahi izate hutsak ez du lortzen hizkuntzen arteko asimetriaren harresia gainditzea.
‎Euskara eta Kaukasoko kartveliar hizkuntzen arteko senidetasuna defendatzen duten teoriak oraintsuago sortuak dira. Hizkuntzen tipologiak ikertzen hasi zirenean hizkuntzalariek idoro zuten euskara eta beste batzuk" ergatibo" tipokoak zirela, indoeuroparrak eta beste asko" nominatibo" tipokoak.
‎Elebiduna da testua, gaztelania-euskara, betiko aurkibide analitikoak dituela, gaztelania-euskara eta euskara-gaztelania. Aringarri oso dira horiek, kontzeptu bakoitza berari dagokion lege-testuaren artikuluan kokatzeko eta bi hizkuntzen arteko ordainak erraz antzemateko. Aurkibideak ere, lege bakoitzarenak dira euren edukiaren arabera.
‎Varchi, Martelli, Machiavelli, Lorentzo Magnifikoak aise demostratu dute, italierak ez duela parerik129 Beste hizkuntzetako apologistek, denek italiarrengandik plagiatzen edo ikasten dute, baina laster frantsesa izanen da paregabea (Du Bellay), edo espainola (J. de Valdés); italiera ez da, esango du H. Estienne-k, ideia platoniko bat airean besterik, frantsesak aldiz estatuaren autoritatea eta bere erregearen faborea dauzka sendo bere atzetik, egiazko hizkuntza bat da. Hala hizkuntzen arteko norgehiagokak nazioen eta erregeen arteko norgehiagokak bilakatu dira (nazio eta monarkia bakoitzak bere buruari genealogiarik fantastikoenak asmatu dizkio, berekitasun propioaren froga), harrokeria eta xenofobia itsusietaraino ailegatuz askotan. Lehia hauetan sartu da pentsamendu europarra, eta monarkiak?
‎Praktika horrek bakarrik aldatzen ditu hizkuntza-erabilerak, hizkuntzaohiturak, hizkuntza-identitateak, eta abar. Praktika horren kontzeptuak eta egitateakbakarrik baitaratzen ditu hizkuntzen arteko botere-harremanetan tirabiran etasokatiran dabiltzan faktoreak. Ez lege formalari darion ofizialtasun antzuak.
‎Izan ere, aurrerapenhoriei buruzko datu eta adierazleak berez ez dira ezeren argibide: hau da, datu etaadierazle horien benetako esanahia zertan den jakin nahi baldin badugu, herri honetan ditugun hiru hizkuntzen arteko sokatira nagusiaren joera-borroka orokorrakhartu beharko ditugu gure azterketarako gidari. Nik hori esango nuke behintzat.Marko teoriko hau gabe, hortaz, gure eguneroko inpresioak geure burua engainatzeko besterik ez du balio, begiz jo ditzakegun joera positibo partzialak ezin ditugulako erabat atzeman.
‎Bide horrek eman ditu ematekoak, eta emaitzahoriek ebaluatzeko ordua ere iritsi zaigu neurri batean. Zertan da, horrenbestez, hizkuntzen arteko iraultza baketsuaren emaitza?
‎Humboldt-ek behin eta berriro azpimarratzen du, hizkuntzen arteko diferentzia ez dela «hots eta zeinuena» bakarrik, eta zuzenean Aristoteles-i bai, baina gehiago haren jarraiko tradizio nagusi arruntari ari zaio kontra.
Emaitza gehiago eskuratzen...
Aldaerak
Lehen forma
Argitaratzailea
Konbinazioak (2 lema)
Taula kopiatu
hizkuntza harreman 72 (0,47)
hizkuntza ukipen 24 (0,16)
hizkuntza lehia 22 (0,14)
hizkuntza oreka 20 (0,13)
hizkuntza elkarbizitza 18 (0,12)
hizkuntza berdintasun 17 (0,11)
hizkuntza desoreka 17 (0,11)
hizkuntza itzulpen 16 (0,11)
hizkuntza lotura 15 (0,10)
hizkuntza alde 12 (0,08)
hizkuntza banaketa 11 (0,07)
hizkuntza botere 11 (0,07)
hizkuntza hierarkia 11 (0,07)
hizkuntza bizikidetza 10 (0,07)
hizkuntza asimetria 9 (0,06)
hizkuntza gatazka 9 (0,06)
hizkuntza muga 9 (0,06)
hizkuntza nahasketa 8 (0,05)
hizkuntza distantzia 7 (0,05)
hizkuntza elkarreragin 7 (0,05)
hizkuntza talka 7 (0,05)
hizkuntza zubi 7 (0,05)
hizkuntza antzekotasun 6 (0,04)
hizkuntza borroka 6 (0,04)
hizkuntza erlazio 6 (0,04)
hizkuntza ezberdintasun 6 (0,04)
hizkuntza desberdintasun 5 (0,03)
hizkuntza konparazio 5 (0,03)
hizkuntza norgehiagoka 5 (0,03)
hizkuntza transferentzia 5 (0,03)
hizkuntza ahaidetasun 4 (0,03)
hizkuntza elkar 4 (0,03)
hizkuntza estatus 4 (0,03)
hizkuntza hierarkizazio 4 (0,03)
hizkuntza konpartimentazio 4 (0,03)
hizkuntza kontaktu 4 (0,03)
hizkuntza korrespondentzia 4 (0,03)
hizkuntza bizikidetasun 3 (0,02)
hizkuntza erabilera 3 (0,02)
hizkuntza interferentzia 3 (0,02)
hizkuntza joan-etorri 3 (0,02)
hizkuntza komunikazio 3 (0,02)
hizkuntza lankidetza 3 (0,02)
hizkuntza liskar 3 (0,02)
hizkuntza osagarritasun 3 (0,02)
hizkuntza zubigintza 3 (0,02)
hizkuntza aldakortasun 2 (0,01)
hizkuntza alderaketa 2 (0,01)
hizkuntza aukera-berdintasun 2 (0,01)
hizkuntza aukeraketa 2 (0,01)
hizkuntza balizko 2 (0,01)
hizkuntza bereizketa 2 (0,01)
hizkuntza dialektika 2 (0,01)
hizkuntza diferentziatu 2 (0,01)
hizkuntza eragin 2 (0,01)
hizkuntza errespetu 2 (0,01)
hizkuntza esparru 2 (0,01)
hizkuntza eztabaida 2 (0,01)
hizkuntza gaitasun 2 (0,01)
hizkuntza hartu-eman 2 (0,01)
hizkuntza hautu 2 (0,01)
hizkuntza hibridazio 2 (0,01)
hizkuntza hitz 2 (0,01)
hizkuntza indar 2 (0,01)
hizkuntza interakzio 2 (0,01)
hizkuntza jauzi 2 (0,01)
hizkuntza joko 2 (0,01)
hizkuntza konfrontazio 2 (0,01)
hizkuntza konpainia 2 (0,01)
hizkuntza kultura 2 (0,01)
hizkuntza menpekotasun 2 (0,01)
hizkuntza mugimendu 2 (0,01)
hizkuntza nahasi 2 (0,01)
hizkuntza oreka sozial 2 (0,01)
hizkuntza parekotasun 2 (0,01)
hizkuntza tratamendu 2 (0,01)
hizkuntza abiaburu 1 (0,01)
hizkuntza ahaidego 1 (0,01)
hizkuntza ahaidetza 1 (0,01)
hizkuntza ahozko 1 (0,01)
hizkuntza akoplamendu 1 (0,01)
hizkuntza aldez aurretiko 1 (0,01)
hizkuntza aldibereko 1 (0,01)
hizkuntza arrakala 1 (0,01)
hizkuntza aurkakotasun 1 (0,01)
hizkuntza auzi 1 (0,01)
hizkuntza azaleko 1 (0,01)
hizkuntza azterketari 1 (0,01)
hizkuntza balio izan 1 (0,01)
hizkuntza balio-eskala 1 (0,01)
hizkuntza balio-sistema 1 (0,01)
hizkuntza baliokidetza 1 (0,01)
hizkuntza batuketa 1 (0,01)
hizkuntza berbategi 1 (0,01)
hizkuntza berdinkidetasun 1 (0,01)
Konbinazioak (3 lema)
Taula kopiatu
hizkuntza asimetria aurre egin 6 (0,04)
hizkuntza ukipen egoera 6 (0,04)
hizkuntza banaketa soziofuntzional 5 (0,03)
hizkuntza botere harreman 5 (0,03)
hizkuntza harreman baketsu 5 (0,03)
hizkuntza elkar eragin 4 (0,03)
hizkuntza harreman aztertu 4 (0,03)
hizkuntza berdintasun ez 3 (0,02)
hizkuntza berdintasun lortu 3 (0,02)
hizkuntza bizikidetasun nolako 3 (0,02)
hizkuntza desoreka estruktural 3 (0,02)
hizkuntza distantzia linguistiko 3 (0,02)
hizkuntza harreman ere 3 (0,02)
hizkuntza harreman modu 3 (0,02)
hizkuntza alde horren 2 (0,01)
hizkuntza aukeraketa etengabe 2 (0,01)
hizkuntza banaketa funtzional 2 (0,01)
hizkuntza berdintasun aldarrikatu 2 (0,01)
hizkuntza berdintasun bermatu 2 (0,01)
hizkuntza desoreka sozial 2 (0,01)
hizkuntza desoreka zuzendu 2 (0,01)
hizkuntza diferentziatu ez 2 (0,01)
hizkuntza elkarreragin harreman 2 (0,01)
hizkuntza gatazka botere 2 (0,01)
hizkuntza gatazka sortu 2 (0,01)
hizkuntza harreman betidaniko 2 (0,01)
hizkuntza harreman gatazkatsu 2 (0,01)
hizkuntza hierarkia ere 2 (0,01)
hizkuntza hierarkizazio eman 2 (0,01)
hizkuntza konpainia noble 2 (0,01)
hizkuntza konparazio egin 2 (0,01)
hizkuntza konpartimentazio egon 2 (0,01)
hizkuntza lankidetza teknologiko 2 (0,01)
hizkuntza lotura frogatu 2 (0,01)
hizkuntza mugimendu baino 2 (0,01)
hizkuntza norgehiagoka nazio 2 (0,01)
hizkuntza oreka aurkitu 2 (0,01)
hizkuntza oreka herritar 2 (0,01)
hizkuntza talka hor 2 (0,01)
hizkuntza ukipen dinamika 2 (0,01)
hizkuntza abiaburu ere 1 (0,01)
hizkuntza ahaidego gai izan 1 (0,01)
hizkuntza ahaidetasun harreman 1 (0,01)
hizkuntza ahaidetasun kalkulatu 1 (0,01)
hizkuntza ahaidetasun Tovar 1 (0,01)
hizkuntza ahaidetza frogatu 1 (0,01)
hizkuntza akoplamendu lortu 1 (0,01)
hizkuntza aldakortasun ardatz 1 (0,01)
hizkuntza alde egon 1 (0,01)
hizkuntza alde gainaxal 1 (0,01)
hizkuntza alde hain 1 (0,01)
hizkuntza alde handi 1 (0,01)
hizkuntza alde oso 1 (0,01)
hizkuntza alderaketa lagungarri 1 (0,01)
hizkuntza aldez aurretiko egoera 1 (0,01)
hizkuntza aldibereko kode 1 (0,01)
hizkuntza antzekotasun corpus 1 (0,01)
hizkuntza antzekotasun handi 1 (0,01)
hizkuntza antzekotasun lexiko 1 (0,01)
hizkuntza antzekotasun txiki 1 (0,01)
hizkuntza arrakala digital 1 (0,01)
hizkuntza asimetria egon 1 (0,01)
hizkuntza asimetria harresi 1 (0,01)
hizkuntza aukera-berdintasun ez 1 (0,01)
hizkuntza aurkakotasun plano 1 (0,01)
hizkuntza azaleko zein 1 (0,01)
hizkuntza azterketari datu 1 (0,01)
hizkuntza balio-eskala eskualde 1 (0,01)
hizkuntza baliokidetza eskaini 1 (0,01)
hizkuntza balizko bateraezintasun 1 (0,01)
hizkuntza balizko harreman 1 (0,01)
hizkuntza banaketa binario 1 (0,01)
hizkuntza banaketa garbi 1 (0,01)
hizkuntza banaketa ondoko 1 (0,01)
hizkuntza banaketa sozio 1 (0,01)
hizkuntza batuketa hobetsi 1 (0,01)
hizkuntza berdintasun aplikazio 1 (0,01)
hizkuntza berdintasun ezinezko 1 (0,01)
hizkuntza berdintasun juridiko 1 (0,01)
hizkuntza berdintasun teoriko 1 (0,01)
hizkuntza bereizketa egin 1 (0,01)
hizkuntza bizikidetza alderdi 1 (0,01)
hizkuntza bizikidetza auzi 1 (0,01)
hizkuntza bizikidetza ekinbide 1 (0,01)
hizkuntza bizikidetza harmoniatsu 1 (0,01)
hizkuntza bizikidetza hori 1 (0,01)
hizkuntza bizikidetza lasai 1 (0,01)
hizkuntza bizikidetza lortu 1 (0,01)
hizkuntza bizikidetza prest egon 1 (0,01)
hizkuntza borroka askotariko 1 (0,01)
hizkuntza borroka azpimarratu 1 (0,01)
hizkuntza borroka eremu 1 (0,01)
hizkuntza borroka funtzio 1 (0,01)
hizkuntza borroka ideologiko 1 (0,01)
hizkuntza borroka lehen 1 (0,01)
hizkuntza desberdintasun aztertu 1 (0,01)
hizkuntza desberdintasun diferentzial 1 (0,01)
hizkuntza desberdintasun historiko 1 (0,01)
hizkuntza desberdintasun nagusi 1 (0,01)
hizkuntza desoreka aitzin 1 (0,01)
hizkuntza desoreka alegia 1 (0,01)
hizkuntza desoreka berri 1 (0,01)
hizkuntza desoreka frustrazio 1 (0,01)
hizkuntza desoreka hau 1 (0,01)
hizkuntza desoreka iraunarazi 1 (0,01)
hizkuntza desoreka tarteko izan 1 (0,01)
hizkuntza desoreka zenbaterainoko 1 (0,01)
hizkuntza dialektika sozial 1 (0,01)
hizkuntza dialektika soziolinguistiko 1 (0,01)
hizkuntza distantzia hori 1 (0,01)
hizkuntza distantzia markatu 1 (0,01)
hizkuntza elkarbizitza aurrera egin 1 (0,01)
hizkuntza elkarbizitza baketsu 1 (0,01)
hizkuntza elkarbizitza delako 1 (0,01)
hizkuntza elkarbizitza den 1 (0,01)
hizkuntza elkarbizitza eredu 1 (0,01)
hizkuntza elkarbizitza estrategia 1 (0,01)
hizkuntza elkarbizitza gatazkatsu 1 (0,01)
hizkuntza elkarbizitza gizarte 1 (0,01)
hizkuntza elkarbizitza hausnar egin 1 (0,01)
hizkuntza elkarbizitza inolako 1 (0,01)
hizkuntza elkarbizitza planteamendu 1 (0,01)
hizkuntza elkarreragin etekina atera 1 (0,01)
hizkuntza elkarreragin handi 1 (0,01)
hizkuntza elkarreragin hirugarren 1 (0,01)
hizkuntza elkarreragin osagarri 1 (0,01)
hizkuntza erabilera funtzional 1 (0,01)
hizkuntza erabilera oso 1 (0,01)
hizkuntza eragin beti 1 (0,01)
hizkuntza erlazio azaldu 1 (0,01)
hizkuntza erlazio birpentsatu 1 (0,01)
hizkuntza erlazio diglosiko 1 (0,01)
hizkuntza erlazio ere 1 (0,01)
hizkuntza erlazio euskal 1 (0,01)
hizkuntza erlazio fonetiko 1 (0,01)
hizkuntza errespetu eraiki 1 (0,01)
hizkuntza errespetu sustatu 1 (0,01)
hizkuntza esparru intertestual 1 (0,01)
hizkuntza esparru jokatu 1 (0,01)
hizkuntza estatus oso 1 (0,01)
hizkuntza ezberdintasun deigarriki 1 (0,01)
hizkuntza ezberdintasun ere 1 (0,01)
hizkuntza ezberdintasun ez 1 (0,01)
hizkuntza ezberdintasun handi 1 (0,01)
hizkuntza ezberdintasun lexiko 1 (0,01)
hizkuntza eztabaida gertatu 1 (0,01)
hizkuntza gaitasun berdindu 1 (0,01)
hizkuntza gaitasun erlatibo 1 (0,01)
hizkuntza gatazka logika 1 (0,01)
hizkuntza harreman aberasgarri 1 (0,01)
hizkuntza harreman ala 1 (0,01)
hizkuntza harreman arautu 1 (0,01)
hizkuntza harreman azterketa 1 (0,01)
hizkuntza harreman botere 1 (0,01)
hizkuntza harreman ekologiko 1 (0,01)
hizkuntza harreman erabili 1 (0,01)
hizkuntza harreman etengabe 1 (0,01)
hizkuntza harreman ezagutu 1 (0,01)
hizkuntza harreman frogatu 1 (0,01)
hizkuntza harreman gatazka 1 (0,01)
hizkuntza harreman gene 1 (0,01)
hizkuntza harreman historiko 1 (0,01)
hizkuntza harreman horiek 1 (0,01)
hizkuntza harreman horrela 1 (0,01)
hizkuntza harreman ikertu 1 (0,01)
hizkuntza harreman ikuspegi 1 (0,01)
hizkuntza harreman ikusteko 1 (0,01)
hizkuntza harreman informazio 1 (0,01)
hizkuntza harreman interes 1 (0,01)
hizkuntza harreman izaera 1 (0,01)
hizkuntza harreman justu 1 (0,01)
hizkuntza harreman landu 1 (0,01)
hizkuntza harreman mintzo izan 1 (0,01)
hizkuntza harreman nolako 1 (0,01)
hizkuntza harreman orekatu 1 (0,01)
hizkuntza harreman paradigma 1 (0,01)
hizkuntza harreman perspektiba 1 (0,01)
hizkuntza harreman sakon 1 (0,01)
hizkuntza harreman sozial 1 (0,01)
hizkuntza harreman ukan 1 (0,01)
hizkuntza hartu-eman ez 1 (0,01)
hizkuntza hartu-eman semantiko 1 (0,01)
hizkuntza hautu erabilera 1 (0,01)
hizkuntza hierarkia bat 1 (0,01)
hizkuntza hierarkia egin 1 (0,01)
hizkuntza hierarkia guzti 1 (0,01)
hizkuntza hierarkizazio finkatu 1 (0,01)
hizkuntza hitz bat 1 (0,01)
hizkuntza hitz esanahi 1 (0,01)
hizkuntza indar harreman 1 (0,01)
hizkuntza interakzio etengabe 1 (0,01)
hizkuntza interakzio gizarte 1 (0,01)
hizkuntza interferentzia mota 1 (0,01)
hizkuntza itzulpen egin 1 (0,01)
hizkuntza itzulpen emaitza 1 (0,01)
hizkuntza itzulpen eskaini 1 (0,01)
hizkuntza itzulpen ez 1 (0,01)
hizkuntza itzulpen ikuspuntu 1 (0,01)
hizkuntza itzulpen jardun 1 (0,01)
hizkuntza itzulpen perfektu 1 (0,01)
hizkuntza itzulpen perfekzio 1 (0,01)
hizkuntza itzulpen sortu 1 (0,01)
hizkuntza jauzi egin 1 (0,01)
hizkuntza jauzi kuantiko 1 (0,01)
hizkuntza joan-etorri egon 1 (0,01)
hizkuntza joko egin 1 (0,01)
hizkuntza joko hori 1 (0,01)
hizkuntza komunikazio posible izan 1 (0,01)
hizkuntza konfrontazio leku 1 (0,01)
hizkuntza konparazio euskara 1 (0,01)
hizkuntza konparazio zehatz 1 (0,01)
hizkuntza kontaktu egoera 1 (0,01)
hizkuntza kontaktu modu 1 (0,01)
hizkuntza kontaktu ondorioz 1 (0,01)
hizkuntza korrespondentzia begira 1 (0,01)
hizkuntza korrespondentzia egon 1 (0,01)
hizkuntza korrespondentzia sistematiko 1 (0,01)
hizkuntza kultura eremu 1 (0,01)
hizkuntza lehia asimetriko 1 (0,01)
hizkuntza lehia egon 1 (0,01)
hizkuntza lehia eragin 1 (0,01)
hizkuntza lehia eredu 1 (0,01)
hizkuntza lehia eredu matematiko 1 (0,01)
hizkuntza lehia ergel 1 (0,01)
hizkuntza lehia ez 1 (0,01)
hizkuntza lehia handi 1 (0,01)
hizkuntza lehia inperialista 1 (0,01)
hizkuntza lehia plaza 1 (0,01)
hizkuntza lehia zein 1 (0,01)
hizkuntza liskar argitu 1 (0,01)
hizkuntza liskar giro 1 (0,01)
hizkuntza lotura aurkitu 1 (0,01)
hizkuntza lotura deuseztatu 1 (0,01)
hizkuntza lotura ere 1 (0,01)
hizkuntza lotura fonetiko 1 (0,01)
hizkuntza lotura genetiko 1 (0,01)
hizkuntza lotura ikertu 1 (0,01)
hizkuntza lotura ikusi 1 (0,01)
hizkuntza lotura proposatu 1 (0,01)
hizkuntza menpekotasun harreman 1 (0,01)
hizkuntza menpekotasun hizkuntza gaitasun 1 (0,01)
hizkuntza muga are 1 (0,01)
hizkuntza muga funtzional 1 (0,01)
hizkuntza muga gutxi batzuk 1 (0,01)
hizkuntza muga hautsi 1 (0,01)
hizkuntza muga lausotasun 1 (0,01)
hizkuntza muga malgu 1 (0,01)
hizkuntza nahasi etorri 1 (0,01)
hizkuntza nahasketa ba 1 (0,01)
hizkuntza nahasketa egin 1 (0,01)
hizkuntza nahasketa gehiago 1 (0,01)
hizkuntza nahasketa ohiko 1 (0,01)
hizkuntza norgehiagoka aritu 1 (0,01)
hizkuntza norgehiagoka bete 1 (0,01)
hizkuntza oreka ahul 1 (0,01)
hizkuntza oreka aldarrikatu 1 (0,01)
hizkuntza oreka bat 1 (0,01)
hizkuntza oreka berri 1 (0,01)
hizkuntza oreka errespetatu 1 (0,01)
hizkuntza oreka ez 1 (0,01)
hizkuntza oreka ezin izan 1 (0,01)
hizkuntza oreka lortu 1 (0,01)
hizkuntza oreka ziurtatu 1 (0,01)
hizkuntza oreka sozial hori 1 (0,01)
hizkuntza oreka sozial lortu 1 (0,01)
hizkuntza parekotasun falta 1 (0,01)
hizkuntza talka baztertu 1 (0,01)
hizkuntza talka ez 1 (0,01)
hizkuntza talka hartu 1 (0,01)
hizkuntza transferentzia bultzatu 1 (0,01)
hizkuntza transferentzia ikusi 1 (0,01)
hizkuntza transferentzia irakaskuntza 1 (0,01)
hizkuntza transferentzia sustatu 1 (0,01)
hizkuntza tratamendu desberdin 1 (0,01)
hizkuntza tratamendu ezberdin 1 (0,01)
hizkuntza ukipen aztergai 1 (0,01)
hizkuntza ukipen egon 1 (0,01)
hizkuntza ukipen estuki 1 (0,01)
hizkuntza ukipen euskal 1 (0,01)
hizkuntza ukipen ez 1 (0,01)
hizkuntza ukipen gertaera 1 (0,01)
hizkuntza ukipen giza 1 (0,01)
hizkuntza zubi aritu 1 (0,01)
hizkuntza zubi eraiki 1 (0,01)
hizkuntza zubi izan nahi 1 (0,01)
hizkuntza zubi lege 1 (0,01)
hizkuntza zubigintza ahul 1 (0,01)
hizkuntza zubigintza galdu 1 (0,01)
Urtea

Bilaketarako laguntza: adibideak

Oinarrizko galderak
katu "katu" lema duten agerpen guztiak bilatu
!katuaren "katuaren" formaren agerpenak bilatu
katu* "katu" hasiera duten lema guztiak bilatzen ditu
!katu* "katu" hasiera duten forma guztiak bilatzen ditu
*ganatu "ganatu" bukaera duten lema guztiak bilatzen ditu
!*ganatu "ganatu" bukaera duten forma guztiak bilatzen ditu
katu + handi "katu" eta "handi" lemak jarraian bilatu
katu + !handia "katu" lema eta "handia" forma jarraian bilatu
Distantziak
katu +3 handi "katu" eta "handi" lemak 3 elementuetako distantzian bilatu
katu +2 !handia "katu" lema eta "handia" forma 2 elementuetako distantzian bilatu
katu +2 !handi* "katu" lema eta "handi"z hasten diren formak 2 elementuetako distantzian bilatu
Formen konbinazioa desberdinak
bero + handi | asko "bero" lema eta jarraian "handi" edo "asko" lemak bilatu
bero +2 !handi* | !asko* "bero" lema eta jarraian "handi"z edo "asko"z hasten diren formak
!bero + handi|asko|gutxi|txiki "bero" forma eta jarraian "handi", "asko", "gutxi", "txiki" lemak
Ezaugarri morfologikoekin
proba + m:adj "proba" lema eta jarraian adjketibo bat
proba +2 m:adj "proba" lema eta bi hitzetako distantziak adjektibo bat adjketibo bat
bero + handi|asko + m:adi "bero" lema jarraian "handi" edo "asko" eta jarraian aditz bat
proba + m:izearr-erg "proba" lema eta ergatibo kasuan dagoen izen arrunta

Ezaugarri morfologikoak

KATEGORIA
adb adberbioa
adi aditza
adilok aditz-lokuzioa
adj adjektiboa
det determinatzailea
ior izenordaina
izearr izen arrunta
izepib pertsona-izena
izelib leku-izena
izeizb erakunde-izena
lbt laburtzapena
lotjnt juntagailua
lotlok lokailua
esr esaera
esk esklamazioa
prt partikula
ono onomatopeia
tit titulua
KASUA
abs absolutiboa
abl ablatiboa
ala adlatiboa
ban banatzailea
dat datiboa
des destinatiboa
erg ergatiboa
abz hurbiltze-adlatiboa
ine inesiboa
ins instrumentala
gel leku-genitiboa
mot motibatiboa
abu muga-adlatiboa
par partitiboa
psp postposizioa
pro prolatiboa
soz soziatiboa
MUGATASUNA/NUMEROA
mg mugagabea
ms mugatu singularra
mp mugatu plurala
mph mugatu plural hurbila
ADITZ MOTA
da da
du du
dio dio
zaio zaio
da-du da-du
du-zaio du-zaio
dio-zaio dio-zaio
da-zaio da-zaio
du-dio du-dio
da-zaio-du da-zaio-du
da-zaio-du-dio da-zaio-du-dio

Euskararen Erreferentzia Corpusa Euskararen Erreferentzia Corpusa (EEC)
© 2025 Euskaltzaindia