|
2004
|
|
|
Gaztelania ere bai, kultura da azken finean.
|
Hizkuntzak
zubiak dira. Euskararekin pilotariarena gertatu zitzaidan, gozatu egiten nuela.
|
|
2006
|
|
|
Azkar, bagenituen hitz ezagun batzuk, «yuyaptigin» haiena, «eskerrik asko» eta «ez horregatik» gureak. Beti osatzen da bi
|
hizkuntzen artean
zubiren bat, jolas bat ere badelako komunikazioa, besteak zer esan nahi dizun, zuk zer esaten diozun...
|
|
2007
|
|
|
Gure ezagutza edo irudion egokitasuna elkarrekiko, hori da gure ezagutzaren objektibotasuna. Nik
|
hizkuntzarekin
zubi eginez eraiki dudan munduaren ezagutza edo egiak («adaequatio rei et intellectus») balio objektiboa erdiesten du erantzunak berretsia izatean. Alabaina, entzun erantzulearen irudia (kontzeptua) bere edukian inoiz ezin baita osoki esalearen berdin berdina izan, eta alderantziz, horrek pentsamenduaren betiko askatasuna ziurtatzen du:
|
|
2008
|
|
|
“Ezinbesteko komunikazio tresna” hori atzo aurkeztu zuen Mercedes Cabrera Hezkuntza, Gizarte Politika eta Kirol ministroak. “Bi
|
hizkuntzen arteko
zubia izango den hiztegi oro argitaratzea ospatu beharreko ekitaldia da, aberatsago egiten gaituelako eta komunikaziorako baliabideak zabaltzen dituelako”, adierazi zuen Cabrerak. DILSE iii.a elebiduna da (gaztelania gaztelania zeinu hizkuntza) eta 4.100 zeinu ditu.
|
|
|
Halakorik ez da orain. Gaur egun, ezin elkar topo egin kanpoko
|
hizkuntzaren
zubia gabe».
|
|
2010
|
|
|
Zein tratamendu izango du hizkuntzak. L.M.Z: Ikuskizun berri honetan
|
hizkuntzarekin
zubi bat eraiki nahi izan dugu. Azkenean, denok Urnietan bizi gara eta denok urnietarrak gara.
|
|
2011
|
|
|
Hizkuntzak ez dira harresiak.
|
Hizkuntzak
zubiak dira elkarren artean osagarriak eta aberasgarriak direnean. Baina, nolanahi ere, itzulitako kultura ez da jatorrizko kultura bera.
|
|
|
Alfabetaze programaren helburua maizenik zera izan baita: lehendabizi eskola umearen ama hizkuntzan alfabetatu, ondoren kolonizatzailearen
|
hizkuntzara
zubi gisa igarotzeko?. Juan Carlos Moreno, El nacionalismo lingüístico, 2008, 116 or.
|
|
2012
|
|
|
Robinsonek zentzua irekia, aldakorra eta aurreikusgaitza dela aldarrikatzen badu, ez da harritzekoa izango proposatzen duen itzulpenaren poetika ere itzultzailearen subjektibitate eta ahalmen eraldatzailean oinarritzea. Itzulpena bi
|
hizkuntzaren arteko
zubitzat eta itzultzailea bitartekari neutro eta inpertsonaltzat jotzen dituen pentsamolde humanistaren aurka, Robinsonek tropoetan oinarritutako poetika edo erretorika bat proposatzen du, eredu, dialogiko, bat, itzultzailea sorburu hizkuntzako testuarekiko harreman dialogiko batean ezarriko duen itzulpen jarduera:
|
|
2017
|
|
|
Hala, aipatutako bektoreespazioen konbinaketez gain, ezagutza baseen hizkuntzarteko informazioa ustiatzeak potentzial handiadauka. Izan ere, ezagutza base batzuetan (WordNet eta Wikipedia, esaterako) kontzeptuak hizkuntzenindependenteak dira, eta kontzeptu horiek
|
hizkuntzen arteko
zubi legez erabili daitezke (txakur eta doghitzek, esaterako, kontzeptu bera partekatzen dute), eta hizkuntzarteko lotura horiek oso baliagarriakizan daitezke, SNLIn zein beste hainbat atazatan (itzulpen automatikoan, sentimenduen analisian, antzekotasunean...).
|
|
2018
|
|
|
Ofizioarekiko «obsesio puntua» ere behar dela dio.Asko eta denetik irakurri, idatzi, eta itzuliz ikasten dela itzultzen, hori da Markuletak atera duen ondorioa; hori izan da, bederen, bere eskola.
|
Hizkuntzen arteko
zubia nola, irakurle berriaren eta obra originalaren artekoa ere bada itzultzailea, eta hor dago sekretua harentzat. «Askotan esaten da traduttore, traditore, itzultzailea traidore.
|
|
2019
|
|
|
Gainera, ikasleek beren bi hizkuntzen artean gaitasun transferrak eginen dituzte (H1an ikasia H2an baliatuz, etaalderantziz). Ikasle elebidunen estrategietan sartzen da orduan
|
hizkuntzen arteko
zubiak eraikitzea eta hauek erabiltzea, batan ikasiak laguntzeko bestean (Cummins, 2005; Dalgalian, 2000; Idiazabal eta Manterola, 2009; Lascano, 2016).
|
|
|
Tradizio sekulakoa duten bi
|
hizkuntzen arteko
zubitik aritu da Cortázar, bi hizkuntza erromaniko guztiz garatuetan ibili da batetik bestera. Euskarak ez bezala, Cortázarrek baliatutako gaztelaniak eta frantsesak landuz landua dute analogien, perifrasien, menpeko esaldi luzeen eremua, besteak beste anaforak baliatuz zailtasuna bertute bihurtzeraino:
|
|
|
testu bat jatorrizko hizkuntzatik beste batera ekartzea irudikatzen du itzulpengintzaren metafora erabilienak. Bi
|
hizkuntzen arteko
zubia da itzulpena, zubi lana egiten du bi kulturen, bi hizkuntzen, mundua ikusteko bi kodeen artean. Itzulpena kristalezko zubi bat da izena eman zion Bernardo Atxagak bere hitzaldi bati:
|
|
|
Tximino zein sabeliztun, Walter Benjaminek adi ibiltzeko aholkatzen zigun zubi/ bitartekari eta antzeko metaforekin. Bi kulturen edo bi
|
hizkuntzen arteko
zubi izan nahi duen itzulpen batek soilik komunikazioa transmititu dezake, hots, garrantzirik ez duen zerbait. Eta hori, azken finean, itzulpen kaskar baten adierazgarria dela esaten digu Benjaminek Itzul  tzailearen egitekoa testuan.
|
|
|
E.M. Fosterrek Waiting for the Barbariens itzuli zuen Kavafisen poema ezagunaren grekozko izenburua (ΠεÏιμÎνΠ¿ νÏÎ±Ï ÏÎ ¿ Ï
Ï Î²Î±ÏβΠ¿ Ï
Ï). Ordutik, Kavafisen poemek ingelesa izan dute grekoaren eta gainerako
|
hizkuntzen arteko
zubi, salbuespenak salbu: Marguerite Yourcenarrek grekotik itzuli zuen (laguntzarekin), eta En attendant barbares izenburua eman zion frantsesezko itzulpenari.
|
|
2021
|
|
|
Euskaraz ondutako pentsamenduak ez badu islarik beste hizkuntzetan egindako ikerketan, handitu egiten da trauma komodifikatzeko arriskua, preseski, bertako eztabaida kanporatzen denean eta beste hizkuntzetatik gurera itzultzen denean. Hego Amerikan, traumaren ondorengo azterketak zera zuen helburu, isilarazi ziren ahotsak berreskuratzea; hemen, ordea, traumaren ondorengo azterketa aldi honetan, hizkuntzek ahotsak banatzen dituzte, eta, ez badago
|
hizkuntzen arteko
zubi lanik, ahots batzuk betirako galduko ditugu. Are gehiago, arriskua dago, literatura aztertzean, eduki gisa, gai huts gisa aztertzea trauma, aditzera eman gabe traumak literatura hizkuntzaren erabilera berezi bat dakarkigula.
|
|
2022
|
|
|
Pogromak hasi baino lehenagoko Odesa kosmopolita irudikatzen du, xix. mende bukaeran, eleaniztuna.
|
Hizkuntzen arteko
zubi lan eskergarekin birsortu diren espazio eta denboretan pentsatzen uzten dit Odesa horrek. •
|