|
2005
|
|
|
aspalditik zebilen bere antropologiarentzako giltzarri moduko zerbaiten bila eta, bere pentsamenduaren nolabaiteko krisiaren emaitza bezala, giltzarri hori hizkuntzaren baitan aurkitzen du. Honela, bada, eta euskal lurretan lehen aldiz egon eta gutxira, F. A. Wolf lagunari lehenengo aldiz aitortzen dio etorkizunerako bere asmo berria, alegia, era" esklusiboago" batean" hizkuntzaren estudioaz" arduratzea eta"
|
hizkuntzen arteko
konparazio zehatz eta filosofiko bat" burutzea58 Hortik gutxira F. Schillerri idatzitako beste eskutitz batean, oraindik ere argiago ikus daiteke zer nolako esanahia irabazten duen hizkuntzak bere pentsamenduan. Karta honetan" hizkuntza" antropologikoki kontsideratzen da:
|
|
2007
|
|
|
T. Borsche k azaltzen duen gisan63, Humboldt-ek jada bere hasieratik arbuiatzen du hizkuntzen kontsidero morfologikoa botanikaren analogian.
|
Hizkuntzen artean
konparazioak kanpotiko ezaugarrien mailan, oso axalekoak gelditzen dira, ez diote justizia egiten hizkuntzaren errealitateari. Hizkuntzaren, barneko natura?
|
|
|
Agian bide errazena izan arren, Lucy ren aburuan desabantaila asko ditu, berezitasun linguistikoaren errespetuaren eta proben doitasunaren eskasarena batik bat, adibidez espazioaren edo kolorearen kontzeptu zientifiko bat («errealitate objektiboa») hartzen baldin bada
|
hizkuntzen
konparaziorako erreferentzia nahitaezko eta kriteriotzat1600 Analistarentzat «errealitatea» zerbait neutroa da eta irekia edozein hizkuntzaren leihotik berdin atzemateko. Konparatu, hizkuntza eta pentsamendua egiten dira, eta ez hizkuntza eta pentsamendua, eta biok eta «errealitate» bat jada zientziarekin edo definitua.
|
|
|
T. Borsche k azaltzen duen gisan792, Humboldt-ek jada bere hasieratik arbuiatzen du hizkuntzen kontsidero morfologikoa botanikaren analogian.
|
Hizkuntzen artean
konparazioak kanpoko ezaugarrien mailan, oso azalekoak gelditzen dira, ez diote justizia egiten hizkuntzaren errealitateari. Hizkuntzaren «barneko natura» dela, proposatuko du, hizkuntzalaritzak bilatu behar duena.
|
|
2008
|
|
|
Azkenik, hizkuntza bakoitzak duen hiztun kopurua hizkuntza horretako orri kopuruarekin zatitu dut indize bat ateratzeko. Indize horrek ez dit datu absoluturik emango, baina
|
hizkuntzen arteko
konparazioa egiteko bidea behintzat bai. Ondoko taulan bildu ditut emaitzak:
|
|
2010
|
|
|
Familia linguistikoena metafora bat da. Metafora zahar horrek XIX. mendean indar handia hartu zuen, 763
|
hizkuntzen arteko
konparazioarekin, historizismoarekin, hizkuntzen arbola genealogikoak egiten zirenean. Indoeuropar familiako hizkuntzen formazioari buruzko argibidea zen.
|
|
2011
|
|
|
–
|
Hizkuntzen arteko
konparazioa baliatu: lehen puntuan aipatu dugu ikasle etorkinak etxetik dakarren hizkuntzari lekua egin behar zaiola eskolan, nahiz eta ez den eskolan ikasi beharreko hizkuntzetako bat.
|
|
|
Euskal Telebistaren bi
|
hizkuntzen arteko
konparazioan euskarazko eskaintza gailentzen bada ere barne produkzioko fikzioari dagokionez, fikzio seriatuaren ekoizpenak baliabide eta parametro zehatz batzuetara egokitu behar du, eta ikerlan honen emaitzetan aipaturiko muga erreal horiek baldintzatu egiten dute eskainiko den produktuaren edukia eta kalitate teknikoa.
|
|
2013
|
|
|
|
Hizkuntzen artean
konparazioak egiten omen dituzte ikasle batzuek. Heldutan beste hizkuntzaren bat ikasi dutenek, badute praktika gramatika ikasterako garaian, baina gehienek diotenaren arabera, hobe da hizkuntzen artean erlazioak bilatzen ez saiatzea eta hizkuntza bakoitza bereiz ulertzea.
|
|
2019
|
|
|
Konparaziozkoak. Gehienetan, lehen irakurketaren eta bigarrenaren arteko
|
hizkuntzen arteko
konparazioa egiten nuen, ia nahigabe, eta bi ahotsen arteko lehia bizitzen nuen nire baitan: batek esaten zidan euskara ahul gelditzen zela konparaketan; bigarren hotsak, ordea, errieta egiten zidan esanez ohitu egin behar nuela, jarraitzeko euskarazko itzulpenak irakurtzen, gaztelaniaz dudan automatismoa lortu behar nuela.
|
|
2021
|
|
|
Lehenik eta behin, hizkuntza desberdinetakoak egon zitezen bermatu nahi izan da ikerketaren xedeari erantzun ahal izateko; horregatik, testuen erdiak euskarazkoak dira, eta beste erdiak, ostera, euskararen inguruko eta Europako tradizio literarioan erabilienetakoak diren erdaretakoak. Modu horretan,
|
hizkuntzaren barruko
konparazioa zein hizkuntza artekoa egitea ahalbidatzen du hautu honek. Bestetik, herriipuingintzan biltzaile esanguratsuengana jotzea pisuzko arrazoia izan da hautaketan, bakoitza bere tradizio literarioaren barruan, jakina.
|