|
2000
|
|
|
Azpimarratzekoa da Grupo Correo aurrera eramaten ari den ekimena bere egunkari guztiak sarean ager daitezen, eta kalitate maila handiarekin gainera. Zalantzarik gabe, webgune hauen guztien produktu izarra hiri edo
|
herrietako
informazioa da, tokian tokiko berriak, alegia. Albiste gune hauek ikaragarrizko arrakasta izan dute Estatu Batuetako egunkarietan.
|
|
|
" Diari electronic independent" lelopean agertzen den webgune honek baditu informazio arrunta eskaintzen duten sail arruntak eta erabiltzaileen parte hartzea bultzatzen duten beste batzuk ere; besteak beste, chat direlakoak (berriketa guneak) eta eztabaidarako foroak. Zerbitzu hauez guztiez gain, Europa Press berri agentziak eskainitako azken orduko albisteen atala ere badu eta baita
|
herrietako
berriak jasotzeko gunea ere.
|
|
2001
|
|
|
Kontseiluak beste batzuen artean bi ekimen garrantzitsu abiatu ditu aurten:
|
herrietako
euskararen plan estrategikoak eta euskalgintzaren plan estrategikoa (EPE). Lehena urtearekin abiatu zen eta bigarrena prestaketa lanetan da, 2002arekin hasteko.
|
|
|
Euskal Herriko jende mota horrengan liburu gai asko zegoela ikusi nuen; eta atera ere egin ditut. Era berean, erdal
|
herrietako
jende horrengan liburu gairik bazegoela berehalaxe ikusi nuen. Baina euskarazkoekin nahiko lana baneukala eta nire buruari atzeraka tiratzen nion.
|
|
|
Gai hau sarri xamar egon da prentsan:
|
herrietako
izenak direla, seinalizazioak direla. Gogoratu Ibaizabal ibaiaren, Barakaldo herriizenaren inguruan izan den zalaparta.
|
|
2002
|
|
|
Aukera eta bide asko erabil daitezke, batez ere komunikazioaren gizartean bizi garen honetan. Dena den, eta adibide gisa, nik hiru jarraibide eskainiko ditut hemen, beste
|
herrietako
unibertsitateetan erabili diren eta arrakasta izan duten jarraibideak, hain zuzen ere.
|
|
|
Horreknabarmenki lagundu du ikerkuntzaren egoera hobetzen, baina hobekuntza horretan zeregin handia izan du ikerkuntzaren baldintzapenek gora egin izanak, oraingo baldintzapenak orain dela hogei urtekoak baino askoz ere hobeak baitira. Hala ere, oraindik ez da egituratu akademi karrera estandar bat, Europako beste
|
herrietako
unibertsitateetan ohikoa denaren parekoa, eta karrera horrek hasierako prestakuntza aldi bat izan behar du.
|
|
|
Ikasleei heltzeko bide berriak eskaintzen dituzte bide telematikoek. Gainera, un ibertsitate irakaskuntzan goi mailako aditu ez unibertsitarioen zein beste
|
herrietako
unibertsitarioen ahalbidetzen dute. Hori, jakina, onuragarria izango da ikuspegi guztietatik.
|
|
2003
|
|
|
' Es ta tuba rn eko',' es ta tugabeko',' estatu ez diren'
|
herrietako
,' beste estatuetako' eragileek mundu mailan norbanakoaren eskubideak bortxatzeko duten inpunitateari aurre egiteko, eskubide guztiak bermatuta eragile guztiak erantzule kontuan hartuko duen politika (‘all rihgts guaranteed all actors accountable policy’) baten eske dabiltza munduko abokatuak. (Ibid., 61 or.)
|
|
|
Hiriko jaun ospetsuak herriz herri ibili ziren horrela hizkuntza zaharraren estimu galdua suspertueta bultzatzen. Garai hartakoak dira
|
herrietako
sarrerairt ee retan gelditzen diren zeramika nobleko herrizen elebidunak.
|
|
|
Bitartean, udalerri zenbaitetan
|
herrietako
euskalduntze planak egin ditzagun, herri eragile eta udalen arteko akordioen bidez, aukera izanen baitugu horretarako. Mundu pribatuan ere badugu zereginik, eta askotan ez makala gainera, komertzio, instituzio, banketxe, elkarte eta abar euskaldunago eginez; paisaia aldatuz euskararen normalizaziorako egiten da aurrerapausoa.
|
|
2004
|
|
|
Horrelako galdera zerbait bada ere, dudarik gabe, Ozt ibarreko zortzi
|
herrietako
aktoreek antzeztu eta Mattin Irigoienek idatzi West Ibarre Side Story izeneko obran.
|
|
|
Euskal herritarkulturaren kontserbadoretze honen adibide argi bat dugu
|
herrietako
jaien ereduan sartu edo bultzatu nahi dituzten aldaketak. Lehendik dakigu Donostiako Semana Grandea oso instituzionalizatu eta kontserbadorea dela, eta Odon Elortzak eta bere zinegotziek, sozialista deitura izan arren, nahiko jai eredu eskuindarraezartzen dutela, hiritarra ikusle geldoaren paperean ezarriz.
|
|
|
Gure film luzeek gure hiriburuetako zinema aretoetan eta gure ikuslegoaren interes ezagatik astebete irauten dute (irauten badute). Film laburrekin emanaldi ezberdinak antolatzen dira hiriburu eta
|
herrietako
zinema, kultur etxe eta gaztetxeetan. Ez dute pelikula luzeen prestigioa baina, uste denaren aurka, gure kasuan behintzat, eragingarriagoak eta popularragoak direla esango nuke.
|
|
|
Euskaraz, gaztelaniaz, ingelesez eta frantsesez eskaintzen ditu gaur egun Euskal Herriari buruzko albiste, erreportaia eta abarrekoak. Denborarekin hazteko asmoa dute; weblogak,
|
herrietako
albisteak... denetarik gehitu gura diote, oraingo gida, denda eta informazio zerbitzuari.
|
|
|
Baina su guztiak ez dira berdinak Erdozaintziren irudimenean; suak badira nonahi baina ez dira ezer sortetxeko su handiarekin alderatuz gero, edo are gehiago, euskal etxeetako eta euskal
|
herrietako
suekin alderatuz gero. " Ilargiaren ume" deitu dugun olerki argitaragabean irakur dezakegu ideia hori.
|
|
|
Espezialista batzuek etorkizunari buruzko duda agertzen badute ere (biblioteka nazionalen hainbat zeregin beste biblioteka batzuek hartu dutelako beren gain), biblioteka nazionalek euren
|
herrietako
kulturaren ikur izaten jarraitzen dute. Arrakasta ren gakoa ondoko gaietan jartzen da:
|
|
|
Baina naturala izan daitekeen prozesua areagotu nahi izaten dela ematen du sarritan. Hor dugu, esaterako, zenbait agintariren aldetik
|
herrietako
jaiak (herri jaiak diren neurrian) zapuzteko ahalegina, eta Euskal Herri osoko jaibatzorde, talde eta kolektiboek zapuzketa nahiari aurre egiteko ekimena sortu behar izan dute.
|
|
2005
|
|
|
Eta horrek zer pentsatua eman liguke. Aldiz, gero eta gehiago dira, egoerak askorik laguntzen ez badu ere, euskarazko bestelako ekoizpenak jasotzen dituztenak (egunkari nazionala,
|
herrietako
aldizkariak, herrietako egunkari berriak, irratigintza —Hego zein Ipar EuskalHe rrian—, Interneteko guneak), baina behera goaz telebistari dagokionez. Zer pentsatua badugu.
|
|
|
Eta horrek zer pentsatua eman liguke. Aldiz, gero eta gehiago dira, egoerak askorik laguntzen ez badu ere, euskarazko bestelako ekoizpenak jasotzen dituztenak (egunkari nazionala, herrietako aldizkariak,
|
herrietako
egunkari berriak, irratigintza —Hego zein Ipar EuskalHe rrian—, Interneteko guneak), baina behera goaz telebistari dagokionez. Zer pentsatua badugu.
|
|
|
Kolektiboak dira batzuk, eta norbanakoenak gehienak. Kultura, politika,
|
herrietako
berriak, zaletasunak, ideologia, bitxikeriak zein teknologia berriei buruzko gauza handiak eta txikiak irakur daitezke orain. Baita euskaraz ere.
|
|
|
Azpisailen barruan liburu gehien historia biografiak biltzen du, bertan sartzen direlarik
|
herrietako
historiak edo istorioak, pertsonaien bizitzak edo biografiak, Euskal Herri edo garai bateko historia, etab. Liburu mota honi etnologia eta hizkuntzarekin loturikoak erantsiz gero, %40tik gora berak hartzen du. Beste hiru bloke bereiz genitzake horrezgainera, bata arte edo edertia rena, beste bat administratiboa, eta hiruga rrena unibertsitate liburua, hauetako bakoitza %20 inguruko pisuarekin.
|
|
2006
|
|
|
Mailegutza sistemak hainbat eta hainbat herritar urrunduko ditu liburu dendetatik, eta horrela denda horietako salmenten mailak nabarmen egingo du behera. Ondorioz, gure
|
herrietako
liburu denda gehienek itxi egin dute, kultur eta gizarte esparrua pobretuko da eta aldi berean salgune handiak irabazten aterako dira. Liburu denden sarea ia guztiz desagertuko da, eta horrela liburuaren sektore osoan mailegutza sistemak eragingo duen krisia areagotu baino ez da egingo.
|
|
|
Datu orokor horiek, baina, batzuetan ez dute ongi islatzen gure eskualde edo
|
herrietako
errealitatea. Leku batzuetan estatuz kanpoko etorkinik ia ez dago, baina bestetan kopuru absolutua edota erlatiboa nabarmena da (bereziki hirietan eta lan eremu espezifiko batzuekin loturiko zonaldeetan).
|
|
|
Udalen inplikazioa handia izan da ikastaroak antolatzerakoan; udalek ikastaroak bereganatu dituzte eta inplikazio hori antzeman da ikastaroen publizitatea egiteko orduan,
|
herrietako
euskaltegiekin negoziatzerakoan edota liburuak finantzatzerakoan.
|
|
|
Euskal
|
herrietako
ipuinak. Baratxuri, gatz, txori eta titiriti.
|
|
2007
|
|
|
Argazki artxiboa 1919an sortu zen eta aparteko pieza esanguratsuak ditu. Euskal Herriko arkitektura eta
|
herrietako
ezaugarriak biltzen ditu, zenbait ezaugarri etnografiko ere erakutsiz. Eusko Ikaskuntzaren artxibategietako irudiak eta audioak biltzen ditu.
|
|
2008
|
|
|
Azken hiru belaunaldien joanean, pixkanaka pixkanaka ikusi dugu, gure herri eta hirietara orain arte ezagutzen ez genituen beste kontinente, estatu eta
|
herrietako
pertsonak eta kolektiboak iristen direla, kolore eta azentu desberdina zutenak. Kolektibo horiek eta Euskal Herrira orain arte etorritakoek eta etortzen jarraitzen dutenek badituzte elementu komunak; baina, hala ere, badituzte zenbait berezitasun eta gure herrialdean bizikidetzarako beste erronka bat izatea eragin dute, baita gehienek eskatzen duten autodeterminaziorako eta" normalizazio" politiko eta kulturalerako ere.
|
|
|
Baina ez da dudarik hori bukatzen baldin bada lehen baino mila aldiz hobeki egongo garela. Gutxienez, aurrerantzean, orain ez bezala, inguruko
|
herrietako
sistemak ulertzeko gai izango gara.
|
|
2009
|
|
|
• Euskal Herriko Ahotsak (Badihardugu Deba Ibarreko Euskara Elkartea) (www.ahotsak.com). Proiektu honen helburu nagusia Euskal Herriko ahozko ondarea eta herri hizkerak biltzea eta hedatzea da; gure
|
herrietako
adineko jendea elkarrizketatu, eta euren euskara eta bizipenak jasotzea eta herritarren artean zabaltzea, alegia. Proiektua aurrera eramaten duena Badihardugu Euskara Elkartea da, eta bilduma material hauek osatzen dute:
|
|
|
• Jaien egutegia (Eusko Ikaskuntza) (www.euskomedia. org/ calendario, idi= eu&op= 1). Euskal Herriko jaien eta
|
herrietako
ospakizunen egutegiaren datu basea da.
|
|
|
Ekitaldian, Aretxabaleta, Bergara, Deba, Elorrio, Legazpi, Leitza, Lezo, Ordizia, Pasaia, Segura, Urretxu eta Villabonako udaletako ordezkariak izan ziren. Bestetik, Udalerri Euskaldunen Mankomunitateak ere bat egin zuen Kontseiluak egindako lankidetza proposamenarekin eta UEMAko kide diren
|
herrietako
ordezkari batzuk ere aipatu ekitaldian izan ziren: Aduna, Ajangiz, Aramaio, Aulesti, Bera, Etxalar eta Usurbilgo udaletako ordezkariak, hain zuzen ere.
|
|
|
UEMAk ekainean egindako urteko batzarrean, hizkuntza politika hobetzeko helburu Kontseiluarekin hitzarmena sinatzearen alde egin zuen eta baita sinatu ere. Oraingoan, berriz, UEMAren barruan dauden
|
herrietako
batzuek hitzarmen hori berretsi egin nahi izan dute.
|
|
|
Hitzarmena sinatu zuten udalek beren
|
herrietako
hizkuntza politika hobetzeko zuten borondatea adierazi zuten. Hitzarmen honen bitartez udalek Kontseiluaren dinamikari babesa ematen zioten eta ebaluazioetan detektatutako hutsuneei konponbidea emateko konpromisoa hartu zuten.
|
|
2010
|
|
|
Batuari dagokionez,
|
herrietako
hitzaldien bidez lagundu nahi izan nuen hizkera estandarraren aldeko ahalegina
|
|
|
Eztabaida ideologikoari buruz hor daude argitara eman genituen lanak, betiere nahikoa kritikoak kolore ezberdinetako dogmatikoekin. Batuari dagokionez,
|
herrietako
hitzaldien bidez lagundu nahi izan nuen hizkera estandarraren aldeko ahalegina.
|
|
2011
|
|
|
• Ahotsak Euskal Herriko Ahotsak (www.ahotsak.com). Proiektu honen helburu nagusia da Euskal Herriko ahozko ondarea eta herri hizkerak bildu eta hedatzea; hau da, gure
|
herrietako
adineko jendea elkarrizketatu eta euren euskara eta bizipenak jasotzea eta herritarren artean zabaltzea. Webgunea 2008ko apirilean aurkeztu zuten, baina proiektuak aurrera jarraitzen du, etengabe biltzen ari dira materiala eta datu basea eguneratzen.
|
|
2012
|
|
|
giza kondizioa da. Horregatik nahi izaten ditugu gure
|
herrietako
kaleak argiztatuta eta kexatu egiten gara gutxiagotzen bada. Garai batean baso ilunetik atera zitezkeen piztitzarrek sortarazten ziguten beldurra; orain gaizkileek eta antzekoek.
|
|
2013
|
|
|
Denok hortik hasi gara. Gero, beste
|
herrietako
napoleonikoak. Aspertzen zara, eta hurrengo saltoa izaten da:
|
|
2014
|
|
|
gure ingurukoei eta ondorengoei herri sustraitu eta ireki bat eskaini nahi diogunak gara Jakin. Gainontzeko
|
herrietako
jendeek bezala. Horretan ere ez gara diferente.
|
|
|
Frantziaren eta Frantziako armadaren sostengatzaile sutsu gisa agertzen ziren ‘Eskualduna’ astekarian idazten zutenak zenean, aipatzen zuten. Hil guztien berririk ez zuten ematen, anitz zirelako, baina hainbat lagunen heriotzak iragarri zituzten,
|
herrietako
kroniketan. Gerran hiltzea izugarrikeria eta tragedia gisa aipatzeko ordez, soldaduen sakrifizioa goraipatzen zuten:
|
|
|
Hilen monumentuen helburua ez da bakarrik hilak omentzea. Zerbaitegatik eraiki zituzten
|
herrietako
plazetan, eliza aitzinean. Horiekin, egunero oroitarazi nahi dute herri bakoitzak zenbat odol isuri zuen Frantziarentzat.
|
|
|
Oso lan interesgarria da. Halaber, une aproposa da
|
herrietako
ahozko kultur ondarea jasotzeko eta gordetzeko, galdu baino lehen; ahozko eta entzunezko materiala hurrengo belaunaldietara igarotzea oso garrantzitsua da.
|
|
2015
|
|
|
Arabako sindikatuaren ordezkari bezala, COAGen sorreran ere parte hartu nuen eta Espainiako
|
herrietako
sindikatuetako arazo gordinetan bitartekari ere egin nuen. Madrilen, Moncloa aurrean protestan ginela, atxilotu ere egin gintuzten.
|
|
|
Bigarrena Saretuzz.com da, gure
|
herrietako
gaiei buruz mintzatu ahal izateko sare soziala, herritarren partaidetza sustatzera bideraturiko tresna. Herritarren eta udalen arteko zubi bat da.
|
|
|
Izan ere, Nafarroa Garaiko Barkos andreak ongi badakiela erakusten ari den ildoan, boterea erabiltzeko bide eta formak helburu politikoak bezain garrantzitsuak dira zalantza izpirik gabe, are gehiago Gipuzkoako jeltzale eta sozialisten oposizio basatiaren aurrean. Datozen tokian tokiko agintari berrien politikak aurrerapauso edo atzerakada ekarriko duen hurrengo hauteskundeetan zehaztu arte, elkarbizitza sustatzea eta hiri eta
|
herrietako
jendearen egoera hobetzea dira babestu beharreko gehiengoaren aldeko helburu nagusiak. Bitartean, Ciudadanos eta Podemos alderdi etorri berriek ezarri nahi duten politika egiteko estilo eta antolaketa ezberdinek norainoko eragina izanen duten, bereziki alderdi horien bozkak agintaritza berria hautatzeko beharrezkoak diren leku eta erakundeetan, ezezagun nagusietariko bat izanen da.
|
|
|
Gatazka armatua bizi izan duten beste
|
herrietako
mugimendu feministek bezala Kolonbiako ‘Ruta Padfica’ ko emakumeak (Sanchez, 2013) edo Guatemalakoak (CALDH, 2014), ekintza kolektibo feminista gatazkan jasandako minen eta biolentzien sendatze prozesu bihurtzen da. Euren hizkuntza erabiliz, eztabaidatu, hitz egin eta pentsatzeko prozesuak ahalduntzen ditu.
|
|
|
Baina planteamendu hori jada jokoz kanpo zegoen. Geroago ikusi dugu euskararen izenean
|
herrietako
hainbat aldizkari doako izatearena, baina horrelakoek denboran mugatuak izan behar dute; bereziki, beste batek dirua eta dena jokatzen duenean, merkatuko arrisku guztiak hartzen dituenean, zu parean ezin zaitezke jarri doaneko eskaintza batekin. Ez da leiala, ez merkatuarekiko, ez bestearekiko, eta euskararentzat ere ez da ona.
|
|
|
Baina kultur elkarte bat bankuko operazioetarako eta ez da egokia. Orduan, horri lotuta, Egunkaria S.M. sortzen da, eta horren funtzioa
|
herrietako
ekintzetatik eta partizipazio eta akzio salmentatik zetorren dirua jasotzea zen. Hori zergatik?
|
|
|
1990 urtea oso bizia izan zen. Apiril eta maiatzean aurkezpenak egin ziren herrietan eta harrera ikaragarria izan zen, masiboa, 1.200 festa egin ziren, sekulako mugimendua izan zen salmentan eta
|
herrietako
ekitaldietan bildutako diruari ze berme eskaini behar genion. Diru hori non geratuko zen?
|
|
2016
|
|
|
Nazioarteko boikota amaitu ondoren, Irango Errepublika Islamiarraren egoera ez da gehiegi hobetu. Hasi petrolioaren salneurri apalarekin, haren auzoko
|
herrietako
egoera ezegonkorrarekin amaitzeko. Barne tentsio eta gatazka irekiak ahaztu gabe.
|
|
|
Hortaz, zerrendaren goiko aldean agertzen direnak, gobernatzen duen alderdia edozein izanda ere, euskaldunen proportzio altua duten herriak dira, eta, ostera, beheko aldekoak euskaldunen proportzio txikia dutenak (kasu horretan ere, boterean dagoen alderdia edozein dela). Azterketa horrek iradokitzen du hizkuntza komunitateak duen indarraren araberakoak izaten direla
|
herrietako
hizkuntza politikak.
|
|
|
Eskala handiko komunikazio tresnak baino, eskala txikiko asko eta horiek agregatuko dituzten ekimenak izan daitezke interesgarrienak. Gurean Hitza.eus adibidea dago,
|
herrietako
eta herrialdeetako atari hiperlokalak batzen ditu hedabide handiagoak osatuz.
|
|
2017
|
|
|
Beste era batera esanda, leku geografiko horietako herritarrek Interneteko espazio bera partekatzen ahal dute. Are gehiago, diasporaren zortzigarren lurraldean pentsatuta, aurrez aurre ez bada ere aipatu
|
herrietako
pertsonak bezalaxeherritar horiek ere espazio berean daude. Eta, beraz, herri barnean zein kanpoan dauden herritarren arteko distantzia bera da, espazio bera partekatzen dute eta espazio berean bizi dira.
|
|
|
Zio horiek guztiak direla-eta, beste
|
herrietako
gure hiritar lagunei dei egiten diegu une honetan Katalunian mobilizatu diren logika eta ekintza autoritarioak kondenatzera. Hain zuzen, gure europar bizilagunak premiatzen ditugu Katalunian erreferendum bat betetzearen alde ozenki mintzatzera, alde batetik, maiz jendarte politiko modernoen bizitza suntsitu duen logika autoritarioa gaindikatzeko tresna zehatz bat izan dadin, eta, bestetik, europar ikuspegitik, indarkeriarik gabeko prozeduren bidez halako gatazkak konpontzeko kultura politiko postnazional batera joateko bidea izan dadin.
|
|
2018
|
|
|
Eta, klik batean, Ama begira zazu antzezlanaren argazkiak, eszenografia bozetoak, arropa probak, Arrastalo margolari eta diseinatzaile apartak egindako dekoratu eta kartelaren bozetoak, eta, jakina, testua, eta, nola ez, Euskal Herriko plazetan hainbeste emanaldi izan zituen antzezlaneko aktoreen grabazioa ere eskura... (apustu egiten dizuet antzezlan hori, gustuko birmoldaketekin, eskoletako antzoki eta
|
herrietako
plazak betetzeko gai dela).
|
|
|
Josu Amezaga soziologo, EHUko irakasle eta NOR ikerketa taldeko kideari propio eskatu diogu datuen berrirakurketa bat egiteko, eta inkestaren datuak azken urteetako euskalduntze eta euskararen erabilera datuekin gurutzatu ditu. Horretaz gainera, beste
|
herrietako
irakurzaletasun kopuruen argitan irakurri ditu datuok. Azterketa mamitsua egin du eta paradigma aldaketa betean gaudela iradoki du, bai gurean eta bai munduan:
|
|
|
Telebistak ez du langilerik erakusten jada. Kalean ez dira ikusten inon, fabrikak hiri eta
|
herrietako
aldirietara eraman zituzten aspaldi, gero munduaren aldirietara, eta orain, gaur eta hemen, langile klasea lurrundu egin da, lanbrotu, eta zaila da subjektu homogeneo samar batekin identifikatzea, ezaugarri eta lan baldintza eta problematika antzekoak dituen gizarte klase bat imajinatzea, eta horixe da noski kapitalismoaren garaipen handietarik bat, dena atomizatu da, nork bere arazoak ditu, nor ...
|
|
2019
|
|
|
Izan ere, Sergio del Molino (2017) erreportariak Espainia huts eta Espainia betearen liburuan argi utzi zuen gisara, estatu mailan bizitzen ari den fenomeno sustraitua dugu hori. Laburbilduz, hiriburu hiperpopulatuak eta landa
|
herrietako
populazioaren desertifikazio egoerak nonahi direla aipatzen da bertan. Horren arrazoien artean ditugu azken hamarkadetako politika espekulatzaileak, herrietako garraio eta zerbitzu publikoen (eskolak, ospitaleak, aisialdia...) berariazko prekarizazio politikak eta krisi ekonomikoa, besteak beste.
|
|
|
Laburbilduz, hiriburu hiperpopulatuak eta landa herrietako populazioaren desertifikazio egoerak nonahi direla aipatzen da bertan. Horren arrazoien artean ditugu azken hamarkadetako politika espekulatzaileak,
|
herrietako
garraio eta zerbitzu publikoen (eskolak, ospitaleak, aisialdia...) berariazko prekarizazio politikak eta krisi ekonomikoa, besteak beste.
|
|
|
Ekimena, beraz, gobernantza eredu herrikoia eta parte hartze herritarra praktikatzen dituen herri bati egindako proposamena izan zen hasmentatik. Orduko udalak, hezkuntza formaleko ordezkariek eta kulturgintzaren eremuko hainbat eragilek ongi hartu zuten, gainera, baita hamabost
|
herrietako
zinpeko alkateetako gehienek ere.
|
|
|
Laburbilduz, Baztan Hezitzailea Kerizu Beretik Herri Ekimenahauxe da:
|
herrietako
alkate eta besta batzordeak haren alde aritzea, sare ezberdinetako ikastetxeek proiektu baten bueltan elkarrekin lanean jardutea, enplegu babestuko langileak eta zahar etxeko pertsonak haurrekin batean aritzea edota udalaren gobernu taldearen ildo politikoan haurren kultura txertatzeko eginahalak egitea.
|
|
2020
|
|
|
Estatuarentzat, mugaldeko jendea susmagarria izan da, bigarren mailako herritar, traiziorako prestasuna duena eratzen eta sendotzen ari den nazio estatuaren etsai diren auzo herritarrak laguntzeko, kasu. Frantziako Iraultza garaian, Lapurdiko mugaldeko
|
herrietako
biztanleriaren gehiengoa indarrez Landetara eramanarazi zuten, auzokide nafarrekin, hots, Iraultzaren etsaiekin bat egin zutelakoan. Estatuaren beldurra mende t’erdi berantago errealitate bihurtu zen. xix. mendean zehar, bai eta ondotik ere, Frantziako armadari mugaldean egindako kontzientzia objekzio zein intsumisio kopurua haziz joan zen.
|
|
2021
|
|
|
Hala, gazte horietako gehienek institutueta unibertsitate garaian egin zuten aktibismorako lehen jauzia, 14 urte bitartean: batzuk ikasle mugimenduan sartu ziren; beste batzuek beren auzo eta
|
herrietako
gazte asanbladetan eta gaztetxeetan izan zuten lehen esperientzia zibiko politikoa; eta hirugarren multzo bat protesta mobilizazioetan parte hartzen hasi zen
|
|
|
Bada, euskal kulturaren babesa beste esparru batzuetan ere islatu zen, esate baterako, herri mailako ikusizko adierazpenetan. Pixkanaka, hiri eta
|
herrietako
espazio publikoak euskal sinboloez hasi ziren apaintzen: ikurrina eta bere koloreak, ekilore babeslea, baserri munduko ikonografia, Euskal
|
|
|
Aurreko hamarkadetan arrakasta handiena lortu zuten euskal artisten hizkuntza plastikoa, pixkanaka, euskal aro demokratiko berriaren ikur bilakatzen hasi zen barrenean pilatzen joan ziren, gehienak piezek jatorrian zutena baino eskala handiagoan eraikiak.2 Modu horretan, bertako hiri eta
|
herrietako
kaleak, plazak, parkeak, begiratokiak, errepide nagusiak edo eskualdearentzat historikoki garrantzi sinbolikoa zuten lekuak Gernika, kasu nortasun ikur berriekin jantzi ziren. Lengoaia plastikoa, ondorioz, euskal nortasunarekin eta aro politiko berriarekin identifikatzen zen iruditegi artistiko gisa barneratu zen.
|
|
|
Berria egunkarian egindako elkarrizketan, Kike Amonarrizek zioen Larrañaga bidegilea izan zela: " Ikerketa soziolinguistikoan, plangintza soziolinguistikoan,
|
herrietako
plangintzan... Arlo horien guztien aitzindariak Iñaki Larrañaga eta Siadeco izan ziren".
|
|
|
Zergatik ez ditu Osakidetzak, edo udal batek ere ez, laguntzarako guneak jarri
|
herrietako
plazetan. Non dira alternatibak?
|
|
2022
|
|
|
Bestela esanda, soldadua agindu bat" ageriki legez kontrakoa" dela ohar dadin, agindu horrek, bere ohiz kanpoko izatearen ondorioz, soldadua ohitua dagoen lege sistemaren arauak apurtu behar ditu. Eta Israeleko jurisprudentzia, gai hauetan, bat dator guztiz beste
|
herrietako
jurisprudentziarekin. Artikulu hauek osatzerakoan, legegileek, esate baterako, ofizial bat kolpetik erotu eta bere mendekoei beste ofizial bat erailtzeko agintzen dion kasua zeukaten gogoan.
|
|
|
Baita atzerrian ere. Akordatzen naiz behin Bretainiako jaialdi batean elkartu ginela, esaterako, estaturik gabeko
|
herrietako
jendea: okzitaniarrak, bretoiak, euskaldunak...
|
|
|
Esan moduan, bitartekotza global horrek dendan edo tabernan egiten zen hori guztia denda edo taberna espazio horretatik ateratzen duelako, hau da, alienatu egiten duelako, eta espazio globalean txertatzen duelako, espazio global hori taxutzen duten bitartekotza horien esku. Horrek esan nahi du espazio globala ez dagoela kosmosean, ezpada Bilboko dendetan, norberaren hiri edo
|
herrietako
kafetegi eta kaleetan. Espazio globala norberaren plaza, kale, gorputz eta etxeetan dagoen eta norberak kontrolatu ezin duen espazioa da.
|
|
|
Urbeltzek esan izan digu gure
|
herrietako
ondarea hirietara ekartzen asmatzean egon daitekeela gure kultur transmisioaren gakoetako bat. Beraz, batez ere Iparraldeko herrietan bizi izan den esperientzia horren onurak Iruñea bezalako hiri batean ere funtzionatuko ote lukeen esperimentatzeko asmoz, hiri buruzagian libertimendu bat plazaratzeko prozesua abiatu genuen 2017an.
|
|
2023
|
|
|
Emakumeen Etxeek
|
herrietako
beste eragileekin (gizarte mugimenduak, gobernuz kanpoko erakundeak, elkarteak...) mantentzen dituzten aliantzak anizkoitzak eta mota desberdinetakoak izan ohi dira. Aliantza horiek, askotan, etxeetako kideek praktikatzen dituzten banakako aktibismo edo parte hartzeen bidez ehuntzen dira; hau da, garrantzitsua da militantzia anizkoitza aurrera daramaten pertsonek egiten duten zubi lana.
|