|
2006
|
|
|
90eko hamarkadaren inguruan gainbehera joan eta gutxienekoetara iritsi ondoren, mugimendu feminista eraberritu bat dator aurrekoaren segidan. Emakumeon eskubideen lorpen eta betearaztearen aldeko olatua sortzen ari da Euskal
|
Herriko
mugimendu feministan eta eragile aurrerakoien barnean; harreman hierarkikoetan oinarritzen ez den jendarte berri baten eraikuntzan murgiltzen ari gara.
|
|
2009
|
|
|
Hurrengo saioa martxoaren 5ean egingo dute. Orduan Euskal
|
Herriko
mugimendu feminista, borroka ezberdinen bilakaerak eta gaur egungo borroka berriak aztertuko dituzte. Eskolen azken hirugarren eta azken eguna martxoaren 12an egingo dute.
|
|
|
Hego Euskal Herriko, Espainiako, Herrialde Katalanetako eta Galiziako hainbat talde feminista biltzen ditu Mujeres Ante el Congreso plataformak (Emakumeak Kongresuaren aurrean). Euskal
|
Herriko
mugimendu feministak talde horren inguruan bideratu ditu bere gogoetak eta eskakizun guztiak. Justa Montero plataforma horretako kidearen ustez, legeak ez ditu feminismoaren eskaerak biltzen:
|
|
2011
|
|
|
Emakumeen aurkako indarkeria egiturazkoa bada, horren kontrako borrokan egitura bera aldatu behar da. Hori iritzita, «eredu politiko, ekonomiko eta ideologiko» berriaren alde egingo du Euskal
|
Herriko
mugimendu feministak datorren larunbatean Bilbon, 18:00etan, Arriaga plazatik abiatuko den manifestazio nazionalean. Indarkeria sexistak mila aurpegi.
|
|
|
Hilaren 17ko manifestazioa antolatzen ari den taldeetako bat da Bilgune Feminista. Bertako kide Izaskun Guarrotxenak «aliantzak» eraiki beharra nabarmendu du mugimendu feminista eragile sendo bihurtzeko.Euskal
|
Herriko
mugimendu feministak ez du aspaldian horrelako mobilizaziorik antolatu. Zergatik orain. Azken urteetako egoera jakin batzuek bultzatu gaituzte.
|
|
|
Euskal
|
Herriko
mugimendu feministaren historia eta teoriara hurbiltzeko ikastaroa antolatu du Arrasateko Emakume Txokoak, eta izena ematera animatzen du, hilaren 15ean hasten da-eta.
|
|
|
Edurne Epelde Pagola2 Saioa: Euskal
|
Herriko
mugimendu feministaren historia (1 atala)
|
|
|
iparraldeko feministak; hegoaldeko hastapenak; jardunaldi feministak.3 Saioa: Euskal
|
Herriko
mugimendu feministaren historia (2 atala) Arrasaten eta inguruan mugimendu feministaren bilakaera. Azken hamarkadetan mugimenduaren ibilbidea.Data:
|
|
2012
|
|
|
Bilgune Feministako koordinatzaile izan berria, orain Emagin Dokumentazio Zentroan dihardu, formakuntza feminista emanaz. Euskal
|
Herriko
mugimendu feministaren historiari buruzko lan bat egina du.
|
|
|
Azpeitiko Emakume Mahaiaren arabera, bihar erakundeen artean sinatuko den protokoloakurteetako
|
herriko
mugimendu feministaren eskariari erantzungo dio: " Herriko mugimendu feministak urte askotan aldarrikatu du udalak emakumeenganako indarkeria amaitzeko hartu beharreko neurrien artean protokolo bat onartu behar zuela". Bere garaian, Emakumeen Mahaiak bat egin zuenmugimendu feministaren aldarrikapenarekin.
|
|
|
Azpeitiko Emakume Mahaiaren arabera, bihar erakundeen artean sinatuko den protokoloakurteetako herriko mugimendu feministaren eskariari erantzungo dio: "
|
Herriko
mugimendu feministak urte askotan aldarrikatu du udalak emakumeenganako indarkeria amaitzeko hartu beharreko neurrien artean protokolo bat onartu behar zuela". Bere garaian, Emakumeen Mahaiak bat egin zuenmugimendu feministaren aldarrikapenarekin.
|
|
2013
|
|
|
hango emakumeak salbatzera deitzen dute. Halere, feminismoak autokritika ahalmen ikaragarria du, eta Euskal
|
Herriko
mugimendu feministan hausnarketa batzuk egiten ari dira. Herrialde musulmanetan feminismoa askapen nazionaleko mugimendu laikoekin batera garatu zen.
|
|
|
|
Herriko
mugimendu feministaren kide izanik, emakumeen kontrako indarkeria kasuetan era batera edo bestera aurpegia ematea tokatu zaie ostiraleko mahai inguruaren protagonistei. Eta jendearen jarrera eta pertzepzioetan onerako aldaketak somatu arren, arlo horretan ere oraindik egiteko asko ikusten dute batzuek zein besteek, gazteenek eta beteranoenek.
|
|
|
|
Herriko
mugimendu feminista emakumeen eskubideak aldarrikatzen eta eskubide horien urraketak salatzen" aspaldidanik lanean" ari dela ekarri zuten gogora. " Eskubide horien defentsan borroka batzuk irabazi ditugu, eta beste batzuk martxan jarri.
|
|
2014
|
|
|
Apirilaren 5eko Iruñeko manifestazioa huts egin ezinezko ekitaldi bihurtzen ari da emakumeen eskubideen aldekoak diren emakumeentzat eta gizonentzat. Euskal
|
Herriko
mugimendu feministak alarma jo du. Gure herrietan hasiak dira mobilizazioak, denetarikoak:
|
|
|
Euskal Herrian alarma guztiak piztu zituen Cuadrilla busca cita ETB2ko saioak, ekainean. Atal bakarra eman eta gero, kentzeko eskatu zuten Emakundek, Euskal
|
Herriko
Mugimendu Feministak, sindikatuek eta ia alderdi politiko guztiek. Kendu zuten.
|
|
2015
|
|
|
Euskal Herriko Bilgune Feministako kidea da eta horrez gain eremu anitzetan jardun du lanean, herri mugimenduetan. Gaur egun, Euskal
|
Herriko
mugimendu feministaren historiaren bilduma lanean murgilduta dabil buru belarri, maiatzerako argia ikusiko duen libururako.
|
|
|
Emakumeen Mundu Martxak 1995ean Quebec-en egindako emakumeen martxan du jatorria eta mundu osora 2000 urtean zabaldu zen; orduko hartan Euskal
|
Herriko
mugimendu feministak ere parte hartu zuen. Egunotan, IV. Nazioarteko Ekintza egiten ari dira Gure gorputzak, gure lurraldeak lelopean.
|
|
|
Euskal
|
Herriko
mugimendu feministak bizitza oinarrian eta zentroan jarriko duen eredu jasangarriagoaren alde egiten du, alde batera utziz etekinak handitzea baizik bilatzen ez duen merkatuaren logika. Argitara atera behar dira ohikoan ikusezin bihurtutako lanak, gure egunerokoa zutik mantentzen duten horiek, eta sistema kapitalista heteropatriarkal honetan ezkutatuta daudenak.
|
|
|
12.000 dokumentu bibliografikotik gora ditu eta 1.163 kartel daude bertan, denak erabili nahi dituztenen eskura. Batez ere, Euskal
|
Herriko
Mugimendu Feministaren historia jasotzen du eta jakintza guztietan emakumeen ekarpenak, 16 ataletan bananduta.
|
|
|
Gatazka armatua bizi izan duten beste
|
herrietako
mugimendu feministek bezala Kolonbiako ‘Ruta Padfica’ ko emakumeak (Sanchez, 2013) edo Guatemalakoak (CALDH, 2014), ekintza kolektibo feminista gatazkan jasandako minen eta biolentzien sendatze prozesu bihurtzen da. Euren hizkuntza erabiliz, eztabaidatu, hitz egin eta pentsatzeko prozesuak ahalduntzen ditu.
|
|
2016
|
|
|
" Euskal
|
Herriko
mugimendu feminista banatu egin zuen borroka armatuaren aldeko edo aurkako hautua egin behar izateak. Oraindik ere zauriak irekita daude"
|
|
|
Soziologoa ezkorra da Euskal
|
Herriko
mugimendu feminista gaur egun hori egiteko gai izango litzakeen gogoetatzerakoan. " Borroka armatuaren aldeko edo aurkako hautua egin behar izateak Euskal Herriko mugimendu feminista banatu zuen.
|
|
|
Soziologoa ezkorra da Euskal Herriko mugimendu feminista gaur egun hori egiteko gai izango litzakeen gogoetatzerakoan. " Borroka armatuaren aldeko edo aurkako hautua egin behar izateak Euskal
|
Herriko
mugimendu feminista banatu zuen. Oraindik ere zauriak irekita daude.
|
|
|
Eskuin nabarristaren jarrera behin baino gehiagotan salatu dute talde feministek eta abortuaren aldeko elkarteek, baina manifestazio jendetsuena 2014ko apirilean egin zuten. Euskal
|
Herriko
Mugimendu Feministak deituta, milaka emakume eta gizon batu ziren Iruñeko Gazteluko plazan, abortatzeko eskubidea aldarrikatzeko. Ohi zuen legez, ezikusiarena egin zuen UPNk, eta Diario de Navarra rentzat ere gaiak ez zuen aipamenik merezi igande horretako egunkarian.
|
|
|
Morea izango da larunbat honetako kolorea Gasteizen. Euskal
|
Herriko
mugimendu feministak egun osoko aldarrikapen egitaraua antolatu du, honako leloarekin: " Hamaika eraso, 12 erantzun; vuestras violencias tendrán respuestas".
|
|
|
Feministok prest! goiburu duen manifestazioarekin batera, antzerkia, herri bazkaria, kontzertuak eta beste hainbat ekitaldi antolatu ditu Euskal
|
Herriko
Mugimendu Feministak.
|
|
|
definizio sinpleetatik aldendu nahi dugu, sinplifikazio hau baino korapilatsuagoa baita. Bortizkeria matxista estrukturala da, emakumeak beldurrean sozializatzen dituen sistema batean oinarritzen da, gorputz femeninoak ahultzat jo eta maskulinoak agresibotzat dituena", azaldu du Gladys Giraldo mugimendu feministako kideak. Bortizkeria anitzak direla eta horiek ikusarazteko eta horiei aurre egiteko Euskal
|
Herriko
Mugimendu Feministak urteak daramatza lanean gogoratu du. Horiei aurre egiteko" tresna eraginkorrak" eskatu dituzte.
|
|
|
Proposamena Gasteizen sortu zelako. Dena dela Euskal
|
Herriko
mugimendu feministan aspaldi hitz egiten ari ginen manifestazio nazionalera deitzeari buruz. Abortuaren aldeko borroka luzea egin dugu urte honetan eta indar erakustaldia egiteko momentua zela pentsatzen genuen, eta gure momenturik onenean gaudela demostratu.
|
|
|
20 urte egin ditu kartzelan eta horietako 7 erabat bakartua eta isolatuta Malagako kartzelan. Isolamendu egoera horren kontakizuna egingo du.• Dinamizazio eta aurkezpen lanetan Olatz Dañobeitia Ceballos.Abenduak 30, ostirala18: 00 Euskal
|
Herriko
Mugimendu Feministaren eta eremu anitzetako feministekin asanblada.20: 30 Amaiera ekitaldi animatua frontoian.Abenduak 31, larunbataGoizean, Martuteneko espetxera martxa. Lehen zutabea 11:00etan abiatuko da Hernaniko Zinkoeneatik eta bigarrena, 11: 30etan Egiako epaitegitik." Helburua, euskal preso politikoen kaleratzea eskatzea izango da eta, honekin batera, gure berotasuna helaraztea une berezi honetan euskal presoen kolektiboari, “Kalera, kalera” abestuz eta kandelaren sugarrarekin". 20: 00 Brindisa: " presoen aldeko gabon zaharreko Brindisa". Urtarrilak 1, igandea12: 00 Eguberrietako kontzertua Kaleragunean:
|
|
|
20 urte egin ditu kartzelan eta horietako 7 erabat bakartua eta isolatuta Malagako kartzelan. Isolamendu egoera horren kontakizuna egingo du.• Dinamizazio eta aurkezpen lanetan Olatz Dañobeitia Ceballos.Abenduak 30, ostirala18: 00 Euskal
|
Herriko
Mugimendu Feministaren eta eremu anitzetako feministekin asanblada.20: 30 Amaiera ekitaldi animatua frontoian.Abenduak 31, larunbataGoizean, Martuteneko espetxera martxa. Lehen zutabea 11:00etan abiatuko da Hernaniko Zinkoeneatik eta bigarrena, 11: 30etan Egiako epaitegitik." Helburua, euskal preso politikoen kaleratzea eskatzea izango da eta, honekin batera, gure berotasuna helaraztea une berezi honetan euskal presoen kolektiboari, “Kalera, kalera” abestuz eta kandelaren sugarrarekin". 20: 00 Brindisa: " presoen aldeko gabon zaharreko Brindisa". Urtarrilak 1, igandeaEskualde mailako deialdia: Adarra gailurrera mendi martxa, euskal preso eta iheslarien alde.08: 30 Xoxoka ostatuan biltzeko hitzordua.10: 30 Ekitaldia Adarra mendiko gailurrean.Ekitaldiaren ostean, argazkia presoen aldeko ikurrekin.18: 00 Eguberrietako kontzertua Kaleragunean:
|
|
|
20 urte egin ditu kartzelan eta horietako 7 erabat bakartua eta isolatuta Malagako kartzelan. Isolamendu egoera horren kontakizuna egingo du.• Dinamizazio eta aurkezpen lanetan Olatz Dañobeitia Ceballos.Abenduak 30, ostirala18: 00 Euskal
|
Herriko
Mugimendu Feministaren eta eremu anitzetako feministekin asanblada.20: 30 Amaiera ekitaldi animatua frontoian.Abenduak 31, larunbataGoizean, Martuteneko espetxera martxa. Lehen zutabea 11:00etan abiatuko da Hernaniko Zinkoeneatik eta bigarrena, 11: 30etan Egiako epaitegitik." Helburua, euskal preso politikoen kaleratzea eskatzea izango da eta, honekin batera, gure berotasuna helaraztea une berezi honetan euskal presoen kolektiboari, “Kalera, kalera” abestuz eta kandelaren sugarrarekin". 20: 00 Brindisa: " presoen aldeko gabon zaharreko Brindisa". Urtarrilak 1, igandeaEskualde mailako deialdia: Adarra gailurrera mendi martxa, euskal preso eta iheslarien alde.08: 30 Xoxoka ostatuan biltzeko hitzordua.10: 30 Ekitaldia Adarra mendiko gailurrean.Ekitaldiaren ostean, argazkia presoen aldeko ikurrekin.18: 00 Eguberrietako kontzertua Kaleragunean:
|
|
|
Euskal
|
Herriko
mugimendu feministak indarkeria matxistaren kontrako manifestaldi nazionalera deitu du apirilaren 9ko. Hau Gasteizen eginen da, 11 eraso, 12 erantzun.
|
|
2017
|
|
|
Euskal
|
Herriko
Mugimendu Feministak mobilizazioa egingo du bihar Bilbon,' Zure egia gurea eginez' goiburupean. Beste hainbat ekitaldi egingo dituzte egunotan tokian toki
|
|
|
Goizean egingo diren mobilizazioez gain, arratsalderako ere protestak antolatu ditu Euskal
|
Herriko
mugimendu feministak, Zure egia gurea eginez mezua lau haizeetara zabaltzeko. Bilboko manifestazioa Jesusen Bihotzetik abiatuko da, 18:30ean, eta Nafarroako Justizia Auzitegian epaitzen ari diren sexu indarkeria kasua hartu dute ardatz protesta egiteko.
|
|
|
Gure genealogia feministak. Euskal
|
Herriko
Mugimendu Feministaren kronika bat, Emagin, Euskal Herriko Bilgune Feminista.
|
|
|
Gure genealogia feministak. Euskal
|
Herriko
Mugimendu Feministaren kronika bat liburu nahitaezko eta mardularen egileek (Epelde, Aranguren eta Retolaza, 2015) gogorarazi digute XX. mende amaierako feminismoaren lehen zantzuak Baionan kokatu behar direla, 1976an.
|
|
|
Epelde Pagola, Edurne; Aranguren Etxarte, Miren; Retolaza Gutierrez, Iratxe (2015) Gure Genealogia Feministak. Euskal
|
Herriko
Mugimendu Feministaren Kronika Bat. Andoain:
|
|
|
Mujeres en Movimiento (2008); eta Edurne Epelde Pagola, Miren Aranguren Etxarte eta Iratxe Retolaza Gutierrezen Gure Genealogia Feministak. Euskal
|
Herriko
Mugimendu Feministaren Kronika Bat (2015).
|
|
2018
|
|
|
Erantzun zabala izan zuen Euskal
|
Herriko
mugimendu feministak grebara deitzeko egindako aldarriak; Martxoaren 8an, emakumeek karrikak hartu zituzten herriz herri, beren kontrako indarkeriak salatzeko.
|
|
|
Aurtengoa" sekulakoa" izan baita: Martxoaren 8an, grebara deitu zuen Euskal
|
Herriko
mugimendu feministak, eta emakumeak erruz atera ziren karrikara. Planto eginez, martxan jarri ziren.
|
|
|
Euskal
|
Herriko
mugimendu feministak 2017ko abenduaren 1ean egin zuen lehendabiziko batzarra, Gasteizen. Otsailean, berriz, agerraldia egin zuten Donostian.
|
|
|
Otsailean, berriz, agerraldia egin zuten Donostian. Lehendabiziko aldiz, nazio mailako grebara deitu zuen Euskal
|
Herriko
mugimendu feministak egun horretan, Martxoaren 8rako. Jada mamitzen ari zena ofizial bilakatu zuten.
|
|
|
Protestari buruzko balorazioa egiteko agerraldian," erabateko arrakasta" nabarmendu zuen Euskal
|
Herriko
mugimendu feministak. " Mugarritzat" jo zuen Martxoaren 8ko greba.
|
|
|
Euskal
|
Herriko
Mugimendu Feministak bat egin du datorren martxoaren 8an nazioarteko 70 herrialdetan deitutako grebarekin. Horrela, lanuzteak eginen dituzte, ez bakarrik lan esparruan, baita zaintza alorrean, ikastetxetan eta kontsumo esparruan ere.
|
|
|
UPN eta PPko ordezkariek salbu, beste alderdi guzietako ordezkariek parte hartu dute. Larunbatean Euskal
|
Herriko
Mugimendu Feministak deituta, 35.000 lagun kalera atera dira Iruñean, Manada>ko bost kideen epaia salatzeko, gogor kritikatuz bai Zigor Kodea, baita epaileek egindako irakurketa. Epaia eman duen auzitegiaren inabilitatzeko petizioak egunetik biharamunera bi milioi hurbil izenpetze bildu ditu aitaren batean.
|
|
|
Armelle Etxenike asanbleako kideak nabarmendu du du feminismoa lantzeko beharra jarri dela agerian, eta «gehiago sentiarazteko» balio izan duela.Greba prestatzeko osatu sarean jarri dute lehentasuna asanbleako kideek. Grebarako helburua beterik, Ipar Euskal
|
Herriko
mugimendu feministarentzat egun garrantzitsua izan zen atzokoa.
|
|
|
Aurten, martxoaren 8an Euskal
|
Herriko
mugimendu feministak ere bat egin du EMAKUMEOK* PLANTO aldarrikapenarekin, baita Baztan, Malerreka eta Bortzirietako emakumeok* ere.
|
|
|
Aurten, martxoaren 8an Euskal
|
Herriko
mugimendu feministak ere bat egin du EMAKUMEOK* PLANTO aldarrikapenarekin, baita Baztan, Malerreka eta Bortzirietako emakumeok* ere.
|
|
|
Hori da martxoaren 8an eskualdeko zein munduko emakumeek lortu nahi dutena. Euskal
|
Herriko
mugimendu feministak eta gehiengo sindikalak bat egin dute mundu mailako grebarekin. Irudikatu nahi dutena argia da:
|
|
|
Eta, bestetik, hamaika gizonek alboratu dituztelako euren pribilejioak zintzilik geratuko diren etxeko lanei heltzeko. Izan ere, greba eguna deitu dute Euskal
|
Herriko
Mugimendu feministak eta gehiengo sindikalak. Mundu mailakoa da ekimena, iaz Argentinan gauzatutako plantoari jarraiki, 70 herrialde baino gehiagotan gauzatuko baita.
|
|
|
Eskerrik asko, bai, iragan martxoaren 8ko planto “mundiala” prestatu zuen Euskal
|
Herriko
mugimendu feministari. Luzaroan egindako lanari esker, kaleak aldarrikapenez betetzea lortu zenuten, eta behingoagatik emakumeok izan ginen protagonista.
|
|
|
Aurten, martxoaren 8an, Euskal
|
Herriko
Mugimendu Feministatik, Emakumeok* planto! aldarriarekin bat egin, eta lan, ikasketa, zaintza eta kontsumo greba egiteko deialdia zabaldu nahi dugu.
|
|
|
Areetan egoitza nagusia duen Sener nazioarteko enpresak ingeniaritza proiektuak ez ezik armak ere ekoizten dituela salatu du gaur Euskal
|
Herriko
mugimendu feministak. 120 bat pertsonak baino gehiagok parte hartu du Bizkaia Zubian hasitako manifestazio feministan," Feministok Gerrari Planto!" leloaren pean.
|
|
|
Yemengo eta beste lekuetako gerrak Uribe Kostan hasten direla salatu du Euskal
|
Herriko
mugimendu feministak, Areetako Sener enpresan.
|
|
|
Euskal
|
Herriko
mugimendu feministak gaur Areetan gogora ekarri duenez, 1982 urtean, NATO ren kontra emakumeek burututako borroken oroimenean, Bakea eta Armagabetzearen aldeko Emakumeon Nazioarteko Eguna ospatzen hasi zen, bereziki, Greenham Common en egindako protesta eta ekintzetan parte hartutako emakumeen memorian. Izan ere, urteak dira feminismotik gerra eta armagintzaren negozioa arbuiatzea aldarrikatzen dabilela:
|
|
|
Euskal
|
Herriko
Mugimendu Feministak Martxoaren 8rako deitutako greba feministarekin bat egin du baita euskal gehiengo sindikalak. ELA, LAB, Steilas eta ESK sindikatuek lau orduko lan uzteak deitu dituzte biharko, 11:00: 00 artean, eta 18:00: 00 artean. UGT eta CCOO sindikatuek aldiz, bi ordukoak, 11:30: 30 artean eta 16:00: 00 artean. Greba deialdi honen aurrean, gutxieneko zerbitzuak finkatu ditu Eusko Jaurlaritzak.
|
|
|
Horregatik, gaurko ekintzaren bidez, “ateak itxi” dizkiote justizia kapitalista heteropatriarkarrari eta feminismoaren bidetik aukerak zabaltzen jarraituko dutela adierazi dute. Azaroaren 25ean Euskal
|
Herriko
Mugimendu Feministak eginiko mobilizazioetan parte hartzeko dei ere egiten dute.
|
|
|
Gaur, Gerraren Aurkako Emakumeen Nazioarteko eguna gogoratuko da Bilbon. Hori dela eta hainbat deialdi egin dira Euskal
|
Herriko
Mugimendu Feministaren izenean.
|
|
|
Aurtengo martxoaren 8an Euskal
|
Herriko
mugimendu feministak bat egin nahi du EMAKUMEOK* PLANTO aldarriarekin, menpean hartzen eta zapaltzen gaituen sistema kapitalista, arrazista eta heteropatriarkala salatzeko. Honako eguna bide luze baten abiapuntua izango da.
|
|
|
[] Euskal
|
Herriko
Mugimendu Feministak martxoaren 8an greba egitera deitu du
|
|
|
Adostasun giroa sumatzen da, baina, galderak ere badatoz segidan: Irudipena dut Euskal
|
Herriko
mugimendu feministak ez duela lidergo jakinik izan. Pertsona erreferentzialak egon dira, baina, ez da halako lidergo argirik izan.
|
|
|
mugimendu feministaren hausnarketak eta ekintzak jasotzeko, eta Euskal Herri feminista eraikitzeko bidean egindako ekarpenak ezagutzeko (eta ezagutarazteko). Ildo horretatik, Euskal
|
herriko
mugimendu feministaren genealogietan arakatu dugu, eta aldi berean, isilarazitako emakumeen ekarpenak ikusgarri egiteko ikerketa lanak sustatu ditugu. Alabaina, bidean esperientzia berriak metatuz joan gara, eta gaur egun ezagutza feminista kolektiboki eraiki eta zabaldu nahi duen bitarteko bat ere bagara.
|
|
2019
|
|
|
Hitzaldi, mahai inguru, ikuskizun eta eztabaiden bidez, edukiz bete zituzten Euskal
|
Herriko
mugimendu feministaren erresistentziak eta borrokak. Esperientziak partekatuta eta denetariko errealitateak ezagututa, datozen urteetarako apustuak eta erronkak finkatu zituzten.
|
|
|
Euskal Herriko emakumeak 24 orduz lanuztera deitu ditu Euskal
|
Herriko
mugimendu feministak. Gazteek zein helduek, denek dituzte grebarako arrazoiak, baina, norberaren esperientziagatik eta bizi izan dituzten egoerengatik, ziur asko, denek ez dituzte gauzak modu berean ikusiko.
|
|
|
Martxoaren 8a da, eta Euskal Herriko emakumeak 24 orduz lanuztera deitu ditu Euskal
|
Herriko
mugimendu feministak. Iazko lanuzteek izan zuten erantzuna ikusita, aurtengo greba ere arrakastatsua izango dela pentsa liteke, eta egunean zehar han eta hemen egingo diren mobilizazioetan jende askok parte hartuko duela.
|
|
|
2018ko otsailaren 2an kazkabarra gogor jotzen ari zen Donostiako kaleetan. Euskal
|
Herriko
Mugimendu Feministak martxoaren 8ko greba feministaren deialdia egiteko agerraldi publikoa abian. Garai bateko Tabakalerako zigarrogileen borrokari aitortza zen hura:
|
|
|
Bizitza erdigunean jarri eta zaintza lanen ardura kolektibizatzeko beharra nabarmentzeko aferari berebiziko garrantzia eman zitzaion azken martxoaren 8ko greba feministan, eta orduko hartan Euskal
|
Herriko
Mugimendu Feministak esandakoa gogora ekartzea ez dago sobera: eraldaketa feminista eman dadin gatazka beharrezkoa dela," bereziki gatazka politikotik at geratu diren eremuetan".
|
|
|
Horren adibide feminismoa. Han eta hemengoek martxoaren 8aren bueltan bere mezuak bidaltzeak gaia agendaratzen eta zabaltzen lagundu zezakeen, baina gero hor egon zen Euskal
|
Herriko
mugimendu feminista aldarri antikapitalista eta antipatriarkalean kokatuz eta zapalkuntza guztiak aintzat hartuz.
|
|
|
2008an Portugaleten burututako Jardunaldi Feministen laugarren ediziotik hamaika urtera, Euskal
|
Herriko
mugimendu feminista berriz bildu da gutxi gorabehera hamarraldian behin egin ohi duen hitzordu berezian. Batzeko arrazoia, baina, ez da hamarkada baten igaroa bezain sinplea; arrazoiak gehiago dauka urteen igaroak ekarritako aldaketen gainean arreta jarri, eta aldaketok geu, geure errealitateak eta Euskal Herriko mugimendu feminista bera nola eraldatu dituzten antzemateko premiatik.
|
|
|
2008an Portugaleten burututako Jardunaldi Feministen laugarren ediziotik hamaika urtera, Euskal Herriko mugimendu feminista berriz bildu da gutxi gorabehera hamarraldian behin egin ohi duen hitzordu berezian. Batzeko arrazoia, baina, ez da hamarkada baten igaroa bezain sinplea; arrazoiak gehiago dauka urteen igaroak ekarritako aldaketen gainean arreta jarri, eta aldaketok geu, geure errealitateak eta Euskal
|
Herriko
mugimendu feminista bera nola eraldatu dituzten antzemateko premiatik. " Egoeraren analisiak partekatzeko eta batez ere, aurrerantzean, estrategia bateratuak zehazteko" beharretik, mugimendu feministak jardunaldiei buruzko dosierrean zehaztu duenez.
|
|
|
Euskal Herrian, ordea, ez dago halako gatazkarik, sektore batzuk tematuta dauden arren feminismoa mugimendu burges gisa agerrarazten?: Euskal
|
Herriko
Mugimendu Feminista oinarrikoa da, autonomoa eta transbertsala, eta sarri uztartu egin ditu eremu sinbolikoa eta materiala, alegia, identitatearekin lotutako borrokak aldarrikapen sozial eta politikoekin lotu ditu.Baina Fraserren gogoetak balio dezake arrisku batzuez konturatzeko. Feminismo liberala (bir) sortzen ari dela ohartarazten ari dira ahots batzuk, eta, hain justu, Ciudadanosek kontzeptu horixe aldarrikatu du asteon:
|
|
|
–Errusiar mendi baten parekoa izan da prozesua; oso bizia. Estresak jota, baina oso hunkituta gaude?, esan du Amaia Zufia Euskal
|
Herriko
mugimendu feministako kideak.Goizean goizetikGoizean goiz abiatu dira jardunaldiak: 08:00etan jarria zuten lehen hitzordua Landako gunean, atzo goizean.
|
|
|
Nabarmendu dute horrek gaitasun handiagoa emango diela inguruan, eragiteko? eta esku artean dauzkaten asmoak, garatzeko?. Bi urtez aritu da Euskal
|
Herriko
mugimendu feminista Durangoko jardunaldiak prestatzen, eta adierazi du, izugarria, izan dela hiru egunetan bizi izandakoa.
|
|
|
izan dela hiru egunetan bizi izandakoa. Nabarmendu dute, nolanahi ere, ibilbide bat egina duela jadanik Euskal
|
Herriko
mugimendu feministak. –Mugimendu politikoa, herritarra, erradikala eta kolektiboa da?.
|
|
|
Antolatzaileen arabera,, edukiz bete? zituzten Euskal
|
Herriko
mugimendu feministaren, erresistentziak eta borrokak?, eta datozen urteetarako hainbat apustu egin zituzten.Bizitzak erdigunera lelopean egin da aurtengo greba feminista. –Martxoaren 8an itun soziala aldarrikatu zen, bizitzaren ardura kolektibizatu eta zaintza lanak berrantolatzeko.
|
|
|
hasi direla azken urteotan, haren poliedrikotasuna nabarmenduz eta sexu erasoen gaia ostera ere mahai gainean ipiniz. 2016ko sanferminak baino hilabete eta erdi lehenago, Euskal
|
Herriko
mugimendu feministak manifestazio handi bat egin zuen Gasteizen, Hamaika eraso, hamabi erantzun lelopean: lehenbiziko aldiz, indarkeria mota guztiei egiten zitzaien erreferentzia.
|
|
|
Hala ere, buelta eman eta atera zenuten kartel handi hori, lesbianismoaren ikur bat zeramana, eta azpian. TA ZE?!? jartzen zuena, gerora, Euskal
|
Herriko
Mugimendu Feministak erabiliko zuena. Gainera, dena esan behar da, Hernani bezalako herri batean, non paretak garai horretan beste lelo batzuek betetzen zituzten, ba zuek zuen aldarrikapena jarri zenuten lehen lerroan, kartel gorri horiekin beteta, eta inpaktantea izan zen?.
|
|
|
Interesatzen zait orduko Medeak zertan eta nola ari zen. Izan ere, gerora transmisio lan izugarria egin baitzuten gurekin eta Euskal
|
Herriko
mugimendu feministarekin. Txurrus hasi da, ondoren Hernanin bertan, Aimarren heriotzaren ostean egin zen omenaldi batean hitz egitera etorri zen Moises transexuala aipatzen:
|
|
|
Arrasateko EmakumeTxokoa. Erreferente positiboa da
|
herriko
mugimendu feministarentzat, eta positiboki baloratzen dutehonen prestutasuna eta irekitasuna mugimenduarekin lan egiterako orduan.
|
|
|
Grebarako deialdi ofiziala kartako kide diren sindikatuek egin dute: ELAk, LABek, ESK-k, Steilasek, Etxaldek, EHNEk eta Hiruk. Baina hainbat eragilek bat egin dute deialdiarekin, hala nola, ikasle mugimenduak, Ernaik, Euskal
|
Herriko
Mugimendu Feministak, SOS Arrazakeriak, Sustrai Eraikuntzak... Pentsiodunen mugimenduaren deiari erantzunez deitu dute greba.
|
|
|
Euskal
|
Herriko
Mugimendu Feministak ortzirale honetarako, martxoak 8, deitutako egun osoko greba deialdiarekin bat egin dute eskualdeko hainbat emakume taldek. Horren bueltan, elkarretaratzeak, emakateak, manifestazioak eta bertze hainbat hitzordu antolatu dituzte
|
|
|
Egun historikoa izan zen joan den urteko martxoaren 8a, milaka eta milaka izan zirelako deialdiarekin bat eginez planto egin zuten emakumeak. Aurten ere bide beretik jo nahi dute eta ortziralean, Emakumeen Nazioarteko Egunean, greba deitu du Euskal
|
Herriko
Mugimendu Feministak. Aurtengoa, ordea, 24 orduko lanuztea izanen da.
|
|
|
Eraso matxisten konstantziarik izan ez arren, lanean jarraitzeko beharra azaleratu dute. Zentzu horretan,
|
herriko
mugimendu feministaren eta udaletxeko berdintasun arloaren lana goraipatu dute. " Guzti honengatik gure balorazioa positiboa da eta laguntza eskaintzen diogu udal gobernu taldeari hurrengo urteetako jaiak herrikoiak izan daitezen".
|
|
|
Horrek ez luke albistea izan behar, baina zoritxarrez berri pozgarria dela aipatu beharrean gaude. Zentzu horretan,
|
herriko
mugimendu feministak egindako lana azpimarratu eta txalotu nahi dugu.
|
|
|
Arabako mobilizazio nagusia Gasteizen izango da, Euskal
|
Herriko
Mugimendu Feministak hiriburuetan deitutako mobilizazioetako bat. 19:00etan manifestazioa egingo dute Andre Maria Zuriaren plazatik.
|
|
|
Astebete baino ez da falta Emakumeen Nazioarteko Egunerako. Euskal
|
Herriko
Mugimendu Feministak aste honetan egin du greba feministarako deialdia. Greba hori, hain zuzen ere," bizitzako esparru guztietan kokatzen da, soldatapeko zein doako lanetan, sexualitatean, kontsumo ereduan, familia eraikitzeko moduan, jakintzak ekoizteko eran, arrazakeriaren aurrean, edertasun ereduan eta zapalkuntza guztien aurrean".
|
|
|
Martxoaren 8rako deitutako grebarekin bat egin du Euskal
|
Herriko
mugimendu feministak, eta Aretxabaletan ere sortu dute hori antolatzeko plataforma. Urtarrilaren 21ean egin zituzten lehenengo bilerak, eta asmoa da hamabostean behin elkartzea; hurrengoa otsailaren 4an izango da –14: 30 eta 19:00, aukeran–, Arkupeko bigarren solairuan.
|
|
|
Hurbiltzen doa eguna, bi aste baino ez Euskal
|
Herriko
Mugimendu Feministak Martxoaren 8rako deitua duen 24 orduko greba feministarako. Hitzordua prestatzeko emakume talde bat biltzen hasia da asteotan Potxoenean.
|
|
|
Egun horretan, Euskal Herriko nahiz munduko hainbat txokotako emakumeek elkar hartuta aldarrikatu zituzten beren eskubideak, heteropatriarkatu kapitalistari planto eginez. Euskal
|
Herriko
mugimendu feministak lanuzteak deitu zituen Martxoaren 8rako, eta adin guztietako milaka emakumek egin zuten bat deialdiarekin. Iazko indar erakustaldiaren ostean, indartuta dator aurtengo Martxoaren 8a.
|
|
|
Martxoaren 8ko greba feministara deitzeko prentsaurreko nazionala egin du gaur Areatzako tinglatuetan Euskal
|
Herriko
Mugimendu Feministak. Bilboko talde feministek eta emakume* taldeek hainbat ekintza antolatu dituzte greba egunerako zein aurreko asteetarako.
|
|
|
Berdintasuna sustatzeko zer proposamen dituzue. Emakumeen etxeak autonomoa izan behar du gure ustez, eta hori bultzatuko dugu.
|
Herriko
mugimendu feministaren eta udalaren arteko elkarlan serio eta konprometitu bat bideratzeko gunea izan behar dugu. Hori da puntu nagusiena.
|
|
2020
|
|
|
Beste kontraste deigarri bat: Irene Arraratsek Euskal
|
Herriko
Mugimendu Feministaren baitan errotu den xurxurlarien dinamika goraipatu du. Antiarrazistek, ordea, esan dute estrategia hori baliogarria dela hitzaldi bat ulertzeko, baina ez asanblada batean parte hartzeko, itzultzailea behar duenak ezin izango duelako batzarraren erritmoa jarraitu eta horrek rol pasibo batean kokatuko duelako.
|
|
|
J. BERHOKOIRIGOIN: Bada Hego Euskal
|
Herriko
mugimendu feministaren eragina: han den indarra eta erradikaltasuna erakargarriak dira anitzentzat.
|
|
|
Euskal
|
Herriko
mugimendu feministak jakinarazi du mahai tekniko bat osatuko duela eragile politiko, sindikal eta sozialekin batera, «COVID ondoriozko zaintzen kolapsoari» heldu ahal izateko. Hogei eragile batuko dira mahai teknikoan, eta astelehen arratsaldean egingo dute lehen bilera birtuala helburuak, metodologia eta kronograma erabakitzeko.
|
|
|
Feminismoaren loraldia «su motelean luze irakindako iraultza» dela jakitun, Euskal
|
Herriko
Mugimendu Feminista autonomoko kideak biltzeko eta ildo estrategikoei buruzko gogoetak bideratzeko unea ere iritsi zen 2019an. Salda badago lelopean, 3.000 emakumek baino gehiagok hartu zuten parte Durangon eginiko jardunaldi feminista nazionaletan.
|
|
|
«Bizitzak erdigunean» jartzea izan zen greba feministaren helburua 2019an ere. Aurreko urteko deialdiarekin alderatuta, baina, berritasun batzuk ekarri zituen Euskal
|
Herriko
Mugimendu Feministak bigarren grebarako: batetik, egun osoko lanuztea egitera deitu zuen —2018an lau ordukoak proposatu zituzten goizez zein arratsaldez—; eta bestetik, aurreko urteko mobilizazioen ardatzei bat gehitu, eta bost arlotan egin zuten protesta:
|
|
|
Laster aurkeztu behar luke PAF mugimenduak Ipar Euskal
|
Herriko
mugimendu feministari buruzko liburua. Taldekideekin parte hartzen du argitalpen lan horretan Lola Garciak (Baiona, 1985).
|
|
|
ELA, LAB, ESK, Steilas, EHNE eta Hiru. CNT eta CGT gehitu zaizkie, baita Euskal
|
Herriko
Mugimendu Feminista, Ikasleen Sindikatua, Ikasle Ekintza, Ernai, Etxalde eta Eragin ere. Halaber, deialdiari «atxikimendu osoa» erakutsi dio Euskal Herriko Pentsiodunen Mugimenduak ere, nahiz eta pentsiodun batzuk aurka jarri diren maila partikularrean; Harro LGTBi plataforma, Etxeko Langileen Elkartea, PAH Bizkaia Kaleratzerik ez, Argitan, Berri Otxoak bazterketa sozialaren aurkako elkartea...
|
|
|
Euskal
|
Herriko
Mugimendu Feministak eskaera argia egin du: Iñigo Urkullu Eusko Legebiltzarreko lehendakariak eta Maria Txibite Nafarroako Gobernuko lehendakariak parte hartu behar dute sortu duten mahai tekniko, politiko eta feministan.
|