|
2000
|
|
|
(...) Klaustroan hautatuko den errektore taldeak erronka handiak izango ditu aurrean. Ez soilik arazo tekniko arruntei dagokienez(...) horiek baino are garrantzitsuagoa izango da agintari berrien portaera eta Euskal
|
Herriko
unibertsitate erakunde benetako baten eginbeharraz izango duten jarrera. Hauen aurretik postu horretan egon diren Barbera, Goiriena eta Salabururen errektore taldeak eskas ibili dira horretan.
|
|
|
Diozun bezala, heziketa afektibo sexualari erantzuten dion programa da. Eusko Jaurlaritzako Hezkuntza Osasuna batzorde mistoak Euskal
|
Herriko
Unibertsitateari hezkuntza afektibo sexuala garatzeko programa bat egiteko eskatu zion 1996 urtean, eta horrela hasi ginen. Normalean sexu heziketa borondatezko pertsonen eskuetan egoten da eskolan, ia militanteen eskuetan.
|
|
|
\ Egun: Euskal
|
Herriko
Unibertsitateko Irakasle Enemeritua da Fonologian eta Soziolinguistikan, EKBko Bat aldizkariaren kudeatzailea hastapenetatik, SEI (Euskal Soziolinguistika Institutua Sortzen) elkarteko lehendakaria, eta Herrien Europa Institutuko kidea da.
|
|
|
Kosme de Barañanoren zuzendaritzapean, Celia Rodriguez, Maite Echart, Angel Garraza eta Jose Manuel Susperregi herriz herri ibili dira Euskal Autonomia Erkidegoko geografia osoa arakatzen, azken 50 urte hauetan bertan sortutako eskultura publikoen nondik norakoak jakin nahian. Eta lan sakon, aldiz nekoso, horren emaitza da Euskal
|
Herriko
Unibertsitateak kaleratutako liburu eder hau. Ikertutako eskultura guztien irudiak agertzeaz gainera, non dauden, zein materialekin eginak izan diren, nork antolatu zuen haiek saridun gertatzeko lehiaketa, edizio bakoitzaren gorabeherak eta abar azaldu dizkigute, zehatz mehatz.
|
|
|
Liburu honen edukiari buruz, Euskal
|
Herriko
Unibertsitatetik, Henrike Knörr adiskidearen eskariz, J. L. Alvarez Enparantza Txillardegiri bere erretiroa dela-eta eskaini nahi dioten elkarlaneko bildumarako deia jaso nuenean idatzi nuen. Euskal Herritik giza eskubideen alderako emaitzak?. Eta Adrian Celaya Euskalerriaren Adiskideen Elkarteko (Real Sociedad Bascongada de los Amigos del País) Bizkaiko batzorde arduradunak 1999ko azaroaren 20ko jardunaldietarako hitzaldi bat eskatu zidanean. Aportación vasca a los derechos humanos?
|
|
|
in La construccion del espacio vasco aquitano: un estudio multidisciplinar (LETAMENDIAFrancisco koord.), Euskal
|
Herriko
Unibertsitateko Argitalpen Zerbitzua, Euskadi Akitania Jardunaldietako Aktak, 1997ko azaroaren 13tik 15era, Bilbo, 1998, 294 or.23CHAUSSIER J. D.,. La question territoriale en Pays Basque de France (Exception irreductible oulaboratoire du pluralisme?)?, in La construccion del espacio vasco aquitano, op., 264 or.24Idem.25LAPLUME Y., Radio Franceren sorkuntza lantegien zereginez arduratzen da.26Itu... Mediatrie/ Radio France galdeketa, 97/ 98 sasoiko sailkapenean.27Zehaztearren, France 3ren tokiko lehen eguneroko emanaldia estatuko lurraldean, Biarritzenesperimentatua izan zen kable sarean 1984an, kablearen deszentralizazio politika publikoaren barrukoesperimentupean.
|
|
|
Leioa: Euskal
|
Herriko
Unibertsitatea.
|
|
|
Hemen aurkezten den lana egin ahal izateko, ondoko bi diru-laguntzak eman dituEuskal
|
Herriko
Unibertsitateak: (B.
|
|
|
Universidaddel Pais Vasco. Euskal
|
Herriko
Unibertsitatea. Donostia.
|
|
|
Alde batetik Deustuko Unibertsitatean irakasle gisa segitu. Bestetik, Donostian sortzen ari ginen Euskal
|
Herriko
Unibertsitate Publikoan aritu; baina azken honetan bi bide desberdin bazituen ere, gutxienez: Filosofia arloan aritu ala Hezkuntzan murgildu. Azken hau izan zen orduko Joxeluisenhautua.
|
|
|
Bestalde, edukiei dagokienez, Euskal
|
Herriko
Unibertsitateko ikasleekin 1997 urtean azterketa bat egin genuen irratien parriletako edukiak zein ziren ikusteko. Euskal Herriko irrati estazioetan musika eta informazioa binomioak denboraren %49, 8 hartzen du.
|
|
|
Salbatore Mitxelenak irudimenez egin zion elkarrizketa zirraragarri hartan, Unamunok beste mundutik euskara berpizten ikusten zuen atseginez. Nik ere uste dut bilbotar argia, edonon delarik ere, pozik dagokeela bere obretarik bi berak bere gaztaroan bultzatu zuen hizkuntzan argitaraturik12 eta UPV/ Euskal
|
Herriko
Unibertsitatean honezkero enborreko irakasgaien% 50 euskaraz ematen direla ikustean, mintzaira hori, bere kritika zorrotzei esker, hirugarren milurtekoaren hasieran, jakite hegoek igoa, jadanik kultur hizkuntza izateraino heldurik. Horrela bete da, gainera, lehen euskal idazleak, Bernard Etxeparek, 1545.ean profetikoki aldarrikatu zigun nahi zaharra:
|
|
|
1 Lan honek Alexander Ugalde Zubirik egindako doktorego tesiaren emaitzak laburbiltzen ditu. Tesi hori 1995eko urtarrilean irakurri zen, Euskal
|
Herriko
Unibertsitatean, eta Francisco Aldecoa Luzarragak, Nazioarteko Harremanetako katedradunak, zuzendu zuen. Gaztelaniaz argitaratu da:
|
|
|
a) Argitaratu gabe dagoen materiala() argitaratu. Oroit Euskal
|
Herriko
Unibertsitatearen babespean argitaratu zela urte horiei dagokien materiala, 1996an, baina A B letrak bakarrik kaleratu dira. b) Eusko Ikaskuntzan sortu euskal bibliografiaren atala, mundu guztiak artikulu eta liburuen erreferentzia paperean eta ordenagailuan eskura izateko. c) Jakina, Jon Bilbaoren Eusko Bibliographia osoa ordenagailu bidez irakurle eta ikertzaile guztien eskuetan ezarri behar da...
|
|
|
41 zk. (1986), 101 Mendebaldea berriro demofaxismorantz (Orain eta Hemen). 41 zk. (1986), 104 Diskurtso berria mintzaira zaharraren baitatik. 42/ 43 zk. (1987), 119 Koldo Mitxelena hil da. 45 zk. (1987), 165 Miranderen kritika Iraultza Frantsesari. 52 zk. (1989), 69 Miranderen kritika Iraultza Frantsesari (II). 53 zk. (1989), 81 Doktoreak honoris causa Euskal
|
Herriko
Unibertsitatean. 54 zk. (1989), 231 Nietzsche, Junger: anekdota baten esanahi paradigmatikoak. 56 zk. (1990), 149 Politikatik zer itxaron kulturan. 58 zk. (1990), 169 Beste anekdota bat:
|
|
|
ITURBE, Jazinto Euskara Euskal
|
Herriko
Unibertsitatean. 58 zk. (1990), 133
|
|
|
AZURMENDI, Joxe Unibertsitatea eta euskara (Orain eta Hemen). 28 zk. (1983), 147 Doktoreak honoris causa Euskal
|
Herriko
Unibertsitatean. 54 zk. (1989), 231 Reno-ko Euskal Mintegiaren XXV. urtebetetzean. 72 zk. (1992), 95 (Itz.: Joseba Zulaika).
|
|
|
ITURBE, Jazinto Euskara Euskal
|
Herriko
Unibertsitatean. 58 zk. (1990), 133
|
|
|
—: " Mariages en Labourd sous L’Ancien Regime", in Etude Juridique et Sociologique, Bilbo, 1989, Euskal
|
Herriko
Unibertsitateko Argitarapen Zerbitzua.
|
|
2001
|
|
|
Txostenaren arabera, goi mailako irakaskuntzan euskararen egoerak 15 urteko atzerapena dauka. Euskal
|
Herriko
unibertsitatetako irakasleen %21ek irakasten du euskaraz eta euskarazko kredituen eskaintza %20koa da. Sei unibertsitateetatik Mondragon Unibertsitatea da euskaldunena.
|
|
|
Publizitate sektoreak ahalegin gehiago egin behar du bere zerbitzuak kalitatezkoak izan daitezen, eta Euskal Herriko profesionalen kapazitatea iragarleei erakuts diezaien. Eta jakina, Euskal
|
Herriko
Unibertsitateak ere bere erantzukizuna hartu behar du enpresei zein publizitate agentziei oso profesional onak eskaintzen. Eta azken honetarako unibertsitatean gauza asko aldatzeko beharrean gaude
|
|
|
Baina hiru elkarte horietatik aktiboena Bizkaikoa dela esango nuke. Hauek ekintza desberdinak burutzen dituzte, horietariko bi urteroko publizitate jardunaldiak eta Euskal
|
Herriko
Unibertsitatearekin harremanak ezartzea dira. Agian, eta behin baino gehiagotan profesional baten bati esan diodan moduan, gure publizitate festibal propioa izatea genuke.
|
|
|
Horrela erabaki zuen 1995ean eginiko bere lehenengo kongresuan. 1973 urtean, UEUren abiaburuan, Euskal
|
Herriko
unibertsitateen egoera oso bestelakoa zen gaurko egoerarekin alderaturik, artean, unibertsitate mailako prestakuntza lortu nahi zuten Euskal Herriko unibertsitario gehien gehienek kanpoko unibertsitateetan ikasi behar zuten. Aukera ez zen oso zabala; Deustuko Unibertsitatearekin batera Nafarroako Unibertsitatea (OPUS), Industri Ingeniaritza Goi mailako Eskola eta «Bilboko Unibertsitatea» zeuden.
|
|
|
GARAI horietan sortu zen UEU, hain justu. Geroago, berriz, Universidad del Pais Vasco/ Euskal
|
Herriko
Unibertsitatea (UPV/EHU), Universidad Publica de Navarra/ Nafarroako Unibertsitate Publikoa (UPNA/ NUP) eta azkenik, Mondragon Unibertsitatea (MU) sortu ziren. «Euskal Unibertsitatea», ostera, ez.
|
|
|
Kontuak kontu, UEU indartu egin da azken urteotan. Indartze horren arrazoiak aztertzerakoan Euskal
|
Herriko
unibertsitateetako egoerak badu eduki zer azaldu, ez dena ordea. UEU ez da inoiz izan beste unibertsitateen «gabezien alternatiba», ez da hori inondik inora UEUren asmoa.
|
|
|
Unibertsitario euskaldunen ekarpena metatu nahi dugu, unibertsitate guztietan euskara sarbidea izateko baldintzak sortu, euskarak, unibertsitatean, ikerkuntzan, mugarik ez duela erakutsi nahi dugu. Agian, Martin Orbe lagunak arrazoi dauka, euskararen kontra jotzen dutenean, Euskal
|
Herriko
unibertsitateetan euskara ahuldu ahala UEU indartu egiten dela esaterakoan. Alabaina, UEUren inguruan gertatzen den metaketak «Euskal Unibertsitaterantz» hurbiltzen gaituelakoan nago.
|
|
|
1 Artikulu hau 1990ean Euskal
|
Herriko
Unibertsitateak antolatutako IX. Udako Ikastaroetan," XX.mendeko narratiba" ikastaroan aurkeztu nuen txostenaren bigarren irakurketa edo dateke.
|
|
|
Sostengu hauez gainera Euskal
|
Herriko
Unibertsitatea aipatu behar nuke hemen, amaitzeko, 136/ 99 dirulaguntza izendatu zuelako ikerketa hau egin eta molda nezan.
|
|
|
Euskal
|
Herriko
Unibertsitateak, Salamancakoak eta beste hainbatek dituzte adinean aurrera doan jendearentzako berariazko eskaintzak, matrikulen prezioa erdiraino jaitsita eta zaharren interesei egokituriko curriculum proiektua bereizgarri dutela: bertan, zaharrak lantaldean arituko dira eta, noski, eskuliburuek eta azterketek baino dezente garrantzi handiagoa hitzaldiek eta eztabaidek izango dute.
|
|
|
Larrañaga, K. (1992): Euskal Herria antzinate berantiarrean eta lehen ertaroan: materiale eta agiriak, Euskal
|
HerriKo
Unibertsitatea, (testuak euskaraz), Leioa.
|
|
|
Artikulu hau Euskal
|
Herriko
Unibertsitateak emandako HA 26/ 47 laguntzari esker idatzi dut.
|
|
|
Horretarako, Hego EuskalHerrian dauden unibertsitate guztiak kontuan hartu dira, hau da: Deustuko Unibertsitatea, Euskal
|
Herriko
Unibertsitatea, Nafarroako Unibertsitatea eta NafarroakoUnibertsitate Publikoa. Hasieran fakultate eta unibertsitate eskola guztietara iristeazen helburua; baina, arrazoi ezberdinengatik, zentro guztietan datuak jasotzeaezinezkoa izan zenez, bigarren laginketan, fakultate eta unibertsitate eskola batzukaukeratu genituen galde sorta pasatzeko.
|
|
|
Bietan bi azpilaginaztertu dira, neurri batean behar hori enpirikoki neurtu eta azaltzeko: 1) Arratibelen (1999) tesian, Hego Euskal Herriko euskaltegi mota guztietako ikasleen lagin errepresentatibo orokor bat, eta transmisio kanpainakoikasleen (guraso gazteak gehienbat) azpilagin berezia. 2) Garciaren (2000) tesian, berriz, Hego Euskal
|
Herriko
unibertsitate guztietako titulazio ezberdinen lehen eta azkeneko ikasmailetako ikasleak, lagin errepresentatiboorokorrean, eta horietatik euskaraz zekitenekin bakarrik osatutako azpilaginberezia. Bi kasuetan, aldaketa txiki batzuk sumatu dira lortutako eredupsikosoziolinguistiko kausaletan, horrela aurretik literaturak esaten duenaberriz ere euskal testuinguruan baieztatuz, gainera geroz eta indar handiagorekin.
|
|
|
Euskal
|
Herriko
Unibertsitatea eta Euskal Unibertsitatea
|
|
|
Ederki bereizi eta egoki izendatu dituen Unibertsitate horiek hauexek dira: Euskal Unibertsitatea, alde batetik, eta Euskal
|
Herriko
Unibertsitatea, bestetik. Hura, dirudienez, zailago dateke eta urrutiago legoke, azken helburu bezala agertzen zaigunez gero; hau, itxuraz, errazago eta lehenago erdiets dezakegu.
|
|
|
Gainerakoak gorabehera, eta gainerakoak ez dira hutsaren hurrengoak, ez dut uste, ez dugu uste, euskararik gabe deus denik euskal kulturaren izena eskubide osoz har dezakeenik. Eta Euskal
|
Herriko
Unibertsitatean, geure eskuan bagenu ere, ikas eta irakasgai izan daiteke euskara: hala behar luke izan aurren aurrenetik, hobeki esan.
|
|
|
Euskal
|
Herriko
Unibertsitatea berehala behar dugu, gerora gabe, eta Euskal Herriko Unibertsitate ofiziala. Unibertsitate ofizial osoa, bere barruti eta guzti:
|
|
|
Euskal Herriko Unibertsitatea berehala behar dugu, gerora gabe, eta Euskal
|
Herriko
Unibertsitate ofiziala. Unibertsitate ofizial osoa, bere barruti eta guzti:
|
|
|
Euskal
|
Herriko
Unibertsitatean orain berri eginiko esperientzia batek 8 gatazkari, Ajuria Eneako Itunaren aurretik eta ondotik, emaniko informazioaren tratamendua, indarkeriaren gaia bereziki, alderatu du, eta bi aldi horien artean alde nabarmenak izan direla egiaztatu du.
|
|
|
Beste muturrean, polarizazio prozesua argitu zuten ezker abertzaleak eta hari loturiko hedabideek. Euskal
|
Herriko
Unibertsitateak eginiko azterketa hark zera erakutsi zuen, adibidez, Julio Iglesiasen bahiketaren garaian, Egin egunkariak bereziki nabarmendu zuen, gehiegikeria handiz, poliziak bahitua aurkitu nahiz egiten zituen kontrolek eta jarduerek jasanezin bihurtzen zutela jendearen bizimodua. Mobilizazioen eta lazo urdinaren erabilera publikoaren hasieran hedabide hauen jarrera leunagoa izan bazen ere, laster bihurtu zen lazo urdina aldeen bereizkuntzarako osagai, lagunak alde batean eta etsaiak bestean(" hiltzaileek lazo urdina daramate" zioen garai hartako kartel batek).
|
|
|
201). Rosa M. MartÃn Sabarisek doktore tesi aparta aurkeztu zuen Euskal
|
Herriko
Unibertsitatean," newsmaking" delakoa ETBko albistegietan aplikatu ondoan.
|
|
|
Horietako batek Eusko Ikaskuntza, Euskal
|
Herriko
Unibertsitatea, UEU, SEI eta Hizkuntz Politikarako Sailordetza jarri ditu elkarlanean: HIZNET izenekoHi zkun tzaPlangintza Ikastaroa (www. euskoikaskuntza. org/ HIZN ET) dugu.
|
|
2002
|
|
|
EUSKAL Herri osorako unibertsitate lege bat egiteko herri ekimena bultzatuko dute Bai Euskal Unibertsitatea ekimenaren inguruan ari diren gizarte erakundeek. Lege zirriborroa Eusko Legebiltzarrera, Foru Legebiltzarrera, Udalbiltzara eta Iparraldeko Garapen Kontseilura badalia izan da eta Euskal
|
Herriko
unibertsitateak izan lukeen izaerari buruz eztabaida sortzea da helburu garrantzitsuenetakoa. Ikastolen Federazioa, AEK, Sortzen Ikasbatuaz, Euskal Herriko Gurasoen Elkartea eta unibertsitateko hainbat irakasle dira ekimenaren bultzagile nagusienak.
|
|
|
«Iker» sailean, Herri Literaturako VI. Jardunaldiak, Euskal fraseologia, Linguistika, Gramatika, Onomastika, Mendeurrenak eta Batzar Agiriak jasotzen dituzten lanak «Jagon» sailean, berriz, Euskararen egoera Nafarroan eta hori dela-eta Euskaltzaindiak eginiko aldarrikapena, hala nola Jean Haritschelhar lehendakariak Nafarroako gobernuburuari bidalitako gutuna eta Miguel Sanzen eskutik jaso zuen erantzuna. Eta berriak jasotzen dituen atalean, Euskal
|
Herriko
Unibertsitatearen eta Euskaltzaindiaren arteko hitzarmena eta, halaber, Pirinio Atlantikoetako Kontseilu Orokorrarekin Euskaltzaindiak lortutakoa.
|
|
|
Joan den udazkenean Euskal
|
Herriko
Unibertsitateko Zientzia Fakultateko bi irakasle Euskal Filologia Saileko Juan Carlos Odriozola eta Igone Zabala izan ziren euskararen erabilera berezituei buruzko mintegi egonkor bat abian jartzeko dei egin zutenak.
|
|
|
Hau guztia ikusirik, esan al daiteke publizitatea artea dela? Alvaro Gurrea Euskal
|
Herriko
unibertsitateko publizitate irakasleak publizitatea artea ez dela argudiatzen laguntzen duten ideiak ematen ditu. " Batetik, publizitatearen izaera mugatua da.
|
|
|
EUSKAL
|
HERRIKO
UNIBERTSITATEA
|
|
|
Euskal
|
Herriko
Unibertsitateko Hezkuntza aldizkaria dugu «Tantak». Bere 26 zenbakian, besteak beste, egile ezberdinek landutako zazpi idazlan kaleratzen ditu.
|
|
|
Bere doktorego tesiaren fruitu da Subjektibitatea nobelagintzan: Stephen Crane ren" The Red Badge of Courage" saiakera (Euskal
|
Herriko
Unibertsitatea, 1999). 1981etik aurrera Euskal Herriko Unibertsitatean dihardu, Euskal Hizkuntza eta Literatura irakasle.
|
|
|
Stephen Crane ren" The Red Badge of Courage" saiakera (Euskal Herriko Unibertsitatea, 1999). 1981etik aurrera Euskal
|
Herriko
Unibertsitatean dihardu, Euskal Hizkuntza eta Literatura irakasle.
|
|
|
15 ik. Lopez, M., 2000, Euskarara itzulitako haur eta gazte literatura: funtzioak, eraginak eta itzulpen estrategiak, Euskal
|
Herriko
Unibertsitatearen Argitalpen Zerbitzua, Bilbo.
|
|
|
Bukatzeko, euskal kritika akademikoaren fruituak ezagutarazi dituzten ikastaroak eta argitalpenak gogora ekarri nahiko genituzke. Lehenengoei dagokienez, hortxe dauzkagu, Udako Euskal Unibertsitateak, UEUk, 1973tik Iparraldean eta 1977tik aurrera Hegoaldean, antolatu literaturari buruzko ikastaroak (ik. http://www.ueu.org), Euskal
|
Herriko
Unibertsitateak 1981az geroztik Miramar Jauregian antolatu dituenak (ik. http://www.sc.ehu.es), edo hainbat erakundek, adibidez Eusko Ikaskuntzak, azken urteotan antolatu dituen graduondoko ikastaroak35 Argitalpenei dagokienez, hortxe daude lan espezializatuagoak kaleratzen dituztenak. Hala nola, RIEV (Revista Internacional de Estudios Vascos), Egan (1948...), Euskera (1953...), ASJU (Anuario del Seminario de Filología Vasca" Julio de Urquijo") (1954), Jakin (1956...), Letras de Deusto (1971), Mundaiz (1975), Idatz eta Mintz (1981...), Enseiucarrean (1985...), Literatur Gazeta (19851989), Hegats (1989...), Uztaro (1980), Bitarte (1993...), Oihenart (1997)...
|
|
|
Euskal Herriko hezkuntza sisteman bertakoekonomia lantzen duen irakasgaien urritasunak ez du orain arte lagundu besteesparruetan ohikoak diren urratsak ematen testuliburugintza jardueran. Horren islada, gaur egun gure
|
herriko
unibertsitate sarean Euskal Herriko Ekonomia irakasgaiaEkonomia titulazio bakar batean egotea. EHUko Ekonomia lizentziaturan?, etahautazko irakasgai gisa, gainera. Euskal ekonomiak diziplina moduan duen ezagutza ofiziala hutsaren hurrengoa da, eta errealitate horrek eremu honetan daudengabeziak ulertarazten ditu.
|
|
|
Allende, J. (2000): Medio ambiente, ordenacion del territorio y sostenibilidad, Euskal
|
Herriko
Unibertsitateko Argitalpen Zerbitzua, Bilbo.
|
|
|
Desarrollo sostenible: unconcepto polemico, Euskal
|
Herriko
Unibertsitateko Argitalpen Zerbitzua, Bilbo.
|
|
|
Euskal Autonomia Erkidegoan ondokoak daude: Euskal
|
Herriko
Unibertsitatea (UPV EHU), Deustuko Unibertsitatea (UD) eta Mondragon Unibertsitatea. Gainera, Donostian Nafarroako Unibertsitatearen barruan dagoen Ingeniaritzako Goi Eskola dago.
|
|
|
1968 urtean, Garapen Planen testuinguruan Bilboko Unibertsitatea sortu zen, baina 1980 urtera arte ez zen Euskal
|
Herriko
Unibertsitatea (UPV EHU) bilakatu, Euskal Autonomia Erkidegoko unibertsitate sistema publikoa osatuz. Unibertsitatehori hiru campusetan dago banatuta (Araba, Gipuzkoa eta Bizkaia) eta 12 fakultateeta 18 unibertsitate eskola ditu.
|
|
|
Euskal
|
Herriko
Unibertsitatea: http://www.ehu.es
|
|
|
La desestructuracion del espacio economico vasco. Lacrisis actual de la industria vasca y su insercion en el marco europeo, Doktorego Tesia, Euskal
|
Herriko
Unibertsitatea, Bilbo.
|
|
|
El trabajo en la sociedad: Manual de una sociologia deltrabajo, Euskal
|
Herriko
Unibertsitatea, Bilbo.
|
|
|
Euskal
|
Herriko
Unibertsitatea izan da, Mondragon Unibertsitatearekin batera, euskalduntzeak aurrera gehien eta arinen egin dueneko unibertsitatea. Edozelanere, prozesu hori Euskal Unibertsitatearen definizio desberdinek kontuan hartzenzituzten arazo nagusiak konpondu gabe egin da.
|
|
|
Flores Gomez, T. (1997): Universidad del Pais Vasco Euskal HerrikoUnibertsitatea, Euskal
|
Herriko
Unibertsitatea, Bilbo.
|
|
|
, (1982): Unibertsitatea Gaur Simposioa Simposio la universidad dehoy, Euskal
|
Herriko
Unibertsitatea, Bilbao.
|
|
|
Irazabalbeitia, L; Maritxalar, M. eta Altonaga, K. (1995): . Euskararen egoeraEuskal
|
Herriko
Unibertsitateetan?, in Eusko Ikaskuntza, XII Congreso deEstudios Vascos. Eusko Ikaskuntza Hezkuntza Sarean.
|
|
|
Rodrfguez, J. J. (1985): . Prevision de puestos de trabajo para tituladosuniversitarios en el año 2000?, in H. E., Adecuaciones universitarias a lasnecesidades sociales, Euskal
|
Herriko
Unibertsitatea, Bilbo, 2
|
|
|
Salaburu, P. (1995): . Euskara Euskal
|
Herriko
Unibertsitatean?, in EuskoIkaskuntza, XII Congreso de Estudios Vascos. Eusko Ikaskuntza HezkuntzaSarean.
|
|
|
Baietazpen horren zuzentasuna ikusteko, nahikoa da Herria 2000 Eliza aldizkariak 1994ean. Euskal
|
Herriko
Unibertsitateak, izenburupean ateratako zenbaki monografikoa, 137.a.
|
|
|
1866an Nafarroako Diputazioak barruti bakar batean bildutako UniversidadVasco Navarra izeneko proiektua luzatu zien Baskongadetako beste hiru Aldundiei, inolako arrakastarik gabe (Idoate, 1971). Goi hezkuntzaren garrantzia berriroere 1914an jarri zen agerian Universidad Vasca delakoarekin, baina 1918ra arte ezzen proiektu bateratu bat gauzatu; Eusko Ikaskuntzen Oñatiko I. KongresuanAngel Apraizek Euskal
|
Herriko
unibertsitatearen beharra azpimarratzen zuen.Kongresu hartatik Eusko Ikaskuntza sortu zen eta hurrengo urtean Euskaltzaindia.Eusko Ikaskuntza Araba, Bizkai, Gipuzkoa eta Nafarroako Aldundiek sortua, euskal kultura maite zutenen bilgune iraunkorra izateko jaio zen. Sortu eta 1936raarte, euskal kulturaren ekarpena Eusko Ikaskuntzaren inguruan egituratu zela esanliteke, batik bat Euskal Unibertsitatea sortzeko proiektua lau urtetan zehar berebaitan eztabaidatu baitzen.
|
|
|
1975ean onartutako agirian Euskal Unibertsitatearen berezitasunak zehaztuziren: 1 Herritarra, «Euskal
|
Herriko
Unibertsitateak euskal gizartea ukan behar dubere ardaztzat, euskal gizartea bere osotasunean harturik: osotasun geografiko, politiko administratibo, kultural eta ekonomikoa».
|
|
|
Euskal Unibertsitatearen definizioetan nabaria zen ideologiaren pisua, ezbaitzen zehazten, lerro orokorretatik kanpo unibertsitate eredua eta, are gutxiago, ikasketak, ikerketa lerroak, gizarte eta erakunde publikoekiko harremanak, etaabar8 Zehazten zirenean, maiz, lanean ari zen unibertsitate eredua hankaz gorajartzen zen, erdibiderik proposatu gabe. Nabaria zen, bestetik, proposamen haienbultzatzaileek harreman gutxi zutela unibertsitate munduarekin eta ez zituztelaezagutzen horren arauak eta aldaketen aurrean azaldu ohi duen erresistentzia.Edozelan ere, Mitxelenarentzat Euskal Unibertsitatea eta Euskal
|
Herriko
Unibertsitatea ez ziren gauza bera, baina ez zeuden elkarren aurka, eta «ez genuke inolazere deus egin behar elkarren osagarri liratekeenak elkarren etsai tankeran agerdaitezen».
|
|
|
Ez zen denen gustukoa proposamen hori9, Karlos Santamariak ondoasko gogorarazi zuenez, Bilboko Unibertsitateak bere jarduera euskalduntzekoezer egin ez zuelako, Nafarroarik gabe Euskal Unibertsitateari buruz ezin hitz eginzitekeelako eta. Euskal Unibertsitatea? eta. Euskal
|
Herriko
Unibertsitatea, gauzabera ez zirelako10 Azken hori beharrezkoa eta onuratsua zen, baina ez zen EuskalUnibertsitatea.
|
|
|
Horrek «euskal kultura euskaraz irakats dezana eta haren almamater izan dadina» izan beharlo luke (Santamaria, 1977). Azkenean 1978koapirilean. Universidad del Pals Vasco Euskal
|
Herriko
Unibertsitatea, izena hartuzuen, nahiz eta izen hori ez zen ofiziala izango 1980ko otsailera arte.
|
|
|
Bere ustez, euskara unibertsitatean sartzea ez zen une horretako lehentasuna; irakasle euskaldunak oinarrizkoheziketan behar ziren. «Euskal
|
Herriko
Unibertsitateetan,(...) ikas eta irakas gaidaiteke euskara: hala behar luke izan aurren aurrenetik, hobeki esan.
|
|
|
Bigarrenak, aldiz, oinarrizko hezkuntzan hainbeharrezkoak ziren maisu maistra euskaldunak prestatzeari ekin zion. Hirugarrenak, azkenik, bereziki. Universidad del Pals Vasco Euskal
|
Herriko
Unibertsitatea, izena jaso zuen Unibertsitate Publikoan, euskarazko irakaskuntza landu zuen, hurrengo hamarkadako, euskal adarraren, oinarriak ezartzeko.
|
|
|
batetik, irakasle ororen lana gauzatu, kasu askotan ikasgai ugarirekin; eta, bestetik, laguntza gutxirekin euskarazkoprestakuntza burutu, maiz, instantzia ofizial eta irakasle erdaldunen nagusitasunarenbegiradapean39 Edozein kasutan, irakasle euskaldunen kopuruak gora egin du nabarmen mendearen amaierara hurbildu garen neurrian. Eta garai hartan, 1989an, argitaratu ziren Ekaia, Zientzia eta Teknologia oinarri zituen euskarazko aldizkariarenlehen bi zenbakiak eta Tantak, Euskal
|
Herriko
Unibertsitateko hezkuntza aldizkaria.
|
|
|
Jakin aldizkariak bere lehen zenbakia eskaini zion gai horri1977ko urtarrilean eta ehungarrena, 1997an. Badakigu aukeraketa horrek urtebeteberanduago Deustuko Unibertsitateak onartutako Euskararen NormalizaziorakoPlana eta 1999an indarrean sartu zen Euskal
|
Herriko
Unibertsitatearen BigarrenPlana kanpoan uzten dituela. Nolanahi den, Kongresu honetako gai nagusia gaureguneko egoera aztertzea denez, indarrean dauden plan horien nondik norakoekhausnarketa ugari sortuko dituztelakoan gaude.
|
|
|
Euskal
|
Herriko
unibertsitateen lehen proiektuak XIII. mendetik aurrera eratuziren. Teobaldo Il.a aitzindaria izan zen Tuteran unibertsitatea jartzeko asmoaadieraziz, eta horretarako Alejandro IV.a Aita Santuarengandik bulda lortu zuen (1259) (Goñi, 1955).
|
|
|
Euskal
|
Herriko
Unibertsitatearen euskalduntzearen lehen urratsen besteondorio bat Udako Euskal Unibertsitatean azaldu zen. 1978 urtean UEU erakundea EHUn integratu beharra proposatu zuen Zeruko Argia astekariko lankidebatek:
|
|
|
Baina hor ere klase gehienak ezziren euskaraz ematen, frantsesez baino. Euskal
|
Herriko
Unibertsitateetan eta1977ko itxaropenetik begiratuta, euskararen garapena ez zen gehiegi hurbilduamestutako tokira. Urte horietako protagonistek, bederen, garai berrietarakooinarriak jarri zituzten33.
|
|
|
Euskal Herrian, Udako Euskal Unibertsitatea (UEU) izan da eta da euskara hutseanunibertsitate mailako ikastaroak ematen dituen unibertsitate bakarra. Baina zein daeuskararen egoera Euskal
|
Herriko
unibertsitateetan?
|
|
|
Txosten honetan Euskal
|
Herriko
unibertsitateetatik hartutako datuak aurkezten dira. Bertan ikus litezke teknika eta teknologia zientzietan matrikulatzen direnikasle guztietatik zenbatek eskatzen duten eskolak euskaraz hartzea, eta, beste aldebatetik, unibertsitate bakoitzak zer eskaintzen duen.
|
|
|
– Euskal
|
Herriko
Unibertsitatea.
|
|
|
2.2 Euskal
|
Herriko
Unibertsitatea (UPV EHU)
|
|
|
Gaur egun, Euskal
|
Herriko
Unibertsitatean indarrean dago bigarren euskaraplana. Hain zuzen, Euskal Herriko Unibertsitateko Euskararen Normalizaziorako I.Plangintza 1990ean indarrean jarri zen.
|
|
|
Gaur egun, Euskal Herriko Unibertsitatean indarrean dago bigarren euskaraplana. Hain zuzen, Euskal
|
Herriko
Unibertsitateko Euskararen Normalizaziorako I.Plangintza 1990ean indarrean jarri zen. Eta 1999an, helburu estrategi koak eta epelaburreko helburuak definitu ondoren, II. Plangintza eratu zen bost urterako.Plangintza horren titulazio ezberdinetako helburuak maila ezberdineta koak dira, ondoko koadroan adierazitakoak, preseski.
|
|
|
Bestetik Euskal
|
Herriko
Unibertsitateko Argitalpen zerbitzuaren, hainzuzen <www.ehu.es> helbidea duena, katalogoaren artean honako hauek ditugu:
|
|
|
Euskal
|
Herriko
Unibertsitatean (UPV EHU), gai honen inguruan aztergarridugun ikuspegi bakarra honako hau da: Gero eta ikasle euskaldun gehiago heltzenari dira unibertsitatera.
|
|
|
Dena den, Euskal
|
Herriko
Unibertsitatean badira zenbait ikertzaile euskaldun, ikerkuntza proiektuetan integraturik daudenak. Hona hemen horri buruzko zenbaitdatu, Teknika eta Teknologia Eskolei dagokienez, arloz arlo emanak:
|
|
|
Horiez gain, ikerkuntza talde batzuek euskaraz egiten dute lan Euskal
|
Herriko
Unibertsitatean, beren ikerkuntza aurrera ateratzeko orduan. Horien artean:
|
|
|
Unibertsitateek eskaera horri nekez erantzutekoegoeran daude. Irakaskuntzan, oraindik ere. gure hizkuntzaren presentzia eskasa da.Euskal
|
Herriko
Unibertsitatean, Nafarroako Unibertsitate Publikoan eta DeustukoUnibertsitatean hainbat euskara plan definitu dira; Mondragon Unibertsitateak, berriz, eleaniztasunean oinarritutako hizkuntza politika bat jartzeko erabakia hartudu. Azkenik, Nafarroako Unibertsitate Publikoan ez dute euskara planik onartzealortu, eta euskarazko irakaskuntza arautzeko neurri iragankorrak ezarri dituzte.
|
|
|
Hurrengo taulan (17 taula) 2000an Euskal
|
Herriko
unibertsitateetan egindakodoktoretza tesien datuak daude. UPV EHUn burutu dira euskarazko doktoretza tesigehienak.
|
|
|
2000an, Euskal
|
Herriko
unibertsitateetako argitalpen zerbitzuek 33 unibertsitate liburu argitaratu zituzten euskaraz. Argitaldari handienak UD DU (12 liburu), UEU (9 liburu) eta UPV EHU10 (9 liburu) izan ziren urte horretan.
|
|
|
Ez dugu neurtu idatzizko komunikazioa, baina ez da egongo zalantza handirik, ez eta oker handirik, Euskal
|
Herriko
unibertsitate guztietan idatzizko komunikazioaren %95 inguru erdaraz dela esaten badugu.
|
|
|
Euskal
|
Herriko
unibertsitateetan dagoen irakasleen %20 bakarrik dira, euskalirakasleak?, alegia, euskaraz irakasgai bat behintzat irakasten dutenak.
|
|
|
Euskal
|
Herriko
unibertsitateetan, ikasketak amaitu eta lizentziatzen direnikasle euskaldun franko graduondoko titulazioren batean matrikulatzen dira, etaeuskarazko eskaintzarik ez dagoenez, lizentziatu horiek guztiak erdarazko ikasketetan matrikulatzen dira. Graduondoko eskaintza garatu da unibertsitatedesberdinetako sailen artean.
|
|
|
b.Ikasketa birtualak: Euskal
|
Herriko
unibertsitateak orain hasi dira lehenbiziko ikasketa birtualak eskaintzen; beraz, ez dago arrazoirik euskarazko eskaintza birtualaren garapena atzean geratzeko datozen urteotan. Euskarazkoifakaskuntza arautu ohikoarekin osagarritasuna bilatu behar du ikasketa sistema birtualak, eta baita unibertsitate desberdinen arteko elkarlana ere.
|
|
|
Hurrengo taulan ikusten denez (1 taula), Euskal
|
Herriko
unibertsitate guztienartean sei mila irakasletik gora daude kontratatuta irakaskuntza arautua emateko.Kopuru horretatik %20 inguru dira, euskal irakasleak? 3, alegia, beren irakaskuntzaosoa edo partziala euskaraz ematen dutenak. Alabaina, normala denez, euskarazdakiten irakasleen portzentajea handiagoa da, eta %29ra hurbiltzen da.
|
|
|
Hurrengo taulan ikusten denez (3 taula), Euskal
|
Herriko
unibertsitate guztietan ia ehun mila ikasle daude matrikulatuta.
|
|
|
Datuak bana bana biltzen ibili ondoren, esan dezakegu Euskal
|
Herriko
unibertsitate eta unibertsitate gune guztien artean 204 titulazio eskaintzen dituztela etakredituen kopuru osoa 48.635ekoa dela, zenbaketa horretan irakasgai derrigorrezkoak, enborrezkoak, hautazkoak, hautaketa librekoak eta bereziak sartuz.
|
|
|
Euskarazko derrigorrezko kredituei dagokienez (derrigorrezkoak gehi enborrezkoak batera, lehenago esan bezala), Euskal
|
Herriko
unibertsitate guztienartean, 1 eta 2 zikloko titulazioetan, batez beste, %35 eskaintzen dute euskaraz.Alabaina, datu horrek oso errealitate desberdinak ezkutatzen ditu, jarraian ikusikodugun modura.
|