|
2000
|
|
|
Zera gaineratzen dute: demokraziaren, justiziaren eta askatasunaren aldeko borroka da, giza eskubideen aldeko borroka, eskubide horiek zapalduta gelditzen baitira munduko biztanle gehienak txirotasunean eta bazterturik bizitzera beharturik
|
daudenean
. Azkenik, garapenerako, heziketarako eta bizimodu duin baterako behar diren oinarrizko baliabideen negoziaketa defendatzeko kanpaina dela azaltzen dute.
|
|
|
Ezker abertzaleak ustezko emaitza praktikoen behar gorria dauka eta guk beste era batera egiten ditugu gauzak. Batera dela eta, urteak daramatzagu euskal presoen giza eskubideen alde eta hor jarraituko dugu; baina zerraldoak bero
|
daudenean
ezinezkoa da gizartearen atxikipena sortzea. Giza eskubideen urraketa bat da presoekin egiten dena, eta bizitza kentzea giza eskubideen bortxaketarik gogorrena.
|
|
|
anaforikoak esaten zaienak," zeinean... bait" egitura hori erabiltzea. Itzulpenetan horrelakoak sartu beharra dago batzuetan, jatorrizko testuan menpeko perpausa oso konplikatuak
|
daudenean
. Gaur egun batzuek oraindik ez dute hori onartzen.
|
|
|
Beude liburuak hilik, baina ekar ditzagun Lertxundiren eta Saizarbitoriaren proposamenak bizira. Ez dauden
|
daudenean
onartu eta aplikatzeko, hil edo biziko zaigun eztabaidari behingoz ekiteko baizik
|
|
|
Lehen eredua estatuaren eta kultur taldearen mugak berberak direnean gertatuko litzateke (1A irudia; esate baterako, Japonia); kasu honetan estatua kulturabereko herritarrez dago osatuta. Bigarren eredua, kultur taldearen mugak estatutikkanpo
|
daudenean
gertatuko litzateke (1B irudia; e.b., Alemania, Korea). Hirugarrenerlazioa, estatua kultur talde desberdinen kokagunea denean agertuko litzateke, baina talde horietariko batzuk bakarrik egonik estatuaren mugen barnean (1C irudia; e.b., Zelanda Berria, Maori & Pakhearen taldeekin).
|
|
|
Puntu honetan Joxe Azurmendi euskal idazle etafilosofoaren pasarte bat interesgarria eta aplikagarria da: (halako galderak
|
daudenean
), zeini arrazoitu nahi diogu. Zer arrazoitu, zer esplikatzeko, zer irabazteko?
|
|
|
Zertan dira, beraz, hizkuntzaren eta pentsaerarenarteko hartu eman haien ondorioak? Hona hitzez hitz eta dauden
|
daudenean
jasoak:. Lehenengo artikuluan, barnetik aztertu dugu hizkuntzaren muina: alegia, ez hiztunaren iritzi subjektiboen arabera, hiztunari hizkuntzak erasten dion ikuskera objektiboeta bereziaren arabera baizik.
|
|
|
Egia da komunikazio enpresa gehienek entzule asko berenganatzea dutela helburu. Zenbatasunari lehentasuna emateko joera hau areagotu egiten da enpresek problema ekonomikoak dituztenean, publizitatearen menpean
|
daudenean
alegia (publizitate gehiago= entzule gehiago= diru gehiago). Hala ere, iruzkindu berri dudan entzuleriaren fragmentazio progresiboaren aurka doa joera hori.
|
|
|
II. Bokalak bokalen ondoan
|
daudenean
ere idatzi bezala ahoskatu behar dira hizkeraren maila zainduetan: telefonoa, mendia, burua.
|
|
|
III.Bokal bi elkarren segidan
|
daudenean
, lehenbizikoa < i> edo < u> bada, bi silabatan ahoskatzen dira: abi an, sozi ala, zi ur?
|
|
|
< b, d, g, r>: bokalen artean
|
daudenean
, ahoskatu egin behar dira. Gainerako hizkera mailetan, egoki eta bidezkoak dira horien desagerpena edo aldaketa (horiek_?
|
|
|
Eta aitortzen dut, bertzalde, ezen batzuetan ez dagoela gibelatzerik eta, hala rik ere, gibelat bihurtzen garela, baina orduan ere ez nuke nehoren juje izan nahi, zeren eta, nor da nor bertzeei kontu hartzeko eta juzkatzeko, tartean erabaki gordin bezain izugarri horiek
|
daudenean
, zeinetan bizia jokoan dagoen. Eta bai, ulertzen dut Galileo, umiliatua izan zelako, baina ez arras umiliatua; belaunikatua, baina ez arras belaunikatua; makurtua, baina ez arras makurtua, zeren, tribunalak deliberatu bazuen ere ezen lurra ez zela mugitzen, mugitu mugitzen zen:
|
|
|
—eten zuen osabak, Pedrori errana akabatzen utzi gabe— Zeren burugogorra zuan hire aita eta burugogorragoa haiz hi, baina hire amak ez dik zergatik jasan bi burugogorren arteko itsukeria... Edo, ez ote da absurdua hilen alde jartzea, biziak beharrago
|
daudenean
–Eta hire amaren nahia eta gutizia hi ikustea duk.
|
|
|
Urteak pasa ahala, eta gertaera historikoak atzean utzi eta ahaztu egiten diren neurrian, orduan itzultzen da artearen benetako balioa lehen planora. Eta bitartean, gertaera historiko horiek ahaztu gabe
|
daudenean
, autorearen pentsamolde eta jokaerak pil pilean dauden bitartean, orduan artelan bati buruzko benetako balioa juzkatzea —edo artista jakin baten inguruko iritzi zehatza botatzea— gehiegi baldintzatzen da, nahikoa baita kritiko papera duenak artista jakin bat garaikide eta laguna izatea, askoren aurrean berak eman dezakeen iritziak balio guztia gal dezan.
|
|
|
Hilzorian dagoen kultura bat berpizteko, eta hauxe da hemen hartzen dugun jarrera, estatuak bere neutraltasuna alboratu luke. Kultura bi (edo gehiago) lurralde berean elkarren ondoan edota elkarrekin nahastuta
|
daudenean
—guztiak legedian berdin babesturik daudela suposatuz, asko suposatzea dena—, hezkuntza elebiduna izateko eskubideak bermaturik egon luke, hala nola administrazioaren edozein sailekiko harremanak hiritarrak aukeratzen duen hizkuntzan burutzeko, gure eguneroko bizitzan eragin handia duten bi arlo baino ez aipatzearren. Eskakizun hauek autoritateak" ekintza positiboa" delako neurri multzo bat onartzera eraman ditzakete.
|
|
|
Beste hitzetan esanda, gizartekideak hiritartasunaren idealera hurbildu daitezen kontsideratu behar zaie, ez indibiduo abstraktuak, isolatuak bezala, baizik eta giza talde ezberdinekin lotura estuak dituzten indibiduoak bezala. Estatuak esku hartu behar du aipaturiko talde horiek orohartzaileak direnean, defentsa premia larrian
|
daudenean
eta, aldi berean, bere kideen askatasuna eta errespetua babesten dutenean. Esku hartzeko modu bat (ez bakarra) ekintza positiboaren bidez burututakoa da.
|
|
|
Azkenengo biolentzia psikologiko hau, zeharka ematen denean, orduan biolentzia kulturala edota sinbolikoa dela esaten da (Galtung, 1976). Gutxiengo kulturalen sinboloak debekaturik
|
daudenean
edo, maila orokorrago batean, gehiengo kulturalak gutxiengo kulturalaren bereizgarriak gutxiesten dituenean, orduan umiliagarritzat jo daitekeen egoera baten aurrean gaude. Umiliazioa, gizaki baten jokabideak edo gizakiek eragindako egoerak beste gizaki baten autoerrespetua mintzen duenean gertatzen da.
|
|
|
Aldiz, ni a izaera komunitarioa dela onartzen badugu, orduan, gizabanakoaren nortasuna eraikitzen eta sostengatzen duten kultura orohartzaileek botere publikoaren babesa merezi dutela onartzera eramaten gaitu. Helburu horrekin, kultura orohartzaile bat baino gehiago lurralde berean
|
daudenean
, eta beraien arteko harremanak asimetrikoak direnean, liberalismoak estatu neutralaz egiten duen defentsa sostengaezina da, aipaturiko kasu horietan neutraltasunak dagoeneko merkatu soziokulturalean nagusi den kulturaren biziraupena baino ez lukeelako bermatuko. Hori gertatzen denean, gutxiengo kulturaletako kideek, egoera umiliagarri baten biktimak direla eta, beraz, gizarte ez dezente batean bizi direla interpretatuko dute.j
|
|
|
Adibidez: ergatibo plurala ek da Bizkaia gehigarriko bizkaiera horretan, batek daki zergatik, eta a organikodunak mugatu singularrean
|
daudenean
ez dute ea forma hartzen. Hori bizkaiera batua izango den, ez dakit, baina bizkaiera, behintzat, ez da. j
|
|
|
Euskaraz katalogatzeko tresnak prest
|
daudenean
, Kultura Saila katalogoetan euskararen presentzia areagotzen ahaleginduko da, horretarako udal liburutegi batzuekin lankidetzan ariko delarik.
|
|
|
" Ez dago ezer heriotza bezain hilda; ez dago ezer edertasuna bezain eder". Edertasuna, heriotza, besteak beste, substantzia hutsak (kontzentratuak) direla baina gauza eder batean
|
daudenean
nahastuta agertzen direla, errealitatea ulertzeko irudia baino ez da. —Eta ez ditut" objektu" eta" konplexuari" buruzko neure hausnarketak antzematen hemen? 9
|
|
|
kale zokoetan kokoriko
|
daudenean
.
|
|
|
Begira geure kolektiboan zenbat dauden. Baina, hara, emakumeek, gerraren ondorioz kartzelan
|
daudenean
ere, haurrak izaten dituzte, haurren kargua hartzen dute, heziketaz arduratzen dira. Horra Maitane bera, alboko moduluan daukaguna...
|
|
2001
|
|
|
Azken aurkikuntzetako batek estresak gizonezkoen eta emakumeen artean eragiten dituen desberdintasunak jarri ditu agerian: gizonezkoek itxuraz hobeto ikasten omen dute estresatuak
|
daudenean
; emakumezkoek, berriz, ez, beren estrogenoak prozesua nahi dutenean geratzea ezinezkoa egiten dielako
|
|
|
Beraz bitamina aldetik eta gabezia batzuek badituzte. Gainera emakumeak haurdun
|
daudenean
anemiak eta izaten dira. Gaur egun Espainiatik espezialitate ezberdinetako mediku talde asko joaten dira bertara, eta egoera ez da amestu daitekeen onena, baina tira.
|
|
|
Batzuetan, hori esaten dutenak ez daude lan egiteko prest. Orain, arazo larria dagoenean eta sufrimendua eta biolentzia
|
daudenean
ez badute lanik egiten, nola egingo dute lan gero egoera larri horiek konponduta daudenean. Desobedientziak, herri honek bizi dituen arazoak konpontzeko lagungarri izan behar du eta lan egiteko benetako unea orain da.
|
|
|
Batzuetan, hori esaten dutenak ez daude lan egiteko prest. Orain, arazo larria dagoenean eta sufrimendua eta biolentzia daudenean ez badute lanik egiten, nola egingo dute lan gero egoera larri horiek konponduta
|
daudenean
–Desobedientziak, herri honek bizi dituen arazoak konpontzeko lagungarri izan behar du eta lan egiteko benetako unea orain da.
|
|
|
CIEMEN (Centre Internacional Escarre per les Minories Etniques i les Nacions) elkarteko zuzendari Aureli Argemi katalana uzkur da horren gainean: " Independentzia lortu duten herriekin legez gertatuko dela uste dut, lortze bidean
|
daudenean
elkartasuna denekin, baina behin lortuta, status berri horretan, ahaztu zer izan diren eta nortzuk izan zituzten lagun".
|
|
|
Nolanahi ere, Txina OMCn sartzeak beste herrialdeei kezka sorrarazi die. Une honetan, Japoniakoa bezala, munduko ekonomia nagusiak atzeraldi batean
|
daudenean
, barne produktu gordina goraka doa Txinan urtean %7 baino gehiago haziz, eta munduko gainerako herrialdeetan, berriz, aurreikusten den hazkundea %2koa da. Txina munduko zortzigarren herrialdea da BPGari dagokionez, nahiz eta per capita errentaren alorrean 140 lekuan egon.
|
|
|
Giza-darwinismotik aldentzeagatik eta honen aurkako beste mila adibide bila ditzakeenez, ez noa esatera gizataldeak potean dauden karramarroen gisako direnik, eta ezta, herio egoeratan, giza-taldeak leizeren batean
|
daudenean
, horrelakorik gertatzen ez denik ere.
|
|
|
1 Bidaia konbinatuen antolatzaile eta xehekariek kontsumitzailearen aurrean erantzungo dute, bidaia konbinatuaren gestioan bakoitzari dagozkion betebeharren arabera, kontratuaren ondoriozko obligazioak ongi betetzeaz, betebehar horiek beraiek edo beste zerbitzu eskaintzaile batzuek bete behar dituzten kontuan izan gabe eta antolatzaile eta xehekari horiek zerbitzu horien eskaintzaileen aurka jokatzeko duten eskubidearen kalterik gabe. Erantzukizuna solidarioa izango da kontratuan aldi berean antolatzaile eta xehekari desberdinak
|
daudenean
, horien klasea eta euren arteko harremana edozein dela ere.
|
|
|
Osaketaz, denak zuzen Azidotasunak (olioaren gradua, alegia) gantz azido askeen agerpena adierazten du, azido oleikoaren portzentaje gisa. Gantz azido askeak, olibak egoera txarrean
|
daudenean
edo olioa behar ez bezala maneiatu edo gorde denean agertzen dira. Kopuruz, ugarien agertzen den gantz azidoa oleikoa da.
|
|
|
Osaketa berezi horren ondorioz, pinazia mindu egiten da berehala, are gehiago oxigenoa (airea), argitasuna edota tenperatura epel edo beroak
|
daudenean
.
|
|
|
Horregatik, odol jarioak
|
daudenean
edo uzki aldean beste sintoma batzuk daudenean, gomendagarria izaten da medikuarengana joatea, antzeko sintomak izaten dituen bestelako gaitzik ez dagoela segurtatzeko.
|
|
|
Horregatik, odol jarioak daudenean edo uzki aldean beste sintoma batzuk
|
daudenean
, gomendagarria izaten da medikuarengana joatea, antzeko sintomak izaten dituen bestelako gaitzik ez dagoela segurtatzeko.
|
|
|
Hosto berdeko landareek nitrogeno gai ugari behar izaten dute; loredunek, berriz, fosforoa eta potasioa behar izaten dute, batez ere hilabete hotzetan eta loraldi betean
|
daudenean
.
|
|
|
Hala ere, gustura ez
|
daudenean
, gizon zein emakumeak antzera arduratzen dira itxura fisikoa hobetzeaz.
|
|
|
Aipuak, bietan ematenditut: gaztelaniazkoak, (ia) dauden
|
daudenean
hartuta; eta, euskarazkoak, jatorrizkoak neronek (zerbait) moldatuta. Orrialdeak, argitalpen banarenjatorrizkoei dagozkie.]
|
|
|
Artikulua idaztera bultzatu gaituzten arrazoiak ugariak dira. Batetik, gauregungo joera historiografikoek aldarrikatutako historia osoa egiteko, arkeologiakdioenari so egitea ezinbestekoa delako, are gehiago agiri gutxi batzuk baino
|
ez
daudenean. Bestetik, arkeologiari buruzko argitalpenak, Goi Erdi Aroari buruzkoakbarne, oso zehatzak eta berezituegiak direlako eta, beraz, sintesi lanak falta direlako.
|
|
|
Gardner eta Lambert (1972) kontziente ziren termino horien nahasketaz.Autore horiek zioten gizabanako bat beste taldeko kide bezala integra zitekeelakide horiek kontrolatu eta manipulatzeko edota bere komunitate kulturalarekingustura ez
|
daudenean
.
|
|
|
Merkataritza balantzak desorekan
|
daudenean
, kapital fluxuen desorekak balantzan jarriz lortzen da ordena monetarioa 21
|
|
|
Nork ez du laranja usaina atzamarretan antzeman, laranja eskuz zuritu eta gero? Edo udako egun bero horietan, eskuak izerdiz blai
|
daudenean
, nork ez du eskuz zapalduz usain fina eta freskagarria hartu?
|
|
|
Konposatu askoren kasuan, usainak ez du inpresio berbera sortzen egoera puruan
|
daudenean
edo nahaste batean diluiturik daudenean; esate baterako, zibeta aipa daiteke. Horrelako fenomenoen ezagumendua perfumegintza artearen oinarria da.
|
|
|
Konposatu askoren kasuan, usainak ez du inpresio berbera sortzen egoera puruan daudenean edo nahaste batean diluiturik
|
daudenean
; esate baterako, zibeta aipa daiteke. Horrelako fenomenoen ezagumendua perfumegintza artearen oinarria da.
|
|
|
B.Finkatzaileak deituriko konposatuen zeregina oso garrantzitsua da. Alkoholetan disolbaturiko substantzia aromatiko batzuk disoluzio batean
|
daudenean
, hegazkorrenak izango dira disoluziotik ihes egingo duten lehenak; beraz, perfumearen usaina ez da zerbait definitua izango, usain desberdinetako segida bat baizik. Arazo hori ekiditeko, disoluzioari finkatzaile bat gehitzen zaio, usain desberdin guztiak bateratzeko.
|
|
|
edo talde polarra leku babestuetan daukatenak, kimikoki geldoak dira, eta, beraz, ez daukate usain berezirik, edo usaingabekoak dira. 4 Molekula batean aurki daitezkeen talde polarrak bata bestetik hurbil
|
daudenean
, bateratzea sor dezakete; urrun daudenean (konjugaziorik ez), ostera, sakabanatzea gerta daiteke, usainari dagokionez behintzat.
|
|
|
edo talde polarra leku babestuetan daukatenak, kimikoki geldoak dira, eta, beraz, ez daukate usain berezirik, edo usaingabekoak dira. 4 Molekula batean aurki daitezkeen talde polarrak bata bestetik hurbil daudenean, bateratzea sor dezakete; urrun
|
daudenean
(konjugaziorik ez), ostera, sakabanatzea gerta daiteke, usainari dagokionez behintzat.
|
|
|
Oinarrizko notetan erabiltzen diren produktuen usainak, egoera puruan ez dira batzuetan oso atseginak suertatzen, eta horregatik diluitu egin behar dira, usaina nabarmenki aldatuz. Dena dela, alkoholetan diluzio egokian
|
daudenean
, haiek dira perfumeari nortasuna ematen diotenak.
|
|
|
Proteina osatugabeak dira, metionina izeneko funtsezko aminoazido baten eskasiak baitira. Aminoazido hori neurri handi batean zerealetan eta tuberkuluetan aurkitzen da; horregatik, bi elikagaiak plater berean
|
daudenean
(babak arrozarekin edo patatarekin), plateraren proteinaren kalitatea handitzen da.Karbohidratoen ekarpena %55 edo %60 bitartekoa da, eta almidoia da osagai nagusia. Gainera, zuntz ugari ematen du (zelulosa, hemizelulosa eta pektina).
|
|
|
Gantz azido monoasegabeak ere baditu (koipe ona), gainerako haragiek baino proportzio handiagoan.Gainera, kontuan hartu behar da txerriaren gantzaren %70 inguru azalaren azpitik dagoela, eta, beraz, harakinak edo kontsumitzaileak berak erraz ken dezakeela. Nahiko koipetsua denez, kontuan hartu da obesitatea, patologia kardiobaskularra eta alterazio lipidikoak (kolesterola edo triglizerido handiak odolean)
|
daudenean
. Txerriari eman zaion elikadurak duen eragina azaltzeko, zerri iberiarra dugu.Gizentzeko fasean, larrean, ezkurrekin eta mendiko larrearekin elikatzen da.
|
|
|
Alcatel ekoizle frantsesaren bi modem modelori esker, ordenagailuetan sar daitezke Internetera konektatuta
|
daudenean
, eta barruan zelatatu, “Libération” egunkariak atzo jakinarazi zuen ikertzaile japoniar baten lanaren arabera. Interneteko sarbide azkarreko Speed Touch Home eta 1000 ADSL ereduak dira, batez ere ordenagailu bat baino gehiago dituzten enpresa eta partikularrentzat, eta, Tsutomu Shimomuraren arabera, sarera konektaturik daudenean prozedura “sinple” bat erabiliz gero, ordenagailura sar daiteke.
|
|
|
Alcatel ekoizle frantsesaren bi modem modelori esker, ordenagailuetan sar daitezke Internetera konektatuta daudenean, eta barruan zelatatu, “Libération” egunkariak atzo jakinarazi zuen ikertzaile japoniar baten lanaren arabera. Interneteko sarbide azkarreko Speed Touch Home eta 1000 ADSL ereduak dira, batez ere ordenagailu bat baino gehiago dituzten enpresa eta partikularrentzat, eta, Tsutomu Shimomuraren arabera, sarera konektaturik
|
daudenean
prozedura “sinple” bat erabiliz gero, ordenagailura sar daiteke. 36 urteko ikertzaile japoniar honek, Estatu Batuetan lan egiten duenak eta Kevin Mitnick pirata informatikoaren atzipenaldia onartu zuenean ospetsu egin denak, bere etxerako modem horietako bat erosi zuen, eta, egunkarian azaldu zuenez, konturatu zen aparatuak “atzeko ate” (“backdoor”) deritzona zuela.
|
|
|
Kalifikazio horrek ezaugarri bereizgarriak ditu izaera berekoen artean, elaborazioaren oinarrizko lehengaiaren, natur ingurunearen edo elaborazio metodoen ondorioz. Horrez gain, jatorri geografikoari buruzko erreferentziak ere sar daitezke produktua eskuarki izen horrekin merkaturatzen denean eta lehengaia lortzen denean, bai eta lantze eta eraldatze prozesuak ere, geografia izen horrekin lotuta mugatutako eremu geografiko batean egiten direnean, eta babestutako produktuaren kalitatea eta espezifikotasuna haren mende
|
daudenean
. Hori dela eta, erreferentzia geografikoak dituzten izen espezifikoen eta jatorri deituren artean hurbiltasuna edo gainjarpena dagoela nabarmendu behar dugu.
|
|
|
Elikaduraren oinarria izan behar dute, betiere kantitateak pertsona bakoitzaren energia beharretara egokitzen badira. Zentzuzkoa da ahalik eta gehien murriztea gozoegiak diren produktuen kontsumoa, azukre sinple eta kaloria ugari baitituzte; batez ere, obesitatea, diabetea edo odoleko lipidoen asaldurak
|
daudenean
. Garrantzitsua da elikagaien koipearen jatorria zaintzea:
|
|
|
urarekin konbinatzen direnak eta disolbatzailearekin nahasten direnak. Lehenek lan egiteko errazagoak direlako abantaila dute, ez baitira toxikoak eta zuzenean aplika baitaitezke zur “biluzian”, hau da, aldez aurretik lakaz edo bernizez estalita ez
|
daudenean
. Gehien erabiltzen diren uretako tindagaiak okreak, anilinak eta intxaurrondoak dira (intxaur azaletik lortutako koloratzaileak, intxaurrondoaren antzeko kolorea emateko balio dutenak).
|
|
|
Beraz, garrantzitsua da ez zapaltzea ez kolpatzea, ez tolesteko. Markoak bigunduta
|
daudenean
, aginteak atera daitezke. Atalaserik ez duten metalezko marko erabilien kasuan, orriarekin jartzea gomendatzen da.
|
|
|
Lehenengo aldiz belarra landatu nahi bada, garrantzitsua da eremua ondo aukeratzea. Soropilak eguraldi txarra jasan arren, komeni da kokaleku eguzkitsua aukeratzea udak epelak direnean eta iparraldera begira
|
daudenean
, udak oso beroak badira. Baldintza klimatikoek landatu beharreko hazi mota zehazten dute Haziei dagokienez, barietate handia dago.
|
|
|
A probitamina eta B konplexuko bitamina batzuk nabarmentzen dira, bereziki B3 edo nikotinamida, eta, gainera, laktonak, polisakaridoak, aminoazidoak eta oraindik identifikatu gabeko beste substantzia batzuk. Osaera eta propietateak direla eta, arnas aparatuko gaitz errepikakorrak edo organismoaren defentsak apalak diren beste edozein egoera
|
daudenean
gomendatzen da. Aurkezpena eta kontserbazioa Propoliak trinkotasun aldakorra du, jatorriaren eta tenperaturaren arabera.
|
|
|
Ahal den neurrian, garraio publikora zenbateko zehatzarekin igotzeko eskatu zuen, eta kiosko batek behar adinako aldaketarik ez ote duen ulertzeko. Azken finean, guztiek argi dute merkataritzak ahots abeslaria eramango duela moneta berri bakarrarekin praktika egiteko orduan, batez ere euroaren eta pezetaren arteko bizikidetza aldia hasi eta egun gutxira beherapenak
|
daudenean
. Administrazio publikoak hainbat informazio kanpaina egin eta alertak zabaldu zituen arren, Seteko lehendakariak gogorarazi zuen “garrantzitsua dela zentimoak baloratzea, kontuan hartzea” prezioak gorantz biribiltzeko eta sistema desorekatzeko.
|
|
|
Zaharrei buruz honelaxe dio: " Ezinduak
|
daudenean
ere, gurasoak, irakasleak eta senide zaharrak ongi har itzazu".
|
|
|
Seniderik hurbilenak su ematen dio txondorrari. Txondorrak bizpahiru ordu irauten du sutan eta, hezurrak kixkalita
|
daudenean
, bildu eta errekara jaurtitzen dituzte.
|
|
|
Ezkontza istiluak
|
daudenean
, emazteak alferrik jotzen du poliziarengana. Poliziek ere gizonaren nagusigoa onartua dute.
|
|
|
‘Orduan, suari begira zegoela, kea urrundik ikusiko zela konturatu zen. Leihoa zabaldu eta ardiak baserritik urruntzen ikusi zituen, estratan gora talde estu estua eginez, ardiek beldurrak
|
daudenean
duten estutasunarekin. Bere bila etorriko zirela konturatu zen eta, sabaira joanda, belarraren azpian ezkutatzea erabaki zuen.
|
|
|
Bestela esan, letrarik ezagutu gabe, irakurtzen jakin gabe, buruz ikas daitezke otoitzak, are errazago otoitz horiek bertsutan ezarriak
|
daudenean
.
|
|
|
Maila horretara, eta askozaz ere goragokora, aspaldi igo ginen euskaldunok, aberastasunez behintzat. Ez dut esango aberastasun horiek ongi banatuak daudenik; bai, ordea, aski eta gehiegi direla, dauden
|
daudenean
, huskerietarako, izpirituari dagozkion huskerietarako, diru pilotxoren bat edo beste bazter ahal izateko.
|
|
|
Honek, guztiok ezagutzen dugun Euskaltzaindiko sarrera hitzaldi jakintsuan, garbi aitortzen du ez derizkiela honetan imitagarri. Hainbesteraino, ez bailituzke eredutzat hartu dituen antzinako liburuak dauden
|
daudenean
berriz argitara emango," arriskuz betheriko egitekoa" dela jakinik ere," Syntaxis aldetik zuzendurik" baino. " ...euskara zuzen eta kanonikoaren ithurri eta maisu izaiteko egiten diren edizinoetan horrenbertze haizu litekela dirudi21".
|
|
2002
|
|
|
Afaltzen
|
daudenean
telebistaren bitartez beraien etxeetan sartzen diren pertsona horien berri jakin nahi izatea logikoa dirudi, bai. Baina niri hain zaila egiten zait...
|
|
|
Hamairu narrazio labur sakonez osatu du Xabier Montoiak «Baina bihotzak dio», bere azkenengo ipuin bilduma. Narrazio horien protagonista nagusiak, zahar edo gazte izan, beti dira euskaldunak, baina munduko edozein bazterretan aurkituko ditu irakurleak, erbesterik latzenean, hau da, euskal lurraren hotzean ez
|
daudenean
bai, behintzat. Berdin izan daitezke Madrilera halabeharrez joandako gaztetxoa, Londresen lanean dabilen ezpeletarra, arazoei bizkar emanda Italiara doazen bizkaitarrak, Fleury Merogisen preso dagoen saratar ama gaztea, neba drogazalearen bila Indiara doan bizkaitarra, K2-ko gailurrera ailegatu nahian dabiltzan nafarrak, Australiara emigratzen duten ezkondu berriak, Mexikora ihesean doan familia...
|
|
|
Suterik balego ere, zuri hots egingo dizu, eta hala nahi izanez gero baita suhiltzaileei ere. Etxean bizi diren gaixoek alarma bat izan dezakete eskura, eta larri
|
daudenean
botoi bati sakatu hutsean Maiordomoak zure telefonora hots egingo du.
|
|
|
Argia saltatzea ere saihestu dezake: tresna gehiegi aldi berean piztuta
|
daudenean
, maiordomoak automatikoki itzaltzen ditu batzuk, zuk jarritako lehentasunen arabera.
|
|
|
Zenbaitetan erantzukizun handiaren zama nabaritzen dugu halako arazoren bati aurre egin behar diogunean: euskararen gramatiketan deskribatu gabe dagoen puntu baten inguruan, kontraesanak dituzten deskribapenak
|
daudenean
, estiloarekin zerikusia duten liburuek edota joerek kontraesanak dituzten ohiturak edo proposatzen dizkigutenean, norbaitek maiz erabili dugun hizkuntz baliabideren bat txarto erabilita dagoela aldarrikatzen duenean eta abar". Arrazoi eta arazo horiekin bat egin duen edota bat etor litekeen profesional oro da eta izan daiteke mintegikide.
|
|
|
EUSKARAZKO komunikabideetan eta era batera ala bestera abertzaleen kontrolpean diren medioetan izan du oihartzun maila bat Jon Abril kazetari beratarraren auziak. Estatuko botere mediatiko nagusienen menpe diren medioek kazetarien aurkako erasoak
|
daudenean
antolatzen dituztenekin konparatuta oihartzun nimiñoa. Indar harreman mediatikoen beste erakusle bat izan da.
|
|
|
Gero, poliki poliki, itsas bazterrera hasten dira hurbiltzen. Ura ukitzeko zorian
|
daudenean
, itsasoak atzera egiten die ordea. Beldurtu egin ote da?
|
|
|
Batzuetan ordea besteentzat film txarra dena, eurentzat onena da, «izan ere askotan horrenbeste efektu daude, argumentua, gidoia edo aktoreak esaten duenaren ildoa galtzen duzula, begirada beste leku batean duzulako" dio Agirrek. Bere lankidearen ustez," jende arruntarentzat askotan odol, munstro eta efektu asko
|
daudenean
pelikulak koherentzia galtzen du". Aditu hauentzat aldiz, efektuz jositako filmek inspiraziorako eta ikasteko balio dute.
|
|
|
Efektu berezien barruan sail ugari daude. Fisikoak (tiroak, lehergailuak...); klimatologikoak (euria, elurra, haizea, hautsa eta kea); esekitzaileak (kableak erabiltzen direnean, aktoreak zintzilik
|
daudenean
), eta Agirrek esan digunez, badirudi orain modan daudela «The Matrix» filmagatik edo; fikziozkoak (kristalak, botilak, aulkiak...) Fikziozkoak direnean, filman apurtu behar den edozer gauzaren kopia egiten da, pareta batena adibidez, eta benetako elementua apurtu beharrean kopia apurtzen da. Goian aipatu dugun bezala, makillajeko efektuak ere badaude.
|
|
|
Buruz gora zein buruz behera eskala dezake, oreka mantentzeko isatsa erabiltzen duelarik. Erraz ikusten dira basoan goazela zuhaitzean gora ezkutatzen direnean, baina, behin enborraren atzealdean
|
daudenean
ez digute beraien 300gr inguruko gorputz liraina agertzen. Animalia goiztiarra da eta eguerditan, udan, siesta moduko lo kuluxka egiten dute, beroa ekiditeko.
|
|
|
Gehienetan kirurgia ezinbesteko izaten da botika bidezko tratamendua broteak kontrolatzeko aski ez denean edo konplikazioak
|
daudenean
.
|
|
|
Beste batzuk karrera hasten
|
daudenean
amaitzen da gurea, baina baikorra izan beharra dago eta geuk aukeratu dugula pentsatu, horretan larrua uzten dugula eta urte zoragarriak gozatzeko aukera ematen duena.
|
|
|
Larrialdian
|
daudenean
, ez dute denborarik galtzen kexaka eta arazoarentzako irtenbide bila hasten dira.
|
|
|
Altzariak, aparatu guztiak edo haietako batzuk eta txorrotak berritzea izan liteke konponbidea, hodiak eta hormak oraino egoera onean
|
daudenean
.
|
|
|
Hiru parkeetatik bitan ez dago komun publikorik eta
|
daudenean
, ez daude egoera onean kontserbazio eta garbitasun aldetik.
|
|
|
Ohantze bakoitza bereiz egoteari esker, bi pertsona etzanik
|
daudenean
, haietako baten mugimenduek ez dute bestearen erosotasuna eragozten.
|
|
|
Mahatsa bere heldutasun une egokienean biltzen da, fruituan azukre eta azidoak proportzio ezin hobean
|
daudenean
.
|
|
|
Rol horien artean bada bat bereziki aipagarria eta funtsezkoa: erraztailea. Erraztaileak taldearen dinamika gainbegiratzeko ardura hartzen du.Distantzia mantendu ohi du, ez da derrigor buru belarri sartzen taldearen gorabeheretan, taldearen psikologia kontrolatzen du, eta, taldeko arduradunarekin batera, iparra markatzen du zailtasunak
|
daudenean
. Gure taldeko erraztailea EHUkoPsikologia Fakultateko irakaslea da, eta oso mesedegarri gertatu da hala izatea.
|
|
|
Eta osotara begiratuz, 46 doktore; 92 irakasleekinalderatuz, %50 (hain zuzen, eskatzen den gutxienekoa). Baina datu horiek guztiaktitulazioak osotasunean garatuta
|
daudenean
eduki genituzke, portzentajeaktitulazio bakoitzeko gordez.
|
|
|
Izan ere, Euskal Herrian argitaratzen diren historia aldizkarigehienek toki urria edo hutsa gordetzen dute liburuen aipamenentzat. Liburu aipamenak
|
daudenean
, ia beti, liburuak goratzeko izaten dira, eta ez beraien alde ilunakedota kritikagarriak plazaratzeko. Lau dira joera honetatik, nolabait, aske geratzendiren aldizkariak.
|
|
|
Beti da garrantzitsua, eta identitatearteko harremanak jokoan
|
daudenean
are garrantsitsuagoa, agian, informazio iturrien inpartzialtasuna bermatzea.
|
|
|
Ikusi ohi da herritarrak hedabideen eragin zuzenagoa izaten dutela orientazio beharrak
|
daudenean
eta gizartea bera egituratzeko une erabakiorrak datozenean: hauteskundeak, gerrak...
|
|
|
Esaten dena baino gehiago komunikatzen da mintzakideak aurrez aurre
|
daudenean
. Maitaleen arteko komunikazioa ez da hitz hutsetan oinarritzen:
|
|
|
Distantzia intimoak (metroa baino gutxiagokoa) bere esangura du. Borroka batzuetan eta sexu harremanetan hurbil hurbil daude mintzakideak (hamabost bat zentrimetrora edo); metro erdira edo gelditzen dira pertsonak taldean
|
daudenean
(autobusean edo metroan, esate baterako; distantzia horri eustea ezinezkoa denean, geldi geldi gelditzen gara, geure ingurukoak ahalik eta gutxien ukitzeko). Metroaren inguruan ezartzen ohi da, gure artean, konfiantzazko distantzia:
|
|
|
Pertsonaia publikoek ekintza publikoak burutzen dituztenean, eta horien jardunbideak interes publikoari lotuta
|
daudenean
, informazio eskubidea ohore eskubidearen gainetik dago. Adibidez, lehendakari baten iritzi politikoak eta moralak ezagutzea garrantzitsuagoa da gizartearentzat lehendakariak berak iritzi horiek gordetzeko duen eskubidea babestea baino.
|
|
|
Egokiak ere izango diren ikusi egin behar. Salgai
|
daudenean
hau begiz baino hobeto belarriz igarri ohi da. Agur.
|
|
|
Zer esan, Gelius, zure ezpain gorrailak Neguko elurra bezain zuri
|
daudenean
,
|
|
|
Beraz, diakritikoak erabili beharrean, datu basean karaktere anitzeko sinbolo esanguratsuak erabiliko dira, gero baliatuko den programak zuzenean trata ditzan edo, tratatzerik ez badu, esportazioan bihurketa egiteko. Alomorfoak erabil daitezke, baina salbuespen gisa, forma kanonikotik urrun
|
daudenean
, eta beti forma kanonikoari lotuta, aldaketak egiten direnean, alomorfo guztietan egin daitezen. Horrela, euskaraz, hon, har edo hobe alomorfoak erabil daitezke, baina hau, hura eta on forma kanonikoei loturik.
|
|
|
60 Bizidunek aukeran dute genitiboa bai mugatuta
|
daudenean
, bai mugagabean. Ez, aldiz, bizigabeek, mugatu pluralak beti eskatzen baitu genitiboa motibatiboaren aurretik (mendiengatik, ez* mendiegatik, nahiz mendiakatiko moduko osaeretan ez den genitiboa azaltzen, hain zuzen ere, mugatasuna eta numeroa absolutiboan bezala mantendu delako (ak)).
|
|
|
3 Frijitu olio bero ugaritan. 4 Gorrituta
|
daudenean
, atera eta gorde plater batean. 1 Oinarri zabaleko lapiko batean olio pixka bat bota.
|
|
|
Aurreko kanpainan, 28,25 euro ordaintzen zen (4.700 pezeta 11,5 kilo bakoitzeko), eta aurten, berriz, 15,03 euro/ a. Asajak bere kontuak egiten ditu, eta Extremadurako dehesetan 360.000 zerri iberiar hazten direla eta horiek 14 arrobetan
|
daudenean
saltzen dituztela kontuan hartuta, sektorea 66 milioi euro inguru galtzen ari dela kalkulatzen du (11.000 milioi pezeta). Gaur egun, abeltzainari bere animalien gantz azidoen analisiaren arabera ordaintzen zaio.
|
|
|
Orin Zebest Landareek hazteko lekua behar dute. Batez ere loreontzi batean
|
daudenean
, ingurune egokia izan dezaten saiatu behar da. Horregatik, komeni da noizean behin loreontzi handiago batera eramatea.
|
|
|
Oro har, barazkiak ur hotzetan garbitu behar dira, ez epeletan, ez berotan, moztu aurretik, ebakia egitean elikagairik (gatz mineralak eta bitaminak) gal ez dezaten. Barazkiak egosten ditugunean, ur irakinetan sartu behar ditugu, borborborka, ez oxidatzeko (ilundu), eta, hala, egosita
|
daudenean
, ur irakinetik atera eta ur hotzaren zorrotadaz freskatu. Xukatu berehala, gehiegi garbitu ez daitezen.
|
|
|
Elikagai egokia ez da segurua Elikagai bat aplikatzen ahal zaion berariazko araudiarekin bat etortzeak ez du esan nahi produktua segurua denik, baina bai haren kaltegabetasuna eta merkaturatzeko gaitasuna. Aipatutako Erregelamenduak aukera ematen die botere publikoei eta agintariei neurri jakin batzuk hartzeko, baita produktua merkatutik kentzeko ere, beharrezkoa bada, elikagaia, araudia bete arren, “legez” segurutzat jotzen ez dela pentsatzeko arrazoi aski eta arrazoituak
|
daudenean
. Neurri gisa, segurtasunik ezaren adierazpenak lote edo sorta bateko produktu guztiei eragingo diela zehazten da, salbu eta ziurtasunik eza kasuan kasuko elikagaiaz soilik predikatzen dela frogatzen bada, eta ez gainerakoaz.
|