|
2000
|
|
|
Aldi berean, esan beharra
|
dago
Erabilera Sozialaren eta Komunikabideen batzordeak berari zegozkion gainerako gaiak tratatzeko modurik ez zuela eduki, deitua ere izan ez zelako.
|
|
2002
|
|
|
Gaur gaurkoz ere, Nafarroako gune euskaldunenak Bizkaia eta Gipuzkoako gune euskaldunenak baino euskaldunagoak dira. Gero Iruñerrian nahasketa dago eta gainerakoan ez
|
dago
erabilerarako ia inolako aukerarik. Araban egoera desberdina bizi da.
|
|
|
Nafarroari dagokionez, nik aurrerakada handiagoa espero nuen eremu euskaldunenetan eta Iruñerrian zerbait handiagoa ere bai, baina bietan ematen da egonkortze prozesu bat. Iruñean argi dago euskaldunak elkartu egiten direla harreman sarea egin ahal izateko, bestela ez
|
legoke
erabilerarik ia. Eremu euskaldunetan beste zerbait gertatzen da, eta seguruenik euskaldunek beste trinkotze maila bat dute erdaldun elebakarrekin.
|
|
2004
|
|
|
euskara dakitenen kopurua kontuan hartuta, jaso dugun erabileraren neurria espero zitekeena baino altuagoa baita?. Ez
|
dago
erabilera bezalako neurgailurik benetako diagnosia egin nahi bada, Euskal Soziolinguistika Institutua.
|
|
2006
|
|
|
Jendea, profesionalak. Beraien motibazioa aztertu, duten ezagutza baloratu eta
|
dagoen
erabilera neurtu, horixe da buruz jokatu nahi bada aldez aurretik egin beharreko azterketa. Bada, horrelako estudiorik egin gabe Osakidetzak kontuan hartu duena lurraldeetako eta herri/ hirietako populazioaren hizkuntza portzentaiak.
|
|
2007
|
|
|
Badaude, baita, euskaltegitik plazara ateratzeko planak ere. Eta batez ere, eta ez HEArekin lotuta bakarrik, baina bai oso lotuta, hor
|
dago
erabilera planak bultzatzearen erronka. Euskaltegietan egiten dugun hori kaleratzea eta kalean egotea lortu behar dugu, horrek gure ikasleei indarra emango baitie euskaraz mintzatzeko.
|
|
|
• Elkarrizketetan haurrak tarteko direnean euskara gehiago erabiltzen da haurrik ez dagoenean baino, nahiz eta zonalderik erdaldunenetan haurrak bakarrik
|
daudenean
erabilera nabarmen jaisten den.
|
|
|
(...) hau da, bi aldagaien arteko korrelazioa geometrikoa da. (...) Zenbat eta gaitasun maila handiagoa, orduan eta gertuago
|
dago
erabilera gaitasun mailatik (indizea 1 izatetik). Jakin badakigu gaitasun mailak, besteak beste, mintzakide potentzial gehiago ekartzen dizkigula, eta elkarrizketak euskaraz gertatzeko ezinbestekoa dugu mintzakideak elebidunak izatea.
|
|
|
%4 eta %4, 7, hurrenez hurren. Udalen tamainaren araberako informazioari esker argiago ikusten da Arabako hiriburuaren eta gainontzeko udalerrien artean
|
dagoen
erabilera tartea.
|
|
|
Eskolak eskolaz kanpoko eta eskola aldiaren ondoko loturak eta indargarriak behar beharrezkoak ditu, haurrak eskolan jasotako trebetasun eta ezagutza horiek indartuz eta barneratuz joanen badira. Horretan
|
dago
erabileraren gakoa, ez euskaraz ikasten duten haur eta gazte anitz izatean, gazte horiek euren bizitza sozial, emozional nola intelektualean euskaraz ere ongi, eroso eta egoki komunikatzeko gaitasuna izatean baizik. Eta hori eskolak soilik ez du ematen.
|
|
|
Brother laginaren USB konektorea karkasaren atzealdean ezkutaturik
|
egotearren
erabilera korapilatu egiten da.
|
|
|
Ikuspegi horren atzean, izatez, hauxe baitago: erabilerarik gabeko euskararen ezaguera posible baldinbada, ezagueraren mekanismoak beregainak dira, eta ez
|
daude
erabileraren baitaneta horren esanetara makurtuak. Hementxe hasten dira, nire ustez, dualismo galgarriaren ondorio makurrak.
|
|
|
Baina material horiek guztiak ez dira egokiak aplikazio guztietarako. Itxuran eta funtzioan
|
dagokien
erabilerara ondoen egokitzen diren harri naturalen eta ehunduren bila ari da industria.
|
|
|
Auzitegi Gorenaren ustez, ez da infusio hutsa, zenbait espezieren prestakina baizik, eta horien izaera elikagaiena edo farmazeutikoa da gure herrialdean indarrean dagoen legedia interpretatuz argitu beharreko objektua. Ondoren, uste du ez
|
dagoela
erabilera arrunteko espezieen aurrean, populazioaren gehiengoak behar bezala ezagutzen dituenak. Eta ondorioztatzen du ZY14 landarez egindako prestakina 1973ko urriaren 3ko Aginduaren eranskinean agertzen ez diren landare espeziez osatuta dagoela.
|
|
|
Orain dela 20 bat urte herriko argazkilari talde bat hasi zen herriaren gaineko argazki zaharrak batzen, eta gerora Udalak eskuratu zituen. Argazki horiei
|
dagokien
erabilera emateko asmoz, 2003an Udalak beka bat deitu zuen. Hala, Leire Parra historialariak irudiak artxibatu eta dokumentazio lana egin zuen.
|
|
2008
|
|
|
Corpusak kontsultatzeko tresnetan
|
badaude
erabilera zabaleko tresnak (nahiz eta norberak bere corpusarentzat berariaz egindakoak ere asko diren).
|
|
|
5 HIZKUNTZA GAITASUNA, EUSKARAREN KALE ERABILERA, ETXEETAKO ERABILERA, TELEBISTA IKUSTEKO GARAIAN
|
DAGOEN
ERABILERA ETA EGUNKARIAK IRAKURTZERAKOAN DAGOEN ERABILERA.
|
|
|
5 HIZKUNTZA GAITASUNA, EUSKARAREN KALE ERABILERA, ETXEETAKO ERABILERA, TELEBISTA IKUSTEKO GARAIAN DAGOEN ERABILERA ETA EGUNKARIAK IRAKURTZERAKOAN
|
DAGOEN
ERABILERA.
|
|
|
Araua ematen dutenen eta euskalgintzako profesionalen, era kundeen, taldeen, etab.en arteko informazio trukearen eta elkarlanaren beharra dago eta badakigu Euskaltzaindia horretaz jabeturik dagoela. Behar horren arrazoia da erabakiek gaur egun nagusi diren edo nagusitzear
|
dauden
erabilera errealetan (baldin badaude) ahalik eta nahasmen eta distortsio txikiena eragitea (erabiltzen den eta baliabideak sortzen dituen hizkuntza ari gara arautzen eta normalizatzen; ez gara objektu geldo eta abstraktu batez ari).
|
|
|
– Izenordain kategoriakoa euskara osoan hedaturik
|
dagoen
erabilera dugu, Lazarragarenean ere lekukotza garbia duena. Hala darabiltza bestek, > besteri> (9r), > besteren> (28v), bestegan> (41r), bestegana> (32v):
|
|
|
erraztu egin behar du ikasleek ahozko hizkuntzaren erabilera formalagoari dagozkion komunikazio trebetasunak lortzea. Horretarako, ikasle bakoitzak duen ahozko hizkuntzaren mailatik abiatu beharra
|
dago
erabilera zabalago eta sakonago bat iradokitzeko, trukeak bultzatzen dituzten egoerei indar emanez, non ahozkoa komunikazioaren oinarri izango den. Egoera hauek izango dira abiapuntu ahozko hizkuntzaren erabilera formalduago, landuago baten garapenera zuzenduriko lana planifikatzerakoan.
|
|
|
Edozein erreminta erostean aztertu beharreko alderdi garrantzitsu bat kirtenak edo heldulekuak finkatzeko modua da, ez baitira erraz askatu behar. Tresna bakoitza
|
dagokion
erabilerarako erabili behar da eta egoera onean dagoela egiaztatu erabili aurretik Gainera, tresna bakoitza dagokion erabilerarako erabili behar da, erabili aurretik egoera onean dagoela egiaztatu eta aparatuak kaxa, maleta edo poltsetan gorde, ahoak eta muturrak babestuta, ebakirik ez egiteko. Azkenik, ez da komeni makinak leku garaietan gordetzea, irristatu eta eror baitaitezke.
|
|
|
Edozein erreminta erostean aztertu beharreko alderdi garrantzitsu bat kirtenak edo heldulekuak finkatzeko modua da, ez baitira erraz askatu behar. Tresna bakoitza dagokion erabilerarako erabili behar da eta egoera onean dagoela egiaztatu erabili aurretik Gainera, tresna bakoitza
|
dagokion
erabilerarako erabili behar da, erabili aurretik egoera onean dagoela egiaztatu eta aparatuak kaxa, maleta edo poltsetan gorde, ahoak eta muturrak babestuta, ebakirik ez egiteko. Azkenik, ez da komeni makinak leku garaietan gordetzea, irristatu eta eror baitaitezke.
|
|
|
Voltree Power enpresak garatu du sentsoreen eta bateria “bioelektrikoen” teknologia, eta MITeko zenbait zientzialarik parte hartzen dute. Bultzatzaileek ziurtatzen dute dagoeneko erabilgarri
|
dagoela
erabilera praktikorako eta instalazio erraz bat behar duela. Bestalde, MagCap Engineering enpresak MITi lotuta egindako esperimentuetan oinarritzen da sistema.
|
|
2009
|
|
|
Euskadi lurralde txikia da eta oso gizatiarturik dago. Hori dela eta, natur parkeetan erabateko oreka gorde beharra
|
dago
erabilera ugariren artean. Gorbeiako abeltzainek horregatik eskatzen dute oreinak kopuru aldetik kontrolatzea, Gorbeiak jasan dezakeen baino gehiago ugal ez daitezen.
|
|
|
Hortaz, ez dago protokoloak espezifikatzeko lengoaia formalik, edo, behintzat, ez
|
dago
erabilera handikoa den horrelakorik. Hala ere, mintzaira naturalaz egindako protokoloaren deskribapena ahal den zehatzena, osoena, eta anbiguotasunik gabekoa izan dadin, ezinbestekoa da espezifikazio hori minimoki egituratzea.
|
|
|
Hasteko, eraiki beharreko higiezinaren gain erabakiak nork hartu dituen (proiektua) eta eraikina bera nola gauzatu den (dirua eta lana). Ondoren, higiezinaren aprobetxamendua nork zuzendu duen, bereziki ea eraikinaren kudeaketa egin izan duen patronaturik baden edo ez, eta fruitu zibilak (errentak) nork jaso dituen; aldi berean, jabeari
|
dagozkion
erabilerak burutzeko erabakiak zertarako hartu diren (herri bilerak egiteko, herriko dokumentazioa jasotzeko, jolastoki izateko). Gauza oro bezala, erabileraren ondorioz sortutako ajeak konpontzeko ardura nork izan duen, hau da, gauza kontserbatzeko betebeharra nola burutu den.
|
|
|
Halaber, Kontsumoko Institutu Nazionalera (INC) bidali du gaiari buruzko informazioa. Etiketan ez
|
dago
erabilera jarraibiderik eta segurtasun oharrik gaztelaniaz, eta, beraz, FACUAk ohartarazten du ezen, produktu horiek jostailu gisa katalogatzen badira, kontuan hartu behar dela jostailuen segurtasunari buruzko Europako 71: 2005 arau harmonizatuak, haien propietate mekaniko eta fisikoei dagokienez, ezartzen duela ezen, material hedagarriekin fabrikatuta badaude, ez dutela% 50 baino gehiago handitu...
|
|
|
Azken finean, seme alabek gurasoengandik eta gurasoek seme alabengandik ikasten dugu, eta gurpila ez da inoiz gelditzen. Gurasoek euskara ikastea nahi dugu ezagutzarik gabe ez
|
baitago
erabilerarik. Ezagutzen dugunok ere erabiltzeko konpromisoari heldu behar diogu.
|
|
|
Galdera hauei eta antzekoei kontsumitzaileen hizkuntza eskubideei buruzko araubidea deskalifikatzen dutenek ez ezik herritar gehienek ere emango lieketen erantzuna jakina da. Beraz, zergatik gaztelaniaren erabilera bermatzeko, araurik gabe ere bermatua
|
dagoen
erabilera bermatzeko, alegia, neurriak finkatzea ez da inposizioa, baina gaztelania baztertu gabe euskararen erabilera bermatzeko urratsak egitea inposizioa da eta harreman pribatuetan bidegabeki muturra sartzea da?
|
|
2010
|
|
|
Adurizek berak azaldu duenez, oso ohikoa da karea elikagaiak kontserbatzeko erabiltzea, Hego Amerikan batez ere, eta gure gastronomian ere oso zabalduta
|
dago
erabilera, Errege eguneko opiletan aurkitu ohi ditugun frutak edo ozpinetako pepinoak ditugu adibide argi.
|
|
|
Horregatik, ikastolan
|
dauden
erabilera eremuak kontuan hartzen hasi zen Euskaraz Bizi egitasmoan: hots, gela barruko jardunak (irakaskuntza ikaskuntza prozesua, ahozkoaren erabilera?) eta gelaz kanpokoak (jolas garaia, jantokia, jaiegun eta ospakizunak?).
|
|
|
Beraz lan nagusia sarea, eta ez ordenagailuaren mahaigainean. Horri deitzen zaio jarduera “netzentrikoa”, “zentrikoa” ez dena, bere funtzioak ordenagailuan dituela eta gero eta gehiago
|
dagoela
erabilerarik eza. Chromiumek uste du lan nagusia sarean egiten dela, eta ez ordenagailuaren mahaigainean.
|
|
|
Barrutik ere noizbait liturgiarako pentsatu eta erabilia izan zela ez zegoen dudarik. Egun, berriz, ez
|
zegoen
erabilera horien aztarnarik. Museo txiki eta gozo bat zen, paretetan neurri askotako pinturak zeuzkan eta horma hobietan eskulturak.
|
|
2011
|
|
|
bere hizkuntza xumearekiko erabilera leialtasun sutsua daukan hizkuntz militantea bera ere sumisioaren aldera lerratuko da egoeraren ezinak hartaraturik, nahiz eta bidegabekeriaren handiaz jakinaren gainean egon. De facto, beraz, indarrean
|
dagoen
erabilera soziolinguistikoaren dinamikak bere botere logika ezarri ohi du, eta, ondorioz, erabilera dinamika horri gain hartzea ezinezkoa da. Borondaterik irmoenak ere burua makurtu behar izaten du, hartara, erabilera dinamika hegemonikoak erakusten duen, normaltasun?
|
|
|
Oro har, gehienetan, energia elektrikoa ekoizteko edo sortzeko instalazioak ez dira egoten energia hori kontsumitu behar den lekuan, eta ekoizten diren lekuetatik ehunka edo milaka kilometrora
|
dauden
erabilera puntuetara garraiatu behar izaten dira. Erabilera puntuak herri edo hirietatik (handiak nahiz txikiak) gertu egon ohi dira.
|
|
|
H. Lotu tresna hauek
|
dagokien
erabilerarekin (erabilera bat bi tresna edo gehiagorekin lotu daiteke)
|
|
2012
|
|
|
Emaiozu zeure txanoari zuzen
|
dagokion
erabilera:
|
|
|
Hortaz, horrek ez dit balio. Atzean
|
dagoen
erabilera berdina da, eta berdina da animaliekiko dagoen kontzepzioa. Guretzat gauzak dira, eta baliabide ekonomikoak ere badira.
|
|
|
4 Dimentsio subjektiboaz. EAEn zein Nafarroan euskarazko gaitasunarentransmisiorako ahalegin argia antzematen da, baina familiako helduekin (anai arreba, bikotekide eta gurasoekin)
|
dagoen
erabileraren proportzioa seme alabekin dagoenabaino murritzagoa izateak honako mezu inplizitu eta etsigarri hau helarazten die haurhoriei: euskara umeen hizkuntza da eta erdara helduena, gizartean balio duena.
|
|
|
Zonen banaketa sistemak ez du kontuan hartuko ekosistema hauen mendeko diren herrien bizitza ekonomiko, politiko eta kulturalean izan dezakeen eragina. Berriz ere, arrotzek, lurraldea banatzeko irizpideak ezarriz eta zona bakoitzeko erabilera inposatuz, bakoitzari
|
dagokion
erabilera erabakiko dute.
|
|
|
Inprimagailuak tinta injekzioa gomendagarriak dira argazkiak, paper egokia erabiltzeko aukera ematen baitute.
|
Badaude
erabilera jakin batera bideratutako tinta injekzioko berariazko ereduak orokorra, testuak nahiz irudiak inprimatzekoa. Horretarako, sei tinta eta inprimatze buru, sistema hauekin:
|
|
|
Monitore honen prezioa 837 euro da. Erabilera bikoitzeko pantailak Bikoitzeko pantailak ere
|
badaude
erabilera, ordenagailuko monitore gisa eta ikusteko balio dutenak telebista. Samsung fabrikatzaileak= »http ://www.samsung.com/es/ consumer/ pc peripherals printer/ monitors/ monitoror 3d/ LT27A950EX/ EN modeloa du»–Samsung SyncMaster T27A950. LED monitore honek 27 hazbete ditu pantailaren diagonala eta 3D teknologia.
|
|
|
Zakurrak ibilaldi luzeak eta jolasak behar ditu sasoian egoteko eta bere osasuna, fisikoa zein mentala, zaintzeko. 3 Kontratua berrikustea, animaliarekin arazorik ez izateko Sinatutako alokairu kontratua etxebizitzan baimendurik edo debekaturik
|
dauden
erabilerak zehazten dituen legezko agiria izango da. Horregatik, gure txakurra bertan egotea baimendua izan behar da.
|
|
2013
|
|
|
a) Zer egoeratan erabiliko zenituzke honako atsotitz eta lokuzio hauek? Lotu atsotitzak eta lokuzioak
|
dagokien
erabilerarekin.
|
|
|
Landareak luzaroan ez biltegiratzea, baita hoztean ere. Elikagai gordinekin kontaktuan
|
dauden
erabilera gainazalak eta tresnak garbitu eta desinfektatu. Kontuz ibili hozkailuan.
|
|
|
Etxetresna elektrikoak ohikoak dira etxe guztietan. Hala ere, beti ez dira diseinatuta
|
egoten
erabilera erraz baterako, eta ikusmena, entzumena, fisikoa edo intelektuala duten pertsonek zailtasunak izan ditzakete erabiltzeko unean. Artikulu honetan, etxetresna elektrikoek desgaitasunen bat duten pertsonentzat dituzten zailtasun nagusiak zehazten dira, eta horiek iristeko zer ezaugarri bildu behar liratekeen azaltzen da.
|
|
|
Jakin badakigu ezagutzak ez duela berez erabilera ekarriko, baina eragin egingo du. Arrue ikerketan ere hori agerian geratzen da, baina egia ere bada ezagutzarik gabe ez
|
dagoela
erabileraz hitz egiterik. Are gehiago, hizkuntza ez jakiteak ez dio hizkuntza askatasuna ez dakienari bakarrik zapuzten, bai eta dakienari ere.
|
|
2014
|
|
|
«Azaldu zidan [Barcina] presidenteak interesa zuela jakiteko kontseilari guztiek irabazten zutena eta aholkularitza zerbitzu batzuei ordaindu zitzaiena. Erantzun nion Ogasuna ez
|
zegoela
erabilera pertsonal baterako, eta auzi judizial batean behar bazen, epaileak eskatu behar duela». Urriaren 1ean, Navarra TVko Cara a Cara saioan, Osasuna futbol taldearen finantza egoeraz, Goikoetxeak esan zuen Nafarroako Ogasunak bestelako jarrera izan zuela Osasunarekin bera iritsi arte:
|
|
|
Fabrikatzailearen adierazpen bat da (kanpoko kontrol edo egiaztatze erakun deek ez dute horretan esku hartzen). Produktua
|
dagokion
erabilerarako egokia dela adierazten du, herrialdeko araudia betez.
|
|
|
Merkatuan aurki daitezkeen produk tuetako batzuk normalizatuta daude soilik; beste batzuk, berriz, normalizatuta egoteaz gain, ziurtatuta daude. Eskakizun horiek betetzen ez dituzten produktuak baztertu egin behar dira, ez baitiete berme ofizialik ematen instalazioari lotutako eragileei (proiek tuaren egileari, instalatzaileari, azken erabiltzaileari), segurtasunari, iraunkortasunari eta
|
dagokion
erabilerarako egokitasunari lotuta.
|
|
|
2 Zuzen adierazi dut objektu bakoitzari
|
dagokion
erabilera.
|
|
|
Azken kasu honetan(" gaztelera") ez dago guztiz txarto nolabaiteko tradizioa duelako eta oso hedaturik
|
dagoelako
erabileran. Hala ere, hizkuntza araua den Hiztegi Batuan" gaztelera" ordez" gaztelania" erabiltzea aholkatzen da.
|
|
|
Virginia Espin coach, terapeuta eta musikaria izango da gidaria. Tailerra Bidebarrietan
|
dagoen
erabilera anitzeko aretoan egingo da (lehengo Laixanen lokala).
|
|
|
Erabilera, berriz, beste afera da. Non
|
dago
erabileraren hazkundea Bilbon. Zertan eragin dio udal hizkuntza politikak?
|
|
2015
|
|
|
Bestalde, Berasategik nabarmentzen du berton jaiotakoen eta kanpoan sortutako euskal herritar gazteen artean alde handia
|
dagoela
erabilerari dagokionez. Kulturartekotasuna lantzeko gune estrategiko izan behar dute haur eta gazteentzako komunikabideek, adin tarte horietan baita aniztasuna beste ezeinetan baino nabarmenagoa.
|
|
|
Txerto berriak eta premisak txertatu ditu dagoeneko barne hartzen diren zenbait talderentzat, Txertoen eta Prebentzio Medikuntza aldizkarien arabera. «Helduen txertaketa sistematikoen egutegia eta baldintza mediko jakin batzuk dituzten helduentzako txertaketa gomendioak, erakusketak, arrisku jokabideak edo egoera bereziak» izeneko adostasun horrekin, eskuragarri
|
dauden
erabilera hobetzea eta biztanleen osasun estaldura hobetzea da SEMSPPH programaren helburua. Gripearen txertoa Garrantzitsua da osasun langileak, zaintzaileak edo arrisku handiko pertsonen hurbileko familia ingurunea gripearen aurka txertatzea.
|
|
|
Udalak kontu handixeagoa eskatzen du hondakinak edukiontzietan botatzerakoan, bakoitzari
|
dagokion
erabilera emateko
|
|
|
Horregatik, Udalak kontu handiagoa eskatzen du zaborrak botatzerako orduan, edukiontzi bakoitzari
|
dagokion
erabilera eman eta horrela, baliabideak optimizatzeko.
|
|
|
...nez aritzen den euskaraz neurtzen hasi zirenetik euskarazko jarduera maila bere horretan geratu balitz bezala, euskaraz gehien mintzatzen direnak haurrak eta gazteak ez balira bezala, 82 eta, batez ere, eredua Hegoaldeko eskola guztietan indarrean balego bezala.83 Pernandoren egia da eskolak bakarrik ezin duela bururaino eraman berreuskalduntze prozesua, baina are seguruagoa da ezagutzarik gabe ez
|
dagoela
erabilerarik, eta, euskarari dagokionez, hizkuntza ereduen sistemak ez duela gutxieneko ezagutza bermatzen. Alegia, eskola euskalduna ez da baldintza nahikoa euskarazko jarduna altxatzeko; bai, aldiz, nahitaezkoa.
|
|
2016
|
|
|
Lehen solairuan dago eta eskaileren bitartez igo behar da", zehaztu du Amundarainek. " Guraso batzuek igogailua jartzea ere proposatu izan dute, baina azkenean ikusi dugu irtenbide egokiena herriko plazan
|
dagoen
erabilera anitzeko lokalera lekualdatzea dela". Alkateak gaineratu duenez, oraingo lekuarekin kanpora ateratzea zailagoa da, lehen solairuan egonik.
|
|
|
Hor jokatzen dugu. Hor ezagutzan ez dago ia aurrerapenik, eta
|
dagoena
erabileratik etorriko da. Horiek euskaraz egiten badute, normalizazio prozesuak urrats kualitatibo ikaragarria egingo du, eta hurbiltzen hasiko gara egoera normalizatuan dauden hizkuntzen egoerara.
|
|
|
Euskaldunen aktibazioa bultzatzeko proposamenak gero eta indar handiagoa hartzen ari dira horren aurrean. Nahiz eta jakin egungo egoera soziolinguistikoarekin trabak
|
daudela
erabilera handitzeko, pauso handiagoak eman daitezkeela uste dute. «Zalantzarik gabe.
|
|
|
Zuzenaren ekuazio orokorraz gain,
|
badago
erabilera handiko beste bat ere: zuzenaren puntu malda
|
|
|
3 Beste sistema eragile batean bakarrik funtzionatzen duen softwarea erabiltzea. Enpresa batzuek Windows en bertsio jakin batean bakarrik funtzionatzen duten kudeaketa programak dituzte, edo, agian, une jakin batean Mac eko erabiltzaile batek Windowserako bakarrik
|
dagoen
erabilera probatu behar duela. Kasu horietan, makina birtuala ere irtenbide perfektua da.
|
|
|
Lehen aipatutako markek garatzen dituzten aktibazio kasuetan bezala, horien aktibitatea eta beste kasu batzuetan eragotzita
|
dauden
erabilera urbanistikoak hibridatzen dituzte: komunitate lorategiak, bat batean egindako eraikinak, hondartza artifizialak, artisauentzako erresidentziak, kanpaldiak egiteko lekuak, tailerrak eta ekitaldiak garatzeko tokiak, hezkuntza aktibitateak, aire libreko arte galeriak eta abar, erreflexio kritikoa eta pertsonen indartzea helburutzat hartuta.
|
|
2017
|
|
|
Isaac González itzultzailea: Itziar Murgiondo* laburpena. nahiko ohituta
|
gaude
erabilera linguistikoak era askotan neurtzen, batez ere, mapak edo grafikoak eginez une zehatzetan katalanak eta gaztelaniak katalunian eta beste testuinguru batzuetan zer presentzia erlatibo duten ikusteko. ordea, gutxi dakigu hiztunen ibilbide linguistikoei buruz eta bizitzan zehar jarrera linguistikoetan izaten dituzten aldaketen inguruan. aldaketa horiei deitzen diegu" muda linguistikoak... • Hitz gakoak:
|
|
|
...an nahi dizkio itzultzaileari artikulu honen itzulpena egiteko izandako prestutasunagatik. eskerrak, era berean, upV/ ehuko letren Fakultateari, itzulpengintza eta interpretazioa graduko hainbat praktika bat aldizkariarekin egiteko hitzarmena Soziolinguistika klusterrarekin sinatzeagatik. oan Pujolar, Isaac González eta Roger Mart� nez – Gazte katalanen muda linguistikoak nahiko ohituta
|
gaude
erabilera linguistikoak era askotan neurtzen, batez ere, mapak edo grafikoak eginez une zehatzetan katalanak eta gaztelaniak katalunian eta beste testuinguru batzuetan zer presentzia erlatibo duten ikusteko. ordea, gutxi dakigu hiztunen ibilbide linguistikoei buruz eta bizitzan zehar jarrera linguistikoetan izaten dituzten aldaketen inguruan. aldaketa horiei deitzen diegu" muda linguistikoak... kataluniako gazteei egindako inkesta 2002 eta 2007 (kgi02 eta kgi07) eta erabilera linguistikoaren inkesta 2003 (35 urtetik beherakoen emaitzetara mugatuta). elkarrizketak eta eztabaida taldeak lan honetarako egin ziren berariaz:
|
|
|
batetik, etno?, etnikotasunak irudikatzen duen guztiari erreferentzia eginez; bestetik,, diglosiko?, ez jatorrizko kontzeptuaren zentzuan, gure artean nagusi den adieran baizik: hots, gizarte eta kultura nazional modernoaren funtzio komunikatiboak dimentsio soziologikoan betetzen ez dituen hizkuntzari
|
dagokion
erabilera modua.
|
|
|
Txepetxek dioenez,, hizkuntzak etengabeko lehian
|
daude
erabilerari dagokionez, eta behar adina eta behar bezala erabiltzen diren hizkuntzak baizik ez dira barneratzen? 348 Zertan datza, baina,, erabilera egokiaren, kontzeptua?
|
|
|
Ordena itzazu: lotu adibide bakoitza
|
dagokion
erabilera arauarekin.
|
|
|
Ordena itzazu: lotu adibide bakoitza
|
dagokion
erabilera arauarekin.
|
|
|
Honek erakusten digu kontaktu zuzena bilatzen duen sare soziala dugula, ezagunekin konektatuta mantentzen gaituelarik. Ezagunekin konektatuta
|
egoteko
erabilera nagusi honek, daukan erabilera ohikoarekin erlazionatuz, sare hau berehalakotasunarekin lotzera bultzatzen gaitu, ezagunekiko etengabeko konexioan oinarritzen dena. Kontaktuekin edozein toki edo momentutan komunikatzeko aukera ematen duelarik, kontaktu zuzena eta berehalakotasuna uztartzen dituen sarea izanik.
|
|
|
Horretarako, Gasteiz hiriko 12 eta 18 urte arteko 700 gazte inguru inkestatu dira, inkesta egituratu baten bitartez. Besteak beste, sare sozial bakoitza zer maiztasunez erabiltzen duten ezagutzeko asmoarekin eta adin edota sexuaren arabera ezberdintasunik
|
badagoen
erabilera horretan. Horrekin batera, sare sozial hauek zertarako erabiltzen dituzten plazaratu nahi da eta hauek noiz eta ze tresnen bitartez erabiltzen dituzten ezagutu.
|
|
|
Ordena itzazu: lotu adibide bakoitza
|
dagokion
erabilera arauarekin.
|
|
|
Haurrak eta ondoren gazteak dira euskaraz gehien egiten dutenak baina 35 urteren ostean arduratzekoa da oraindik guztiek hizkuntza gaitasuna bermatua ez edukitzea. Erraz botatzen zaie errua hauek euskara erabiltzen ez dutenean baina hainbat faktore
|
daude
erabilera urri hau gertatzeko. Ereduen hezkuntza sistemaren porrota pairatzen dugu, eskolatik ganoraz euskaldundu gabe ateratzen diren gazteak direlarik benetako kaltetuak.
|
|
2018
|
|
|
mundu guztiak erabili behar du euskara denetarako? Esan daiteke, gaur artean ez
|
dagoela
erabilera gidatuko duen norabide argi bat. Eta, gogoratu behar da ezagutzaren aldean elementu konplexua dela erabilerarena.
|
|
|
Eta norberaren askatasunaren aurrean, libre albedrioaren aurrean, norberaren autonomia eta soberania dago. Eta kasu honetan pizgarriak eta lege babesa baino zerbait gehiago behar delakoan
|
nago
erabilera normalizatua zabal dadin zoko moko guztietara.
|
|
|
ez dago argi bainua hartzeko baimena soilik bizkarreko mina duten presoei emango ote zaien eta, hala bada, zergatik beste presoek ez duten izango Michael Phelps berdindu nahi izateko eskubidea. Bestalde, ikusteko
|
dago
erabilera terapeutikoa izango duten gatibuei onartuko ote zaien uretan plisti plasta ibiltzea, instalazioa jolaserako ez bada.
|
|
|
Hiru espazio berri gehitu dizkiote. Batetik, igerileku alboan
|
dagoen
erabilera anitzeko kantxa eta handik hurbil dagoen zuhaiztia Ganeko gunearen zati izango dira udako denboraldia amaitu —irailak 30— arte. Horrez gainera, aldagela berrien gaineko aldeak belar artifizialarekin estali dituzte eta, horren bitartez, beste 450 metro karratu irabazi dituzte erabiltzaileentzat.
|
|
2019
|
|
|
Bigarrenean, online iturburuetatik datu bilketa egin dugu, aldagai esanguratsuak antzemateko, edo gutxienez aldagai horietarako hurbilpen onargarriak (Ikus Materialak). hirugarrenean, lau kategoriako sailkapen sistema bat ezarri dugu: thriving oparo (t), vital bizi (V), heritage ondare (h), and still motel (S). kategoria horiek bat datoz nagusiki hizkuntzari
|
dagozkion
erabilera digitalaren neurriekin, eta hazi prototipikoak ezarri dira azalpenerako (ikus Metodoak). azken atalean, hainbat sailkatzaile automatiko nola eraiki diren aztertu da, hazietan oinarrituta eta gainontzeko datuetara aplikatuta (ikus Emaitzak). Lau urratseko metodo hau sendoa dela frogatu
|
|
|
Hizkuntza mota bastante sexista iruitze zat. (Xa, mutila, toka noka[]) hitanoak oinarri oinarrian du genero bereizketa binarioa solaskidearen generoaren arabera modu batera edo bestera jokatzen direlako aditzak. Auzo hizkuntzekin alderatuta, maiz esan ohi da euskara ez dela hizkuntza sexista, baina euskararen barnean ere
|
badaude
erabilera sexistak (Barquin, 2008, 13 or.)" euskararen hezurduran badira han hemen sexismoaren gainezkabideak, matxismoari erakargarriak egiten zaizkion talaiak, hitanoa bereziki". (Lertxundi, 2018). hitanoan genero bereizketa hiru modutan islatzen da:
|
|
|
Bestearen kontu barre egiteko nahia
|
dago
erabilera honen atzean. Adolfo, Flora edota honen lagunen itxura deformatuz egiten dituen iruzkin zakarren kasuan bezala.
|
|
|
Jarreren aldetik, psikologian, disonantzia kognitibotzat? ezagutzen dena gainditzea, alegia, jarrera teorikoetatik praktikoetara dagoen aldea laburtu, erabilera oztopa dezaketen konplexu eta gabeziak gainditu eta euskararen alde
|
daudenak
erabilera errealera erakarri: euskaraz gehiagotan egin, zerbitzu eta produktuak gehiago kontsumitu, etab. Euskaraldiaren muina horixe izan da, eta ideia hori bera islatu zuen azken Korrikak ere. Klika?
|
|
|
Geroagoko itxuretan, pistolak eta armak desmuntatzen azaltzen ziren gudariak, kontzentratuak, kis eta kas hotsak ozen. Haize bafada batek, lurrean
|
zeuden
erabilera paperak barreiatu zituen, eta belaunikatuetatik bat, banpez zutitu zen. Ikurrina handiak estali zuen mendia.
|
|
2020
|
|
|
Eta horrek erran nahi du pixkanaka galdu eginen dela hizkuntza. Administrazio publikoan kitxua ez da existitzen, eta ez
|
dago
erabilera bermatzen duen araudirik: horrek ahalbidetu du gaztelera hegemoniko izatea.
|
|
|
" 50 bat dantzari izaten ditugu urtero", dio zuzendaritza taldeko kide Rosa Mondragonek. Frontoian
|
dagoen
erabilera askotariko gela erabiltzen dute, eta horrekin jarraitzeko asmoa dute.
|
|
|
Tresna eta zerbitzu berdinen erabilera datuak ikusita, argi
|
dago
erabilera handiagoa izan dela 2020 urtean, bai erabiltzaileen ikuspegitik, bai egindako bilaketa kopuruaren ikuspegitik ere.
|
|
|
Beste modu batera esanda, hiztunek hika egitea erraztu edo oztopa dezaketen aldagaien gainean jardungo gara. Ondoren, genero aldagaiari erreparatuko diogu, alde handiak
|
baitaude
erabileran. Erabilera horietan sakonduko dugu.
|
|
2021
|
|
|
Hizkeretan orokorturik
|
dagoen
erabileraren ikuspuntutik kasu hauek bitxi samarrak diren arren, giza hizkuntzetan halako datibo esperimentatzaileak aurkitzea ez da batere ezustekoa.
|
|
|
Jakina, bi tradizioetako erabilerak onartzen dira euskara batu edo estandarrean. Eta horrek ez du esan nahi egon Iparraldean erabiltzen ez denik,
|
egon
erabilera orokorrekoa baita beste zenbait baliotan: ‘leku batean gertatu tarte batean’ (aste guztian egon da han); ‘egoera batean gertatu’, adjektiboari (r) ik eransten zaionean (tristerik nago; bakarrik zeuden) eta negarrez, minez, lotan, zalantzan, gogoetan... bezalakoekin (negarrez dago oraindik ere; lotan dago haurra); partizipioekin, adiera erresultatiboan (okerturik dago; okertuta dago; okertua da (go)); aginteran (zaude hortxe!; egon zaitez geldi pixka batean).
|
|
|
B. Elizanburu). Bestalde, zeina (k) izenordaina erlatiboen eratzeko erabiltzen denean, ongi bereizten dira formalki zein izenordainari
|
dagozkion
erabilera desberdinak.
|
|
|
Eskolak erabilerari eusteko dituen mugak mahai gainean jarri dituzte egileek ordea, eta oso bestelako adibidea eman dute: 13 urteko gaztetxoak ikaskideekin jolaslekuan
|
daudenean
erabilera %21, 8koa da eta etxeko erabilera %21, ia pareko. Txostenak sozializazioaren ikuspegia hartu du kontuan halako datuak interpretatzeko.
|
|
|
Edozelan ere, Arrasateko Avia gasolindegikoek azaldu dute" baxua izan arren pixkanaka erabilera gorantz doala igartzen dutela. Oñatiko Eroski supermerkatuan dagoen gunea Ibil SA enpresak kudeatzen du, eta, bertako arduradunen arabera, herri txikien eta hiri handien artean alde handia
|
dago
erabilerari dagokionez.
|
|
|
Bi aste geroago, urriaren 19an, Gipuzkoako Aldizkari Ofizialean argitaratu zen, eta, harrezkero, jendaurrean
|
dago
erabilera baldintzak aldatzeko hasierako onespenerako dokumentua. Argitaratu zenetik 45 eguneko epea dute alegazioak aurkezteko herritarrek.
|
|
2022
|
|
|
Udalerrietako datu orokorrak dira horiek, baina kalean dabiltzan herritarren artean alde handiak
|
daude
erabileran. Adinari dagokionez, argia da joera:
|
|
|
Umeek egiten dute euskaraz gehien udalerri euskaldunetan: ia udalerri guztietan
|
daude
erabilera orokorraren gainetik. Areago, etxeko eta kaleko erabilerak alderatzean nabari da umeen erabilera nabarmen handiagoa dela kalean —gogoan izan, aurrez aipatu den eran, bi erabilera horiek hurbilketa gisa soilik aldera daitezkeela—.
|
|
|
Burdindegi eta denda espezializatuetan lor daitezke. Aplikatzeko, dagokion ontzian
|
dauden
erabilera jarraibideak betetzea gomendatzen da.
|
|
|
Tamainaren arabera ere aldatzen da erabilera. Biztanlerik gutxien duten herrietan
|
dago
erabilera daturik handiena, eta alderantziz. Bilakaerak, ordea, erakusten du herririk handienetan, 10.000 biztanletik gorakoetan, 3,7 puntu igo dela erabilera, eta 1,5 puntu jaitsi, aldiz, 500 biztanle baino gutxiagokoetan.
|
|
|
Bestetik, hein handi batean euskararekiko atxikimenduak azaltzen du euskararen erabilera gaitasunaren gainetik egotea, Iurrebasok dioenez, eta hori da «aurrera egiteko aukera bakarra». Gainera, hizkuntza gutxitu gehienetan kontrakoa gertatzen ari dela zehaztu du; alegia, gaitasunaren azpitik
|
dagoela
erabilera; batik bat, transmititzen ez delako eta prestigiorik ez duelako. Euskal Herrian ere egoera antzeratsua zen duela zenbait urte, gogora ekarri duenez:
|