Bilaketa
dist.
non
lema/forma
nola
bilaketa
kategoria
Iragazkiak
Formularioa garbitu

Emaitzak: 4.626

2009
‎Nire bildurre! Etorri zan da amaori te errezibimentu terriblie egin osten. «Bazatoz alabatxoa?» Ta, pozik.
‎Da handik i urtebete edo bi eztakit ixingo bazirean, Bilbora joan nitzen, eztait pa, errekaduren bat eiten , eztait zetan. Da esan notsen, ontxe be akorduan deket ze lekuten, Bidebarrietan, kantoian, topau neuen hori uzandreori.
‎Ba, batzuk batzuk kriminalak baino txarraoak direz, bata. Holangoxe gauzak toka jate niri egitea gero! Da nire moduen beste batzueri bebai, ze biximodua zan holangoxea ta.
‎D, etorte nitzen etxera umeagaz eta eurek ixte ostien jaten oin. Da ogie, nik, bakixu, gose eukiten neuen, da ogie noizeanpehinan, uzandre egoten ez zan orduen, hartu eiten nauen. Da atzenean eite ostien ogieri honan markak egin nik hartzean baneun ez baneun igirteko.
‎Da ogie, nik, bakixu, gose eukiten neuen, da ogie noizeanpehinan, uzandre egoten ez zan orduen, hartu eiten nauen. Da atzenean eite ostien ogieri honan markak egin nik hartzean baneun ez baneun igirteko. Da exin hartu, ze ebagi ezketino markea kendu egiten notsen da.
‎Da atzenean eite ostien ogieri honan markak egin nik hartzean baneun ez baneun igirteko. Da exin hartu, ze ebagi ezketino markea kendu egiten notsen da. Hori egie santue da:
‎Umea negarrez euki naun ate kontran, da eztakit ba zegaitiño, ta uzandrea badator... Josten ostikadeaz, ho­lan euki gindun umeantzako jausi ez eiten balkoian, da, beste aldera bota nindun!
‎Etorri nitzan da etxera etorri nitzen orduen zenbat eta etxetik eta urrago da bildur gehau, e? Aitek eta amak zeozer egingo ete ostien neuri, euki neuen bildurre. Ixen zan ordu bi t, erdik ingurun allegeu nitzen orduen etxera.
‎Da banoa eskaileratatik gora, hortxe etxean, hementxe auzoan bizi nitzen ni hementxe auzoan bertan. Da banoa eskaileratatik gora ta barruan berbarotsa, da nik eiten neuen: «Ene!
‎Kaltzadora ixen zan uzaba etorri jatan eske, tranbiko kaltzadorea. Da joan ginan da, bederatzi urte, ta nik eiten naun: «Nora etorri ete naz?».
‎D, umeori emon, da sutondoan ixten nindun gau­bean; bera, ohira. Da nik eiten naun, ba, «Ume ta biok erreko gara surten» pentsetan naun neure artean, «Lo eiten enoa», ahaleginez, lorik eneuen eiten, baia. Umea altzoan, da bakixu, goizaldera orduko, ba, errendidu eiten nitzen.
‎D, umeori emon, da sutondoan ixten nindun gau­bean; bera, ohira. Da nik eiten naun, ba, «Ume ta biok erreko gara surten» pentsetan naun neure artean, «Lo eiten enoa», ahaleginez, lorik eneuen eiten, baia. Umea altzoan, da bakixu, goizaldera orduko, ba, errendidu eiten nitzen.
‎Da nik eiten naun, ba, «Ume ta biok erreko gara surten» pentsetan naun neure artean, «Lo eiten enoa», ahaleginez, lorik eneuen eiten, baia. Umea altzoan, da bakixu, goizaldera orduko, ba, errendidu eiten nitzen. Da, behin, jausi nitzen ume eta guzti surtera.
‎D, umeori emon, da sutondoan ixten nindun gau­bean; bera, ohira. Da nik eiten naun, ba, «Ume ta biok erreko gara surten» pentsetan naun neure artean, «Lo eiten enoa», ahaleginez, lorik eneuen eiten , baia. Umea altzoan, da bakixu, goizaldera orduko, ba, errendidu eiten nitzen.
‎Turinetik abiatu eta Aosta, Venezia, Padua, Trieste eta Rijeka bisitatzen ditu idazleak, bakarti, baina iruditzen zait bidaia erreportajearen generotik harantzago dagoen hausnarketa duela gogoan. Ibilaldi literarioa da eta, horrenbestez, badu zerikusirik Mentura dugun artean (2001) liburuarekin, non sustrai literario askotarikoen miaketa egin zuen. Oraingoan, aldiz, genera­zio indarra ez diote liburuek ematen.
‎Hasieratik Claudio Magrisek Danubioren arroilari jarraituz egi­niko bidaia hausnarketaria zuen gogoan. Berak «apal laburrean» egin behar omen zuen, «Po ibaiaren ingu­ruetako hiri, istorio eta desioarekin». Apaltasun aitor­mena egin zuen liburuaren aurkezpenean ere, baina ez zuen zertan.
‎Berak «apal laburrean» egin behar omen zuen, «Po ibaiaren ingu­ruetako hiri, istorio eta desioarekin». Apaltasun aitor­mena egin zuen liburuaren aurkezpenean ere, baina ez zuen zertan. Merezi izan du egileak bere buruari gogor egin eta kultur erreferentziak dosifikatzea, jaki­na baita italiar literatura eta kultura direla gaztetandik Lertxundiren itsasargi.
‎Apaltasun aitor­mena egin zuen liburuaren aurkezpenean ere, baina ez zuen zertan. Merezi izan du egileak bere buruari gogor egin eta kultur erreferentziak dosifikatzea, jaki­na baita italiar literatura eta kultura direla gaztetandik Lertxundiren itsasargi.
‎Cesare Pavese ren Il mestiere di vivere (1950), Bi­zitza lanbide izenburuaren oihartzuna eta omenaldia. Arestian esan dut Magrisek bezala ibilbide geografiko batean zehar eginiko hausnarketa sozio historiko eta literario «apala» egitea zuela xede; sakonean, ordea, kultur langintza ofizio bilakatu duenaren bizitza bi­lakatu zaio hizketagai. Turingo arkupeetako oregano usainaren usman, Pavesek bere burua hil zuen Hotel Romara joaten diren «jakin gose morbosoak» aipatzen ditu.
‎Cesare Pavese ren Il mestiere di vivere (1950), Bi­zitza lanbide izenburuaren oihartzuna eta omenaldia. Arestian esan dut Magrisek bezala ibilbide geografiko batean zehar eginiko hausnarketa sozio historiko eta literario «apala» egitea zuela xede; sakonean, ordea, kultur langintza ofizio bilakatu duenaren bizitza bi­lakatu zaio hizketagai. Turingo arkupeetako oregano usainaren usman, Pavesek bere burua hil zuen Hotel Romara joaten diren «jakin gose morbosoak» aipatzen ditu.
‎Gogoan dut Ihes betea eleberriaren zati nabarmen bat Triesten kokatzen duela, eta eleberriko protagonistetako bat Umberto Saba bera dela. Gu ere izan ginen, Italia, bizitza hizpide bidaia liburuaren atzetik, Triesten, eta joan ginen Sabak bere garaian lan egin zuen liburu dendara, gaur «Libreria antiquaria Umberto Saba» den horretara. Halaxe deskribatu zuen Lertxundik Ihes betea lanean:
‎Lan honetan zer den fikzio eta zer ez, bigarren mailako kontu bat da. Egileak bere joan etorrietan interesa pizten digu, eta irakurrian eraman egiten gaitu. Hori nola lortu duen ikusteko nik behintzat bigarren (edo hirugarren) irakurketa bat egin nuke.
‎Egileak bere joan etorrietan interesa pizten digu, eta irakurrian eraman egiten gaitu. Hori nola lortu duen ikusteko nik behintzat bigarren (edo hirugarren) irakurketa bat egin nuke.
‎Iruditzen zait edozein irakurlek goza dezakeela Antzararen bidea irakurriz. Indarkeriaren gainean gogoeta egiten du, kasu honetan bai, indarkeria politikoa dugu?, eta eszenario politikoan zein gizartean duen eragina azaltzen digu. Azalpen horretan, galtzailearen irudia gako zaio Munozi.
‎Muñozen eleberria irakurtzea plazer hutsa izan da niretzat ere. Antzararen bidea bikaina iruditu zait, irakurleon eskuetara iristen direnean irentsi egiten ditugun horietakoa. Biolentzia politikoa eta memoria historikoa maisuki harilkatuz, biktima/ galtzaile desbedinen begietatik kontatzen zaizkigu nobelako gertakizun dramatikoak.
‎Espainiako kasuari dagokienez, Gerra Zibilaren inguruko bibliografia hain da zabala ezen batzuek 50.000 liburuz mintzo baitira, literatura eta kritika barne. Kontua, dirudienez, «ahanzturaren ituna» deiturikoak gurera ekarritako kalteak konpontzen ahalegintzea da, «gure gerrako» hilen doluari leku egitea . Literaturak hartu du Historiak, Nietzschek hainbeste kritikatutako monumentuen Historiak, galdu duen lekua, eta espero zitekeen bezala, Fikzioa gaur egun Historia baino egiatiagoa, benetakoagoa, begitantzen zaigu.
‎Literaturak hartu du Historiak, Nietzschek hainbeste kritikatutako monumentuen Historiak, galdu duen lekua, eta espero zitekeen bezala, Fikzioa gaur egun Historia baino egiatiagoa, benetakoagoa, begitantzen zaigu. Muñozen eleberriak haratago joateko ahalegina egiten du, eta, Estik aipatu duenez, bertan azaltzen den biolentzia unibertsala ere izan daitekeela iradokitzen digu. Biolentzia guztiek bezala, hemengoak ere boterea suntsitzea du helburu (Arendt).
‎Bere semea ez zuela ezagutzen oihukatzen du Lisak (285), eta kanutoari lotuta daraman bizitza miserableari botatzen dio errua. Jasangaitzak egiten zaizkio kalean ikusten dituen «gogoan zaitugu» horiek (306), faltsuak iruditzen zaizkio, bakardadean bizi den minarekin ez baitute loturarik. Agurea, berriz, Demetrio falangistak bizitza salbatu zionetik dago hila, «gora komunismo libertarioa» oihukatzen zuten lagunak bere aurrean fusilatu zituztenetik.
‎Arteak, literaturak... eskaintzen dien «balkoitik» ikusten dute Gigik eta agureak besteen sufrimendua. Ez dute, Lisak bezala, osasuna galdu arte lanik egin behar izan. Pasarte horretan hausnarketa metaliterarioa iradokitzen digu narratzaileak, Arteak errealitatea, giza sufrimendua «adierazteko»/ «aditzera» emateko duen gaitasunaz?
‎Pasarte horretan hausnarketa metaliterarioa iradokitzen digu narratzaileak, Arteak errealitatea, giza sufrimendua «adierazteko»/ «aditzera» emateko duen gaitasunaz? Lisaren erantzunak errealitatearen krudelkeriak zernahi fikzio gainditu egiten duela adierazten digu.
‎Beste hari bati helduko diot nik orain. Jean Louis Davant-i Berrian() eginiko elkarrizketan aipatzen du berriki, bai Jurgi Kintanak Urre urdinaren lurrinan eta bai Kirmen Uribek bere liburuan euskal literaturaren inguruan egiten duten hausnarketa. Davantek seinalatzen du zauria «maiz erraten da euskal literatura pobrea dela...
‎Uriberen liburuak oroimen kolektiboaren eta pertsonalaren ekarpenez zabaldu nahi luke hertsitasun hori, «geureak esatea» xedetzat hartuz. Ez da harrigarri liburuko lehen eskaintza Elias Canettirentzat izatea, hots, bere oroitzapen pertsonalen hausnarketaz La lengua absuelta edo La antorcha en el oído bezalakoetan egin baitzuen «bereak esate hori». Besteak beste, atal bereziki interesgarria da liburuan 22.a, non kontatzen duen Agirrek Azkue bisitari zetorkionean, bere etxera sartzera gonbidatzeko lotsaz, beti atarian edukitzen zuela, bere bizileku txiki, txiro eta desordenatua ez erakustearren.
‎Uribek euskal literaturarekiko dugun jarreraren paralelismoa bilakatzen du eta ezkutatzeko jarrera hori senalatzen kaltegarrientzat. Etxe aurretik pasatzen diren horiek sartzera gonbidatu ditu bere liburuak eta zerbait eskaintzeko saioa egin . Obserbazio lirikoan apoiatzen da gehienbat eta ezaguna den Uriberen sentiberatasun poetiko erakargarria hor da liburuan zabal zabal, liluratzaile.
‎Jurgi Kintanak, bestalde, «euskal idazle galduaren bila» egiten duen bilaketan Iban Zalduak proposaturiko kimera baten ehizari ekiten dio, soil soil esanda 1810 eta 1940 artean euskal literaturan falta omen den poeta sinbolista edota nobelagile errealistaren bilaketari. Liburuak, Uribek eskatu bezala, etxeko ateak zabaltzen dizkio irakurleari eta ustezko txirotasun edota desordenu horren zioez hausnartzen.
‎Hain zuzen ere, testuinguruaren mugak eta sistemaren ahuleziak gainditzeko ahaleginak seinalatu ditu Kintanak bere saiakeran, Azkueri eskainiriko ikerlan sakonak ekarri dion ezagutzan zimendaturik, eta Pizkundea deritzogun aldi luze horretako alde aski ezezagun zenbait argitan ezartzen dituelako egin zait interesgarri.
‎Gustura irakurri ditut zure hitzak, Lourdes, eta zer pentsatua eman didate, bereziki Uriberen eleberriaren gainean. Ez dakit oso ados nagoen Azkueren eta Agirreren arteko enkontruari ematen diozu (e) n garrantziarekin, atal hori irakurri nuenean eleberriaren hari tematiko nagusitik ihes egiten zuen hausnarketa gisara ulertu bainuen neuk. Edo beste modu batera esateko, azken unean gai/ hari narratibo berri bat eransten zela iruditu zitzaidan, hausnarketa interesgarria iradoki arren, ordura arteko lerro eta koherentziatik aldentzen zena.
‎Hortik, Bastidaren eta Artetaren arteko harremanaren ingurukoei ematen zaien pisu narratiboa. Artetak Gernikako bonbardaketari buruzko koadroa margotzeko eskaerari uko egiten dionean, Mexikon familiarekin elkartu nahiago duela argudiatuz, bizitza lehenesten du, eta bere ibilbidean giltzarri izan zitekeen eskaintza artistikoa baztertzen. Mota horretako jokabideetan arakatzen du eleberriko narratzaileak artearen betebeharraz, bizitza (pertsonalarekin) dituen loturez gogoeta egiteko Orduña.
‎Artetak Gernikako bonbardaketari buruzko koadroa margotzeko eskaerari uko egiten dionean, Mexikon familiarekin elkartu nahiago duela argudiatuz, bizitza lehenesten du, eta bere ibilbidean giltzarri izan zitekeen eskaintza artistikoa baztertzen. Mota horretako jokabideetan arakatzen du eleberriko narratzaileak artearen betebeharraz, bizitza (pertsonalarekin) dituen loturez gogoeta egiteko Orduña.
‎biografia atalak tartekatuz, gertakizun xume eta itxuraz esdeusen garrantzia azpimarratzen da nobelan (Levik eta Ginzburgek mikrohistoria aipatuko lukete). Egia da 1936ko Gerrari erreferentzia esplizitu eta garrantzizkoa egiten zaiola etengabe, badagoela memoria his­torikoa berreskuratzeko ahalegina. Baina helburua, besteak beste, sarraski historiko horrek hondatu zi­tuen bizitzak (artisten familienak?), eragin zituen jokaerak (Liborio aitona), nahiz desagerrarazi zuen mundua ikusgarri egitea da.
‎Egia da 1936ko Gerrari erreferentzia esplizitu eta garrantzizkoa egiten zaiola etengabe, badagoela memoria his­torikoa berreskuratzeko ahalegina. Baina helburua, besteak beste, sarraski historiko horrek hondatu zi­tuen bizitzak (artisten familienak?), eragin zituen jokaerak (Liborio aitona), nahiz desagerrarazi zuen mundua ikusgarri egitea da. «Zubi zaharra desegin zen moduan» (147) deuseztatu baitzuen gerrak eleberria­ren abiapuntu den lagunartea.
‎zoritxarrez XIX. mendean idatzitako euskarazko nobela errealista potolorik ez dugunez, Iban Zalduak apokrifo bat osatzeko komenientzia aipatu du, eta era horretara kolorez zipriztindu euskal literaturaren historia grisa eta apaizez josia, hein txiki batean bada ere. Apokrifoaren ideiatik tiraka, Jurgik aztertu egin du nork idatz zezakeen zinez horrelako nobela bat euskaraz, eta guztiz ezinezkoa zela begitandu zaio, konplikatuegia, euskarak ez baitzuen sistema literario bat bere inguruan. Ostera, posibleagotzat jotzen du bostehun bat orrialdeko nobelatzarra barik testu laburragoren bat, «hain laburra non irakurle falta eta argitaratu ezina ez zen aski arazo izango autorea idaztetik desanimatzeko» (12 or.). Jurgi giro burgeseko autore eta obra ezezagun horren peskizan aritu izan da lan hipotesi horrekin.
‎Bi biok idazten zuten euskaraz, orduko Donibane turistiko guztiz euskaldunean. Baina, oso sarritan, mende amaierako kroniketan ikus daitekeenez, paparra kondekorazioz beteta egiten zieten harrera aristokrazia goreneko bisitariei, tartean hainbat errege erreginari. Ez zuten inoiz horretaz fantaseatuz ezertxo ere idatzi euskaraz?
‎Indarkeria politikoak eragindako minean (Lisaren minean, Jesusenean), horien erruduntasun sentimenduan, zergatien, galderen, zalantzen tunel beltzean sakontzeko gonbidapena baita, azken finean. Eta bestetik Gigiren pertsonaia egin zait interesgarri, Lisak, batez ere, ordezka dezakeen tragediaren aurrean kontrapuntua delako, ezker abertzalearen munduarekiko duen distantzia ironikoarekin, erakusten duen energia eta bizitzeko gogoekin. Liburuan hunkitzen diren gaiek halako zerbait eskatzen zuten.
‎Eta egia da Muñozen nobelak ez duela sermoirik botatzen ongiaz eta gaizkiaz, eta bere meriturik han­dienetakoa altxamendua gertatu eta hurrengo hilabeteetan Nafarroan hil ziztuzten hiru milen memoriari gorazarre egitea izan dela, euskal imajinarioan epikarik merezi izan ez duten horiei, hain justu (154). Oroimen leku kontsidera genitzakeen hainbat elementu eta objeturen inguruan antolatzen da narrazioa, dela Sorollaren koadroa, dela Jesusen lagunarteari egindako argazkia?
‎Eta egia da Muñozen nobelak ez duela sermoirik botatzen ongiaz eta gaizkiaz, eta bere meriturik han­dienetakoa altxamendua gertatu eta hurrengo hilabeteetan Nafarroan hil ziztuzten hiru milen memoriari gorazarre egitea izan dela, euskal imajinarioan epikarik merezi izan ez duten horiei, hain justu (154). Oroimen leku kontsidera genitzakeen hainbat elementu eta objeturen inguruan antolatzen da narrazioa, dela Sorollaren koadroa, dela Jesusen lagunarteari egindako argazkia, baina hori bakarrik ez, Donostia berri bat begitantzen zaigu eleberrian, ohiko hiri turistiko edo ederraz oso bestelakoa.
‎Beste hari bati helduko diot nik orain. Jean Louis Davant-i Berrian() eginiko elkarrizketan aipatzen du berriki, bai Jurgi Kintanak Urre urdinaren lurrinan eta bai Kirmen Uribek bere liburuan euskal literaturaren inguruan egiten duten hausnarketa. Davantek seinalatzen du zauria «maiz erraten da euskal literatura pobrea dela...
‎Irakurleak eraiki du, hortaz, istorio osoa (edo ahal duena). Eta gero, beste bertute handi bat, aipatzen di­ren gaiei buruz (bikote harremanak direla, edo ditxosozko gatazka) hitz egiteko modurik serioena hautatu duela idazleak: umorearena.
‎umore mingots hori, horrela deitzerik badago, Mrozeken edo A. M. Homesen estilokoa. Askotan ez dakizu azaltzen dituen egoerekin («Etorkizuna» narrazioan agertzen dena, esaterako) barre ala negar egin zenukeen. Iruditzen zait hori duela berezko Zalduak, tragedia barregarri bihur­tzeko gaitasuna alegia.
‎Bai, neuk ere hala ikusten dut Zoaz infernura, laztana eleberria, Zorion perfektuarekin zabaldutako bidearen ildoan. Eta ados nago zurekin, Esti, nobelari egiten diozun balorazio positiboan. Eleberria ongi egituratuta dago, eta maila narratibo desberdinak erabiltzen dira Rosaren aitortza bideratzeko.
‎Psikologoarekin duen solasaldian, berriz, gehiago azaleratzen dira emakume honen barne zauriak eta autoestimu baxua. Gaiaren gaurkotasun tragikoak izan lezakeen erakargarritasunaz gain, tratu txarren etiologian sakontzeko ahalegina egin du Lertxundik. Bortxatzaile biktima harremanaren disekzioa egiten ahalegindu da, bakoitzaren karakterizazio sinesgarria eskainiz (amaren gonapenik atera gabeko semea da senarra/ aitak abandonatutako autoestimu baxuko emakumea emaztea).
‎Gaiaren gaurkotasun tragikoak izan lezakeen erakargarritasunaz gain, tratu txarren etiologian sakontzeko ahalegina egin du Lertxundik. Bortxatzaile biktima harremanaren disekzioa egiten ahalegindu da, bakoitzaren karakterizazio sinesgarria eskainiz (amaren gonapenik atera gabeko semea da senarra/ aitak abandonatutako autoestimu baxuko emakumea emaztea). Ongi irakurtzen den suspentse eleberria da, eta iragarritako hilketaren narrazioak irakurlearen jakin minari eusten dio.
‎Batetik, bere irakurketa atsegin izan dudalako (eta ez nik bakarrik, antza, 2006ko Euskadi Saria eman baitzioten), baina batez ere, euskarazko ipuin liburu askoren aldean eite diferentea duelako, ausartuko nin­tzateke esatera generoan maisu diren katalanen bidean (Quim Monzó eta Sergi Pàmies, nagusiki). Etorkizuna bildumako ipuinen artean gorabeherak daudela esatea ezer gutxi esatea bada ere, narrazio laburrenen alde egingo dut nik. Iñaki Aldekoaren hitzetan, 90etan ipuinak substantzia argumentalaren galera izan zuen, eta zenbait autoreren kasuan nobelaren eta lirikaren arteko genero bilakatu (Pàmiesek ere gauza bera aitortu izan du inoiz).
‎Erabat ados nago zurekin. Neuk ere oso gogoko dut Etorkizuna, hasieratik gozatu nuen bere irakurketarekin eta liburuaren alde egin nuen aipatzen dituzun Euskadi Sarien deialdian. Ipuin liburuez ari garenean, gehienetan aipatzen diren gorabehera kontuak alde batera utzita, oroimenean itsatsita geratu zaizkigun ipuinek «salbatzen» dute liburua, lagunei kontatzen dizkiegun ipuin horiek hain justu.
‎Gainera, nire ustean, ipuin bildumaren meriturik handiena bete betean azpimarratu duzu: eguneroko zera txikietatik abiatuta, orokorra­goak eta komunak diren lekuez hitz egiteko abildadea. Estanpa kostunbrista bare askoak diruditenak detaile txiki batek itzulipurdikatzen ditu, besterik ez bada, irakurlearen go­goan.
‎Kointzidentziaz, ikastetxean zortzigarren mailan zegoenean, Liz Arregui Dick nerabeak, geroago Hardestyrekin ezkonduko zen? lan egin zuen estatu mailako proiektu batean, beronen asmoa Idahoko eliza katolikoetako artxiboak eskuz kopiatzea zen, geroago artxibo handi bat egiteko, fitxa katalogo bidez gordeta gera zitezen finkaturik heriotza datu guztiak. Ikastetxe katolikoetako ikasleek kaligrafia, idazkaritza ahalmenak, eta antolakuntza nahiz alfabeto ahalmenak praktikatzen zituzten, eta, bide batez, elizek eskuz idatziriko dohaineko datu base bat lortzen zuten.
‎Kointzidentziaz, ikastetxean zortzigarren mailan zegoenean, Liz Arregui Dick nerabeak, geroago Hardestyrekin ezkonduko zen? lan egin zuen estatu mailako proiektu batean, beronen asmoa Idahoko eliza katolikoetako artxiboak eskuz kopiatzea zen, geroago artxibo handi bat egiteko , fitxa katalogo bidez gordeta gera zitezen finkaturik heriotza datu guztiak. Ikastetxe katolikoetako ikasleek kaligrafia, idazkaritza ahalmenak, eta antolakuntza nahiz alfabeto ahalmenak praktikatzen zituzten, eta, bide batez, elizek eskuz idatziriko dohaineko datu base bat lortzen zuten.
‎Dee Ann Urrestik, Jay Yribarrek eta Petra Asumendik St. John katedraleko artxiboak kontsultatu zituzten, han izan baitziren euskaldunen hileta elizkizun gehienak, eta alderatu egin zituzten hileta elizkizu­netako artxiboak, hileta etxeetako artxiboak eta Morris Hilleko ehorzketa daten artxiboak, eta ondoren ehorzketa lekuak eta datak bateratu zituzten. Morris Hilleko artxibategian bilatzen ari zirelarik, Hardestyk eta bere taldeak «O» letran zerrenda luze bat topatu zuten «Occupied Unknown» (ez da ezagutzen nork betetzen duen) kategoria zeramana.
‎Horrenbeste gaixorekin, heriotzarekin eta hiletarekin, bukaezinak ziren oroitarriak egiteko eskaera nahiz ordainketak.
‎Gasteizko gotzainak Boisera bidalita, aita Bernardo Arregui euskal apaizak eginiko lehen hileta elizkizunaren notazioa 1915eko maiatzaren 29koa da.
‎Behin, Hardestyk telefono deia jaso zuen neba arreba edadetu batzuengandik. Haien gurasoek Boisetik alde egin zuten haiek jaio baino lehen, baina bazekiten bazutela arreba/ ahizpa bat Boisen jaioa eta lurperatua. Gurasoak beti penatu ziren haurra Boisen «bakarrik» utzi izanaz eta, beste nonbaitera bihurtu zirelarik, hilobia zaindu ezinaz.
‎Hardestyren ustez, Morris Hill hilerriari egotzi behar zaizkio huts egiteak edo osatu gabe jasoriko datuak. Kantzelergo katolikoaren bulegoko artxiboak izan ziren lagungarrienak, baita Schreiber McCann Gibson hileta etxearenak ere; orain, aldiz, Gibson hileta etxearenak eta Idaho Estatuko Historia Elkarteko liburutegi eta artxiboenak.
‎Artxiboen datuen arabera, hortaz, 1913ko maiatzaren 24an, heriotza gertatu eta hiru urte geroago, 118 dolar ordaindu ziren, baina eskuz idatzia egonik ez da argi geratzen Mateo Arreguik eskaera egin ondoren bera izan ote zen ordaintzailea («paid by same») ala semeak ordaindu zuen («paid by son»). Baliteke Maleschevarriak semea izatea eta hark ordaintzea hiletaren gastu guztiak hiru urte geroago, baina ez zuen oroitarririk ordaindu.
‎Beste hirurogeita bost euskaldunen kokagunea ezin izan da konfirmatu, hilerriko artxiboek arazoak eragiten jarraitu baitute. Plaka non ezarriez zeukaten kokagune ezezaguneko euskaldun horiei ondorengo urtean monumentu bat egin zitzaien, euren izenak han grabaturik, eta emaile anonimo berak ordaindu zituen harrizko lauza monumentuaren gastuak.
‎Euzkaldunak Inc. elkartearen oroitarri gabeko hilobien egitasmoa benetan «jarduera eskuzabala» izan zen; hala deskribatzen dute egunkari, eliza, hileta zerbitzu eta hilerriko artxiboak arakatzen hainbat arratsalde eta asteburu igaro zituzten boluntarioek. Milia ugari egin zituzten atzera eta aurrera, gora eta behera, hilobi lerroak kurrituz eta, nahiz eta markaturik ez egon, hilkutxa bat egon zitekeen lekuko lurrean arrastoak bilatzen saiatuz. Hilerriko artxiboak eliza katolikoko­ekin nahiz Gibson hileta zerbitzuenekin alderatu eta zuzendu zituzten.
‎1996ko ekainaren 23an, Hardesty izan zen Morris Hill hilerrian zehar eginiko bisitaldi eta zeremonia baten buru, egitasmoa deskribatu, eta oroitarririk gabe geratzen ziren hirurogeita bi euskaldunen metalezko plaka berriak bisitatu eta ospatu zituzten. Hasieran hamar bat hilobi kokatzeko asmoa zen arren, azkenean hirurogeita bi topatu ziren kokagune ziurrekoak, eta beste hirurogeita bost izen, hileta datuak zeuzkatenak, baina ehorzte leku segururik ez.
‎2000ko uztailean Juan José Ibarretxe lehendakariak Boise bisitatu zuenean, Hardestyk hilerrian zehar eraman zezan eta egitasmoa azal ziezaion eskatu zuen, baita bisita horretaz profita­tu ere. Liz Hardestyren aitonak, Mateo Arreguik, bere maizterrak bizitzan nahiz heriotzan zaintzen zituen moduan, bilobak haien oroimen iraunkorra ziurtatu zuen, hiru urte eman zituelarik artxiboak arakatzen eta ikertzen, espezialistei elkarrizketak egiten , eta boluntario talde bat gidatzen. Nekaezin egin zuen lan, euskaldun haiei eman dakien Idahon igarotakoa eta lur honi ekarririkoa gogoraraziko duen oroigarri bat.
‎Liz Hardestyren aitonak, Mateo Arreguik, bere maizterrak bizitzan nahiz heriotzan zaintzen zituen moduan, bilobak haien oroimen iraunkorra ziurtatu zuen, hiru urte eman zituelarik artxiboak arakatzen eta ikertzen, espezialistei elkarrizketak egiten, eta boluntario talde bat gidatzen. Nekaezin egin zuen lan, euskaldun haiei eman dakien Idahon igarotakoa eta lur honi ekarririkoa gogoraraziko duen oroigarri bat. Liz Hardestyri esker, euskaldun horiek gogoratuak izango dira.
‎Dolores Totoricak [Totoricagüenak] hainbat dei eta egun behar izan zituen hilobia bilatzeko, baina konturatu zen ez zegoela gizon honen oroitarririk eta, are gehiago, Morris Hilleko artxiboek erakusten zutenez, ehorzketa batzuetan hilarria erosteko diru faltan, hainbat euskaldun oroitarririk gabeak zirela. Dohaintza emaile anonimo batek ordaindu zuen premiazko azkartasunez enkargaturiko hilarria, eta Iñaki Goikoetxetak ehorzte gunean geratu eta gogoeta egin ahal izan zuen.» (Totoricagüena, 2004: 246)
‎Hori gertatu zen Iñaki Goikoetxetak aitona artzain etorkinaren hilobia bisitatu zuenean. José Goikoetxetak (1890ean jaioa) emaztea eta haurrak utzi zituen Bizkaian, Ameriketara behar egitera bidaiatzeko, baina Idahon hil, eta han bertan lur eman zioten, itxu­raz, inolako oroitarririk gabe. Hemen kontatuko da Boiseko Liz Dick Hardesty euskaldunak jarraitu zuen ibilbidea Dolores Totoricagüenak hasiriko egitasmoa burutzeko, hau da, Morris Hillen ehortziriko beste euskaldun oro identifikatu eta monumentu iraunkor baten bidez oroitua izan dadin segurtatzeko.
‎Ugazabak sarritan Mountain Home, Nampa edo Boiseko tren geltokietara iritsiriko bidaiariei arreta egitera irteten ziren, «euskaldunik?» oihu eginez. Bezeroak ostatura laguntzen zituzten eta askotan eginkizun pastorala hartzen zuten euren gain:
‎Ugazabak sarritan Mountain Home, Nampa edo Boiseko tren geltokietara iritsiriko bidaiariei arreta egitera irteten ziren, «euskaldunik?» oihu eginez . Bezeroak ostatura laguntzen zituzten eta askotan eginkizun pastorala hartzen zuten euren gain:
‎Bezeroak ostatura laguntzen zituzten eta askotan eginkizun pastorala hartzen zuten euren gain: bezeroentzat etxerako gutunak idatzi, medikuarenean nahiz dentistarenean interpretazio lanak egin , banku eragiketekin eta gainerako finantziazio xehetasunekin laguntza eman eta, bestalde, larrialdirik gertatuz gero, etorkinaren nagusiarengana edo ostatu emailearengana jotzen zen. Boiseko ostatari famatuak ziren Mateo Arreguik eta bere lehen emazteak, geroago bere bigarren emazte Maria Dominga Goicoecheak ere?, garai desberdinetan, lauostatu eduki edo gobernatu zituzten.
‎Boise aldean familiarik ez zutenei, larrialdirik izanez gero sorotsiak izateko asegurua eta segurtasuna ematen zien. Nolanahi ere, euskaldun guztiak ez ziren kide egiten, edo ezin zituzten beharrezko kontribuzioak egin . Beste kasu batzuetan, baziren lan denboralditik kanpo os­tatuetan bizi ez zirenak, ez zutenak euskal sorospen elkarteei buruz berririk, eta beraz ez zirenak kidetu.
‎«1992an Eusko Jaurlaritzako ordezkari Iñaki Goikoetxetak bisita ofiziala egin zion Boiseko euskal komunitateko Euzkaldunak, Inc. elkarteari, Gasteizko Lehendakaritzaren izenean. Horretaz gain, egonaldian zehar denbora nahikoa izatea eskatu zuen, norbere eginkizun moduan, Morris Hill hilerrian zetzan aitonaren hilobia bisitatzeko aukera izateko.
‎Liz Dick Hardesty garai hartan lanean ari zen zuzendaritza batzordean eta, Totoricak egitasmoa aurkeztu zuenean, ekimena zuzentzeko prest agertu zen, betiere, aste gutxi batzuetako jarduera izanez gero. Hala ere, hiru urteko borondatezko lana egin behar izan zuen, harik eta, azkenik, oroitarririk gabeko 130 euskaldun hauteman zituen arte. Alabaina, narrazio honen xehetasunak askoz ere antzinagokoak dira, izan ere, duela ia ehun urte hasten dira.
‎Emigrazio hori erakartzen zuten, batetik, Idaho Cityn eta Silver Cityn aurkituriko urre nahiz zilar zainek eskaintzen zituzten aukera ekonomikoek eta, bestetik, abereak bazkatzeko dohaineko lur publikoek. Kaliforniatik eta Nevadatik iparrera eta New Yorketik mendebaldera eginik , euskaldunek elkarri laguntzen zioten, lanpostuetarako jarraibideak eta bidaiatzeko nahiz ostatu hartzeko gomendioak emanez. Euskal Herritik Idahora zuzenean zihoazen euskaletorkinak bizkaitarrak ziren, zehazki, Ondarroatik Bakiora eta, lur barnean, Zornotzaraino irudika daitekeen hirukikoak.
‎Kate emigrazioa ematen zen, aita eta osabek seme eta ilobei deitzen baitzieten, eta emazte, arreba eta alabek jarraitzen zieten horiei guztiei. Hala ere, etorkin askok soilik bost sei urte egoteko asmoa zeukaten, gogor lan egin , urritasunean bizi, sosak aurreztu, eta etxera «poltsikoak bete urre» itzultzeko.
‎Bizitzan zehar, ostatariak euren bezero eta lagu­nak elikatzen eta babesten saiatzen ziren; heriotzan, gurasoen edo jagolearen eginkizuna betetzen zuten. Ostatuko bezeroak ordaindu egiten zuten pertsonak ziren, baina baziren, halaber, lagun minak edo ahaideak bezain gertuko. Lantzean behin ostatariei zegokien bezeroarentzat medikuarenean hitzordua eskatzea edo, hildakoan, haren elizkizunetarako prestakuntzak antolatzea.
‎Boise aldean familiarik ez zutenei, larrialdirik izanez gero sorotsiak izateko asegurua eta segurtasuna ematen zien. Nolanahi ere, euskaldun guztiak ez ziren kide egiten , edo ezin zituzten beharrezko kontribuzioak egin. Beste kasu batzuetan, baziren lan denboralditik kanpo os­tatuetan bizi ez zirenak, ez zutenak euskal sorospen elkarteei buruz berririk, eta beraz ez zirenak kidetu.
‎Mateo Arreguiren bilobak, Liz Dick Hardestyk, onartu zuenean Euzkaldunak Inc. erakundean oroitarri gabeko hilobien proiektuaren erantzukizuna bere gain hartzea, aitonak eta berau lako hainbatek bi bela­unaldi lehenago eginiko antolakuntzaren azken xehetasunak ari zen ixten. Aitxitxek Boisera iritsi eta bertan geratzen ziren euskaldunak babestu zituen moduan, Lizen ardura bilakatu zen haiek munduan igarotako denbora iraunkorki markaturik uztea.
‎Huts egitea gizatiarra da eta gainera oso ogibide estimatua.
‎Zazpi egunean sortu zuen mundua Jainkoak. Orduz geroztik, atseden hartu besterik ez du egin .
‎Fededunak aitaren egiten du; ateoa ahoan gurutzea duela bizi da.
‎Ni, berriz, ahots itsu tinkoz promesa egindakoa ,
‎Garrek dir dir egiten dute gauean berandu
‎Ikatz bilakatzeko deiari uko eginez .
‎Keak gorantz egiten du kiribiletan,
‎Gerra Hotzaren garaiko espioiaren ahoko lurrun bihurtzekoa. Kearena egin eta desagertzekoa.
‎Poesiak zer egin behar duen bizirauteko. Disoluziorantz jotzea da nire proposamena.
‎Disoluziorantz jotzea da nire proposamena. Bikarbonatoaren disoluzio lasai, apal, pasibo, behera begirako eta bartlebytarrera eginez diluitu (benetan desagertzeak batere axola ez balio bezala, itsas belarraren ozeanoko dantza askearekin); edota, kontrara, aspirina eferbeszentearen gorakortasun borborkariaren bidez disolbatu. Irudien mundua, publizitatea, bideojokoak, poema liburu kamuflatuak diren autolaguntza liburuen parodiak, panfleto politikoak, rap errosario sozialak, horra disoluzio eferbeszenterako aukera piroteknikoak.
‎Eta, hala ere, poesia (ez esan inori poesia denik, ez erabili izen hori alkandora parpailadunak eta musketierren floretea ager ez daitezen jendearen buruan; esan perfomerra zarela edo spoken word egiten duzula sikiera, edo slam poetry edo triki poetry, besterik ez bada). Eta, hala ere, poesia, diogu, abantailaz betetako generoa da:
‎Eta, hala ere, poesia, diogu, abantailaz betetako generoa da: «poesia gauetako tele dendako iragarkietan saltzen dituzten trepeta horien antzekoa da», dio Chirbesek, «kableak eta pilak dituzten traste horietaz ari naiz, gorputzeko edozein partetan jarri eta haiek bakarrik giharrak sasoi puntuan jartzen dizkizutenak, zimurrak kendu edo tripa gutxitzen dizute zuk zirkinik ere egin beharrik gabe. Poesia irakurriz gero orduerditxo bipila igaro dezakezu orrialdea pasatu ere egin gabe.
‎«poesia gauetako tele dendako iragarkietan saltzen dituzten trepeta horien antzekoa da», dio Chirbesek, «kableak eta pilak dituzten traste horietaz ari naiz, gorputzeko edozein partetan jarri eta haiek bakarrik giharrak sasoi puntuan jartzen dizkizutenak, zimurrak kendu edo tripa gutxitzen dizute zuk zirkinik ere egin beharrik gabe. Poesia irakurriz gero orduerditxo bipila igaro dezakezu orrialdea pasatu ere egin gabe . Poemek, literaturan, maketek arkitekturan sortzen duten efektu bera sor dezakete:
‎«Ordaindu liburu bakoitzarekin erruren bat, edo saiatu ordaintzen, behintzat. Saiatu idazten duzun liburu bakoitzaren bidez aurrekoarekin kontu kitatze bat egiten . Zeure idazkerak izan dezala kriminaletik zerbait.
‎Aitzakia bat izan dezan poesiak. Kearena egin izana damututa ere, bueltatzeko.
‎Sortzailearen talaia harroa, tarteka epikoa den arroka hori? geureganatu besterik ezin dugu egin : pitzadurarik gabeko poemak baino ez eskribitu, ez argitaratu.
‎Horregatik, poesiak zehatza eta doia izan behar du. Intentsitateak kontzentrazioa esan nahi du [orduan eta kontzentrazio handiagoa, are eraginkorragoa disolbatzean, erantsiko luke disoluzioaren apologistak], baina honek ez du esan nahi, ezta gutxiagorik ere, poema ulertu egin behar denik. Kontua da zeri esaten ote diogun guk, ulertzea?.
‎Kontua da zeri esaten ote diogun guk, ulertzea?. Ferraterrek tranpa egiten zigun poema bat gutun komertzial baten eran ulertu behar zela esaten zuenean. Esaldia burutsua da, eta denok ulertzen dugu zertaz ari den, baina tranpa egiten duela uste dut, poema bat ulertzea gutun merkantil bat ulertzea baino prozesu konplexuagoa delako.
‎Ferraterrek tranpa egiten zigun poema bat gutun komertzial baten eran ulertu behar zela esaten zuenean. Esaldia burutsua da, eta denok ulertzen dugu zertaz ari den, baina tranpa egiten duela uste dut, poema bat ulertzea gutun merkantil bat ulertzea baino prozesu konplexuagoa delako. –Ulertze?
‎Poema batera ere, pertsona bat animo egoera jakin batekin sartzen da, hau da, bere barne oreka etengabe zalantzan jartzen duten beldur, tristezia eta galerek eragiten dioten desorden batekin sartzen da[?]. Poema horretatik irtetean desorden hori txikiagoa bada, esan nahi du poema on bat zela, eta ulertu egin dela. Ez daude kutxa beltz asko, geure bakardadea bertara sartu eta handik nolabaiteko kontsolamenduarekin eta modu ordenatuagoan ateratzen dena.
Emaitza gehiago eskuratzen...
Aldaerak
Taula kopiatu
egin 4.617 (30,39)
ein 9 (0,06)
Lehen forma
Taula kopiatu
egin 2.072 (13,64)
egiten 1.325 (8,72)
egiteko 300 (1,97)
egingo 172 (1,13)
egindako 147 (0,97)
egitea 128 (0,84)
eginez 92 (0,61)
egitera 77 (0,51)
eginda 45 (0,30)
eginen 29 (0,19)
eginiko 28 (0,18)
egin gabe 22 (0,14)
eginik 21 (0,14)
Egin 20 (0,13)
egindakoak 18 (0,12)
egindakoa 15 (0,10)
egin ondoren 11 (0,07)
egiteari 9 (0,06)
eiten 9 (0,06)
Egiten 7 (0,05)
egitean 7 (0,05)
egiterakoan 7 (0,05)
eginez gero 6 (0,04)
egiteagatik 5 (0,03)
egizu 5 (0,03)
daigun 4 (0,03)
egiteak 4 (0,03)
egin orduko 3 (0,02)
egitearren 3 (0,02)
Egiteko 2 (0,01)
Egizu 2 (0,01)
egidazu 2 (0,01)
egin arren 2 (0,01)
egindakoan 2 (0,01)
egindakoentzat 2 (0,01)
egindakorik 2 (0,01)
egizue 2 (0,01)
EGINDAKO 1 (0,01)
EGITEN 1 (0,01)
Egindako 1 (0,01)
Egindakoa 1 (0,01)
Negian 1 (0,01)
dagigun 1 (0,01)
egidazue 1 (0,01)
egin arte 1 (0,01)
egin ostean 1 (0,01)
eginagatik 1 (0,01)
egindakoagatik 1 (0,01)
egindakoaz 1 (0,01)
egindakoen artetik 1 (0,01)
egindakoetatik 1 (0,01)
egindakotik 1 (0,01)
egite aldera 1 (0,01)
egitekotan 1 (0,01)
egitteko 1 (0,01)
hegien 1 (0,01)
Argitaratzailea
Konbinazioak (2 lema)
Taula kopiatu
egin behar 208 (1,37)
egin nahi 78 (0,51)
egin ezan 47 (0,31)
egin ari 43 (0,28)
egin hasi 29 (0,19)
egin ez 28 (0,18)
egin modu 22 (0,14)
egin egon 21 (0,14)
egin lan 20 (0,13)
egin ere 19 (0,13)
egin omen 14 (0,09)
egin ote 14 (0,09)
egin aukera 13 (0,09)
egin gogo 13 (0,09)
egin joan 13 (0,09)
egin ahal 12 (0,08)
egin bidaia 12 (0,08)
egin elkarrizketa 12 (0,08)
egin ohi 12 (0,08)
egin asmo 11 (0,07)
egin saiatu 10 (0,07)
egin utzi 10 (0,07)
egin bezala 9 (0,06)
egin ahala 8 (0,05)
egin erabaki 8 (0,05)
egin lortu 8 (0,05)
egin ondoren 8 (0,05)
egin ukan 8 (0,05)
egin al 6 (0,04)
egin bide 6 (0,04)
egin egin 6 (0,04)
egin gero 6 (0,04)
egin prest 6 (0,04)
egin beharreko 5 (0,03)
egin bera 5 (0,03)
egin eraman 5 (0,03)
egin etorri 5 (0,03)
egin gauza 5 (0,03)
egin iritsi 5 (0,03)
egin itzulpen 5 (0,03)
egin ni 5 (0,03)
egin ahalegin 4 (0,03)
egin arte 4 (0,03)
egin baino 4 (0,03)
egin era 4 (0,03)
egin esan 4 (0,03)
egin gabe 4 (0,03)
egin gai 4 (0,03)
egin gu 4 (0,03)
egin kantu 4 (0,03)
egin liburu 4 (0,03)
egin omenaldi 4 (0,03)
egin pentsatu 4 (0,03)
egin sortu 4 (0,03)
egin agindu 3 (0,02)
egin ama 3 (0,02)
egin asmatu 3 (0,02)
egin azken 3 (0,02)
egin baldin 3 (0,02)
egin behartu 3 (0,02)
egin beste 3 (0,02)
egin bi 3 (0,02)
egin bizi 3 (0,02)
egin ekarpen 3 (0,02)
egin ezin 3 (0,02)
egin garai 3 (0,02)
egin hausnarketa 3 (0,02)
egin hitzaurre 3 (0,02)
egin ibili 3 (0,02)
egin ikusi 3 (0,02)
egin inolako 3 (0,02)
egin ogi 3 (0,02)
egin ohitura 3 (0,02)
egin zer 3 (0,02)
egin zira 3 (0,02)
egin ar 2 (0,01)
egin aritu 2 (0,01)
egin atera 2 (0,01)
egin aurre 2 (0,01)
egin bai 2 (0,01)
egin bake 2 (0,01)
egin balio 2 (0,01)
egin barik 2 (0,01)
Konbinazioak (3 lema)
Taula kopiatu
egin behar ukan 75 (0,49)
egin nahi ukan 38 (0,25)
egin ez ukan 9 (0,06)
egin behar esan 7 (0,05)
egin ohi ukan 6 (0,04)
egin behar egon 4 (0,03)
egin behar ez 4 (0,03)
egin aukera ez 3 (0,02)
egin behar nu 3 (0,02)
egin elkarrizketa bat 3 (0,02)
egin ez ezan 3 (0,02)
egin ezan egin 3 (0,02)
egin nahi ez 3 (0,02)
egin nahi nu 3 (0,02)
egin ahal ukan 2 (0,01)
egin ahala ikasi 2 (0,01)
egin aukera asko 2 (0,01)
egin behar baita 2 (0,01)
egin behar hori 2 (0,01)
egin bezala joan 2 (0,01)
egin egon pentsatu 2 (0,01)
egin ezan beste 2 (0,01)
egin ezan gauza 2 (0,01)
egin ezin ukan 2 (0,01)
egin gogo ukan 2 (0,01)
egin lortu ez 2 (0,01)
egin modu ere 2 (0,01)
egin agindu etorri 1 (0,01)
egin ahal ama 1 (0,01)
egin ahal fite 1 (0,01)
egin ahal hura 1 (0,01)
egin ahal segitu 1 (0,01)
egin ahalegin bat 1 (0,01)
egin ahalegin egon 1 (0,01)
egin ahalegin garbi 1 (0,01)
egin ahalegin paperezko 1 (0,01)
egin ama anaia 1 (0,01)
egin ama apartatu 1 (0,01)
egin ari sormen 1 (0,01)
egin arte hola 1 (0,01)
egin arte jan 1 (0,01)
egin asmatu ezinik 1 (0,01)
egin asmo diputazio 1 (0,01)
egin asmo idatzi 1 (0,01)
egin atera behar 1 (0,01)
egin aukera bai 1 (0,01)
egin aukera bezala 1 (0,01)
egin aukera eman 1 (0,01)
egin aukera galdu 1 (0,01)
egin aurre egoera 1 (0,01)
egin azken agur 1 (0,01)
egin azken irteera 1 (0,01)
egin azken zirriborro 1 (0,01)
egin bai zeru 1 (0,01)
egin baino gehiago 1 (0,01)
egin baino hirurehun 1 (0,01)
egin baino zail 1 (0,01)
egin bake bide 1 (0,01)
egin balio ukan 1 (0,01)
egin behar aurkitu 1 (0,01)
egin behar begi 1 (0,01)
egin behar delako 1 (0,01)
egin behar eduki 1 (0,01)
egin behar gauza 1 (0,01)
egin behar hura 1 (0,01)
egin behar kausitu 1 (0,01)
egin behar nola 1 (0,01)
egin behar omen 1 (0,01)
egin behar protesta 1 (0,01)
egin behar udazken 1 (0,01)
egin beharreko bide 1 (0,01)
egin beharreko joan 1 (0,01)
egin beharreko liburu 1 (0,01)
egin beharreko zalantza 1 (0,01)
egin behartu egon 1 (0,01)
egin bera aukeratu 1 (0,01)
egin bera barruko 1 (0,01)
egin bera kokatu 1 (0,01)
egin bera memoria 1 (0,01)
egin bera pertsonalki 1 (0,01)
egin beste bi 1 (0,01)
egin beste irtenbide 1 (0,01)
egin bi argitalpen 1 (0,01)
egin bi bide 1 (0,01)
egin bi itzulpen 1 (0,01)
egin bidaia bat 1 (0,01)
egin bidaia ere 1 (0,01)
egin bidaia Frantzia 1 (0,01)
egin bidaia lotu 1 (0,01)
egin bidaia oinarritu 1 (0,01)
egin bidaia sortu 1 (0,01)
egin bide aktibo 1 (0,01)
egin bide hori 1 (0,01)
egin bide lekukotza 1 (0,01)
egin egin behar 1 (0,01)
egin egon Albizu 1 (0,01)
egin egon behar 1 (0,01)
egin egon eman 1 (0,01)
egin egon iruditu 1 (0,01)
egin egon momentu 1 (0,01)
egin egon ordurako 1 (0,01)
egin ekarpen eleberri 1 (0,01)
egin ekarpen idatzi 1 (0,01)
egin ekarpen interesgarri 1 (0,01)
egin elkarrizketa aipatu 1 (0,01)
egin elkarrizketa ere 1 (0,01)
egin elkarrizketa Jakin 1 (0,01)
egin era ikusi 1 (0,01)
egin era on 1 (0,01)
egin era pixka 1 (0,01)
egin era zeharo 1 (0,01)
egin erabaki hartu 1 (0,01)
egin eraman ezan 1 (0,01)
egin ere asko 1 (0,01)
egin ere bota 1 (0,01)
egin ere debekatu 1 (0,01)
egin ere eder 1 (0,01)
egin ere eraman 1 (0,01)
egin ere erdietsi 1 (0,01)
egin ere ez 1 (0,01)
egin ere galarazi 1 (0,01)
egin ere geratu 1 (0,01)
egin ere horrelaxe 1 (0,01)
egin esan inor 1 (0,01)
egin etorri txandaka 1 (0,01)
egin ez ageri 1 (0,01)
egin ez den 1 (0,01)
egin ez esan 1 (0,01)
egin ez hortik 1 (0,01)
egin ezan aholkatu 1 (0,01)
egin ezan argitaletxe 1 (0,01)
egin ezan arrazoi 1 (0,01)
egin ezan Astelena 1 (0,01)
egin ezan begi 1 (0,01)
egin ezan bera 1 (0,01)
egin ezan denbora 1 (0,01)
egin ezan egoera 1 (0,01)
egin ezan eskatu 1 (0,01)
egin ezan frantses 1 (0,01)
egin ezan galde 1 (0,01)
egin ezan gertaera 1 (0,01)
egin ezan halako 1 (0,01)
egin ezan hitz. 1 (0,01)
egin ezan horrelako 1 (0,01)
egin ezan intelektual 1 (0,01)
egin ezan Internet 1 (0,01)
egin ezan kale 1 (0,01)
egin ezan konbentzitu 1 (0,01)
egin ezan lo 1 (0,01)
egin ezan tradizio 1 (0,01)
egin ezan zu 1 (0,01)
egin ezin esan 1 (0,01)
egin gabe ere 1 (0,01)
egin gabe eszenario 1 (0,01)
egin gai inolako 1 (0,01)
egin garai ez 1 (0,01)
egin gauza ere 1 (0,01)
egin gauza ez 1 (0,01)
egin gogo biztu 1 (0,01)
egin gogo egin 1 (0,01)
egin gogo eman 1 (0,01)
egin gogo ere 1 (0,01)
egin gogo eutsi 1 (0,01)
egin gogo sentitu 1 (0,01)
egin gogo sobera 1 (0,01)
egin gu nahi 1 (0,01)
egin gu urrundu 1 (0,01)
egin hasi behar 1 (0,01)
egin hausnarketa gai 1 (0,01)
egin hausnarketa nagusi 1 (0,01)
egin hausnarketa sozio 1 (0,01)
egin ibili irudipen 1 (0,01)
egin ibili txori 1 (0,01)
egin ikusi joan 1 (0,01)
egin inolako arrasto 1 (0,01)
egin inolako beldur 1 (0,01)
egin inolako konplexu 1 (0,01)
egin iritsi handi 1 (0,01)
egin itzulpen bikain 1 (0,01)
egin itzulpen hori 1 (0,01)
egin itzulpen mon 1 (0,01)
egin joan bezala 1 (0,01)
egin joan gonbidatu 1 (0,01)
egin joan ikusi 1 (0,01)
egin kantu kantatu 1 (0,01)
egin lan argitaratu 1 (0,01)
egin lan ari 1 (0,01)
egin lan erraldoi 1 (0,01)
egin lan eskerga 1 (0,01)
egin lan garrantzi 1 (0,01)
egin lan hori 1 (0,01)
egin lan jabetu 1 (0,01)
egin lan on 1 (0,01)
egin lan ordain 1 (0,01)
egin lan ugari 1 (0,01)
egin liburu azken 1 (0,01)
egin liburu biribiltasun 1 (0,01)
egin liburu mardul 1 (0,01)
egin lortu gauza 1 (0,01)
egin lortu ukan 1 (0,01)
egin modu asko 1 (0,01)
egin modu desberdin 1 (0,01)
egin modu gero 1 (0,01)
egin modu haiek 1 (0,01)
egin modu hain 1 (0,01)
egin modu hauskor 1 (0,01)
egin modu hitz 1 (0,01)
egin modu nolako 1 (0,01)
egin modu serio 1 (0,01)
egin modu ukan 1 (0,01)
egin modu zuzen 1 (0,01)
egin nahi al 1 (0,01)
egin nahi esan 1 (0,01)
egin nahi Kuba 1 (0,01)
egin nahi zaku 1 (0,01)
egin nahi zazpi 1 (0,01)
egin ni hartu 1 (0,01)
egin ni jaioterri 1 (0,01)
egin ni lan 1 (0,01)
egin ogi falta 1 (0,01)
egin ogi puska 1 (0,01)
egin ohi dieta 1 (0,01)
egin ohi duda 1 (0,01)
egin ohitura ukan 1 (0,01)
egin omenaldi idatzi 1 (0,01)
egin omenaldi modu 1 (0,01)
egin ondoren Alemania 1 (0,01)
egin ondoren bera 1 (0,01)
egin ote ezan 1 (0,01)
egin ote ostia 1 (0,01)
egin pentsatu ibili 1 (0,01)
egin pentsatu ukan 1 (0,01)
egin prest egon 1 (0,01)
egin prest ez 1 (0,01)
egin ukan nahiago izan 1 (0,01)
egin ukan xede 1 (0,01)
egin utzi ezan 1 (0,01)
egin zer ari 1 (0,01)
egin zer eragin 1 (0,01)
egin zer nolako 1 (0,01)
egin zira Artea 1 (0,01)
Urtea

Bilaketarako laguntza: adibideak

Oinarrizko galderak
katu "katu" lema duten agerpen guztiak bilatu
!katuaren "katuaren" formaren agerpenak bilatu
katu* "katu" hasiera duten lema guztiak bilatzen ditu
!katu* "katu" hasiera duten forma guztiak bilatzen ditu
*ganatu "ganatu" bukaera duten lema guztiak bilatzen ditu
!*ganatu "ganatu" bukaera duten forma guztiak bilatzen ditu
katu + handi "katu" eta "handi" lemak jarraian bilatu
katu + !handia "katu" lema eta "handia" forma jarraian bilatu
Distantziak
katu +3 handi "katu" eta "handi" lemak 3 elementuetako distantzian bilatu
katu +2 !handia "katu" lema eta "handia" forma 2 elementuetako distantzian bilatu
katu +2 !handi* "katu" lema eta "handi"z hasten diren formak 2 elementuetako distantzian bilatu
Formen konbinazioa desberdinak
bero + handi | asko "bero" lema eta jarraian "handi" edo "asko" lemak bilatu
bero +2 !handi* | !asko* "bero" lema eta jarraian "handi"z edo "asko"z hasten diren formak
!bero + handi|asko|gutxi|txiki "bero" forma eta jarraian "handi", "asko", "gutxi", "txiki" lemak
Ezaugarri morfologikoekin
proba + m:adj "proba" lema eta jarraian adjketibo bat
proba +2 m:adj "proba" lema eta bi hitzetako distantziak adjektibo bat adjketibo bat
bero + handi|asko + m:adi "bero" lema jarraian "handi" edo "asko" eta jarraian aditz bat
proba + m:izearr-erg "proba" lema eta ergatibo kasuan dagoen izen arrunta

Ezaugarri morfologikoak

KATEGORIA
adb adberbioa
adi aditza
adilok aditz-lokuzioa
adj adjektiboa
det determinatzailea
ior izenordaina
izearr izen arrunta
izepib pertsona-izena
izelib leku-izena
izeizb erakunde-izena
lbt laburtzapena
lotjnt juntagailua
lotlok lokailua
esr esaera
esk esklamazioa
prt partikula
ono onomatopeia
tit titulua
KASUA
abs absolutiboa
abl ablatiboa
ala adlatiboa
ban banatzailea
dat datiboa
des destinatiboa
erg ergatiboa
abz hurbiltze-adlatiboa
ine inesiboa
ins instrumentala
gel leku-genitiboa
mot motibatiboa
abu muga-adlatiboa
par partitiboa
psp postposizioa
pro prolatiboa
soz soziatiboa
MUGATASUNA/NUMEROA
mg mugagabea
ms mugatu singularra
mp mugatu plurala
mph mugatu plural hurbila
ADITZ MOTA
da da
du du
dio dio
zaio zaio
da-du da-du
du-zaio du-zaio
dio-zaio dio-zaio
da-zaio da-zaio
du-dio du-dio
da-zaio-du da-zaio-du
da-zaio-du-dio da-zaio-du-dio

Euskararen Erreferentzia Corpusa Euskararen Erreferentzia Corpusa (EEC)
© 2025 Euskaltzaindia