|
2007
|
|
|
Kaiet bera, xutitu zen asalduraren gordetzeko alde batetik eta bestalde, aspaldian baitzakien Xanaren aitak hastiatzen zuela borda madarikatu
|
hura
salarazi zeion denboraz geroztik. Alta, tutik ez zuen balio borda tzar hark, bazakien hori Mañexek arras ongi, halere zer herra bere suhiarentzat!
|
|
|
Zonbait egun pasatu ziren, uztailaren erditsutan ginen eta gaitzeko beroen gatik ala beste zerbaitetaz, Mañex zaharra gero ta gibelago zoan, ganbaratik ez zen gehiago ateratzen ere, ohean pasatzen zuela denbora guzia eta, nahi dena erranik, Xana eta Kaietek atearen gontza kurrinka
|
hura
falta zuten nunbait. Haurrak izan zizkion ikusten duela zonbait egun, bainan hauek ere ez zuten jakin zertako gonbidatu zituen, tutik ez baitzuen entzun arazi.
|
|
|
Horien guzien ondotik, hezurkin ixtorio
|
hura
ezeztatu zen berez, nehor ez zelakotz gehiago hortaz axolatzen, Señanen fama txarra ezaguna zen eta denak jakinean zauden haren karatera tzarraz eta gaizki egin nahiaz. Hainbeste nun, nehork ere ez zuen galdegin nolaz haren hezurrak Marletako bordan agertu ziren.
|
|
|
Bere haurtzaroa osoki bere ugazama Maritzarekin iragana zuen eta, eskolarat joateko partez, irakaskuntza ezin hobea egiten zuen sorgin zaharrarekin. Maritzak, gure putikoa biltzen zuen berekin karabanaren barnerat, mutil ttipi gisa, hau edo
|
hura
eginaraziz, bere eskupean atxikiz, xerbitxu ainitzen eskaera asebete zezaion. Eta" konsulta" denbora guzian han egoiten zen, xoko batean erdi gordea, ez baitzen entzunak eta ikusiak galtzerat uztekotan.
|
|
|
Eta hola, emeki emeki, Maritza aztiak, gaitzeko fama bildu zuen gure eskualdetan ere, iragarkuntza ezin sinetsizko horren gatik: sekulan nehork ez du jakin nola, ezin pentsatutako gauza hortan, segurtatzen ahal zuen hau edo
|
hura
izanen zenik. Mundu guzitik zetorzkion emazteak bakarrrik edo beren senhar edo lagunekin, baita ere ezkont gai neska gazte edo adindu zonbait, beti pagatuz bixtan dena, jakiteko zer ukanen zuten bederatzi hilabeteren buruan.
|
|
|
... atzo artino bederen, zeren eta bere ezjakinaren kezka ezin atxikia zuelarik, Maritza karabanatik urunxka zelata, kaier famatu
|
hura
zabaldu zuen hobeki ikusteko bere ugazamak zer demontre idazten ahal zuen orrialde hetan, pentsatuz segurki sekretuaren giltza han zagola. Bainan, deus, ez zuen deus bitxirik kausitu, orrialde bakoitzetan idatziak ziren sei zutabetan:
|
|
|
— Ezin diat jakin, eta kitto, haurra! Bakarrik dakitana duk burraso guzien kezka beroena dela norbaitek aipatzea zer izanen duten eta itxaropenez beterik entzutea
|
hura
izanen dela. Bainan, errantzun hori emaiten delarik, jakin behar duk" huts edo kausi" errantzun bat dela.
|
|
|
Eta, hori ikusiz, ez badira ere arras ziur, idatziaren indarra ez die ukatzen, eta beren buruari emanen die ogena. Orai, ulertzen duk zer den ene sekretu famatu
|
hura
!
|
|
|
Hauxe zen ixtorioa! Hainbeste denbora gutiz hainbeste gauza bitxi gertatzen zen ene begien bixtan eta lotsadura edo harridurak harturik, deus ezin erran ez egin, nigarrak kasik begietan nintuen, ahalge, beldur, zerbaitetan huts egiten nuela eta nik dakita zer sendimendu nahasten baitzauzkitan barnean, abantxu dolutua zertarako debru merkaturat jin nintzan, daldaran zaldiari lotu nintzan,
|
hura
bederen ez zautala berekin emanen — nor debru da gizon zikin eta itsusi hori, zer behar du gure karrosan sarturik... — enbeiak tiraka aihertzen ninduen ostaturat aitaren ikusteko lehiarekin, bederen zerbaitetaz ohartaraziko nuela — eta sekulan zaldia ere ereman baleza!
|
|
|
Gero, orhoitzen naizen gauza bakarra zen, merkatutik etxerat eta atzartu nintzen artean, biharamun goiz artino lo egin nuela, amak ohean ezarria baininduen nihaurek ibiltzeko gai ez nintzanez. Jeiki nintzelarik gauza guziak beren lekuan kausitu nintuen, aita, ama eta ni ginauden bakarrik etxean, zaldia behortegian zen eta gainerat, aitaren zaku beltz famatu
|
hura
dilingo zagon usatuzko lekuan, sukaldeko borta sahetsean den lotgailuan emana. Eta kasik segur izan naiz, geroztik eta oraiko denbora guzian, aments bat egin nuela merkatu ixtorio horrekin, ez aitak, ez amak ez zuelakotz gehiago ateraldi horren berri eman, nun ez zen — sobera ttipia hintzen zerbaitetaz orhoitzeko — eta nakielakotz bat edo bestea aski tematuak zirela egiaren gordetzeko beharrean, baita zerbaiten gezur batez beztitzeko bortxatuak baziren, ez nuen gehiagoko kasurik eman orduko ibilera heier.
|
|
|
Edozoin gisaz, mendi madarikatu hau, etxe madarikatu hau eta emazte madarikatu hau utziko ditut ahal bezain laster. Jesus berak,
|
hura
karlos bizi izan baita irriskurik ez hartzeko, konprenituko nau, oi zortea!"
|
|
|
Batere ez. Pettan etxearen inguruan hasi zen urhatska, hemen so egin,
|
hura
hunki, hau zehez izartuz, bestea besatraka neurtuz, karkulatuz nun haizea, iguzkia, euria eta bururatu zuen:
|
|
|
Biharamunean, berriz bere arnesak harturik, baratze berriaren lantzen hasi zen, bainan aldi huntan landareak hor zituen eta egunean egunekoa, sasoinean sasoinekoa, porru, aza, tomate, piper, marrubi eta jainkoak daki zer agertu ziren, Maddi, Kaiet, Luixa eta Xemarken plazerrarentzat, nahitaez. Ez zen guti harro gure Pettan, errana eginik, eta ordutik etxeko bizia ere lasaitu zen pixka bat, Maddik ez zeiolakotz gehiago so bortitz
|
hura
egiten, uste gabean berak ere erran baitzuen:
|
|
|
Gehiago zena, kasetako idazkariak aipatzen zuen ere Maddiren amari bisita bat egin ziola, bere" paperraren" bukatzeko xehetasun zonbaiten bila, iduritzen baizitzaion erahilketa harek eta ixtorio hunek lotura zerbait bazutela. ...rezebitu zuela arnegatuz bere alabaren berririk ez zuela sekulan ukan, deusetaz ez zela jakinean, nigarrez hiltzera zoala bere malurra ezin jasainez", bainan momentu batez aitortu ziola ere" erdi irriz, erdi serios, ama bat baitzen oroz gainetik" nola, Lastagaren erahilketaren ondotik, Bizkarttoko etxe ttipi haren husteko xedez azken puskak biltzen ari zelata, Lastagaren kofre zahar
|
hura
ez zuela nihun ere aurkitu, eta hori ez zuela sekulan nehori salatu" nahiago baitzuen pentsatu bere alaba urkabian dilingo baino hobeki zitakela nunbait bizirik, desagertua bazen ere". Eta kasetalariak bururatzen zuen aitortuz susmorik baizik ez zuela aintzinatzen ahal afera hortan eta, bere ustez, ordu arte desagertu ziren guziak, bai jende, bai altxor, baita ere egia, sekulakotz hala zitazkela.
|
|
|
Urtarilaren hastapenean iduriz, mila zortzi ehun eta hogoita bederatzian, deliberoa hartu zuten zerbaiten gisaz Lastagaren desgertaraztea. Modu bat edo gehiago zalantzan ezarri zutenez ez dakigu, bakarrik eiherazainak zionez" ainhitz lekutan ikusten ziren Maddi eta Olate, ixilka, ikerka, hau ikus
|
hura
hunki, hunat so egin, harat behatuz, nabari zen ez zakiteka oraino..."" zer?" erran zuen jujeak, eta" nik ez dakit, ez nintzan heiekin" eta" nolaz dakizu beraz zertan ari ziren?", eta paperrean ez da deus gehiago idatzirik. Beste auzo batzuen ganik jakiten da ere" usutan kalapitak ezagun ziren azkar, baita ere oihu, sakre eta beste", eta inkestak agertuko duen bezala, bi gizonak papotik loturik ere egon omen ziren egun batean, oihesturik, batak bestea kriminel izenaz akusatzen zuela.
|
|
|
Bainan gauza harrigarriena izan zen, Maddi ez zutela nehork ez nihun kausitu, ez ondoko egunetan ez etare sekulan. Leku guziak ikertu zituzten, herritarrak galdezketatu, gordagi izaten ahal ziren xokoak miatu eta dei afitxak hedatu eskualdeko herriko plaza guzietan; nehork ez zuen sekulan jakin nun eta zer bilakatu zen emazte gazte
|
hura
, eta hola errexago konprenitzen dugu zertako auziak ez duen nihun ere bera aipatzen. Hura ere Olatek garbitu ote zuen?
|
|
|
Auzitegiko paperretan ez dugu gehiagokorik kausitu, Maddiren ezin konprenituzko desagertze
|
hura
mixterio bat bilakatu zen. Izugarriko famak kurritu ziren ordu hetan, hala nola ito zitakela berdin doluturik putzura berriz etorri eta, Olatek etxe zolako zulo batean lurrez estali zuela, bere amak despeditu zuela herritik kanpo, soldado zonbaitek mendekioz bordel batetan sakatu zutela, bere buruaz beste egin zuela mendiko leize batean behera jauzi eginez, muga pasatuz doluminez erremita bat bezala bizi zela eta hanbat eta hanbat erran, bainan egia ez zen sekulan azaldu.
|
|
|
Artaño deitu soldado bat kondenatua izan zela agorrila erditsutan eginikako ohointza baten gatik, Joseph Dumoulin deitu lagun batekin (gure Lastaga famatua, iduriz) lapurketa bat obratu zutelakotz Bordeleko notario lukurari baten etxean, eta, hau garbitu eta, urrezko luis eta harri bizi mordo bat arrobatu. Galdezketa larriak (eta bortitzak?) jasan izan gatik, Artañok beti ukatu zuela altxorraren jabe zenik, biek ekintza egin eta Dumoulinek zuela nunbait gorde, eta ez zakiela ez hau ez
|
hura
nun ziren. Azkenik, Artaño armen puntan pasatua izan zela gerla denborako ebasketa egitea gatik eta armadako arduradunek, emeki emeki afera utzi zutela ixiltzera, Dumoulin hura ordukotz desagertua baitzen eta beren paperretan desertur ekarria.
|
|
|
Galdezketa larriak (eta bortitzak?) jasan izan gatik, Artañok beti ukatu zuela altxorraren jabe zenik, biek ekintza egin eta Dumoulinek zuela nunbait gorde, eta ez zakiela ez hau ez hura nun ziren. Azkenik, Artaño armen puntan pasatua izan zela gerla denborako ebasketa egitea gatik eta armadako arduradunek, emeki emeki afera utzi zutela ixiltzera, Dumoulin
|
hura
ordukotz desagertua baitzen eta beren paperretan desertur ekarria.
|
|
|
Ez bagine gu, bi anaiak, bere eskuetatik lotuak izan, badut beldurra ama lurraren barnean sartuko zen. " Ez milesker" erran ondoan, aintzinean zuen inguma bat iruditzen zitzaion emazte
|
hura
agurtu zuen eta etxerateko bidea tuntik atera gabe egin ginuen, sekulan ez baitut jakin zer pentsamendu modutan kurritzen zen bere gogoa. Bakarrik orhoitzen naiz aurpegia goibeltsu zuela bainan, despitatua baldin bazen ere, bazuen aski urgulu bere sendimenduen ez agertzeko.
|
|
|
Gaua etorri zenean, ohe estalgien zoko zokoan gorde nintzan eta ikusten nuen Xantiana bizi zegoen mila ta gau batetako palazio
|
hura
, ene arrebak Elhurxuriren itxura zuela, kirol zapetak soinean eta gona motxarekin bai, bainan, printzesa baten antzarekin, mundu guzia eramanez mago ziriaren puntan. Eta ni, ttipia nintzenez, haren zazpi ñañoetarik bat nintzen...
|
|
|
15 Erhia luzaturik erakutsi duzun aldare gibeleko" arropa gorriz jauntzitako kabroi zahar
|
hura
", ni nintzen.
|
|
|
— Zuk entzun duzu gure auzoko mutil gazte
|
hura
zertako kartzelatu duten goiz huntan?
|
|
|
Irakur eta berriz irakur, besterik ez da, hila da, hala diote bederen ehorzketa abisuetan. Ez da tronpatzerik,
|
hura
da: "... abisatzen zaitugu Domingo Irrizar, berrogeita hamaika urtekoa, zendu zaigula batbatean, Gorpua Donapaleuko ehorztetxean kausituko duzue.
|
|
|
Ene aita,
|
hura
ere alarguna, amodio mindu zen ene emaztearen alaba gazte harekin eta ezkondu ziren. Beraz, ene aita ene suhi bilakatu zen eta ene alabaordea, ene aitaren emaztea zelako, ene ama.
|
|
|
Eta Ximun aldiz irriz karkailaka, kostak atxikiz, itzul eta" ziiiit, pataplast!",
|
hura
ere lurrean: orduan biak han ziren elgarri so, ez jakin zer egin, nigar, irri, intziri ala kantu!
|
|
|
— Ez zakala beti dena beltz ikus, gaizo mutikoa! Irri egin ere badiauk ba, bigarrren pentze
|
hura
hartu dularik, gure gibeletik hixtuka ari zen ihiztari zozo hua lekian gainean utzi diauk, ba ala ez?
|
|
|
mila debria sar balakio!" bazter guziak ikertuz" bertza falta diauk! hori zian azantz bitxi
|
hura
! norbait izan duk hemen eta bertza joan daukuk!
|
|
|
Bertza falta dugula, ba! eta goiz huntako azantz
|
hura
gure ebaslearen azantza zunan! segur nindunan!
|
|
|
... holako xantza izanik (denek hala baizioten), mutil ttipi jarri nindutean hasteko (eta betiko ere hain xuxen, bainan ez nakian oino!) etxalde handi batetan, abere kundiaz artatzeko, hartako bederen on nintzela, pestia eta ixila ere, nausiak mana zer egin eta nik" bai nausia", bai nausiaz besterik ez diat sekulan erran: " askal aintzin behiak uztarzkik"" bai nausia"," oherat joan aintzin arnesak bilzkik"" bai nausia", beti ixil ixila, botza altxatu gabe eta etxekandereari berdin (edo hobekiago, zeren emazte bat zian
|
hura
!); ene zorteaz frango kontent nindian, kanpoan ere izaiten ahal nintzelarik bakarrik, nehoren laguntza gabe, nihaun egitearen jabe, bai segur kontent nindian nausia baitzen plantakoa, ez baitzen ahatik obligatia ene hartzeaz...
|
|
|
Sakelak ikertu zizkiotelarik, atxeman zuten, batean mukanesa, ganibeta, bizpahiru arto bihi eta beste xehekeria zonbait, eta bestean, karneta xahar bat, zikina, lerzotsua, beltzatua (ala azalaren kolorea ote zen?) osto izkinak janak bezala, arras higatua, eskukatua. Karnet
|
hura
ideki zutenean, hau irakurtu zutean:
|
|
2008
|
|
|
Irriz nago Piarre, jin baitzait burura Ahantzi dukezula" biziko latztura" Roxalik, leihopean eman zaitzun
|
hura
! Garai hartan andretaz duzu higuindura Gaur egun haien onaz zeude arrengura
|
|
|
Bat, biga, hiru, itzul... eta hau gure harritzea! Zezena etzen hor! Norat mila deabru lekutu da zezen tzar
|
hura
–zion gure Mizel Konkorrak. Zer, guk, bihotza zapartatzeko heinean, hoinbeste laster eginak eta zezenak ez gaituela segitu?
|
|
|
Bittorrek, alegia deus ez, aipatzen dio aitatxiri, lehen, sahetseko patarra horretan etzanik ikusia zuen arnontzi
|
hura
. Sugar, otso zakurraren tegia geroztik bilakatua zena. To, dio Aitatxik, lehenago basabere zaintzeko hautako tresna zian!
|
|
|
Batzuek hau! Bestek
|
hura
! Zenbaitek zioten Damatit Urdekaren deabrukeria zela!
|
|
|
Ez duk ez bizi bera emana orori Parabisuko
|
hura
segurrik nehori! Hau zaietek gertatu xoratu askori Zerurat so kurri ta zilorat erori!
|
|
|
Falta sendi delarik maitatu den
|
hura
Griñak asko gaitzkeri dakiguk burura Hihaur osoagotzen badaukak langura!
|
|
|
Ororentzat maitagura, nihoiz hilgo ez den
|
hura
Euskara!
|
|
|
Emazte bilo kuzkulatu baten aldean bazkaltzen ari? Ezin sinetsia duk! Nor bada. Haranoneko gure axurant lipu
|
hura
! Zer mirakulu gogoan ote dabila puttiko hori hemen gaindi. Pentsa dezagun, Bittor, zerbait joko jauntto horri hemendik jauziak eginaraziko dizkiona.
|
|
|
Bere buruari mintzatu zen: Ixabela, zein ere baitun lehenik ferian aurkituko,
|
hura
izanen dun hire biziko maitea!
|
|
|
Jendartekotasunaz jantzia den
|
hura
.
|
|
|
Gero, dudatuz pixka bat halere, ez baitzen hainbat ausarta, ohantzean sartu zen gorputza borobilduz, eta azkenean urerat bultzatu. Txopako
|
hura
, bertzeak bezala, iritsi zen amiamokoaren ondorat, hau ez baitzen batere harritu.
|
|
|
— Nolaz ez didazu goizago erran, osaba maitea, hainbeste hitz gabe lagunduko zintudan. Uste duzu ahantzia dudala nola, hain gose nintzen gau batez, zer gogo onez eskaini zenidan arratoi txar
|
hura
–
|
|
|
Emateak zerbait balio du, baina gogoak gehiago... Otsamek erre zidan arratoi umetxo
|
hura
ere ttipia zen, hargatik beti atxiki dut zuretzat ikustate biziena.
|
|
|
— Egiazki? Eta delako aintzira
|
hura
non den galdetzea sobera liteke?
|
|
|
— Otsame ere ez da gutxiagokoa, erantzun zuen Gorrailek jendetasuna itzuliz. Ez dut oraino ahantzia joan den egunean enetzat apaindu zuen arratoi umetxo
|
hura
... A... prest zirea, ene osaba... jar zaitez hor... suila ongi lotua dizut buztanetik eta ederki murgiltzen da urean... pazientzia pixka bat har ezazu.
|
|
|
Baina, herri aldetik zetozen auzo batzuk pasatu ziren eta denak berehala kalakan hasi: hau gurinaren prezioaz,
|
hura
oilaskoen salmentaz, beste bat zamaltzainaren alabak egiten zuen ezkontzaz, eta honek senarra erraietarik minez du, eta haren suhiak adarrak baditu, eta oihal garbizaleek lana ez dute ongi egin, eta hau eta hura, mila eta milaka solas jorratuz. Hain ziren beren solasez axolatuak non ez zuten ikusten ere zer pasatzen zen inguruetan.
|
|
|
Baina, herri aldetik zetozen auzo batzuk pasatu ziren eta denak berehala kalakan hasi: hau gurinaren prezioaz, hura oilaskoen salmentaz, beste bat zamaltzainaren alabak egiten zuen ezkontzaz, eta honek senarra erraietarik minez du, eta haren suhiak adarrak baditu, eta oihal garbizaleek lana ez dute ongi egin, eta hau eta
|
hura
, mila eta milaka solas jorratuz. Hain ziren beren solasez axolatuak non ez zuten ikusten ere zer pasatzen zen inguruetan.
|
|
|
Ongi irri eginarazi didazu! Zer manera ederrean isil arazi duzun agure kalakari zahar
|
hura
! Baina, ba ahal dakizu zerek nauen gehienik xarmatzen zure jokoan?
|
|
|
Segur naiz horietaz gabetzen bazeneki, zure talentua Kantagorarena bezainbatekoa litekeela. Badakizu zuhaurrek
|
hura
zer kantaria den!
|
|
|
Eta egia zen, Gorrail kexu zen, ez gertaeraz beraz, baina zepo hartarik Otsogris hola atera zedin! Uste izan zuen bere etsai errabiatu
|
hura
poxelutik kenduko zuela ekintza horri esker eta, ez! sekulan baino azkarrago ikusten zuen.
|
|
|
Urrunerat ikusi zuten laborari bat zama astun baten azpian konkorturik. Laster, beren bi harrapakin begi zorrotzeri esker ohartu ziren gizonak garraiatzen zuen zama
|
hura
gazitegira zekarren zerriki puska bat besterik ez zela.
|
|
|
Sabelandi
|
hura
ikustean, korrika eta oihuka hasi ziren oiloak, baina ez aski azkar fraide etxearen atzarrarazteko. Hegazti heietarik bi gibeletik zegoen, alferragoak edo lokartuagoak dudarik gabe.
|
|
|
Bizkitartean, gune heietan ehizen zabiltzala, Otsogris hurbildu zen. Ez zen ez bera ere Gorrail baino zortetsuago eta
|
hura
bezala zaku huts zoan etxerat. Eta hura bezala gose eta egarriz amitua zen.
|
|
|
Ez zen ez bera ere Gorrail baino zortetsuago eta hura bezala zaku huts zoan etxerat. Eta
|
hura
bezala gose eta egarriz amitua zen.
|
|
|
Denak ados, lehendakaritza Arzabal oreinari emana izan zitzaion,
|
hura
zelako Gorteko arduradun bereziena eta bere zuzentasunagatik arras ezagutua zena.
|
|
|
Zertako ez da goizago oldartu Adore xume hori? Eta gainerat, lukainka
|
hura
enea zen, eiheran hartua nuen... Nik, eiherazainaren andreari lapurtu nion, Adorek eni ebatsi zidan, Gorrailek Adoreri hartu zion...
|
|
|
Arantzaz betetako hesi haietan sagu bat ere ez zen pasatuko. Egia erran apalak zirenez Gorrailek, punpe batez pasa zitzazken, baina, sarrera zarratatsu
|
hura
entzunez izututa, hegaztiek auzunea iratzarriko zuten. Gorrail zeporatua zitekeen horrela, lasterkatua eta, beharbada, eraila ere.
|
|
|
Baina, gogoan ahal duzu Kantargi zure aita? Hura zen ba,
|
hura
kantari ospetsua... Haren boza hain zen gora, argia eta garbia, non denak gelditzen baitziren beren lanetarik haren hobeki entzuteko.
|
|
|
Halere, aitortu behar dut, bat baizik ez balitz izan hautatzeko, azeria zitekeela gehien bat" ordezkatuko" nuena ibilera heietan: hain zen abila, ameslaria, ele ederrez mintzo, non ene heroia zen eta ikastaldi arteko atseden aldietan
|
hura
nintzen ene haur lagunekin jostatzen nintzelarik.
|
|
|
Geroago, ongi aserik aldi honetan, larrua harro eta begia xorrotx, Gorrail itzuli zen berriz Otsogrisen etxerat. Eta
|
hura
, atzarri eta ohointzaz ohartua, bazter guziak oihuka harrotzen hasia zen.
|
|
|
Polita eta kozkorra zen etxalde
|
hura
. Sagardian, arbolek loreak galduta fruta xehe baina guri eta berdeak agertzen zituzten, uzta eder baten menturan.
|
|
2009
|
|
|
Eta azkenean saloina,
|
hura
bederen aski zabala. Paretak xuriak, logela bezala, eta lurrean parketa.
|
|
|
Bere estaja bukatu zuenian, gure elkar ikusteak bakandu ziren, eta gero seko gelditu. Ez zen erraz beti
|
hura
bortxatzen bere bakartasunetik ateratzerako.
|
|
|
Neska
|
hura
ikusterat joanez mahasinean izagutu dut Arantxa. Eta honek ez ditu haren trabak tori!
|
|
|
Baino mahainan utzi nuen gixajo haren memorian behar nuen nahi eta nahiez nere misioa konplitu. Bertzeala han bertan hatsik gabe geldituko zen
|
hura
, partitua zen bezala. Aitzinekoa ez duzue aski zabal ero zer?
|
|
|
Nundik heldu zitzaion boza il
|
hura
–Kusinaren ondoan iduri zuen kandel itzali ahantzi bat. Beranta!
|
|
|
Ez nintzen
|
hura
bezin aseguratua hartaz. Baino neri bai gutizia ematen ziala proposamen horrek.
|
|
|
Berritz haren bisaria gorritik xuritako toinu guzietatik pasa eta errespusta eman zian: Zu ez zare
|
hura
bezalakoa.
|
|
|
Bertzeak nola errezibituko ziaten ez zian hain kexatzen. Inportateena Mayi zen, eta
|
hura
hutsik.
|
|
|
Bietan nik iduri nuen trabatuena,
|
hura
larruz gorrik eta ni beztitua. Ez zarela lotxatu, Nekane, nerekin, zure laguna ez ote naiz?
|
|
|
Biek nahiez ginela. Eta
|
hura
udan izagutu nintuen gauak hiru mutillekin baino milla aldiz naturalago zela. Eta heiek baino lehenago izagutu nintuen gizonek ez ziatela egundaino hainbeste goxotasun, hainbeste eztitasun, hainbeste epeltasun eman, egundaino.
|
|
|
Ez nintuen gehiago soportatzen ahal jende guzien begiratze zikinak. Sei hilabete egondu naiz Nekanerekin, eta
|
hura
beti han da elkarrekin hautatu genuen apartamendu hartan. Denak desafiatzen ditu, ni baino azkarragoa da.
|
|
|
Ez zauztet detaillik emanen, gauz horiek gure arteko sekretoak dire, eta sekreto hori ere jokuan da, baino uste dut izagutu dituten jende guzien artean
|
hura
dutela hurbillena, gizonetan.
|
|
|
Jelostasunak hartzen duen muturra batean eta bertzean. Nik lagun bat asko maite baldin badut, aitz ongi soportatzen ahal dut bertze lagunen artean
|
hura
ikustia. Elkarrekin hartzen dugun plazerra ez da exklusiboa, eta bertzeekin partitzea ametitzen dut aisa.
|
|
|
Behin baino gehiagotan izagutu dut ba delosiaren ausikia. Eta aldiero momentuko historio
|
hura
, inportantia ero ez, porrokatu du. Sobera bereziak dire halakotan ikusten diren imaginak, sobera hunkigarriak araberako erran nahiak.
|
|
|
Ez naiz ere beti pentsaketan aritzen den bat, mingain txarrak erraten duten arabera, ez naiz egundaino pentsaketan lotzen, seko buru hutsa naiz, (horiek Graziren erranak). Baino nere gorputzean haur bat senditzeko gogo hori, eta gero haur
|
hura
haunditzen ikusteko apantzia, barren sartua dut, eta badakit egiazkoa dela.
|
|
|
Ez du nahi berritz harreman berian sartu, baino sobera aisa litzeke hola ateratzia. Ez badut leheneko tensio
|
hura
senditzen ere, nahi ditut gauzak klaratu Beñatekin. Doinu arin batian egiten ahal bada, nik nahiago, ez naiz trajeditako neska, baino hartan garen kasuan, segi dezaun bukatu arte.
|
|
|
Ez du gustoko plata, muturra zimurtzen zaio, baino ez da asto tzarra, neri berritz nere kadirian pausatu eta segituko du bere konferentzia,
|
hura
zutik eta ni jarrita. Nik ez dut aita izaiteko beharrik senditzen. Ez da zaila hori konprenditzen.
|
|
|
Beñateri galderatzia, te, jakitekotan! Eta
|
hura
baino leheno izandu diren bertze batzueri. Nere gorputza ofrenda bat gisa eskaintzen diotet gizoneri, eta zenbait emaztekiek ere ez dute desgustokua atxeman.
|
|
|
Badire bost hilabete elkar izagutzen dugula Beñatekin. Larunbat arrats batean atera ginen bizpahiru lagunekin eta gurekin zen neska batek ikusi zuen bere izagun emazte bat kafe batean, eta emazte
|
hura
Beñatekin sartua zen. Aitz ongi oroitzen naiz gure elkar izagutziaz.
|
|
|
piska bat, zer izango liteke asko balitz? Baino
|
hura
segi. Berrogei urte ditut, Mayi, eta nere bizia moldatzeko momentua da. Badakit zure aldetik norbait ikusten duzula, baino beharbada ez da inportantia, ez dakit.
|
|
|
Ez naiz mingaina txarrekoa baino izagutzen ditut bertze neska gazte asko,
|
hura
bezin pollitak, eta haren aldian buru onekuak, baino ez ditut egundaino maner hortan ikusten. Nere alabak urte ditu, eta itsusitik urrun da, baino egun batean ohartzen banaiz itxur hortarat emana dela, hor hartuko ditu bi zartako onak aira berian aldatu baino leheno!
|
|
|
Baino badakinuen nik ez zela egingo afera. Bere kerida
|
hura
aski prestoa zen, baino bate ere funtsekoa. Zer nahi duzue, mutillak agudo izagutu zuen, honerat bizpahiru aldiz ekarri eta, nerekin kalakan ariez.
|
|
|
Baino ez, ni ez naiz holakoa. Ez dut erraztasuna billatzen, baino ongi den
|
hura
bakarrik. Eta esposatua izanik, bertze gizon bateri kasu egitia ez da ongi, hori klaro da, ez da hortik atetzekorik.
|
|
|
Ez ginuke itxura bera izango
|
hura
bezala jarririk.
|
|
|
Ahal nuen bezala pasa nuen bertze oren
|
hura
, eta azkenean nere tornua izandu zen. Ez zen goizegi, ongi idari bat zen, bai, neri azkeneko pasazitzia.
|
|
|
Bai, bai, badakit. Pazintzia, pazintzia, ez da
|
hura
bakarrik, behar da ere burua beititu, eta heldu diren hitzak iretsi behin baino gehietan.
|
|
|
Harri koskor
|
hura
bezin azkarra du bere asegurantzia. Eta bere borrokak gehienetan ez badire ageri haundikoak, beti nahi duena asmatzen du azkenean, hala ero hola, kontra dituenak ihatuz bere griñaren kuraiarekin.
|
|
|
Eta Pantxoa seko sesitua, elefante bat saloin batian bezin trabatua. Hura planta,
|
hura
! Uste nuen negarrez hasi behar zuela Maitenak.
|
|
|
Nola nahizka, ez dire gizonak falta, ez da Eta heldu den astean joatekoa naiz bazkaltzerat Isabelen anaiarekin, orduan, Beñat... Isabel, zure eskolako lagun
|
hura
–Huraxe. Eta bere anai beltz eder hura.
|
|
|
Eta heldu den astean joatekoa naiz bazkaltzerat Isabelen anaiarekin, orduan, Beñat... Isabel, zure eskolako lagun hura. Huraxe. Eta bere anai beltz eder
|
hura
. Ez nau egundaino begi txarrean begiratu, eta nik ere, ez diot desgustorik erakutsi, orduan, beharbada, eta nik ez billaturik ere, zertako ez?
|
|
|
Ez, ez, bertzea, gazte
|
hura
.
|
|
|
Aa, pollit
|
hura
. Amattok ez duena ikusten ahal begi iskineko makarra baino gehiago.
|
|
|
Bai,
|
hura
. Eta hartatik atera zen fama.
|
|
|
Sinale da ez duzula izagutzen. Ez da alferrik kexatzen te,
|
hura
! Eta zuetaz maitemindua da?
|
|
|
Eta partizione hortan, bakoitxak badugu gure papela. Eta
|
hura
atxikitzia beharrezkoa izaten da, gauzak ongi joan dezaten. Aita konserbatiboena da.
|
|
|
Abantail bat bederen ematen du, dena modu berean tratatua dela, nere aferak munduko berriak bezala, lehuntasun kalme batian. Egundaino karratxirik ero malkorik, jende zibilizatuak gare, eta hitz eginez atxematen dugu argia denak antolatzerako. Aa, bai, nola du izena janeko. Bai, dendan lahanian ari den
|
hura
ez da?
|
|
|
Baino bai bizia! Ez da gelditzen goizetik arrats, eta
|
hura
den tokian, ez da pausa piska bat hartzeko manerik. Bere indar guzi horiek lanean empleatzen baldin bazituen, segur nagusia gizonetan hurosena izango litzekela!
|
|
|
Lehen aldian ikusi zuenean, kondatu digun bezala, uste zuen han bertan bere bihotzak gelditu eta il behar zuela. Hala ere, berak ez daki nola, berritz partitu zen bihotz gaixo
|
hura
, eta bizitzeko alderdia hartu zuen Mayik, zen eta ezkoztik, halako illuntze bat erori zitzaion hezurreraino. Egun batzuek pasa eta gero, egiazki penibliak malur horren arabera, pittaka pittaka, eri haundi bat ogetik altxatzen den bezala, deliberatu zen Mayi biziak segitzen zuela, eta bere iduriko zimur haste horrekin konformatu zuela, ahal zuen obekina.
|