2017
|
|
Herwarth lo egin ezinik
|
egon
da bere altxorrak erakusteko gogoari ezin eutsiz esan zuen barrezka emazteak.
|
|
Hatz puntez ukitu zuen kontu handiz, passe partout bat zen, barruan lamina huts bat zuen, hori kolorekoa, eta eskuetan eusten zion baliorik gabeko paperari bozkario handiz. Zenbait minutuz
|
egon
zitzaion begira, ikusten ez bazuen ere; lamina hutsa begi parean jarri eta adi adi begiratzen zion, eta bere aurpegiak ikusteko gauza den pertsonaren keinua adierazten zuen magikoki. Eta bere begietan, bere begi nini hiletan, bat batean, argi distira islatu zen, argi orojakilea paperaren erreflexua zen edo barrutik zetorkion sua?
|
|
Bere ustez, Ikaroren erorialdia Pincini faltsu bat zen, ziurrenik maisuarekin ibilitako ikasleren batek egina. Esan beharrik ez dago Deplisen lekukotzak ez zuela ezertarako balio, marrazkia ziztatu zioten tarte luzean narkotikoen efektupean
|
egon
baitzen.
|
|
Hurrengo egunean, Micer Conrado, gau osoan begiak itxi ezinik
|
egon
zena, egunsentiarekin batera jaiki zen, sumindua oso sukaldariekin. Zaldira igo eta sukaldariari agintzen dio bera ere zaldi gainera igotzeko eta atzetik jarrai zekiola.
|
|
oso ondo idatzita zeuden, eta kopuruak erregelaz eta tinta gorriz azpimarratuta zeuden. Gainera, bi aldiz errepikatzen zuen kopurua, okerrik
|
egon
ez zedin. Gutun azalak xumeak ziren, merkeak, aspaldiko probintziano baten urritasunaren eta aurrezteko grinaren adierazgarri.
|
|
Guri bakarrik mende erdian zehar erosi zigunak balio ikaragarria zuen, eta pentsatzekoa da eskuraketa gehiago egingo zituela beste zenbait enkante eta antikuarioetan. 1914az geroztik ez genuen bere enkargurik jaso, baina jakin banekien tamaina horretako bilduma bat nekez saldu zitekeela hautsak harrotu barik; hortaz, pertsonai kurioso horrek bizirik behar du
|
egon
edo bilduma bere oinordekoen esku dago.
|
|
Ezin deskriba dezaket zein lazgarria egin zitzaidan ehun edo berrehun paper zuri eta erreprodukzio merke horiek berarekin batera ikustea; nolanahi ere, inozo tragiko honen oroimenean hain ziren benetakoak piezok ezen akatsik gabe eta zegokien ordenan deskribatzen baitzituen, pieza bakoitzari zegozkion detaileak erantsiz. Bilduma ikusezina, dagoeneko barreiatua
|
egon
behar zuena han hemen, errealitate hautemangarria zen itsu honentzat, gizon honentzat, engainatu hunkigarri honentzat, eta hain zen indartsua bere ikusmenaren sua ezen ni ere sinesten hasia bainintzen ikusi egiten zuela. Behin baino ez zen agurearen segurtasuna arriskuan izan:
|
|
Eta ustekabean, sentsazio arraro batek bildu zaitu. Une batez, pentsakor gelditu zara, eta eternalki, liburua eskuartean duzula, jesarrita
|
egon
zareneko besaulkiari itsatsita geldituko zinatekeela sentitu duzu.
|
|
Igande haiek, nire herriko igandeak. Nire herrian
|
egon
nahi nuke orain ere, txikitan jolastu ohi nuen patioari begira. Txikitan jolastu ohi nuen zinburuetan.
|
|
Baina ezinezkoa zen zurrumurru hori egia zela ikusi genuen denok, ondoko mendiko pinuek, garrasika, laguntza eskatzen zigutenean, orduan ikusi genuen dena, nola lurretik ateratzen zituzten, sustraiak apurtuz eta geratzen zitzaizkien sustrai apurrak zakuetan sartuz lur pixka batekin. Horrela
|
egon
ziren, eta hiru egunetan kamioietan eraman zituzten han zeuden milaka pinuak. Pinudi guztia desagertu zen, eragindako lurra eta sasia besterik ez zen geratzen han.
|
|
Hura bai zoramena! Umetxoa pozaren pozez zegoen, eta han
|
egon
zen, nire ondoan, goiz osoa opariak zabaltzen eta gero beraiekin jolasten.
|
|
Han
|
egon
nintzen botata egun piloa. Zabortegira doan kamioia pasatzen zen bai, baina ez gintuen batzen, gintuen esaten dut, ni ez nintzelako han pinu bakarra, beste bi zeuden, nire egoera berdinean, han botata.
|
|
Han gu bezalako pinu asko zeuden, batzuk siku siku eginda, beste batzuk ez hainbeste. Bakoitzak bere istorioa zuen; ondokoak kontatzen zidan bera dendan
|
egon
zela denbora guztian, ez zuela inork erosi eta azkenean bota egin zutela, beste batek umeak su eman ziola eta horrelako gauzak. Arrazoi batengatik edo beste batengatik denek amaitu zuten zakarrontzian eta han geunden, berriro ere kamioi batean, nora gindoazen jakin gabe eta hori galarazteko zer egin jakin gabe.
|
|
Galdutako kartazalak, Föergell enpresako akziodun nagusiaren esku
|
egon
zuen ordubete barru, derrigor. Horrexegatik, ohizko irabazle maskara ez baina, erabat desitxuratutako karantza zurbila ageri zuen eguerdi hartan, Möergell enpresako zuzendari orokor, Ataulf Tarqquus jaunak.
|
|
Ez. Goizean
|
egon
nauk berarekin eta emaztea gaixorik zeukala esan zidak. Okerrera egin ezkero hiletara ez zela etorriko esan dik.
|
|
Etxean
|
egon
–Eta horrekin zer egin dezaket?
|
|
Eta horrekin zer egin dezaket? Margot eraman egin dute eta nork daki zer egingo dioten, eta nik etxean
|
egon
behar dut?
|
|
Noiz bukatuko da guzti hau? Andreas, etxean
|
egon
nahi dut, zurekin, hori besterik ez, hainbeste eskatzen al dut. Zergatik ez gaituzte bakean uzten?
|
|
Gauez ohetik jaikitzen banaiz, munstroa haserretu egiten dela esaten dit amak. Eta geldi
|
egon
behar dudala. Nik izena jarri diot munstroari; Rodolfo.
|
|
galdetu zion mutikoak. Zuhaitz hau beti
|
egon
da hemen, inork ez daki zenbat urte dituen. Jainkoek landatu zutela diote orain dela milaka urte.
|
|
Bere herriari begira, Puskasek bazekien goizerarte
|
egon
zuela han; nekatuta, lo egin ezinik eta pentsamendu zaharrak ahaztu nahian. Horregatik sukaldera joan eta kafea prestatu zuen txapa zaharrean berotuta.
|
|
Zuritasun haren ertzean, plazaren albo batean kokatuta zegoen Balbe, herriko taberna. Hitzordua baino lehen heldu zen Puskas Balbera, baina kanpoan hotzez itxaroten
|
egon
beharrean barrura sartzea erabaki zuen.
|
|
Baina behintzat Foru horrek ematen digu berri 1452an garai hartan bazirela kantatzen zuten emakumeak. Ordutik hona gure irudipena izan da, eta gaur eguneko diskurtsoak diona da emakume bertsolaririk ez dela
|
egon
gaur arte. Baina oraindik ere baserrietan eta etxe askotan aipatzen digute behar bada familia hartan bertsolaririk onena amona zela, edo ama zela, edo izeba zela.
|
|
Eta hori da kontua. Ez emakume bertsolaririk ez dela
|
egon
, baizik eta emakume bertsolari horiek ezin izan dutela plazara atera, zirkunstantzia sozial eta ohitura sozialengatik. Orduan herriko plazan edo festan kantatu izan dutenak beti gizonezkoak izan dira.
|
|
Eta bele eta belakitasun horren barruan bakoitzak dauzka bere metodoak, baina esango nuke oso erne egotean datzala, sekretua. Gizartean, inguruan gertatzen denarekiko erne
|
egon
, gogoeta egin eta gero gogoeta hori partikularra izatea."
|
|
Ez da erreza asmatzen nola ondo
|
egon
bertsotarako, eta noiz zauden argi eta noiz zauden lanbro. Behar bada egun batean oso saio ona egin duzu, oso ondo sentitu zara, eta hurrengo egunean pauta berdinak errepikatzen dituzu, saioaren aurretik egiten duzu lehen egindako gauza bera, baina ez zaude berdin, burua ez dago berdin.
|
|
ez delako benetan neurtu daitekeen zerako bat, pelotan, frontoian, badakizu tantoa egiten denean ba erraza da neurtzen, baina bertsoan nola neurtzen dezu? enpate hori denontzat da gauzarik ederrena, por que, enpate dira neurri baten, jartzen dituzu bertsolariak, bi hauek, eta ari zien, ba baten gustutik
|
egon
daiteke ba beteaino ba, bestea baino, baina nola neurtzen dezu zera hori, neretzako enpate, enpate benetan, enpate bat.
|
|
Jo hori da beste gauza oso inportante bat. Zer transmisio sen
|
egon
den bertsolarien artean ere. Ez bakarrik mugimenduak eduki duela belaunaldi berrietara transmititzeko sena, baizik eta bertsolarien artean ere nik jaso dudala nire aurreko belaunaldiarengandik, jaso ditudala animoak, jaso dudala erakusteko gogoa, eta jaso dudala beraien artean onarpena, onartua izateko irekidura hori.
|
|
Ez da erreza asmatzen nola ondo
|
egon
bertsotarako, eta noiz zauden argi eta noiz zauden lanbro. Behar bada egun batean oso saio ona egin duzu, oso ondo sentitu zara, eta hurrengo egunean pauta berdinak errepikatzen dituzu, saioaren aurretik egiten duzu lehen egindako gauza bera, baina ez zaude berdin, burua ez dago berdin.
|
|
Niri horrek pentsarazten dit bertsolariak asko elikatu behar duela. Asko jantzi, jende askorekin
|
egon
, asko entzun, nik badaukat urte batzutan hori egin izanaren kontzientzia, asko entzun. Bertsolaria herriz herri dabil, jende asko ezagutzen du, entzun egin behar du, jendeari, egin behar du nolabait esanda tenperatura hartzen egon etengabe, pertsona ezberdinei, jendeari, gizarteko geruza ezberdinei, eta nik uste dut irakurri ere bai, kultura arlotik jantzi egin behar duela, gero zerbait eman ahal izateko.
|
|
Asko jantzi, jende askorekin egon, asko entzun, nik badaukat urte batzutan hori egin izanaren kontzientzia, asko entzun. Bertsolaria herriz herri dabil, jende asko ezagutzen du, entzun egin behar du, jendeari, egin behar du nolabait esanda tenperatura hartzen
|
egon
etengabe, pertsona ezberdinei, jendeari, gizarteko geruza ezberdinei, eta nik uste dut irakurri ere bai, kultura arlotik jantzi egin behar duela, gero zerbait eman ahal izateko.
|
|
Hori da beste gauza inportante bat, ze transmisizio zen,
|
egon
den, bertsolarien artean ere, ez bakarrik, mugimenduak eduki duela belaunaldi berrieta transmititzeko sena, baizik eta bertsolarien artean ere. Nik jaso dudala nire aurreko belaunaldiarengandik, jaso ditudala animoak, jaso dudala erakusteko gogoa, eta jaso dudala baita ere beraien artean onarpena, onartua izateko irekiruda hori neretzat kriston eskola izan da.
|
|
Gauza haiek orduan zuzenean ulertuko balituzte, bueno ba fusilatuko zituzten danak. Azpillagak ere Zerainen kantatu zuen bertsoa, orain
|
egon
naiz pentsatzen. Francok inauguratu zuen Gasteizko katedrala eta biaramunean saio bat zeukaten ba Zerainen eta orduan Azpillagak bertso hauxek kantu zuen sano sano:
|
|
Tradizioa eten gabeko mugimenduan
|
egon
behar du. Behin gelditu ezkero, geldituta geratzen delako betikoz.
|
|
Ez da erraza asmatzen nola ondo
|
egon
bertsotarako. Eta noiz ez zauden argi eta noiz zauden lanbro.
|
|
" Atzoko bertso eskola sorpresa izan zen niretzat. Nik uste nuen gutxiago hitz egin eta gehiago egingo zutela bertsotan, baina etengabeko komunikazioa
|
egon
zen irakaslearen (gidariaren) eta ikasleen (5 edo 6) artean. Egiten ari zirena egiteko modu onenari buruz hizketan aritu ziren eta literatura eskola zirudien hark, bertsotan egiteko eskola izateaz gain.
|
|
13.000 edo 14.000 lagun biltzen dira hemen. Milaka lagun horientzat saioan bertan, zuzenean,
|
egon
beharra sentitzeko bezain garrantzitsua da saioa.
|
|
Milaka lagun horientzat saioan bertan, zuzenean,
|
egon
beharra sentitzeko bezain garrantzitsua da saioa. Jendeak kontzertuetarako izaten duen irrikaren parekoa sentitzen dute.
|
|
Bukatu da. Ez da inoiz errepikatu, une hori, eta ezta ere une horretan
|
egon
den sormen puntua. Eta nik uste dut bere berezitasuna dela gainera une horretan bertan ez bakarrik sortzen da, baizik eta hor ematen da eta hor agortzen da.
|
|
Hemen
|
egon
da larria
|
|
zuekin
|
egon
nahi dut.
|
|
bakarrik
|
egon
nahi dut.
|
|
bakarrik
|
egon
nahi dut.
|
|
zuekin
|
egon
nahi dut.
|
|
Hemen
|
egon
da larria
|
|
Hemen
|
egon
da larria.
|
|
Hemen
|
egon
da larria.
|
|
ezin
|
egon
eta egon nahi;
|
|
ezin egon eta
|
egon
nahi;
|
|
|
egon
eta ez egon nahi.
|
|
egon eta ez
|
egon
nahi.
|
|
|
egon
behar du derrigor,
|
|
Gaur egunean panorama beltza du aragoierak," azkenetan
|
egon
daiteke". 25.000 hiztun izango dira guztira.
|
|
" Bidean geratu zen, ez dut horri buruz idazteko gogorik. En Bayona bajo los porches izan zen bigarrena, saltsa
|
egon
zen pertsonaietako baten familiarekin, molestatu ziren, eta Iruñean izan nituen liskarren hasiera izan zen. Badirudi historia idatzi behar dela garaileek diotenaren arabera.
|
|
Zaindu, hori bai: azukretako kanabera lurra duk eta kontrabando latza
|
egon
behar dik eta montubio horiek ikaragarriak behar ditek!
|
|
Udaberri batez, baziren bost bat urte, unibertsitateko igerilekuan, Elsa Loevek, barreka
|
egon
ezinik, zapladak ematen zizkion eguzkitan belztutako sorbalda saihetsetan:
|
|
Ezta gutxiago ere! Itzulpen honek, horregatik, haren borondateari jaramon egin eta nolabaiteko irtenbidea eman behar izan dio eta, konturatuko zinenez, hala egiten saiatu naiz herri hizkeran eman ditudan pasarte ugarietan, herriak berak, zenbaitetan zuzen
|
egon
ez arren, darabiltzan esaera esamoldeak erabili ditudanean.
|
|
Kale ertzean sortu zen zaratak kanpora atera zituen proba diesel berrien proba miresten ari ziren guztiak. Txabolatxoa
|
egon
zen tokian hauts hodei bat besterik ez zen ageri eta, sakabanatzean, pila bat ohol zahar, kanabera apurtu eta lasto astindu utzi zuen begi bistan.
|
|
Ez zegoen hotzik. Alderantziz, gandu epela altxatzen zen egunez eguzki galdatan
|
egon
ziren udako mendietatik.
|
|
Gortuta, baina han joango ziren korrika adarretara. Indioiloen edo basoiloen arrautzak
|
egon
ohi ziren. Edo mosquiñañen60 eztia.
|
|
Neurri eta erabaki erabatekoak iristen ez diren bitartean, batek bai baitaki iritsiko direnetz, bestelakoak ere baliatu dira beraz, behin behinekoak. Lanabesak garatuz Nafarroan euskarazko telebista
|
egon
dadin, ETB ez bada ere (agian irabazten aterako dira nafarrak, programazioari begiratuta telebistak euskaldunoi burla egiten digula sentipena daukagunon aldetik behintzat, derrigorrean Martzillako aitzur jaurtiketa lehiaketa eta Faltzesko entzierroaren seigarren errepikapena prime time an ikusi behar izan gabe), eta euskarazko hezkuntza... eta erkidegoen arteko konfluentzia errealitatearen erresp...
|
|
Guk berriz, ez elurrik, ez urrerik, txokolatea ere eskas salbu eta Baionan Donostiara konpretara etortzen diren frantses en bizilekua, alegia, baina arima... arimak erruz, penaz eta zauriz gainezka! Gure azken urteetako historiari begirada koxkorra botatzea besterik ez ikusteko huts egiteen segida bat dela, tarteka asmatzerik
|
egon
bada ere (eta batzuek, Arnaldo Otegiz eta kideez ari naiz, itzalean ordaintzen ari dira asmatu izana. Aprobetxa dezadan tartea datorren zapatuko deia gogorarazteko, Otegi eta beste zientoka lagunen eskubideen alde egiteko, ai Espainiako Gobernuan behingoagatik norbaitek hanka sartu eta denak etxeratuko balituzte!).
|
|
Zeren eta latza baldin bada norberak egin duen ekintza gogorren bat gordean, bizkarrean garraiatu behar izatea, inori kontatzeko gogorik gabe, edo kontatu ezinik, ahaztu nahian maiz, hori latza baldin bada, zer izango da zuri jasanarazi dizutena gorde behar izatea? ...zara baztertua, zerbitzatu behar izan dituzu zure senideen hiltzaileak, bortxatu zaituzte, umiliatu, pentsioa kobratu ahal izatearen truke zure senarra" marxismoaren aurkako gerraren karietara hil zela" deklaratu behar izan duzu desagerrarazi zuten berberak izanik heriotza agirian lekuko, ilea arras moztu dizute, errizino olioa eman beherako latzarekin kalean ibil zaitezen... eta isilik
|
egon
behar. Emakumezkoei gertatu zitzaien batez ere, askatu zituzten herrietan gertatu zen hori.
|
|
Hozten utziko bagenu, ordea, gauean erretira dezaten baino lehen ikusiko bagenu goizetik barran
|
egon
den pintxoa, esperientzia sentsoriala bestelakoa litzateke seguruena. Baita alor ekonomikotik ere.
|
|
Herritarren eta Administrazioaren artean distantzia
|
egon
ohi da, leihatila batekoa batez beste. Leihatilak forma eta kolore desberdinak izan ditzake, baina neurria hori da.
|
|
Ez da txarra. Eta futbola ez bezala, zinemak gainera salaketa soziala ere izan dezake, negozioaren azpian artea ere
|
egon
daiteke, diruaren atzean kultura.
|
|
Betaurrekoak behar dira zenbait gauzari begiratzeko, betaurreko kritikoak, betaurreko moreak... Baina betaurrekoak eranzten ere jakin behar da, begiak itxita edukitzen, distirak ez gaituela itsutuko seguru
|
egon
arren.
|
|
Baina azken asteotan asko kezkatu nau Eurovisionek ikurrina onar dezan sumatu dudan grinak, eta badaezpada. Gainera, oreka lortzeko fribolitatea eta huskeri demasa ikur egiten duen hainbeste hipsterismo saresozializaturekin, komeni da beti serio beti kritiko batzuk
|
egon
gaitezen, egunero transzendentzia potokadak gosaltzen ditugun horietako batzuk (utzidazue, serio honi, tarteki gaiztoa egiten: ez debekatuen artean ez onartuen artean Nafarroako bandera ez zegoela-eta sumindurarik nabaritu ez izanak harritu nau, eta pentsatzen jarri aldaketa benetakoa ote den eta Nafarroaren esentzia urtzen ari ote den, manomanistako finalean ere eskurik sartu gabe geratu dira...).
|
|
Alde batekoek identitatea omen dute ikur nagusi, joan nahi dutenek alegia, joan nahi duten guztiek izaten dutena. Ingelesek euren burua Europatik at nahi dute non praktikan beti
|
egon
diren, irlak emandako bakartzea medio, baina eskoziar eta gainerakoak eurekin nahi dituzte. Asunto konplikatua bilakatzen baita identitatearen kontu hau.
|
|
Izan ere, aurkikuntzek lilura gaitzakete, baina bata zuriaren distirak ez gaitu itsutzen. Uniforme kakien menpean
|
egon
izan baitira, haien anparoan hazi dira, hazten dira. Konkista eta eboluzio militarrak gararazi du zientzia eta teknologia gehien.
|
|
Ekonomia hitzak, sorreran," etxearen kudeaketa" edo antzeko zerbait esan nahi badu, ez gabiltza hain oker. Etxea kudeatzea bihurtua baita askoren bizimoduaren ardatz, banatzekotan
|
egon
, edo ez. Etxea, edo etxe falta.
|
|
Planetaren erdigunea Europan jarri duen geografia gorrotagarri horri ihesi, isilean ere orroka ditugu urok. Bare
|
egon
edo nahasi, ispilua da. Hondoan dautzan gorpuak gure erreflexua dira.
|
|
Artikuluaren hasieran Espainiaz trufa egin dudala pentsa lezake inork, han
|
egon
daitezkeen besteek ere askoz hobeak zertan izan ez dutela. Egia.
|
|
Espainiako Armada. Iraken atxilotuak jo eta torturatzeagatiko auzia artxibatu egin dute auzitegiek, kolpeen bideoa
|
egon
badagoen arren, bideoan ezin omen delako inor identifikatu. Soldaduek bideoa ikusi eta ez dute noski euren burua ezagutu, eta ez beste inorena.
|
|
Lehenengoa: gaizki esanak barkatu eta ondo esanak, baldin eta
|
egon
badira, gogoan hartu. Baina joan baino lehen, gauza pare bat esan nahi dut, hiru, hobeto esanda.
|
|
Kristopherri ogia mela mela eginda egotea gustatzen zitzaion, odol saltsatan bustita; haragia, berriz, epelago
|
egon
balitz, hobeto. Halere, usainak katu marroi beltz melenga baten kexua ekarri zuen leihotik.
|
|
Jeremias Crow izenekoak" Hau da, zuk", gehitu zuen polizia buruak desengainu handia jaso du bere aurreko emaztegai batek ezkontza egunean beste gizon batekin ihes egin duelako. Antza denez, Jeremiasen benetako izaeraren berri eman zioten andre honi, pertsona iluna dela, bortitza oso, emakumeak menpean edukitzea gustuko duena, urte batzuk lehenago espetxean egona zela tratua ukatu omen zion prostituta bat labanaz hiltzeagatik, baina emagaldua zenez, ez zen luzaro itzalpean
|
egon
. Beraz, laburtzeko esan behar da Jeremias Crow" Hau da, zu", berritu zuen poliziak pertsona desorekatua dela, bortizkeriarako eta hilketarako joera duena.
|
|
Baina fantasiazko errelato bat aitortzatzat hartzera eraman zuen logika hura begi bistakoa bezain ganorabakoa zen, orojakile ezjakinen fruitu mediokrea baino ez, eta egunak joan egunak etorri beste bat gailentzen hasi zitzaion; baina, funtsean, ziurrenik, torturaren gatibu
|
egon
zen bitartean, Ferrerirak inoiz erailketa bere gain hartu ez zuelako. Bestela, zitekeena zen kasua azkar ixtea ikerketa gehiago egin gabe, egia eta Ferreiraren patua geroko epaiketaren zain utzita, abokatuaren trebeziaren eta interesaren esku.
|
|
Drogaren bat hartuta
|
egon
zitekeela pentsatu zuen inspektoreak, baina ohiko sintomarik ez zeukan. Alkohol usainik ere ez.
|
|
Kontua da aurreko ostegunean erakusleihoa aldatuta zegoela! Garrantzirik gabekoa irudituko zaizu, noski, baina jakin behar duzu gutxienez hogeita hamabost urtean, hau da, nik ezagutzen dudanetik, han
|
egon
zirela beti bost kasko prusiar haiek!
|
|
Bost kasko prusiar, bai. Erakusleihoan
|
egon
ziren beti, apaingarri, balizko bezeroen arreta erakartzeko edo. Ederrak ziren!
|
|
nuke erotuta
|
egon
, baina nola liteke kale oso bat desagertzea?
|
|
Jauna, inoiz kontatu didaten istoriorik arraroena da zurea, eta ziur
|
egon
zaitezke gela honetatik denetarik pasatu dela. Ez dut pentsatu nahi hona harpa jotzera etorri zarenik, eta aholkua emango dizut zintzo:
|
|
Aldaketa bakarra sumatu zuen bere kalea
|
egon
zen lekura iristean. Kapela dendako erakusleihoan salakoten azpian inoiz ikusi ez zuen txartel bat zegoen belus gorriaren gainean:
|
|
Martxelo, biharko utzi behar dugu lana, laster ilunduko du. Afarirako Malusan
|
egon
genuke.
|
|
Herrian laster osatu zen halako bertsio ofizial bat, jakin minak asetzeko ahoz ahoko txostena: hamazazpi urte zituen Florenek; iaz moto istripua izan zuen eta bi egunez koman
|
egon
zen; arratsaldean lagunekin zebilelarik buruko minez kexatzen hasi zen, zorabiatu egin zen, lagunek anbulatoriora eraman zuten; amari lanera deitu zioten; aita kanpoan bizi zen, ordea, gurasoak dibortziatuta zeudelako; beste emakume batekin bizi zen; ez, ez zen herrikoa, kanpoko emakume batekin... Alaba helduagoa zen eta unibertsitatean ikasten zuen.
|
|
Egun hartan zenbaketa egin zuen Martxelok: kafetegian
|
egon
zen hogeita zortzi minutuetan Besteak berrogeita hiru aldiz ahoskatu zuen bere izena.
|
|
Nekez eutsi ahal zion pikutara bidaltzeko gogoari, pikutara edo Rossetiren txikle galdua bilatzera. Eta hala egiteko zorian
|
egon
zen behin baino gehiagotan," Aizak, hi, zergatik ez hoa Rossetiren txiklea bilatzera!"; baina burua jasotzera ausartzen zenean, Bestearen aurpegi zurbil pattalarekin egiten zuen topo beti. Apopilo geratu zitzaion azalaren hauts kolore hura, akaso zurbilago, egunez egun zurbilago.
|
|
Martxelok berriro makurtzen zuen burua, ia lotsaturik, laguna zinez gaixorik
|
egon
zitekeela ere pentsatzen hasita, eta enpatiagatik, hipokondriagatik, ondoezik jartzen zen bera, sukarrak hartuta, goragalea sentitzeraino.
|
|
Jauna, ziur
|
egon
zaitez zuk adina sufritu dudala nik aurten, baina errudunen bat baldin badago, ez da zure lagun hori, Rosseti baizik! Nori bururatzen zaio hogei milioi kostatu den jokalari bat denboraldiaren erdian bankuan edukitzea?
|
|
Berunez zamatu ziren azken partiduko eguneko orduak. Sorgorturik
|
egon
zen Martxelo une oro.
|
|
Hau? Begiak estaltzeko xingola, erosoago
|
egon
zaitezen.
|
|
Jaun horrentzat mundua zartatu zenetik biribildu kultura aktarik erraldoiena 1932an gertatu zen, Baionako Bestak lehen aldiz ireki zirenean. Bost axola Victor Hugo edo Roland Barthes noizbait hemen
|
egon
zirela jakitea.
|
|
Kuzkurtu nintzen, belaunikatu hots, ipar okituaren eta hego pikarraituaren harremanaren ikurra zirudien zapatatxoaren parean. Jon Arretxeren Mamadou Touré detektibe sendatzaileari deitzekotan
|
egon
nintzen: hark deseginen zituen bizitzak, errealitateak eta uste komunak txirikordaturiko korapiloak.
|
|
Ekaina bero honetako arrastiri apaletan Santizpirituko Errepublika Plazara noa, hango platano zuhaitzen maldan bazterrei begira edo irakurtzen higatzeko. Betikoa, etxean ezin
|
egon
. Baina ba ote dago Baionan Katakrak argitaletxeak duela gutxi publikatu duen Robert Menasse austriar pentsalariaren Europar Mezularia liburuxkaren irensteko leku zuzenagorik?
|
|
Bitxia da: nehoiz ez naiz Tinbuktun
|
egon
eta nire nirea dela dirudit kasik Baiona edo Otsabide mitikoa bezain. Abderrahmane Sissako zinegile mauritaniarraren Tinbuktu (2014) filma ikustean tinbuktuarra naiz ni ere aldarrikatzeko gutizia piztu zitzaidan.
|
|
Euskal literaturari hainbat ekarpen egin dizkio sortzaile gisa, baita itzultzaile gisa ere (Mark Twain, Roald Dahl, Charles Dickens, Robert Bloch, Ross McDonald, Ernest Hemingway, Raymond Chandler eta Francis Scott Fitzgerald itzuli ditu euskarara), bi zereginak bere ibilbidean zeharo loturik
|
egon
direlarik. Haur eta gazte literaturan sortzaile gisa idatzi dituen lanak honako hauek dira:
|
|
Baina zuk badakizu jokatzen. Irudipena daukat nire zain
|
egon
zarela aspalditik.
|
|
Itxaron. Adi
|
egon
.
|
|
Eta baita aktiboa eta kuxkuxeroa ere, bezeroari zer interesatzen zaion jakitea oso garrantzitsua delako. Eta, azkenik, bere lanaz maiteminduta
|
egon
behar du, izan ere, lehen esan bezala enpresaren/ entitatearen edota markaren ordezkaria da community managerra.
|