|
2001
|
|
|
Ikasketa unibertsitarioak, interneteko atari interaktiboak edo boluntario gisa bete
|
ditzaketen
jarduerak dira horietako batzuk.
|
|
|
Interneten Erabiltzaileen Elkarteak bost puntuko zerrenda eskaini die erabiltzaileei, seme alabek bisita
|
ditzaketen
orriak murriztuko dituen programa erosi aurretik, beren buruari plantea diezaioten.
|
|
|
Metodo industrialekin lehortu eta sufrearen konposatuekin trataturiko frutek ager dezaketen beste eragozpen bat produktu horiexen ondorioz, hain zuzen pertsona sentiberetan eragin
|
ditzaketen
erreakzio alergikoak dira.
|
|
|
Era horretan, gizakiaren osasunean telefonia mugikorreko erradiazio ez ionizatzaileek izan
|
ditzaketen
eraginen inguruko kezkari erantzuna eman eta, bide batez, alor horretan ere segurtasun neurriak ezarri nahi ditu Espainiako Gobernuak.
|
|
|
Eraikinen estalkietan oinarri estazioak eta antenak instalatzea dela eta, auzokideen komunitateetako jabe batzordeetan erabakiak hartzeko erregimena eta igorpen elektromagnetikoek eragin
|
ditzaketen
kalteei buruzko frogarik eza izan dira epaitegiek jorratu dituzten funtsezko gaiak, jabeen komunitateek telefonia mugikorraren oinarri estazioetako elementu komunen instalazioa baimentzeko hartu dituzten erabakien baliogabetasuna aldarrikatzeko unean.
|
|
|
Epaile zenbaitek dioenez, gizakiaren osasunean erradiazioek izan
|
ditzaketen
eragin kaltegarriez zalantza oinarriduna baizik ezin adieraz dezakete.
|
|
|
Egon badira, datuak ikusirik, baina nazioarteko zientzialarien komunitateak ondorioztatu du gizakiaren osasunean eta ingurunean uhin elektromagnetikoek izan
|
ditzaketen
eragin kaltegarriez ebidentzia zientifikorik ez dagoela.
|
|
|
Osasunean izan
|
ditzaketen
eraginei dagokienez, ziurtasunik ez dago.
|
|
|
Diabetikoek har
|
ditzaketen
azukrerik gabeko elikagaietan baliatzen da.
|
|
|
Ez onartu interpretazio bat baino gehiago izan
|
ditzaketen
klausula generikoegiak.
|
|
|
Osasun arazoak sor
|
ditzaketen
elikagaietako mikroorganismoek nola diharduten jakitea, kontsumitzaile garen heinean, lagungarri izango dugu horiek aurreikusteko unean, kasurik gehienetan horrelako arriskuak zeharo ezabatzeko aski izaten baita higiene eta maneiatze neurri soil soilak hartzea.
|
|
|
«Osasuna ere bidaiatzen du» izan zen 2000 urteko kanpainan Osasun eta Kontsumo Ministerioak herrialde «exotikoren» batera doazen bidaiarientzat aurkeztu zuen lema. 2001ean, Nazioarteko Txertaketa Zentroetarako aurre bidaiako kontsultan jarri zen arreta, bidaiariak bere oporrek osasunarentzat izan
|
ditzaketen
arriskuen berri izan zezan. Espainian 46 Nazioarteko Txertaketa Zentro daude, Munduko Osasun Erakundeak onartuak.
|
|
|
Neurri horiek batez ere produktoreari zuzenduko zaizkio, baina baita banatzaileari eta produktuaren ondoriozko arriskuak saihesteko beharrezkoa den beste edozein pertsonari ere. Aipatutako araudiak, ordea, produktu seguruak bakarrik merkaturatzeko betebehar orokorra ezartzen die ekoizleei, eta kontsumitzaileei izan
|
ditzaketen
arriskuen berri emateko behar diren neurriak hartzeko betebeharra. Produktoreak, beharrezkoa izanez gero, produktua merkatutik kendu du.
|
|
|
Eskakizunak beste elikagai industria mota batzuen antzekoak dira, eta higiene baldintzei nahiz osasungarritasunaren kontrolari eragiten diete, elikagaiak garbitu, desinfektatu eta manipulatzeko prozesuen bidez. Lokalek eta instalazioek desinfektatu, arratoi garbiketa eta intsektu garbiketa egokiak eta egokiak egin dituzte; material, makina eta gailu eraginkorrak izan dituzte prestatutako produktuak kontserbatzeko tenperaturari, hezetasun erlatiboari eta aire zirkulazio egokiari eusteko, txufa hortxata ez dadin aldatu edo ezaugarri organoleptikoak aldatu. Produktua saltzen duten langileek ere elikagaien manipulatzaileek berezko dituzten betebehar guztiak bete dituzte, hala nola, itxura garbi eta txukuna izatea; ez jatea, edatea, listu egitea, erretzea edo txiklea ez jatea; zauriak hesgailu edo apositu egokiekin estaltzea; eskuak garbitzea beharrezkoa den bakoitzean; eta hortxeletako propietateak era batera edo bestera kutsatu edo alda
|
ditzaketen
neurri guztiak. Hortxata etiketatzeko, elikagaien etiketei buruzko araudi orokorra bete behar da, eta produktuaren izena legez aurreikusitako hortxata motei egokitu behar zaie.
|
|
|
Aurrez prestatutako platerak prestatzean elikagaien infekzioak eta intoxikazioak sor
|
ditzaketen
eta arriskutsutzat jotzen diren elikagaiak manipulatzeko praktikak saihestea edo murriztea zen helburua. Berehalako intoxikazioaren aurrekaria, gizartean benetako alarma eragin zuena, “E. coli” (Escherichia coli O 157 H 7) joan den urteko urrian agertu zen Bartzelonako hainbat ikastetxetako menuetan.
|
|
|
Hala ere, kutsatzaile organiko ugari gehitzen zaizkio. Ibaietako jaiotzetan ura segurua da, baina, bere ibilguan behera egin ahala, animalien gorotzak aurkituko ditu, gaixorik egon daitezkeen edo gaixotasun arriskutsuak izan
|
ditzaketen
animalien hondakin naturalak (tuberkulosia, bruzelosia, ikatza, azaleko infekzioak, amildegiekin edo zorne poltsekin). Kutsadura hori uretan disolbatzen da eta ez da ikusten, baina gaixotasunak eragin ditzake.
|
|
|
Beraz, prozesu kantzerigenoen oinarria DNAren narriadura dela kontuan hartuta, uhin horien izaera ez ionizatzailea dela eta, badirudi ez direla patologia horien eragileak. Hala ere, txostenak dio ezen, lankidetzak ondorio biokimikoak izan baditzake, erradiazioak batera alterazioak sor
|
ditzaketen
substantziak edo fenomenoak sor ditzakeela, banaka sortu ez direnak. Ondorio biokimikoez gain, uhin elektromagnetikoek alderdi biofisiko argiak dituzte, bai eta eragin termikoa zein maiztasunetan inportatzen den ere, eragin ukaezina baitute osasunean.
|
|
|
Oro har, Aspergillus generoko espezie batzuk dira aflatoxina ekoizle bakarrak. Beraz, mikotoxinak eta, zehazki, aflatoxinak sor
|
ditzaketen
lizunak soilik izango dira interesgarriak esne industriarako. Mikotoxinak esnera irits daitezke, animaliaren elikaduragatik edo jeztean.
|
|
2002
|
|
|
Beraz, ezkontza bidez osatutako familia bezain babesgarria bada ere, izatezko bikoteen egoera ez da legezko matrimonioaren baliokide edo pareko." Horrela bada, hausturaren ondorioz hartutako neurri ekonomikoek eragin
|
ditzaketen
balizko liskarrak banan banan aztertzen dira, ganantzialen elkartea badenik gogoan izateke.
|
|
|
Beste proba batean, 1,5 mm-ko diametrodun orratza baliatu zuten, bideko adar eta adaxkek motxilan egin
|
ditzaketen
ziztaden antzekoak simulatzeko.
|
|
|
Bilboko Udalak bertako 6 eta 12 urte bitarteko haurrei era guztietako kiroletan hasteko aukera ematen die: labainketa, herri kirolak, tenisa, aerobicka, badmintona, hipika, surfa eta piraguismoa dira bilbotar txikiek praktika
|
ditzaketen
kiroletako batzuk, gurasoek ikastaro horiengatik 30 euro ordainduz gero.
|
|
|
Europar Batasunak arestian arautu du landarezko elikagaiek, segun eta zein urte sasoitan, zenbat nitrato eduki
|
ditzaketen
gehienez ere.
|
|
|
Espainiako Epaitegi Gorenak 1996ko otsailaren 24an emaniko epaiak dioenez, jabekide guztiek egin
|
ditzaketen
lanak dira elementu arkitektonikoen aldaketa eragiten dutenak, pisu barnean egiten baldin badira (paretak altxatu edo aldatzea, ateak ezarri edo kentzea) eta instalazioei eta zerbitzuei dagozkienak, elementu komunak kaltetzen ez badituzte (elektrizitatea, iturgintza, etab).
|
|
|
Elikagai transgenikoek eta hauen ekoizpenak ingurumenean sor
|
ditzaketen
kalteari goazkiola hauek omen dira errealitatean zein entsegu zientifikoetan funts sendoena daukatenak GEO kontrolik gabe hedatzea egozten zaie: landarezko konbentzionalek ez bezalako geneak izaki, horien aurrean abantailak izan eta lehia desorekatuan aritzeko aukera omen dute:
|
|
|
Herrialde guztiek ekoitz
|
ditzaketen
energien erabilera sustatu behar da, bide batez monopolioak suntsitzeko
|
|
|
Gerra gehigarri horrek ez du islatzen Iraken produkzioaren (egunean pare bat milioi upel, hor nonbait) galeragatiko beldurrik, petrolioa ekoizten duten gainerako lurraldeek Saudi Arabiak, zehazkiago, berak bakarrik LPE Elkartearen horniduraren %30 produzitzeaz gainera, petrolio ekoizpena ugaldu eta herrialde inportatzaileen eskakizuna asetzeko eskumen handienekoa baita har
|
ditzaketen
neurrien aurreko ikara baizik.
|
|
|
Horrenbestez, bertan kargaturiko programek egin
|
ditzaketen
eragiketa guztietarako balio dute agenda hauek.
|
|
|
Abeltzainen sindikatuaren arabera, enpresa horiek irabaziak handitzeko, esnea ekoizten duen sektorea presionatu besterik ez dute egin nahi, “azalera handiek presioa egiten dutela prezioak jaisteko”. Erakundeak gogorarazi zuen abeltzainei ohartarazi dietela zer neurri har
|
ditzaketen
esneki industriek, eta adierazi zuen esnearen prezioak jaistea ez onartzea gomendatu zaiela, “ez dagoelako horretarako arrazoirik”. “Gaur egun, esnearen ekoizpenak ez ditu kontsumo mailak gainditzen, ez eta esne hauts soberakinik ere; beraz, ez dago arrazoirik prezioa murrizteko.
|
|
|
Termo horiek pisu handia har dezaketenez, hedapen larakoak dira horiek finkatzeko aukera egokiena. Hala ere, nahiz eta lokailu horiek 500 kilorainoko pisuak jasan
|
ditzaketen
, haien erresistentzia haien kokapenaren zehaztasunaren araberakoa da. Termo horiek pisu handia izan dezakete, eta horregatik, komeni da hedapen larakoekin finkatzea.
|
|
|
Arauaren arabera, azidulatzailetzat hartzen dira elikagai baten azidotasuna areagotzen duten substantziak; karga eragiletzat hartzen dira elikagai baten bolumena handitzen duten substantziak; estaldura eragiletzat hartzen dira elikagai baten kanpoko gainazalean aplikatzen direnak eta itxura distiratsua ematen diotenak, eta almidoi eraldatuengatik, almidoi jangarrien tratamendu kimiko baten edo gehiagoren bidez lortzen diren substantziak, tratamendu fisikoa edo entzimatikoa izan dezaketenak. Dekretuak zerrenda bat ere badu, bi funtzio izan
|
ditzaketen
substantziekin: gehigarriaren funtzioa eta funtzio fitosanitarioa.
|
|
|
Erreklamazio liburua: Saltokiak behartuak daude bezeroek eska
|
ditzaketen
erreklamazio orriak edukitzera, egoera bidegabe baten aurrean beren haserrea eta kexa adierazteko. Dokumentu horietan azaltzen dira nola bete behar diren eta nori aurkeztu behar zaizkion; normalean, jatorrizkoa administrazioko agintariei eman behar zaie.
|
|
|
Kontsumitzaileentzako babes maila handia bermatu beharrak elikagai baten kaltegarritasuna zehazteko elementu edo irizpide berriak kontuan hartzera eraman du Europako legegilea. Horretarako, kontuan hartu behar dira, elikagai jakin batzuek kontsumitzailearen osasunerako berehalako ondorioak ez ezik, kontsumitzailearentzat eta haren ondorengoentzat epe laburrean eta luzean izan
|
ditzaketen
ondorio kaltegarriak, ondorio toxiko metagarriak eta kontsumitzaile talde jakin batzuek elikagai edo elikagai kategoria batekiko izan dezaketen sentikortasuna ere. Bestalde, eta elikagai batek giza kontsumorako duen gaitasunari dagokionez, kontuan hartuko dira elikagaiak kontsumitzeko produktu gisa duen onargarritasunarekin zerikusia duten alderdiak, bai eta elikagaiak izan dezakeen narriadura, deskonposizioa edo kutsadura ere.
|
|
|
Erregistro mota horiek sortzen dituzten arazo nagusiak haien eraketaren filosofiatik bertatik eratortzen dira; hala, kasu batzuetan, fitxategiak Aldizkari Ofizialetako datuetatik hartzen dira, eta horiek datu okerrak argitara ditzakete; beste batzuetan, zorra banku zirkuitutik kanpo ordain daiteke (adibidez, letra zuzenean libratzaileari ordaintzen zaionean), edo gerta daiteke, zorra osorik ordaindu arren, erregistroan agertzen jarraitzea, nahiz eta zero pezetako zorra («zero saldoa») izan. Baina okerrena da berankorren erregistroen kudeatzaileetako inork ez duela bere gain hartzen artxibo horiek izan
|
ditzaketen
akats edo akatsen erantzukizunik. Sartzea erraza da, ez hainbeste ateratzea Hartzekodunaren hitza nahikoa da, besterik gabe, subjektu baten datuak sartzeko, aldeen iritzia kontrastatu gabe, eta eragindako pertsonari edozein eragozpen aukera ukatuz.
|
|
|
Hala ere, aseguru jakin bat eskuratzeko eta ordaintzeko arrazoia ezbehar oso zehatz batzuk estali nahi izatea da. Adibidez, etxebizitzaren sutea, garbigailuaren edo hodien ur ihesa eta bizilagunek eragin
|
ditzaketen
ezbeharrak konpontzea. Kontua da aseguratuak segurtasuna behar duela, ezbehar jakin batzuen aurrean, normalean aurrez kolpatuta, ez duela dirurik ordaindu.
|
|
|
Gizonek izan
|
ditzaketen
ernalezintasun arazoak azkar, merke eta modu pribatuan hautematen dituzte.
|
|
|
Semen espermatozoideen kontzentrazioa ezagutzeko aukera ematen duten lehen testak, FertilMARQ eta VasMARQ, dagoeneko merkaturatzen dira Espainian. Proba horiek, atzo laborategietako ordezkari batek azaldu zuenez, gizonek izan
|
ditzaketen
ernalezintasun arazoak azkar, merke eta modu pribatuan atzematen laguntzen dute. Basektomia egin zaien gizonei ere aukera ematen die zehazteko noiz izan dezaketen sexu harremanak oztoporik gabe.
|
|
|
Eta azterketa gehienak garraiobide horretan oinarritzen diren arren, gaixotasun hori autoko edo autobuseko bidaiarietan ere gertatzen da, denbora luzean ibilgetuta egoten baitira leku murriztuetan eta mugitzerik ez dagoenean. Espainiako konpainiek ez dakite, hala ere, bidaiariek ez dutela sindrome hori jasan, eta, hegaldian zehar, beren sintomei aurre egiteko egin
|
ditzaketen
ariketen berri ematen diete bidaiariei. Konpainia batzuek aholku orri bat dute ontziko aldizkarian, bidaiariari laguntzeko, eta informazio bideoak ere ematen dituzte kabinan.
|
|
|
Era berean, SEMek (tratamendu estetikoetan diharduten 600 medikuk osatzen dute), kirurgia handiko ebakuntza kirurgikorik egin gabe eta anestesia orokorra behar izan gabe, edertasun zentroek eta ile apaindegiek egun duten “intrusismoa” salatu zuen. Ildo horretatik, Lourdes Martín doktoreak adierazi zuen establezimendu horiek, askotan, mediku ekintzatzat har daitezkeen tratamenduak eskaintzen dizkietela bezeroei, eta jarduera kosmetiko hutsetatik haratago doazela, hala nola zimurren infiltrazioak eta mikropigmentazioak edo tatuajeak, eta ohartarazi zuen albo ondorioak izan
|
ditzaketen
esku hartzeak direla. Dermopigmentazioa Martinek ohartarazi du ez dela ahaztu behar, adibidez, dermopigmentazioaren kasuan, batez ere ezpainen ertzean, bekainen lerroetan edo mastektomizatutako bular aureolan tatuaje txikiak egiteko erabiltzen baita, erdiko dermisera sartzen diren pigmentu eta orratzak erabiltzen direla.
|
|
|
Azken horien gainean, elikadurak garrantzi berezia du, aldaketa horiei aurre egiteko elikagai eskakizunak oso handiak baitira eta beharrezkoa baita energia eta mantenugai ekarpen egokia ziurtatzea. Gainera, garrantzitsua da osasun arazoak edo asaldurak sor
|
ditzaketen
nutrizio gabeziak saihestea. Nutrizio defizit adierazgarriagoak Elikatze eta desorekatze premia handien ondorioz sortzen dira:
|
|
|
Azukre sinpleak dira, hesteek azkar xurgatzen dituztenak eta konplexuak, baina erraz digeritzen direnak. Oso erabilgarria da ariketa fisikoa egitean hartzea, nahiz eta batzuetan hipogluzemiak eragin
|
ditzaketen
(odolean azukre edo glukosa maila apalak), odolak luzaroan irauten badu; izan ere, intsulina mailak izugarri handitzen dira (hormona horren ondorioz, karbohidratoak zeluletan sartzen dira energia iturri gisa erabili ahal izateko, eta horrek odoleko glukosa maila murrizten du). IG ertain edo txikiko azukreak (69 baino gutxiago):
|
|
|
«Jendeak ur osasungaitza erabiltzen du edateko, janaria prestatzeko, garbitzeko eta baita beharrak betetzeko ere, eta horrek kutsatzeko eta larruazaleko gaixotasunak eta gaixotasun gastrointestinalak transmititzeko gune handiak sortzen ditu», adierazi du Fundazioak. Hala ere, familia kaltetuenak ez dira ur poluitua kontsumitzeagatik gaixotasunak jasan
|
ditzaketen
bakarrak; hirietako talde jakin batzuei eta landa eremuetako biztanleei ere eragiten die, eta kalkulatzen da hamar milioi putzuk artseniko indize handiak dituztela. Gaixotasun kardiobaskularrak, larruazaleko minbizia, birikak, giltzurruna eta maskuria eragiten dituen pozoi horrek eragina du Bangladeshen dauden 68.000 herrixketan.
|
|
|
Baldintza berrien helburua da txanpiñoien kalitate ezaugarriak definitzea, egokitu eta ontziratu ondoren. Salmenta baldintzak ezin hobeak izan daitezen, araua merkaturatzearen fase osoan aplikatu da; distantzia luzeko garraioa, iraupen jakin bateko biltegiratzea, eta haren bilakaera biologikoari eraginez aldaketak eragin
|
ditzaketen
produktuekin egindako manipulazioak, hain galkorrak ez direnak. 2003ko urtarrilaren 1etik aurrera, merkaturatzen diren txanpiñoiek osorik eta osasuntsu egon behar dute.
|
|
|
Kontsumitzaile eta Erabiltzaileen Erakundeak (OCU) atzo jakinarazi zuen Auzitegi Nazionaleko epai baten arabera, estatu espainolean gai horri buruz egin izan diren kalteak direla-eta, estatu espainolak kalte ordaina eman dio multijabetza erregimenaren bidez (ondasun higiezin turistikoen txandakako aprobetxamendua). OCUk ohartarazi zuen, halaber, Espainiako kontsumitzaileek jasan
|
ditzaketen
«kalteak» ere aipatu zituen; izan ere, zuzentarau hori estatuko legerian ez da ezarri, eta bi urtean kontsumo ondasun guztien bermeak ezartzen ditu, Espainian indarrean dauden sei hilabeteen ordez. José María Múgica OCEko zuzendari nagusiak atzo adierazi zuenez, erakunde horrek Espainiako Estatuaren aurka «zigor historiko» bat lortu du «zazpi kontsumitzaile horiei eragindako kalteen erantzukizuna dela eta».
|
|
|
Egun batean Eguzkitik datorren energia Lurrera garraiatzeko sistema bihur daitezkeen mikrouhinek eragin
|
ditzaketen
ondorioak esperimentatzen hasi da Aebetako Espazio Agentzia (NASA). NASAko Ames zentroko zientzialariek, Moffett Fielden (Kalifornia), alpaparekin esperimentuak hasi dituzte, eta ohiko laboreak eta erradiazio elektromagnetikoak dituzten beste batzuk alderatzen dituzte mikrouhin labean.
|
|
|
Onena kotoizko braga batekin kontaktuan egotea da, bulban arazorik ez izateko», azaldu du. Konpresek ere alergiak sor ditzakete; horregatik, ginekologo askok merkeenak gomendatzen dituzte, edo, gutxienez, perfumeak, plastikozko zerrendak edo azkura edo min larriagoak eragin
|
ditzaketen
desodoranteak baztertzen dituztenak. «Nik ez dut irizpiderik merkeenak gomendatzeko, baina egia da onenak direla errazenak, zelulosa guztiak direnak.
|
|
|
Horregatik, keinada luzea denean, hodi fluoreszentea aldatzea komeni da, energia gastu handiagoa saihesteko. Hodietako orbanak Hodi fluoreszenteek izan
|
ditzaketen
beste anomalia batzuk orbanak agertzea edo muturrak belztea dira, zahartze prozesuaren beraren ondorioz. Beste batzuetan, eraztun antzeko batzuk ikusten dira alde batean edo bietan lanpararen higaduraren edo abio desegokiaren ondorioz.
|
|
|
Testuinguru horretan, udalek, autonomiek edo azken urteetan sortu diren sozietate instrumentalen amalgamak beren kontuen araberako orekara moldatuko ez balira, zero defizitaren kalkulu osoa gal liteke. Hori dela eta, onartutako dekretuak zehatz mehatz arautzen ditu tokiko korporazioek egin
|
ditzaketen
zorraren jaulkipenak eta defizitetan izan daitezkeen baldintzak. Zehazki, bi eredu daude:
|
|
|
Bereizita edo nahasita, elikagaien hondatze prozesuak inhibitu, atzeratu edo geldiaraz
|
ditzaketen
substantziak dira.
|
|
|
Eta hipertentsio arteriala izanez gero, medikuak bakarrik kontsumitu behar da. Ahozko aurkezpen moduak eta posologia: Infusioa, desegostea, tindatzea, xarabeak eta estraktu lehorrak eta jariakorrak.Arantza albarra duten errezeten adibide batzuk: – Taupadak areagotu
|
ditzaketen
kezka, urduritasun edo desanimo iraunkorrei aurre egiteko.Zati berdinetan konbinatuko ditugu 10 g arantza albar, hobetana, pasionaria (pasiflora), ezkia eta anis izartua, nahasketa taza bidez egindako koilara urratu baten proportzioan, eta aran lehorra gehituko zaio.Bota belarra irakindako uretan, utzi ondo tapatuta infusioa 15 bat minutuz eta gero iragazi.Hilean 3 katilu hartzea komeni da. Denbora hori igaro ondoren takikardiak desagertu egin ziren eta pultsazioek ohiko erritmoa berreskuratu zuten.
|
|
|
Ondorioz, patogenorik badago, ditugu hil. Horrek esan nahi du elikagaiek izan
|
ditzaketen
arriskuen eragina baloratu dela. Hala, pH-a (azidotasun mailaren adierazle fisikoa) 4,5 baino txikiagoa denean, Clostridium botulinum ek toxina sortzea inhibitzen du, eta enterobakterio askoren hazkundea mugatzen du (Escherichia coli eta Salmonella, besteak beste), baina ez dugu galarazten Listeria monocytogenes ugaltzea.
|
|
|
Eguzkiarekiko alergiaren sintomarik ohikoenak eguzki erredura gehiegizkoak, urtikariak, larruazaleko erupzioak, lesio ekzematosoak eta dermatitis fotoalergikoak dira, zorabioekin lagunduta batzuetan. Edozein erreakzio motaren aurrean espezialistarengana jotzea gomendatzen da, eguzkitan luzaro egon ondoren, eta sendagilearengana jotzea medikamentuek eta erabilitako produktuek izan
|
ditzaketen
arriskuak. Detekzioa eta prebentzioa Erreakzio fotosalergiko bat probokazio proba batekin diagnostikatzen da, hau da, substantzia susmagarria larruazaleko eremu batean aplikatzean.
|
|
|
Bi eta sei urte artean agertzen da, eta kaltetuenak 6 eta 15 urte bitartekoak dira: nahiz eta arreta faltaren sintomak bakarrik adieraz
|
ditzaketen
edo hiperaktibitatea modu berean jasaten duten, ohikoena da bi arazoak aldi berean gertatzea eta nerabezaroan bidaltzen hastea. Ez dago ahobatezkorik TDAH nola hartu behar den kontuan; izan ere, batzuentzat haurtzaroan ohikoa den nahastea besterik ez da; beste batzuentzat, berriz, sendatu daiteke, garaiz diagnostikatzen bada.
|
|
|
Hala ere, jarrera aldaketa hori gorabehera, FAOren dokumentuak arroz transgenikoaren protokoloetan aurreikusitako hainbat zuhurtasun jasotzen ditu. Hala, bioteknologiak oro har eta bereziki manipulazio genetikoek ingurumenean sor
|
ditzaketen
arriskuak ebaluatu behar direla azpimarratzen du, eta, aldi berean, azpimarratzen du elikagai horiek giza osasunerako kaltegarriak ez direla egiaztatu behar dela. Bestalde, NBEko agentziak gosearen aurkako borrokak sortuko dituen ingurumen kontraesanak aipatzen ditu.
|
|
|
Ikasleek Opening eko ikastaro bat kontratatzen dutenean, automatikoki kreditu bat kontratatzen dute finantza erakunde batekin, hori ordaintzeko; beraz, itxiera bat gertatuz gero, ikasleek hilabeteak ordaintzen jarraitu lukete, inolako prestakuntzarik eskaini gabe. CUCUk ohartarazi du ikasleek beharrezko kudeaketak egiten ari direla, itxigailu baten kasuan, ikasleek jasan
|
ditzaketen
arazoei aurre egiteko. Kataluniako Generalitatearen menpe dagoen Kataluniako Kontsumoko Institutuak, bestalde, komunikatu bat zabaldu du.
|
|
|
Azken sistema horrek hainbat abantaila ditu aurrekoekin alderatuta, bereziki, lehorra izatea, batzuetan ez baitu uzten moketen eta alfonbren hezetasuna erabat kentzen. Hautsen barruan dauden disolbatzaileak substantzia naturalak izatea komeni da, gero moketan edo pertsonen osasunean kalteak eragin
|
ditzaketen
agente korrosibo edo urratzaileak saihesteko. % 99 substantzia naturalez osatutako hautsak daude.
|
|
|
Azterketa horren arabera, gidari profesionalek oldarkortasunerako joera handixeagoa dute, errepideko zurruntasunen eraginpean daudelako. Gizonen eta emakumeen erantzunei dagokienez, bien arteko haserre ehunekoak oso antzekoak dira, nahiz eta emakumezkoek indarkeriazko erreakzio sotilagoak izan
|
ditzaketen
, argi bolada edo txistu gisa, pasabidea moztu edo beste gidaria zuzenean ahoz edo fisikoki mehatxatu beharrean. Batzuetan, zerbaitengatik haserre gidatzea abiadura mugak gainditzea baino askoz arriskutsuagoa izan daiteke.
|
|
|
Akats horrek funts horiek erreskatatu
|
ditzaketen
ehunka langileri zabaldu die atea
|
|
|
Epai horretan, erakunde bateko langile ohiek erakundearen pentsioen barne funtsa berreskuratu eta erabiltzeko eskubidea aitortzen dute, nahiz eta erakundea nahita utzi edo kaleratu duten. Epaitza horretan, Justizia Auzitegi Nagusiko Lan Arloko Salak huts egin du La Caixako lau langile ohiren alde, funts horiek erreskatatu
|
ditzaketen
ehunka langileri ateak ireki diezazkiekeen ebazpen baten bidez. Bartzelonako Lan Arloko Epaitegi batek langileen aldeko epaia eman zuen, eta Auzitegi Gorenak orain emandako epaia gai horri buruzko lehen epai irmoa da. Auzitegi Gorenak La Caixako langileen aldeko iritzia eman zuen 2001eko urtarrilean, beren eskubideak gatazka kolektiboko prozedura batean onartu zituenean, baina prozedura horrek, orain JANek emandakoak ez bezala, ez zuen langileen banakako eskubiderik ezartzen.
|
|
|
FDAko (Sendagaiaren Estatu Batuetako agentzia) aditu batzorde batek zenbait analgesikoren prospektuak aldatzea gomendatu du, izan
|
ditzaketen
arriskuez ohartarazteko. Batzorde horren arabera, AEBetako kontsumitzaileek ez dute behar adina informaziorik aspirinak edo ibuprofenoa, parazetamola edo naproxenoa duten botiken arriskuez.
|
|
|
2002ko urriaren 8an amaitu zen Diputatuen Kongresuak genetikoki eraldatutako organismoak konfinatuta erabiltzeari, nahita askatzeari eta merkaturatzeari buruzko araubide juridikoa ezartzen duen lege proiektuari zuzenketak aurkezteko emandako epea. Legearen helburua da produktu horiek giza osasunean eta ingurumenean izan
|
ditzaketen
arriskuak prebenitzea.
|
|
|
«Enpresak ez ditu bere gain hartuko esparruan aparkatutako ibilgailuek izan
|
ditzaketen
kalteak». Hori esan ohi dute aparkaleku publikoetan ematen diren abisuek.
|
|
|
Izan ere, produktu horiek urteak daramatzate herrialde askotan kontsumitzen. Elikagai transgenikoek izan
|
ditzaketen
arriskuen artean, Erakundeak hiru aipatzen ditu: alergiak sor ditzaketenak; horregatik, saihestu egiten da alergia izan dezaketen elikagaien geneen transferentzia; transferentzia genetikoak, hau da, sartutako genea pertsonaren zeluletara edo digestio traktuan dauden bakterioetara jauzi egiteak; horregatik, OMEk eta FAOk antibiotikoei aurre egiten dieten geneak ez transferitzea sustatu dute.
|
|
|
Segurtasun Nuklearreko Kontseiluaren txostenaren ondorioetan zehazten denez, “plutonioa amerizioan desintegratzeak areagotu egiten du lurzoruaren kutsaduratik zuzenean datorren erradiazioarekiko esposizio maila, eta, beraz, eremu kutsatuetan pertsona gehiago egoteak kanpoko dosiak gehitzea ekar lezake”. Kontrol erradiologikoa Azaldutakoaren arabera, CSNk uste du mugatu egin behar dela Verako udal mugarteko zonaren erabilera, non ponpa termonuklearretako bat erori baitzen, “nekazaritza eta hirigintza jarduerak galaraziz, eta, oro har, kontrol erradiologiko berezirik gabe lurrak mugiaraz
|
ditzaketen
jarduera guztiak galaraziz”. Erakunde horrek plan estentsibo baten alde egiten du, istripuak kaltetutako eremu osoaren egoera erradiologikoa eguneratzeko, eta, sei hilabeteko epean, kaltetutako eremuaren eta inguruko eremuen azaleko kutsaduraren planoa eta bi ponpa termonuklearrak erori ziren zorupearen kutsaduraren planoa izango ditu, “bi zonetan geratzen den jardueraren inbentario osoa baloratzeko behar adinako xehetasunarekin”.
|
|
|
Etiketa zuzena jarriz gero, arriskua ohartaraziz gero, ondorioak ez lirateke baztertuko. Espainiako araudiak debekatu egiten du itxura engainagarriagatik pertsonen segurtasuna edo osasuna arriskuan jartzen duten produktu guztiak fabrikatzea, merkaturatzea, inportatzea eta esportatzea, eta, zehazkiago, kontsumitzaileek elikagaiekin nahas
|
ditzaketen
elikagaiak ez direnak. Itxurazko produktua debekatzeko arauak kontuan hartzen dituen elementuek zerikusia dute produktuaren formarekin, usainarekin, kolorearekin, itxurarekin, aurkezpenarekin, etiketatzearekin, bolumenarekin edo tamainarekin.
|
|
|
Bestalde, Eskualdeko Gobernuak funtsen kontu sail berezi bat ezarriko du 2003ko Kontsumo Aurrekontuetan. Kontu sail hori kontsumitzaileen elkarteek ordainagirien ordainketa bertan behera uzteagatik finantza erakundeek epai bidez eska
|
ditzaketen
ikasleei ematen dieten laguntza juridikoa finantzatzeko erabiliko da, baldin eta Kontsumoko Arbitraje Sistemak eskaera onartu badu.
|
|
|
Esku hartutako anpuluek eta konprimituek, besteak beste, osagai hauek zituzten: ...rotoninaren birkaptazioaren inhibitzaileak, nerbio sistema zentralaren estimulatzaileak, laxanteak, diuretikoak, TRIACa (hipertiroidismoa eragiten duen tiroide hormonetatik eratorria), plazenta estraktua edo animalia jatorriko guruin inokratikoa… Espainiako kontrola, hori guztia “Aipatutako substantzia horietako batzuk kapsuletan nahasten dira, eta nahaste horiek arriskutsuak dira eragin
|
ditzaketen
albo ondorioengatik —jarraitzen du espezialistak— Besteak beste, hipertiroidismoa, bihotz asaldurak (takikardietatik hasi eta fibrilazio aurikularreraino), izaeraren eta jokabidearen aldaketak, insomnioa, urduritasuna, arazo gastrointestinalak eta elektrolitoen aldaketak hauteman ditugu (potasioaren urritasunak karranpak eragin ditzake, oso handia bada, istripu kardiobaskularra eragin d... Baina ez da urteko lehen esku hartzea.
|
|
|
inguru horretako etengabeko itsas zirkulazioaren zarataren eraginpean, kaxaloteek “gehiegizko kutsadura akustikoak eragindako entzumen galera itzulezinak” jasango lituzkete, deitoratzen du Michel Andrék. Adituek proposatutako irtenbideen artean, zetazeoei haiek uler
|
ditzaketen
soinuekin “abisatzea” dago. Kaxaloteen garezurraren barruan, komunikazio zentro sofistikatu bat dago, “hizkuntza” osatzen duten “klika” indartsuak –“gaztainondoen soinuaren antzekoak”– hartzen dituena.
|
|
|
Hala, bidaiari berari ikuskapen bat edo beste egiteko eska dakioke, edo biak. AENAk barkamena eskatu zuen neurri horiek eragin
|
ditzaketen
eragozpenengatik, eta segurtasuna eta kalitatea lehenesten dituen zerbitzua ziurtatzeko lanean jarraitzeko konpromisoa berretsi zuen.
|
|
|
Hau da, alergeno bat osatzen duen elikagairen batekin lehen kontaktua izatean, organismoan gehiegizko immunoglobulina E (IgE) sortzen da; eta, bigarren kontaktu baten ondorioz, erreakzioa areagotu egiten da eta substantzia askatuz jarraitzen du, hala nola histamina, eta substantzia horiek eragiten dituzte alergiaren sintoma klinikoak. Gure elikaduran genetikoki eraldatutako organismoetatik datozen produktuak gero eta gehiago erabiltzen dira, eta, beraz, komeni da galde iezaguzu horiek kontsumitzaileengan alergiak areagotu ote
|
ditzaketen
, edo are okerrago, alergiarik eragin ote diezaieketen horrelakorik ez dutenei. Potentzial alergenikoa Elikagai alergeniko nagusien zerrenda oso zabala da, eta pertsonen elikadura ohituren, haien adinaren eta kontsumitzaileak dauden eremu geografikoaren araberakoa da; gainera, alergia mota alda daiteke denborarekin.
|
|
2003
|
|
|
80ko hasieran, ekar
|
ditzaketen
abantailak eta munduko beste eskualde batzuetan erakutsitako egokitzapen ona ikusirik, Espainian hainbat saiakera egin ziren teknika horiek penintsulako ekosistemari nola egokitzen zitzaizkion aztertzeko.
|
|
|
, hau da, gure pentsamenduak lagun
|
ditzaketen
sentimenduak sortzeko gaitasuna.
|
|
|
Sarri, ordea, horren toki jendetsuetara biltzeak baditu kontrako alderdiak ere: gehiegizko ur eta eguzkia, bainulari oldeak eta hamaika ezbehar eta ezuste (intsolazioak, intsektu eta arrainen ziztadak, etc.) agertzen dira urte sasoi honetan, oporraldi bikainenen hondamena ondoriozta
|
ditzaketen
istripu eta eragozpenak eraginez.
|
|
|
Hori guztia dela eta, adituek honako gai honi buruzko lanak egiten dituzte orain: “lurzoruko substantziekin elikatzen diren beste organismo batzuek metal astunak xurga
|
ditzaketen
, barraskiloekin gertatzen den bezala”.
|
|
|
Erregimen hidrikoaren aldagaien sareak kontrolatuko ditu ur emaria, abiadura, kontrolik gabeko isurketak, batimetriak (ibaiaren ibilguak zer forma duen), uraren osagai organikoak, sedimentu kopurua eta ibaitik jaisten diren sedimentuak, algak eta ibaiertzen egoera. Erregresio eta subsidentzia aldagaien sareak (deltaren hondoratzea) Deltaren bilakaera fisikoa jasoko du satelite bidezko sentsoreen bidez, bai altuerari dagokionez, bai azalerari dagokionez, eta Deltan dauden nekazaritzak eta propietateek bilakaera horretan izan
|
ditzaketen
ondorioak ebaluatuko ditu. Hirugarrenik, ekosistemen habitat fisikoa hobetzeko aldagaien sareak Deltan bizi den espezie bakoitzaren ezaugarriei buruzko datuak hartuko ditu; aldizkako erroldak egingo ditu eta erritmo biologikoak kontrolatuko ditu, ekosistema horien portaeran eragiten duten parametroak kontuan hartzeko.
|
|
|
Espazioa optimizatzea Era berean, lorezaintzan, zale batek ez dio etekin bera aterako lorategiko txoko bakoitzari, lorezain ondu batek egin dezakeen bezala. Hala ere, hurrengo lerroetan ideia batzuk emango dira benetan ahaztuta dauden baina erabilera asko izan
|
ditzaketen
berotegiko hutsuneak aprobetxatzeko. Normalean, erabiltzen ez diren espazioak anakelen behealdean egoten dira, eta, beraz, eremu ilun eta hotzak izaten dira neguko hilabeteetan.
|
|
|
Cádizen bihar arte egiten diren Kontsumitzaileen Segurtasunari buruzko Nazioarteko Jardunaldiak inauguratu ondoren, Floresek nabarmendu zuen jakinarazpenetan parte hartzen zuten produktu gehienak haurrentzat zirela(% 49,68), eta horietatik% 35,99 jostailuak izan ziren (patineteak, gai puzgarriak, puzzleak, txintxeroak eta mozorroak), eta gainerako% 13,69, berriz, haurrentzako gaiak (txupeteak, mozorroak). Produktu horiek izan
|
ditzaketen
arriskuei dagokienez, Floresek asfixia, zati txikiak askatzea eta elementu kimikoek harrapatzea, ebakitzea, erredurak edo intoxikazioak eragiteko arriskua nabarmendu zuen. Jakinarazpen kopuruari dagokionez, bigarren lekuan daude produktu elektrikoak (%28, 03), besteak beste, luminariak, korronte hartuneko oinarriak, egokigailuak eta luzatzaileak, talka elektrikorako edo suterako arriskua izan dezaketenak.
|
|
|
API bezeroaren behar eta aukera ekonomikoetara hobekien egokitzen den higiezina bilatzeaz arduratzen da. Hautatutako etxebizitzak bisitatzen laguntzen diote, eta xehetasunen berri ematen diete, interesdunek izan
|
ditzaketen
zalantzak idatziz. Kasu batzuetan, hipoteka mailegu onena ematen duen finantza erakundearen bila dabiltza.
|
|
|
Hori dela eta, botiken erabilera orokorra eta mundu osoan onartua izan zen. Hala ere, mikroorganismo patogenoen hautaketan eta ingurumenean izan
|
ditzaketen
ondorioek substantzia horien kontrola ekarri dute azkenean. Gaur egun nagusi den gomendioaren arabera, antibiotikoen erabilera kontrolatu egin behar da, eta benetan beharrezkoa den egoeretan bakarrik aplikatu behar da.
|
|
|
Oinarrizko estazioak (antenak) nodoetan bermatzen den sarearen zatirik txikiena dira, eta hor kudeatzen dira komunikazioak; beraz, horietan akatsen bat eginez gero, komunikazioa eten egin daiteke. Erabiltzaile asko kontsumitzaile eta erabiltzaileen elkarteetara joan ziren, eragindako kalteengatik kalte ordainak erreklamatu
|
ditzaketen
jakiteko. Elkarteek konpentsazio ekonomikoak eskatzea gomendatzen dute.
|
|
|
Nola lor daiteke hau? 2003az geroztik, elikagaiekin kontaktuan jartzeko ontzien eta bestelako produktu plastikoen fabrikatzaileek kontuan hartu behar dute 2003ko urtarrilaren 31n onartutako 118/ 2003 Errege Dekretuak elikagaiak fabrikatzeko baimentzen dituen substantzien zerrenda, bai eta material eta objektu plastikoek elikagaietara egin
|
ditzaketen
gehienezko migrazio mugak ere. Araua onartzeak balio izan du arlo horretako aurreko araudia (1994koa zen haren muina) bateratzeko, haren erregulazioa sinplifikatzeko, sektoreari argitasun handiagoa emateko eta 2001eko Europar Batasuneko Zuzentaraua sartzeko.
|
|
|
Horrek arazo eta atzerapen handiak sortu zituen 2003ko lehen egunetik aurrera, batez ere Kanarietako aireportuetan, goi denboraldiko datak zirela eta. “AENA ez da kezkatzen hegazkin konpainiek izan
|
ditzaketen
zailtasun eta gastuez, bere helburu bakarra dirua biltzea baita eta bere emaitza kontuaz bakarrik arduratzen baita”, zehaztu zuen elkarteak: “aireportuetan zenbat eta atzerapen gehiago egon, orduan eta diru gehiago irabazten du AENAk”.
|
|
|
Arrazoiak ez dira falta. Produktu kimiko horiek giza osasunean izan
|
ditzaketen
ondorio negatiboei aurre egiteko zuhurtasuna, eta organismoan metatzeko aukera, baina baita gehiegikeriak edo elikadura katean beste bide batzuetatik sartzeak ingurumenean dituen ondorioei aurre egiteko ere, esaterako, aziendatik edo uretatik. Alde horretatik, EHUren proiektu horretatik eratorritako tresnek kontrol zehatzagoak ezartzen lagun dezakete, kostu txikiagoarekin eta kontsumitzailearentzako segurtasun handiagoarekin.
|
|
|
beste herrialde batean berrezartzea edo Irakera itzultzea, zein herrialdetatik ihes egin zuten”. Halaber, esan zuen herrialde arabiarrak pizgarri ekonomikoak eskaintzen dizkiela Irakera itzultzen diren pertsonei, “errefuxiatu horiek giza eskubideen urraketa larriak jasan
|
ditzaketen
leku batera itzultzea eragin lezakeen politika”. GKEak, gainera, “Saudi Arabiaren eta nazioarteko komunitatearen konpromisorik eza” salatu zuen, Golkoko Gerrak eragindako joan etorrien ondorioz.
|
|
|
“segurtasuna produktuaren eskakizun gisa aurkezten da, eta kontsumitzaile orori dagokion eskubidea da, produktua bere osotasun fisikorako edo ondarerako arriskurik gabe erabil baitaiteke”. Produktu akastun batek (ekoizleak, banatzaileak eta merkatariak) eragindako ondorioengatik erantzule izan daitezkeenek oraindik ez dituzte guztiz dimentsionatu erantzukizun zibileko sistema berri honetako kontsumitzaileek beren aukeren berri osorik izanez gero, erreklamazioen gainean auzitegiek ezar
|
ditzaketen
ondorio guztiak. Elikaduraren arloan, arazoa beste kontsumo produktu batzuetan baino askoz gehiago korapilatzen da; izan ere, ekoizleari eta gainerako eragile ekonomikoei zenbait erantzukizun salbuespen daude, beste kontsumo produktu batzuen kasuan aplikatzekoak direnak.
|
|
|
“Haur horiek zuten depresioa izateko aukera gehien” esan zuen Streetek. Medikuak gurasoei ohartarazi zien erne egon behar dutela beren ohituretan izan
|
ditzaketen
sintomei buruz, hala nola suminkortasunari buruz eta ikastetxearekiko, lagunekiko eta haien jarduera gogokoenekiko interesa galtzeari buruz. Horrez gain, esan zuen seme alabek uler dezaten zer egiten dien zoriontsuago bizitzan eta zer ez den dirua eta fama.
|
|
|
OMEko adituek GMI txikiagoa iradoki dute asiarrentzat; izan ere, proba batzuen arabera, obesitatearekin zerikusia duten gaixotasunak izateko arriskua (tentsio altua, kolesterol altua eta diabetearen garapena) handitu egiten da GMI 24tik gorakoa bada. Esparru hori murriztuz, medikuek kontuan hartuko dituzte izan
|
ditzaketen
arriskuak, eta pisua murrizteko neurriak hartzeko aholkatu ahal izango diete pazienteei. Obesitatearen eraginez, gorputzak ezin du energia eta gastua orekatu.
|
|
|
Fruta eta barazki ugari dago eskura, eta osaera konplexua du. Hori dela eta, zaila da elikagai horiek osasunerako izan
|
ditzaketen
onurak azaltzea. Halaber, zaila da hautemandako ondorio osasungarrietan zuzenean eragiten duten konposatu kimikoak eta ekintza mekanismoak identifikatzea.
|
|
|
FACUAren ustez, kontsumitzaileekiko nagusitasun horrek eta justiziak bi alderdien erantzuna izan behar dute. “Herritarrei dei egiten diegu erakunde horiekin produkturik kontrata ez dezaten eta bertan izan
|
ditzaketen
libretak eta kontu korronteak bertan behera utz ditzaten”, adierazi zuen Federazioak, boikot neurri hori gainerako kontsumitzaileen elkarteei eta Openingen itxierak eragindako pertsonen plataforma nazionaleko kideei proposatzeko asmoa baitu.
|
|
|
Etekin handiagoak ekar ditzake gaur egun beren populazioak elikatzeko behar adina elikagai landu ezin diren herrialdeetako bazterreko lurretan. Hala ere, FAOk onartu du kezkatuta dagoela bioteknologiaren alderdi batzuek sor
|
ditzaketen
arriskuengatik. Arrisku horiek bi kategoriatan sailka daitezke:
|
|
|
Barra diseinuen artean, bainu erradiadoreak daude; askotan, toaila ontzi gisa ere funtzionatzen dute. Eredu horientzat, izan
|
ditzaketen
berrikuntzei dagokienez gutxi mugatuta badaude ere (barra horizontal zuzenak edo, gutxienez, toaila hedatuak zintzilikatzeko espazio nahikoa gorde behar dituztelako), ideia onak garatu dira; esate baterako, barrak paretara finkatutako ardatz bertikal baten gainean artikulatzea. Horrela, barrak paretarantz mugi daitezke, espazioa bete ez dezaten, eta, gero, bereizi, toallak zintzilikatzeko.
|
|
|
Oharrak eta motak Osasun garraioari ekiteko jarraibide nagusiak honako hauek dira: ...aldi egoerak, gaixoa hiltzea edo ondorio atzeraezinak agertzea ekar dezaketen prozesuen ondorioz osasun laguntza ahalik eta lasterren behar duten kasuak; pazienteak ohiko garraiobideak erabiltzeko ezintasun fisikoa edo ezintasuna; eta zenbait arrazoi mediko, hala nola, zenbait patologiatan gaixoa isolatzeko egoerak, arrazoi higieniko sanitarioak, bere bizitza edo bere inguruko kideak arriskuan jar
|
ditzaketen
gaixotasunak, fase terminaletan eta gaixoetan. Zenbait osasun garraio mota ere bereizten dira, zenbait irizpideren arabera.
|
|
|
Espainiako gizarteak informazioa eskatu du, bai elikadura eta dieta krisiengatik, bai elikagai berriak merkaturatzeagatik eta zenbait produktuk izan
|
ditzaketen
arriskuengatik, eta, horren ondorioz, Nutrizio, Elikadura eta Dietetikako Elkarteen Espainiako Federazioa (FESNAD) eratu da. Atzo aurkeztu zen erakunde horren asmoa “elikadurarekin, elikadurarekin eta dietetikarekin lotutako jarduerak sustatzea” da, Luis Serra Majem Elikadura Komunitarioaren Espainiako Elkarteko lehendakariak eta FESNADeko kideak azaldu zuenez.
|
|
|
Higieneko praktika eta ohiturei buruzko araudia, bai eta horri buruzko prestakuntza egokia ere, elikagaien sektorean parte hartzen duten guztiek erakusten dute elikagaiak kontsumitzeko arriskuaren aurkako prebentzio onena dela, bereziki elikagaiak prestatu, ekoitzi, eraldatu, landu, ontziratu, biltegiratu, garraiatu, banatu, saldu, hornitu eta zerbitzatzean elikagaien manipulatzaile gisa lan egiten dutelako elikagaiekin harreman zuzena dutenak. Elikagaien segurtasunari eta osasungarritasunari dagokienez, manipulazio praktikak erabakigarriak izan
|
ditzaketen
elikagaien manipulatzaileak «arrisku handiagoko manipulatzailetzat» hartzen dira. Horien artean daude, besteak beste, saltzeko, hornitzeko eta kontsumitzaileari zerbitzu zuzena emateko prestatutako janariak prestatu eta manipulatzeko jarduerak, hala nola tapatzearen jarduera.
|
|
|
Azken urteetan, konposatu organoestanikoei eman zaie arreta; izan ere, iraganean asko erabili izan dira itsasontzien pinturetan, inkrustazioen aurkako gisa. Jakina da konposatu horiek antzutasuna sortzen dutela arrain eta molusku espezie askotan, batez ere merkataritza eta kirol portuetatik hurbil bizi diren espezieetan, eta, gaur egun, itsasoko ugaztunetan izan
|
ditzaketen
eraginak aztertzen dira. Etorkizuna ez da lasaia.
|
|
|
Nekazaritza ekologikoko produktuen eraldaketa eta prestaketa ere bultzatu nahi ditu planak. Hori lortzeko, produktuak eraldatzen dituzten industriak sortzen eta modernizatzen laguntzeko ekintzak ezarriko ditu, bai eta produktu berriak sor
|
ditzaketen
teknologiak zabaltzen laguntzeko ere. Hirugarren helburua da merkaturatzeko eta saltzeko baldintzak hobetzea.
|
|
|
Haren kalkuluen arabera, arrantza industrialak espezie baten biomasa (populazioaren bolumena) %80 inguru murriztu dezake 15 urte eskasean. Arrain handiak ugalketa tasa handitzeko gai badira ere gehiegizko arrantzaren ondorioak konpentsatzeko, murrizketaren ondorioak ekosistema jakin batean dauden populazioak higadura genetikoa bezalako faktore naturalek kalte
|
ditzaketen
bezain bortitzak izan daitezke. Bestalde, arrainak bereizi gabe harrapatuz gero, arrain handiek ezin dituzte heldu diren tamaina eta pisuak lortu.
|
|
|
Era berean, “babesik eza” ere salatu du, milioi bat akziodun geratzen baitira, eta horietatik 800.000 inbertitzaile txikiak dira, “beren aurrezkiak Interneteko konpainiaren bilakaeran konfiantza izan zutenak”, eta, orain, “Telefónicak enpresa erabaki bat ehunka mila akziodunen interesen aurretik jartzeagatik huts egin dute”. Elkarteak informazio batzarrak egingo ditu gaurtik aurrera Madrilen, Bartzelonan, Valentzian eta Zaragozan, eta bere zerbitzu juridikoen esku utzi du kasua eta Telefónicak eta Terrak izan
|
ditzaketen
erantzukizunak aztertzea, “bere jardueragatik iruzur edo makinazio bat egin badaiteke gauzen prezioa aldatzeko”. Haren iritziz, Terrako zuzendari nagusien erantzukizuna da enpresa berreskuratzeko plana ez hastea, Interneteko beste sozietate batzuekin gertatu den bezala, baita Terra parketean jartzen parte hartu zuten banku, kutxa eta poltsa sinadurena ere, bezeroei behar bezalako aholkularitza ez emateagatik.
|
|
|
5 Nolanahi ere, mailegu hartzaileei jakinarazi die dirua aurreratzeko aukerarik dagoen, eta, hala badagokio, mailegu hartzaileak ahalmen hori erabiliz gero ordaindu dituen zenbatekoak. 6 Azkenik, notarioak klausulak aztertuko ditu, halako klausularik izan behar ez luketen eta bezeroarentzat karguak sor
|
ditzaketen
klausula ez finantzarioak egon ez daitezen. Hala ere, praktika txar batzuek erabiltzaileen eskubideak urratzen dituzte:
|
|
|
ZMES atlantikoa OMIk ezarritako beste batzuen parekoa da, hala nola Australiako Koral Hesi Handia, Floridako Cayos edo Kubako Sabana Camaguey. Izendapen horrek ez du aurrekaririk, zonaren garrantzi ekologiko eta sozioekonomikoa eta itsas jarduerek eragin
|
ditzaketen
kalteen aurreko zaurgarritasuna aitortzen baititu. ZMESen deklarazioak, gainera, lotutako neurri batzuk ere jasotzen ditu, hala nola iristen hasi baino 48 ordu lehenago inguru horretan dabiltzan ontzien jakinarazpenera behartzea.
|
|
|
Dekretu berri horren helburua, Gobernuaren arabera, bainularien segurtasuna bermatzea da, itsasertzetik eta bainu eremuetatik hurbil erabiltzen diren tresna nautiko horiek abiadura handia hartzen baitute, baina baita erabiltzaileen segurtasuna ere. Dekretua “motor nautikoak ez diren eta, potentzia dela eta, hamar abiadura korapilo gainditu
|
ditzaketen
tresna nautiko guztiei aplikatuko zaie. Erantzukizun zibileko aseguru bat izan dute, eta alokairuan daudenen kasuan, istripu aseguru bat”.
|