|
2001
|
|
|
Marka bereizteko arrazoia da, eta kontsumitzaileei produktuaren eta ekoizlearen segurtasuna, kalitatea eta konfiantza transmititzen dizkie. Kontsumitzaileek marka eros
|
dezakete
produktuaren ordez, hau da, produktu bat eros dezakete “tal” markakoa delako. Marka garrantzitsua da produktuak kanpoko merkatuetan sartzeko Marka lehiakortasun faktore garrantzitsua da, eta zeregin garrantzitsua du produktuak kanpo merkatuetan sartzeko.
|
|
2002
|
|
|
Jarraipen hori beste nornahiren independentziaz egiaztatu denean bakar bakarrik eraman
|
dezake
produktuak FSC marka erregistratua.
|
|
|
5 Beobiatik ere ekar
|
zitzaketen
produktu horiek Kapitain Jeneralaren baimenaz.
|
|
|
Hori historia zaharra da. Publizitatearen agerkundeagaz, egunkariek salmenta prezioa beheratu ahal izan zuten (ahal izan zutenek) publizitatearen subentzioa zeukatelako, publizitateak ekoizpen kostuen hainbatekoa ordaintzen zietelako, iragarkien bidez. Beraz, publizitatearen laguntza duten hedabideek merkeago sal
|
dezakete
produktua, edo ekoizpena hobetzeko inbertsioak egin ditzakete, konpetentziari erosoago aurre egin ahal izateko. Publizitatearen agerkundeak hedabide batzuk lagundu baldin baditu ere, beste batzuk, ostera, larrutu egin ditu, batez ere langile klasearenak edo erradikalak:
|
|
|
Egunero edukiontzira eramaten dugun zaborraren pisu globalean, hondakinen ia erdia (%47, 7) plastikoak dira (%14), ondoren latak (%11, 7) eta papera edo kartoia (%20), eta gehienak beste era batera zerbitza daitezkeen edo berriro erabil
|
ditzakegun
produktuen ontzi eta bilgarriei dagozkie.
|
|
|
Zer botatzen dugu zaborretara? Egunero edukiontzira eramaten dugun zaborraren pisu globalean, hondakinen ia erdia (%47, 7) plastikoak dira (%14), ondoren latak (%11, 7) eta papera edo kartoia (%20), eta gehienak beste era batera zerbitza daitezkeen edo berriro erabil
|
ditzakegun
produktuen ontzi eta bilgarriei dagozkie. Bai ontzi eta produktu horien ekoizpen prozesua, bai berrerabiltzeko baztertutako materiala eraldatzeko prozesua bera (birziklatze prozesua) energia gastu handia da, eta kontsumitzaile bakoitzak murriztu egin dezake, erosketaren, etxearen, bulegoaren edo produktuen erabileraren eguneroko jarreratik.
|
|
|
Kontsumitzaileen askatasuna Elikagai mota hori kontsumitzeak eta Galizia edo Katalunia bezalako erkidegoen ekonomiarentzat duen garrantziak produktu bat ez izatea eragiten du, ez edozein, ez interes gutxikoa, kontrakoa baizik. Agian garrantzitsuagoa da kontsumitzaileei informazioa ematea, arriskuak murriztu eta beren kabuz aukera
|
dezaten
produktu gordina kontsumitzen jarraitu nahi duten, nahiz eta arrisku handiagoaren kontura izan. Bibliografía BIBLIOGRAFIA Anonimoa (1991).
|
|
|
Telebista eta ordenagailuek kutsa
|
dezaketen
produktu toxiko ugari dituzte, eta agintariek eta konpainia pribatuek ez dute horien erantzukizunik hartu nahi.
|
|
|
Nolanahi ere, egokitzeko giza gaitasuna oso handia da. “Behi eroen” arazoa agertu zenean, kontsumitzaileak eta ekoizle batzuk ehizatzen eta Espainiako merkatuan arrakasta izan
|
zezaketen
produktu berriak harrapatzen hasi ziren. Hala, hainbat espezietako haragiak sortu ziren, batzuk ostruka izenekoak, baina beste batzuk, berriz, oso exotikoak, kangurua, esaterako.
|
|
|
Laugarren gamako elikagaiak, normalean, dendetan aurki
|
ditzakegun
produktuak dira, eta erabiltzeko prest dauden barazkiak, garbiak, ebakiak eta ontziratuak dira. Ondoren, etxeko eremuan, kontsumitzaileek egokitzat jotzen dituzten saltsekin edo ongarriekin nahastu behar dira.
|
|
|
Baldintza berrien helburua da txanpiñoien kalitate ezaugarriak definitzea, egokitu eta ontziratu ondoren. Salmenta baldintzak ezin hobeak izan daitezen, araua merkaturatzearen fase osoan aplikatu da; distantzia luzeko garraioa, iraupen jakin bateko biltegiratzea, eta haren bilakaera biologikoari eraginez aldaketak eragin
|
ditzaketen
produktuekin egindako manipulazioak, hain galkorrak ez direnak. 2003ko urtarrilaren 1etik aurrera, merkaturatzen diren txanpiñoiek osorik eta osasuntsu egon behar dute.
|
|
|
Bestalde, Estatuko araudiak “saritzen” ditu ekoizpen integratuko sistemetara bildutako nekazaritza ekoizleak, nazio mailan lortzen dituzten produktuen bereizgarriak, etiketak edo berme markak erabiltzeko baimenaren bidez. Hala ere, autonomia erkidegoetan onartutako bereizgarriak edo berme markak erabil daitezke. Produktu horiek dagokien bereizgarriaren bidez identifikatuz gero, kontsumitzaileak egoki bereiz
|
ditzake
produktu batzuk eta beste batzuk, sistema honetara bilduta ez daudenak. Faktore hori nabarmentzekoa da, kalitate handiko produktutzat jotzen baitira eta erakunde akreditatuek kanpotik kontrolatzen baitute.
|
|
|
Gabonak hastear daudela, arraina eta beste itsas espezie batzuk (moluskuak, esaterako) kontsumitzailearen jomugan jarri dira. Azken horien artean, muskuilua, kontsumitzailearen zalantzek erosketa unean irauten badute kalte handiena eragin
|
dezakeen
produktua. Izan ere, gehien kontsumitzen den moluskua da.
|
|
2003
|
|
|
Bakterio laktikoak elikagaiarengatik eta patogenoekin duten espazioarengatik lehiatzen dira, eta horrek mesede egiten dio organismoari. Ezaugarri horiengatik bakarrik esan
|
genezake
produktu osasungarriak direla. Baina, gainera, oso lehiakorrak diren mikroorganismoak dira.
|
|
|
). Pirateriari buruzko eztabaida guztiak kontsumitzailea kontzientziatzeko premian oinarritzen dira gaur egun, baina kontsumitzaileak argudiatzen du zergatik ordaindu garestiak doan eta kalitate berarekin lor
|
ditzakeen
produktuengatik. EMI Latin diskoetxeko pirateriaren aurkako programako Melanie Mastersonek esan zuen ilobek ere ez dutela musikarik erosten, Internetetik deskargatu eta lagunekin trukeak egiten dituztela.
|
|
|
Estatu Batuetako establezimenduetan saltzen diren janarien %40k koipe partzialki hidrogenatuak dituzte, AEBko Nekazaritza Sailaren datuen arabera. Aurkikuntza horien ondorioz, Elikagai eta Sendagaien Administrazioak (FDA) erabaki zuen fabrikatzaileek etiketan ohartaraz
|
zezatela
produktuak koipe mota hori duen; hala ere, neurri hori airean dago oraindik, korporazioak aurka zeudelako. Funtsik gabe Galletak egiten dituen Kraft enpresaren bozeramaileek adierazi zuten Joseph-ek jarritako eskariak “ez duela oinarririk”, eta gogorarazi zuten AEBetako jendeak 450.000 milioi galleta kontsumitu dituela “Oreo” 1912tik, merkatura atera zirenetik.
|
|
|
Elikadurakoak ez diren produktuekin hastea komeni da, ez baitute kontserbazio arazorik. Erabilgarria da, hasteko, orgatxoa apurtuko ez diren eta gainerako erosketen pisua jasan
|
dezaketen
produktuekin betetzea. Hotzik behar ez duten eta giro tenperaturan mantendu daitezkeen elikagaiak erosi behar dira.
|
|
|
Gainera, eta prebentzio neurri gisa, horiek erregelamenduz ezarritakoari egokitzen zaizkionean, etiketan honako hauen berri eman behar da: dieta orekatu baten eta bizimodu osasungarri baten garrantzia, alegatutako ondorio onuragarria lortzeko behar den elikagai kopurua eta kontsumo eredua; eta, beharrezkoa denean, elikagaiaren kontsumoa saihestu behar luketen pertsonei zuzendutako adierazpen bat adierazi behar da, bai eta arriskua ekar
|
dezaketen
produktu kopuruak ez gainditzeko ohartarazpena ere. Bestalde, ez dira baimenduko propietate osasungarrien zenbait alegazio inplizitu.
|
|
2004
|
|
|
Alderdi positiboekin jarraituz, ia optika denda guztiak bat datoz, osasun establezimenduak izanik, exijitutako txukuntasun eta garbitasun mailarekin; establezimendu horietan erabiltzaileari osasun arazoak (konjuntibitisa edo begietako infekzioak) eragin
|
diezazkiokeen
produktuak merkaturatzen dira.
|
|
|
Profesionalak bezeroari ohartarazi behar dio argi eta garbi brontzeatzea azkartzen duten produktuen erabiltzea ez dela gomendatzeko modukoa UVA izpiak hartu aurretik, larruazalean kalte eragin dezaketen substantzia fotosentsibilizatzaileak eduki
|
ditzakeelako
produktu horrek.
|
|
|
Alergia sor
|
dezaketen
produktuei alergeno derizte eta, makina bat diren arren, ohikoenen zerrenda labur bat baizik ez dugu hemen azalduko:
|
|
|
Pazientzia pixka bat baino ez da behar bi astez baino gehiagoz, Osasun Sailak erretiratzeko agindua eman dion produktu argalgarriaren sorta bat arazorik gabe jasotzeko. Facua kontsumitzaileen elkarteak horren berri eman du, eta Osasun Sailari eskatu dio ekintza judizialak has
|
ditzala
produktua saldu ez dadin. Hala, adierazi du irtenbidea merkantzia konfiskatzea dela, hura banatzen den egoitzetan esku hartuz.
|
|
|
Horretarako lagungarri izango da Europar Batasuneko araudi berria goizetik aurrera indarrean egongo da, genetikoki eraldatutako produktu guztiak etiketan ohartaraztera behartzen dituena. Hortik aurrera, kontsumitzaileek askatasunez aukera
|
dezakete
produktu transgenikoak kontsumitu nahi dituzten ala ez. Zifrak berez doaz:
|
|
|
–Epeka erosten bada, legeak aurreikusitako eskubide hauek hartu behar dira kontuan: Informazio egokia jasotzeko eskubidea, atzera egiteko eskubidea (bezeroak kontratua bertan behera utz
|
dezake
produktua entregatu eta hurrengo zazpi egunetan), klausula penalen moderazio judizialerako eskubidea (saltzaileak kontratua betetzeko eska dezake edo bertan behera utz dezake, erosleak bi epe edo horietako azkena ordaindu ez badu). –Etxetresna elektrikoaren mantentze lanez arduratzea.
|
|
|
Zorte pixka batekin, torloju hori buxadura eragiten duten materiei lotu dakieke, eta, biraderari tira eginez gero, baliteke kanporantz igotzea edo ura arrastatzeko gai den zati batzuetan haustea. Beti da gomendagarriagoa hodiak honda
|
ditzaketen
produktu kimikoen aurrean erremintak erabiltzea; hala ere, prozesua kontuz egiten ez bada, libragailuaren zati metalikoarekin ere zulatu ahal izango dira. Gainera, horrelako prozesuak egiteko produktu espezifikoak oso kaltegarriak dira larruazalarentzat; beraz, eskularruak erabili behar dira horiek manipulatzeko eta begiak babesteko.
|
|
|
Kanpaina ikastetxeetan Bestalde, “5 al Día” elkarteko lehendakariak, Joaquín Reyk, nabarmendu zuen mila ikastetxek dagoeneko parte hartzen dutela beren antolaketak aurten hasi duen sustapen kanpainaren barruan programatutako ekintzetan, Nekazaritza Ministerioaren eta Europako Batzordearen lankidetza finantzarioarekin (2006 arte iraungo du). “Astean 400.000 ikaslerengana iristen gara, behetik gora fruta eta barazkien kontsumoa bultzatzeko, haurrek eska
|
diezazkieten
produktu horiek gurasoei”, esan zuen. Jardunaldietan Karlos Arguiñano sukaldari ezagunak ere parte hartu zuen, eta nabarmendu zuen elikadura beste irakasgai bat balitz bezala sartu litzatekeela ikastetxeetan:
|
|
2005
|
|
|
Ez zituen izendatzen. Europako Erkidegoko arauak, Finlandiakoak bezala, zehazten zuen Eranskinean zerrendatutako taldeetan agertzen diren eta plagizida hondakin jakin batzuk izan
|
ditzaketen
produktuei edo haien zatiei aplikatuko zaiela. Arauak saihestu nahi zuena da produktu horiek zirkulazioan jartzen direnetik aurrera plagizida hondakin gehiago izatea.
|
|
|
Elikagaien osasun segurtasunari buruzko nazioarteko arauak, ordea, Codex Alimentarius ek egiten ditu. Hala ere, zoonosi asko elikagaiek gizakiei transmiti diezazkieketenez, Epizootien Nazioarteko Erakundearen (OIE) arauak animalia jatorriko produktuei ere aplikatzen zaizkie, batez ere patogenoen nazioarteko hedapena eragin
|
dezaketen
produktuei.
|
|
|
Alde horretatik, erakundeak substantzia kimikoei buruzko araudia (REACH) aldatzearen alde egiten du, “substantzia kimiko arriskutsuak ordeztea eskatzen duena, betiere alternatiba seguruagoak badaude”. Nazioarteko Greenpeaceko Toxikoak kanpainaren arduradunarentzat, Hélène Perivierrek, “gobernuak gai ez diren bitartean konpainiei substantzia kimiko horien ordez alternatiba seguruagoak eskatzeko, haurrei epe luzera kalte egin
|
diezaieketen
produktuen mende utziko dituzte”. 30.000 substantzia Produktu Kimikoak Merkaturatzeko Erregistro, Ebaluazio eta Baimen Sistema (REACH) edozein substantzia kimikoren tona bat baino gehiago ekoizten edo esportatzen duten enpresei aplikatuko zaie.
|
|
|
Aplikazioen garapena Zenbat eta handiagoa izan elikagai baten asaldura eragiten duen aroma, orduan eta errazagoa da molekula erantzuleak hautemateko ‘sudurra’ zehaztea. Usainaren balorazio espezifikoa behar duten elikagaietan aplikatzen hasi da teknologia; adibidez, ardoetan, eta horrek lagundu
|
dezake
produktuaren bouqueta zehazten eta sailkatzen. Hala ere, eta ia aldi berean, elikagai askoren asaldura eragiten duten aromak ebaluatu dira, bereziki haragia eta arraina.
|
|
|
Besteak beste, erdaraz eskolatu zirelako denak, eta horietarik bakarrenbatzuk baino ez zirelako berandu batean alfabetatu euskaraz. Ikus entzuleak, zein euskalkitakoa den, errepa roa izan
|
dezake
produktu bikoiztua onartzeko garaian:
|
|
2006
|
|
|
Ordaindu aurretik, azter
|
ezazu
produktua arretaz, gerora arazorik ez izateko.
|
|
|
Konponbide bakarra, ordea, arraina, arrainkiak eta arrainik eduki
|
dezaketen
produktuak dietatik ateratzea.
|
|
|
Kasu horretan omisioak. engainu arriskurik ekarriko ez duen arren, bi salbuespen daude. ...rismoaren, zerbitzuen eta botiken arloetako araudien kasuan, produktu eta zerbitzu horien nahitaezko aipamenak egitera behartzen ditu legeak (PLO 8.3 art. eta LDL 15.2 art); eta, bestetik, hainbat ezaugarri beti betetzen dituzten produktuen kasuetan edozein unetan produktu horietako batek ezaugarri bat galduko balu, iragarlea behartuta legoke gabezia hori aipatzera, bestela kontsumitzaileek pentsa
|
dezakete
produktu horrek ezaugarri hura izaten jarraituko duela (Lema, 1991: 6.139; Tato, 1995a:
|
|
|
Carmi Levy Info Tech Research eko analistaren aburuz, sektoreak ez du “iraultza bat, bilakaera bat baizik” bizi izan. Izan ere, eraikitzaileek ez dituzte jada “teknologiaren fanatikoek soilik erabil
|
ditzaketen
produktuak, publiko handiak baizik, kontsumitzaile gazteenak barne”. Hala, 2006ko produktu nagusiak hauek izango dira:
|
|
|
Aplikazio hori abian jartzeak amaitu egiten du kosmetikako legeriaren azken aldaketaren tramitazioarekin batera hasitako prozesua, Espainian Europako legeriari buruzko berme osagarriak sartzen baititu. Hala, sistema teknologiko berritzaile bat sortzea onartu da, osasun agintariek informazio erabilgarria izan
|
dezaten
produktu horiek erabiltzeak sor ditzakeen arazoei aurre egiteko. Lan hori AEMPSeko Informatika eta Produktu Kosmetiko eta Higienearen arloak garatu du, eta Toxikologiako Institutu Nazionaleko teknikarien eta kosmetikaren eta norberaren higienearen sektoreko industriaren ordezkarien laguntza ere izan du.
|
|
|
Kasu batzuetan, bizi lotura hain garrantzitsuak ezartzen dira, ezen lortzen diren indibiduo batzuk ez baitira gai laguntza edo sinbiosi hori gabe bizitzeko. Berriki egindako ikerketen arabera, gainera, elkarreragin horrek kanpoko bakterioak babesten ditu, eta bakterio horiek bizirik iraun
|
dezakete
produktu garbitzaileen edo desinfektatzaileen aurrean.
|
|
|
Hala ere, Europan etiketari alergia moduko bat dago, elikagaien segurtasunari buruzko oharrak dituena. Hala, ez dago inolako oharrik kontsumitzaileen osasunerako arriskuren bat izan
|
lezaketen
produktuekin, eta, hori dela eta, kontsumitzaileek ez dakite prebentzio ekintzetan parte hartu behar duten. Hori dela eta, AEBn patogenoak borroka biologikoko estrategien bidez kontrolatzen saiatzen ari dira, beste substantzia kontserbadore kimiko batzuk eta zenbait tratamendu teknologikoren intentsitatea murrizteko.
|
|
|
Horretarako, produktuaren barruan 70 °C tik gorako tenperaturan berotzea nahikoa dela bermatu behar da. Helburu hori bermatzeko, puntzio termometroak behar dira, zunda bat sar
|
dezaten
produktuaren nukleoan. Neurri hori eraginkorra izan daiteke bolumen jakin bateko elikagaientzat.
|
|
2007
|
|
|
Gainera, zigarreten diseinua aldatu egiten da, pitilloa amaitzeko behar diren sakonerak handitzeko. Harvard-en ikerketaren arabera, nikotina handitze horiek nola lortuko liratekeen zehazki espekulatzera iristen ez dena, “azken emaitza mendekotasuna sor
|
dezakeen
produktua da”. Milatik bat Altriak Philip Morrisen matrizea, munduko zigarro fabrikatzaile handiena esan du, ordea, nikotina mailak ausaz aldatzen direla urtetik urtera.
|
|
|
«Gizakietan, jakina, ez da gauza bera, baina hilabete batzuen baliokidea izan daiteke», dio adituak. Ikerketaren egileek adierazten dutenez, kokaina nerbio zelulen egitura aldatzeko gai bada, pentsamenduaren egitura ere alda dezake, adimenak sor
|
ditzakeen
produktu guztiak, hala nola arrazozinioa (helburuak eta egitateak ulertu, epaitu eta arrazoitzea), hizkuntza edo irudimenaren abstrakzioak. Azken batean, gizakiak beste ugaztun batzuetatik bereizten dituena.
|
|
|
Gainera, urtean tona batetik gora inportatzen edo ekoizten dituzten substantziek osasunean eta ingurumenean duten eraginari buruzko informazioa eman dute enpresek. Hala ere, Greenpeacek zehaztu du industria salbuetsita egongo dela ekoizpen bolumen handirik ez duten milaka substantziaren arriskugarritasunari buruzko informazioa ematetik, eta legeriak aukera emango duela oraindik ere minbizia, sortzetiko akatsak eta ugalketa disfuntzioak eragin
|
ditzaketen
produktu kimiko batzuk kontsumo produktuetan erabiltzeko. REACH araudiko testua aurten berrikusiko da eta hurrengo 12 urteetarako.
|
|
|
Zurezko zoruek hobeto gordetzen dute beroa beste zoladura batzuek baino, baina haien garbitasunak eta mantentze lanek arreta handiagoa eskatzen dute. Zuraren gainean pasatzen diren baietak, lanbasak eta mopak apur bat bustita egon behar dute, oholtzaren edo parketaren gainean jartzen diren altzariak jantzi egin behar dira, eta ezinbestekoa da likidoen erorketa zaintzea, garaiz konpontzen ez badira kalte handia egin
|
baitiezaiokete
produktuari. Eguzkiaren zuzeneko izpiek, zurezko gainazal batean, jatorrizko kolorea galtzea eragiten diote.
|
|
|
Ez zilegiak Espainian edo haren lurralderen batean aplika daitekeen edozein legeren kontrako jarduera guztiak dira, edozein mailatakoak direla ere. Arriskutsuak Halakotzat hartuko dira leherketen, errekuntzen, erradiazioen edo pertsonentzat edo ondasunentzat garrantzi bera duten beste batzuen ondorioz arrisku larriak sor
|
ditzaketen
produktuak fabrikatu, manipulatu, saldu edo biltegiratzekoak. Usain txarrei eta produktu arriskutsuen biltegiratzeari dagokienez, legeak beharrezko baimenak tramitatzeko eskatzen du beren mugak ezartzen dituztelako etxea etxebizitzaz bestelako jarduera baterako erabili nahi badu.
|
|
|
Gaur egun, laugarren heriotza arrazoia da mundu garatuan, Pneumologiako eta Kirurgia Torazikoko Espainiako Elkarteak (SEPAR) jakinarazi duenez. Zehazki, “Thorax” aldizkari britainiarrean argitaratutako txosten baten arabera, frutak, barazkiak, osoko zerealak eta arraina kontsumitu ohi dituzten pertsonek Mediterraneoko dietako oinarrizko produktu guztiak arnas eritasuna garatzeko %50 probabilitate txikiagoa izan
|
dezakete
produktu eraldatuekin eta gantz eta azukre ugariko substantziekin elikatzen diren gizabanakoekin alderatuta. Nottinghameko Unibertsitateak (Erresuma Batua) egindako beste ikerketa baten arabera, sagarrak eta tomateak izan litezke asmaren eta gainerako arnas gaixotasunen aurkako babesik eraginkorrenak.
|
|
2008
|
|
|
Substantzia horiek aberatsago eta erakargarriagoa egiten dute edozein elikagai. Substantzia horien eta zapore indartzaileen arteko elkarreraginak ulertzeko (glutamatoa eta nukleotidoak, esaterako), jatetxeek eta teknologoek baliabide gehiago izan
|
ditzakete
produktu zaporetsuagoak eta asetzaileagoak garatzeko, sukaldean orduak eman beharrik gabe hainbat errezetaz ahalik eta gehien goza dezaten. Umamia oso baliagarria da elikagaien gatza murrizteko.
|
|
|
Bere jardueren artean, agian ezagunena opari edo promozio artikuluak izango dira, hala nola enpresa baten logotipoa duen boligrafoa, sinposio baten datuak dituen karpeta bat, musika talde baten irudia duen serigrafiatutako kamiseta bat, etab. Helburua hartzaile izan daitezkeenen artean arreta jartzea denez, sustapen teknika hori erabiltzen duten artikuluak gero eta ugariagoak dira. Produktu ekologikoek elementu erakargarri eta bereizgarria izan
|
dezakete
produktu arruntekiko. Alde batetik, ingurumena errespetatzen laguntzen da, jatorri naturaleko osagaiekin edo ingurunean duten eragina murrizteko pentsatutako osagaiekin egiten baita.
|
|
|
Kirolarien dietako barratxoak interesgarriak izan daitezke bolumen txikia hartzen dutelako eta energia dentsitate handia dutelako Kirolariek energia gastu handiagoa dute bizimodu sedentarioa duten pertsonek baino. Horregatik, kirolari amateurrek edo profesionalek energia eta nutrizio behar handiak asetzen lagun
|
diezaieketen
produktuetara jotzen dute. Horixe da barratxoen eta irabiakien kasua.
|
|
|
Hori dela eta, ez da harritzekoa urte sasoi honetan kreditu pertsonalak %30 ere haztea, aurreko urteetako estatistiken arabera; kopuru hori are handiagoa izan daiteke uda honetan, Espainiako familia gehienen egungo egoera ekonomikoa kontuan hartuta. Bezeroek beren oporrak finantzatzeko kontrata
|
ditzaketen
produktu asko dituzte entitateek, baina ez da komeni mailegu horiek neurriz kanpo erabiltzea, interes handiak baitituzte, eta bankuek eta aurrezki kutxek erabiltzen dituzte horiei lotutako beste produktu batzuk kontratatzeko estrategia gisa. Hilabete osoko oporrak hondartzan edo mendian aspaldi pasatu ziren historiara.
|
|
2009
|
|
|
Matxura konpontzeko piezarik eman ezin badiote, kontsumitzaileak ekoizlearekin adostu
|
dezake
produktu berria zenbat merkeago utziko dion, edo, bestela, auzitara jo dezake eta ordaina eskatu kalte galerengatik.
|
|
|
Hori irakurrita norberak pentsa
|
dezake
produktu ekologikoa direla, naturalagoa edo hobea osasunerako baina CONSUMER EROSKI ren ustez ezin da esan kotoia naturarentzat zein emakumeen azalarentzat zelulosa baino hobea denik.
|
|
|
Saltzaileak, publizitateak edo etiketak esan
|
dezake
produktuak ezaugarri batzuk dituela eta erabilgarria dela gauza bat edo beste egiteko, baina gerta daiteke ez hala izatea.
|
|
|
Kasu horietan ez dago modurik begi hutsez jakiteko elikagai horiek zer animaliatatik datozen, eroslearen eskuetara iristerako galdu baitituzte bereizgarri egiten dituzten ageriko ezaugarri guztiak. Bada, produktu jakin bat zer espezierena den zehatz
|
dezakete
produktu horretako DNA aztertuta.
|
|
|
Europan erabiltzeari uzten ari zaion arren (2010ean ezin izango da erabili), beste herrialde batzuek “pestizida mota hori erabiltzen dute eta erabiltzen jarraituko dute”, adierazi du OCUk. Erabilera horrek hondakinak sor
|
ditzake
produktuetan, “Asiako jatorriko perretxiko lehor horiekin gertatu den bezala. Nikotina oso azkar xurgatzen da edozein bidetatik, eta ondorioak eragiten ditu organismoan (bertigoak, zorabioak, listu jarioa areagotzea eta odol presioa eta bihotz erritmoa handitzea) ”, zehaztu du erakundeak.
|
|
|
Irudi horiek eraginkorrak dira arriskuei buruzko informazioa transmititzeko eta jokabide aldaketak motibatzeko, hala nola, zigarro kontsumoa uztea edo murriztea; proiektatzen dituzten marken eta irudien erakargarritasuna murrizten dute, batez ere kontsumitzaile berrien artean, eta ez erretzaileak babesten dituzte, tabakoa murrizten edo uzten laguntzen duten neurrian. Udan Hain zuzen, Trinidad Jiménez Osasun ministroak jakinarazi zuen uda honetatik aurrera Espainian saltzen diren tabako paketeek irudiak eraman
|
ditzaketela
produktu horrek osasunean eragiten dituen ondorio kaltegarriei buruz, gaur egun dituzten ohartarazpenekin batera. Jiménezek azaldu zuen bere saila Errege Dekretua amaitzen ari dela.
|
|
|
Indarrean dagoen legeriaren arabera, patente batek 20 urteko iraupena du, eta asmatzaileak emakida eskatzen duen unetik kontatzen dira. Denbora hori igaro ondoren, edozein enpresak egin
|
dezake
produktua, titularraren baimenik gabe. Patenteak 20 urteko iraupena du, asmatzaileak emakida eskatzen duenetik hasita.
|
|
|
Energia berriztagarrien abantailak ditu, eta balio erantsi bat ere bai: ohiko argindar zentral baten eskala handian sor dezakeela elektrizitatea, hau da, zentral termiko edo nuklear batek eman
|
dezakeen
produktu bera eskaintzen du, baina ez du zentral horiek ingurumenean eragiten duten kalterik eragiten. Hori giltzarria da.
|
|
2010
|
|
|
Beroketa honek sortu
|
ditzakeen
produktu kantzerigenoak dira beste kezka iturria. Esan gabe doa arriskua larriagoa dela labean janaria estalgarri daramatzan plastiko eta bestelakoak kendu gabe sartuz gero, hauek gai arriskutsutan degradatzen dira eta:
|
|
|
en izenburupean elikagai produktuak diseinatzeko prozesu berri bat aurkeztu zuten AZTIko ikerlariek. Aurkezpenetik atera litekeen ondorioetako bat da sukaldariek prozesuan parte hartzeak modu positiboan eragin
|
dezakeela
produktu osasungarri berrien garapenean. Halaber, ikerlariek metodologia bi adibide zehatzekin azaldu zuten.
|
|
|
JULENE. Ongi ezagutu behar dira mahatsa, lurra eta klima. Xehetasun txiki batek goitik behera alda
|
dezake
produktua.
|
|
|
Eman
|
dezagun
produktu berdin bakarreko (hanburgesak) mundu teoriko etairreal batean gaudela. Aurreko kanbio tasa nominalekin jarraituz KTE= 1 balitz, hanburgesak berdin balioko luke AEBetan (1,36 $) eta Alemanian (1?), hau da, prezioa eta KTN berdinak izango lirateke, dolarraren eta euroaren erosahalmenarenparekotasuna (EAP) berdinak dira.
|
|
|
Arrazoi politikoengatik ere ohikoak izan dira esportazioei ezarritako enbargoak. Adibidez, interes militarra izan
|
dezaketen
produktuen enbargoa, ekialdeko herrialde komunistei ezarritakoa, Iraken aurka urteetan ezarritako enbargoa, etab.
|
|
|
Esnearen onurak proteinak, kaltzioa eta frutaren bitaminak batzen dituela ziurtatzen da. Baieztapen horri esker, kontsumitzaileak gosariaren ordezko gisa ikus
|
ditzake
produktu horiek, goserik, presarik edo esnea edo fruta gustuko ez duten haurrentzat. Egia esan, edari horiek ez dute ordezten, nutrizioaren ikuspegitik, gosari elikagarri eta tradizional bat, baso bat esne eta beste bat zukuz osatua (zerealez, ogiaz edo gailetaz gain), ez baitira esneki eta fruta errazio baten baliokide.
|
|
|
Etxean, kontuan hartu behar da berotzen den pieza edo produktuaren tamaina, eta, etxetresna elektrikoaren potentziaren arabera, behar den denbora aplikatu. Tandem horretan uniformetasunik ez badago, denbora/ potentzia, elikagaiaren tenperaturak eragina izan
|
dezake
produktuaren azken kalitatean, dela gehiegi, dela gutxiegi. Horietakoren bat falta bada, puntu hotzak sortzen dira, patogenoak behar bezala desaktibatzen ez direnak.
|
|
|
Ez da erraza horiek detektatzea, haien sintomak hotzeriarekin, gripearekin edo alergiekin nahas baitaitezke. Denbora luzez formaldehido kontzentrazio txikiak izateak handitu egin
|
dezake
produktu horrekiko eta alergiak eragiten dituzten beste batzuekiko sentikortasuna. Formaldehido bidezko kutsadura isila izan daiteke etxe barruan urteetan.
|
|
|
Suediak ez zuen baimenik eman, “kontsumitzailearentzako traizioa” zela uste baitzuen. Hala ere, baldintzetako batek eskatzen zuen haragi produktu horien etiketak nahitaez zehaztu behar zuela haragia produktu horrekin lotu zela, kontsumitzaileak erabaki
|
zezan
produktu berri hori onartzen zuen ala ez. Hala ere, eta parlamentuko proposamen berriaren arabera, substantzia hori erabiltzeak handitu egiten du “bakterio patogenoek kutsatzeko arriskua”, hotzean, gatzik gabe eta ondoren berotu gabe manipulatzearen ondorioz.
|
|
|
Ongarriak eta produktu fitosanitarioak. Etxeko ongarri organikoek mikrobio karga handia izan
|
dezakete
produktua kutsatzeko. Beharrezkoa bada, landarea produktu fitosanitarioekin tratatu behar da, eta beti errespetatu behar dira fabrikatzailearen erabilera oharrak, batez ere kantitateari, aplikatzeko moduari eta kontsumitu aurreko itxaronaldiari dagokienez.
|
|
|
Elikagai bat jateari buruzko ideia erredundanteak izateak bere inguruabarretarako mesede gutxi egiten diola uste duen arren, ikerketa zientifiko berri batek alternatiba bat proposatzen du. Emaitzen arabera, produktu jakin bat jaten dela imajinatzeak lagundu egin
|
dezake
produktu hori dagoenean gutxiago irensten. Hori kontsumitzen ohitzea, gehiago jateko grina pixkanaka gutxitzea, neurri batean, irudimena erabiliz lor daiteke, irenstea xehetasun handiz birsortzen den bitartean.
|
|
|
Gure janaria lortzea oso hurbileko kontua zen lehen, baina orain oso urrunekoa da. Lehen, hainbat jaki berezi bilatzeko, bidaiatu beharra izaten genuen; gaur egun, edozein supermerkatutan aurki
|
ditzakegu
produkturik exotikoenak ere.
|
|
2011
|
|
|
Eskaintzok, baina, gutxienez %40ko beherapena dute; hau da, produktu edo zerbitzu hori dendan baino merkeago lor daiteke webgunean. Salmenta epea 24 ordukoa da, eta, eskaintza bakoitzaren baldintzen arabera, hilabete bat, bi edo hiruko epea du erosleak hura kontsumitzeko.Zeintzuk dira abantaila nagusiak. Erabiltzaileek prezio onean eskura
|
ditzakete
produktuak, edo plan zoragarri batez goza dezakete. Negozioarentzat, bestalde, publizitatea egiteko modu berri bat, kostu kontrolatu batean erabiltzaile horiek haien negozioetara erakartzeko bidea.
|
|
|
Izan ere, gaurko krisi ekonomiko, sozial eta finantzarioak bereziki gogor jo du Europar Batasuna, eta agerian utzi estatu kideen jokabide desberdinak, edo, behintzat, bitariko jokabideak, nagusi diren erdialdeko herrialdeenak, eta periferiakoenak.Lehenengoen artean, Alemania dugu: hazkundea nagusiki kanpo sektorean oinarritua duenez, beharrezkoak zaizkio ekoitz
|
ditzakeen
produktuak kontsumitzeko ahalmena izango duten EBko herrialde periferikoak; beharrezkoa zaio herrialde horien trakzio eragina. Modelo horrek ondo funtzionatzen du oparoaldian, baina porrot egiten du gabezia urteetan.
|
|
|
Saltzaileak onartzen badu erosleak itzul
|
ditzan
produktuak, legeak esaten duenez, du eskatu kalte ordainik produktua probatzekorakoan higatu edo gastatu egiten bada (jantzi erantzian ibilita).
|
|
|
Alergenoa erabat desagerrarazi menutik, bai elikagaia bera, bai osagai edo gehigarri gisa alergenoren bat eduki
|
dezaketen
produktuak.
|
|
|
Baina egia ote dira kondaira horiek? Ba ote daude denbora asko iraun
|
lezaketen
produktuak baina industriak nahiago duenak behar baino lehen huts egin dezaten?
|
|
|
Apiril hasieran Etcheverria eta Duinat Cannesen izan ziren, Basque Audiovisual ekimenaren bitartez. Han hainbat telebistatako arduradunekin izan ziren, eta dagoeneko hitzartuta daukate oraingoz dokumentala den eta etorkizunean jarraipena izan
|
dezakeen
produktua Frantziako eta Quebec-eko telebistetan emango dutela. " Gure asmoa da Zinebin, Bilboko Dokumental eta Laburmetraien Nazioarteko Jaialdian, aurkeztea eta bitartean beste telebista, enpresa eta erakundeekin harremanetan jarraituko dugu".
|
|
|
– Hodietatik urrun mantendu behar da polietilenoa kaltetu
|
dezakeen
produktu kimiko oro (adibidez, detergenteak, azidoak, hidrokarburo likidoak, etab.).
|
|
|
Giza arrazoiak, Mikel sua modu desegokian itzaltzen saiatu baita.Hartu beharreko neurriak. Soldatzeko tresnak su har
|
dezaketen
produktuetatik urrun erabiltzea. Suterik bada, jokabide egokia izateko trebakuntza.Kostuaren balorazioa.
|
|
|
Baina, bada kontu bat zehaztu behar duguna. Letra idatziarekin gertatzen ez den bezala, ikus entzunezkoekin analfabetoak goza
|
dezake
produktuen kontsumoarekin. Eta hala egiten du, egiten duenez.
|
|
|
Bi neurrik, hala nola zergak janari lasterrera igotzeak eta haien kaloria kopuruari buruzko informazio gehiago emateak, lagundu
|
lezakete
produktu horien kontsumoa murrizten eta herritarrek pisu osasungarriagoa izaten. Hori da Maastrichteko Unibertsitateak (Herbehereak) ‘American Journal of Clinical Nutrition’ aldizkarian argitaratu duen azterlan baten ondorioa.
|
|
|
Beste eragiketa batzuetan, aldiz, alokairu kontratu asko edo hipoteka batzuk kudeatzean bezala, kontratuak banku abal bat sartzea eskatzen du. Faktore askok eragin
|
dezakete
produktu hori eskuratzea ala ez, eta, horren bidez, bankuak bermatzen du zorra. Bezeroaren profilak Finantza produktu guztiek bezala, abalak kostu operatiboak ditu, eta kostu horiek kostu handiak izan daitezke, jokoan dauden zenbatekoen arabera.
|
|
|
• Erretiratu urak eramateko moduko gauza guztiak, batez ere, kutsadura eragin
|
dezaketen
produktu arriskutsuak.
|
|
2012
|
|
|
Nolanahi ere den, Whorfek hasitako norabidean barrena ikertu dute aipatu ditugun marketing eremuko kontsumitzaile portaeren gaineko ikerlariek. Zhang en eta Schmitt-en lanek, esaterako, erakutsi dute – Whorfen ikuspegitik– hizkuntza ezberdintasunek eragina izan
|
dezaketela
produktu baten pertzepzioan eta erosketa erabakian. Eta baieztatu dute, baita ere, informazio anbiguoa daukaten produktuetan, ardo eta perfumeetan kasu, non zaila izaten den ezberdintasunak bilatzea, hizkuntzak edo hitz identifikatzaileek garrantzia handia hartzen dutela (Zhang eta Schmitt, 1998).
|
|
|
Internet erakusleiho erraldoia da, eta, zenbaitetan, arriskutsua eta ezezaguna ere bai, eta zer esanik ez gure osasunari eragin
|
diezaioketen
produktuak hartzeko bada.
|
|
|
Kontsumitzailerik gehienek ez dute arazorik edozein elikagai jateko, baina zenbaitek intolerantziak edo alergiak dauzkate elikagai edo osagai batzuentzat; etiketei esker, zehaztasun osoz jakin
|
dezakete
produktu batek zer nolako mantenugaiak eta elergenoak dituen.
|
|
|
Alergenoa erabat baztertu behar da dietatik, bai elikagaia bera, bai osagai hori eduki
|
dezaketen
produktuak.
|
|
|
Norbaitek, behar bezalako baimenik izan gabe, osasunerako gai kaltegarriak edo kalte handiak sor
|
ditzaketen
produktu kimikoak egiten edo saltzen baditu, horiez hornitzen badu, edo horiekin merkataritzan aritzen bada, orduan, pertsona horri sei hilabetetik hiru urte arteko espetxealdi zigorra ezarriko zaio eta sei hilabetetik hamabi arteko isuna, bai eta lanbide edo industriarako desgaikuntza berezia ere, sei hilabetetik bi urte artekoa.
|
|
|
Osasuna babesteko eskubidea. Kontsumitzailearen osasuna kalte
|
dezakeen
produktu bat antzemanda, sistema komertzialetik kentzen dute, ez saltzeko eta beste kontsumitzaile batzuei kalterik ez egiteko. –
|
|
|
KASU PRAKTIKOAK 2 Produktu motak?? Sailka
|
itzazu
produktu hauek beren ukigarritasunaren, beren kontsumoaren edo beren iraupenaren arabera: etxean kontsumitzeko lekaleak, fabrika baterako lekeda, moto bat, sendagai bat, bidaiari garraioa, marketin plan bat eta enpresa bateko inprimagailuetarako tinta kartutxoa.
|
|
|
Deskriba itzazu horien atributuak eta sailka itzazu, unitatean azaldu diren irizpide guztiak erabiliz. 6 Deskriba
|
itzazu
produktuaren bizi zikloaren honako etapa hauen ezaugarriak: merkaturatzea eta heldutasuna.
|
|
|
Adieraz itzazu bakoitzarentzat egokiak diren estrategiak. 7 Jar
|
ezazu
produktu baten prezio estrategietarako adibide bana, unitatean azaldu diren prezio estrategiak kontuan hartuta. 8 Defini itzazu banaketa intentsiboko eta banaketa esklusiboko estrategiak, eta adieraz itzazu haien arteko desberdintasunak.
|
|
|
13 Aldera itzazu, publizitatetarako komunikabideak diren aldetik, eguneroko prentsak eta aldizkariek dituzten ezagurriak, eta deskriba itzazu batak bestearekiko dituen abantailak eta desabantailak. 14 Bereiz
|
itzazu
produktu irudiaren eta enpresa irudiaren kontzeptuak. 15 Azal itzazu komunikazio globaleko estrategiaren kontzeptua eta horrek enpresaren irudian duen eragina.
|
|
|
Azter ezazu egoera eta egin honako ataza hauek: a) Aipa itzazu publizitatea txertatzea interesgarria litzatekeen hiru komunikabide. b) Aipa
|
itzazu
produktua merkaturatzeko eta salmenta maila jakin bati epe luzera eusteko publizitate estrategiak. c) Deskriba ezazu kasurako egokia den harreman publikoetako ekintza bat.
|
|
|
a) Marketin estrategikoaren ikuspegitik, zer estrategia orokor garatu da kasu honetan, pruduktuaren arabera? b) Sailka itzazu kasu honi dagozkion produktuak. c) Adieraz
|
ezazu
produktuaren bizi zikloko zer etapatan dauden Espainiako telefonia mugikorreko zerbitzuak. d) Identifika itzazu kasu honetan erabili diren prezio estrategia eta prezioak jartzeko metodoa. e) Aipa ezazu zer motatako banaketa kanala aplikatzen den produktu horietan. f) Deskriba itzazu kasu honetan egin litezkeen publizitate ekintza bat eta babes ekintza bat. Soluzioa??
|
|
|
Adibidez, ontzien bidez ahalbidetu daiteke irekitzea eta ixtea aldi askotan, produktua ingurunetik aldendua mantentzen. Ontzi txikiagoetan ontziratzeak erraz
|
dezake
produktuaren kontsumoa tartekatuago egitea produktua hondatzera heldu gabe (ontzi handi bakar bat izango balitz, behin irekita epe batean kontsumitu litzateke guztia). Produktuen biziraupena luzatzeak posible egiten du erostera joatearen maiztasuna gutxitzea.
|
|
|
Izan ere, garrantzitsua da elikagai batek edo bere elikagai taldeak ekar ditzakeen arriskuez jabetzea, erabilera arrazoizkoa egiteko. Horren adibideak dira, besteak beste, alergiak sor
|
ditzaketen
produktuen hondakin posibleei buruzko informazio etiketak, edo hainbat estatutan edari alkoholdunetan adieraztea alkohola kaltegarria dela haurdunentzat.
|
|
|
Lehiaketa Desleialaren Legearen 30 artikuluak umeenganako jokaera erasotzailetzat jotzen du hau: «Umeei bideratuta doan publizitatean aholku zuzena egitea produktu jakin bat eros dezaten edo beren gurasoak konbentzitu
|
ditzaten
produktua erosteko».
|
|
|
Bestetik, artikulu horrek administrazioa ahalbidetzen du hainbat produkturen araudia erregulatzeko, eta publizitatearen arloan esku sartzen uzten dio bai erregelamenduen bidez, bai baimen sistemaren bidez, honako kasu hauetan, besteak beste: pertsonaren osasuna, segurtasuna edo ondarea arriskuan jar
|
ditzaketen
produktu, ondasun eta zerbitzuen publizitate jardueretan, eta, orobat, botika, produktu psikotropiko, estupefaziente, eta edari alkoholdunen publizitatean131.
|
|
|
Kasu horretan omisioak engainu arriskurik ekarriko ez duen arren, bi salbuespen daude. Batetik, turismoaren, zerbitzuen eta botiken arloetako araudien kasuan, produktu eta zerbitzu horien nahitaezko aipamenak egitera behartzen ditu legeak; eta, bestetik, hainbat ezaugarri beti betetzen dituzten produktuen kasuetan edozein unetan produktu horietako batek ezaugarri bat galduko balu, iragarlea behartuta legoke gabezia hori aipatzera, bestela kontsumitzaileek pentsa
|
dezakete
produktu horrek ezaugarri hura izaten jarraituko duela (Lema, 1991: 6139; Tato, 1995a:
|
|
|
Norberaren osasun arazoen autofinantzaketa gisa ikus daiteke, tabakoari eta alkoholari lotutako zergekin gertatzen den bezala. Osasunari kalte egin
|
diezaioketen
produktuak kontsumitzen badira, horren ondoriozko gastu medikoak aldez aurretik ordaindu behar dira. Danimarka izan da koipe saturatuak %2, 3 baino gehiago dituzten produktuen gaineko errekargua aplikatu duen lehen herrialdeetako bat.
|
|
|
Merkatu berrietan inbertitzea: aurreztaile txikiak eskura
|
ditzakeen
produktuak
|