|
2007
|
|
|
Hiru arrisku faktore Joan den irailaren 21ean Istanbulen (Turkia) egindako Medikuntza Perinataleko Nazioarteko Bileraren esparruan, mundu osoko Neonatologia, Pediatria eta Pneumologiako adituak bildu ditu, eta bertan aurkeztu dira Grupo Iris ek (Haurrak Arnaskatory Infektion RLESSV) egindako SYMBOL2 azterketa epidemiologikoaren emaitzak. Azterketa horren bidez, BZen bidezko infekzioarekin lotzen diren eta bularreko haurraren ospitalizazioa eragin
|
dezaketen
arrisku faktoreen funtzioa aztertu nahi zen. Lortutako datuetatik ondoriozta daitekeenez, 32 eta 35 asteen artean jaiotako haurrek 3,11 aldiz probabilitate handiagoa dute BZen infekzioa dela-eta ospitaleratzeko, gutxienez bi arrisku faktore dituztenean, bat ere ez dutenekin alderatuta.
|
|
2008
|
|
|
Gazteen jarrera positiboa dela dio, baina beren artean badaudela bortizkeria elikatu eta iraunarazi
|
dezaketen
arrisku faktoreak.
|
|
|
Bortizkeria elikatu eta iraunarazi
|
dezaketen
arrisku faktoreak ikusten ditugu. Tartean daude mito batzuk, jeloskortasunarena, esaterako:
|
|
2010
|
|
|
Bihotzekoa izan ondoren bihotz errehabilitazioko programak pazientearen gaitasun fisikoa handitzeko planteatzen dira. Horri ariketa terapia proposatzen zaio, eta bere bizimodua aldatuz alda
|
ditzakeen
arrisku faktoreei buruz hezten da. Errehabilitazioak ez du aukera terapeutikorik ordezkatzen; aitzitik, tratamendu farmakologikoa edo bihotzeko kirurgia (angioplastia) duen programa globalaren parte izan behar du, besteak beste.
|
|
|
Begien azterketak, ikusmen osasun ona izateko beharraz gehiago kontzientziatzea eta gomendio erraz batzuei jarraitzea funtsezkoak dira zirkulazio istripuak saihesteko. Artikulu honetan azaltzen da zein diren ikuspegi eskasa izanez gero osasuna arriskuan jar
|
dezaketen
arrisku faktoreak.
|
|
2011
|
|
|
Orain arte, tradizionaltzat har
|
ditzakegun
arrisku faktoreak (segurtasun eta inguru kondizioetatik eratorriak) ikusi ditugu. Lan arriskuez ari garela, ekipo edo tresnen erabilerarekin, edo agente fisiko, kimiko edo biologikoekin lotzen ditugu.
|
|
|
Mikel Sevillako obra baten arduraduna da udako hiletan. Aldamio, adreilu eta makina artean lan egiten du, eta udako beroa ere jasan behar izaten du.Bere osasunari eragin diezaioketen elementuz inguratuta dago, eta kalteren bat eragin
|
diezaioketen
arrisku faktoreak dira. Faktore horiek ez dira bulego batean lan egitean izango lituzkeenak, eta, hori dela eta, langune bakoitzaren arrisku mapa egin behar du enpresak.Arduraduna denez, kasu hauek jaso behar dira arrisku mapan:
|
|
|
Langilearen kondizio pertsonal batzuek ere eragin
|
diezaiekete
arrisku faktore horiei; esaterako, adinak, osasun egoerak, prestakuntza mailak edo esperientzia profesionalak. Kaltea izateko probabilitatea areagotu dezakete kondizio horiek guztiek.
|
|
|
Langileen osasuna kaltetu
|
dezaketen
arrisku faktoreez hitz egin dugu dagoeneko.Kaltea bi kategoriatan sailkatuko dugu: lan istripua eta gaixotasun profesionala.Bi kalte mota horiez gainera, lanetik eratorritako beste kalte batzuk ere izan ditzakete langileek; adibidez, lanean pozik ez egotea, estresa eta neke profesionala.
|
|
|
Gainera, lantegiko zarata etengabea da, eta askotan, onartzen dena baino handiagoa. Egun askotan luzaroago geratu behar du enpresan, bere zereginak amaitu ahal izateko.. Zerrendatu Jonek izan
|
ditzakeen
arrisku faktoreak eta kalteak.
|
|
|
Presioari aurre egiteko trebetasunak garatzeko ekintzak gomendatzen dituzte adituek Premisa horrekin, adituek presio soziokultural horiek identifikatzean eta presio horiek jasateko trebetasunak garatzean oinarritutakoak gomendatzen dituzte prebentzio ekintza gisa. Hasteko, kontsumitzera eraman
|
dezaketen
arrisku faktoreak ezagutu behar dira, hala nola lagun edo anai arreben eragina, nerabearen aisialdi giroa, tabakoa eskuratzeko aukera (eskuragarritasuna eta gaitasun ekonomikoa), gurasoen jarrera eta beste ezaugarri pertsonal batzuk, hala nola errendimendu akademiko txikia edo familiaren desegituratzea. Hortik aurrera, estrategia tabakoaren kontrako jarrerak eta balioak sustatzera bideratu behar da, ikasleek presio egoeretan" ez" esaten lagunduko dioten ezagutzak eta trebetasunak ikastera eta nerabearen nortasuna indartzera, erabakiak bere kabuz eta askatasunez hartzen ikas dezan.
|
|
|
Horregatik, denek prebentzio bera izan behar dute. Prebentzio neurriak Biztanleria osoan gibeleko minbiziari aurrea hartzeko, organo hori honda
|
dezaketen
arrisku faktoreak saihestu behar dira, hala nola alkohola, gehiegizko pisua eta obesitatea, eta VHC eta VHB birusek eragindako infekzioak. vhb aren aurkako txertoa badago ere, ez dago vhc aren parean. Beste pertsona batek infektatutako odolarekin kontaktuan egoteagatik uzkurtzen da, eta, beraz, saihestu egin behar dira arrisku jardunbideak, hala nola kutsatutako orratz bat manipulatzea edo piercing bat egitea higiene neurri egokirik gabe, besteak beste.
|
|
|
Horrelakoak dira pelbis zoruko disfuntzioak, umetokia, bagina, maskuria, uretra eta ondestea jasateko eta kontrolatzeko ardura duten muskulu, lotailu eta nerbioak. Haurdunaldia eta baginako erditzea dira, besteak beste, gorputz atal horretako traumatismoak eta asaldurak eragin
|
ditzaketen
arrisku faktore nagusietako bi, eta, ondorioz, sintoma gogaikarriak eragin diezazkiekete emakumeei. Pelbis zoruaren disfuntzioaren kausak Oro har, pelbis zoruaren disfuntzioak bagina erditzearekin lotzen dira.
|
|
|
Bakterio patogenoen presentzia handitu egiten da, eta arrisku faktore nagusitzat hartu behar dira. Hazi loteen banaketa zabala kimuen sakabanatze geografikoa handitu
|
dezakeen
arrisku faktorea da. Hazi loteen trazabilitate eskasak osasun agintariek toxikomanoak kontrolatzeko hartutako neurriak atzeratu ditzake.
|
|
2012
|
|
|
Burnout sindromea piztu
|
dezaketen
arrisku faktoreak honako hiru multzo hauetan sailkatuko ditugu.
|
|
|
Funtzio aurreko kontrolaren helburua bikoitza da. Alde batetik, konplikaziorik gabeko haurdunaldiaren sorreran edo garapenean eragina izan
|
dezaketen
arrisku faktoreak ebaluatzeko aukera ematen du. Bestetik, arrisku horiek ezabatzeko edo murrizteko balio duten estrategiei eta jarraibideei buruzko beharrezko informazio guztia ematen dio emakumeari.
|
|
|
Nola prebenitu iktusa? BZA prebenitzeko, ezinbestekoa da arrisku faktoreak ezagutzea eta kontrolatzea Iktusaren epidemiologiaren zifren aurrean, funtsezkoa da nork bere burua zaintzea eta garun hodietako istripua (BZA) eragin
|
dezaketen
arrisku faktoreak saihestea. Hauek dira arrisku faktore garrantzitsuenak:
|
|
2013
|
|
|
Nola prebenitu kalte hepatikoa Gibela zaintzea hiru zutabetan oinarritzen da: alkohola, gehiegizko pisua edo obesitatea saihestea eta infekzio birala eragin
|
dezaketen
arrisku faktoreak gutxitzea. , azaldu du Rafael Esteban Mur, gibeleko gaixotasunen taldeko kidea Vall d’Hebron Institut de Recerca (VHIR) eta Vall d’Hebron Unibertsitate Ospitaleko Barne Medikuntza eta Hepatologia Zerbitzuko burua.
|
|
2014
|
|
|
Haurdunaldiaren aurretik: arriskuak ebaluatzeko sei proba Haurdunaldi seguruak haurdunaldian arazoren bat sor
|
dezaketen
arrisku faktoreak ebaluatu behar ditu Aurrekontzeptuzko kontsulta batera joaten diren emakume guztiek azterketa orokorra egin behar dute, arrisku faktorerik baden ala ez ebaluatzeko. Hona hemen SEGOk emakume guztientzat gomendatzen dituen probak:
|
|
2016
|
|
|
Irudia: Ariwasabi Nutrizio egoera eta ugalkortasuna Bikote batek ugalkortasuna gutxitzea eragin
|
dezaketen
arrisku faktoreak askotarikoak dira; besteak beste, adina eta tabako kontsumoa. Ernalezintasunari lotutako egoera patologikoak ere askotarikoak dira.
|
|
|
Horrek osasun arazo larria eragiten du, eta gaixotasun kronikoak izateko arriskua areagotzen du. Gehiegizko pisuaren eta haurren obesitatearen tasa horiek azal
|
ditzaketen
arrisku faktoreen artean, elikadura desorekatua eta bizimodu sedentarioa nabarmentzen dira. Barazki izoztuek funtsezko zeregina izan dezakete haurren dieta hobetzeko eta “egunean bost” helburua lortzeko.
|
|
2020
|
|
|
Oinordetzan hartzen dena ez da minbizia, minbizia izateko joera baizik, eta, beraz, kontu handiz jokatu behar dugu, eta haren garapenean eragina izan
|
dezaketen
arrisku faktoreak murriztu.
|
|
|
Tumorea jarauntsi genetiko baten bidez agertzeak zenbait ezaugarri izan ohi ditu, hala nola tumorea adin goiztiarragoan agertzen dela eta, gainera, oldarkorragoa izan ohi dela; halaxe azaltzen du Nuria Rodríguezek, La Paz Unibertsitate Ospitaleko Herentzia eta Familia Minbiziaren Unitateko arduradunak. Hala ere, ulertu behar dugu oinordetzan hartzen dena minbizirako joera dela, eta, beraz, arreta handiz jokatu behar dela haren garapenean eragina izan
|
dezaketen
arrisku faktoreen artean. Tabakoaz eta babesik gabeko eguzki erradiazioez gain, badira beste arrisku faktore batzuk ere, hala nola alkohol gehiegi edatea; kartzinogeno kimikoen eraginpean egotea, hala nola amiantoa, beruna edo merkurioa; erradiazio ionizatzaileak (izpiak); edo zenbait birus eta bakterio, hala nola VPH (giza papilomaren birusa) umetoki lepoko edo orofaringeko minbizian.
|
|
2021
|
|
|
‘Kafe kontsumoak bularreko minbiziaren aurrean izan dezakeen onura menopausia ondoko emakumeengan’ Irudia: scronfinixio Beste arrisku faktore batzuk bularreko minbizian Minbizia Ikertzeko Mundu Funtsak (World Cancer Research Fund International) minbizia eragin
|
dezaketen
arrisku faktoreei buruzko zenbait ebidentzia ere biltzen ditu. Hasteko, edari azukretsuek bezala, edari alkoholdunek ere bularreko minbizia izateko arriskua areagotzen dute.
|
|
|
Pixkanaka, sendagileek eta ikertzaileek xehetasun gehiago jakin dute nola eragiten duen koronabirusak, SARS CoV, eta zer egoerak larriagotzen duten infektatutako pazienteen pronostikoa. Adina, gehiegizko pisua, ahuldutako immunitate sistema eta zenbait gaixotasun (kardiobaskularrak, arnas aparatukoak, hepatikoak, diabetea edo giltzurrun gutxiegitasun aurreratua) izatea dira sintomak okertu
|
ditzaketen
arrisku faktoreak. Patologia horiei periodontitisa gehitu behar zaie orain.
|
|
|
Zainketa programatua gurarizkoa eta prebentiboa izan ohi da, beraz, eta osasun kudeaketa eraginkorraren irizpidetzat har daiteke (9). Ospitaleratze urgenteek, berriz, pertsonaren autozainketarako ezintasuna edo osasun sistemak gaixotasuna garaiz antzemateko duen disfuntzioa adieraz dezakete (10,11). Garrantzitsua da, hortaz, ospitaleratze programatuak eta larriak bereiztea osasun zerbitzuen erabileran eragin
|
ditzaketen
arrisku faktoreak ikertzerakoan (12).
|
|
2023
|
|
|
Barne herstura egoeran denbora luzez egon diren pertsonek aniztasun gutxiagoko mikrobiota dute; Firmikuteen, Bakteroideteen eta Laktobaziloen maila baxuagoa ageri dute. Hesteetako nahaste batzuk Parkinsona eta Alzheimerra eragin
|
ditzaketen
arrisku faktore moduan agertu dira. Garunaren garapenean eragina du hesteetako mikrobiotak; garuneko neurogenesia modula dezake mikrobiotak.
|
|
|
gerrak, suhiltzaile edo anbulantzia gidari izatea, gaizkilez inguratuta bizitzea, loaren nahasteak, egoera beldurgarriak, gaixotasun fisikoak, zarataren kutsadura kronikoa. Gaueko erreleboak, adibidez, moldagaiztasun sindromea eragin
|
dezaketen
arrisku faktoreak dira, antza: loaren nahasteak, neke kronikoa, depresioa, umore aldaketak eragin ditzakete.
|
|
|
Langileetan lipoatrofia erdizirkularra garatzea eragin
|
dezaketen
arrisku faktoreen azterketa [Interneteko artxiboa. PDF].
|