2000
|
|
Kontuan hartuta, gutxienez hiru estatutan aleman estandarra dela hizkuntz ofiziala, han ere gertatuko dira antzerakoak. Hara joan eta akademian ikasitako aleman estandarra erabiltzen hastean, Suitzara zoaz eta ulertu egiten dizute, baina badira gauzak desberdin esaten
|
dituztenak
, antzagatik konturatzen zarela. Interes pittin bat badaukazu eta kontu horietan arreta berezia jarri behar dela esan badizute, ez dago alfabetatze ikastaro berezirik egin beharrik.
|
|
Esate baterako, inoiz gertakariaz ardura berezirik ez zuten polizia garrantzitsuak deituak izan dira deklaratzera une honetan. Ordea, hasieratik ikerketak bideratu zituzten jendarmeak ez ditu fiskalak deitu; edo deitu
|
dituztenak
oso maila apalekoak dira. Fiskalak osatu duen zerrendak zur eta lur utzi ditu abokatuak.
|
|
EAJk zenbait gauza behintzat argi dauzka: martxoaren 12ko hauteskundeen ondoren gure alderdia indarberrituta atera da eta nazionalismo espainiarrean, izan dituen aldeko baldintza guztiekin, boto trasbasea egon da, hots, PSOEk eta IUk galdu
|
dituztenak
irabazi ditu PPk. Alderdiaren zuzendaritza duela bi hilabete hautatu zen.
|
|
Hego Euskal Herriko lau aurrezki kutxetan garrantzitsuena den Bilbao Bizkaia Kutxak emaniko datu zehatzak aurkezten ditugu kutxok egun Interneten bidez egiten duten lana ezagutzeko. BBK k eskaintzen dituen zerbitzuak eta beste euskal kutxek eskaintzen
|
dituztenak
antzekoak dira oso. Bakoitzaren orriak informazio zerbitzu handia edukitzeaz gainera, bezeroek, Interneten bidez, era guztietako operazioak egin ditzakete unean bertan, denbora errealean:
|
|
Era berean, euskal gizartean adierazpen ezberdinak bezain ugariak burutu dira: instituzionalak, politikoak, sindikalak, sozialak... bere baitan herri honen gehiengoaren iritzia eta borondatea islatzen
|
dituztenak
. Baina hala ere, Espainiako eta Frantziako gobernuek trufa eta muzin egin diote behin eta berriz euskal gizartean nagusitu den aldarrikapenari.
|
|
Horrela, Europako hainbat zentro, bere lana egiteko garaian," komertzial" gisa aritzen da eta portuan sartu beharrik gabe konpontzen dituzte untziak. Badira beste esperientzia batzuk konponketak untzia itsasoan dabilen bitartean edo zamak jaso edo hustu bitartean egiten
|
dituztenak
.
|
|
Horrek fama izugarria eman zidan, etiketa horrekin gelditu nintzen;" El ex leñador de Erasun" esaten zuten. Baina badira ni baino urte gehiago pasa
|
dituztenak
basoan eta hobe litzateke niri baino haiei elkarrizketa egitea.
|
|
Alde batetik giza hezur oso zaharrak daude, gutxi, baina oso zaharrak, 800.000 urtekoak. Eta gero bada beste multzo handi bat, beste leku batean; askoz ere berriagoak dira, 300.000 urte
|
dituztenak
. Bi horien artean 500.000 urte daude.
|
|
Garai batean Euskal Herritik Ameriketara emigratu zutenak eta oraindik ere euskaldun sentitzen direnak. Denek ez dute hala bizi, baina sustraiak gordetzen
|
dituztenak
lan handia egiten ari dira euren nortasunari eusteko.
|
|
Herri aldizkariekin egin bezalaxe, azti ibili dira oraingoan ere gisa honetako egitasmoa garatzeko orduan. Hain zuzen, Goitb lehen emaitza izan den arren, Goiena Komunikazio Zerbitzuak Kooperatibak, beste zenbait egitasmo biltzen du bere baitan, hala nola, bailarako egunkaria, irratia eta Internet, berandu baino lehen abiarazi nahi
|
dituztenak
Euskal Herri osora ere hedatzeko xedez.
|
|
gobernuaren alderdi ekonomikoa nagusitu zaio, oraingoan, atal kulturalari. Horraino lotsagabetu zaizkigu kontsumoaren kultura eta kulturaren kontsumoa hain modu susmagarrian nahasten
|
dituztenak
! Dena da zilegi, antza," España va bien" leloaren aldarean sakrifizoak eskaintzeko garaian!
|
|
Arraun mundua mugitzeko arraun elkarteen asoziazioa behar du, federaziotik aparte. Klubek agindu behar dute, klubak dira dirua bildu eta gastatzen dutenak, arraunlariak lortzen
|
dituztenak
... Gaur egun ikusi da pilotan, eskubaloian, saskibaloian, futbolean... asoziazioak daudela, federaziotik aparte.
|
|
Donostiako Zabalegi Nekazaritza Eskolan daude oiloak eta bertatik elkarteko kideei banatzen zaizkie loteak. Kideak mota askotakoak dira, baina gehienak oilo gutxi
|
dituztenak
dira. Esaterako Mari Karmen Urangak 50 oilo ditu.
|
|
Egun, Urola bailaran Partaideko kide den ikastola bakarra da Ikasberri, gurasoak dira jabeak eta erabakiak hartzen
|
dituztenak
. ereduan oinarrituta, jaiotzetik unibertsitatera arte zerbitzu guztiak leku berean eskaintzen ditu, eta kultur elkarte sendo bilakatu da.
|
|
Ahozko literaturak herri baten kulturan duen garrantzia azpimarratu nahirik, Bernardo Atxagaren hitzaurrearekin batera aurkezten zaigu Lurdes Auzmendik eta Koldo Bigurik egin duten euskal tradizioko ipuinen bilduma hau. Ipar zein Hego Euskal Herrian ahoz aho transmititu izan diren euskal elezaharretatik gustukoen
|
dituztenak
aukeratu eta horiexek aurkezten dizkigute, gazteleraz ahatik. Izan ere, aukeraketa eta itzulpenaren egileek ohartarazten digutenez, ipuin hauetatik asko frantsesera itzuliak zeuden aspaldi, baina ez hala Cervantesen hizkuntzara, gaztelerara esan nahi dugu.
|
|
Hemen ez da apenas ezer egiten, baina EEBBetan adibidez, unibertsitateetan eta izaten dituzte" idazketa sortzailearen tailerrak" deitzen
|
dituztenak
. Diotenez, EEBBetan oso zabalduta daude eta nahiko ongi funtzionatzen omen dute.
|
|
Eta alternatibak dira, hain zuzen, gidoilariek eskaini
|
dituztenak
, ikusleak berak erabaki dezan istorioak nondik nora jo behar duen eta zer ikusi nahi duen.
|
|
Herri edo eskualde horretan eta leku batzutan hala da bertso mugimendua eramaten duen taldea izan behar du bertso eskolak, ez bertsotan erakusten duen akademia. Esparru horretan transmisioaz arduratzen direnak, saioak antolatzen
|
dituztenak
, bertsotan egiten dutenak esparru horretako saio espontaneo eta antolatuetan... Nik horrela imaginatu nahi nuke etorkizuneko bertsolaritzaren mugimendua:
|
|
Batetik, askotan oso multzo garbiak egiten ditugu abertzale eta espainolisten artean... eta hori baino askoz ere harreman konplexuagoak daude, badira abertzale izanik euskaldunak ez direnak eta topikoak bazkatzen
|
dituztenak
. Esaterako, jende askok uste du euskaraz oraindik ere literatura kostunbrista egiten ari garela.
|
|
Literatura derrigortzea gero literatura gorrota dezaten zigortzea da. Ezagutzen ditut kasuak, 12 urteko neska mutilak nik idatzi ditudan liburu zailenak (demagun" Carla") irakurtzera behartu
|
dituztenak
. Eta kasu asko dira.
|
|
Narratzaileek gehienetan hirugarren pertsonan hitz egiten dute, eta narratzailea ipuinetik at dago liburuetako ipuin gehienetan. Gutxiago dira lehen pertsona eta 3 pertsona nahasirik erabiltzen
|
dituztenak
, narratzailea ipuinaren barruan sartzen delarik," Sonbreilu baten historia" n bezala. Halere ipuinetako batzuk lehen pertsonan idatzirik daude:
|
|
" Gehienak oso narrazio laburrak dira, eskemak, irudiak, ia ia narrazio proposamenak, soilak eta sotilak." (Rojo, Jabier: El Correo VIII) Hala ere, ipuin gehienak orrialde gutxikoak diren arren, badira ere berrogei bat orri betetzen
|
dituztenak
. Narrazio hauek guztiak independienteak dira, baina guztiek hiriko giroa dute kokaleku nagusia.
|
|
Eleberri honetan, bestalde," pertsonaiek dute pisu gehiena: haiek baitira gertakizunak eragiten
|
dituztenak
eta haien ahotik jasotzen baitugu arestian aitatutako inguruko errealitate hori." (Egan 48) Haatik, pertsonaia lauak izaten jarraitzen dute.
|
|
Batetik, poliziako filosofikoak bereizten dira: Hammeten lanak izango liratekeenak, adibidez, pertsonaiaren barne gogoetak eta kezkak gehiago azaltzen
|
dituztenak
. Eta, bestetik, akzioari garrantzi handiago ematen diotenak egonen lirateke.
|
|
1997an egunkari akitaniar honen ordainduriko hedapena 341.329 aletara iritsizen15, egunkariaren barneratze tasarik handienak
|
dituztenak
Landes ko departamendua, Gironda eta Euskal Herria izanik. Ipar Euskal Herrian egiten den egunkari honen inprimaketa 40.000 alekoa da; hots, 100 etxetatik 36 baino gehiagotan irakurtzen da, beraz, argitalpen hau Ipar Euskal Herriko zabalduena bilakatuz.
|
|
Azkenik, Espainiari soilik dagozkien artikuluei erreparatuz gero (hots, EuskalHerriarekin zerikusi zuzenik3 ez duten artikuluez ari gara), erreferentzia eremu horrenpresentzia eguraldiari eta trafikoari buruzko artikuluetan handitzen da bereziki, eta baiekonomia gaietan ere, neurri txikiago batean. Eguraldiari eta trafikoari buruzko albisteei dagokienez, kontuan hartu behar dira ez soilik iragarpenak (beren mapen bitartezerreferentzia eremuak oso zehazki birsortzen
|
dituztenak
, liburu honen 5 ataleanaztertzen dugun bezalaxe), eguraldiak zein trafikoak eragindako kalte, ondorio etaabarri buruzkoak ere baizik (uholdeak, istripuak, e.a.).
|
|
Programaziogintzaren urrezko ordu horiek dira, Peiro ren esanetan, lehiakortasunanagusitu dela erakusten dutenak, eta borroka horren joko esparrua eta arauakdefinituko
|
dituztenak
. –Evolucion del prime time televisivo en Cataluña.
|
|
Irratirako bost zerbitzu mota zehazten ditu CSAk: irrati lokal asoziatiboak, tokian tokiko elkarteekgestionatuko
|
dituztenak
; irrati lokal independenteak: komertzialak, eremu lokalerako bakarrik emititzendutenak eta inongo ordu tartetan Estatu mailako beste programaziorik ematen ez dutenak; irrati lokalak, baina Estatu mailan emititzen duten kateen parte direnak (tematikoak, betiere); Estatu mailako katetematikoak; Estatu mailako orotariko kateak.
|
|
Baina, atal honen sarreran aipatu den bezala, enpresen arteko kontzentratzea etanazioartekotzea dira gaur egun sektore honetan agintzen duten dinamika nagusiak.Komunikabide ezberdinak talde multimediatiko gutxi batzuen eskuetan biltzea dakarhorrek, askotan nazioarteko dimentsioak hartzen
|
dituztenak
. Hala eta guztiz ere, egitura politiko ekonomiko eta erregulazio ezberdinak direla medio, Estatuek enpresenkontzentratze eta nazioartekotze prozesu berezituak mugatzen dituzte eta, ondorioz, Frantziar eta Espainiar Estatuetan enpresa egitura eta kategoria ezberdinak aurkitukoditugu.
|
|
Beste maila batean, Euskal Herriko bertako prentsa orokorreko enpresak daude: Gara, Deia, Egunkaria, El Periodico de Alava, Diario de Noticias eta Diario de Navarra argitaratzen
|
dituztenak
alegia. Industria honen egitura territoriala dela-eta, enpresahauen merkatuak probintzialak dira nagusiki.
|
|
Horiexek dira, beharbada, kapitalaren kontzentrazio, zentralizazio eta internazionalizazio prozesuarenadibiderik garbiena. Enpresa erraldoiak dira, hamarka eta ehundaka milalangile
|
dituztenak
(General Motors: 775.000, IBM:
|
|
Araudiak, baliabideak banatzen
|
dituztenak
bereziki, gizarte eraikuntzarakotresna dira.
|
|
Berez, azken urteotan, bai NBEren jarduerak, eta baita nazioarteko praxiak ereazpimarratu izan
|
dituztenak
, ez dira izan estatuek eraikitzeko herrien eskubideak, estatua eraiki izan duten autodeterminazio eskubideak baizik. Azken finean, bieskubideen gatazka eman izan da:
|
|
Guztiarekin ere, eredu eklektiko erabilienak honako hauetan banatzen dira: jatorri psikoanalitikokokontzeptuak erabiltzen
|
dituztenak
eta sistemiko denera soilik mugatzen direnak.Azken hauek estrukturazko estrategiko komunikazionala dei genezakeen ereduadarabilte, lehenengoek belaunaldien artekoak eta dinamikoak diren hurbilketak ereerabiltzen dituzten artean.
|
|
Gazteek hitza har dezaten eta hori berenbaitako (barneko eta kanpoko) egin dezaten ahalegindu behar dugu. Azken buruan, lurhonen, gizarte honen eskuko izan daitezen, gatazkak bideratzeko, konponbideakaurkitzeko eta utzi dizkiegun bideak eta beren kabuz sortuko
|
dituztenak
egin ditzaten.Kontua da, kultura garatzen ari dela eta aurrera egiten duela on txar guztiekin, liburueta abestiekin, eskola eta harreman modu berriekin.
|
|
Gerrak beti gertatu izan direla dirudi, edozein baldintza sozialetan; baina gerra motak ez dira beti berdinak izan. Herrien suntsiketako gerrak, etnozidioa, genozidioaeta txikizioa sortzen
|
dituztenak
–ez dira beti izan.
|
|
izenaren adiera gauzatuak, poema batean esate baterako, iraun dezakebizirik, baita errusinol errealak gaindiezinak dituen oztopoak iragan ere, irrati uhinenbitartez adibidez?; nonahi koka liteke, halaber, errusinol errealak bertan kokalekurikez badu ere; eta abar. Askatasun bereizi eta erabateko ahal hauexek dira erroreakahalbidetzen
|
dituztenak
. Izan ere, askatasun horrek adieren eta gauzatzen dituztenizenen arteko konbinamoldeari ematen dizkion aukeren anitzak, zein bere euskarrinaturalarekin loturiko esentzientzat ezinezkoa?
|
|
Prozedentzia edo etorkiari dagokionez, normalenak ondokoak dira: korrespontsal edo berriemaleek bidaltzen
|
dituztenak
eta, bereziki igorritako kazetariek, bidalitakoak.
|
|
Musika egokia duten diskoak bilatu (baita audio efektuak
|
dituztenak
ere).
|
|
Patxi Altuna akademikoak (1984) zerrenda interesgarria egin zuen euskarazko hitz pareak bilduz. Gogora dezagun, ondoko hitz hauetarik asko direla, irratilariek maiz mikrofonotik ahoskatu behar
|
dituztenak
noiz edo behin. Dakartzagun hona aipaturiko zerrendatik zenbait pare, adibide gisa:
|
|
b) Iturri mistoak: musika, efektu bereziak eta hitza batera erabiltzen
|
dituztenak
. Elementu hauek albiste solteetan erabiltzea aski zaila den arren, oso egokiak dira albistegia hasteko eta amaitzeko.
|
|
Honen zioa oso sinplea da: hitzak laburrak izan behar dira, zeren silaba bateko edo bikoak askoz ulergarriagoak baitira hiru silaba
|
dituztenak
baino; eta xeheak ere izan behar dira, edonork ulertzeko modukoak, irratiak ez baitu audientzia diskriminatzen (etxekoandreak, unibertsitarioak, nekazariak..). Esaterako,, behiala?
|
|
Bestalde, esaldiaren barruan doazen hitzak ere xeheak izan behar dira, bi silaba
|
dituztenak
lau silabakoak baino erretenigarriagoak izanik. Hitz teknikoekin ere kontuz ibili behar dugu, oharkabetzeko elementuak izan baitaitezke.
|
|
Zarata bizkarroiak: tramankulu elektronikoen interferentziek sortzen
|
dituztenak
, edo aparatuak sare berean lotzean sortutakoak.
|
|
B2 Zarata zuriak (audio tresnei datxezkienak): tresna igorle, hedagailu edo hargailuen egoera txarrak edo aparatuen fabrikazio akatsek sortzen
|
dituztenak
.
|
|
Batzuk engoitik esparruan kokatu dira zibergunean, irudi artxiboak ere jarriz. Audioaren esparruan sakontzeko ziberguneak eta irratiguneen zerrendak
|
dituztenak
ere agertzen dira.
|
|
Inolako lurzorurik ez duten haitz biluzien gainean likenak hazten dira, harriak kolore biziz margotuz sarritan. Baldintza gogor horietan bizi daitezkeen likenei lehen kolonizatzaileak deritze, eurak baitira inor bizi ezineko lekuak kolonizatzen
|
dituztenak
, gainontzeko landareei pixkanaka bidea erraztuz. Likenak, algek eta onddoek elkarrekin biziz osatutako izakiak dira, bakoitzak abantaila zenbait lortuz:
|
|
Larre hauetan, segatu edota abereek larratu ondoren berriro erraz gara daitezkeen landareak nagusitzen dira, eta gramineoak eta leguminosak izaten dira batez ere, urte osoan zehar larreak berde mantentzen
|
dituztenak
: hirustak, mendiko,, beluzea, etab. Gramineo eta leguminosez gainera, asko dira sega larreetan hazten diren landa reak:
|
|
Arestian mintzatu natzaizu nigarraz, baina nola adieraziko nizuke zer nolakoa izan zen nigarraren gaineko bertze nigar hura? ...ki dakizu ezen gorputzean mila zain ditugula, odolaren irioiteko eta bideratzeko, geure organoak eta bertze gorputz zati guztiak behar bezala trabaila daitezen eta berrizta; eta berdin eta orobat dakizu ezen bertze hainbertze gertatzen dela arimaren lurretan, nondik joaiten baitira hemendik harat eta handik honat mila erreka eta errekasto, adimenduaren pentsuak eta bihotzaren sentimenduak iturburu
|
dituztenak
: erreka haien urak, haatik, lohitsuak eta istiltsuak ziren ene baitan, zeren, aspaldi hartan, ubideei mugak eta hesiak ipini izan bainizkien, hormak eta kontrahormak, uren abiada geldiarazi zutenak eta haien galtzerat eta usteltzerat utzi; nigar hark, ordea, uholde bortitz batek bezala, aitzinetik eraman zituen hesiak eta mugak, baita ene pentsu eta sentimendurik lohienak ere, eta hala garbitu ninduen arimaren barrendik eta utzi ninduen biziberriturik eta hats berriturik.
|
|
Naturalezaren liburuarekin, aldiz, ez duk halakorik gertatzen, zeren, etengabe aldatuz doan arren, bere baitan baitirau, eta zeren, aldi oro berritzen ari delarik ere, beti bat baita eta beti berdin. Eta hori hala duk eta hala izanen duk, oinarrian lege eta arau finko eta aldaezin batzuk daudelako, naturaleza eta naturalezaren mugimenduak gidatzen eta gobernatzen
|
dituztenak
, halako suertez, non goiti beheiti doan harria goiti beheiti erortzen baita eta ez beheiti goiti igaiten... eta erortzen duk beti ere lege jakin batzuen arabera... eta horregatik guztiagatik duk, hain zuzen ere, fidagarriagoa naturaleza... Eta putzurat jaurtikitzen den harriak ere lege jakin batzuen arabera sortuko ditik uhinak uraren gainean, zentrotik bazterrerat beti...
|
|
" Bere amaren antzera, kozinari ona da Maddalen; baina, gauzak dauden bezala, zerbitzutik egotzi zenuke, edo zure anaiaganik urrundu... Lagun onak dituzu, bertzalde, kozinari onak
|
dituztenak
, eta haietarik batekin trukea egin dezakegu". Eta, irriz hasten zitzaiola, aitak ihardetsi zion:
|
|
—" Kasik" erran duzu eta ongi erran duzu, Graziana. Baina apez bat baino gehiago ere ezagutu izan dugu emaztekiren batekin bizi izan dena, baita seme alabak izan
|
dituztenak
ere, eta horregatik ez zen mundua akabatu... Bai, egia da hori lehen izan zela eta, urte batzuetarik honat, gauzak aldatzen ari direla, eta Elizak ere bere neurriak hartu dituela, Trentoko kontzilioaren ondotik partikularzki:
|
|
—Bizitzan hainbatetan gertatu ohi den bezala, ez ote dira orain ere gaixtotzat
|
dituztenak
on, eta ontzat dituztenak gaixto...?
|
|
—Bizitzan hainbatetan gertatu ohi den bezala, ez ote dira orain ere gaixtotzat dituztenak on, eta ontzat
|
dituztenak
gaixto...?
|
|
—Berri ona duk hori, anaia! Izan ere, probetxuko zerbait egin behar duk, azkenean, jauregiaren alde, urtxintxen gibeletik edo oiloak eta ahateak nahasten ibili gabe... edo galtzen lasaitzeko tokiak asmatzen, sugegorriek habiatzat hartzen
|
dituztenak
—ordea, itzal batek betartea bat batean ilundu balio bezala, erantsi zuen—: Baina, aizak:
|
|
Ordea, badira biktoriak, galtzetik eta galtzapenetik gehiago dutenak eta ondore gaixtoak baizik ez
|
dituztenak
, eta ez dut dudarik ezen Faustorena eta Leliorena ere haietarik izan zela: izan ere, bizkarreko ederra hartu nuen, jaun An dré, noiz eta ohe gainean geundenok goiti beheiti amildu baikinen!
|
|
Bertze zenbaitek aurreko guztiarekin ikustekorik izan gabe," kakazaha" ren gisako burroak, Andre Mariaren letaniak edo Koraneko surak erabiltzen dituzte. Ez izenetan, ez datetan, ez bertze deusetan oinarritu barik, zenbakiak eta letrak apeta hutsez edo haize aldakorraren ariora nolanahi nahas mahasten
|
dituztenak
ahantzi gabe.
|
|
—Segurtasun kidegoetako agenteen eginkizunen usurpazioa, egoitzaren bortxatzea eta agintariei kontra egitea. Horiek, nire mutilek frogatutzat jotzen
|
dituztenak
. Bada ebasketa baten susmoa ere.
|
|
Hau guztia helburu batekin: interes desberdinen araberako komunitate birtualak sustatzeko, herrialdeen muga geografikoak eta politikoak gaindituko
|
dituztenak
. Egunen batean —gaineratzen du webgunearen arduradunak arestian aipatutako aldizkarian— gure dokumentazio fondoa eskainiko dugu, merkataritza elektronikoa ere bai, eta baita iragarki sailkatuak bezalako beste zerbitzu batzuk ere.
|
|
Itsu itsuan onartu behar dituzte, beraien zentzu kritikoa alboratuz eta zapalketari bidea zabalik utziz. Indartsuago den kulturaren nagusitasunetik babestera bideratuta dauden eskakizunak, hots, kanpoko kulturekiko babesa (protecciones externas) bilatzen
|
dituztenak
, zilegi izango lirateke, Kymlickaren arabera beti ere, gizakiari bizimodu on ezberdinen artean iritzi informatua hartzea ahalbidetzen baitiote.
|
|
Atzerriratuen ikuspuntutik hori bigarren mailako helburu bihurtu zen orduan, nagusia Franco botatzea baitzen. Dena dela, datu horiek, salbuespen guztiekin, beste garai bateko espresioak dira, artikulu honen mugak gainditzen
|
dituztenak
.
|
|
Ezinbestekoa izan da absente baten ustezko bizia, horri buruzko albisterik ez dagoenean, familiak eta jabetzak zehazgabetasun kaltegarrian ez uzteko. Absenteei dagozkien puntuetan jurisprudentzia desberdinak erkatu ditugu eta oinarri batzuen alde egin dugu hautua, uste izanda horiek direla ekitate zabalena eta kalte txikiena bideratzen
|
dituztenak
.
|
|
Lege zibilek arautzen dituzte harreman naturalak eta konbentzionalak, aginduzkoak nahiz borondatezkoak, nahitaezkoak zein komenientziazkoak, norbanako guztiak beste norbanako batekin edo batzuekin lotzen
|
dituztenak
.
|
|
Lege zibilek arautzen dituzte harreman naturalak eta konbentzionalak, aginduzkoak nahiz borondatezkoak, nahitaezkoak zein komenientziazkoak, norbanako guztiak beste norbanako batekin edo batzuekin lotzen
|
dituztenak
.
|
|
Baina bigarren kasu honetan bakarrik dauka judizioak asertzio perpaus baten forma gramatikala, soilik desira baten adierazpena izan arren. Carnapek esan bezala69, badaude filosofoak balio enuntziatuak enuntziatu deklaratibo edo baiezkoekin nahastatu
|
dituztenak
, egiazkoak edo faltsuak izan zitezkeela uste izanez. Ondorioz, balio enuntziatuen aldeko zioak ematen saiatu dira, arerioena ezeztatzeko.
|
|
Argi dagoenez, printzipio positibistak Francis Baconen (Novum Organum, 1620) eta enpirismoaren postulatuekin bat zetozen, errealismo positibista azken korronte horren aurka egon arren: orain sentimenak dira errealitatearekin zuzenean lotzen gaituztenak, naturaren legeak izanez lotura errealak adierazten
|
dituztenak
, eta ez Humeren ohiturak.
|
|
Frazerren liburuari egindako komentarioak ziren eta ziur asko Frazerren liburuan sartzea zen asmoa. Hauek dira bigarren zatia (MS 143 deitzen
|
dituztenak
).
|
|
aurkitzen
|
dituztenak
direla.
|
|
aztarnak uzten
|
dituztenak
|
2001
|
|
Baliteke beste finantza erakunde batzuk ere sartzea proiektu honetan. Oraingoz, aurreko bi enpresa horiek izan dira 3.000 milioi pezeta (125 milioi libera) inbertitu
|
dituztenak
Muskizeko findegiaren ondoan kokatuko den proiektu honetan. Zenbateko hori Texaco multinazionalaren jabetzako teknologia lagapen bat eskuratzeko eta oinarrizko ingeniaritza lan bat eginarazteko xedatu da.
|
|
10.000 eta 12.000 litroko upelak erdi mailakoak dira. Litro gehiago hartzen
|
dituztenak
handitzat hartzen dira. Ezagutzen den egurrezko upelik handiena 50.000 litrokoa da.
|
|
Egia esan, hiru motatako dislexikoak daude. Batetik letrak eta soinuak integratzeko zailtasunak
|
dituztenak
, eta letra bakoitzaren hotsak erreproduzitzeko gaitasuna gutxitua daukatenak. Beste dislexiko batzuk ez dira gai hitzak osorik atzemateko.
|
|
Sektore asko egoera larrian dago: langabetuak, zabor kontratuak dituzten gazteak, laguntza eskasak
|
dituztenak
... Zer gertatzen da?
|
|
Niretzako zerbaitek zentzua badu, sistemaren kontra, edo nolabait sistemaren oinarriak zalantzan jartzen dituen jendea, mugimenduak edo korronteak dira. Nahiz eta boterearen diskurtsoa masiboki inposatua egon, oro har, aurrerapena, garapena, kontsumoa... kalean sindikatu eta langileen sektore batzuk borrokan ari dira, baita okupak, ekologistak eta energia planak zalantzan jartzen
|
dituztenak
ere.
|
|
Ekoizleak sailkatuz, alde batetik industriak ditugu, urtean 100 tonatik gora gazta egiten
|
dituztenak
eta esne guztia erosten dutenak, beste alde batetik kooperatibak, 10 tona ekoiztu eta esnea beraiena eta erositakoa nahasten dituztenak, eta azkenik, artisauak (artzain edo baserritarrak) izango genituzke, esne guztia beraiena izanik batez beste lau bat tona (2.600 gazta inguru) ekoizten dituztenak. Azken hauen artean, bateren batzuek mendian egiten jarraitzen dute, baina kontrolatutako gazta guztia baserrian ekoizten da, artzain baserritarraren eta bere emaztearen artean.
|
|
Ekoizleak sailkatuz, alde batetik industriak ditugu, urtean 100 tonatik gora gazta egiten dituztenak eta esne guztia erosten dutenak, beste alde batetik kooperatibak, 10 tona ekoiztu eta esnea beraiena eta erositakoa nahasten
|
dituztenak
, eta azkenik, artisauak (artzain edo baserritarrak) izango genituzke, esne guztia beraiena izanik batez beste lau bat tona (2.600 gazta inguru) ekoizten dituztenak. Azken hauen artean, bateren batzuek mendian egiten jarraitzen dute, baina kontrolatutako gazta guztia baserrian ekoizten da, artzain baserritarraren eta bere emaztearen artean.
|
|
Ekoizleak sailkatuz, alde batetik industriak ditugu, urtean 100 tonatik gora gazta egiten dituztenak eta esne guztia erosten dutenak, beste alde batetik kooperatibak, 10 tona ekoiztu eta esnea beraiena eta erositakoa nahasten dituztenak, eta azkenik, artisauak (artzain edo baserritarrak) izango genituzke, esne guztia beraiena izanik batez beste lau bat tona (2.600 gazta inguru) ekoizten
|
dituztenak
. Azken hauen artean, bateren batzuek mendian egiten jarraitzen dute, baina kontrolatutako gazta guztia baserrian ekoizten da, artzain baserritarraren eta bere emaztearen artean.
|
|
Arazoa zera da, suitzarrak lehenbizi Emmenthal esportatzen hasi zirela, eta gero Gruyere, eta bien zaporea antzekoa denez kanpoko erosleak zulorik gabeko Gruyere faltsua zela pentsatzeari ekin zioten. Ondorioz, esportaziorako zuloak egiten zaizkio, eta gaur egun munduko Gruyere ia guztiak zulodunak dira, suitzarrek jaten
|
dituztenak
ezik.
|
|
Haurrentzat testu asko idazten da eta denetarik egongo da. Baina, orokorrean, helduentzako literaturan sarriago aurkitzen dira idazle ez diren baina liburuak kaleratzen
|
dituztenak
. (...)
|
|
Autoaren ibilbidean bat batean norabide aldaketa eman da, eta espetxean geunden hamalau lagun horientzako baliagarria izan litzatekeen autoa murriztu egin da. Auzitegiak esaten du Ekin ez dela deliktiboa, baina balitz ere, Auzitegiak dio, lagun hauen artean badaudela aztarna deliktibo handiagoak
|
dituztenak
. Auzitegiak norberaren egoera per tsonala aztertu du, eta teorian, aztarna gehiago izan liteke barruan geratu direnen aurka.
|
|
" Baiña, ote daki gero iñork nor den burgesa? Ote daki gero iñork nork alferrik galduko dituen besteek eskas
|
dituztenak
–Errez da emen besteri errua botatzen.
|
|
hainbat motorren burrunba jasanezina. Eta gezurra badirudi ere, zaratatsuenak zilindrada gutxieneko (49 zentimetro kubiko) ziklomotorrak izan ohi dira, gehienbat 15 eta 17 urte bitarteko gaztetxoek gidatzen
|
dituztenak
, alegia.
|
|
Baina ezin dugu ahaztu honetarako dauden oztopoak: bata, hemengo iragarle handiek (inbertsio handiak egiten
|
dituztenak
) Madrilera edo Bartzelonara jotzea nahiago izatea; bestea, kanpoko bi merkatu horiek profesional onak erakartzeko duten ahalmena (kanpaina eta soldata interesanteenak han daudelako). Bestaldetik, ezin dugu ahaztu publizitate sektorea ekonomia orokorraren atzetik ohi doala, hau da, herri bateko ekonomia sendoak publizitate sektore indartsua dakarrela.
|
|
Oporraldi hauek hezkuntza aldetik ere badute bere garrantzia. Badira gauza batzuk saharar umeek ulertu ezin
|
dituztenak
hona etorrita ikusi ezean: hango eskoletan nola esplikatzen diezu umeei itsasoa zer den, edo hegazkina, inoiz halakorik ikusi ez badute?
|
|
Etxea lantoki bihurtu duten gidoilariak ere badaude, egun dauden abantailekin, idatzitako gidoiak posta elektronikoz bidaltzen
|
dituztenak
. Albaren aburuz, egun telebistarako egiten den lana esportatzea ezinezkoa da, kalitate falta nabarmena dagoelako.
|
|
Une honetan Hegoaldean trinketak bultzatzeko asmotan ari gara, jokoa bera bizitzeko helburuaz; izan ere, niri pareta beraren aurka behin eta berriz jotzeak azkenean aspertu egiten nau. Beste alde batetik pilotaleku konplexuak ere garatzen ari gara, frontoi luzeak, motzak, trinketak eta abar integratzen
|
dituztenak
.
|
|
" Horrek dio «Situacion»ek negoziaketa kolektiboaren egitura aldatzea eskatzen du: maila sektoriala, probintziala eta autonomikoa baztertu behar dira, horiek izanik gaur egun hitzarmena duten langile gehienei eragiten dietenak eta sistematikoki soldata igoera handienak ezartzen
|
dituztenak
, enpresaren egoera kontuan izan gabe. Gainera, mugatu beharra dago hitzarmenen iraupen mugagabea, berritzeko adostasunik ez dagoenean (delako ultraaktibitatea)...".
|
|
Denborak esango du hoberako diren ala ez; ikusiko baita emaitzak zeintzuk diren. Orain arte, denen gusturako esperientziak ikusi dira, baina klasera joanda ere, asko dira lizentziaturak bertan behera uzten
|
dituztenak
|
|
Horren adibide dira Eusko Ikaskuntzak eskaintzen dituen master biak eta lau ikastaroak. Masterren kasuan, 680 ordu dira ikasleek bete behar
|
dituztenak
, bai Ingurugiro Zuzenbide masterrean eta bai Nazioarteko merkataritzaren gainekoan. Ikastaroen kasuan, 250 ordu.
|
|
TRESNA politikoak alboratzen zituen jarrera militar honek eragin zitzakeen «kalte kolateralak» mesprezatu egin zituen ezker abertzalearen zuzendaritzak. Helburu estrategiko borobilak lortu nahian, euskal gizarteak urtez urte eta neke askoren ondoren jaso dituen eraikinak lurreratzeko batere erreparurik ez zen izan (ez bakarrik Erkidegoan; begira bestela Nafarroa eta Iparraldeko abertzaleek esaten
|
dituztenak
).
|
|
Guzti horiekin iristen gara galdetzera, zein den zein, zer den zer. Agian, beste batean egingo dut «zein da zein»i dagokion nire tipologia, baina ez nuke artikulu hau bukatu nahi etsipenez, «ez dut ulertzen zergatik» gertatzen den esanez, baizik eta aldarrikatuz «zein da zein» jokoan apustuak egiten
|
dituztenak
direla nor. Zure inguruan «nor» denik aurkitzen baduzu itxaropenerako urrats bat eman duzu, eta aurtengo Kilometroetako leman diogun bezala, harrokeriarik gabe baina tinko «garena garela» aitortzen badiogu gure buruari, hasiak izango gara gizakiak non dauden pentsatzen eta, agian, galderak beste hurrenkera batean egiten
|
|
Bareak Atxagak argitaratutako hiru liburuetatik lehenengo biak aukeratu zituen nolabaiteko hasiera eta amaiera zuen istorio bat osatzen zutelakoan, Bambuloren lehen urratsak eta krisia hizpide
|
dituztenak
, alegia.
|
|
" Ez dago inolako dudarik, unibertsitateko euskarak duela gramatika akatsik izan, eta, erabilera estandar zainduari dagokion neurrian, Euskaltzaindiak batasunerako emandako arauak bete dituela; arau hauek eurak ere gaurko erabilera agramatikalak saihestea dute helburu behin baino gehiagotan. (…) Horretaz gain, onargarriak diren egituren artean, ahalik eta hedadura handiena dutenak aukeratu lituzke, unibertsitario gehienek errazen ezagutuko
|
dituztenak
".
|
|
Baso naturalak oso ekosistema konplexuak izaten dira, zuhaitz espezie askoz gain, sastraka eta belar ugari
|
dituztenak
, eta batez ere, oso egitura konplexua dutenak: enbor zulodunak, zain iraulitako zuhaitzak, soilguneak eta abar.
|
|
Gehienak ekoiztetxeetara jotzen dute filmak modu legalean eman ahal izateko. Badira ere telebistatik zuzenean grabatuta gero aretoetan eskaintzen
|
dituztenak
, baina gutxi dira eta nire ustetan ez dute kalterik egiten, guztiz kontrakoa esango nuke, zazpigarren artea aberasten dute. Zinemak ez du mugarik izan behar.
|
|
Helburua irakurzaletasuna bultzatzea eta liburuak modu ludiko batean ikustea dela esan digu Itziar Irazabalek: " Azkenean, haur horiek izango dira hemendik hamar urtera Durangoko Azokan liburuak erosiko
|
dituztenak
".
|
|
«Mestizaia» eta «multikulturalismoa» terminoak, normalean, halako egoera" de facto" boteretsu baten sendotzeko erabiltzen dira;" nik boterea dut, ni gehiengoa naiz, eta gainera ezin dut sufritu kritika, beraz nire poetika izan behar dut". Horretarako daude mila poeta, mila idazle zutabeak egiten
|
dituztenak
. Poetikaren arlo horretan, errepresentazioaren alde horretan, kontzeptu batzuk sortzen dira, espreski, botere harreman bat ezartzen duzula disimulatzeko balio dutenak.
|
|
Iragarki batzuk dira urtero Gabonak" inauguratzen"
|
dituztenak
, batez ere, txanpain marka ezagunak: Freixenetek aurten Penelope Cruzen aparra eta burbuilak harrotu ditu, beti Donostiako Kontxa ateratzen zuen Codorniuk emozioen filma esplikatu nahi izan digun bitartean.
|
|
Badira zenbait gertakari garai honetan egin ziren aurrerapausoak laburbiltzen
|
dituztenak
:
|
|
Horregatik, ez da sinesgaitza suertatuko Nouveau Roman eko egile asko 50eko hamarkadaren azken urteetan indartu zen Nouvelle Vague mugimendutik hurbil ibiltzea, eta hori horrela izanik, zenbait idazlek, A. Robbe Grillet eta M. Duras-ek kasu, ciné roman direlakoak plazaratzea 60ko hamarkadan. Adibide gisara, hortxe dauzkagu Robbe Grilleten L´Année dernière à Marienband (1961) eta L´Immortelle (1963) nobelak, ekintza narratiboak ikuspuntu zinematografikoz aurkezten
|
dituztenak
.
|