|
2000
|
|
|
Historiaren azterketa hau eginik, liburua Koldo Lizarralderen bi lanek borobiltzen dute: Elgoibarren dantzatu izan diren datuek, batetik, eta XVI. mendetik gaur arterainoko Elgoibarko txistularien historiak,
|
bestetik
|
|
|
Nik ordurarte pasa nuen une gogorrena izango zen hura. Estimatu egiten duzu, hainbeste jende joan izana, baina
|
bestetik
estuasuna ematen du, nola erantzun behar diot nik jende honi?
|
|
|
Alde batetik ari gara Kantabria eta Bizkaia arteko aztarnategi bateko hezurrak aztertzen, amerikar bat ari da ikerketa burutzen. Eta
|
bestetik
oraintxe bukatu dugu Labeko Kobako azterketa. Bariantea egin aurretik aztertu genuen zortzi hilabetetan zehar, han ateratako guztia aztertu genuen eta laster argitaratuko da Labeko Kobako azterketa osoa.
|
|
|
Sekulako idazle puska iruditzen zait. Batetik asko daki, baina
|
bestetik
badaki asko jakinda ere erudituegi ez izaten. Aldi berean izkribuetan ikusten da oso apala dela, ez du bakarrik ez dakit nongo kultura ezagutzen, herri kultura ere oso ongi ezagutzen du, bera ere herrikoia delako.
|
|
|
Alde batetik, lizentzien banaketa polemikoa auzitegietan dago eta euskal irrati honetan Auzitegi Gorenak zer erabaki zain daude, baina
|
bestetik
gaia parlamentuan eztabaidagai bihurtu da. Irrati lizentziak 10 urtetarako luzatu ziren, eta berriztatze nahia epe hori baino hiru hilabete lehenago eskatu behar zen.
|
|
|
Hor bi faktore jarriko nituzke: batetik, zer gizarte eredu, zer estetika eredu, zer pauta dominante ari zaizkigun sartzen eguneroko bizitzan, eta
|
bestetik
elkartetik nola bermatu dugun bertsolaritzaren transmisioa bertso eskoletan eta abar. Bertso saio antolatzaileen artean ere, oso nabaria da gure egunetako irudiaren eta batez ere telebistaren eragina, eta bertsolarien espektakulua bideokliparen terrenora eraman nahi da.
|
|
|
2 kilometro geroago, Abaltzisketa herritxo lasaiko San Joan Bataiatzailearen eliza ondotik (XIII. mendeko elizpe erromanikoa) Amezketarantz zuzenduko gara. Jaitsieran, alde batetik Txindoki bera eta
|
bestetik
bailaran zehar sakabanatutako baserri multzoa ikusiko dugu. Pernando Amezketarra pertsonaia bitxiaren jaioterrian Jauregi Etxea, San Bartolome eliza (dorre ederra) eta San Martin baseliza ikus ditzakegu.
|
|
|
EUSKARAREN erabilpenari dagokionean ere maila akademikoan nahiko murritza dela esan dezakegu oraindik. Euskara alde batetik zein
|
bestetik
egurtzen ari diren une hauetan, unibertsitateak apustu sendoa burutu lukeela iruditzen zaigu arlo honetan, azken finean goi mailako ikasketak euskaraz aurrera eramateko gaur egun dugun tresna bakarrenetarikoa baita. Euskarak duen garrantzia izanik, jakintza gisa bederen, EHUk bere gain hartu luke Euskara sendo mantentzeko ardura, beste zenbait elkarte edo erakundek hartzen duten gisara.
|
|
|
Honen aurrean Euskal Irratien erantzuna berehalakoa izan da, batetik euskal hautetsiei erabaki hori ez onartzeko eskatuz eta
|
bestetik
erabakia bertan behera uzteko presioari ekinez, irrati hauek egindako lanaren ostean ez daudelako diru gutxiago onartzeko prest. Artikulu hau bukatu aurreko informazioaren arabera Euskal Irratiak ek hilaren 14an programazio berezia aireratu zuen.
|
|
|
Ahalegin horietan, batetik zein
|
bestetik
garrantzi handia dute hedabideek, etahorixe da liburu honek erakutsi nahiko lukeena. Eragina zenbatekoa den neurtzea zailaden arren, ezin dugu ukatu nortasunen eraikuntzan eta birsorkuntzan hedabideen lanaoso kontuan hartzekoa denik.
|
|
|
kontzeptua5 erabiliz, honela azaltzen du Calhoun ekauzia: alde batetik bizitzaren mundua edo lifeworld delakoa dugu, subjektuen artekoharremanak subjektuek berek eraikitakoak bailiren bizi direneko eremua alegia;
|
bestetik
sistema edo system, non pertsonen arteko harremanak beren borondatetik ateraikiak direla pertzibitzen baita. Zentzu honetan, gizarte estataletan egitura burokratikoek gure bizitzaren gero eta atal gehiagotan eskua sartzen dutenez, pertsonartekoharreman zuzenen mundua, batetik, eta gizarteko antolamenduaren maila gorenak, bestetik, gero eta urrunagotzen ari direla esan dezakegu.
|
|
|
Ikerketa honetan batetik Hego Euskal Herrian ikus daitezkeen estatu mailakobost kateak, publikoak eta pribatuak, eta
|
bestetik
Euskal Herria bera emisio esparrumodura dutenak (ETB1 eta ETB2) eta lokalak (zazpi guztira) ere hartu ditugu kontuan.
|
|
|
Azken aldian, Prisa taldea lokalizaziorako joera modu indartsuan ari da hedatzen: batetik bere egunkarien edizionalizazioarekin, baina
|
bestetik
egunkari eta telebistalokaletan ere posizioak bereganatuz, Pretesa ren bitartez. Nonbaiten izatekotan, telekomunika zioetan du hutsunea, hain zuzen ere komunikazioen sektorean etorkizunerakoarlo estrategikoa bilakatzen ari den horretan.
|
|
|
Eta berdintasun hori oso urrun erabakitzeneta kudeatzen da. Identitateak ez daude bata
|
bestetik
banatuta eta botere guneakgero eta elitistagoak eta indartsuagoak dira. Badirudi mundu mailako prozesu horietan (prozesu ekonomikoak, politikoak, sozialak edo kulturalak) identitatea eta askatasuna aldarrikatzea ameskeria dela.
|
|
|
Antzeko konplexutasuna agertzen da euskarazko herritartasunaren inguruan.Azterketa luze eta sakonagoa lukeen arren, honen inguruko azaleko zenbait arlo besterik ez ditut ukituko hemen. Azken boladan inoiz baino gehiago erabiltzen den kontzeptua dirudi, batetik euskal herritarra Euskal Herriko biztanleriaizendatzeko zabaldu den esamoldea delako (orain artean gehientsuenetan euskalduna erabili izan da; zenbaitetan, baskoa), eta
|
bestetik
politikagintzan agerpen nabarmena egin duelako. Gogora dezagun talde politiko jakin batek izenean bere eginduela ere:
|
|
|
Gure iritziz, Euskal Herria Atturri eta Ebrorenarteko lurraldea da. Momentu honetan instituzionalki hiru gunetan banaturik dago, alde batetik Erkidego Autonomikoa,
|
bestetik
Nafarroa eta beste aldetik oraindikkonfigurazio instituzionalik ez duen Iparraldea. Dena den, historiaren eraginez, aipatutako zatiketa instituzional horrez gain, zatiketa soziala eta kulturala erebadauzkagu.
|
|
|
Objektuarekiko harremanari eta barne objektuak subjektuaren eraikuntzan dueneragin erabakiorraren teorian kokatzen diren autoreek barne taldea hartzen duteabiapuntutzat, talde psikoterapia analitikoaren teoria eta teknikarako. Eta barne taldearen kontzeptuan funtsezkoa da batetik orain arte aipatu dugun barne objektua eta
|
bestetik
lotura. Ikus dezagun ondoren zer den lotura eta zer denbarne talde hori.
|
|
|
Enkoadreak baldintzatzen dituen arau hauek helburu bikoitza dute, lehen esanbezala. Batetik partaideen segurantza psikologikoa eta
|
bestetik
transferentziaribide egokia ematea.
|
|
|
Aurrerago, 1911an Moreno-k, batetik, psikodrama (1963) tresna terapeutikogisa sartu zuen, eta
|
bestetik
talde psikoterapiaren lehen kontsiderazioa ekarri zuen (1966). Hain zuzen, talde psikoterapiari izena eman zion ikertzailetzat jotzen zuenbere burua, nahiz Slavson ek (1976) ere ohore hori beretzat aldarrikatu.
|
|
|
Emakumeen eskubideak nola bideratu behardiren. Gizarte harremanak direla medio, alde batetik edo
|
bestetik
agertzearen beldurraeta ausardia. Alarde bera bi herri horien biztanleek ezagutu izana, eta nolako jarreraezberdina etorkizunari begira...
|
|
|
Kierkegaard-en eragina Txillardegi-rengan, batetik zuzenekoa da (berak aitortua),
|
bestetik
Unamuno-ren bitartezkoa (daniarra baita Unamuno-rengan eraginikhandiena izan duen autorea) eta existentzialista frantsesen bitartezkoa. Unamunorentzat bezala Sartre-rentzat, giza bizitza proiektu bat da.
|
|
|
Bi izan ditugu informazio iturri nagusiak, batetik Deborah Schiffrin en14 Discourse Markers eta
|
bestetik
The Encyclopedia of Language and Linguistics.
|
|
|
Paradogikoki badirudi ere, egungo zientziagintzan: aldebatetik, geroz eta diziplinen arteko batasun handiagoa eta,
|
bestetik
ordea, gerozeta espezializazioranzko bilakaera handiagoa elkartzen dira. Honen ondorio bat daaskotan aipatzen diren egungo diziplinanitzaren, diziplinartekotasunaren, edo diziplinazeharkotasunaren beharra, aztergai bakoitzaren inguruan, egungo zientziagintzan.
|
|
|
eta, etxerako? hizkuntzak onarzitzakeen, baina inola ere ez bideren batetik edo
|
bestetik
ofizialtasunen batera joanzitekeen haien garapen sozial edo kulturala. Mintzaira horiek, beren muganaturaletan?
|
|
|
Eredu gisa, iturri mota bi erabili ditugu: batetik Oñederra (1992) hartu dugu erreferentzia gisa, eta
|
bestetik
Txillardegi (1982 eta 1992) gida praktikotzat; izan ere, honek arau desberdinen aplikazioetarako definizio zehatzak ematen ditu.
|
|
|
Gero, berriz, bi kafeen eraginezedo ohean jira-biraka eta loak hartu ezinik nenbilela, gure aitak kontatu ohi zigunhistoria zahar hura berritzen hasi nintzen: batetik Aita Morlans eta
|
bestetik
Aita Itxaso, aitaren osaba hila...
|
|
|
Bai musika, bai diskoko audio efektuak, bai estudiotiko, hobe da horiek guztiak geroago sartzea. Zintako partehartze guztiak bata
|
bestetik
aldenduta edo bereizirik geratzen dira, honetarako baliogabeko zinta zatitxo bana ipintzen dugularik.
|
|
|
Informazio bitartekarien eskusartzeari itzurtzea da kontua, informazioaren kontrola berriemailearengan berarengan edo irratiaz arduratzen den gizataldearen baitan ipiniz. Joera hau, gaur egun, paradoxikoa bada ere, batetik irrati estatal eta nazionaletan eta
|
bestetik
irrati libreetan igar daiteke aldez edo moldez.
|
|
|
Reginald Fessenden ek, Edison-ek New York en zuzentzen zituen laboratorioetan enplegatuta zegoenak, urteak zeramatzan Marconi-ren aurkikuntzak estudiatzen. Marconi-k 1896 urtean harigabeko telegrafiaren oinarriak ipini zituen eta saioa egin zuen bata
|
bestetik
hamabi miliatara zeuden itsasuntzi bi elkartuz mezu igorketaz; horrez gain, Marconi-k 1901ean Ozeano Atlantikoan zehar irrati seinaleak igortzea lortu zuen. Geroago, 1906ko urtean hain zuzen, Londres-en asmakaria patentatu eta serieka igorgailuak eta hargailuak ekoizten hasi zen, txakada batez, lipar batez, ziztu bizian Morseren soinuak igorriko zituztenak, uhin hertziarrak ziren ibiligailu azkarrek garraiaturik.
|
|
|
Heterodinazio txistuak: frekuentzia berdinean zein desberdinean dauden irrati emandegi bi edo gehiago bata
|
bestetik
hurbil egoteagatik sortzen direnak.
|
|
|
Honen azpian estugune bat dago, zeinean goiko ahots kordak dauden. Beheraxeago beste bi toles gehiago, bata
|
bestetik
oso hurbil, beheko ahots kordak deitzen direnak, hiru ertzeko zulo baten mugakide (glotisa). Artikulazio organoak3.3 GIZA AHOTSAREN TIPOLOGIAGiza ahotsaren tipologian sei mota desberdin topa ditzakegu: Baxua: gizonezkoen ahots grabea.Baritonoa:
|
|
|
Animalia asko haitzuloetan soilik agertzen dira, eta, beraz, kabernikola izenaz ezagutzen dira. Asko talde zaharrak dira, eboluzio luzea jasan dutenak, eta ondorioz espezie asko zulotik zulora aldatzen dira, haitzuloak bata
|
bestetik
isolatuta baitaude. Medio hauetako animalia batzuek ezaugarri komunak dituzte, alabaina; kaber nikola gehienak itsuak dira eta animalia gehienetan baldintzen egonkortasunak barne erritmo arruntenak ezabatu ditu:
|
|
|
Egoera kezkagarri honi irtenbide egokiak bilatu behar zaizkio, batetik abeltzainen bizimodua eta nahiak kontuan hartuta eta
|
bestetik
otsoaren kontserbazioari begira hartu beharreko neurriek baldintzatuta, zeren kontuan hartu behar baita Penintsulako otsoak direla Europako Elkartean geratzen diren ia bakarrak.
|
|
|
alde batetik, gehiengoen nazionalismoa?, Estatua dutenak? eta,
|
bestetik
gutxiengoen nazionalismoa, askapen politikoa eta kulturalaren alde borrokatzen direnak? (askapen nazionala nahi duten horiek lirateke benetako mugimendu nazionalistak; baina horietako batzuek ez dute Estatu berri bat sortu nahi, eta, beraz, sailkapena motz geratuko litzateke).
|
|
|
Eta hori, emozioa alegia, bidaiaren aurreneko egunetan baino ez, ezen gutxi gutxika amorru berezi bat ari baitzen jabetzen Txemaren sentimenduez: alde batetik Eider gogorarazten zion guztia kakaztuko zuena, eta
|
bestetik
bere neskalagunaren pausoen gainean ibiltzearen ideia bururatu zitzaion eguna madarikaraziko ziona.
|
|
|
Eiderren egunerokoari kasu eginda stoparen aukerari ekin zion berak ere, ez baita gauza bera –otu zitzaion– autobusean bidaiatzea, ordura arte egiten ibili zen bezala. Batetik, garestiagoa delako, eta
|
bestetik
turista mailara makurtarazten duelako horrela bidaiatzen duena. , ordea, hori dauka:
|
|
|
Gabeziei begira, antzezlanak prestatuko dituzten idazleentzako eskolarik ez izatea kezkagarria da gaur egun. Batetik idazten trebatu eta
|
bestetik
hizkuntzaren alde dramatikoa landuko duen eskola hori abiatzea oso garrantzitsua da gaur egun, oraindik ere beste generoetan aritzen diren idazle apurrak baitira dramatikoari heltzeko tentazioa izaten dutenak. Eta sarietan irabazle gertatu arren, oso urrun egoten baitira aktoreek eta zuzendariek eskatzen dituzten baldintzetatik (edo erretorikoegiak, edo erritmorik gabeak, edo hitzaren garrantzian oinarrituta interpretazioari tarterik uzten ez diotenak...).
|
|
|
Hala ere, linean egindako publikazioak badakar beste arazo bat: informazio adierazgarria eskuratzea zaila izaten da alde batetik, eta
|
bestetik
dokumentu eskuragarriak kopuruz asko handitzen dira. Ondorioz, erabiltzailea ez da gustura geratzen kalitate eta erabilgarritasun eskaseko datu asko jasotzen baitu.
|
|
|
Era berean, dokumentu elektronikoek bi berezitasun dituzte: alde batetik orijinal eta kopia bereiztezinak ahalbidetzen duen erreprodukzio aukera, eta
|
bestetik
jatorrizko dokumentua aldatzeko posibilitatea, hasierako eduki edo kontestuaren inongo arrastorik utzi gabe.
|
|
|
Kontuan izan behar dugu elementu hauek neutroak direla, hots, ez fisikoak ezta psikikoak ere; soilik interpretatu behar ditugun datuak dira, eta interpretazio horrek modu ugari izan ditzake, horien artean fisikoa nahiz psikologikoa ere. Oinarriztapen fenomenalista honen azken helburua zientzien batasuna zen, psikologia eta fisikarena batik bat, garai hartan bata
|
bestetik
oso urrun zeudela baitzirudien. Zientzien batasuna ez zen jada soilik posibilitate hutsa Machentzat, errealitate epistemologikoa baizik, ezagutzaren objektua beti berbera baitzen, alegia:
|
|
|
Logika berria logika tradizionala —aristotelearra— ordezkatzera zetorren, ezagutzaren diskurtsoak behar zituen zehaztasun formala, edukiaren aberastasuna eta erabilgarritasun teknikoa betetzeko gai ez zen azken horren ikusmolde metafisikoak arbuiatuz. Logika berria, batetik Fregeren logika sinbolikoa, eta
|
bestetik
Russell eta Whiteheaden Principia Mathematica rena() zen. Kontuan izan behar da, halere, autore hauen joera logizista honek beste bide batzuk irekiko zituela harrezkero:
|
|
|
Hire ordez Egunkaria ko erredakzioan behar egitea be ez litzatekek txarrena izango, ez horixe! Baina batetik ezinezkoak dozak aukera guztiok, eta
|
bestetik
neuk be ez jakiat zehazki non egon gura neukeen benetan.
|
|
2001
|
|
|
Batetik SGAE euskaldun bat sortu behar da. Eta
|
bestetik
kuota lege baten alde borrokatzen hasi behar dugu. Alegia, komunikabideak ehuneko hainbesteko bat bertako hizkuntzan ematera behartzea.
|
|
|
Pertsona orok bizitzan zehar dituen aldaketei batetik, eta agerkariaren azterketak nahita nahiez ekarriko zituenei
|
bestetik
jartzen zien arreta otsaileko aleak.
|
|
|
Hori gertatuz gero, gai estrategikoetan sar gintezke. Ezker Batuan uste dugu jarrera bazter tzaileen aurrean, abertzaleen eta abertzale ez direnen arteko gu txieneko bilatu behar dugula, eta horretarako formularik aproposena eta euskal herritar gehienen adostasuna bildu eta nahikundea aseko duena Euskal Herriaren autodeterminazio eskubidean oinarritutako atxikimendu libreko federalismoa dela, EAE batetik eta Nafarroa
|
bestetik
erabaki subjetuak liratekela
|
|
|
Eta herri xehearen egoerari buruz, besteak beste, honakoak gogorarazten zituen: " Baporezko makina aurkitu zela eta, industrializazioak berebiziko bilakuntza ukan zuen, fenomeno honen ondorio bezala, hiriak ttipiegi gertatu ziren, zeren batetik demografiak sekulako aupada egin zuen eta
|
bestetik
nekazariek hirirat jo zuten. Lan saioak 14 eta 15 ordukoak ziren.
|
|
|
Hasteko," Korapiloak" idaztea niretzat nahikoa korapilotsu izan da. Izan ere, beka bat jasotzeko orduan epe bat jartzen dizute, eta epe hori edukitzeak badu bere abantaila (ni bezala nahiko alferra denarentzat motibazio modukoa ere badelako); baina
|
bestetik
data zehatz batean liburua aurkeztu behar horrek zama moduko bat ere sorrarazten dizu. Gainera, idazlanaren proiektua aurkeztu nuenean nik baneukan soka bat mataza bat, nahi baduzu, baina hasi nintzenean hariz hari tiraka, konturatu nintzen korapiloak ez zeudela sokan, nik sortu behar nituela poliki poliki, zeren gauza bat da buruan korapiloz betetako poltsa edukitzea, baina, kasualitatez edo, zaila izaten da korapilo horiek askatzen joatea, askotan elkarrekin korapilatuta dauden soka desberdinak direlako, buruan dauzkagun ardura, gai, korapilo desberdinak.
|
|
|
Diotenez, jasandako erasoak oso garrantzitsuak izan dira, urte askotan zehar gainera, eta gizartearen artean ezjakintasuna zabaltzera lagundu izan dute. Orduan, kanpaina aurrera eramateko erabakia harturik, lehenbiziko gauza ikastolen berezko ahultasunak ezagutzea zen, prestatu beharreko kontraerasoaren mezu eta funtsa erabakitzeko, eta horretarako inkesta bat egiteari ekin zioten, batetik azken urteetan sartu diren guraso berriei eta
|
bestetik
ikastolara haurrak eraman ez dituzten gurasoei.
|
|
|
Beraz, PPk sekulako ostia bildu du, hotsa Moncloan ere entzun zuten. Batetik ez du lortu EAJ EAk Ajuria Enea abandona zezaten, eta
|
bestetik
EAEri eta euskal abertzaletasunari buruz eman irudia Espainian irentsi baldin badute ere, hemen inork gutxik jan du.
|
|
|
Ikusi egin da EBk gogor eusten dion bere agindua betearazteko asmoari eta datorren urteko urtarrilaren 1etik aurrera erabat kenarazten dituen. Hala baldin bada, benetako abantaila izango da; batetik euskal arrantzaleentzat, bolantekin harrapatutako hegaluze kopuru handiak sartzeak eragiten dion lehia bidegabea eragotziko duelako, eta
|
bestetik
kontsumitzailearentzat, kalitate handiagoko arraina dastatu ahal izango duelako.
|
|
|
Eta Fronte Polisariokoek ez zekiten seguru zer gertatuko zen, gainera eurak lau katu ziren eta ez zeukaten herriko azpiegitura dena antolatzeko modurik, klandestinitatean bizi baitziren mendian. Orduan, hegoaldetik mauritaniarrak eta iparraldetik marokoarrak sartu zirenean, batetik jendea babestu beharra zegoen,
|
bestetik
gizonezkoak frontera joaten hasi ziren eta hori dena antolatu beharra zegoen, jendeak janaria behar zuen, kotxeak, gasolina... Garbi zegoen sahararrak desagertarazi egin nahi zituztela, eta guk ez genien erraztasun gehiegi eman:
|
|
|
Antzinako frontoia tailatutako harriez altxatzen zen, baina gaur egun egitura porlanezkoa da, harrizkoa garestiegia litzatekeelako. Frontisaren kasuan honen gainetik harri kapa bat jarri behar zaio (homogeneotasun handiko kareharria, edozein harrik ez baitu balio), gutxienez 10 bat zentimetroko sakonera duena, bestela pilotak zuzenean porlanaren aurka joko lukeelako eta honek batetik ez lukeelako indarrez itzuliko eta
|
bestetik
porlana bera kaltetuko litzatekeelako. Azkenik, harri plaka hauen eta porlanaren artean tarte txiki bat utzi behar izaten da, bertan masa likidoago bat isurtzeko, harriaren eta porlanaren arteko kola gisa funtziona dezan.
|
|
|
Baina sare horren baitan guk ere bizimodu mota honi eta ditugun ondasunei eutsi nahi diegu hein handi batean. Beraz, egoera kritikatzen dugu alde batetik, baina
|
bestetik
zaku horretan sartuta gaude. Nire ustez aipatu dudan norabide galera hori sarritan hortik dator.
|
|
|
2003ko foru hauteskundeak gainean dira eta ildo nagusiak zehaztuta daude. Batetik, hauteskundeen aurretik geratzen diren aurrekontuak negoziatzea;
|
bestetik
ikusi behar da ea Pertsona Fisikoen Errentaren gaineko Zergaren erreformarik egongo den. Horrez gain, oposizioa gai taktikoagoetan gauzatu da:
|
|
|
Nekazarien gaineko presioa areagotzea hautatu zuten askok Bizkaia eta Gipuzkoan. Baina, lehen esan bezala, Euskal Herriko noblezia alde batetik xumea eta
|
bestetik
erasokorra izaki, ekintza militarra nagusitu zen gurean errentak zabaltzeko bide gisa. Hura zen bide naturala, nobleek hobekien egiten zekitena eta sarritan egiten zekiten gauza bakarra.
|
|
|
Kongresuak bi eduki mota izango ditu: alde batetik kanpotik (Katalunia, Flandes, Europako hizkuntza komunikate txikiak) eskatu diren txostenak, eta
|
bestetik
Euskal Herriko txostenak. Horien artean lau alor espezifiko batekoak (Teknika eta Teknologia, Osasun zientziak, Giza eta Gizarte zientziak, Natur Zientziak) dira eta besteek euskararen historia unibertsitatean eta gaur egungo egoera aztertuko dute datu asko emanez.
|
|
|
Batetik edo
|
bestetik
joan, ikusiko duzue nola ahaleginak azkenean sari handia izango duen, eta, noski, santutegiaren edertasuna kokatuta dagoen ingurune zoragarriaren pare parekoa dela esan behar da.
|
|
|
Bere aterarazteko, bazter batetik eta
|
bestetik
sua damaio egunotan gau eta egun Jainko kristauak Luzifer bizarluzeari eta hainbeste ezkutalekutan garrak piztu behar horretan, tartean harrapatu dituen etxe eta metak kixkali ditu. Kristoren sutea ikusi dugu Kabul erdialdean dauden ez dakigu jauregi edo biltegi batean.
|
|
|
«Inteligentzian egin nuen lan. Herrialdea espiaz beterik zegoen, alde batetik naziak eta
|
bestetik
gu. Munduko uranio biltegirik handiena zuen Kongo Belgikarrak eta nahiz eta guk ez jakin zertarako zen minerala, hantxe ari tu ginen, espioitzan».
|
|
|
«Hartzailearentzat gogorra izatera irits daiteke baina, sentitzen dut, ikuslea hezi egin behar dela uste dut. Publikoari alde batetik ikusi nahi duena eskaini behar zaio baina
|
bestetik
inoiz burutik pasako ez litzaiokeen hori ere eman behar zaio. Hori da gure eginbeharra».
|
|
|
Aipatu ditugun idazleengan ildo berezi bi argitzen dira. Batetik, itsasoarekin lotzen den idazle erromantiko ingelesa agertzen zaigu,
|
bestetik
mende bukaera inguruan agertzen diren idazleak. Hutsune bat ere azpimarratu genuke, Frantziako kulturaren hutsunea hain zuzen ere.
|
|
|
Alacanteko Lurralde Entzutegiaren 1999/ 05/ 04ko epaia Agentzia batean bidaia kontratatzen duenak eskubidea du antolakuntzan izan diren porroten erantzule ordaindutako preziotik irabazirik ateratzen duten guztiak izan daitezen; hau da, batetik minoristak, enkargua jasotzen baitute, eta
|
bestetik
programa eskaintzen duen maioristak eta baita azkenean alojamendua ematen duenak ere.
|
|
|
Horregatik, lagin batetik bestera dagoen prezioen desberdintasun izugarriaren (%50erainokoa) arrazoia justifika lezaketen kalitateen arteko aldeak ikuspegi gastronomikotik neurtu lirateke (bestela esatearren, dastapenetan erakutsitako emaitzen arabera). Batetik kontsumitzaileek eta
|
bestetik
oliba oliotan aditu direnek egin zituzten dastapenetako puntuazioen batez bestekoa kalkulatuz, Olidor (garestienetako bat, 603 pezeta litroko) nabarmendu zen, denen aurretik, batenaz bestekoan 7,5 puntu erdietsi zituelako. Ondotik La Masia (513 pezeta litroko) eta Ybarra (450 pezeta litroko) datozkio, bakoitzak 7 puntu lortu zituelarik.
|
|
|
Aldakako junturak, beste askotxok bezala, bi alderdi ditu: batetik, femurraren burua, biribil eta kartilagoz estalia,
|
bestetik
pelbiseko barrunbe kotiloideoa: honetan, femurraren burua doi doi sartzen da.
|
|
|
Azterketa hau bi probak osatu dute: batetik, analisi kimikoa eta
|
bestetik
kontsumitzaileak eginiko erabilera proba.
|
|
|
Ingelesez ongi dabilen internauta erraz sartuko da Tolosako dendan zein Idahokoan, baina erositako gauza toki batetik edo
|
bestetik
ekartzeko gastuak ez dira berdinak; agian ez du merezi urrutikoak eskaintzen digun deskontua aukeratzea.
|
|
|
Gerta liteke iturri batetik eta
|
bestetik
jasotakoak bat ez etortzea. Horrelakorikgertatuz gero, azken hitza esperientziaren gidari izan den irakasleari berari dagokiola uste dut; hori bai, alde guztien ekarpenak aintzat hartu eta hausnartu ondoren.Uste dut, askoz hobe dela horrela jokatzea, hots, iritzi desberdinak bilduz, norbereusteak eztabaidatuz, datu eta froga objektiboak bilatuz, etab., pertsona bakar batenbadaezpadako iritzira mugatzea baino.
|
|
|
Etorkizuneko euskaldunaden gure ikaslea bertan biziko delako, ingurune horretan bertan bizi direnekin komunikatuko delako eta euskara bera komunitate horretan dagoelako. Ikastaldeareningurune hurbiletik taldera eta taldetik ingurune hurbilera, zubiak luzatu behardira, ikas prozesuaren hastapenetatik ohitura komunikatiboak sortzen hasteko.Jarduera honek ikaslea eta euskal hiztuna harremanetan jartzea du helburu, batetikikasleak hiztunak ezagut ditzan eta haiekin ohitura komunikatiboak sortzenhasteko, eta
|
bestetik
euskal hiztuna ikaslearen ikas prozesuaz jabe dadin eta lagundiezaion. Aurrerago azalduko dugu hau patxada handiagoz, adibide batzuen bidezhobeki ulertzeko.
|
|
|
Bai isiluneak apurtzeko orduan, baita mozteko edotahitza hartzeko orduan, aholkulariak beti ikasleari utzi dio lehenengo aukera. Hitz egiten ari denean ikasleak mozteko keinu txikiena egiten badu, hitza emanbeharko dio, alde batetik konfiantza har dezan, eta
|
bestetik
benetako kontrola hardezan.
|
|
|
Kokapenaren arabera, ezarkuntza hauek bi aldaerazituzten: batetik labarretakoak, eta
|
bestetik
erreka ahoen inguruko muinoetan kokatutakoak. Horien artean, Barrika, Bermeo, Gaztelugatxe, Mundakaeta Busturiako bizilekuak XI. mendean dokumentatuta daude, Baskoniainguruko eliz jabego handien baitan (Naiarako Santa Maria, San Juan de laPeña eta Donemiliaga Kukullakoa).
|
|
|
Horrez gain, etxebizitza gehienak horma baten bitartez bi ataletan banatutadaude, etxe barneko espazioaren kontsiderazio funtzionalista erakutsiz. Horrela, barrunbe handienean supazter modura erabiliko zen, eta txikienean, logela modura.Bestalde, etxebizitzak bata
|
bestetik
banatuta daude; etxe aske hauen arteko eraikigabeko tartea 50 cm-koa zen. Eraikuntza independenteak izatea zailtasun gehitubat zen, etxe guztientzako estalki bakar batek balio ez zuelako eta bakoitzak bereaeduki behar zuelako.
|
|
|
Eki mendebaldeko norabidea zuen, eta estalkiateilazkoa zen. Zenbait arrazoirengatik (batetik inguruan hilerria kokatzeaeta
|
bestetik
barruan hilobirik topatu ez izana, XIII. mendera arte eliz legeeketa lege zibilek hilobiratzeak elizen kanpoan egitea agintzen zutelako), izaera erlijiosodun eraikuntza zela uste da. Hala ere, sarrera ekialderantzbegira izatea, gertaera ezohikoa da tenplu kristauetan, hor absidea kokatzenbaituzten.
|
|
|
Montoiaren narrazio laburrei mugatukonatzaie berau aztertzeko, Emakume Biboteduna izeneko liburuari, hain zuzen ere.Erlazio pertsonalen munduan garatzen dira bere narrazioak, eta guztiek dute hiriaatzean. Formari dagokionez, luzeak dira, eta batzuetan, istorioari zailtasunak nabari zaizkio aurrera jarraitzeko, alde batetik
|
bestetik
baino zama handiagoa izangobalu bezala. Nolabait esanda, narrazio hauek herren gelditzen dira zenbait kasutan.Bilbea bideratzeko gehiegizko informazioa emango baligu bezala, soberako informazio horrek guztiak zer gehitzen duen jakiteke geratzen da irakurlea; bizitzarenzati hautsiek ez baitute hainbeste pertsonaiaren jatorri eta ibilbide existentzialenbeharrik.
|
|
|
«Euskara bere betetasunera etaosotasun betera iritsi dadin eragina izango duten helburuak eta jardunbideak definitu eta abiarazi»; «Euskal Herriko erakunde eta gizarte eragileguztiak partaide egitea»; «hizkuntzaren normalizazioak mailaz mailakoprozesua izan behar du,... borondate onean oinarritu beharrak berak dakar, nolabait, komunikazio lan handi bat egin beharra, herritar guztiak jakitunegin eta sentsibilizatzeko, baina, batez ere, gizarteko eragile guztiek, enpresa alorrekoek, hezkuntzakoek, kulturakoek, erakundeetakoek, etaabar? Euskal Herrian Euskararen erabilera Normalizazioko lanetan ardurahar dezaten eta eginkizun horretan konpromiso zehatzak har ditzaten bultzatu, gogoberotu eta animatzeko»; «diagnosi zehatz bat egin behar delaeuskarak gaur egun duen egoeraz, alde batetik normalizazioak bere aldedituen eragileak, eta
|
bestetik
euskararen normalizazio prozesuak dituenoztopo eta ezintasunak azpimarratuz. Hortik abiatuta, Euskal Herriko gizarte, ekonomia eta kultura bizitzak dituen alor desberdinetarako egokien direnhelburu estrategikoak eta jardunbideak zeintzuk diren zehaztea...».
|
|
|
Kromatografia delako izenak etimologikoki pigmentu edo koloratzaile batean dauden egitura koloredunen bereizketa esan nahi du; esate baterako, klorofilan dauden kolore edo konposatu kimikoak bata
|
bestetik
bereizi ahal dira kromatografikoki. Gaur egungo teknikaren erabilerak gainditu egin du koloreen bereizketa hori, eta zentzu orokorragoa eskuratu du, hain zuen ere gas eta likido nahasteak eta disoluzioak analizatzeko edota osagaiak banatzeko teknika baita.
|
|
|
edo talde polarra leku babestuetan daukatenak, kimikoki geldoak dira, eta, beraz, ez daukate usain berezirik, edo usaingabekoak dira. 4 Molekula batean aurki daitezkeen talde polarrak bata
|
bestetik
hurbil daudenean, bateratzea sor dezakete; urrun daudenean (konjugaziorik ez), ostera, sakabanatzea gerta daiteke, usainari dagokionez behintzat.
|
|
|
Usaimen neuronen artean kokatuta, badaude epitelio zelulak oin gisara eta guruin zelulak sudur glanduletan batuta, mukia ekoizteko hain zuzen. Nahitaezkoa da muki kantitate egokia edukitzea, batetik hezetasun gradua lortzeko, eta
|
bestetik
partikula usaindunak difusioaren bidez neurona hartzaileetara iritsi ahal izateko. Muki kantitate desegoki batek, gehiegizkoa edo gutxiegizkoa izanik, oztopatu egiten du usaimen ahalmena; sarritan, hotzeria dugunean janariak zaporerik ez daukala esan ohi da.
|
|
|
Perfumegintzako lehenengo aldaketa garrantzitsu eta kualitatiboak gertatu ziren, alde batetik esentzia olioen ugaritasuna zabaltzen ari zelako, eta
|
bestetik
alkohola disolbatzaile modura erabiltzen hasi zelako. Kronologia txiki bat egin daiteke garapen horri dagokionez:
|
|
|
Gomendatutako lurrarekiko distantzia bi metrokoa da. Instalatu ondoren, komeni da egiaztatzea ez dagoela arriskurik paletak bata
|
bestetik
aldenduta geratzeko edo torloju itsusiak izateko. Horrelako zerbait gertatzen bada, haizagailua erori edo hautsi egin daiteke.
|
|
|
Huts egin ezineko errutina bihurtu da beretzat jarraipenaren nondik norakoak koadernoan jasotzea. Arantxak unibertsitatean klaserik ez duen egunetan arratsaldez, gaur bezala, edo bestela gauez, taberna honetara etorri eta batetik zein
|
bestetik
jakin ahal izan duen guztia idazten du.
|
|
|
Kalean usu emaztea gizonaren atzetik doa, bizpahiru metrora, senarrari ohore ekarriz. Zenbait etxe eta edifiziotan gizasemeak ate batetik eta emaztekiak
|
bestetik
sartu irteten dira.
|
|
|
Hainbat kale bazterretan, berriz, alde batetik euskaraz eta
|
bestetik
erdaraz idatzitako paper multikopiatuak agertu ziren lurrean, eta guardia zibilen jeep berdeak hasi ziren herrian gora eta behera patruilan.
|
|
|
Sanatoriora abiatzerakoan, Imanolen autora igo eta harrituta begiratu diot edifizioaren aurpegiari, goiko solairuko bi leihoak bata
|
bestetik
aparteegi daudela iruditu zait, abereen begiak bezala.
|
|
|
Eta guardia zibilen patruilak zebiltzan arren, paperak zabaldu ziren Kalaportuko espaloietan, eta ez dakit zelan ailegatu ziren Ikastetxera ere. Mutil bien erretratuen eta izenen azpian, gazteak ziren, gu baino lauzpabost urte gehiagokoak, eta mutil ederrak zirela entzungo nion gero Maiteri, alde batetik gaztelaniaz eta
|
bestetik
euskaraz irakurtzen zen panfleto haietan:
|
|
|
Batak batetik tira, besteak
|
bestetik
heldu, hartan honetan, ekantze aldiko lehen bi urteak igaro dira. Eta etxe aldaketa iritsi da.
|
|
|
Bistan da hemen Karmelo Etxegarairentzat eta hitz hori orduan erabili zuten guztientzat euskaraz dakiena dela euskaldun. Hemen dugun kontua da nola deitu behar ditugun euskaraz ez dakiten, baina Euskal Herriko seme alde batetik edo
|
bestetik
diren erdaldunak.
|
|
|
Arthur Schnitzler idazle austriarrak zioen moduan, elebidunak aukerakoa du hizkuntza baten zein bestearen erabilera; aitzitik elebakarrak, ez baitu berean hitz egin beharraz gainera, besteak berera ekartzea beste aukerarik, eta halakoetan elebidunarena, aukera baino, derrigorrezko jokabidea gertatzen da. Halatan, begi bistakoak dira egoera batetik zein
|
bestetik
datozen ondorio psikologikoak, komunikatzaileak, administratiboak, politikoak, elkarbizitza justiziazko batekin zerikusia dutenak guztiak ere?, eta nago errealitate horri behar bezalako zentzuz ez begiratzeak kalte asko dakarkiola gure arteko komunikatu ezinari.
|
|
|
37 Honela, batetik gizonakin eta
|
bestetik
gizonekin, edota nukean eta nukeen, e.a. Baina, eta hau esan beharrean gara, batzuk eta besteak bere aldeko batasuna lortzen saia  tzen dira (K.M.O.).
|
|
|
eta bere ama ere," Noiz ezkondu behar duk" ka beti ari zaion ama, ez du semea ezkontzeko bidean ikusteak gehiegi alaitzen. Barrenak agintzen diona batetik eta zer esanak
|
bestetik
dituela, nora jo?
|
|
|
Horrek, ordea, ez du aldatzerik, gertatu dena desgertaraziko duen mutilik nahiz neskarik ez baita jaio. Kondaira hori, alde batetik, guk egin genuen, onerako edo gaitzerako; ez
|
bestetik
ibili ziren Artetxek eta Artetxeren lagunek7 Luzearrek eta Luzearren aldamenekoek egin zuten, nik ere hartan parte nuela, beste askoren artean. Eta ez dut sekula esan ez esango eraku  tsi zidaten bidea gogo gaiztoz hartu nuenik.
|
|
|
Batek nahiago ditu Shakespearen hamalaukoak, gogoz eta haragiz gatzatuak eta mamituak; beste batek, berriz, Huxleyren pertsona ezagun hark hain higuin zituen Shelleyren laino arteko hegaldiak. Batetik nahiz
|
bestetik
jo, nolanahi ere, igo egin behar da, nork eta non ez dakigula ezarria dagoen maila batera igo, eta aldapa hori garaitzen ez duenak ez du poetaren izena merezi.
|
|
|
bizkaieraren loraldia luzaro gabe dator, Nafarroa (bakarti gehienetan) ez zen erabat lozorroan gelditu eta beste aldekoek hartu zuten ordutik aurrera lehen guk haiengandik bildu genuenaren truk. Harremanak, ongi uler bedi diodana, bitara izan ziren XVIII. mendearen erditik hona, batetik bestera eta
|
bestetik
batera, eta hala behar ere. Baina artean zordun huts ginenok hartzekodun ere gertatu ginen orduan hasi eta gaurdaino.
|
|
|
Zernahi diogula, bi gauza esaten ditugu, adierazi nahi genukeen bakarraren ordez. Egin diat" hiri zerbait egin diat" da batetik, baina,
|
bestetik
eta ezinbestean, baita" egin dut (hirekin ari nauk)" ere.
|
|
|
Plan honek dakarren lanaren handia zaila da neurtzen, baina diogun duela hamar urteko Elkartearen aurrekontua 6 bider handitu dela orain arte, eta aurton eskuartean darabiltzagun perspektibekin, aurrekontu hori hamar bider handiago bihur daitekeela duela 10 urte geneukan hura baino. Adibide bi baino ez jartzeko, eskola programa(" Idazleak ikastetxean") eta solasaldiekin(" Idazleekin solasean") bakarrik gure aurrekontua izugarri handitu da, batetik eta
|
bestetik
joan den urtean guztira 430 bat ekitaldi egin baitziren Euskal Herri osoan zehar.
|
|
|
Gainera, niri neroni, elkartearen lehendakari beste lau urterako izendatua izan nintzena, aukera ematen zitzaidan dimititzeko eta lehendakariordeari nik oraindik daukadan ardura emateko. Izan ere, horrela eginen dut, sinetsita bainago alde batetik inor ez dela ordeztezina, eta
|
bestetik
halaber halako karguak jende desberdinez hornitzea guztiz osasuntsu eta beharre zkoa dela. Hortaz, datorren urtean, martxoan egiteko dugun batzar nagusian, dimisioa aurkeztuko dut eta nire ordez Teresa Irastortza poeta sartuko da, bera delako lehendakariorde aukeratu genuena.
|
|
|
gizarteratze aroa ni neu, elkartearen zuzendaritzan batzordekide gisa, bigarrena ren amaieran sartu nintzen, Joxerra Garzia zelarik Lehendakaria. Hurrengo urteotan, gizarteratze aro delako horretan, lehendakari moduan aritu naiz, horretarako makulu nagusi bi edukita, alde batetik Euskaldunon Egun karia ren laguntza ordeztezina, eta
|
bestetik
Maite Gonzalez Esnal eta Begoña Andonegiren lan eskerga, elkartearen idazkaria eta bulegaria hurrenez hurren. Azken urtean haiekin batera Nagore Atela ere aritu da langile.
|
|
|
Euskaltzaleak, nire ustez, zaletasuna behar du izan ohituren gaurkotzean zein ere sorkuntzan. Atal hauek bata
|
bestetik
bereizteak gizarte edota kultur izaerako katearen haustea deragi. Tradiziozale soilik geratzen denak ez dauka egunkotasunaz eta are gutxiago geroaz oharkuntzarik.
|
|
|
Bai. Baina arazoa ez da mugatzen EAEra, batetik, eta
|
bestetik
ezta ere edukien alorrera. Hezkuntzako hizkuntzara ere zabaltzen da kezka, nik uste batez ere Katalunian.
|
|
|
Honela, Platonek bereizketa bat finkatzen du: alde batetik adierazlea legoke eta
|
bestetik
esanahia (adierazitakoa). Hain zuzen, bereizketa horren babesean hartzen du rapsodak garrantzi kultural gorena.
|
|
|
Interpretazio batzuek berbaitango gauza bihurtu dute Kanten filosofia osoaren oinarria, agian ondorengo idealistek garrantzi handia eman ziotelako7; baina hori, errua ez ezik, astakeria handi bat ere bada, gehienbat horrela berbaitango gauzak izaera ezezaguneko izaki misteriotsu bihurtzen direlako. Interpretazio errealista hau ontologikoa da, hau da, agerpenak eta berbaitango gauzak bi izaki mota ezberdin izango lirateke, batetik itxurak eta
|
bestetik
itxura horien ezinbesteko oinarriak liratekeen benetako gauzak. Guk gauzen itxurak radar batean ikusiko genituzke, baina gure ikusmenaren helmenetik urrun geratuko lirateke benetako gauza errealak.
|