|
2004
|
|
|
Genovevak, gauero ez, baina askotan entzuten ditu diskoak.
|
Goazen
orain ukuilura. Ukuilua etxeko salaren azpian dago, eta ikaragarri ondo aditzen da han jartzen dutena.
|
|
|
Gehienak, La Vache qui Ritek aurreratu bezala, makalak ziren, egun osoa jaten edo erdi lotan pasatzen zutenetakoak, baina, alde onak ere ikusiz, atseginak ziren, behi gozo gozoak, zernahi laguntza emateko prest egoten zitzaizkidanak. Guzti guztiek, gorri zein beltzek, nire aldamenean egon nahi zuten, nirekin batera etzan, nirekin batera
|
joan
belazeetara edo erreka txokoetara. Eta bitarte horretan guztian, nire belarri jaioberri eta xamurrek hitz ederra besterik ez zuten entzuten:
|
|
|
" Mo, zatoz mesedez alpapa hau probatzera, Mo, jar zaitez mesedez itzal hartan". Eguna
|
joan
eta eguna etorri, beti halaxe, beti aise eta erraz, morroiez inguratuta bezala.
|
|
|
—Zinez egun pollita iragan dizut, Mo —hasten da pozik, kriskitin kraskatan—, aspaldidanik beinuen burrasoen ikusteko gogoa. Baina zoin pena eta xangrina adio erraiteko tenorean, Mo —jarraitzen du— Bi orenetan elhestan ari garelarik, eta gero
|
juan
behar. Eta badakizua?
|
|
|
Ordea Bizkarrokerrek laguntza eskasa eman ziezaiokeen, zeren gizon hark, guk ematen genion ezizenak adierazi bezala, bere onenaz aurrera baitzirudien ordurako, eta sarritan goiza besterik ez baitzuen egiten lanean. Bere bizikleta hartu eta herrira
|
joaten
zen bazkaltzera, poliki poliki, erortzeko beldurrez... Begiratu Bizkarrokerri eta hala ematen zuen:
|
|
|
Gauzak hola, areagotu egin zen nik Balantzategiko etxe ondoan aurkitzen nuen gozotasuna. Gero eta nagiago, gero eta gozoago, La Vache nire laguna ia erabat
|
joan
zitzaidan burutik. Bera oso gutxitan azaltzen zen ukuilutik, Genovevak disko bat jartzen zuenean eta holako aldi berezietan, eta gurekin hitzik gurutzatu gabe betetzen zuen aldi hura.
|
|
|
Neu nintzen lagun txarra, neu nintzen mespretxua egiten zuena. Ez nintzen errotari zelata egitera
|
joaten
, ez nuen gerrari buruz hitz egiten jarraitzeko asmorik erakusten. Bai, neu nintzen lagun txarra, nahiz eta ni orduan ezertaz ez konturatu.
|
|
|
Apurka apurka, ahaztuz
|
nindoan
guztiaz. Antiaju Berde eta errotako teilatuan ikusitako bi hortzaundi haiek aspaldi bateko pertsonaiak iruditzen zitzaizkidan, edo noizbaiteko amets gaizto batean azaldu bezala desagertutakoak; gerra kontuak, bukatua zegoen ala ez, Bizkarroker bezalako zaharren kontuak; inguruetako mendi batean erorita zegoen abioia edo kanposantu ttikiko gurutzeak, esanahi gabeko gauzak.
|
|
|
Baina bete dezadan promesa,
|
noan
La Vache eta biok adiskidetu ginenekoa kontatzera. Guztia behion bankete egunean hasi zen bideratzen.
|
|
|
Badakit ez dela normala, baina gerta liteke. Hobe bera ere ukuilu barrura
|
joatea
.
|
|
|
Garai hartan, orain baino errazago obeditzen nion barruko Setatsuari, eta, atetik kenduz, behi gorrien aldera
|
joan
nintzen.
|
|
|
fuertegi itxitako ate baten kolpearekin edo lurrera eroritako antoxina baten kinketakoekin. Gainera, Bizkarrokerrek Balantzategin jarraitzen zuen, bizikleta hartu eta bere herrira
|
joan gabe
, eta ganbaran ari zen lanean, zarata ateraz bera ere. Zergatik horrenbeste mugimendu?, galdetzen nion neure buruari.
|
|
|
—Zenbat eta lehenago bukatu lana, hainbat eta denbora gehiago izango diagu afaltzeko.
|
Goazen
mutilak, hasi gaitezen lanean —eskatu zuen Bizkarrokerrek.
|
|
|
gerran hil zen Serapiok, gerra galdu eta gero, gerra irabazi zutenek... baina kosta egiten zitzaidan beren jardunaren haria hartzea. La Vachek ere adi entzuten zuen salatik zetorrena, baina hala eta guztiz ere, nahiz bera eta biok izan ukuiluan esna geunden behi bakarrak, nahiz nik berarekin hitz egiteko gogo izugarria eduki, ez nintzen beragana
|
joatera
ausartu. Haserretuta egongo zela pentsatzen nuen, ez zidala behin ere barkatuko bera alde batera utzi eta behi makalekin ibili izana.
|
|
|
Afaldu ondorenean, zaldien pauso arin eta dotoreak entzun ziren berriro. Kargatuta
|
zihoazenez
, gehiago kostatzen zitzaien ibiltzea: baina, karga eta guzti, haiek beti dotore.
|
|
|
Eta erran zitadazun aitak: " Esposatu duzu,
|
joan
zite iganteetako sonura". Nik erraiten neiozun:
|
|
|
Eta aitak, oraino: " Hebendik aintzina ez zira kabalekilan bortura
|
joanen
. Behar duzu Madmoiselle bilakatu, eta sonura joan eta ontsa esposatu".
|
|
|
" Hebendik aintzina ez zira kabalekilan bortura joanen. Behar duzu Madmoiselle bilakatu, eta sonura
|
joan
eta ontsa esposatu".
|
|
|
" Bada, egun hortan erori ninduzun infernuala, Mo. Zeren eta
|
joaiten
beinintzen sonura eta denek nahi beitzien enekin dantzatu. Ez baizik eta Altzurukukoek, baina baita Urdinarbe, Kakoeta eta beste leku anitzetakoek ere.
|
|
|
Orduan nire kanberan giltzez zerra eta handik haboro ez elkhitzeko xedea hartu nizun. Baina Piarres ene galeria aintziñala
|
joaiten
zuzun arratsoroz kantari aritzen zelarik. Eta azkenean, galeriatik jauzi eta, Jinkoak barka dezaitala, etxetik eskapatzea deliberatu nizun.
|
|
|
Beste aldera, ordea, La Vacherekin edukitako harremana erasana zegoen, eta denbora eman behar zitzaion zauriari. Ezin nintzen errota inguruetara
|
joan
eta bere aurrean jarri, esanez: " Hara, hemen naun, ez dun ezer gertatu.
|
|
|
Eta biderik ez badago, horrek esan nahi du nahi adina bide daukagula. Zergatik ez gara bihar harako gailur hartara
|
joaten
–Gustura pasako nituzke egun batzuk hango sastrakan.
|
|
|
bost basurde ikusi nituen berak arestian aipatutako sastraka hartatik ateratzen. Errezkadan
|
zihoazen
, arin eta zuzen, bost senide bezala.
|
|
|
—Etzi ez! Bihar
|
joango
gara!
|
|
|
Beraz, isildu egin nintzen. Baina, aurrerantzean, gogoan izan nuen bere erreakzio hura, denborarekin hartuz
|
joango
zen portaeraren lehen seinalea.
|
|
|
Egia erraiten deitzut, Mo, nik ez dizut ene bizian halako su pollitik ikusi. Iraun zueno, ez ninduzun mahaira bazkaitera
|
joan
. Onartu behar dizugu, Mo.
|
|
|
Hasiera batean, luze egiten zitzaidan denbora, eta ahal izan guztietan freskura zeukan txoko bat aurkitu eta bertan gelditzen nintzen lotan. Ez neukan noski hara
|
joateko
damurik, zeren Balantzategi eta abarretan sufritutakoak ez baitzitzaizkidan burutik joaten. Baina, aukeran, pobrea aurkitzen nuen neure erresuma berria:
|
|
|
Hasiera batean, luze egiten zitzaidan denbora, eta ahal izan guztietan freskura zeukan txoko bat aurkitu eta bertan gelditzen nintzen lotan. Ez neukan noski hara joateko damurik, zeren Balantzategi eta abarretan sufritutakoak ez baitzitzaizkidan burutik
|
joaten
. Baina, aukeran, pobrea aurkitzen nuen neure erresuma berria:
|
|
|
Uda
|
joan
eta iraileko eguzki goxoa etorri zenerako, ordea, hasia nengoen bizimodu berriaren kolorinetako garrak ikusten. Eta su ttiki hark, zotzarenak Bernardette bezala, harrapatu egin ninduen.
|
|
|
" Urtebete mendi mendian bizi garela", pentsatu nuen eguzkia ostera indartuz
|
zihoala
konturatzean. Eta oharpenak harritu egin ninduen.
|
|
|
—Zergatik ez dugu baso handi hori zeharkatzen? —esaten zuen biotako batek, eta hurrengo mementoan
|
bagindoazen
, bagindoazen biok martxa politean baso hartarantz, bagindoazen trostan. Horixe, trostan ez genuen zaldiek bezain dotore egiten, baina bai munduko beste edozein behik baino hobeto.
|
|
|
—Zergatik ez dugu baso handi hori zeharkatzen? —esaten zuen biotako batek, eta hurrengo mementoan bagindoazen,
|
bagindoazen
biok martxa politean baso hartarantz, bagindoazen trostan. Horixe, trostan ez genuen zaldiek bezain dotore egiten, baina bai munduko beste edozein behik baino hobeto.
|
|
|
—Zergatik ez dugu baso handi hori zeharkatzen? —esaten zuen biotako batek, eta hurrengo mementoan bagindoazen, bagindoazen biok martxa politean baso hartarantz,
|
bagindoazen
trostan. Horixe, trostan ez genuen zaldiek bezain dotore egiten, baina bai munduko beste edozein behik baino hobeto.
|
|
|
Baina, kontuz, geldi nadin,
|
noan
egia guztia esatera. Ez dezadan nire barruko Setatsuak bezain zuri hitz egin; azkenaldi honetan maizegi egiten dudan gauza, bide batez aitortuta.
|
|
|
Bada basurdeak bizi ziren sastraka aldera, seguruenik ere. Bere barne borroka areagotuz
|
zihoan
, areagotuz eta okertuz bere behitasunaren kalterako. Azkenean, udazken hura pasa eta neguan ondo sartuta geundenean, bataila zahar hura erabaki egingo zen azkenez.
|
|
|
Eguraldia asko epeldu du, eta belar berri eta mikatz antzeko bat sortu da mendi osoan.
|
Zoaz
, lagun, zoaz belar hori jatera. Oso goxoa da eta bitamina asko ditu.
|
|
|
Eguraldia asko epeldu du, eta belar berri eta mikatz antzeko bat sortu da mendi osoan. Zoaz, lagun,
|
zoaz
belar hori jatera. Oso goxoa da eta bitamina asko ditu.
|
|
|
Eguzkia indartuz
|
zihoan
, eta mendiko belarra handitzen eta gozotzen. Halere, harkaitz inguruko punttak jatearekin konformatzen nintzen.
|
|
|
—Zer eginik ez dago, lagun on ona —adierazi zidan nire pentsamenduak asmatuz— Oso urruti gelditzen dira. Antiaju Berde eta bere laguntzaileak behin ere ez dira
|
joango
hara. Jakina, Suitza hurbilago dago, eta Suitzan ere zerbait bagara behiok, ez duzu Suitzako erretratu bat ikusiko behirik gabe, baina ez dut uste gure hiltzaileak urkatzen dituztenik.
|
|
|
Eta behiok gure lekuak dauzkagu, zaldiek ez dauzkaten bezalakoak. Eta orain
|
zoaz
, lagun, hasi zaitez zentzuz portatzen. Ez jostatu zure osasunarekin.
|
|
|
—Eta historian barrena? Zer moduz
|
joan
zaigu behioi historian? —atera nintzen bat batean— Behin entzun nuenez, gu ez omen gara kobazuloetan pintatutako animalien artean azaltzen.
|
|
|
Troia izeneko hiria hartu nahi zuten. Baina urtea
|
joan
eta urtea etorri, eta ezin zituzten hiri hartako murailak zeharkatu. Akilesek berak ere ezin izan zuen.
|
|
|
Orduan, bidatzur haietako bati jarraituz, beste bidatzur lodiago bat aurkitu nuen, eta horren hurrena are eta lodiagoa zen beste bat. Azken horren buruan, berriz, bide sendo eta zabala abiatzen zen, herri bateraino
|
zihoana
. Non gertatu han ostatu, herri hartan bertan gelditzea erabaki nuen.
|
|
|
Baina itzalak bere hartan, gortinen artetik atera gabe. Azkenean, gizonak etsi egiten zuen, eta aldameneko etxera
|
joaten
zen.
|
|
|
Eihera asko ziren inondik ere, baina horrek gutxi inporta zion balkoiko itzalari. Gortinetaraino hurbiltzen zen, baina aurrerago
|
joan gabe
. Eta hala egun batean eta bestean.
|
|
|
—Nik ez dizut nahi ukan nihauren buriaz beste egin —bizitu zen bera— Hori Jinkoaren kuntre aritzea duzu. Nik jauzi egin dizut zeren komentuala
|
joan
nahi baitut. Piarresek, enekin esposatu nahi dizu, ene burrasoek ere Piarres nahi dizue ezkongeitako.
|
|
|
Piarresek, enekin esposatu nahi dizu, ene burrasoek ere Piarres nahi dizue ezkongeitako. Baina nik komentuala
|
joan
gogo dizut. Horrendako eskapu nuzu, horrendako niagozu nagoen lekuan.
|
|
|
—Nahi baduzu, oraintxe bertan
|
joango
gara —luzatu nion.
|
|
|
Esaterako, ahala eduki eta Balantzategira itzuliko nintzatekeela idatzi nuen hasieran, eta aitorpen faltsuagorik ezin dut imajinatu. Balantzategira
|
joan
–Ezta pentsatu ere.
|
|
|
—Hori trufa duzu, Mo —atera zen bera niri azenario ttiki bat emanez— Zu ez zira neholaz ere zaharturik. Orhoit zite nola ibili zinen lehen aldiz, Altzurukura
|
joan
ginelarik. Trapataka egin zenuen ingurua.
|
|
|
Obra bat egiteko ez dago mintzatu beharrik, lana egitearekin aski duzu. Jainkoak Babelgo dorrea ez gorago
|
joatea
gogo bazuen, zergatik ez zizkien aitzur, pala eta pikatxoi guztiak kendu. Nik horixe egingo nuen han egotera:
|
|
|
Moja ttikiak
|
joanda
bezala segitzen zuen, eta zabal zabaldutako begi haiek ikara eman zidaten. Duda egiten zuen, agian fedea galtzeko zorian ere bazegoen.
|
|
|
Duda egiten zuen, agian fedea galtzeko zorian ere bazegoen. Eta fedea galduz gero,
|
joan
egingo zen komentutik. Horixe besterik ez nuen behar, halako segalari paregabea galtzea.
|
|
|
Pauline Bernardetteri segituan
|
joan
zitzaizkion estutasunak, eta bere begiak onera etorri ziren, onera eta hoberenera. Pozezko txinpartak azaltzen ziren beraietan.
|
|
|
Bastoia larruzkoa zen, puntaz aurrera eztena zeukana. La Vache qui Rit berarengana
|
joan
izan balitz, ezten hura sartuko zion lepoan.
|
|
|
Aldapa beheraren laguntzarekin abantada hartuz, zuzen zuzenean
|
joan
nintzen orduantxe ateratzen ari zen hortzaundiagana.
|
|
|
—esan nion erdi geldituz baina etzatekorik egin gabe. Izanez ere, gautzen ari zuen, eta Balantzategiko ukuilura
|
joateko
agintzen zidan Setatsuak.
|
|
|
—Lagun on ona, mundu honetan ez dago ordutan ibiltzea baino gauza hoberik —esaten zidan— Utz ezazu gaua gaueko mozolo, saguzahar eta abarrentzat, eta
|
joan
zaitez deskantsatzera. Loa galtzen duenak hurrengo eguna ere galdu egiten du.
|
|
|
—Dena dela, egon zaitez lasai. Hemendik bi ordura
|
joaten
bagara ere, Balantzategiko ukuiluaren ateak irekita egongo dira. Balantzategin nahi duguna egiten dugu behiok, paradisua da leku hau guretzat.
|
|
|
Ukuilura erretiratuko zarela zure lagun horri agur esanda. Esaiozu agur edukazio guztiarekin eta
|
zoaz
lo goxoa egitera. Gainera, ezagutu egin behar dituzu Balantzategiko beste behiak.
|
|
|
—Bada ea beste mordoxka bat hausten duzun. Mundu honetatik hogei hogeita bost hezur hautsi gabe
|
joaten
den behia, behi makala! Oso makala, gainera!
|
|
|
Basoa, baso itxia, hara hor zure benetako etxea!". Zenbaitetan, halaxe pentsatzen dut, zerbait oker
|
joan
eta basurde baten ahotsa eman zidatela, ez behiarena.
|
|
|
—Zeozer bada —komentatu zuen. Baina, berriro ere, bere burua beste norabaitera
|
joan
zitzaion, eta isildu egin zen— Oso jende gaiztoa, errotako jende hori —hasi zen gero, buruan zein pentsamendu zerabiltzan erakutsiz— Gaiztoak hortzaundiak, eta askozaz ere gaiztoagoa beste zahar hori, antiaju berdeekikoa. Nire barruko ahotsak berak, den borrokazalearekin, zahar horrengandik apartatzeko esaten dit.
|
|
|
Halere, ez nuen etsi eta, ardiak egiten duen bezala, nire burua entregatu; aldiz, bilaka jarraitu nuen, burdinazko hesiari tarteren bat aurkitu nahian. Hala, etxe atari bateraino iritsi nintzen, bertan zegoen ate erdi zabaldu bat aztertzeko asmoz edo; eta
|
banindoan
atea bultzatzera nire atzeko aldean ezten zorrotz baten zauria sentitu nuenean. Oinazez itsututa, jira eta kolpea tira nuen:
|
|
|
—Eta Eztenasi burua hautsi gabe
|
joan
–—erantzun zidan berak.
|
|
|
—Eta Eztenasi burua hautsi gabe
|
joan
–
|
|
|
Enborretarantz zuzen zuzenean abiatu eta, murrua saltatuz, marmitaz kanpo suertatu ginen. Handik istantera, biok korrika
|
gindoazen
ihesean.
|
|
|
—Goazen, bai —ametitu nion nik— Eta
|
joan
gaitezen azkar. Hartuko dugu deskantsu salbu jarritakoan.
|
|
|
Bide on bat bilatzen duzue beti, eta horrela behin ere ez zarete ailegatuko mendira. Mendira
|
joateko
, bide txarrak hartu behar dira.
|
|
|
Batzuek jarraitu egiten dute gorantz, goiko alde batean dagoen etxe bakartirantz edo, eta beti mehetuz, are eta gehiago mehetuz beti. Ondoren, etxe bakartiraino
|
joan
diren batzuk horiek hil egiten dira. Ia beti hil egiten dira.
|
|
|
Somete, mundu honetan ez dago behi makala baino gauza makalagorik.
|
Goazen
azkar bide txar baten bila!
|
|
|
Badakit laguna galtzea oso mingarria dela, baina paseatuz sendatzen ez den bihotzeko minik ez dago.
|
Zoaz
bada paseatzera, lagun, eta bila ezazu belar goxoa jateko. Ondo jatea ere ez da gaizki etortzen.
|
|
|
—hots egin zuen La Vachek haserre. Pazientzia galtzera
|
zihoala
iruditu zitzaidan. Baina bera jenioko behia bazen, ni ere bai.
|
|
|
Eta, elurtean harrapatuta gelditu nintzenean bezala, halaxe gertatu zitzaidan egoera hartan. Egun batean, haranean gora eta behera ibiltzeaz eta abioi eroriari begiratzeaz aspertuta, Balantzategi ondoko kanposantura
|
joango
nintzen hiru gurutzeen aurrean etzateko; hurrengoan, pentsu zakuen Chevrolet kamioiari itxoin eta korrika apustu moduko bat egingo nion Balantzategiraino.
|
|
|
—Mendian behera? Zerori
|
joan
zaitez, nahi baduzu! —erantzun nion desairea eginez.
|
|
|
Ni jaten aritutako belazea txuri zegoen; eta txuri hurrengoa; eta txuri beste guztiak ere. Belaze haiek guztiak zeharkatu eta etxerantz
|
joaten
zen bidea, berriz, ez zen inondik ageri, zuritasunean galdua zegoen.
|
|
|
" Orain nondik
|
joango
naiz etxera?", esan nion neure buruari harkaitz beltzerantz pauso batzuk emanez. Pixka bat larrituta nengoen.
|
|
|
—Lagun on ona —sartu zen orduan Setatsua, eta, aitortu beharra daukat, ondo sartu gainera, benetako lagun baten moduan— Badakit etxeko ukuiluan zure pareko korrikalaririk ez dagoela, baina otsoak zu baino gehiago dira inondik ere. Ez zaitez laukoan hasi,
|
joan
zaitez poliki eta geldiro, belar izpi goxoen bila arituko bazina bezala. Hartara, ez dizute segituan erasoko.
|
|
|
Hartara, ez dizute segituan erasoko. Atzetik
|
joan
bai, baina eraso ez. Odol hotza behar duzu, lagun.
|
|
|
Deiadar eginez, sekulako ostikoa eman nion, eta baita bete betean harrapatu ere. Hantxe
|
joan
zen gaixoa intzirika. Berarekin eraman zituen belarri eta begiak, berarekin eraman zuen ahoa, baina ahoko hortzik ez zuen eraman.
|
|
|
Edo otsoena gertatu eta askoz geroago ikasi nuen frantsesez esanda: ousontlesneigesd' antan. Zenbat urte
|
joan
ote dira betikoz urtu zirenetik. Zeren urtu egin baitziren, eta haiekin batera gure gaztetasuna ere urtu egin baitzen.
|
|
|
Eta mendea bera ere gaztea zen orduan, 1940an geunden eta; orain, berriz, mendea bukatzen ari da. Nora
|
joan
ote da dena! Ou sont les neigesd' antan. Ordu hartan, orain konturatzen naiz ondo, ia zoriontsu ginen, eta Setatsuarekin berarekin itxurak erakutsi baino hobeto konpontzen nintzen.
|
|
|
—Bada, esan egiten dizut. Antiaju Berde zure etxean azaldu zenean ere hala esan zenuen, pasadizo latz hura memorietara
|
joango
zela.
|
|
|
Eta ba al dakizu zer esaten dizudan? Bada, mendea aurrera
|
doala
, zu ere aurrera zoazela, den dena aurrera doala, eta ezin zarela mundu honetatik behi arruntak bezala joan. Gera dadila zure testigantza!
|
|
|
Eta ba al dakizu zer esaten dizudan? Bada, mendea aurrera doala, zu ere aurrera
|
zoazela
, den dena aurrera doala, eta ezin zarela mundu honetatik behi arruntak bezala joan. Gera dadila zure testigantza!
|
|
|
Eta ba al dakizu zer esaten dizudan? Bada, mendea aurrera doala, zu ere aurrera zoazela, den dena aurrera
|
doala
, eta ezin zarela mundu honetatik behi arruntak bezala joan. Gera dadila zure testigantza!
|
|
|
Eta ba al dakizu zer esaten dizudan? Bada, mendea aurrera doala, zu ere aurrera zoazela, den dena aurrera doala, eta ezin zarela mundu honetatik behi arruntak bezala
|
joan
. Gera dadila zure testigantza!
|
|
|
balantzategiarra izango nintzen, hantxe pasako nuen nire bizitzaren aurreneko aldia, aldirik garrantzitsuena; bertan geldituko zitzaidan bihotza itsatsita. Nahiz zaharra izan, nahiz etxe hartatik urruti hil behar gaur edo bihar, nire bihotzak Balantzategi maiterako bidea bilatzen du beti, eta auskalo, agian
|
joan
ere joaten da haraino ni lo gelditzen naizen bakoitzean. Esaera zaharrak dioen bezala:
|
|
|
balantzategiarra izango nintzen, hantxe pasako nuen nire bizitzaren aurreneko aldia, aldirik garrantzitsuena; bertan geldituko zitzaidan bihotza itsatsita. Nahiz zaharra izan, nahiz etxe hartatik urruti hil behar gaur edo bihar, nire bihotzak Balantzategi maiterako bidea bilatzen du beti, eta auskalo, agian joan ere
|
joaten
da haraino ni lo gelditzen naizen bakoitzean. Esaera zaharrak dioen bezala:
|
|
|
Eta txindurriek, erleek, tximirrikek, txepetxek, kaioek, zapelatzek, dortokek, gameluek, amuarrainek, lehoiek, tigreek, kanguroek, haiek guztiek eta beste animalia askok jakin egin omen zuten zenbat denbora edukiko zuten munduan. Azkenean, dena bukatutzat jo eta erretiratzera omen
|
zihoan
Denbora partitzailea.
|
|
|
Zer gogo duzu? Hemendik at
|
juan
, eta zulo txar batetan espalda hautsia egoitia?
|
|
|
Mundu honetan belar ederrak badira baina bihotzak dio
|
zoaz
Balantzategira.
|
|
|
Zuhaitzak ematen zuten, zuhaitz tontorrak. Aldi berean, nire belarria ere zorroztuz
|
zihoalako
, ur hotsa sentitu nuen, eta txorien kantua.
|
|
|
Ordubete, beharbada, edo ordu eta erdi. Bitartean, begi aurreko maindirea deseginez
|
joan
zen, eta gorpuztu egin ziren hasiera batean mantxa huts izandakoak; eta azkenean, norbaitek maindire hura urtu egin izan balu bezala, haren atzeko guztia agerian gelditu zen niretzat. Zuhaitzak, orduan, sendotu eta zuhaitz oso egin ziren:
|
|
|
Eta adarretan hostoak zeuden, berde ilun edo berde argi; eta hostoetan, xomorro eta larbak zeuden; eta xomorro zein larba haiengana txoriak inguratzen ziren jatera, buru txuribeltxak, buru gorriak, isats luzekoak edo laburrekoak. Urrutirago, basoa kolpetik bukatzen zen, eta belaze bat azaltzen zen jarraian, belaze zabal bat erreka bateraino
|
zihoana
. Erreka haren gainean, berriz, errota zahar bat ikusten zen, eta errotaren atzeko aldean, berriro ere, basoa.
|
|
|
Marru itsusi bat egin, eta alde egiten hasi nintzen. Eta hala pentsatu nuen erdi korrika erdi arrastaka
|
nindoala
: " Maldizio bat esango dut bizitzak egin didan joeragatik!".
|
|
|
Jakina, ikara pixka bat ere ematen zidan leku hartara hurbiltzeak, ez baitzitzaidan burutik
|
joaten
hortzaundiekin han pasatako larritasuna. Baina arriskua bera ere erakargarria zen ordu hartan:
|
|
|
Halere, ez zuen jostaketa hark luzaro iraun, zeren, negua hurbilduz
|
zihoanez
, baso guztia soilduta gelditu baitzen haran gailurretik hasi eta erreka ondoko zuhaitzetaraino. Adar jostaketa egitea pentsatu nuen orduan, zuhaitz adar ttikiak noiz erori zain ibiltzea, baina etsi egin nuen segituan:
|
|
|
Nahiz ni orduan konturatu ez, Bakardadek emana zidan bere kolpe azkena, eta —hondar gainean ahuspez eroritako behi afrikarrak bezalaxe—, sartua nintzen deliriotan. Munduarekiko harremana galduz
|
nindoan
apurka apurka. Laster utzi egingo nion jateari eta edateari, eta hantxe geldituko nintzen betikoz, Venus edo Artizar hari begira, estatua baten moduan.
|
|
|
Iduri izan zuen gurpil handi bat, ordu arte lokatzetan frenatuta egondako gurdi gurpila, libratu egin zela eta jiraka hasi, eta gero eta abantada handiagoan. Eta, jiratzen zuenarekin batera, gurpil hark —Sekretuen Gurpil Handiak, noski—, bere lokatz izpiak botako zizkigun; lokatz izpi on onak, gure galderei erantzun eta Balantzategiko egiaren forma hartuz
|
joango
zirenak.
|