|
2000
|
|
|
1995ean 10.000 lagunetik gora bildu ziren Boisen. EEBBetako alde guztietatik ezezik, Mexiko, Uruguay, Kanada eta Euskal Herritik
|
joandako
jendea elkartu zen. Aurtengorako Australia, Peru, Kanada, Ingalaterra, Mexiko eta Euskal Herriko jendea gerturatuko da euskal nortasuna eta kulturaren gorazarre egingo den festara.
|
|
|
Ireki nuen meza liburua eta bi marrazki haiek ikusi nituen: ...tuak eta hamar manamenduak signifikatzen zituztenak; zubi azpian infernu izugarri bat zegoen eta zubitik gizon emakumeak eta neska mutilak zihoazen, xuxen baino xuxenago, bekaturik egin ez zutelako eta zubia, halatan, osorik zegoelako; eskuineko orrian, berriz, antzeko marrazkia zegoen, baina zubiak zartatuak eta hautsiak zituen pilareak eta harroinak, eta zubia goiti beheiti zihoan, baita zubitik
|
zihoazen
jendeak ere, infernuko garretarat... Eta nik, istant batean, goiti beheiti zihoazen jende haien artean ikusi nuen neure burua, eta are gehiago asaldatu nintzen...
|
|
|
ezkerreko orrian hamar harroineko zubi bat zegoen, hamarrak numeratuak eta hamar manamenduak signifikatzen zituztenak; zubi azpian infernu izugarri bat zegoen eta zubitik gizon emakumeak eta neska mutilak zihoazen, xuxen baino xuxenago, bekaturik egin ez zutelako eta zubia, halatan, osorik zegoelako; eskuineko orrian, berriz, antzeko marrazkia zegoen, baina zubiak zartatuak eta hautsiak zituen pilareak eta harroinak, eta zubia goiti beheiti zihoan, baita zubitik zihoazen jendeak ere, infernuko garretarat... Eta nik, istant batean, goiti beheiti
|
zihoazen
jende haien artean ikusi nuen neure burua, eta are gehiago asaldatu nintzen...
|
|
|
Eta hortzak ere zuri zuriak zituen eta halakoak izan zituen gerora ere bizi izan zen artean; eta nik galdetzen nion zergatik zituen hortzak hain zuriak, zeren ikusten bainuen ezen adinean gora
|
zihoan
jende gehienak belzturik edo usteldurak jorik zituela, hainbat hortzen eskas ez zenean, eta Felisak ihardesten zidan ezen gauero gauero egiten ziola otoitz santa Apoloniari, 2 santa martiriak haren hortzak eta haginak zain zitzan.
|
|
|
Eta musika akabatu, eta geletarat
|
zihoan
jendearen urratsak aditu nituen, irri batzuk ere bai, eta gero isiltasuna, anaiaren aztarnarik ez...
|
|
|
Hurrengo egunean hartu genuen trena Bartzelonan, etxerantz. Merkantzia trena zen, jendez betea, gure moduan etxera
|
zihoan
jendez betea. Ez dakit nondik norako ibiliak egin genituen trenean, nolakoak izan ziren bidaiako gorabeherak.
|
|
2001
|
|
|
18 urteko gazte bat doa, egin dezakeen baino lan gehiago eraginez borondatea zurgatzen zaio eta azkenean egiturak dira nagusitzen direnak; eta militanteak eskubiderik gabe daude. Horregatik ez
|
doa
jendea.
|
|
|
Tarahumara umeak herrokan, konkorturik eta lasaigarriz zintzurreraino emokaturik, jiten zitzaizkidan, gordeka bezala, sos bila. Begi hil haiek oro noiztenka zoro etxetik eskapatzen ziren, baina ez luzerako haatik, laster anbulantzia herotsak hautematen zirelako, lanetik apartamentu hitsetara presaka
|
zihoazen
jendeen bakea kabala sangreatu oihu larrutuz hausten zutenen harrapatzera. Erreka anderea ez zen Antonin Artauden kidegokoa.
|
|
2002
|
|
|
Egia ere bada ondokoa: sinetsirik ere
|
badoala
jendea lubakietara, bere fede eta konbentzioak defendatzera. Hain dira sinesmenak indartsuak eta gizakiarengan barru barruraino errotutakoak, ezen ulergarria egiten baitzaigu inork bere odola horien alde ematea eta duen guztia?
|
|
2003
|
|
|
Prozesioetan, adibidez, normaltzat jo daitekeen harreman erlijiosoa eman zitekeen bezala, harreman politikoa ere ematen zen batzuetan. Eta batzokietara, edota Hego Ameriketako Euskal Etxeetara
|
zihoan
jendeak, kultur harremanak izatea nahiko zuen, baina baita harreman politikoak ere. " Guneak, helburu zehatz bat izan dezake, baina gero, horren inguruan, beste mota bateko harremanak sortu ohi dira beti.
|
|
|
gehiago kopiatzen da, merkeagoa da, etxean egin liteke... baina hurrengo kate begia ez da betetzen: ez
|
doa
jende gehiago kontzertuetara. Eten bat dago.
|
|
2004
|
|
|
Igande arrastia da hau idazten ari naizela, bozketa eguna Espainian. Mendebaldeko gizalegearen festa, beraz, eta Hego Euskal Herrian ere hor
|
doa
jendea hautesbarrutietara bidean, saldoka joan ere. Herenegun, berriz, alternatiba autogestio zaleaz eztabaidatzeko mahai ingurua bertan behera geratu zen Bilboko Likiniano topagunean, lirikarako garairik onenak bizi ez ditugun seinale (eta, hala ere, esperientzia benetan interesgarriak ari dira ernetzen ildo horretan).
|
|
|
|
Badoa
jendea, beraz, boza ematera eta bada noren alde bozkatua, bai horixe: Falange Española de las Jons, La Falange, Democracia Nacional edota Irak bonbaz jostea defendatu zutenekin hasi eta ezkertiar usaineko aukeretara arte.
|
|
|
Nire poza, auzoko autobusa hartu nuenean, Groserako bidean! Nire alaitasuna, Grosen jaitsi, eta Atotxara
|
zihoan
jende uholdearekin bat egin nuenean! Nire emozioa, Atotxan sartu, eta berdegunea ikusi nuenean!
|
|
|
Fermin ia garrasika aritzeak kanporantz
|
zihoan
jendearen arreta bereganatu zuen. Baxuago aritzeko keinua egin zion eskuekin.
|
|
2005
|
|
|
Aurretik erromesak, haien atzetik lapurrak, gero sendagileak, perratzaileak, arotzak, handik zebiltzanei zerbait saldu nahi zietenak... mundua! Gauza jakina da XII. mendean Igeldo eta Usurbilgo tarte horretan zegoen ospitaleko gaixoak kanpoan uzten zirela, pasabidean
|
zihoan
jendeak ikus zitzan, ea norbaitek zioen: honek duen gaixotasuna ezagutzen dut, badakit nola sendatzen den; halako sendabidea eman behar diozue...
|
|
|
Bainan garaiak aldatu dira. Eliza aldatuz doan mendeari jarraiki behar zaio; zaldizelako zaldaria emateko partez, zaldia aspaldi ahantzirik beribilez
|
doazen
jendeei, gaur beribilek behar duten erregaia eskainiz. Erranen didazue egia egia dela eta Jesusen Berri Ona ez dela aldatzen.
|
|
|
Ikusi dudanez, poesia errezitaldietara ohi
|
doa
jendea eta bertan begiak itxita aditzen ditu poemak...
|
|
|
Korrale tabernara ere sartu ziren. Bost polizia, eta" bi behintzat" armak erakutsiz; tabernariari musika kentzeko esan eta Korralen kafea hartzera
|
joandako
jendeari paretaren kontra jartzeko esan zien. Ondoren identifikatu egin zituzten.
|
|
2006
|
|
|
Baina ez da bertsolaria izatea bakarrik; plazandrea edo plazagizona ere izan behar zara eta, jakin behar duzu jendeak ez antzematen zuri zein egoeratan zauden. Azken finen zu hara
|
zoaz
jende horren nahia kunplitzera eta ezin duzu ibili zure penak kontatzen!
|
|
|
Kanpoan hozkirria zen. Su festak ikustera
|
joandako
jendeak tapakiak eta erabili zituen izterrak berotzeko. Charliek ez zeukan jakarik eta mahuka hutsik zegoen.
|
|
2007
|
|
|
Egia auzoko Bukowski tabernan hasi zuten kale buelta, Gigi etxeraino joan baitzitzaion bila, eta bertan hartu zituzten aurreneko garagardoak. Gero, su festei ihesi Txatarmanerako bidean hasi zirenean, Kontxa aldera
|
zihoan
jende oldearekin aurrez aurre egin zuten. Deskuiduan, Igorren errautsak haizatu zituzten egunean ezagutu zuen zinegotzia ikusi zuen hondartzarako bidean.
|
|
2008
|
|
|
hiri bakoitzak, herri bakoitzak bere nortasuna du, eta sentitu egiten dut. Dublinen, Temple Bar en bazaude, kaleak estuagoak direla ikusiko duzu, musikari asko ikusiko dituzu, bizitza handia… Hemen ere, arratsaldeko 18:00etan Alde Zaharrera
|
joanez gero
jendea ikusten duzu… Jendearen izateko erak ere markatzen du leku baten nortasuna.
|
|
|
Ni joanzalea naiz baina askotan ez dakit zer ikustera joaten naizen, han dauden lanak ala han dabilen jendea. Zein da Guggenheimera
|
doan
jendearen profila eta beste museoetara doanarena. Zer publiko dauka arteak?
|
|
|
• 2007ko Nafarroa Oinez jai egunera
|
joandako
jendearen gogobetetze maila ebaluatzea.
|
|
|
Periferiako auzoetara
|
nindoanean
jendeak galdetzen zidan: Neuk ere museora joateko aukera izango dut?.
|
|
|
Zabalduta zegoen paraje haietan euskal barkuek kristalezkoa zutela azpia eta horrexegatik arrantzatzen zutela horrenbeste. Kristalezko azpi hori ikustera
|
zihoan
jendea.
|
|
|
Gobernutik eta hainbat erakundetatik une hartako AEBen erretratua egitera bultzatu zituzten idazleak, estatubatuarra izatea zer den adieraz zezaten. Liburu sail batzuk sortu zituzten xede horrekin, eta sail horietako batean argitaratu zen, 1942an, Miriam Isasi eta Melcena Burns Dennyren White Stars of Freedom, Euskal Herritik AEBetara
|
joandako
jendea erakusten duen liburua. Liburu horien bidez, AEBetara joandakoei erakusten zitzaien hiritar izateko estatubatuar izan behar dutela lehenik.
|
|
|
Atzo ilunabarrean euskal presoen hainbat senide eta lagun bildu dira Donostiako Kursaalaren atarian. Zinemaldira
|
zihoan
jendearen arreta erakartzen saiatu dira. Gaixotasun larriak pairatzen dituzten 14 euskal presoen egoerak ekarri dituzte gogora eritasun zerrenda luzea emanez:
|
|
|
partikularretik unibertsala aditzera ematea posible den galde eginez, edo unibertsaletik partikularra ulertu behar ote den galde eginez. c) Jende eta denboraren arteko harremana: jendeak denboraren joana bizitzeko dituen bideez galde eginez, edo denboraren
|
joanak
jendearen nortasunean duen eraginaz galde eginez.
|
|
|
Hau harridura! Bertsularien ganat
|
doa
jendea zerbait gehiago jakin nahitan. Bainan lasterrenik hurbiltzen direnetan kausitzen dira Bittor, Marie Leona, Mikele eta haiekin Petan Gorria, hau ere dolutan
|
|
2009
|
|
|
Etxartek eman du azalpena: " Azkenaldian gauza autobiografikoetara, edo leku baten egoera azaltzera
|
doa
jendea komikigintzan. Horregatik, gure komikiak antz handiagoa du Luther Blissetekin [talde lanarekin eta errealitatearen eta fikzioaren arteko mugekin jolasten duten zenbait egilek darabilten seudonimo kolektiboa], adibidez, komiki horiekin baino".
|
|
|
Aste Santuan, barikua kenduta, goizeko seietatik aurrera ei zeuden mezak, konfesiora
|
zihoan
jende ugaria eta konfesio luzeak zirela eta. Hainbati lotsa ematen zion konfesatzera joaten ikus zezaten, eta eguna argitu aurretik ateratzen ziren elizarantz.
|
|
|
–Nahiago izan zuen frontera
|
joan
jendea fusilatzen segitu baino.
|
|
|
Baina Euskal Herritik
|
joandako
jendearen artean bereizketa oso bortitza gertatu zen eta, adibiderik argiena Uruguaiko Gerra Handian dugu. 1839 eta 1851 urteen artean egondako Gerra Handia edo Troia Berriko gerran gertatutakoa (Irigoyen, 2001) besterik ez genuke ikusi:
|
|
|
Hiru urte daramatzagu eta pozik gaude lortzen dugun audientziarekin. Baina niretzat audientzia baino baliagarriagoa da kalean
|
zoazela
jendeak saioa gustura ikusten duela igartzea. Gabonetan hiru asteko oporrak eduki ditugu, eta bueltan, lehen saioak audientzia oso ona izan du.
|
|
|
Ez zait gustatzen kaletik
|
noanean
jendeak ni ezagutzea, geratzea. Gainera, batere lotsatia izan ez arren, lotsatu egiten naiz...
|
|
|
Baina hiriko beste txoko batzuk ere lepo bete ziren musika entzuteko gogoz
|
joandako
jendez. Konstituzio plazan, 21.000; Bulebarreko kiosko bandak entzutera, 6.200; leku berean, gaueko kontzertuetan, 4.000, eta gauez Pasealeku Berriko berbenetan 1.000 lagun izan ziren.
|
|
|
Calbetón kalean sartzean, bostehunen bat lagun izango ziren. Espaloietan
|
zihoan
jendeak, edota tabernetatik irteten zenak, aho zabalik, harrituta begiratzen zuen, ikusten ari zena sinetsi/ ez sinetsi. Hala ere, haietako asko sartu egiten ziren manifestaziora.
|
|
|
Kornetak jo zuenean fusilek su egin dute, oihuak auhen dira orain, ume batzuk kanoi ketsuen aurrean zaldi putinkarien artean, muin kondarrak," Norbaitenak izango ziran haiek ere!", listua bezala arbolan itsatsiak. Zaldiak ihesi
|
zihoan
jendeari oldartu zaizkio, berak ikusia, etzandakoak hankapean hartuz. Gizon batek laster egiten du Ulian gora, mahuka hutsa airean luze bandera zahar.
|
|
2010
|
|
|
Norberaren egoera onena ez dela sentitzean ahuldu egiten zara, baina bakarrik ez zaudela jakiteak aurrera egiten laguntzen du Egonkortasuna eman diote, bai jantokiak berak eta bai horren bidez egin dituen zenbait ikastarok ere. Berak badaki zer den lehen aldiz Paris 365en sartzea, eta bertara
|
doan
jende berriari bultzada ematen saiatzen da orain: Giro xumea dago Paris 365en, apala bezain eskuzabala.
|
|
|
Contra natura da koitoa luzatu nahi izatea. Aldiz, erremedio psikiatrikoen mende jartzera
|
goaz
jende normalak".
|
|
|
Marcelo Cardona, Castelldelfelseko tren istripuaren lekuko batek baieztatu duenez, lurpeko bidea jendez lepo zegoen eta ezbeharra jazo baino segundo batzuk lehenago, hondartzara
|
zihoan
jende uholde batek trenbidera jauzi egin zuen.
|
|
|
|
zihoan
jendea akabatzeko. Baina guk denok genekien
|
|
|
Gurs en eta gainerako kontzentrazio esparruetan Frantziak hartu zituen euskal errefuxiatuen kopuruak gorabeherak izan zituen. Esan gabe
|
doa
jenderik gehienhasiera hasieran egon zela itxidura hauetan, hau da otsaileko lehen egunetan, eta, esan dugun bezala, ia ia lehenengo egunetik hasi zen Frantzia aberriratzeak arintzen eta errazten.
|
|
|
" 10 urtetik gorakoek har dezakete parte, eta txikiagoak direnak euren gurasoen ardurapean joan dira. Gainera, nahi izanez gero, edozein tokitan utz daiteke ibilbidea, atzetik kamioiak, autobusak eta beste
|
baitoaz
jendea jasotzen" adierazi zuen Gerrikagoitiak. Antolatzaileek igandean animatu eta bizikleta hartzeko deia egin zieten sakandar guztiei.
|
|
|
Mugimendu guztia, une hartan, kanpoan zegoen. Errepidean lanera
|
zihoan
jendearen autoak pasatzen ziren etengabe. Herriko etxe gehienetan piztuta zeukaten sukaldeko argia.
|
|
2011
|
|
|
Trenean noa Londresko aireporturantz eta jendearengan jarrera susmagarriak ikusiko ote ditudan arretaz begiratzen dut norbait bagoira sartzen den bakoitzean. Besteetan baino erneago
|
doala
jende guztia iruditzen zait. Ez daude normalean bezala egunkaria edo liburuak irakurtzen.
|
|
|
hutsaren hurrengoak, irabazlearen memoria areago distirarazten dutenak. Kuraiarik ez dute.Nora
|
goaz
jende horrekin. Ez baitigute beste biderik uzten:
|
|
|
" Atzoko ederrena izan zen euskara Arriagan sartu zela galaz jantzita; eta hori, oso ederra da... oso ederra. Antzokia beteta zegoen, 1.200 pertsona zeuden, goi mailako literatura entzutera
|
joandako
jendea. Hori egiteko 200.000 euro, niri ez zait garestia iruditzen".
|
|
|
Kontzientzia handia zegoen, eta euskara trinkotzea nahi genuen", azaldu digu Juanja Iturraldek, Zaldiko Maldikoko sortzaileetako batek. Zaldiko Maldikoren sortzaileek oso gogoan dute elkartearen sorreran euskarak ez zuela inongo onarpen ofizialik; eta are gehiago, sasoi hartan herrietatik Iruñera
|
joandako
jendeak euskaraz hitz egiteko lotsa zuela. " Orduan euskararen presentzia oso urria zen eta horrekin apurtu beharra zegoen; hortaz, kultura ekitaldiak modu intentsoan antolatzen hasi ginen; ez zituen beste inork antolatzen", azaldu digute.
|
|
|
Antolatzaileak pozik azaldu dira deialdiak izan duen erantzunarekin. Azpimarratu nahi izan dute Debagoiena osotik
|
joandako
jendea bildu zela.
|
|
|
Inor ez gaude libre halako gauzetaz, eta gertakari hauek inoiz ez zaizkigu ongi etortzen, baina halako ezusteko baten aurrean batek galdetzen dio bere buruari: zergatik beti
|
doa
jende ona, hor barna dagoenarekin. Ez dakit, patua izango da, beti esaten den bezala.
|
|
|
Anne bertan geratu da zutik, burua makurtuta. Baina, nahi gabe bada ere, begiradaz barmanari jarraitu dio, ikusten du nola
|
doan
jende artean bati bultza besteari bultza Élianeren bila. Bertara iritsita, makurtu denean, Annek mugimendu bortitz bat egin eta hortz artean estutu du ezpaina; ikusten du nola jasotzen duen Élianek, nekatuki, bere buru horaila, nahasia; bien begiradek topo egin dute, une batez tinko mantendu dira elkarri adi adi begira, ke lainoan zehar, aurpegi hordi eta ergelen gainetik.
|
|
|
STOtik ihesi
|
zihoan
jendea. Erresistentziako jendea?
|
|
|
Badakit udazkeneko arratsalde batean igoko naizela hiria gurutzatzen duen autobusera eta eramanen nauela denbora galdu batean madreselbek usaitzen zuten auzo isilera.
|
Zihoan
jendea jaisten joan baita han, geltoki harrigarrietan, eta urruneko tren gorri baten geziak abiadura ezarri baitio karriketako gelditasunari, azkenerako bakarrik eta azken bidaiari jaitsiko naiz ni ere hiriaren bazter batean, eseriko naiz han nonbait eguzki epelari bizitzaren nekea aitortuz eta lokartuko naiz agian betirako azken unean bakean neronekin ororekin bakean.
|
|
2012
|
|
|
Euskararen egoera historikoki oso zabalduta dago Barakaldon euskara XX. mende hasierako immigrazio tasa altuaren eraginez galdu zela, baina hori ez da guztiz horrela. historiari begirada bat ematen badiogu, konturatuko gara XIX. mende bukaeran antzinako Foru Sistema porrot egiteko zorian zegoenean, euskal herrian euskara ez zela sozialki estimatua; horregatik, burgesiak (Bizkaikoa batez ere) euskara baztertu zuen, gaztelaniari lehentasuna emanez. Garai hartan, erregimen zaharrak bizirik zirauen esparruetan mantentzen zen osasuntsu euskara, baina modernizazioaren ondorioz, baserritik kalera
|
zihoan
jendeak gaztelania hartu zuen harreman hizkuntzatzat. Gauzak horrela, hiri tankerako giroetan, euskarak ez zuen inolako funtziorik betetzen.
|
|
|
Aurreko puntuetan irakurketa partzial bat egin dut nahita. objektuei buruz edo objektugintzari buruz aritu naiz. erdal estatua eta harekin batera estatuaren tankera eta natura hartzen
|
zihoan
jende nazionalizatuak (gizon heldu kaletar, burges, letratu eta bidaiatu hark) euskalduna nahikara asmatu nahi izan zuen hainbat helburu eta funtziotarako. hala ere, identitate politikoan eta batez ere diferentzia estetikoan asmatze hori berariazko eta beregaineko proiektu bihurtu zen: humanismoaren oldeak hartaraturik, euskaldunak sortu beharraz kontzientzia hartu zuen euskal zergintzak. orduan hasi ziren serio euskal jende berria sortu nahian:
|
|
|
–Hurrengoa?!? Goizeko 8:20 ziren eta Andreas Friedrichstraße kaletik barrena
|
zihoan
jende andanarekin batera, opiltxoari hozka. Ofizinako txirrina jo eta berehala ireki zioten atea.
|
|
|
Pirata bihurtzea zen haien asmoa, eta espainiarrei lapurreta egitea, ezinezkoa zitzaiena gizon gehiago eduki arte. Baina lehenik ontziko merkantzia saltzea erabaki zuten, eta gero Madagaskarrera
|
joatea
jende bila, batzuk hil ere egin baitziren, preso nindukaten bitartean. Hainbat astez itsasoan ibili eta indiarrekin tratuak egin zituzten, baina ez nekien zein norabidetan zihoazen, oso zaindua bainengoen neure ganbarotean, noiz hilko ote ninduten zain, mehatxu hau egiten baitzidaten sarri.
|
|
|
Errepidean, atseden hartzeko, ez
|
joan
jende gutxi dagoen lekuetara. Ibilgailuetan, ez utzi agerian baliozko objekturik.
|
|
|
Isilean egin dute, nork bere erara ingurukoari begira, Udaletxeko Plazarainoko bidea. Multzoka
|
doa
jende asko; gehienek, mezatarako asmoarekin, eskaileretan gora egin dute; ez dira gutxi Museo de Navarrarako bideari jarraitzen diotenak, eta banaka batzuk Santo Domingoko aldapan behera doaz pauso errazarekin.
|
|
|
Kalean gora
|
nindoala
jendearen iseken beldurrez, Bentako Manuela ikusi dut arropa esekitzen bere etxe aurreko landaresian.
|
|
2013
|
|
|
Interesa duten herritarrek udalean informazioa eska dezakete eta horiek erosteko interesa badute nola egin behar duten azaltzen zaie. Baina Zaballosen iritziz salmenta" oso poliki
|
doa
jendeak hauek erosteko zalantzak azaltzen dituelako, aparkalekuaren jabetza ez delako beraiena". Arrazoi hau medio, PSE EEko udal ordezkariak dio guztiz ezberdina dela Okendo eta Michelingo garajeen egoera.
|
|
|
leiho etzanetik zango gehiago ikus zitezkeen igarotzen. Beren egitekoetara
|
zihoan
jendea zen edo beren egitekoetatik zetorrena.
|
|
|
Gainera, hari esker, euskaldun askoren idazlanak iritsi dira irakurleenganaino, bestela ahaztuta zeudenak. Liburuak hara joan ziren euskaldunak nolakoak ziren deskubritzeko aukera ematen du; neurri handi batean, hemendik
|
joandako
jendeak hitz egiten du, beraien narrazioak dira eta hori garrantzitsua da. Haien ondorengoekin harremanak izan al dituzu?
|
|
|
Hara, nonbait, egun hartan bildutako jende piloak ikasi beharreko lezioa.Hilerria ez dago aparte, eta bertara bidean, Machado eta ama bizi izandako etxe ondoan hasten da poetari eskainitako kale estua, eta handixe oinez jarraituta, lorategiak lorez gainezka dauzkaten etxe baxuen artean, berehalako batean iritsi gara hilerriko atera.Irekita dago, eta sartu orduko ikusi dugu hilarriaren gainean Errepublikaren bandera ezarrita duen hilobia, eskuin aldean. Bi plaka ofizial dauzka bertan, idazlearen aipu banarekin.Lore batzuk ere badaude,
|
joandako
jendeak poetari eskainiak. Guk paperean zerbait idatzi, eta papera bertan uztea pentsatu dugu, gure omenaldi xumearen lekuko.Jarleku bat behar idazteko, eta pareta kantoian ikusi dugu bat, eta alboan gizon edadetu bat dago eserita.
|
|
|
Printzipiorik bazenu jakingo zenuke honengatik
|
doala
jendea infernura.
|
|
2014
|
|
|
Kantabriako txapelketan aritu den Maria Ballester jokalariaren hitzetan, egiteko gai direna erakutsi nahi dute joko eremuan, eta hain justu hori ikustera
|
doa
jendea hondartzara. " Bost axola du ederrago jantzita goazen ala ez", adierazi du.
|
|
|
Bizi dugun zapping aro honek dena jarri digu eskura, baina arreta galarazten digu. Atxagak dio ez dela aro onena literaturarako, dena oso azkar
|
doanez
jendeak ez daukala pazientziarik liburukote bat irakurri edo blog bat jarraitzeko. Hori musikari aplikatzen ahal zaiola dirudi, baina niri bost.
|
|
|
Munduak biraka jarraitzen du eta istorioak aurrera
|
doaz
Jendea joan eta etorri egiten da baina ez ditugu inoiz ahazten.
|
|
2015
|
|
|
Hala, kartzela atarian hazi naiz. Orduan, logela kolektibo amaigabeetan metatzen zituzten preso politikoak, eta bisitara
|
joatea
jende askorekin topatu eta kontzientzia politikoa elikatzea zen. Elkartasun sare sendo bat ehundu eta erresistentzian kausitu genuen zoriona.
|
|
|
Aukeren lurraldea delako edo bizimodu bila
|
joandako
jende askoren helburu delako, Ameriketan sentsazioa duzu nahi duzun oro aurki dezakezula. Ez zait harrigarria egiten, adibidez, denboran bidaiatzeko hainbeste film eta telesail egitea Obamaren herrialdean, ematen baitu berrogeita hamar urte aurrera edo atzera egin ditzakezula pasaporterik erakutsi gabe, herrialdearen punta batetik bestera.
|
|
|
Iñakik erne egon beharra zeukan errepideak ez nahasteko. Udako egun eguzkitsu bat zen, eta arratsaldeko zortzietan ez
|
zihoan
jende askorik autobusean, ez zegoen hondartzarik haren ibilbidean. Xehetasun guztiei erne zihoan Iñaki, nahiz eta ondo zekien non jaitsi behar zuen.
|
|
|
Pausoa bizkortu eta Trinitateko Ermita aldera
|
zihoan
jende oldean murgildu zen. Oihu eta garrasien gainetik, batukada erraldoi baten danbor kolpe ozenak dena gor bihurtzen zuten.
|
|
|
edozer esan, edozer idatzi, edozer ikusi eta edozer eskatu. Badirudi informazio bereziaren bila
|
doala
jendea: kultura arrotzak, musika desberdinak, ez-ohiko sexu entretenimendua, identitate bitxiak eta abar.
|
|
|
Atzeko automobilean
|
zihoan
jendearengana hurbilduta jarri hadi Gorkaren ondoan agindu nion txoferrari.
|
|
|
Eta heriotzak berak baino nolakoak asaldatu zuen. Heriotzari arrazoien bat bilatu nahian
|
zihoan
jendea kalean behera, pauso motzean, marmarka, erlategia zirudiela.
|
|
|
Hori bakarrik ez: bizikletan
|
doanean
jendearen animoak ere gustura jasotzen ditu. Hala dio Josuk:
|
|
|
Ez da bakarra, ez da gutxiagorako: euskal foruen sinboloa dagoen herrian zibilei egindako erasoa azoka egun batean, hegazkinak bonbak botatzen, herria sutan, esne beltza, hegazkinak ihesi
|
zihoan
jendea metrailetaz errematatzen, haurrak negarrez, giza kea. Baina Gernika ez da Gernika bakarrik.
|
|
|
Historia horrek baditu zenbait ondorio. Erdal estatua eta harekin batera estatuaren tankera eta natura hartzen
|
zihoan
jende nazionalizatuak (gizon heldu kaletar, burges, letratu eta bidaiatu hark) euskalduna nahikara asmatu nahi izan zuen hainbat helburu eta funtziotarako. Hala ere, identitate politikoan eta, batez ere, diferentzia estetikoan asmatze hori berariazko eta beregaineko proiektu bihurtu zen:
|
|
|
Larunbat sainduz gaueko beila eta ondotik Bazkoko meza 21:00 orenetan Jondoni Bixintxo elizan; ospakizun huntan bataioko sakramendua errezebituko du emazte heldu batek. Bi urte huntan ari da horri buruz preparatzen; erran gabe
|
doa
jendea handizki gomitatua dela bere ingururat. Bazko igande eguneko mezak izanen dira Arruntzan, Jatsun eta Larresoron 10: 30etan.
|
|
|
Filipe Beitia Baionako seminarioko superiorrak du kasu huntan apezpikua ordezkatuko. Ospakizuna 10: 30etan Jondoni Bixintxo elizan eta erran gabe
|
doa
jendea nonbrean gomitatua dela meza hortarat.
|
|
|
Ernio mendia ezaguna da azken patarrean ezarria den kurutze andana haundiaren gatik. Manuel Lasarte bertsulari zenaren" Gordeak neuzkanak" liburuan bada 1962ko argazki bat zointan ikusten baitira ortzirale sainduko beilara
|
zoatzin
jende lerro luzeak. Ernio eta Gazume mendien arteko" Zelatun" lepo zoragarrian leizar ondo ainitzen artean badira aterbe batzu, zointan ibiltariei janari eta edariak saltzen baitizkiete.
|
|
|
Ez da deneri emana toki hortan kantatzea eta hortarako galde berezia egina zuten Urkoitarrek. Erran gabe
|
doa
jendea xoraturik egon zaiotela entzuten, nola ere berak hunkiak izan diren aukera hortaz.
|
|
2016
|
|
|
Seguru nago emazteak maitale gazteren bat aurkitu duela. Urteak dira bi kideren artean emakumeen arropa denda bat ireki zutela hirian, eta dotore jantzita ibili ohi dira, dotoreegi esango nuke, eguneroko joan etorrian eta etxeko ezkaratzetik presaka ateratzen denean edo edozein bazterretan bere Smart berdea aparkatu eta kalean barrena lasterraldi laburrak eginez
|
doanean
jendeak burua itzuli ohi du, kale garbitzaileek esate baterako, edo udaltzainek, ezkontza batera berandu doan emakume bat iruditzen baitzaie. Orain, ordea, kolpetik bakero estu eta elastiko urrietara itzuli da, hain urrietara non adatsa kokotean biltzeko dotoretasun ikasi batekin eskuak goititzen dituenean zilborra erakusten duen, inoiz lotsagarri gelditu gabe, hala ere.
|
|
|
Eta nola? ...n barne zegoena oraindik, egunez egun dirua aurrezteko gai izan naiz orain arte, zenbat egun igaro diren dagoeneko, begira leihotik nola udazkena bertan den, hostoak dagoeneko zoruan, laster lupetz bihurtuta, pisamierdasak armairura, hori ondo baina botak oraindik ez ditut jantzi nahi, baina besterik ere ez daukat, korrika egiteko plaierekin ez naiz ibiliko, holako oinetakoekin egunerokoak egitera
|
doan
jendea ez dut batere atsegin, askotan kirolik sekula egiten ez duen jendea baita, eta begira, buf, eskerrak lagunak oinetako lar arruntak dituen, nautiko antzekoak, hara bestea?
|
|
|
Pentagrama amaitua dago. Apurka apurka, hurbilduz
|
doa
jendea: bi, hiru, hogei, ehun pertsona.
|
|
|
MERA: ...ukete lagundu, errextu eta ez trabatu(...) Oraiko egunean, erosi nahi duzularik edo oto bat, edo menaioko puska, edo beste edozer, saltzaleak etxerat etortzen zaizkizu zuk behar duzunarekin(...) Hek ba laguntzen zaituztela eta kasik bortxatzen eskas duzunaren biltzerat(...) Hola behar zinukete zuek ere izan(...) Jendeari nahi badiozue zerbitzu egin, diozuen bezala, emozkitzue aisetasun guziak(...)
|
Zoazte
jendeen etxetarat, jendea zuen ondotik behin eta berriz ibilarazi gabe(...) Eskaint jenderi errextasun guziak(...) Ezar heien eskutan paperak prest. Hola duzue jendea tentatuko etxe egiterat, eta ez zuen molde bihurri, ezazol eta etsigarriekin
|
|
|
JENDARMEA: Norat
|
doaz
jende horiek?
|
|
|
Hau da egoera normala eta ohikoa. Aitzitik, Afrikan apur bat ibili denak badaki, antzeko egoera batean, normaltasuna dela gogoeta egitea," pareko horrek garbituko ote nauen", eta diskoteka batera
|
joanez gero
jendeak botilatik edaten duela kontsumizioa, basoan inork pozoina botako ote dion beldurrez. Neronek ditudan lagun apurren artean bik badute pozoinduta hildako senide bana.
|
|
|
Eymarrek milaka pertsona epaitu zituen eta milaka kondenatu heriotzara. Gizon maltzurra izan bide zen; fusilatzera
|
zihoan
jendea bisitatzen zuen bezperan, eta itxaropena ematen zien, indultua iritsiko zela-eta. Biharamunean bere aurrean fusilatuko zituzten.
|
|
|
Kamioneta batean
|
joatea
jendeari lagunduz garbiketetan oso arriskutsua da.
|
|
|
Eta batzu ez Iparraldetik, Bering itsasoa nolazpait zeiharkatuz, bainan barkuz Ozeania aldetik berdin, eta zonbait beharbada Europatik edo (eta) Afrikatik. Duela hamar bat urte kausitu hezur batzu, duela bederatzi mila urtekoak izan behar direnak, ez omen dira batere" indiano" delakoen mota berekoak, izaitekotz Europatik
|
joan
jende batzuenak... Ikerle guziak ez dira ados haatik eta bixtan da ikerketa batzu behar direla aitzina akulatu segurtamen gehiagoren ukaiteko menturan...
|
|
2017
|
|
|
Eta Baztango jendea mugitzen da harat honat". Aste hondarren, bistan da, baztandarrekin batean biltzen dira batik bat arrotzak, zazpi euskal herrietatik bailarara
|
joandako
jende eta jendakiak.
|
|
|
Ni saiatzen naiz, bertsotara
|
noanean
jendearengana asko hurbiltzen, berdinetik berdinera tratatzen edozein, asko nekatzen delako baina asko ikasten delako ere, jarrera kontua dela uste dut ezta. Urbiara baldin ba zoaz pentsatuz joder, beste denak jai dute eta nik hemen pasa behar eguna, seguruaski ez duzu ondo pasako ez duzu bertsotan ondo egingo, bazkaria luzea gertatuko zaizu eta aldiz bazoaz Urbiara pentsatuz zer pribilegio daukadan, hemengo artzaiekin aurrez aurre hitzegin dezaket, egingo dizkiet galderak, jakingo ditut beraien kontuak, beraiek egingo dizkidate niri galderak erantzungo dizkiet:
|
|
|
Eta han jarraitu genuen edaten, bildotsa hezurretaraino jaten; mundua doi bat arinago jarri zen, itsasoa barreka hasi zen, lehorra kulunka ontzi bizkar baten antzera, kalatxori bi hartxintxarretan pasiadan
|
zihoazen
jende bi bezala elkarrekin kalaka.
|
|
|
Helburu hori erdiesteko, ezkontza atzeratzea zen neurririk ohikoena: urteetan aurrera
|
zihoan
jendea ezkontzen zen (ezkontzen bazen), baita kristau ortodoxoen artean ere,, lurrik ez, ezkontzarik ez, araupean (Homans 1960:
|
|
|
Plana hura izan ala ez, begien bistakoa zen hango kurduak ekialderako bidea hartzen hasiak zirela. Atzean gelditu zen 2012an Rojavara
|
zihoan
jende uholde haren irudia. Bi urte beranduago, hutsik zeuden merkataritza guneak, itxita denda gehienak, eta soroak bere horretan utzita.
|
|
|
Bi mutilak nire neskarekin utzi (oraindik ere bokal bakarreko plazer adierazpenak entzun nitzakeen belarrietan eskailerak korrika jaisten nituen bitartean) eta kalera atera nintzen. Ordu laurden bat lehenago zerumugan gizentzen ikusitako lainoak estalirik zuen erabat zerua, haize harroak astintzen zituen zuhaitzak eta erauntsiaren lehen tanta zorrotzak erortzen ziren korrika ihesi
|
zihoan
jendearen kontra. Hiritar babesgabeen aurka airetik egindako eraso bat antzezten ari zirela ematen zuen:
|