|
2012
|
|
|
Loturak, estekak, linkak... http://www.anybots.com Anybotak telepresentzia errobot klasikoak dira: gorputz gurpildun baten gainean, lepo luze luzea, eta
|
haren gainean
buru handi bat, bi begi, pantaila, bozgorailu eta mikroekin. Erabiltzaileak urrutitik kontrola ditzake webgune berezi batetik.
|
|
|
Jantokian aurkitu genituen ikasleak, irten aurretik gosaltzen. Cami, Txomin, Pantxoa, Helena eta Eric topatu genituen egun
|
hartan
(Patxi falta zen, eginkizun bat zuelako bere herrian, eta izena emandako beste batzuk artean iristeko zeuden). Arantza sukaldaria, berriz, han zebilen bere txokoan, eguerdirako bazkaria atontzen. Eta Carmen, goizeko irakaslea, turismo gidari lanak egiteko prestatzen.
|
|
|
Hori bai, halako kasuetan, hau da, emakume eta haurrei lehentasuna emateko eskatu zutenetan, bizirik irtendakoen kopurua handiagoa izan zen. Bistan denez, Titanicen hondoratzea adibide hartzea ez da oso komenigarria emakume eta haurren kasuan, salbuespena izan baitzen
|
hura
.
|
|
|
Amerikar kontinentearekin lehen harremanak XIV. mendean sortu zituzten, baleari jarraituz Ternuko lurretaraino iritsita. Geroztik, arrantza ondasunez gain, kontinente berriko lurretan barna aurreratu eta belardi zabalek eskaini oparotasunak erakarrita, euskal abeltzainak hasi ziren lurralde berri
|
hartara
hurbiltzen. Arrazoi politiko zein ekonomikoak zirela eta, XIX. mende erditik goiti, iparraldeko euskaldun ugarik Hego Amerikako Rio de La Plata inguruko herrialdeetara emigratu zuten, Uruguaira lehenik eta Argentinara ondoren.
|
|
|
Lacotarren kasua Euskal Argentina elkartearen sortzaileetako bat izan zen Pierra Lacok (Jutsi, Nafarroa Beherea) 1992ko maiatzean aurkitu zituen Argentinako lehengusuak, ustekabean. Izan ere, Argentinarako bidea hartu zuten 1899an Ellande
|
haren
aitak eta Kaiet osabak, haurride ugariko etxaldean bizitzeko nekeziak zirela eta. Handik hiru urtera, Arnoldo anaia gazteak gauza bera egin eta Buenos Aireseko portura iritsi zen.
|
|
|
Pampan eta Rawson hirian hamabi urte igaro ondoren, Ellande sortetxera itzuli zen, baina anaiak han utzi zituen. Joan aurretik Arnoldo eta
|
haren
familiarekin harturiko argazkia Pierra semearen eskuetan geratuko zen, Amerikako familiaren ezaupide bakar. Hala eta guztiz ere, goiz batez, argazki berdinarekin etorri zitzaizkion etxera bi andere eta gizon bat, ezezagunak, gazteleraz mintzo.
|
|
|
etxe aurreko lurrari musuka ibili zen?, aitaren sortetxera itzuli zela eta, itsasoaren bestaldeko lehengusuak besarkatu ahal izan zituen orduan. 1996an, Pierrak lehen bidaia egin zuen Argentinara, familiarengana, han gaixorik ohean zegoen Delia lehengusuari kantu zaharrak abestu zizkion,
|
hark
ere aitaren ahotik entzunak, eta, plazer handia izan zuen, eta nik emozio ikaragarriak bizi izan ditut?.
|
|
|
Hain juxtu, eskakizun hori ekarri zuten gogora AEK ko kideek kanpaina aurkezteko hainbat kultur, gizarte eta politika eragilerekin egindako agerraldian. Nafarroako Gobernuak euskaltegiak itotzeko urte luzez erakutsitako jarrera salatu zuten agerraldi
|
hartan
, baita egoera hori iraultzeko beharrezko faktoreak aipatu ere: euskalduntzea bermatuko duen legea, helduen euskalduntzea bultzatuko duen hizkuntz politika eta inbertsioak handitzea.
|
|
2013
|
|
|
Talde klasiko honen lan bat aukeratzea oso zaila da, bat esan orduko beste bat burura. Une
|
hartan
, punk rock melodikoak sortzen zidan zirrara berretsi egin zen. Social Distortion (Sex, Love & Rock and Roll, 2004) Nortasun handiko taldea da Social Distortion, argi dago hori disko hau bezalako lan bat entzutean.
|
|
|
Hilketa batekin hasten da thriller egiturako istorioa, bularraldea ireki eta bihotza atera dioten neska baten gorpua agertzen denean. Pertsonaia batek baino gehiagok dituzte
|
hura
erailtzera bultzatzeko pasioak. Protagonistak, berriz, maitale izandako 20 urte inguruko bi neska eta mutil bat dira, pasio eta gorroto artean murgilduak.
|
|
|
Txarteltxo horiek ustekabe bat baino gehiago ekarriko diote, begizkoak egin eta desegin baino, bestelako lan ugari topatuko dituelako emakume dirudun bati esker. Detektibe lanak egingo ditu auzoan,
|
haren
senarrarekin marisko bila joango da eta Operaren Lagunen Bilboko Elkartean ere abestuko du, besteak beste. Trama paralelo horiek auzoko mundu ezkutuaren kontakizunekin nahasten dira:
|
|
|
Ideia horiek guztiek bultzaturik, gogoz ekin zioten beren ametsari. Gazte koadrila
|
haren
mundu utopikoa landetxe batean gauzatu zen, naturaren bihotzean. Behin, zaintzen zituzten ahuntzek ihes egin zuten, eta animalien bila irten zirenean, Lakabeko etxeak aurkitu zituzten sasi artean, ahanzturak irentsita.
|
|
|
Erretratuak margotzen dabil azkenaldian, gizon biluzienak, hain zuzen ere. Modelo bila dabilela, Marlboro gizona aurkituko du, eta
|
hura
margotu arteko ez du onik izango. Gizonezkoekiko erreferentzia falta izugarria nabaritzen du Dorak, eta zigor moduan ekiten dio gizonezkoak margotzeari.
|
|
|
Gerra aurreko belaunaldien artean ohikoagoa zen ahozko kulturan bizitzea edota euskaldun elebakarra izatea. Iraganeko jendartea bete betean ezagutu zuten lehenengoek; bizimodu
|
hark
zerikusi gutxi izango du gerra ostekoek ezagututakoarekin. Elkarrizketatuak bezain garrantzitsuak dira informatzaileak.
|
|
|
Expect Labs Kaliforniako enpresatxo sortu berria da, azken boladan alorreko enpresa handienengandik dirutza jaso duena. Haien produktu nagusia MindMeld da, txateatzeko programa bat, erabiltzailea esaten ari dena aztertu eta
|
haren araberako
informazioa pantailaratzen duena. –
|
|
|
Lanak egiten hamar urte eman zuten, eta 3.500 langilek hartu zuten parte. Ganboako bailarak garai
|
hartan
hamar herri eta 630 biztanle zituen. Ia guztiek jasan zuten urtegiaren eragina, era batera edo bestera, 1.874 hektarea urez bete zirenean.
|
|
|
Esaterako, 1891 urtera arte Donostiako Udaleko langile guztiek euskaraz hitz egiten jakin behar zutela. Urte
|
hartan
, garaiko prentsan protesta ugari eragin zuen erabaki bat hartu zuen Udalak: ez zegoela zertan euskaraz jakin hainbat lan betetzeko.
|
|
|
Besteak beste, 1897ko beste erabaki bat ere aipatuko du gidariak, euskarak hirian zuen tokiaren erakusle: ordura arte hiriko kaleak euskara hutsean izendatu arren, urte
|
hartatik
aurrera gaztelaniari ere egin zitzaion lekua kale izendegian. Nolanahi ere, ilunetik argira emandako urratsen aipamenak ez dira faltako.
|
|
|
Gidariak gogora ekarriko du Herri Irratiaren jardunaren baitan garaiko jendartean berebiziko garrantzi eta oihartzuna izan zuen hitzordu bat: 1976ko martxoaren 27an Donostiako Belodromoan Herri Irratiek antolatutako 24 Ordu Euskaraz jaialdi erraldoia; ekitaldi
|
hartan
, milaka lagunen babesarekin, 24 orduko euskara hutsezko emankizuna eskaini zuten. Beste zenbait hedabide ere izango dira hizpide, euskarazko hedabideetan egun ere erreferentziazkoa den Argia astekariaren aurrekariak, kasu.
|
|
|
Antzoki Zaharrean, ezin aipatu gabe utzi Indalenzio Bizkarrondo Bilintx (Donostia,) bertsolari eta poeta ezaguna. Antzoki Zaharra lantoki eta bizileku izan zuen Bilintxek, eta
|
haren
omenezko plaka ikus daiteke antzokiaren alboko kale batean. Martzelino Soroa (Donostia, 1848?
|
|
|
Bretxaren parean dago Sarriegi plaza, Raimundo Sarriegi musikariaren (Donostia, 1838 1913) omenezkoa. San Sebastian martxa ezagunaren sortzaile ez ezik, euskal tradizioari lotutako beste hainbat doinuren egile ere izan zen Sarriegi, eta
|
haren
omenezko eskulturaren aurrean hirian erroturiko hainbat usadio izango dira hizpide: danborrada, Inude eta Artzainak, San Tomas eguna...
|
|
2014
|
|
|
Akaso lehen baino hobeto joko duzu, baina zure mementoa galdu duzu?.
|
Haren
irudiko, askoz ere aberasgarriagoa da bestelako proiektu bat martxan jartzea, zerbait berritzailea bilatzea. Badago, hala ere, musikariek sentitzen duten behar bat, zaletasun oso indartsua izan zena berreskuratzeko grina., eta Mirotz taldeko Aritz Ibañezekin egon berri naiz gai honi buruz hizketan.
|
|
|
Ongi erabiliz gero, gauza ona da. Denoi gertatu zaigu, ordea, mahai inguruan norbait etengabe
|
hari
begira egotea, ondokoei jaramonik egin gabe. Hobe, batzuetan, ahaztea.
|
|
|
Han nengoela heldu zitzaidan lehenengo antzezlan profesionala egiteko aukera... Gauzak nahiko erraz sortu ziren hasiera
|
hartan
. Harrezkero, antzerkian eta zineman profesionalki aritu naiz, eta orain bai, egun esan dezaket aktorea naizela.
|
|
|
Gure ama zenak ikastolaren sorreran parte hartu zuen, emakume handia zen. Ama oso pozik ikusten nuenez elizpeko azoka
|
hartan
, banekien hura gauza garrantzitsua zela. Liburutxoren bat erosi zidala ere gogoratzen dut, uste dut Xabiertxo zela.
|
|
|
Gure ama zenak ikastolaren sorreran parte hartu zuen, emakume handia zen. Ama oso pozik ikusten nuenez elizpeko azoka hartan, banekien
|
hura
gauza garrantzitsua zela. Liburutxoren bat erosi zidala ere gogoratzen dut, uste dut Xabiertxo zela.
|
|
|
Sei zazpi urte izango nituen. Zeri esker bihurtu da elizpean hasitako azoka
|
hura
gaur egungo Azoka. Lanari esker, une eta modu ezberdinetan eta hainbat eta hainbat pertsonak egindako lanari esker, izerdi barik ez dagoelako miraririk.
|
|
|
Gutxi izan arren, orduko liburu haiek oso modu txukunean argitaratu ziren, hainbat stand zeuden, nafarrak ere etortzen ziren... Orduko
|
hari
balio ikaragarria ematen diot, oraingoari bezainbestekoa, nahiz eta oraingoak errespetu handia ematen duen. Jende askoren lana eta ilusioa egon dira bidean, eta helburu argiak beti.
|
|
|
LOU REED, MILA ESKER Hainbaten artean Auto-ekoizpena, 2014 Disko honek Lou Reeden hamar kantu biltzen ditu; euskarazko bertsioan, hitzak Txuma Murugarrenek itzuli ditu-eta. Horrela omendu nahi izan dute hainbat euskal musikarik New Yorkeko artista,
|
haren
heriotzaren lehen urtemugan. Jonan Ordorika soinu teknikariak bultzatu du proiektua, Fernando Saunders baxu jotzailearen laguntzarekin.
|
|
2015
|
|
|
Gizakiok Lurrean dugun eragina hain handia denez,
|
haren
geologia ere eraldatzen ari gara, etorkizunean iraungo duten geruza berriak sortuz. Horrenbestez, hainbat zientzialarik diote garai geologiko berria abiarazi eta bizi dugula, Antropozenoa izenekoa.
|
|
|
Stephen Hawking fisikoak berak ere sinatu du. Bere hitzetan,, adimen artifizialaren epe laburreko eragina
|
haren
kontrola duenaren araberakoa izango da; epe luzera, berriz, kontua izango da kontrolatu ahal den ala ez?. Gai potoloa da, gero!
|
|
|
Zer ondorio legal eta etiko? Nola ziurtatu
|
haren
kontrola. Ez dira galdera errazak. http:// www.teknopata. eus/ 2014/ 09/ legeak eta blokeoak/ Isaac Asimovek errobotikaren hiru legeak asmatu zituen ziurtatzeko errobotek ez dutela inoiz gizakirik kaltetuko, baina egiten ari diren esperimentuetan ez omen dabiltza oso fin...
|
|
|
Sektorea babesteko neurriak aurkeztu ditu Geuk plataformakEuskal Herriko kulturgintzaren endekapenari aurre egiteko asmoz, premiazko neurrien egitasmoa aurkeztu du Guk gEUre Kulturaz plataformak. Kulturgintzan diharduten edota
|
harekin
harremana duten 300 lagun baino gehiagoren ekarpenak batu dituzte proposamenok egiteko. Denek dute xede euskal kulturgintzak bizi duen, egoera larriari?
|
|
|
etxetik kanpoko eremuren batekin lotzekotan, aurrena bururatzen zaigun tokia eskola edota liburutegia da; nekez otuko zaigu osasun zentroa. Irakurzaletasuna sustatzeko Bularretik Mintzora egitasmoak, ordea, Osakidetzako pediatria zerbitzura zabaldu du bere lan esparrua, etorkizunean haurra irakurtzera bultza dezaketen materialak
|
haren
osasunerako onuragarriak direlakoan. Hala, urte honen hasieran Iurretako osasun zentroan abiatu da egitasmoa.
|
|
|
Oihane Etxegibel koordinatzaileak dioenez, proiektua osasun esparruan landu nahi dute,, irakurketa ohiturak onak izan daitezkeelako haurraren garapen integralerako; hortaz, ohitura horiek ia jaiotzarekin batera sustatzearen aldekoak gara?. Adituak dioenez,, irakurketa partekatzeak eragina du haurraren garapen fisikoan, psikikoan eta intelektualean; horregatik txertatu behar da ahalik eta azkarren ohitura hau, modu naturalean,
|
haren
bizimoduan?. –Komunikazio une lasaiak aberasteko baliabiderik egokienak eskaintzen dizkigu haur literaturak?
|
|
|
Etxegibelen iritziz, hortaz,, loaren erritmoa nola bideratu, elikaduran zein pauso eman, motrizitate askea bultzatu eta hainbat iradokizun egiten badituzte, zergatik ez zabaldu familiartean gozatzeko hitz jolas, sehaska kanta eta antzeko ohiturak? Izan ere, horiek eragin positiboa dute umearen garapen emozionalean eta intelektualean, eta lotura afektiboa indartzen dute
|
haren
eta gurasoen artean?. Hala, medikuntzako profesionalek adierazten dutenez,, egitasmoko adituek markatutako bidea jarraitzen dugu?.
|
|
|
0, 6, 12, 18 eta 24 hilabeteko haurrentzat.Bizpahiru urteko ibilbideaAma izango denak emaginaren kontsultan izaten du egitasmoaren berri, haurdunaldiaren 24 astean edo.
|
Hark
azaltzen dio zenbaterainoko garrantzia duen jaio gabeko haurrari hitz egiteak, ipuintxoak kontatzeak, nola kontatu ipuin horiek, zein kadentziarekin? –Horri esker, amak haurrarekiko lotura sendotuko du?
|
|
|
Serorak, tenienteak, sasikoak, alabak, semeak, zelatariak, handikiak, olagizonak, etxandreak, auzokoak, apaizak.Gaztelako Alfontso VIII.a erregeak Haro familiaren laguntzarekin Nafarroako Antso VI. erregeari Bizkaia kendu zionetik urte gutxira hasi da nobela koral hau, hainbat pertsonaiaren barruak aldi berean agertu zaizkigulako da-eta honakoa nobela korala. Garai
|
hartako
Durangaldeko bizi antolamenduaren berri izango du liburuaren orrialdeetan murgiltzeko aukera duenak, eta, bi erresumen arteko muga izan zenez hura, bertako azpikeria politikoak ezagutuko ditu.Handikien gose aseezinarekin batera, herritarren eguneroko gorabeherak islatu dira eleberrian; Latrone tenientearen eta Antso Azkarraren bizi grinez gain, maitasunaren eta maitasunik ezaren arteko talkak era...
|
|
|
Serorak, tenienteak, sasikoak, alabak, semeak, zelatariak, handikiak, olagizonak, etxandreak, auzokoak, apaizak.Gaztelako Alfontso VIII.a erregeak Haro familiaren laguntzarekin Nafarroako Antso VI. erregeari Bizkaia kendu zionetik urte gutxira hasi da nobela koral hau, hainbat pertsonaiaren barruak aldi berean agertu zaizkigulako da-eta honakoa nobela korala. Garai hartako Durangaldeko bizi antolamenduaren berri izango du liburuaren orrialdeetan murgiltzeko aukera duenak, eta, bi erresumen arteko muga izan zenez
|
hura
, bertako azpikeria politikoak ezagutuko ditu.Handikien gose aseezinarekin batera, herritarren eguneroko gorabeherak islatu dira eleberrian; Latrone tenientearen eta Antso Azkarraren bizi grinez gain, maitasunaren eta maitasunik ezaren arteko talkak erakutsi dira, bai eta bortxaketen, indarkeriaren, halabeharrezko ezkontzen eta gosearen ondorio larriak ere.Hala, Durangaldeko toponimia aberats ja...
|
|
|
Non gorde ote dute txikitan saldu ziguten etorkizun teknologiko oparo eta ikusgarria? AEBetako basamorturen batean lurperatuko ote zuten, ET estralurtarraren bideo-joko penagarri
|
hura
bezalaxe. Benetan, jarri pentsatzen: urte batzuk badituzuenok gogoratzen duzue nolakoa irudikatzen genuen XXI. mendeko teknologia 70 hamarkadetan?
|
|
|
Bai eta ez. Orduko oztopoak kontuan izanda ere, orain ez dago garai
|
hartako
ilusiorik. Horren falta sumatzen dut, orain bakoitza berera doa, kolektibitatean, euskal kulturan, gure egitekoetan?
|
|
|
Horren falta sumatzen dut, orain bakoitza berera doa, kolektibitatean, euskal kulturan, gure egitekoetan? Ilusioa galtzea ez da ona, emoziorik gabeko bizitza, izate hutsa, ez dut atsegin.Pertsona egokia zara euskal kantagintza modernoaren historiaz mintzateko. Ez dok Amairuren garaian, dena zegoen egiteko, bide berriak zabaldu zituzten,
|
hura
udaberri zoriontsua izan zen. Gero gauzak aldatuz joan dira eta, demokraziak ate asko zabaldu arren, beste hainbat itxi ditu.
|
|
|
Urte eta erdi inguru egon nintzen prestatzen, Euskalduna Jauregian aurkeztu genuen eta izugarrizko arrakasta izan zuen Loiolan bertan. Harrezkero galdetu didate ea ausartuko nintzatekeen San Inaziorena egiten, 2021ean beteko direlako 500 urte
|
haren
konbertsioa gertatu zela. Ikusiko dugu, baina halako musikal bat egitea ez da erraza.
|
|
|
Gustuko musikari bat? Peter Gabriel betidanik gustatu izan zait,
|
haren
bi kontzertutan egona naiz. Zerk inspiratzen zaitu?
|
|
|
–Behobiaren hazkuntza landu zuen. Garai
|
hartan
, 12.000 parte hartzaile izaten genituen, eta 20.000 parte hartzaile edukitzeko zer egin behar zen aztertu zuen?. Finean,, kontzeptu arrazionalak, objektiboak, erabilita?
|
|
2016
|
|
|
2010etik 2014ra, 35etik 68ra handitu zen tigreen populazioa aipaturiko erreserban. Hain zuzen, herri indigenek euren bizilekuari eutsi ahal izan dioten Indiako erreserba bakarra da
|
hura
. Tigreek bertan izandako hazkuntza ez da beste inon gertatu.
|
|
|
Bigarrena, unibertsitatearekin elkarlanean euskal hedabideen balioa sustatzea, berrikuntzarako edo ezagutzaren transferentziarako estrategiak elkarbanatuta eta gizartearekiko loturak sendotuta. Eta azkenik, euskal hedabideen eta
|
haren inguruko
ikertaldeen ikusgarritasuna bultzatzea, komunikazioak eta euskarak gizartean daukan zeregina indartuta. Urtarrilaren 14an sinatu zuten akordioa Hekimeneko eta hiru unibertsitateetako ordezkariek, baina haien arteko elkarlana lehenagokoa da.
|
|
|
Irazabalek dio bertaratu aurretik irakasleen prestakuntzarako saioak zituela buruan, baina gero,, esku artean duten erronkaren tamaina ikusita, hasierako xedea bigarren mailan utzi eta, Euskal Herriko esperientzia oinarri, mapudungunaren egoeraren gaineko eztabaidak pizteko saioak prestatu nituen?.
|
Haren
hitzetan, bilerak, oso mamitsuak, izan ziren:
|
|
|
Urte luzez, tokian tokiko herritar eta auzotarrek zaindu izan dituzte ondasun horietako asko, baina legea probestuta bere egin ditu Elizak. Zer iruditzen zaizu
|
haren
jarrera. Beasaingo Goiztiri AEK ko B1 mailako ikasleak
|
|
|
Pier Paul Berzaitzek (Muskildi, Zuberoa, 1952) Egunsentiaren kantak diskoa atera du Xabier Leteren Egunsentiaren esku izoztuak (Pamiela, 2008) poesia liburuan oinarrituta. Letek nahi izan zuen Berzaitzek musikatzea
|
haren
azken liburuko poemak, bien arteko harreman sakona tarteko. Lan horren lehen emaitza 2013an sorturiko ikuskizun kolektiboa izan zen, eta orain iritsi da diskoa Aztarna argitaletxearen eskutik.
|
|
|
Oso pozik gogoratzen ditu hastapenak. . Urte
|
hartan
ezagutu nuen lehenengo aldiz bizkaiera. Ez nuen hitz bat bera ere ulertzen!
|
|
|
–Oso gogorra izan zen, baina guztiz gomendatzen dut?. Izan ere,
|
haren
hitzetan, oso barnetegi berezia da. –Oso jende ezberdina ezagutzen duzu.
|
|
|
Azken hori lau aldiz izan da Gipuzkoako txapelduna, eta behin Euskal Herrikoa.
|
Haren
hitzetan, aurtengo txapelketak ezohiko hasiera izan du: –Txirlo asko jotzen hasi da jendea.
|
|
|
–Behin, biok bolatan ari ginela, 1.000 pezeta zor zizkidala eta, 10 bolatara jokatuko zizkidala esan zidan halako batean:
|
hark
10.000 pezeta jarriko zituen eta neuk 1.000 Dirua berreskuratu nahi izan zuen, baina irabazi egin nion. Hurrengo egunean, 11.000 pezeta ekarri zituen Itzioko bolatokira?.
|
|
|
–Milana pezeta bota eta irabazleak dena poltsikora?. Gainera, auzoetako jaietan sari bereziak jartzen zituzten; Sumendixak dioenez,. Antzuolan basurdea jarri zuten behin, eta, egun
|
hartan
, ehun bolarik baino gehiagok hartu zuten parte?. Jose Mari Arrillaga Oilarra ere hamaika bola jaurtitakoa da. Orain utzita badauka ere, bizitza osoa eman du bola eta txirlo artean.
|
|
|
Aurrekoan, sekulako fanfarriaz iragarri zuen Whatsappek ordenagailuetarako aplikazio berria atera zuela. Gezur txiki handia izan zen
|
hura
. Aplikazio hori mininabigatzaile bat besterik ez da, Whatsappen web aplikaziora zuzenean eramaten gaituena.Aplikazio konplexuagoekin ere berdin gertatzen ari da.
|
|
|
Hori bai: hasi pentsatzen amaitu zaigula aplikazio garestiak dohainik erabil zitezkeen garai
|
hura
...
|
|
|
erraza da Elurretako Amaren ermita ez ikustea, izan ere, etxola txiki bat besterik ez da. Ondoko etxean, Fermin bizi da,
|
hark
dauzka baselizako giltzak. Behin, Orreagatik Fisterrarainoko bidea egin zuen, eta ibiltariekin hitz egitea gustatzen zaio.
|
|
|
Jatorrizkoa Zegamako elizara jaitsi zuten, lapurren beldur, eta auskalo handik bere eginkizuna betetzen jarraitzen duen: usadioak dio Ama Birjina horrek ekaitzak eteten zituela,
|
haren
irudia hodeiei eta tximistei begira jartzen zutenean.Handik gora, Buenabista baserrian bukatuko zaigu pista. Gezi horiek eta harri piloek gidatuko gaituzte mendian gora, Sancti Spiritu baselizaraino.
|
|
2017
|
|
|
Ahal zutena, baina aski zorrotz: . Orduan askoz ere zorrotzago jokatzen genuen; garai
|
hartan
, parte hartzeagatik ere eskatu egiten zen?. Azken batean, AEKrentzat dirua biltzea zen, eta da, Korrikaren helburu nagusietako bat. –Planteamendua horrela egin zen, eta, bide batez, jendeak ere jakin behar du dirua behar dela, eta diru horrekin egiten direla hainbat gauza.
|
|
|
Beharrezkoa da?. Lehen aldi
|
hartan
bildutako zenbatekoaz ideiarik ez du Elosegik: –Sekulako dirutzak ez ziren bilduko, ziur, baina zerbait bai?. Izan ere, Irunen, erantzun, jendeak erantzun zuen.
|
|
|
Eta Irunen ikastola esatea ez da zernahi: une
|
hartan
, dagoeneko izango ziren 1.000 ikasle, eta ikastolak haurrak eta gurasoak dakartza?. Horiekin batera,, jende euskaltzalea, giro politikoko beste batzuk, eta abar?.
|
|
|
Bilbotik bidali zutenak ez ziren konturatu, edo igual prestatu bai, baina bidaltzeaz ahaztu edo... auskalo! Iparraldeko Korrika arduraduna Koldo Ameztoi zela uste dut;
|
hari
esan genion esaldia frantsesera itzultzeko. Esaldi hura hartu eta Hondarribiko inprenta txiki batera joan ginen.
|
|
|
Iparraldeko Korrika arduraduna Koldo Ameztoi zela uste dut; hari esan genion esaldia frantsesera itzultzeko. Esaldi
|
hura
hartu eta Hondarribiko inprenta txiki batera joan ginen. Gau hartan bertan, 3.000 tira edo inprimatu genituen.
|
|
|
Esaldi hura hartu eta Hondarribiko inprenta txiki batera joan ginen. Gau
|
hartan
bertan, 3.000 tira edo inprimatu genituen. Biharamunean hartu eta Iparraldera!?. Mugako herria izanik, mugak garrantzi eta presentzia handia izan du Irunen.
|
|
|
Elosegik nabarmendu duenez,, muga sinbolikoa da. Hasiera
|
hartan
ez naiz gogoratzen nola zeharkatu zen. Jakina, arazoak izango ziren?.
|
|
|
Halere,, ondorengoak urte gogorragoak izan ziren. Nik uste hasiera
|
hartan
despistatuak zebiltzala. 80ko hamarkadan, giroa desberdina zen.
|
|
|
Gero gogortu ziren gauzak, izugarri?. Arazoak arazo, ilusioak ilusio, lehen ediziotik izan zuen harrera paregabea Korrikak. . Jendearentzat gertakizun aparta da Korrika, eta lehenengo edizio
|
hura
ere halakoxea izan zen. Izugarria, onartu beharra dago?.
|
|
|
Gainera, gezi puntak eta suharriak ere aurkitu dituzte,, harri horrekin egiten zituzten ehizarako labanak?. Trikuharria inguratzen zuten harlauzak desagertu egin ziren arren, kamerak bertan jarraitzen du, eta hildakoaren zenbait hezurrek ere bai. Manuren arabera, nahiko deseginda dago
|
hura
babesten duen tumulua ere,, jendeak harri pilak ikusi eta txabolak eta harresiak egiteko erabiltzen ditu?. Nolanahi ere, informazio ugari ari dira ateratzen bertatik.
|
|
|
–Neolito garaian ez ziren nomadak, baina gauzak lortzeko edo trukatzeko mugitu egin behar ziren, merkataritzaren hastapenak ziren. Garai
|
hartan
, pixkanaka pixkanaka lortzen zituzten beren beharrak asetzeko tresnak?. Ikertu eta ikertu ari da, beraz, Aranzadi; emaitzak ez dira beti baieztatzekoak izaten, ordea. Gizaburuan bertan, aipatu berriaren ondoan, harri formazio batzuek sekulako trikuharri itxura zuten.
|
|
|
–Gizaburuako hezurrak erreta daude eta, gure ustez, Brontze Arokoak dira; hortaz, espero dugu azpian Neolitokoak aurkitzea. Garai
|
hartakoak
hurbil daude, eta garbi dugu aurkituko ditugula?. Dena den, indusketa profesionalak izango dira, ez duela ehun urte inguru egiten zirenak bezalakoak.
|
|
|
Haiek itxuragatik bakarrik monumentu izendatuak aztertu eta benetan hala diren adierazten dute.Arribiribiletako zutarriaHorren lekuko da Arribiribilletako zutarria. Hasieran, Barandiaranek zulo txiki bat egin zuen
|
hura
zer zen jakiteko; lurrean botata zegoen harritzarra ez zen bertakoa, beste leku batetik ekarria baizik. Garai hartako ikertzaileek, induskatu ondoren, mugarria zela pentsatu zuten, ikatza eta teilak aurkitu zituztelako (orduan halaxe adierazten omen zuten).
|
|
|
Hasieran, Barandiaranek zulo txiki bat egin zuen hura zer zen jakiteko; lurrean botata zegoen harritzarra ez zen bertakoa, beste leku batetik ekarria baizik. Garai
|
hartako
ikertzaileek, induskatu ondoren, mugarria zela pentsatu zuten, ikatza eta teilak aurkitu zituztelako (orduan halaxe adierazten omen zuten). Orain dela hamahiru urte, aldiz, beste batzuek hilarria zela esan zuten, baina Aranzadikoek berehala baztertu zituzten hipotesi horiek.
|
|
|
Manu Ceberio arkeologo donostiarraren arabera,, izatekotan, zutarria zela pentsatu genuen, duela 3.000 urte ingurukoa. Indusketa txiki bat eginda baieztatu genuen, eta
|
hura
sartzeko zuloa aurkitu genuen?. Jakin zuten, ordenagailuan egindako eskaneatze bidez, zutarriaren oinarria justu justu sartzen zela zulo hartan.
|
|
|
Indusketa txiki bat eginda baieztatu genuen, eta hura sartzeko zuloa aurkitu genuen?. Jakin zuten, ordenagailuan egindako eskaneatze bidez, zutarriaren oinarria justu justu sartzen zela zulo
|
hartan
. Horregatik erabaki zuten zutik jartzea, eta hantxe dago Irukurutzeta gainetik hurbil.
|
|
|
Bertsio hedatu baino hedatuago baten arabera, Algortan sortu zuten, 1972ko abuztuaren 12an, Portu Zaharreko jaietan. Garai
|
hartan
, txosna bakarra ipintzen zuten. Urte hartako festetan, Antzarrak taldeari zegokion txosnaren kudeaketa.
|
|
|
Garai hartan, txosna bakarra ipintzen zuten. Urte
|
hartako
festetan, Antzarrak taldeari zegokion txosnaren kudeaketa. Antzarrakoek 2.000 litro ardo erosi zituzten, eta plastikozko botiletan gorde.
|
|
|
Hondamendiari irtenbidea eman nahian, ardoa Coca Colarekin nahasi zuten eta, hara non, arrakasta izan zuen. Kuadrilla
|
hartako
biren ezizenak Kalimero eta Mortxongo izaki, bi izengoitiak batuta jarri zioten izena edabeari: kalimotxo.
|
|
|
dio hunkituta gertakari haien lekukoak. Haatik, adituen esanetan, jokabide
|
hura
ez zen ohikoena; beraz, are bereziagoa da Anue ibarreko gertaera.Ezkabako presondegitik ihes egindako hiru lagunek baino ez zuten lortu muga zeharkatzea (historialarien iritziz, baliteke laugarren bat ere izatea). Gainerakoen artean, 585 preso harrapatu eta presondegian sartu zituzten, eta 207 tiroz hil zituzten, Burutainen antzera.
|
|
|
Haiekin batera eraman gintuzten herriko haurrak, tartean ni? azaldu ditu zehatz mehatz Laguardiak egun
|
hartako
une guztiak, malkoek irrist egiten dioten bitartean. –Albo batean geratu ginen gu.
|
|
|
Konfesatu nahi ote zuten galdetu zieten, baina ez zuten ahoa zabaldu ere egin; ongi zekiten zer zetorkien, atzean bezperan egindako zulo handi bat baitzuten zain. Tiroz hil zituzten, gure aurrean?. Historia berridazten1938ko gertakari
|
hura
80 urtez egon da isilpean herrian. Izuaren uztarria jarri zieten bizilagunei, batez ere zuzeneko lekuko izan ziren haurrei.
|
|
|
azaldu du semeak. Duela 80 urte, Martin haurra bidegabekeria latz
|
haren lekukoa
izan zen; zortzi hamarraldiren ostean, justiziaren lekukoa izan da.Gorpuak lurpetik ateratzeko lanak arretaz jarraitu ditu Martinek, ibiltzeko erabiltzen duen makila gainean eskuak ondo bermatuta. –Nik 13 lagun gogoratzen ditut?
|
|
|
Pozik dago emaitzarekin, eta, bere ustez, eraldaketa sozialaren aldeko borrokarekin bat egiten du, mundu justuagoaren aldeko eraikuntza lanarekin, hain zuzen.Memoriaren udaberrian lore berriak jaio diren arren, adituek diote egiaren, justiziaren eta erreparazioaren zelaia ongi jorratu beharra dagoela. Jakina da, dena den, lur azpian oraindik badaudela gorpuak justiziaren esperoan, garai
|
hartan
gertatutakoaren berri emateko prest. Izan ere, esaerak dioen bezala,, bere historia ezagutzen ez duen herria errepikatzera kondenatuta dago?.
|
|
|
denak maite dituzte, baina badira aldeak. . Ni hasi nin zenean, ume guztiak ibiltzen ziren Patata kilikiarekin korrika,
|
hari
zirikaka. Baina, bat batean, halako pertsonaia bat agertu zen konpartsan eta Caravinagreri bere nortasuna eman zion.
|
|
|
Baina, bat batean, halako pertsonaia bat agertu zen konpartsan eta Caravinagreri bere nortasuna eman zion. Mutil
|
hark
duela urte asko utzi bazuen ere, Caravinagrek bere nortasunari eusten dio. Bera da nagusia egun!?. Erraldoien artean, aldiz,, azkenaldian, bi amerikarrak ari dira arrakasta lortzen; batez ere emakumeak, Braulia izenekoak, gazteak zoratu egiten dira berarekin... bueno, eta ez hain gazteak ere bai!
|
|
|
Marijose Etxeberria Fernadezen artelanek ahoa bete hortz uzten dituzte ikusleak. Izan ere, errealismoarekin eta fikzioarekin jolasten duten panpinak sortzen ditu Arroizko (Estellerria) lantegian, eta
|
haren
obrek munduan barrena bidaiatu dute: Reborn panpina errealistak sortzen ditu.
|
|
|
Arroitzen, ordea, egunez esnatzen dira, Marijose Etxeberria Fernandezek bere artelanak amaitzen dituenean. Ipuinek eta errealitateak bat egin dute
|
haren
etxean duen lantegian. Reborn (berriro jaio) panpinak sortzen ditu, silikonazko eta binilozko haur errealistak.Euskal Herrian, aitzindaria izan da Etxeberria; estatuan ere, hark ireki zizkion ateak arte mota berezi honi.
|
|
|
Ipuinek eta errealitateak bat egin dute haren etxean duen lantegian. Reborn (berriro jaio) panpinak sortzen ditu, silikonazko eta binilozko haur errealistak.Euskal Herrian, aitzindaria izan da Etxeberria; estatuan ere,
|
hark
ireki zizkion ateak arte mota berezi honi. Sustraiak, baina, Alemanian dituzte Reborn haurrek.
|
|
|
Lan bakoitzak bere kalitate ziurtagiria du.Arroiztik munduraArgi berezia dute Marijose Etxeberriaren begiek. Samurtasuna da nagusi
|
haren
izaeran, eta hori ongi islatzen da bere obretan. Maitasunez eta ilusioz janzten du panpina bakoitza.
|
|
|
Maitasunez eta ilusioz janzten du panpina bakoitza. Arroizko artista ezaguna da nazioartean, eta
|
haren
artelanak munduko hainbat eta hainbat toki edo bazterretatik erosi dituzte, hala nola, Ingalaterran, Txinan, Belgikan edota Argentinan. Panpina bakoitza amaitu bezain pronto saltzen du.Reborn panpinak erosten dituztenak bildumazaleak dira gehienbat.
|
|
|
Kasu hau, egiatan, Ainhoa Tirapu jokalariarena da. Rayco Sanchezek (Bilbo, 1985), Opio errebeldea liburuaren idazleak, auzo lotsa sentitzen du
|
haren
egoera ikusita: –Halako gauzek amorrua eragiten didate; ez arropa denda batean lan egiteagatik, baizik eta emakumeen eta gizonen arteko aldea horren nabaria dela agerian uzten dutelako?.
|
|
|
Irratsaioak emakumeen kirolaren inguruko albisteak jorratzen ditu, besterik ez.
|
Haren
kide Ane Rojo (Sestao, 1995) Onda Vasca ko kazetariak argi dauka: –Saioaren arrakastak erakusten digu askotan, eragileak arriskatu egiten badira, ezusteko emaitza positiboak eduki ahal dituztela bueltan.
|
|
2018
|
|
|
Baina badaki, halaber, hemen uzten duen dirua hemengo jendearentzat izango dela. Badakizu nork ekoizten duen, eta ordaindutako diruaren% 80
|
harentzat
da. Guretzat oso garrantzitsua da, eta ekoizleentzat ere bai?. Zenbateko txiki bat Laborerentzat da, baina, irabazi asmorik gabeko elkartea izanik, egitasmoa sendotzeko baliatzen dute:
|
|
|
datafonoarekin unean bertan ordaintzea edo 15 egunean behin kontu korrontetik erosketak deskontatzea.Lehen sektoreak eskualdean bizi duen egoera txarrari erantzuteko asmoz jaio zen Labore: . Eskualdean lehen sektorea desagertzen ari dela ikusita,
|
hura
bultzatzea izan da gure lehenengo premia. Hala, Lezo, Errenteria Orereta, Pasaia eta Oiartzungo lagun talde bat bildu, eta elkartea sortzea pentsatu genuen.
|
|
|
herriko azoka tradizionala. Alde Zaharrean zegoen, garai
|
hartako
herritarren topagunerik garrantzitsuenean. Bizitza sozialaren erdigunea izanik, bertan gauzatzen zituzten portugaletetarrek arrantzale eta baserritarrekin egin beharreko salerosketak.
|
|
|
Alde Zaharreko Auzo Elkarteak, haatik, bazituen hainbat ideia.
|
Haren
hitzetan, espazio fisiko hori ezin hobea zen, herriari kultur eta gizarte eskaintza egiteko; azken buruan, auzoko giroa berpizteko?. Hala, proiektu zehatz bat aurkeztu zion Udalari.
|
|
|
Elkarteak uste du erabilera hitzarmena erdietsi zuela. Udala presiopean zegoelako; izan ere, Hirigintza Planeko ildo askotxok oso harrera txarra izan zuten herritarren artean?. Merkatuaren BiltzarraHitzarmena sinatu arteko bidea nahiko traketsa izan zen, eta, ideia sendotzeko, Auzo Elkarteak bidelagunak behar zituen. Hortaz, eman beharreko lehenengo pausoa Merkatua Kudeatzeko Elkartea sortzea zen, herri mugimenduetako kideen laguntzarekin.Aipatu elkarteko partaide Asier Alcedok (Portugalete, 1996) ongi ezagutzen ditu garai
|
hartan
egondako tirabirak: –Udalak hasieran proposatu zigun plana xumeegia zen:
|
|
|
Bestalde, herriko eragileetako bat den heinean, lekua behar duenean lasai asko erabil dezake eraikina; urteroko Folklore Azoka egiteko, adibidez?. Ekintzak eta erronkakAlcedok argi dauka: . Egia da Udalari egiten dugunaren kontu eman behar diogula, baina gure konpromisoa ez da
|
harekin
, auzoarekin baizik?. Herriarentzat eta herriak sortua da, baina ez era despotikoan; izan ere, portugaletetarren parte hartzea ezinbestekoa da proiektua aurrera eramateko.
|
|
|
ez auto hegalaririk ez robotik ez ezer ere... Nork lapurtu digu saldu ziguten etorkizun robotizatu xarmagarri
|
hura
–Nork?!
|
|
|
Itxuraz, erabilera erraza du: pertsona batek pantaila bat jartzen du aurpegian, maskara bat balitz bezala, eta pantailan ordezkatua izango den pertsonaren aurpegia agertzen da denbora errealean; gainera,
|
haren
ahotsa ere entzuten da. Hartara, fisikoki bertan egon gabe ere, ordezkaturiko pertsonak bertan balego bezala joka dezake, baina beste pertsona baten gorputzarekin.
|