|
2000
|
|
|
Ordura arte euskararen maitale sutsua izandakoa, geroztik haren azterlari hotz bilakatzen hasi zen, hura ikerketa zientifikorako gai hutstzat harturik, hizkuntza bizi gisa izan zezakeen patuaz arduratu gabe. Garai hartan euskara ondo ikasteko zailtasunak, eskuliburu, gramatika onik eta irakasle egokirik eza kontuan hartu gabe, Unamunok, antza, pentsatu zuen berak
|
hura
behar bezala menderatu ez bazuen, ez zela hartarako gaitasunik edo bitarteko didaktiko aproposik ez zeukalako, hizkuntza zail eta madarikatu hura ezin ikasizkoa zelako baizik, eta are okerrago, bere gogoetak behar bezain argi adierazteko, euskaraz ezin baliatzea ez zela berak hura behar bezain ongi ez jakitearen ondorio, hizkuntzak berak kulturarako bide izateko balio ez zuelako baizik....
|
|
2002
|
|
|
Urrezko arauak Beharrezkoa da edozein desplazamenduren urrezko arauak azpimarratzea: autoaren funtzionamendu egokia berrikustea,
|
hura
behar bezala erabiltzea eta gidatzerakoan zuhurtziarik, arretarik eta tolerantziarik handiena erakustea. Gogoan izan behar da zer kaltegarria den alkohola gidatzean, baita sendagaiak hartzeak dakartzan arriskuak, lo egiteko ordu falta, otordu astunak, distrakzioak eta helmugara iristeko antsietatea ere.
|
|
2005
|
|
|
protestak, itxialdiak? baita piketeak ere, langileek susmoa baitzuten hainbat lantegitan ez zela greba
|
hura
behar bezala bultzatuko.
|
|
2006
|
|
|
printzesa
|
hura
behar bezela kortejatzeko lotsetan
|
|
2008
|
|
|
Eta ez? ez zuen zalantzarik afera
|
hartan
behar bezala jokatu zuela, ama batek zernahi egin baitzezakeen alaben moraltasuna zaintzeko, baina, gutunak irakurri ondoren, hain espiritualak eta hain inozenteak, nolabait esatearren?, halako kontzientzia txar bat ere egin zitzaion, beharbada, azkenean bere iritzia ezarri ziona, bikoteari aukera bat zabalduz:
|
|
|
amoranteek elkarri idatzitako gutunak. Eta ez... ez zuen zalantzarik afera
|
hartan
behar bezala jokatu zuela, ama batek zernahi egin baitzezakeen alaben moraltasuna zaintzeko, baina, gutunak irakurri ondoren –hain espiritualak eta hain inozenteak, nolabait esatearren–, halako kontzientzia txar bat ere egin zitzaion, beharbada, azkenean bere iritzia ezarri ziona, bikoteari aukera bat zabalduz:
|
|
2009
|
|
|
Colemanen aldetik oso polita izan da, eta Realari dion begirunearen adierazgarri, ez gezurra esatea, hori ohikoa baita, baizik nola biribildu duen, zein ederki eta zelako ganoraz pintatu dituen alegiazko xehetasun guztiak: esan zezakeen soilik etxea uholdeak hartu diela, eta aski zatekeen, baina begiruneak bultzaturik erantsi du garbigailua matxuratu zaiela, beheko solairuan umeak bizi direla eta uholdea bereziki arriskutsua izan zitekeela, eta horregatik nahiago izan duela prentsaurrekora joan baino lehen anabasa
|
hura
behar bezala konpondu?
|
|
|
Ninok (Tenerife), berriz, lau gehiago. Taldeko golegile nagusiaren lesioak, Diaz Zeriorenak, badu horretan zerikusirik, baina argi dago inork ez duela lortu
|
haren lekukoa
behar bezala betetzea. Herculesek izan ezik, Bigarren Mailako lehen bost sailkatuek hamar goleko kopurua gainditu duen aurrelari bat daukate.
|
|
|
Horixe, galduta edo galtzen zihoan gauza bat zen hura niretzat, hautsak kentzerakoan buruhausteak ematen zizkidana lantzean behin: bero egiten zuenean bigundu egiten zitzaion bere inguruan batuta zeukan argizarizko haria eta itsatsita geratzen zitzaizkion hautsa eta lohia; halakoetan, komeriak izaten nituen
|
hura
behar bezala garbitzeko. Argizaiolari buruz zeozer galdetuz gero, nik ez nuen hemen aipatutakoa baino gehiago esaten jakingo Santa Eufemia egun hartan artisauak eman zizkigun azalpenak entzun artean.
|
|
2010
|
|
|
Bere etsaiak kikiltzeko asmotan ari zen, ez ziezaioten eraso. Bluff bat zen, baina CIA eta gainerako informazio agentziak ez ziren
|
hura
behar bezala ulertzeko gauza izan. Hortxe dago okerra:
|
|
|
Gaur erakutsiko diat eginalean, gure izkuntza leuna dela, eze dagola, sasi iakintsu orrek uste baño geiagorako gai ditekela. (?) Zer esango luke euskaldun erdelzale orrek, nik esanen banio nongonaiko izkuntzara baino gure ontara obeki itzuli ditezkela Iliada eta Odisea??; banekien, azkenik, Orixek berak ere sariren bat irabazia zuela, Kixoteren 9 atalaren itzulpenagatik; euskal mundua, beraz, ez zegoen lotan, zuk aditzera eman zenidàn auzian, baina nola, alde batetik, ez nuen gai
|
hura
behar bezala menderatzen, eta nola, bestetik, zure erasoaren bat batekotasunak ezustean harrapatu ninduen, halaxe geratu nintzen zure aurrean mozolo bat bezala, hitzik gabe?
|
|
|
Jakin badakigu, lehen une batean aparteko eragina izan zuela saio hark. Pakita Arregiren eta Feli Etxeberriaren ekarpena funtsezkoa gerta liteke, langintza
|
hura
behar bezala argitu eta bere dimentsio egokian kokatu ahal izateko.
|
|
|
Hala ere, Setsiaren ebazpenaren zain egon gabe, “konpainiak bere datu pertsonalak Asnef Equifax era eraman zituen 329,67 euroko ustezko zor batengatik”. Ebazpenean, AEPDk adierazten du Orangek “ez duela egiaztatu salatzaileari nahitaezko ordainketa errekerimendua egin dionik, bere datuak ondare kaudimenaren fitxategian sartu aurretik, interesdunak emandako helbidera bidali eta
|
hark
behar bezala jaso ondoren”. FACUAk gogorarazi zuen AEPDren 1/ 1995 Instrukzioak, ondare kaudimenari eta kredituari buruzko informazio zerbitzuei buruzkoak, honako hau ezartzen duela lehenengo arauan:
|
|
|
Ez dago presarik" esan nion. Nik ere presa nuen, baina ez nuen presaka ibili nahi, momentu
|
hura
behar bezala nahi nuen gozatu, unez une dastatu. Biluzi egin nuen H. Haren gorputza neure begiz jotzeko, neure eskuez haztatzeko, neure ahoaz laztantzeko.
|
|
|
Gaur erakutsiko diat eginalean, gure izkuntza leuna dela, eze dagola, sasi iakintsu orrek uste baño geiagorako gai ditekela. (...) Zer esango luke euskaldun erdelzale orrek, nik esanen banio nongonaiko izkuntzara baino gure ontara obeki itzuli ditezkela Iliada eta Odisea?"; banekien, azkenik, Orixek berak ere sariren bat irabazia zuela, Kixoteren 9 atalaren itzulpenagatik; euskal mundua, beraz, ez zegoen lotan, zuk aditzera eman zenidàn auzian, baina nola, alde batetik, ez nuen gai
|
hura
behar bezala menderatzen, eta nola, bestetik, zure erasoaren bat batekotasunak ezustean harrapatu ninduen, halaxe geratu nintzen zure aurrean mozolo bat bezala, hitzik gabe...
|
|
2012
|
|
|
Pozik nengoen. Aspaldiko partez planak egiteko gogoz ikusi nuen neure burua eta, egun
|
hura
behar bezala amaitu behar nuela erabakita, Elenari deitu nion. Berehala esan zidan lokalerantz zetorrela.
|
|
|
Notarioak
|
hura
behar bezala jaso ondoren, lagun zaharrak nire ahalmen bat eransteko esan zidan, eta herrialde hartan bizi zen merkatari ezagun bati dena bidaltzeko, berak idatzitako eskutitz batekin batera, eta gero erantzunaren berri izan arte bere etxean geratzeko proposamena egin zidan.
|
|
|
Gaixoaren ondoan lan egin; minaren jatorria, hedadura eta iraupena zein diren jakiteko, eta, horrela,
|
hura
behar bezala tratatu eta duen sufrimendua arindu ahal izateko.
|
|
|
Lotsa ematen dio, ez dauka hainbesteko konfiantzarik. Herrera, ez du
|
harekin
behar bezala jokatu akaso. Kotxean sartu da atzera eta autobidea hartu du Zumarragarantz.
|
|
2013
|
|
|
Baina kontua ez da amaitzen sistemaren eta praktika sozialaren arteko dikotomian. Hizkuntza gertakariak beste bi dimentsio dakartza berekin,
|
hura
behar bezala ulertzeko funtsezkoak direnak. Batetik, hertsiki sistematikoa edo estrukturala den dimentsioaz eta praktika sozialaren dimentsioaz gain, hizkuntzak garrantzi handiko beste dimentsio bat du:
|
|
|
Alde horretatik, gehiegizkoa dirudi erabilera eremua erabilerarekin eta sistemarekin parekatu eta hizkuntza gertakariaren zatitzat hartzea, Silversteinek (1985) egiten duen moduan. Hala ere, oro har onartuta dago hizkuntzaren kontzepzio soziolinguistikoaren oinarrian hizkuntza gertakaria bere produkziozko testuinguru sozialean txertatzeko premia dagoela, eta hori nahitaezko baldintza dela
|
hura
behar bezala ulertzeko, ikuspegi mikrosoziolinguistikotatik nahiz makrosozialetatik abiatuta.11
|
|
|
–Bada, lehengo astean lagun arkitektoari deitu eta berriro eskatu nion etor zedila, duda batzuk nituela-eta. Zer hoberik, baina,
|
hura
behar bezala hartzeko, opari bikain bat baino?. Lehenik, bere abizenari dagokion armarri dotore bat egitea otu zitzaidan, baina opariak ez ninduen erabat betetzen, eta ideia hobe baten zain gelditu nintzen.
|
|
|
Parisko egonaldian, obra interesgarriak margotu zituen Menchu Galek, baina ez dira gorde, zoritxarrez. Hala ere, esperientzia
|
hura
behar bezala aprobetxatu ez izanaren arantza geratu zitzaion sartuta, gazteegia zelako eta zeukan frantses maila ere nola halakoa zelako. «Gazteegi joan nintzela uste dut; han bete nituen 15 urte.
|
|
|
–Bada, lehengo astean lagun arkitektoari deitu eta berriro eskatu nion etor zedila, duda batzuk nituela-eta. Zer hoberik, baina,
|
hura
behar bezala hartzeko, opari bikain bat baino.... Lehenik, bere abizenari dagokion armarri dotore bat egitea otu zitzaidan, baina opariak ez ninduen erabat betetzen, eta ideia hobe baten zain gelditu nintzen.
|
|
2014
|
|
|
Oro har, instalazio bakoitzak ezaugarri jakin batzuetako isolamendua du atorren kanpoaldeko eta/ edo barrualdeko konposizioari dagokionez. Horrenbestez, instalazioaren errendimendu orokorra hobetuko bada, zer ator mota erabili ere zaindu da, eta
|
hura
behar bezala muntatzea ere bai, jakina, oker muntatzeak berak ekar baitezake bero galerak edo kondentsazioa gertatzea.
|
|
|
Hodiak isolatzeko prozesua zehatz mehatz azaltzeak askoz luzeago joko liguke, formatu guztiak eta lan egiteko modu guztiak aztertuko bagenitu. Horregatik, kontuan izanda gai hori ez dela ez atal honen ez liburu honen helburu, isolamendu kontuetan ohikoena den formatura mugatuko ditugu azalpenak, eta
|
hura
behar bezala muntatzeko jarraibide batzuk emango ditugu: ator autoitsasgarriaz ariko gara.
|
|
2015
|
|
|
Halaxe ibiltzen nintzen neu ere, Ritak eta biok ez baikenuen sekula ere Hansen arazoaz behar bezala hitz egin eta ez genuen korapilo
|
hura
behar bezala askatzen asmatu. Ez genuen Hansen akordurik estaltzen, berari buruz hitz egitea ez zitzaigula batere kostatzen ematen zuen baina itxurak ziren, axalak estaltzen zuen mamia baizik ez.
|
|
|
Bat egiteraino egoera oso onean utzi zuen CAN, eta lehen bi urte zailetan fusioaren ondorioak kudeatzeko zeregin konplexua akats nabarmenik egin gabe gauzatu zuen. Sanzek ez zuen erraza izango aldaketa
|
hura
behar bezala justifikatzea.
|
|
2016
|
|
|
Zaintzaile berriagatik topa egin, eta lantegia inauguratu berritako kontuak gogoratzen hasi zen nagusia. Garai hartarako oso modernoak ziren instalazio eta makinaz hornitu omen zuten fabrika;
|
hura
behar bezala zaintzeko norbait behar, eta zein egokiagoa horretarako bere txikitako lagun hura baino. Berak ekarri zion, bidaia batetik, lehen egunean bertan estreinatu zuen jaka urdin dotore hura, gainontzeko langileen oso gainetik jartzen zuten botoi urre koloreko haiekin apaindua.
|
|
|
Venezuelako neskak ispilu berezi haren ondoan egingo zuen lo gau hartan. Emakume
|
hura
behar bezala artatzeaz bakarrik arduratu behar nuen nik, jaten ondo emateaz eta, goizero, gelako bazterren batean gera zitezkeen odol orbanak garbitzeaz. Izan ere, beti jo izan da bertute goresgarritzat senideei eta zure odol bereko jendeari laguntzea!
|
|
|
Seminario handian predikatu behar zen, euskaraz ere. Ikasi zuen bere Arnegiko euskaraño
|
hura
behar bezala idazten, hitzen erdiak jan gabe. Xarriton, Hiriart Urruti eta beste zenbaitekin bere lanak agertzen zituzten Ximixt deitu kaierrean.
|
|
2017
|
|
|
Nahiko astunak baziren biak batera, baina Aitak giza esperientziaren reducto absurdum hartaz esandakoa gogoratu zitzaidan berriro, pentsatuz nik antza zenez Harvarden ametitua izateko neukan aukera bakarrean. Beharbada datorren urterako; pentsatuz beharbada bi urte pasa behar direla unibertsitatean
|
hura
behar bezala egiten ikasteko.
|
|
2018
|
|
|
70eko hamarkadaren hondarrean Udalak Takonerako kaiola batean sartu zuen, ustez bertan zegoen tximino eme bati konpainia (eta zerbait gehiago) egiteko. Harreman
|
hura
behar bezala ez omen zihoanez, Txarlik bere beharrei bakarka eusten zion, ezorduetan eta trebetasun onanistiko itzela agerian utziz. Esan gabe doa txiki eta ez hain txikien jakin mina eta algarak bereganatu zituela, eta Estatuko tximinorik ospetsuena bihurtu zen, Bartzelonako Copitoren atzetik, jakina.
|
|
|
Frantsesez jarraitu du Pharosek, hala ere. Bere ama hizkuntzaren premia du
|
hura
behar bezala kontatzeko.
|
|
2019
|
|
|
Hiriko euskal komunitatean modu aktiboan parte hartzen omen du, batez ere euskal dantza taldean eta Bakersfieldeko Basque Club delakoan.Sukaldea pasioHain justu, Amaigatik utzi zuen sukaldari lana AEBetara itzuli zenean: alaba jaio zenean,
|
hura
behar bezala zaintzeko eta hari ahalik eta denbora gehien eskaintzeko, kirol denda bateko arduradun hasi zen beharrean, ordutegi egokiagoak izatearren.2014an hasi zen Noriega Hotel Restaurant en, alaba koskortu zenean. Ordura arte pilaturiko ezagutzak garatzeko leku aproposa zen hura.
|
|
|
Vinson jaunak zehazten duenez, larunbatean, Ribed jaunak beren zaldikotxea eskaini zien Iruñean azken adioak egin zitzaten; baina berak, artean ibiltzeko gauza ez, behin baino ez zuen laguntza eskatu, hain zuzen ere Campion jaunaren etxera igotzeko eta
|
hura
behar bezala agurtzeko. Zezen plazatik ere igaro ziren, baina autore frantsesari festetan gainezka ezagututako kokalekua bestelakotua agertu zitzaion orain, setioan zehar iruindarrek egur guztia sutarako erabili behar izan baitzuten.
|
|
|
Edinburgoko Liburutegi zentralean irakurle talde batekin bilduko zela iragartzen zuen Sarahk bere azken postean. Orduan otu zitzaidan agian ez nuela hiri
|
hura
behar bezala ezagutzen, eta Moritzek arrazoi izatera, Europako hiririk ederrena galtzen ari nintzela.
|
|
2020
|
|
|
Bost urte lehenago hila zitzaidan ama, azkeneko hilabeteak nahiko pattal eman ondoren, bai fisikoki eta bai aldarteari zegokionez, eta ez nintzen
|
haren ondoan
behar bezala egoteko gauza izan. Hasieran ez nuen onartu nahi izan gaitzaren larritasuna, gehiegizkotzat jo nituen amaren arrangurak; gero, etsia hartutakoan, izuak ezintasuna eragiteraino jota, ez nintzen egoerari aurre egiteko gauza sentitzen eta, aldian aldiko aitzakiak tarteko, emaztearen esku utzi nuen ardura nagusia, hala amaren ondoan egotearena nola egoera kudeatzerena:
|
|
|
Endikak nigan norbait berezi ikusten zuela adierazi eta frogatu zidan egun hartan. Irekiera keinu eder eta ustekabe bat izan zen bere aldetik, eta nik ere keinu
|
hari
behar bezala erantzuten jakin nuela ulertu nuen eta nire aurreiritziak laxatu nituzkeela. Azken finean, hura bezalako zenbat keinu eder eta ustekabe neuzkan nire zain?
|
|
2021
|
|
|
Idazten eta irakurtzen irakastea edozein ikastetxeren zeregin nagusietako bat da, baina, aurreko belaunaldiek ez bezala, gaur egungo haurrak ikus entzunezko munduan bizi dira, non gero eta gutxiago irakurtzen baita, eta irakurtzen dituzten testuen hizkuntza aberastasuna aurreko belaunaldiena baino askoz txikiagoa baita. Horrek zuzenean eragiten dio ikasketen arrakastari; izan ere, hizkuntza, eta zehazki irakurmena, funtsezkoa da edozein irakasgairen edukira iristeko eta
|
harekin
behar bezala lan egiteko.
|
|
2022
|
|
|
Iritziaren manipulazioek, oso interes jakinek sustatzen dituztelarik, arrunt xede mugatuak izaten dituzte; haien eragina, nolanahi ere, egiazko arreta sortzen duen gai bati buruzkoak direnean, ez da manipulazioen mende geratzen, eta aise ekar ditzakete iragartzen edo desiratzen ez ziren ondorioak. Eta azkenean ematen zuen Hitlerren erregimenaren garaia, bere krimen erraldoi, aurrekaririk gabeekin, ‘menderatu gabeko iragan’ bat zela, aleman herriarentzat edo mundu osoko juduentzat ez ezik, mundu osoarentzat; izan ere, mundua ez zegoen Europako bihotzean gertatutako hondamendi handiarekin ahaztua, baina ez zen gauza izan
|
hura
behar bezala ulertzeko. Areago eta bazitekeen hau horren espero izatekoa ez izatea:
|
|
2023
|
|
|
Bost urte lehenago hila zitzaidan ama, azkeneko hilabeteak nahiko pattal eman ondoren, bai fisikoki eta bai aldarteari zegokionez, eta ez nintzen
|
haren ondoan
behar bezala egoteko gauza izan. Hasieran ez nuen onartu nahi izan gaitzaren larritasuna, gehiegizkotzat jo nituen amaren arrangurak; gero, etsia hartutakoan, izuak ezintasuna eragiteraino jota, ez nintzen egoerari aurre egiteko gauza sentitzen eta, aldian aldiko aitzakiak tarteko, emaztearen esku utzi nuen ardura nagusia, hala amaren ondoan egotearena nola egoera kudeatzearena:
|