|
2010
|
|
|
3 Hitzarmen honen ondoreetarako, enplegu eta [okupazio] terminoetara biltzen dira lanbide prestakuntzako baliabideak lortzea eta enplegurako nahiz okupazio desberdinetarako onarpena, bai eta lan baldintzak
|
ere
.
|
|
|
2 Edozein kasutan
|
ere
, hitzarmen honek indarrean iraungo du, gaur egungo forma eta edukiekin, berau berretsi eta berrikuspen hitzarmena berretsi ez duten estatu kideei begira.
|
|
|
2.Batzordeko kideek modu pertsonalean jardungo dute euren eginkizunetan.Ez dira izango gatazkako estatu alderdietako nazionalak, ezta konbentzio honetako kidea ez den estatu batekoak
|
ere
.
|
|
|
5.10 artikuluko 3 paragrafoan jasotako idazkaritzak Batzordeari
|
ere
emango dizkio zerbitzuak, estatu alderdien arteko gatazka batek hori eragiten duenean.
|
|
|
8.Komiteak urteko txostenera bilduko ditu komunikazio horien laburpena eta, bidezkoa denean, estatu alderdi interesdunen azalpenen eta adierazpenen laburpena, bai eta bere iradokizunen eta gomendioen laburpena
|
ere
.
|
|
|
1.Herrialde eta herri kolonialei independentzia emateari buruzko Adierazpena, Nazio Batuen 1960ko abenduaren 14ko 1514 (XV) ebazpenean jaso dena, aintzat hartu eta horren helburuak lortzen ez diren bitartean, konbentzio honetako xedapenek ez dute inola
|
ere
mugatuko nazioarteko beste tresna batzuek edo Nazio Batuek eta horren erakunde espezializatuek bestelako herri horiei eskariak egiteko aitortu dieten eskubidea.
|
|
|
1.Konbentzio hau sinatu ahal izango dute Nazio Batuetako edo erakunde espezializatuetako estatu kideek, bai eta Nazioarteko Justizia Gortearen Estatutuko estatu alderdiek eta Nazio Batuetako Biltzar Orokorrak konbentzio honetako alderdi izatera gonbidatutako beste edozein estatuk
|
ere
.
|
|
|
Kontuan harturik, arraza bereizkeria mota guztiak ezabatzeko Nazio Batuen Adierazpenak, 1963ko azaroaren 20koak [Biltzar Orokorraren 1904 (XVIII) ebazpena], solemnitateaz adierazi duela, dela munduko toki guztietan arraza bereizkeria lehenbailehen ezabatzeko beharrizana, horren mota eta agerpenak edozein izanik
|
ere
, dela gizakiaren duintasuna ulertzea eta errespetatzea ziurtatzeko beharrizana,
|
|
|
Jakinik, arrazaren desberdintasunetan oinarritutako nagusitasun doktrina oro zientifikoki faltsua, moralaren aldetik kondenagarria eta sozialki bidegabea nahiz arriskutsua dena, eta ez teorian, ez praktikan deusek
|
ere
ez duela justifikatzen, inongo tokitan, arraza bereizkeriarik,
|
|
|
Berretsiz, arraza, larru kolore edo jatorri etnikoaren ondoriozko arrazoiengatik, gizakien arteko bereizkeria oztopo bat dela, nazioen arteko harremanak lagun artekoak eta baketsuak izan daitezen, eta bereizkeria horrek kalte egin diezaiekeela herrialdeen bakeari eta segurtasunari, bai eta pertsonen elkarbizitzari
|
ere
, nahiz eta estatu bateko mugak ez gainditu,
|
|
|
Erabakia harturik, behar diren neurri guztiak hartzeko, lehenbailehen arraza bereizkeria ezaba dadin, horren mota eta agerpenak edozein izanik
|
ere
, eta doktrina nahiz eginera arrazista guztiak prebenitu eta borrokatzeko, arrazen artean elkar ulertzea susta dadin, eta nazioartean arraza segregazio nahiz bereizkeria guztietarik aske den erkidegoa eraiki dadin.
|
|
|
3.Konbentzio honetako klausuletatik bat bera
|
ere
ezin izango da interpretatu estatu alderdien naziotasunari, herritartasunari edo bertakotzeari buruzko lege xedapenak ukitze aldera, betiere, xedapen horiek ez badute beren beregi bereizkeriarik ezartzen inolako naziotasunaren aurka.
|
|
|
d) Estatu alderdi bakoitzak debekatuko du, eta bide egoki guztiak erabilita bertan behera utzaraziko du, baita inguruabarrek hala eskatzen dutenean legegintzazko neurriak erabilita
|
ere
, pertsonek, taldeek edo erakundeek gauzatutako arraza bereizkeria.
|
|
|
2.Estatu alderdiek, inguruabarrek hala eskatzen dutenean, neurri berezi eta zehatzak hartuko dituzte, gizarte, ekonomia eta kultura esparruetan, bai eta beste esparru batzuetan
|
ere
, arraza talde batzuek edo talde horietako pertsona batzuek garapen eta babes egokia izatea ziurtatzeko, berdintasun baldintzetan berma dadin pertsona horiek oso osoan izatea giza eskubideak eta oinarrizko askatasunak.Neurri horien ondorioa inoiz ez da izango arraza talde desberdinentzako eskubide desberdinak edo bananduak iraunaraztea, neurri horiek zein helbururekin hartu eta helburuok lortu ond...
|
|
|
Estatu alderdiek kondenatzen dituzte propaganda oro zein erakunde guztiak, halakoek baliatzen dituztenean arraza baten edo larru kolore nahiz jatorri etniko jakin bateko pertsonen nagusitasunean oinarritutako ideia nahiz teoriak, edo halakoek justifikatu edota sustatu nahi dutenean arraza gorrotoa eta arraza bereizkeria, horien mota edozein izanik
|
ere
; eta bereizkeria hori gauzatzera bultzatzen duten egintza guztiak edo horrelako bereizkeriazko jarduerak ezaba daitezen, berehalakoak eta positiboak izango diren neurriak hartzeko konpromisoa hartzen dute. Halaber, xede horrekin, estatu alderdiek Giza Eskubideen Adierazpen Unibertsalera bildutako printzipioak, bai eta konbentzio honetako 5 artikuluan esanbidez adierazitako eskubideak ere, behar den moduan aintzat hartu ondoren, besteak beste, hurrengo neurriak hartzen dituzte:
|
|
|
Estatu alderdiek kondenatzen dituzte propaganda oro zein erakunde guztiak, halakoek baliatzen dituztenean arraza baten edo larru kolore nahiz jatorri etniko jakin bateko pertsonen nagusitasunean oinarritutako ideia nahiz teoriak, edo halakoek justifikatu edota sustatu nahi dutenean arraza gorrotoa eta arraza bereizkeria, horien mota edozein izanik ere; eta bereizkeria hori gauzatzera bultzatzen duten egintza guztiak edo horrelako bereizkeriazko jarduerak ezaba daitezen, berehalakoak eta positiboak izango diren neurriak hartzeko konpromisoa hartzen dute. Halaber, xede horrekin, estatu alderdiek Giza Eskubideen Adierazpen Unibertsalera bildutako printzipioak, bai eta konbentzio honetako 5 artikuluan esanbidez adierazitako eskubideak
|
ere
, behar den moduan aintzat hartu ondoren, besteak beste, hurrengo neurriak hartzen dituzte:
|
|
|
a) Adieraziko dute legearen arabera egintza zigorgarria dela arraza nagusitasunean edo gorrotoan oinarritutako ideien zabalkunde oro, arraza bereizkeria bultzatzen duen jarduera oro, bai eta edozein arrazaren edo larru-azal nahiz jatorri etniko desberdineko pertsona talderen aurkako indarkeria egintza oro, edo egintza horiek gauzatzera bultzatzen dituzten jardueretarik beste edozein
|
ere
, eta jarduera arrazistei emandako laguntza oro, horren barne dela jardueraren finantzaketa.
|
|
|
b) Legearen aurkakotzat adierazi eta debekatuko dituzte, nahiz erakundeak, nahiz propagandarako antolatutako jarduerak eta propaganda jarduera oro
|
ere
, halakoek arraza bereizkeria sustatu edo hori egitera bultzatzen badute, eta aitortuko dute legeak zigortutako delitua dela erakunde edo jarduera horietan parte hartzea;
|
|
|
c) Ez dute utziko agintariek, ezta erakunde publiko nazional zein toki mailakoek
|
ere
, arraza bereizkeria sustatzea edo hori egitera bultzatzea.
|
|
|
d) Bestelako eskubide zibilak, batez
|
ere
:
|
|
|
ii) Edozein herrialdetatik irteteko eskubidea, baita norberaren herrialdetik
|
ere
, eta norberaren herrialdera itzultzeko eskubidea;
|
|
|
...nazional eskudunetan eta estatuko beste erakunde batzuetan, arraza bereizkeriazko egintza ororen aurka, halako egintzek konbentzio honen aurka egin eta pertsona horien giza eskubideak eta oinarrizko askatasunak urratzen dituztenean, bai eta bereizkeria horren ondorioz zein kalte eragin eta kalte horren biktima gisa auzitegi horiei kalte ordaina edo konponketa bidezko eta egokia eskatzeko eskubidea
|
ere
.
|
|
|
Estatu alderdiek konpromisoa hartzen dute berehalakoak eta eragingarriak diren neurriak hartzeko, batez
|
ere
, irakaskuntza, hezkuntza, kultura eta informazio arloetan, arraza bereizkeria eratortzen duten aurreiritzien aurka borrokatzeko eta nazioen eta arraza nahiz etnia talde desberdinen artean elkar ulertzea, tolerantzia eta laguntasuna sustatzeko, bai eta Nazio Batuen Gutunaren, Giza Eskubideen Adierazpen Unibertsalaren, arraza bereizkeria mota guztiak ezabatu nahi dituen Nazio Batuen Adierazpenaren ...
|
|
|
...etan, arraza bereizkeria eratortzen duten aurreiritzien aurka borrokatzeko eta nazioen eta arraza nahiz etnia talde desberdinen artean elkar ulertzea, tolerantzia eta laguntasuna sustatzeko, bai eta Nazio Batuen Gutunaren, Giza Eskubideen Adierazpen Unibertsalaren, arraza bereizkeria mota guztiak ezabatu nahi dituen Nazio Batuen Adierazpenaren eta konbentzio honen asmoak eta printzipioak hedatzeko
|
ere
.
|
|
|
5.a) Komiteko kideak lau urterako hautatuko dira.Hala
|
ere
, lehenengo hautaketan hautatutako bederatzi kideren agintaldia bi urte igaro ondoren amaituko da; lehenengo hautaketa egin eta berehala, Komiteko lehendakariak zozketa bidez izendatuko ditu bederatzi kide horiek.
|
|
|
Herrialde eta herri kolonialei independentzia emateari buruzko Adierazpena, Nazio Batuen 1960ko abenduaren 1514 (XV) ebazpenean jaso dena, aintzat hartu eta horren helburuak lortzen ez diren bitartean, protokolo honetako xedapenek ez dute inola
|
ere
mugatuko nazioarteko beste agiri batzuek edo Nazio Batuek eta horren erakunde espezializatuek herrialde horiei eskariak egiteko aitortu dieten eskubidea.
|
|
|
1.Protokolo honetako estatu alderdi orok zuzenketak proposatu eta, Nazio Batuetako idazkari nagusiaren esku utzita, gordailutu
|
ere
ahal izango ditu horiek.Proposatutako zuzenketak Nazio Batuetako idazkari nagusiak komunikatuko dizkie protokolo honetako estatu alderdiei; aldi berean, eskatuko die jakinarazi diezaiotela estatu alderdien Konferentziarako deialdia egitea nahi duten, proposamenak aztertu eta horien inguruko botazioa egiteko.Estatu alderdietarik, gutxienez, heren batek konferentziaren alde egiten badu, idazkari na...
|
|
|
Aitortuz, Giza Eskubideen Adierazpen Unibertsalaren arabera, ezin dela gauzatu gizaki askearen ideala, beldurretik eta miseriatik aske den gizakiarena alegia, horretarako baldintzak sortzen ez badira, pertsona bakoitzari ahalbidetzen dizkiotenak baliatzea ekonomia, gizarte eta kultura eskubideak, bai eta eskubide zibil eta politikoak
|
ere
.
|
|
|
2.Herrialde guztiek, euren helburuak lortzeko, askatasunez xeda ditzakete euren aberastasun eta baliabide naturalak, kalterik egin gabe nazioarteko lankidetza ekonomikoak, elkarrekiko onuraren printzipioan oinarriturik, zein nazioarteko zuzenbideak eratorritako betebeharrei.Inola
|
ere
ezin izango da herri bat bere bizibideez gabetu.
|
|
|
3.Itun honetako estatu alderdiek, baita autonomoak ez diren lurraldeak eta zainpeko lurraldeak administratzeko ardura dutenek
|
ere
, sustatuko dute determinazio askerako eskubidearen egikaritza, eta eskubide hori errespetatuko dute, Nazio Batuen Gutuneko xedapenekin bat etorriz.
|
|
|
1.Itun honetako estatu alderdi bakoitzaren konpromisoa da neurri, batik bat, ekonomikoak eta teknikoak hartzea, alde bakarrez nahiz nazioarteko laguntzaren eta lankidetzaren bidez, euren baliabideen arabera ahal duten neurriraino, arian arian lortzeko, egoki diren bide guztiak baliatuz, bai eta, bereziki, legegintzazko neurriak harturik
|
ere
, hemen aitortutako eskubideen erabateko eragingarritasuna.
|
|
|
1.Itun honetako xedapenetatik bat bera
|
ere
ez da interpretatuko estatu, talde edo banakako bati eskubidea aitortzeko, horren helburua denean itun honetan aitortutako eskubide edo askatasunetarik edozein ezabatzeko jarduerei ekitea edo ekintzak gauzatzea, edo eskubide nahiz askatasun horiek murriztea, itun honek baimendutakotik kanpo.
|
|
|
2.Eskubide horren erabateko eragingarritasuna lortzeko itun honetako estatu alderdi bakoitzak hartu dituen neurrien artean izan dira, orientazio eta prestakuntza tekniko profesionala, ekonomia, gizarte eta kultura garapen iraunkorra lortzera bideratutako programa, arau eta tekniken prestaketa eta erabatekoa nahiz produktiboa den okupazioa, denak
|
ere
gizakiaren askatasun politiko eta ekonomikoak bermatzen dituzten baldintzen mende izango direla.
|
|
|
d) Atsedena, aisialdia baliatzea, lanorduak zentzuz mugatzea eta aldizkako opor ordainduak, bai eta jaiegunetako ordainsariak
|
ere
.
|
|
|
Itun honetako estatu alderdiek aitortzen dute pertsona orok Gizarte Segurantzarako duen eskubidea, bai eta gizarte asegururako
|
ere
.
|
|
|
b) Bigarren irakaskuntza, horren mota desberdinetan, baita bigarren irakaskuntza teknikoa edo lanbide izaerakoa
|
ere
, orokorra izan behar da eta denentzat eskuragarria, horretarako baliabide egoki guztiak erabiliko direla, eta bereziki, dohaineko irakaskuntza arian arian ezarriko dela;
|
|
|
c) Goi mailako irakaskuntza
|
ere
denentzat eskuragarri izan behar da, bakoitzak duen gaitasunaren arabera, horretarako egoki diren baliabide guztiak erabiliko direla, eta, bereziki, dohaineko irakaskuntza arian arian ezarriko dela.
|
|
|
b) Nazio Batuetako idazkari nagusiak erakunde espezializatuei
|
ere
helaraziko dizkie itun honetako estatu alderdiek bidalitako txostenen edo horien kasuan kasuko zatien kopiak, betiere, estatu alderdi horiek erakunde espezializatu horietako kide ere badira, eta txosten edo txosten zati horiek halako erakundeen eskumeneko gaiekin zerikusia badute, erakunde horien eratze agiriekin bat etorriz.
|
|
|
b) Nazio Batuetako idazkari nagusiak erakunde espezializatuei ere helaraziko dizkie itun honetako estatu alderdiek bidalitako txostenen edo horien kasuan kasuko zatien kopiak, betiere, estatu alderdi horiek erakunde espezializatu horietako kide
|
ere
badira, eta txosten edo txosten zati horiek halako erakundeen eskumeneko gaiekin zerikusia badute, erakunde horien eratze agiriekin bat etorriz.
|
|
|
Ekonomia eta Gizarte Kontseiluak noizean behin Biltzar Orokorrari aurkeztu ahal izango dizkio izaera orokorreko gomendioak dituzten txostenak, bai eta itun honetako estatu alderdietatik eta erakunde espezializatuetatik jasotako informazioaren laburpena
|
ere
, informazio hori denean itun honetan zein eskubide aitortu eta eskubide horien errespetu orokorra lortzeko hartutako neurriei eta izandako aurrerapenei buruzkoa.
|
|
|
Itun honetako xedapenak ezin dira interpretatu Nazio Batuetako Gutunaren xedapenen kaltetan, ezta
|
ere
, Nazio Batuetako organo desberdinen eskumenak zehazten dituzten erakunde espezializatuen konstituzioen kaltetan edo itunaren gaien araberako erakunde espezializatuen konstituzioen kaltetan.
|
|
|
1.Itun hau sinatu ahal izango dute Nazio Batuetako edo erakunde espezializatuetako estatu kide guztiek, bai eta Nazioarteko Justizia Gortearen Estatutuko estatu alderdi guztiek eta Nazio Batuetako Biltzar Orokorrak itun honetako alderdi izatera gonbidatutako beste edozein estatuk
|
ere
.
|
|
|
1.Itun honetako estatu alderdi orok zuzenketak proposatu eta, Nazio Batuetako idazkari nagusiaren esku utzita, gordailutu
|
ere
ahal izango ditu horiek.Proposatutako zuzenketak Nazio Batuetako idazkari nagusiak komunikatuko dizkie estatu alderdiei; aldi berean, eskatuko die jakinarazi diezaiotela estatu alderdien Konferentziarako deialdia egitea nahi duten, proposamenak aztertu eta horien inguruko botazioa egiteko.Estatu alderdietarik, gutxienez, heren batek konferentziaren alde egiten badu, idazkari nagusiak deialdia egi...
|
|
|
1.Itun honetako estatu alderdiek aitortzen dute pertsona orok duen eskubidea, norberak eta norberaren familiak bizitza maila egokia izateko, baita elikadura, jantzi eta etxebizitza egokiak
|
ere
, eta bizitza baldintzak etengabe hobetzeko.Estatu alderdiek neurri egokiak hartuko dituzte eskubide horren eragingarritasuna ziurtatzeko, ondore horretarako aitortuko dutela nazioarteko lankidetzaren garrantzia, hori adostasun askean oinarritzen denean.
|
|
|
2.Itun honetako estatu alderdiek, aitortuz pertsona orok duen oinarrizko eskubidea, gosearen aurka babestua izateko, beharrezko neurriak hartuko dituzte, programa zehatzak
|
ere
barnean direla, banaka eta nazioarteko lankidetzaren bidez:
|
|
|
1.Salbuespenezko egoeretan, baldin eta egoera horiek nazioaren bizitza arriskuan jartzen badute eta halako egoerak modu ofizialean aldarrikatu badira, itun honetako estatu alderdiek, kasuan kasuko egoerak galdatutakora mugatuta, xedapenak eman ahal izango dituzte, itun honen ondorioz hartutako betebeharrak eteteko; edonola
|
ere
, xedapen horiek ez dira bateraezinak izango estatu alderdiei nazioarteko zuzenbideak ezarritako osterantzeko betebeharrekin, eta ez dute inolako bereizkeriarik eragingo, arraza, larru kolorea, sexua, hizkuntza, erlijioa edo gizarte jatorria dela bide.
|
|
|
1.Itun honetako xedapenetatik bat bera
|
ere
ez da interpretatuko estatu, talde edo banakako bati eskubidea aitortzeko, horren helburua denean itun honetan aitortutako eskubide edo askatasunetarik edozein ezabatzeko jarduerei ekitea edo ekintzak gauzatzea, edo eskubide nahiz askatasun horiek murriztea, itun honek baimendutakotik kanpo.
|
|
|
5.Ez da heriotza zigorrik ezarriko hemezortzi urtetik beherako pertsonek egindako delituengatik, eta zigor hori ez zaie aplikatuko haurdun dauden emakumeei
|
ere
.
|
|
|
1.Inork ez du esklabotzarik pairatuko.Esklabotza eta esklaboen salerosketa debekatuta egongo dira, horien mota edozelakoa izanda
|
ere
.
|
|
|
b) Aurreko idatz zatia ezin izango da interpretatu herrialde jakin batzuetan auzitegi eskudun batek ezarri zigorra betetzea debekatzeko, zigor hori derrigorreko lana denean, baldin eta herrialde horietan zenbait delitu zigor badaitezke, espetxealdi zigorraz ez ezik, derrigorreko lanekin
|
ere
.
|
|
|
2.Pertsona orok eskubidea izango du askatasunez irteteko edozein herrialdetatik, baita norberaren herrialdetik
|
ere
.
|
|
|
...gearen arabera hartutako erabakia betetzeko; eta, segurtasun nazionaleko premiazko arrazoiek eragozten dutenean izan ezik, atzerritar horri ahalbidetuko zaio kanporaketaren aurka dituen arrazoiak azaltzea, bai eta, berrikuspen ondoreetarako, bere kasua agintari eskudunaren edo agintari eskudun horrek modu berezian izendatutako pertsonaren edo pertsonen esku uztea, eta horretarako ordezkaria izatea
|
ere
.
|
|
|
...dea epaiketa osotik edo horren zati batetik baztertu ahal izango dira, gizarte demokratiko bateko moralaren, ordena publikoaren edo segurtasun nazionalaren arrazoiak direla bide, edo alderdien bizitza pribatuaren interesak hala galdatzen duenean edo, auzitegiaren ustez hori beharrezkoa den heinean, auziaren inguruabar bereziengatik publizitateak justiziaren interesak kaltetu ditzakeenean; nolanahi
|
ere
, zigor edo gatazka arloko epai guztiak jendaurrekoak izango dira, salbu eta adingabeen interesak aurkakoa galdatzen duenean, edo ezkontza auziei edo adingabeen tutoretzari buruzko akusazioak daudenean.
|
|
|
2.Artikulu honetan xedatutakoak ez dio kalterik egingo pertsona baten epaiketari, ezta kondenari
|
ere
, halakoen arrazoi diren egite edo ez egiteak delitu zirenean gauzatu zireneko garaian, nazioarteko erkidegoak zein printzipio aitortu zuzenbideko printzipio orokortzat eta halakoen arabera.
|
|
|
Gizaki guztiek edonon daudela
|
ere
eskubidea dute euren nortasun juridikoa aitor dakien.
|
|
|
1.Inork ez du nozituko nahierarako edo legearen aurkako esku sartzerik bizitza pribatuan, familian, egoitzan edo korrespondentzian, ezta ohorearen eta izen onaren aurkako erasorik
|
ere
, halakoak legearen aurkakoak direnean.
|
|
|
1.Pertsona guztiek pentsamendu, kontzientzia eta erlijio askatasuna dute; eskubide horrek bere baitara bilduko du euren aukerako erlijioa edo sinesmenak izan edo bereganatzea, bai eta euren erlijioa edo sinesmenak banaka edo kolektiboan agertzeko askatasuna
|
ere
, jendaurrean nahiz modu pribatuan, kultu, erritu ospakizun, eginera eta irakaskuntzaren bidez.
|
|
|
1.Pertsona orok eskubidea du beste batzuekin askatasunez elkartzeko, baita sindikatuak sortu eta aukeratutako horretan afiliatzeko
|
ere
, bere interesak babesteko.
|
|
|
1.Hasierako hautatzea egingo da, gehienez
|
ere
, itun hau zein datatan indarrean jarri eta data horretatik sei hilabete igaro ondoren.
|
|
|
3.Nazio Batuetako idazkari nagusiak zerrenda prestatuko du, hurrenkera alfabetikoaren arabera, aurkeztutako hautagaiekin, hautagai horiek izendatu dituzten estatu alderdiak zehaztuz, eta itun honetako estatu alderdiei komunikatuko die zerrenda hori, gehienez
|
ere
, hautaketa bakoitza egin baino hilabete lehenago
|
|
|
1.Komiteko kideak lau urterako hautatuko dira.Berriro hautatu ahal izango dira, baldin eta hautagai zerrendan berriro aurkezten badira.Hala
|
ere
, lehenengo hautaketan hautatutako bederatzi kideen agintaldiak bi urte igaro ondoren amaituko dira.Lehenengo hautaketa egin eta berehala, bilerako lehendakariak, 30 artikuluko 4 paragrafoan aipatutakoak, zozketa bidez izendatuko ditu bederatzi kide horiek.
|
|
|
4.Komiteak itun honetako estatu alderdiek aurkeztutako txostenak aztertuko ditu.Bere txostenak, eta egokitzat jotzen dituen iruzkin orokorrak, helaraziko dizkie estatu alderdiei.Komiteak Ekonomia eta Gizarte Kontseiluari
|
ere
helarazi ahal izango dizkio iruzkin horiek, itun honetako estatu alderdietatik jaso dituen txostenen kopiarekin batera.
|
|
|
2.Batzordeko kideek modu pertsonalean jardungo dute euren eginkizunetan.Kide horiek ez dira izango estatu alderdi interesdunetako nazionalak, itun honetako alderdi ez diren estatuetakoak, ezta 41 artikuluko adierazpena egin ez duten estatuetakoak
|
ere
.
|
|
|
5.36 artikuluko idazkaritzak artikulu honen ondorioz ezarritako batzordeei
|
ere
emango dizkie zerbitzuak.
|
|
|
Itun honetako xedapenak ezin dira interpretatu Nazio Batuetako Gutunaren xedapenen kaltetan, ezta
|
ere
, Nazio Batuetako organo desberdinen eskumenak zehazten dituzten erakunde espezializatuen konstituzioen kaltetan edota itunaren gaien araberako erakunde espezializatuen konstituzioen kaltetan.
|
|
|
1.Itun hau sinatu ahal izango dute Nazio Batuetako edo erakunde espezializatuetako estatu kide guztiek, bai eta Nazioarteko Justizia Gortearen Estatutuko estatu alderdi guztiek eta Nazio Batuetako Biltzar Orokorrak itun honetako alderdi izatera gonbidatutako beste edozein estatuk
|
ere
.
|
|
|
1.Itun honetako estatu alderdi orok zuzenketak proposatu eta, Nazio Batuetako idazkari nagusiaren esku utzita, gordailutu
|
ere
ahal izango ditu horiek.Proposatutako zuzenketak Nazio Batuetako idazkari nagusiak komunikatuko dizkie estatu alderdiei; aldi berean, eskatuko die jakinarazi diezaiotela estatu alderdien Konferentziarako deialdia egitea nahi duten, proposamenak aztertu eta horien inguruko botazioa egiteko.Estatu alderdietarik, gutxienez, heren batek konferentziaren alde egiten badu, idazkari nagusiak deialdia egi...
|
|
|
Aitortuz, Giza Eskubideen Adierazpen Unibertsalaren arabera, ezin dela gauzatu askatasun zibil eta politikoak izateari dagokionez, gizaki askearen ideala, beldurretik eta miseriatik aske den gizakiarena alegia, horretarako baldintzak sortzen ez badira, pertsona bakoitzari ahalbidetzen dizkiotenak baliatzea eskubide zibil eta politikoak, bai eta ekonomia, gizarte eta kultura eskubideak
|
ere
.
|
|
|
2.Herrialde guztiek, euren helburuak lortzeko, askatasunez xeda ditzakete euren aberastasun eta baliabide naturalak, kalterik egin gabe nazioarteko lankidetza ekonomikoak, elkarrekiko onuraren printzipioan oinarriturik, zein nazioarteko zuzenbideak eratorritako betebeharrei.Inola
|
ere
ezin izango da herri bat bere bizibideez gabetu.
|
|
|
3.Itun honetako estatu alderdiek, baita autonomoak ez diren lurraldeak eta zainpeko lurraldeak administratzeko ardura dutenek
|
ere
, sustatuko dute determinazio askerako eskubidearen egikaritza, eta eskubide hori errespetatuko dute, Nazio Batuen Gutuneko xedapenekin bat etorriz.
|
|
|
4.Neurri desberdinak xedatuko dira, hala nola, zaintza, orientazio eta gainbegiratze neurriak, aholkularitza, zaintzapeko askatasuna, zaintza etxeetan uztea, irakaskuntza eta lanbide heziketako programak, bai eta erakundeetan barneratzerik ez dakarten beste aukera batzuk
|
ere
, ziurtatzeko haurrak euren ongizateari begira modu egokian tratatzen direla, eta hartutako neurria haurren inguruabarrekin nahiz arau hausteekin proportzionala dela.
|
|
|
2.Komitea hemezortzi adituk osatuko dute, denak
|
ere
moral aldetik zintzotasun handikoak eta trebetasun nabarikoak, konbentzio honek araututako gaietan.Estatu alderdiek hautatuko dituzte Komiteko kideak, euren nazionalen artean, eta kide horiek euren eginkizunak modu pertsonalean gauzatuko dituzte, behar bezala kontuan hartuko direla geografiaren araberako banaketa orekatsua eta sistema juridiko nagusiak.
|
|
|
Aintzat harturik, haurren eskubideei buruzko Adierazpenean aipatutakoaren ildotik, «haurrek, heldutasun fisiko eta mentalik ez dutenez, babes eta arreta berezia behar dutela, bai eta legearen babes egokia
|
ere
, jaio aurretik nahiz ostean»,
|
|
|
3.Estatu alderdiek ziurtatuko dute, haurren zaintzaz eta babesaz arduratzen diren erakunde, zerbitzu eta establezimenduek agintari eskudunek ezarritako arauak betetzen dituztela, bereziki, segurtasunaren, osasunaren eta langileen kopuru eta gaitasunaren arloetan, bai eta hori guztiori modu egokian gainbegiratzeari dagokionez
|
ere
.
|
|
|
2.Estatu alderdiek zainduko dute eskubide horiek aplikatzen direla, legeria nazionalarekin eta gai horretan kasuan kasuko nazioarteko tresnen ondorioz euren gain hartu dituzten betebeharrekin bat etorriz, batez
|
ere
, haurrak apatrida izan litezkeenean halakorik ezean.
|
|
|
...n bat etorriz, estatu alderdiek kontuan hartuko dute, modu positiboan, humanitarioan eta arin, haurrek edo haurren gurasoek egindako eskabide oro, estatu alderdi batean sartu edo bertatik irteteko, familia bateratzeko asmoarekin.Estatu alderdiek bermatuko dute, halaber, eskari hori aurkezteak ez dituela berarekin ekarriko mesedegarri ez diren ondorioak eskatzaileentzat, ezta horien familiakoentzat
|
ere
.
|
|
|
...eskubidea izango dute, aldian aldian harreman pertsonalak eta zuzeneko lotura izateko bi gurasoekin, salbuespeneko inguruabarrak daudenean izan ezik.Helburu horrekin, eta 9 artikuluko 1 paragrafoan xedatutakoaren arabera estatu alderdiek duten betebeharrarekin bat etorriz, estatu alderdiek haurren eta gurasoen eskubidea errespetatuko dute, edozein herrialdetatik irteteko, baita euren herrialdetik
|
ere
, eta euren herrialdean sartzeko.Edozein herrialdetatik irteteko eskubideak legeak ezarritako murrizketak izango ditu bakarrik; orobat, murrizketa horiek beharrezkoak izan dute, segurtasun nazionala, ordena publikoa, osasun edo moral publikoak eta beste pertsona batzuen askatasunak babesteko, eta bateragarriak izan dute konbentzio honetan aitortutako gainerako eskubideekin.
|
|
|
1.Haurrek ez dute nozituko nahierarako edo legearen aurkako esku sartzerik euren bizitza pribatuan, familian, egoitzan edo korrespondentzian, ezta euren ohorearen eta izen onaren aurkako erasorik
|
ere
, halakoak legearen aurkakoak direnean.
|
|
|
2.Babes neurri horiek bere baitara bildu lituzkete, egoki denaren arabera, prozedura eragingarriak, gizarte programak ezar daitezen, haurrei eta haurrak zaintzen dituztenei eskaintzeko behar adinako laguntza, bai eta bestelako prebentzio mota batzuk ezar daitezen
|
ere
, eta, berebat, haurrei dagokienez, arestian aipatu tratu txarren kasuak daudenean, halakoak identifikatu, jakinarazi, erakunde baten esku utzi, ikertu, tratatu eta begiratu daitezen, eta, egoki denaren arabera, esku hartze judiziala izan dadin.
|
|
|
...likagarriekin bat etorriz errefuxiatutzat hartutako haurrek izan ditzaten, bakarrik daudenean nahiz euren gurasoek edo beste edozein pertsonak lagundurik, babes eta laguntza humanitario egokiak, baliatzeko konbentzio honetako kasuan kasuko eskubideak, bai eta estatu horiek giza eskubideen eta izaera humanitarioko nazioarteko zein tresnetako alderdi izan, eta tresna horietan adierazitako eskubideak
|
ere
.
|
|
|
...rtsonen egoera ekonomikoa; laguntza hori bideratuko da ezintasuna duten haurrek modu eragingarrian eskura izan ditzaten hezkuntza, gaitasuna, osasun zerbitzuak, birgaikuntza zerbitzuak, enplegurako prestakuntza eta aisialdirako aukerak, eta zerbitzu horiek jaso ditzaten, haurrek gizarteratzea eta banakako garapena erdiesteko, bai eta euren kultura eta espiritu garapena ahalik eta gehien erdiesteko
|
ere
.
|
|
|
4.Estatu alderdiek sustatuko dute, nazioarteko lankidetzako espirituarekin, ezintasuna duten haurren osasun arreta prebentiboaren eta tratamendu mediko, psikologiko eta funtzionalaren esparruan informazioa trukatzea, horretara biltzen dela birgaikuntza metodoen eta irakaskuntza zerbitzuen nahiz lanbide heziketaren zerbitzuei buruzko informazioa zabaltzea, bai eta informazio hori lortzea
|
ere
, estatu alderdiek esparru horietan gaitasuna eta ezaguerak hobetu ditzaten eta esperientzia gehiago har dezaten.Ondore horietarako, modu berezian kontuan hartuko dira garapen bidean dauden herrialdeen beharrizanak.
|
|
|
1.Estatu alderdiek haur guztiei aitortuko diete Gizarte Segurantzaren onuradun izateko eskubidea, baita gizarte aseguruarena
|
ere
, eta egoki diren neurriak hartuko dituzte, eskubide hori erabat gauza dadin, euren legeria nazionalarekin bat etorriz.
|
|
|
2.Prestazioak eman dira, hala behar denean, kontuan hartuz baliabideak eta haurren eta haurren mantenuaz arduratzen diren pertsonen egoera, bai eta haurrek edo haur horien izenean zein prestazio eskabide egin eta eskabide horri begira garrantzitsua den beste edozein inguruabar
|
ere
.
|
|
|
...ntenu pentsioa ordaintzen dutela ziurtatzeko, guraso eta pertsona horiek estatu alderdi batean edo atzerrian bizitzea gorabehera.Bereziki, haurrei begira zein pertsonak izan finantza ardura eta pertsona horiek ez direnean bizi haurra bizi den estatuan, estatu alderdiek sustatuko dute nazioarteko hitzarmenei atxikitzea edo halako hitzarmenak egitea, bai eta beste edozein konponketa egoki hitzartzea
|
ere
.
|
|
|
Estatu alderdiek beharrezkoak diren neurri guztiak hartuko dituzte, nazionalak, bitarikoak nahiz alderdi anitzekoak, haurren bahiketa, salmenta edo salerosketa eragozteko, horien helburua edo modua edozein izanda
|
ere
.
|
|
|
d) Askatasunaz gabetutako haur guztiek eskubidea izango dute, albait lasterren laguntza juridiko eta bestelako laguntza egokia izateko, bai eta eurek pairatu duten askatasun gabetzea auzitegi edo agintari eskudun, independente eta inpartzial baten aurrean aurkaratzeko eta akzio horren gaineko erabaki azkarra izateko
|
ere
.
|
|
|
Aitortuz, halaber, estatu batzuek emandako aurrerapausoak, erregio mailako edo bitariko akordioen bidez, langile migratzaileen eta horien familiakoen eskubideak babesteko, bai eta esparru horretan bitariko nahiz alderdi anitzeko akordioen garrantzia eta erabilgarritasuna
|
ere
,
|
|
|
Aintzat harturik, migrazioak sarritan arazo larriak sortzen dituela langile migratzaileen familiakoentzat, bai eta langileentzat eurentzat
|
ere
, batik bat, familia dispertsioa dela eta,
|
|
|
2.Konbentzio hau aplikatuko da langile migratzaileen eta horien familiakoen migrazio prozesu osoak iraun bitartean, horrek bere baitara biltzen duela migraziorako prestatzea, migrazioa hastea, iraganbidea eta enplegurako estatuan izandako egonaldi guztia eta ordaindutako jarduerarako aldi guztia, bai eta jatorrizko estatura edo ohiko bizilekua zein estatutan izan eta estatu horretara itzultzea
|
ere
.
|
|
|
c) «Marinelak» dira, termino horretara arrantzaleak
|
ere
biltzen direla, langile migratzaile guztiak, halakoak enplegatuta daudenean estatu batean erregistratutako itsasontzi batean, estatu horretako nazionalak izan gabe;
|
|
|
h) «Beregaineko langile» dira langile migratzaile guztiak, halakoek ordaindutako jarduera bat gauzatzen dutenean, lan kontraturik izan gabe, eta euren bizimodua jarduera horren bidez ateratzen dutenean, normalean eurak bakarrik edo euren familiakoekin lan eginez, bai eta beste edozein langile migratzaile
|
ere
, baldin eta enplegurako estatuko legeria aplikagarriak edo bitariko nahiz alderdi anitzeko akordioek aitortzen badute langile hori beregainekoa dela.
|
|
|
d) Errefuxiatuak eta apatridak, salbu eta kasuan kasuko estatu alderdiaren legeria nazionalean edo estatu horretan indarrean dauden nazioarteko tresnetan ezarri denean pertsona horiei
|
ere
konbentzio hau aplikatu behar zaiela;
|
|
|
b) Zergetan kenkariak edo salbuespenak eta tributu arinketak izateko eskubidea edukiko dute, halakoak nazionalei aplikatzen zaizkienean, antzeko inguruabarretan, horietara biltzen direla, baita
|
ere
, familiakoak ardurapean izatearen ondoriozko tributu arinketak.
|
|
|
Konbentzio honen ondoreetarako, «familiakoak» terminoak bere baitara biltzen ditu langile migratzaileekin ezkondutako pertsonak edo langile horiekin harremanak dituzten pertsonak, aplikatu beharreko zuzenbidearekin bat etorriz, harreman horiek ezkontzaren antzeko ondoreak sortzen dituztenean, bai eta langile horien ardurapean dauden seme alabak eta beste pertsona batzuk
|
ere
, azken horiek familiako modukotzat aitortu dituztenean legeria aplikagarriak edo kasuan kasuko estatuen artean aplikatu beharreko bitariko edo alderdi anitzeko akordioek.
|
|
|
Langile migratzaileek eta horien familiakoek ezin izango dute torturarik pairatu, ezta tratu edo zigor krudel, anker edo apalesgarririk
|
ere
.
|
|
|
1.Langile migratzaileek edo horien familiakoek ezin izango dute esklabotzarik jasan, ezta morrontzarik
|
ere
.
|
|
|
c) Betebehar zibilen artean dauden lan edo zerbitzuetarik edozein, halakoak kasuan kasuko estatuko herritarrei
|
ere
galdatzen zaizkienean.
|
|
|
1.Langile migratzaileek eta horien familiakoek pentsamendu, kontzientzia eta erlijio askatasunerako eskubidea izango dute.Eskubide horrek bere baitara bilduko du euren aukerako erlijioa edo sinesmena izan edo bereganatzea, bai eta euren erlijioa edo sinesmena banaka edo kolektiboan agertzeko askatasuna
|
ere
, jendaurrean nahiz modu pribatuan, kultu, erritu ospakizun, eginera eta irakaskuntzaren bidez.
|
|
|
Langile migratzaileek edo horien familiakoek ez dute jasango nahierarako edo legearen aurkako esku sartzerik bizitza pribatuan, familian, etxebizitzan, korrespondentzian edo beste edozein komunikazio motatan, ezta legearen aurkako erasorik
|
ere
, euron ohorearen edo izen onaren kontra.Langile migratzaile guztiek eta horien familiakoek eskubidea izango dute, legearen babesa izateko halako esku sartze edo erasoen aurka.
|