|
2000
|
|
|
Erasoa orokortu eta haundiagotu egin da ondoren, egoera politikoa gero eta aldekoagoa izan duten neurrian. Matrikulazioaren azken datuek asaldatu dute zenbait gizarte sektore,
|
batez
ere lehen aipatu dudan unibertsitateko hura eta bi alderdi politiko nagusien agintariak; eta, geroztik, haurrak euskarazko ereduetan ez matrikulatzeko etengabeko kanpaina batean egoten dira batzuk. Nafarroan arlo honetako gutxieneko eskubideak lortzeko, ereduen aukerarena edo ikastetxeen autonomiarena kasu, herrialde zibilizatu batean normala ez den borrokan ibili beharra dago.
|
|
2001
|
|
|
|
Batez
ere Lehen Hezkuntza eta DBH ematen dute, (ia) dohainik.
|
|
|
Kontsumitzaile elkarteek ohartarazten dute eurotako lehen merkealdien arriskuaz, eta biribiltzeari arreta jartzea, txartelarekin ordaintzea eta etiketa bikoitzeko produktuak bakarrik erostea gomendatzen dute. Euroa iristeak zailtasunak ekarriko dizkie kontsumitzaile gehienei,
|
batez
ere lehen egunetan. Prezioen baliokidetasuna pezetatan kalkulatzea eta txanpon berriak erabiltzea kezkagarriak izango dira urtarrilaren 1etik aurrera erosketak egiten dituztenentzat.
|
|
2002
|
|
|
|
Batez
ere lehen pertsona (ni) erabiltzen duena da; positiboa da (konstruktiboa, alternatibak eskaintzen dituena, baina guztiak albora utzi eta erantzukizuna darabil, erruduntasuna erabili beharrean), iritzi desberdinak onartu egiten ditu, manikeismoetatik ihes egiten du, asertiboa da (iritzi bat beldurrik eta antsietaterik gabe defendatzen du, besteentzako jokaera zigortzaile edo mehatxuzkorik gabe), e...
|
|
|
Erakunde horrek estrategia bat prestatu du aldirako, tratamendu horien segurtasuna, eraginkortasuna eta kalitatea sustatzeko. Atzo aurkeztu zuten medikuntza tradizionalari buruzko OMEren estrategia horren arabera, Afrikako, Asiako eta Latinoamerikako biztanleen %80k mota horretako tratamenduak erabiltzen dituzte,
|
batez
ere lehen mailako arretan, eta mundu industrializatuan medikuntza tradizionala gero eta ezagunagoa da. Azken hamarkadan, bikoiztu egin da Europan eta Estatu Batuetan medikuntza tradizionalaren erabiltzaileen kopurua; izan ere, biztanleen erdiak metodo horietara jotzen du batzuetan, Jonathan Quick OMEko zuzendariak azaldu duenez, funtsezko sendagaien politikarako.
|
|
|
Elikadurari dagokionez, SAS erakundeak gomendatzen du janari azkar, pikante edo oso landuez ez abusatzea; aitzitik, ura, zerealak eta haragia eta arraina hartzea gomendatzen du, fetuarentzat eta amarentzat onuragarriak baitira. Presak eta atsedenaren estresa ordezkatzeko beharra ere azpimarratzen du,
|
batez
ere lehen hiruhilekoan eta haurdunaldiko azken astean, eta aldi berean, ez da gomendatzen herrialde exotikoetara joatea, haurdunaldi osoan zehar. Azkenik, azpimarratu behar da beroak eragindako ito, izerdi edo pisu sentsazioak, likido ugari hartuz edo hankak edo eskuak erabiliz ariketa txikiak eginez egin daitezkeela, baita arropa freskoa eta arina erabiliz ere.
|
|
2003
|
|
|
Konbentzio Gerraren ondoren Napoleonen gerrak etorri ziren, eta gero Hego Euskal Herrian gerra karlistak (tartean hainbat mobilizazio militar txikiagorekin gerrilletan etab.). Gatazka horien inguruan aurkitu ditugu euskaldun herritarrei zuzenduriko aurreneko kontakizun historikoak, bereziki bertsoetan txertatuak. Guk
|
batez
ere lehen karlistadako bertsoak aztertu ditugu. Baina aurrekoek ere ikertzea lukete, ziur erreferentzia historikoak jasotzen baitituzte.
|
|
|
Hala ere, produkzioko gainkostu horiek ezin dituzte nekazari eta abeltzain askok beren gain hartu, azken prezioari eragiten ez badiote, eta hori ez da beti lortzen. Hainbat sektorek eskatu dute, kontrol neurri handiagoak ezartzen laguntzeko, Administrazioak elikagaien ekoizpena hein batean diruz laguntzea,
|
batez
ere lehen sektoreei dagozkien etapetan. Ahalegin handiagoa eskatzen da, halaber, sektore horietan higienearen arloko prestakuntza eta analisi eta kontrol sistemak berak bultzatzeko.
|
|
|
Hori saihesteko neurri higieniko hauek gomendatzen dira: Ez egotea harekin harremanetan,
|
batez
ere lehen egunetan. Garrantzitsua da organismoaren defentsa sistemak behar bezala funtzionatzea, infekziorik izanez gero babesteko.
|
|
|
Baina ez dira “zekor” hutsak. ELGAren azterlanak dio eskoletara berandu iristen diren haur asko daudela,
|
batez
ere lehen ordukoak. Arrazoiak aldakorrak dira eta hezitzaileek, besteak beste, guraso batzuen arreta eta diziplina falta adierazten dute.
|
|
|
Haatik, Kuhnen lanak ezagutzen dituenarentzat ere idazkiak badakar argi berria,
|
batez
ere lehen — The Copernican Revolution (1957) liburuan— soilik deskriptiboki aurkeztuta zegoen" iraultza" terminoaren erabilpena, orain hobeto azaltzen baitu. Testu honetan, zientzi garapenaz Kuhnek duen ikusmoldean termino horrek duen funtsezko izaera azaltzen du.
|
|
2004
|
|
|
Espainian, %3, 6 inguru. Adinaren arabera, eragin handiagoa du haurrengan,
|
batez
ere lehen haurtzaroan. Alergiak normalean haurren adinetan gertatzen dira, baina horrek ez du esan nahi alergiarik ez duen haur bat inoiz izango ez denik.
|
|
|
Elikagaien segurtasunaren arloan urte hasieran gertatuko diren lege aldaketek kezka eragin dute tartean diren eragileen artean,
|
batez
ere lehen sektorekoen artean. Aldaketek zuzeneko eragina dute trazabilitatearekin, erantzukizunarekin eta elikagaien segurtasunarekin lotutako alderdietan.
|
|
|
elikadura katean dauden operadore guztiak prest ote dauden Europar Batasuneko arauditik datozen betebeharrak bere gain hartzeko. Kezka zenbait sektoretan ezarri da,
|
batez
ere lehen mailako ekoizpenean. Izan ere, kasu jakin batzuetan, jada ez dira gai izan denbora tarte labur horretan betetzeko, eta badakite zein erantzukizun hartzen duten gainerako kateek beren ekoizpena, banaketa edo komertzializazioa arau betekizun berri horietara egokitzeko neurriak hartu dituztenean.
|
|
2005
|
|
|
Haurrak Haurrei dagokienez, tenperatura aldaketa bortitzak saihestea gomendatzen da. “Funtsezkoa da hotz handia egiten duenean haurrak kalera ez ateratzea,
|
batez
ere lehen bi urteetan”, azaldu du Pedro Otegui pediatrak. “Bat bateko tenperatura aldaketen ondorioz, haurrek ohiko hotzeria hartzen dute.
|
|
|
Pentsamendu eta hizkuntzaren arteko elkarmenpekotasunak argi eta garbi uzten du hizkuntzak bitartekoak direla, baina ez hainbeste jada ezagututako egia aurkezteko baizik eta
|
batez
ere lehen ezezaguna zen egia aurkitzeko.94
|
|
|
apaldua, umiliatua, baztertua sentitzen zen, beti negar eta auhenka. Hargatik, bizitzeko era ezberdinak onartzen ez ziren bezala, pairamenak,
|
batez
ere lehen auzoarenak, ez ziren nehoiz kontuan hartzen.
|
|
2006
|
|
|
Eta gaur egun berdina egiten dugu. Baina globalizazio horrek kalte batzuk ekarri dizkigu,
|
batez
ere lehen sektorean. Eta horri buelta emateko aukera bakarra dago, kalitatea eta hurbiltasuna.
|
|
|
Uste dut ibilbide baten hasieran Biblia eta Homero daudela. Historia irakurketen ereduak Tuzidides eta Herodoto izan litezkeela,
|
batez
ere lehena, hain dramatikoa, hain irakaspen moral eta politikoz betea. Filosofiaren funtsa Platon eta Aristotelesen baitan legoke, eta presokratikoetan.
|
|
|
Sorkuntza izaerak (literarioak, artistikoak edo zientifikoak, baina
|
batez
ere lehen biak) eta publizitate izaerak bat egin dezakete. Izan ere, izaera literarioa edo artistikoa izan dezakete, sorkuntza horiek diskurtso batez edo irudiez edo bien nahasketa batez osaturik baitaude.
|
|
2007
|
|
|
Eskaera hori, besteak beste, sektore finantzarioetan, banaketan, logistikan eta saltokietako bezeroen arretan lanpostu berriak sortzean islatzen da. Lan eskaintza ugarien ondorioz, uda ere lan aukeren garai bihurtzen da,
|
batez
ere lehen lanaren bila dabiltzan ikasle edo gazte graduatu berrientzat. Hilabete hauek aukera ezin hobea izan daitezke prestakuntza teorikoa praktikarekin osatzeko eta etorkizuneko proiektu profesionaletarako esperientzia lortzeko.
|
|
2008
|
|
|
4 Teknologia berri hauek euskararen garapenerako eta hedapenerako sekulako garrantzia eduki dezakete,
|
batez
ere lehen aipatu den esaldi bat buruan izanik: bestela egingo ez liratekeen itzulpenak egitea oso mesedegarria izan daiteke euskaraz bizi nahi dugunontzat.
|
|
|
Lurraldeak markatzen ditu erabileragatik eta, adierari dagokionez, esan bezala, ahalke> ahalge> erabiltzen ez den euskalkieta ko lotsa> hitzaren parekoa da bere esanahi nagusian, baina ez hainbeste azken honek hartzen duen, begirune, renean. Bestalde, hitz honek Iparraldeko euskalkiekin elkar tzen ditu Nafarroako hizkerak Iparralde osoan ahalke> ge,
|
batez
ere lehenen goa, hain erabiliak baitira, Ip (GN) ren zenbait azpieuskalki izan ezik. Edonola ere, kontutan hartu behar da Ip (Gn) Baztan eta Ultzaman alke> eta lotsa> bi hitzen txanda keta dutela eta ez, aldiz, Iparraldekoetan, hemengo euskalkietan ezpaitute txandaketa hori,, lotsa?
|
|
|
Alta, orain arte ekoitzitakoa ez da inondik ere aski izan Azkueri justizia egiteko. Izan ere, Azkueren gainean idatzitako testu batzuk,
|
batez
ere lehen omenaldien giroan egindakoak, borondate oneko baina eduki urriko ekarpenak ziren. Beste batzuk, ikerketa zorrotzagoak eskaini dituzte, baina arlo oso jakinetan zentratuz, bereziki filologia gaietan.
|
|
|
Horregatik bere ideala izendatzeko euskaldunizendapena baliatuko zuen aukeran, are erdarazko testuetan, vasco hitza eduki aldetik anbiguo xamarra egiten baitzitzaion. Hau
|
batez
ere lehen testuetan egin zuen, adibidez, 1891ko Izkindean: bertan inoiz euskaldun bascongado gisa itzuli arren, sarrienik erdaraz ere «nosotros los euskaldun es»112 idatzi zuen.
|
|
|
Ahozko testuen barruan,
|
batez
ere Lehen Hezkuntzaren hasieran, garrantzi berezia hartzen dute elkarrizketak eta berriketaldiek. Testu hauek dira arloko lanaren abiapuntua, izan ere derrigorrezko irakaskuntza sartu aurretik haurraren bizitzan izan duten nagusitasunak taxutu baitio ordura arteko hizkuntza gaitasuna.
|
|
|
Poliki poliki, haurrak berak landu duen hipotesi silabikoaren eta irakatsi zaionaren arteko gatazka agertzen da. Haurrak kontsonanteak ere sartzen hasten dira,
|
batez
ere lehen silaban. Hitza bokalez edo kontsonantez idatz daitekeela ikustean, biak erabiltzen hasten da haurra.
|
|
|
Hondamendi naturalak beste arrazoi bat dira GKE bateko langileak eremu edo herrialde jakin batera lan egitera joateko. Kasu askotan, biztanleei arreta eman behar zaien larrialdi egoerak dira,
|
batez
ere lehen uneetan. Sarritan, horrelako esku hartzeek ez dute asistentziarik jasotzen edo bertara iristeko zailtasun gehiago izaten dituzte.
|
|
|
Bertze jokalariek ere eman zuten neurria defentsan.
|
Batez
ere lehen zatian. Partida 5 hasi zuen Villaldea entrenatzaileak.
|
|
2009
|
|
|
Baita Ramon Doral, ETAk hildako beste ertzainarekin ere.
|
Batez
ere lehenarekin izan zuen adiskidetasun handia.
|
|
|
Ados? , esan zuen, jarraian guztiek beren adostasuna erakusten ziotela, Damasok muturra okertu bazuen ere, nahiz eta berehala kontsolatu zen, zeren desfile
|
batean
ere lehena ez baitzen lehen zihoana, ausaz, gorago zihoana baizik.
|
|
|
Italiako trufa zuriak deitzen zaie. Merkatuko preziorik altuenak dituzte han, eta 2.000 eta 3.000 euro artean kiloko,
|
batez
ere lehena. Pisua aldakorra da, 40 gramotik 300 gramora bitartekoa.
|
|
|
Norberaren negozioa sortzea ez da lan erraza,
|
batez
ere lehen enpresa denean edo baldintza ekonomikoak txarrak direnean, gaur egun gertatzen den bezala. Egoera are larriagoa bihurtzen da ideia, oro har, baliabide propiorik ez duten eta finantza erakundeek ematen dituzten finantziazio bideen mende dauden gazteenetatik abiatzen denean.
|
|
|
Lekaleei alergia izatea Lekadunetan albuminak egoteak elikagai horiekiko alergiak eragin ditzake. Kakahueteak, babak, ilarrak eta soja dira kezkagarrienak,
|
batez
ere lehenak. Kakahueteak dira, alde handiarekin, alergia gehien sortzen dituzten lekadunak, gehien kontsumitzen direnak direlako.
|
|
|
–Eskoletan egiten duten lanaren erakusleiho txiki bat izaten da.
|
Batez
ere lehen urtea daukatenak, hasieran urduri samar egoten diren arren, gero txoratzen ateratzen dira. Oro har, denak txoratzen ateratzen dira, lehen plaza izaten dutelako kasu gehienetan, eta jendeak erantzuten duelako?, azaldu du Oroitz Azurmendik, Gipuzkoako Bertsozale Elkarteko koordinatzaileak.
|
|
|
Ingalaterrako taldearen disko gehienak 80ko hamarkadaren hasieran argitaratu ziren CDan, baina oraingo grabazioarekin alderatuta, adituek azpimarratu dute aldea oso erraz antzematen dela,
|
batez
ere lehen grabazioetan. Eta bereziki harrigarria dela ahots bat edo instrumenturen bat nabarmentzen diren kantetan.
|
|
|
Datorren urtea oraindik eta okerragoa izan daitekeela esan dute,
|
batez
ere lehen sei hilabeteak
|
|
|
2009a inoizko urterik txarrena izan dela esan du Ostalaritza Elkarteak. Datorren urtea are okerragoa izango dela uste dute,
|
batez
ere lehen sei hilabeteak. Bereziki kezkatuta daude tabernetan tabakoa erretzeko debekuak sektorean izango dituen ondorioekin.
|
|
|
Ados? –esan zuen, jarraian guztiek beren adostasuna erakusten ziotela, Damasok muturra okertu bazuen ere, nahiz eta berehala kontsolatu zen, zeren desfile
|
batean
ere lehena ez baitzen lehen zihoana, ausaz, gorago zihoana baizik.
|
|
2010
|
|
|
Modu berean, sen onak esaten digu ezin dela hizkuntza politika bera aplikatu gehiengoa elebiduna den eremu batean eta berreskurapen prozesua hasiberria den beste batean. baina honetan datza gure arazo handia: ...ren menpeko egiturei dagokienez. hain zuzen ere, datorren urtean egin behar da europako kontseiluaren menpeko adituen batzordearen hurrengo txostena. azken txostenean, 2008koan, ez zen oso toki onean uzten espainiako estatuak euskararen normalizazioprozesuan zuen jarrera. izan ere, txostenak zituen gaikako zazpi ataletatik soilik irakaskuntzari zegokionean egiten ziren nagusiki iruzkin positiboak,
|
batez
ere lehen eta bigarren hezkuntzari zegokienez; hau da, neurri handi batean autonomia erkidegoko gobernuaren menpe dagoen arloan. egiaztapen triste hori alde batera utzita, txostenean bertan ere estatuko hizkuntza lege bat onartzearen alde egiten zen, europako beste hainbat estatuk onartu duten bezala, bertan hitz egiten diren hizkuntza guztien berariazko aitortza xehatua egiteko eta erabiltzailee...
|
|
|
218 Hasiera bateko ustea, ereduko ikasleak Akoak eta Bkoak bezain trebe zirelakoa gaztelaniaz, ez da gaur egun besterik gabe ontzat ematen. Alderik badago egon,
|
batez
ere lehen eskola urteetan, batzuen eta besteen artean. Kontua zera da:
|
|
|
Eskuartean dugun gaiarekin,
|
batez
ere lehen hamarkadako antolamendu neurriekin, harreman argiena duten legeak, dekretuak eta aginduak aipatzen dira hemen. Bistan da horiezaz gainera multzo zabala osatzen dutela beste hainbatek.
|
|
|
Haurtzaroko siesta funtsezkoa da,
|
batez
ere lehen hiru urteetan. Aldi horretan, ezagutza berriak egoki ikasteko eta inguruko munduarekin harremanak izateko behar diren oinarriak hartzen ditu haurrak.
|
|
|
Gaitasuna duten gailuen garapena ordura arte erreserbatutako kalitatea duten jokoak egiteko, mahai gaineko kontsolak, hala nola Sonyren PSP edo Nintendo DS, merkatu hobi honentzako babesa izan zen. Baina, orain telefono mugikorra lehiakide boteretsuena bihurtu da, gero eta ahaltsuagoak diren terminalak, eta, batzuetan, gainditzen dituztenak prozesu gaitasunean,
|
batez
ere lehen bertsioekiko.
|
|
|
q TTANTTOREN JOLASA: urari buruzko antzararen jolas dinamikoa
|
batez
ere lehen hezkuntzako 4, 5 eta 6 mailako ikasleei zuzenduta dago. Izadi 21eko hezitzaileek dinamizatuta, parte hartzaileak taldeka banatuko ditugu eta guztion artean ura natur baliabidea aurreztu eta urari lotutako ekosistemak babesteko aukera ezberdinak ezagutuko ditugu modu dibertigarri batean.
|
|
2011
|
|
|
Nik uste nuenaren kontra, bizia izan zen. Ikusteko polita,
|
batez
ere lehen zatia. Gauza asko gertatu ziren.
|
|
|
Krisi ekonomikoak eta sari nagusietan izango diren gehikuntzek,
|
batez
ere lehen sarian (400.000 eurokoa), internet zein administrazioetan egiten diren salmentak areagotzen ari dira.
|
|
|
Zer gertatu zen ez jakiteak konfiantza galtzea ere ekarri zuen; gurasoek
|
batez
ere lehen baino kontu handiagoa dute orain euren alaba gazteekin, egunez ere.
|
|
|
Esandako guztiaren lekuko dira hark idatzitako milaka ohar eta zuzenketa. Bere lanerako erabiltzen zuen hiztegian, 935 orrialdetan ageri dira bere eskuz egin zituen oharrak eta osaketak,
|
batez
ere lehen lau liburukietan. Behin honezkero, obra handi hori bere horretan geldituko da, A. Linok ez baitzuen astirik izan bere ohar ugariak sartuz eraberritzeko.
|
|
|
Erakunde publikoak adingabe baten egoitza harrera adosten duenean, adingabeak han ahalik eta denbora gutxien igaro dezan saiatuko da,
|
batez
ere lehen haurtzaroan, baldin eta adingabearen interesari ez bazaio komeni han geratzea.
|
|
|
a) Bihar eguneko Irakaskuntz sistemako koadroak,
|
batez
ere lehen etapetakoak (O.H.O.eko bigarren etapa, B.U.P., F.P., C.O.U.) hornitzen dituzten zentruak. Praktikan, Barrutiko Fakultateok:
|
|
|
6 Haurdunaldian aldaketan eta izterretan metatzen den gantza edoskitzeko energia hornitzeko erreserba bat da, eta, logikoki, gehiago urtzen da bularra ematen duten amekin. Gainerakoan, osasuna ahuldu egingo da bularrean hazten ari den bitartean pisua galtzen saiatuz gero,
|
batez
ere lehen hilabeteetan. 7 Baliteke tokologoak bitamina prestakinen bat (bereziki burdinazkoa) gomendatzea, baina, jakina, ez diote haurrari eragingo.
|
|
|
Jakina, kontu handiz tratatu behar dira, baina baita mugimendu seguru eta irmoak eginez ere. Horiek hartzean, funtsezkoa da buruari eustea,
|
batez
ere lehen hilabeteetan, hasieran ez baitute nahikoa indar berez tente mantentzeko. Bizkarra ere zaindu behar da:
|
|
|
Pelbis zoruaren disfuntzioaren kausak Oro har, pelbis zoruaren disfuntzioak bagina erditzearekin lotzen dira. Asunción Ferri Morales Gaztela Mantxako Unibertsitateko obstetrizian eta ginekologian espezializatutako fisioterapeutak dioenez, normala da erditze lanak sistematikoki “perineoko lesioak eta alterazioak izatea pelbis erraien euste egituretan”,
|
batez
ere lehen mailako amengan. Hala ere, espezialista horrek dio haurdunaldiak berak ere harreman estua duela arazo horrekin.
|
|
|
Uste dut ibilbide baten hasieran Biblia eta Homero daudela. Historia irakurketen ereduak Tuzidides eta Herodoto izan litezkeela,
|
batez
ere lehena, hain dramatikoa, hain irakaspen moral eta politikoz betea. Filosofiaren funtsa Platon eta Aristotelesen baitan legoke.
|
|
|
Nahi ez dutenek ez dute aitortuko, baina euskal kultura askoz hobeto dago orain duela 40 urte baino. Askoz gauza gehiago egiten da, emaitzak ugariagoak dira, aberastasun bat dago, eta
|
batez
ere lehen ez zegoen kultura maila bat dago. Gaur idazten duen jendea jende ikasia da, eta autodidakta baldin bada asko irakurria.
|
|
|
Gorago esan dugun bezala, liburu honen berritasun nagusia bere sakontasuna da, hortik segitzen delarik beraren luzera neurrigabea (709 or.). Liburu gaitza da, hitz horrek dituen bi adieratan, alegia, handia eta zaila. Une batzuetan astuna ere, esango nuke,
|
batez
ere lehen herenean edo; hori da, nire begietan, interes gutxien duen partea, hortik aurrera biziagoa delarik. Dena den, balantze orokor gisa esango nuke atseginez eta arazo berezirik gabe irakurtzen den liburua dela, salbuespen honekin:
|
|
|
Egunetik egunera Isabellak gogotik irakurtzen zituen Perez Habiben testuak, bertan agertzen ziren gertaera gutxi asko tragikoak koaderno batean jasoz. Ez zen, inondik ere, lan erraza, ohartu baitzen morroi hura gore eszenen zale amorratua zela,
|
batez
ere lehen bi ipuin bildumetan. Gainontzeko lanetako agerraldi odoltsuak askoz bakanagoak izaten hasi ziren.
|
|
2012
|
|
|
Partida hasieran saskiratze gutxi izan dira, baina Baskonia izan da nagusi,
|
batez
ere lehen minutuetan. 1 partzialarekin ekin dio laurdenari Caja Laboralek, baina jarraian etorri da Lagun Aroren erantzuna.
|
|
|
|
Batez
ere lehen uneetan, gaixoak diagnostikoa ukatu egiten du edo batzuetan egiazkoak ez diren ondorioak iruditzen ditu (gainerakoek aurreiritziak dituztelakoan dago, gauzek okerrera egingo dutela pentsatuz sufritzen du, besteek ulertuko ez dutela uste du edota hipokondriakoa dela eta gaixo itxurak egiten dituela pentsatuko duela susmatzen du). Era berean, batzuek ezer gertatuko ez balitz bezala dihardute, eta euren beldurrak eta kezkak ezkutatzen dituzte, egoera berriak haien rol ugariak oztopa ditzan saihesteko.
|
|
|
XVIII. mendearen bukaerako foru sistemaren aurkako aurrez aurreko erasozuzenaren aurrean, Euskal Herri osoa elkartu zen,
|
batez
ere lehen gerra karlistan.Hegoaldeko lurraldeek, mendebaldekoek zein ekialdekoek, Zumalakarregi buru, fronte bakarra osatu zuten Espainiako tropa isabeldarren aurrean. Iparraldekolurraldeak hornidurarako gune gisa erabili zituzten, militarren terminologianintendentziarako?, baita logistika laguntzarako ere.
|
|
|
Sorkuntza izaerak (literarioak, artistikoak edo zientifikoak, baina
|
batez
ere lehen biak) eta publizitate izaerak bat egin dezakete. Izan ere, izaera literarioa edo artistikoa izan dezakete, sorkuntza horiek diskurtso batez edo irudiez edo bien nahasketa batez osaturik baitaude.
|
|
|
Haurdunaldiaren digestio arazoetarako botika seguruak Digestio arazoak ohikoak dira haurdunaldian. Arazo nagusietako bat goragalea eta oka egitea da,
|
batez
ere lehen hilabeteetan. Horren arrazoia da plazenta jariatzen duen hormona baten giza gonadotropina koronikoaren (HGC) maila igotzea.
|
|
|
Irudia: tempophage Haurtzaroan siesta egitea funtsezkoa da,
|
batez
ere lehen hiru urteetan. Aldi horretan, ezagutza berriak egoki ikasteko eta inguruko munduarekin harremanak izateko behar diren oinarriak hartzen ditu haurrak.
|
|
|
Hortik aurrera, emakumeak aldagela berritu behar izan du, ohiko modelo asko baztertu eta bere armairuan arropa berriak sartzen hasi. Bikotearen armairua aliatu ona izan daiteke,
|
batez
ere lehen hilabeteetan Galtza edo gontza doigarriak, mozketa berezia duten blusa eta elastikoak eta haurdun dauden emakumeentzako arropa berezia dira haurdunaldian eroso senti dadin lor daitezkeen gauzetako batzuk. Baina ez da beharrezkoa, batez ere, jantzi horiek ohiko arropak baino garestiagoak izaten direlako, eta beste baliabide batzuk ere aprobetxa daitezke haurdunaldian ondo janzteko, poltsikoak gehiegi mindu gabe.
|
|
|
Irudia: serf Erditzeko tentsioa murrizteko erlaxazioa Haurdunaldian estres gehien sortzen duen uneetako bat da erditzea Erditzearen unea da, zalantzarik gabe, haurdunei estresa eta urduritasuna gehien eragiten dien egoeretako bat,
|
batez
ere lehen mailako amei, guztiz ezezaguna den agertoki bati aurre egiten baitiote. Trance hori autokontrolarekin eta oreka mentalarekin gainditu ahal izateko eta, era berean, erditzearen garapen onari lagundu ahal izateko, beharrezkoa da emakumeak erlaxazio egoerara iristea.
|
|
|
Gaitasun hori lantzea jolas dibertigarria eta estimulatzailea da kandelaren garunerako. Animaliari usain berriak eman dakizkioke (hobe, bizigarriak badira,
|
batez
ere lehen aldietan), ohituta ez daudenak. Aire freskagarri komertzialak, baina baita frutak ere, hasteko modu ona izan daitezke.
|
|
|
Ez da harritzekoa, beraz, AEPren Amets Taldearen azterketak dioenez, gaur egungo 11 eta 12 urteko haurrek 1985ean adin bereko haurrek baino 30 minutu gutxiago lo egitea, batez beste. Jarrera arazoez gain, lo faltaren beste ondorio bat eskola errendimenduaren okerrera egitea da; izan ere, adingabeak logaleagoak eta suminkorragoak dira,
|
batez
ere lehen eskola orduetan, eta horrek kontzentrazioa zailtzen du. Bartzelonako Unibertsitate Autonomoaren eta Bartzelonako Ramon Llull Unibertsitatearen azterketa bateratuak frogatzen du sei eta zazpi urte bitarteko haurrek behar baino ordu gutxiago lo egiten dutela eta lo egiteko ohitura desegokiak dituztela, eta emaitza akademiko okerragoak lortzen dituztela.
|
|
|
Erdialdean jokatu dut eta oraindik ohitu arte denbora apur bat dut. Partiduan asko barkatu dugu,
|
batez
ere lehen zatian, baina ikusi da aurrera heltzeko gai garela. Hori oso garrantzitsua da.
|
|
2013
|
|
|
Beste edozeren gainetik, horri aitortu zion garrantzi berezia Montanierrek Donostiara iritsi zenean. Iragan sasoian, gorabehera handiak izan zituen neurketa batetik bestera,
|
batez
ere lehen itzulian, eta behar baino erraztasun gehiago eman zituen. 52 gol sartu zizkioten denera taldeari.
|
|
|
Halaber, artikulu berean Akizeko beste
|
bat
ere lehen lerroan hil zela edota apaiz euskaldun bat zauritu zela gehitu zuen. Eskualduna k apaizen inplikazioa azpimarratzean, egia erraten zuen, apaiz anitz joan baitzen gerlara.
|
|
|
www.gipuzkoa.net kultura cultura euskara
|
Batez
ere Lehen Kritika: F. Garcia atalean.
|
|
|
Haragi gordina jan dezaket? Haurdun daudenek,
|
batez
ere lehen mailakoak, beren egoerari buruzko zalantzak dituzte itsasoan. Liburuak, eskuliburuak eta gidak, ondoren aipatzen direnak bezalakoak, konpontzen laguntzen dute.
|
|
|
Eskari handiko haurtxoak: ez gaixotasunik ez etiketarik Haurtxo guztiek arreta handia behar dute,
|
batez
ere lehen hilabeteetan. Hala ere, eskaera handiko haurrak harago doaz.
|
|
|
Pertsona migratzaileen egoera Espainian: asilo eskaerak eta osasun laguntza Emakumeen pertsona migratzaileak ez da berdina mundu osoan, baina bai defentsa gabezia eta batzuetan aurrez aurre daudenei deserrotzea; bai, ordea, etorkizun hobe baten bila egiten dituzten distantzia luzeak; bai bakardadeak eta tristurak,
|
batez
ere lehen uneetan; eta bai beldurra, helburua ez lortzeagatik eta beren herrialdera ez itzultzeagatik helmugan saiatzeko aukerarik gabe. Horrelakoxea da Espainian duen egoera bereziki kezkatzen duten bi alderditan.
|
|
|
Asko gustatzen zait irakurtzea, denetatik irakurtzen dut. Bada bat oso agerikoa dena,
|
batez
ere lehen atal horretan, eta azkenengoan ere. Beharbada gehiago lehenengo kapituluan nabaritzen da, kartzelaz hitz egiten duelako eta gure artean gehien landu duen gai hori Sarrionandia izan da.
|
|
2014
|
|
|
Jean Baptiste Munyankoreren familiako guztiak zeuden eskolatuta ordea, baina masakreetan hil zizkioten iloba bi, unibertsitate lehiaketa nazionala irabazitakoak biak. Emaztea eta semeetako
|
bat
ere lehen momentuetan hil zizkioten.
|
|
2015
|
|
|
Baso komunala izango dela azpimarratu du" Guk landaketa eginen dugu eta behin hori bukatuta, baztandar guztiendako geratuko da. Landatu bakarrik ez, zaindu ere egingo dugu,
|
batez
ere lehen bortz urteetan, landarea indartsu etor dadin: garbiketa, zainketa, itxiturak konpontzea...".
|
|
|
Jesús Duñabeitia, Mitxel Unzueta, Eli Galdos, Luzio Aginagalde, Sabin Zubiri, Luis María Retolaza, Carmelo Renobales, Jesús María Alkain... Hala ere,
|
batez
ere lehen urteetan, Deia alderdiaren arloa gainditzen saiatu zen eta beste irakurleria motak ere bereganatzen saiatu zen.?
|
|
|
5 Eta orain dela gutxi mojei eskumikua kentzera etorri zen fraide batek neke handiak pasarazi dizkie eta oso desegoki eta bidegabeki tratatu; horrela, guztiz nahigabeturik daude eta ez lehengo penetatik aske, esan didatenez. Eta
|
batez
ere lehen zituzten aitor entzuleak kendu dizkie honek (izan ere, probintzialaren ordezko izendatu dutela diote; martiriak egiteko besteak baino trebeagoa delako izango da) eta preso dauzka bere monasterioan, eta geletako ate sarrailak hautsi, eta zituzten paperak hartu zizkieten.
|
|
|
Fluoreszentzia mikroskopia bidezfrogatu zen gain espresio horrek gradientea hautsi eta FlbB nukleo guztietan intentsitate antzekoarekinikustea eragiten duela. 1.A irudian ikus daitekeen bezala, jatorrizko promotorearekin GFP:: FlbBpuntan eta
|
batez
ere lehen nukleoan ikus daiteke (1.A irudia, 1 zutabea) (Etxebeste et al., 2008). Aldiz, gain espresioa sortzen duen promotorea erabiltzean, nukleo guztiek FlbB kopuru bera dute (1.Airudia, 2, 3 eta 4 zutabeak). Konkretuki, lehen eta bigarren nukleoen arteko fluoreszentzia ratioa 1: 1den bitartean, lehen nukleoko fluoreszentzia puntan aurki daitekeena baino handiagoa da.
|
|
|
Azenarioak, tipula edo baratxuria bezalako begetalak, hala nola, zurtoin edo erraboila lur azpian hazten ari direnak, kutsatu egin behar dira,
|
batez
ere lehen mailako ekoizpenari lotutako hainbat faktoreren konbinazioz, Elikagaien Segurtasunerako Europako Agintaritzaren (EFSA) azterketa baten arabera. Elikadura katean, Salmonella, Yersinia, Shigella eta norovirus dira arrisku nagusietakoak, elikagai horiek gutxieneko prozesatuak baitira (aukeraketa, garbiketa, ebaketa, ontziratzea eta biltegiratzea).
|
|
|
errealitatera orientatzeko terapia, oroigarrien tailerra, entrenamendu kognitiboa (memoria, arreta, orientazioa…), psikomotrizitatea,, eguneroko bizitzako jardueretan entrenatzea, besteak beste, jarduera fisikoa edo arte terapia. Alzheimer Alzheimerra dutenen senitartekoentzat, Diazek azpimarratu du garrantzitsua dela,
|
batez
ere lehen faseetan, egoera berrira egokitzea, aldaketak onartzea eta gaixotasunari modu positiboan aurre egitea. Oraingoz sendabiderik ez dagoen arren, bere sintomen aurka egin behar da, hondamena atzeratzeko.
|
|
|
Haur bat iristerakoan beldurra eta ziurgabetasunak normalak dira,
|
batez
ere lehen gurasoentzat. Baina, batzuetan, segurtasun gabezia horiek muga batzuk gainditzen dituzte, eta antsietatea perinatala deritzon nahasmendu patologiko bihurtzen dira.
|
|
|
Irudia: Jacob Bøtter Antsietate perinatala eta erditze osteko depresioa Haurra iritsi eta hurrengo hilabeteetan, bai lehen eta bai geroago, beldurrez eta segurtasun faltaz beteta daude gurasoak,
|
batez
ere lehen ingurumariak. Eta hori normala da, etapa horretan dena berria baita, eta erantzukizun asko hartu behar baitituzte beren gain, semearen bizitza erabat aldatuko baita.
|
|
|
haurdunaldiaren antzeko zeinu eta sintoma fisiko eta psikologiko batzuk izatea etorkizunean. Arraroa bada ere, gizonen haurdunaldian gizonen ehuneko handi batek jasaten du nahaste hori,
|
batez
ere lehen ingurumariak badira. Couvuako sindromeak eragindako etorkizuneko gurasoen kopuruari buruzko datuak aldatu egin dira aztertutako eremu geografikoaren arabera.
|
|
|
Haurtxoaren lehen hilabeteak zailak dira gurasoentzat,
|
batez
ere lehen gurasoentzat: denbora eta ahalegin handia eskatzen dute, eta gauza asko azkar ikasi behar dira.
|
|
|
Haurdunaldiko depresioa ez da emakumeen arazo esklusiboa. Halaber, gizon askok depresioa izaten dute aldi horretan,
|
batez
ere lehen semea denean, eta bizitzako hainbat arlotan jasaten dute: gogo aldartea eta loaren kalitatea, bai eta finantza arazoak eta sexu harremanak ere.
|
|
|
ArenAkative Haurdunaldian depresioari buruz hitz egiten denean, ohikoena ama izan behar duen emakumea pentsatzea da. Hala ere, fenomeno horrek gizon askori eragiten die,
|
batez
ere lehen semea jaio aurretik, hau da, guraso bihurtzeko zorian daudenean. Azken urteotan, zenbait ikerketak frogatu dute, orain dela urte batzuk arte uste zen bezala, arazoak bi sexuei eragiten diela.
|
|
2016
|
|
|
Eta emakumea ahots apalez hasten zaio galderak egiten, gajoak xehetasun guztiak nahi ditu,
|
batez
ere lehen pausoa nork ematen duen, nola begiratzen dioten elkarri, non kokatzen dizkion neskak eskuak, nola iristen den mutilaren sexua eskuetan hartzera, eta mutilak argitasun handiko erantzunak ematen dizkio, deskribapen distiratsuak egiten ditu, badirudi inoiz inorekin sentitu gabeko zirrarak eta zurrunbiloak bizi izaten dituela neskarekin ohean eta, hitz egiten ari delarik, harekin bizitakoak berriro bizitzen ari dela ematen du.
|
|
|
Terminoa aurretik sortua bada ere,
|
batez
ere lehen erromantizismo alemaniarrean hitz giltzarria izan zen. Ingelesez, wit?, espainieraz, ingenio?
|
|
|
Haurraren lehen udako bero bizienekin zalantza asko agertzen dira gurasoengan,
|
batez
ere lehen ingurumariak badira. Zein praktika dira garrantzitsuak urte sasoi honetan eta zer zainketa espezifiko izan behar dira?
|
|
|
Urtebete bete arte, egun bakoitzeko 12 eta 18 ordu bitartean hartzen dute lo. Gurasoek,
|
batez
ere lehen inguruek, sarritan kezkatzen dira haurraren ongizateaz, ondo dagoen jakiteaz, arazorik ez edukitzeaz eta abar. atsedenaldi horretan. Garapen teknologiko berria egoera horietarako laguntza gisa iragartzen da:
|
|
|
Haurrentzako betaurreko egokiak nola aukeratu Azterketa egin ondoren ikusmen arazoak detektatu badira, betaurrekoak aukeratu behar dira. Txikienen txanda denean, konplikatu egin daiteke,
|
batez
ere lehen aldiz hautatu behar direnean. Haurrentzat egokienak direla ziurtatzeko, zenbait baldintza hartu behar dira kontuan, eta ez moda, prezioa eta antzeko faktoreak.
|
|
|
Bai ala ez? Eztabaida sortzen duen gaia da,
|
batez
ere lehen gurasoen artean, senitarteko eta lagunekin semearen etorreraren poza partekatzeko gogoz. Baina, bestetik, norberaren irudi pertsonalerako eta adingabeen intimitaterako eskubidea dago.
|
|
2017
|
|
|
Eta zineko aktore guztien artean, ingelesak izan dira beti nire gogokoak, haien dramatikotasunak, haien umore sen apur bat mikatzak, eta batez ere haien dotoretasun paregabekoak zinemagintzaren maila gorenean kokatzen baitituzte, edozein kasutan Iparralmeriketako «Cow boy» zatar eta beltz zapaltzaile horiek baino askoz gorago. Behin baino gehiagotan izan da aipatua Lawrence Oliver dela Ingalaterrako aktore guztietarik onena, baina hala ere atseginago egin zaizkit betidanik Alec Guiness, eta
|
batez
ere lehen aipatu dudan Rex Harrison. Gogoratzen duzue bestalde «My fair lady»?
|
|
|
Haurtzaroa jaiotzetik nerabezaroraino doan etapa da. Etapa horretako garapena oso azkarra da eta arlo guztiak hartzen ditu,
|
batez
ere lehen urteetan:
|
|
|
Gaur egun, osasun lankidetzarako erabiltzen ari dira 2009an egiten zenaren% 10 Erakunde horiei kezkagarria zaie 2030 Agendaren hurrengo 15 urteetan gaixotasun ez transmitigarriak (kardiobaskularrak, minbizia, diabetesa eta arnasketa gaixotasunak) izatea, munduko heriotza goiztiarren hiru laurdenetako arduradunak. Bestalde, Epbola eta Zika bezalako epidemiek erakutsi dutenez, garaiz heltzeko gakoa da herrialde bakoitzeko osasun sistemak horretarako prestatuta egotea, eta, horretarako, indartu egin behar dituzte,
|
batez
ere lehen mailako osasun arretakoan, eta arriskuak prebenitzeko estrategiak sartu.
|
|
|
Gauzak aldatuko dira, haur baten etorrerak hala eskatzen duelako. Ume bat izateak etxean gehiago egotea dakar,
|
batez
ere lehen hilabeteetan. Etxean denbora asko pasatzen bada, gutxiago gastatzen da.
|
|
|
Arreta jarri galtzadaren marretan, eta kontuz balaztatu. Galtzadaren pinturak asko irrist egiten du (oinezkoen pasabideak, adibidez),
|
batez
ere lehen euri tantekin. Horregatik, kontu handiz ibili behar da eremu horietan, pinturaz, bai eta elementu metalikoez ere, hala nola estolderia estalkiez.
|