|
2000
|
|
|
FMk arrakasta lortu zuen hirietan eta horrek kalitatezko musikaren entzunaldiak ekarri zituen. Gainera, irratiak espezializazioa bilatu zuen, entzuleria desberdinengana heltzeko asmoz(
|
batez
ere gazteek sintonizatzen zituzten FMko estazioak).
|
|
2001
|
|
|
Juan Kruz Igerabidek egina da ustez Homero poeta epiko itsuaren" Odisea" ren egokitzapen eta itzulpena.
|
Batez
ere gazteei zuzentzen zaienez greziarraren lana, pasarte asko laburtu beharrean izan da Igerabide. Troiako gerra dago kontaeraren oinarrian.
|
|
|
Gehientsuenak ikastetxeekin lotuta badaude ere, esparru hauek bereizi nahi izan dira liburuan: irakaskuntza, aisialdia(
|
batez
ere gazteen denbora librean eta ludikotasunarekin lotutako programak), eskola orduz kanpoko jarduerak (kirola, musika... ), lagunartea eta udalerria.
|
|
|
Olalde izenpetzen zuen batek egindako azterketaren arabera," Drogak gaurko munduan,
|
batez
ere gazteen artean, sortu duen korapilloa, ez da nolanahikoa. Urrutiago joan gabe, Euskal Erriko mugetan bertan asko izan dira zigortuak drogazale edo droga saltzaille zirelako".
|
|
|
Bai, eta nire kezka agertu nahi dut herrialde aberatsetako herritar askoren(
|
batez
ere gazteen) axolagabekeria eta pasibotasunagatik, agian ez baitute gogoeta egiteko astirik eta hondamen, eskandalu eta antzeko gai urgenteei buruzko informazioaren hartzaile iraunkor bihurtzen dira.
|
|
|
Perfumegintzara iritsi diren azkenetarikoa, baina izugarrizko bultzada eman diona. Jostuna, bere alkondarak bularreko josturarik gabekoak ospetsuak izan dira,
|
batez
ere gazteen artean. Bere lehenengo perfumea sektore horri egokitutakoa izan da, Anaïs Anaïsdeiturikoa (1978), azken urteetan gehien saldu denetarikoa, L. Oréal enpresarekin batera.
|
|
|
Txostenak identifikatzen dituen industriaren arazoen artean hauek nabarmentzen dira: hornidura gutxi, emaitza tekniko negatiboa, iruzurra,
|
batez
ere gazteen artean, hobarien aplikazio okerra eta bezeroaren leialtasuna. Arazo horiek konpontzeko, txostenak hainbat soluzio eskaintzen ditu, hala nola tarifa nahikoak aplikatzea eta ezbeharrak egoki kudeatzea, iruzurraren aurkako neurriak ezartzea, hala nola sektorearen datu fitxategiak erabiltzea.
|
|
|
Hauek, gainera, kola intxaurraren estraktutik datorren kafeina gehitzen dute, substantzia kitzikagarri hori eta azido fosforikoa dituen fruitu tropikala. Azken horrek kaltzioarekin hauspeatzen du mineral horren xurgapena murriztuz, eta, beraz, ez da gomendatzen gehiegi kontsumitzea,
|
batez
ere gazte eta nerabeengan, kaltzioak hezur garapen egokian duen garrantzia dela eta. Esteka interesgarriak:revista.consumer.es:Gorputza ondo hidratatuta eduki eta freskatu
|
|
2002
|
|
|
Sarri gainera beste aldaketa batzuk ematen dira politikoen aurretik. Egun politika oso desprestigiatua dago,
|
batez
ere gazteen artean. Ez zaie horretarako arrazoirik falta.
|
|
|
Orain ikusten ari gara nola datozen lan mundura duela hamabost urte prozesu batean sartu ziren gazteak. Orduan eremu formalari eman zitzaion garrantzia eta orain ikusten da eremu ez formalak duena,
|
batez
ere gazteengan; hau da, hiztun osoak lortu behar ditugula, eta ez bakarrik irakaskuntzarako hiztunak. Duela hamabost urte hasi zirenak ez zuten gaur egun izan dezakegun perspektiba hori eta gerora begira hobeto aritzeko aukera izango dugu:
|
|
|
Hernanin eta Irunen jartzen den kale azokatan ere aurki daiteke bigarren eskuko arropa hau. " Bigarren eskuko arropa erosteko ohitura gure inguruan oso errotua ez dagoen arren gorakada nabari da azkenaldian,
|
batez
ere gazteen artean" azpimarratu du Garatek, Sarea Fundazioaren zuzendariak. Balio ez duen arropa zapiak egin eta ehun gisa berriro erabiltzeko baliatzen da.
|
|
|
Nire ustez apurka apurka hoberantz doa. Kalean lehen baino gehiago entzuten da euskara,
|
batez
ere gazte koadrilen artean. Hor, garrantzi handia du ikastolak egindako lanak.
|
|
|
Polizi eleberria izan ez arren, Speed gauak eleberriak intriga dosi handiak ditu, hilketa bat argitzen baita bertan. Euskal irakurleen artean,
|
batez
ere gazteen artean, izandako arrakastak haietako asko Jimenezek marraztutako mundutik oso hurbil sentitu direla erakusten du, landa giroko euskal eleberri gehienetan ukatu egiten baitzitzaien mundu hori. Iratxe Gutierrezen aburuz (2000:
|
|
|
30 urte baino gutxiago badituzu, deskontuak %35etik gorakoak izan daitezke.
|
Batez
ere gazte eta ikasleentzako txartelak badituzu. Horien artean, nabarmentzekoa da matrikulazio ziurtagiria aurkezten duten 30 urtetik beherako ikasleentzako ISIC nazioartekoa, 4,2 euro balio du; NANaren fotokopia bat eta txartel argazki bat besterik ez da eman behar hori egiteko, eta Turismo Bulegoan eta Gazte eta Ikasleen Trukean (TIVE) egiten da.
|
|
|
Guardia Zibilaren Natura Babesteko Zerbitzuaren lankidetza (Seprona) funtsezkoa da lehen alderdian. Basoko animaliek eta inguruko abeltzaintza ugariak hegaztiaren dieta bermatzen dute, baina janlekuak jarri dira ugatzarren populazioa finkatzeko,
|
batez
ere gazteen populazioa, sakabanatzera jotzen baitute. Hain zuzen ere, harrapariak askatzeko estrategiaren parte dira janleku horiek.
|
|
|
«Elikadura nerabezaroan eta gaztaroan». Ana María Requejo, Unibertsitate Konplutenseko Nutrizioko katedraduna, eta Rosa Ortega, ikastetxe bereko Nutrizio Saileko titularra, nabarmendu dute nerabezaroko arazo nagusia gorputza gurtzea dela; izan ere, nerabeen artean,
|
batez
ere gazteen artean, muturreko argaltasuna bilatzen da, eta mutilen artean muskulu masa handitzeko nahia. Hala ere, zuzena litzateke «energia eta elikagaigintza ekarpena handitzea, eskeleto masa eta gorputz masa azkar handitzeko».
|
|
|
Munduko Osasun Erakundeak (OME) eta Munduko Bankuak egindako azterlan baten arabera, tabako kontsumoak eragindako gaixotasunek eragindako heriotzak saihesteko neurririk eraginkorrena tiraderen prezioa igotzea da,
|
batez
ere gazteei eragiten baitie. Txosten horren arabera, %10eko gehikuntzak 5 milioi heriotza saihestuko lituzke mundu osoan.
|
|
|
Ildo horretatik, esan zuen fruta gozoak zukuekin eta esnezko azkenburuekin alderatuta “lehia handia” duela, eta, horren ondorioz, “kontsumitzaileen sektore gazteenean, batez ere, sartzeko eta kontsumitzeko zailtasun handiagoak daude”. Gazteenei Bestalde, Katalonia Qualitateko lehendakari Josep Cabrék azaldu zuen kanpainak produktu horien kontsumoa sustatu nahi duela,
|
batez
ere gazteenen artean, haien elikadura ohiturak hobetzeko —bizi erritmo biziagoaren eta kanpoko kulturen eraginen ondorioz— eta osasuna hobetzeko. Horretarako, 12 eta 16 urte bitarteko ikasleentzako lehiaketa bat egingo da, sustapen kanpainaren ekintzen artean.
|
|
2003
|
|
|
Baina badira, oraindik ere, kezkatzeko motiboak: asteburuetako kontsumoa asko igo da, eta
|
batez
ere gazteen artean nabaritu da igoera hori. Horrela 14 urteko gazteen %58k edari alkoholikoak edaten dituela aitortzen zuen duela gutxi egindako inkesta batean eta %14k alkoholarekiko mendetasuna zuela aitortzen zuen
|
|
|
Horrek esan nahi du transakzioek iaz bikoiztu egin zutela hamar urte lehenago zenbatetsitako kopurua. Eta, operazio kopuru hori gorabehera, populazioaren parte handi bat,
|
batez
ere gazteena, merkatutik kanpo geratu da. Encuentro fundazioak dioenez, Espainiako Estatuko familien %60, 7k ezin du etxebizitza bat erosi, ezta laneko diru sarreren erdia horretarako erabilita ere.
|
|
|
Tabakismoa Prebenitzeko eta Kontrolatzeko Plan Nazionalak, joan den astelehenean Osasun Sistema Nazionaleko Lurralde arteko Kontseiluak onartutakoak, Espainiako erretzaileen tasa %30etik behera murriztea du helburu. Gure herrialdean tabakoak duen prezio baxuaren eta edozein lokaletan erretzeko erraztasunen artean, Espainian erretzaileen portzentajea hirutik bat da gutxienez, eta okerrena, azken urteotan emakumeek,
|
batez
ere gazteen artean, zigarroaren erasoa jasan dute: 15 urteko nesken %30 inguruk tabakoa kontsumitzen dute, mutiko gaixoen %20k tabakoa eta, oro har, tabako andana.
|
|
|
Gorputzean tatuajeak eta piercingak izatea modak ezarri duen azken zortasunetako bat da,
|
batez
ere gazteenen artean. Modari jarraitzeak ez ditu inoiz ahantzarazi behar gorputzaren osasuna bermatzeko beharrezkoak diren osasun neurriak.
|
|
|
Garcíaren iritziz, etxebizitzaren arazoa handiagoa da erkidegoaren hegoaldean, “eros maila ez baita egungo prezioetan etxebizitza bat erosteko adinakoa”. “Horri gehitu behar zaio, gainera, enpleguaren prekarietatea,
|
batez
ere gazteentzat, ez baita gauza bera hilean 3.000 euro kobratzea eta 800 euro kobratzea, ia ez baita iristen hileko letra ordaintzeko”. Garciak amaitu zuen plataforma hori, nahiz eta hasieran hegoaldeko udalerri entitateek osatu, eskualdeko beste eskualde batzuetako elkarteak atxiki daitezke, “arazoak Madrilgo Erkidego osoari eragiten diolako”.
|
|
2004
|
|
|
Gizartearen bizi erritmoak eta gaur egungo ezaugarriek gutxi prozesatutako elikagaien eskaria eragin dute, eta elikagai horiek jatorrizko ezaugarriei eusten diete, elikagaiak kontserbatu, ontziratu eta prozesatzeko teknologia berriak garatzeari esker. Adituek diotenez, produktu berri horiek bizi estilo errezeptiboagoak dituzte,
|
batez
ere gazteenek; etxekoandreak, berriz, tradizionalagoak dira, eta ez dira hain erakargarriak produktu horiek. Etorkizunean, funtsezkoa izango da ontzien diseinua, produktu jakin batzuen etiketek haiek osatzen dituzten oinarrizko baldintzak eta ezaugarriak eskainiko baitizkiote kontsumitzaileari.
|
|
|
Aldi berean ale bat baino gehiago landatzeak ere ondorio onuragarriak ditu; izan ere, batzuk elkarrengandik hurbil jarriz gero, “mikroklima” bat sortzen dute, eta horrek lagundu egiten die ingurumen hezetasunaren beharrak asetzen. Ia landare guztiak bezala, nano laranjak(
|
batez
ere gaztea denean) bi urtetik behin ontzi handiago batera eraman behar izaten du, edo sustraiak azpitik ateratzen direla ikusten denean, edo hosto berririk ez dela ateratzen nabaritzen denean. Lorontzi handiak behar ditu, sustrai zabalak garatzeko behar adina leku emango diotenak.
|
|
2005
|
|
|
Urte horretatik 1992 urtera hamahiru liburu argitaratu dira guztira. Sail honen helburua da, argitaratu zen lehenengo liburuan aipatzen den bezala, literatura mota irakurterraza eta atsegina eskuratzea irakurleari,
|
batez
ere gazteri euskaltzaleari. Asmo horretan literatura berria egiteko asmoa argi antzematen zen, leloak jarraitzen zuen bezala," gaurko gizarteak literaturari ere sentsibilitate barri bat eskatzen deutso, bere kezka, ardura eta irrikiei lotuago dagokeana.
|
|
|
Eragiketa horiek, halaber, jarrera aldaketa eta erabiltzaileengan konfiantza handiagoa eragiten dute kreditu txartelaren zenbakia bezalako datuak ematerakoan. Juan Domínguez e commerce eta Business Services de Ya.com enpresako zuzendariak uste du “sinadura elektronikoak, banda zabalaren zabalkundeak eta segurtasun mekanismoak hobetzeak bide emango dutela jendeak, etorkizun hurbilean, Internet bidezko erosketa gehienak egiteko,
|
batez
ere gazteek eta maila soziokultural ertain altuko erabiltzaileek”. Erosketak urte osoan Beherapenetan “online” salmenten datuak esanguratsuak diren arren, urteko beste aldietako zifrak ez dira batere baztergarriak.
|
|
|
Horretarako, badira nikotina adabakiak edo tabako inhalagailuak. Alergiak
|
batez
ere gazteei eragiten die; izan ere, adin sektore horretan dago erretzaile kopuru handiena “izan ere, 13 urteko haurrak ikusi ditugu tabakoa erretzen eta horrekin sentsibilizatzen”, gazteak dira alergien aurrean sentikorrenak.
|
|
|
Pertsona gehienek dieta osasungarria dieta monotonoarekin, alboragabearekin eta gutxiegiarekin lotzen dute. Elikadura gomendioei ez jarraitzeko aitzakiarik ohikoenetako bat denbora falta da,
|
batez
ere gazteen eta goi mailako ikasketak dituztenen artean. Era berean, elikagai gogokoenak alde batera uzteari uko egitea eta borondate falta alegatutako errezeloen zati dira.
|
|
|
Kyprianouk espero du “lehenengo ekimenak 2006an onartuko direla eta ondorio praktikoak izango dituztela”. Obesitateak gero eta eragin handiagoa du,
|
batez
ere gazteen artean, eta horrek kezkatu egin ditu osasun arloko adituak. Gaur egun, Europan sartzen den obesitate epidemiari 2 motako diabetesa duten pertsonen kopurua gehitu zaio.
|
|
|
Elkarte horren arabera, ibilgailu horietako asko “edozein lekutatik datoz, Espainiatik edo kanpotik, eta, normalean, berrikusi gabe egoten dira, edo matxurak izaten dituzte”. Erosle tipoak baliabide ekonomiko urriak dituzten pertsonak dira,
|
batez
ere gazteak eta etorkinak. Saltzaileek ez dute kontratu idatzirik, fakturarik edo bermerik eskaintzen:
|
|
|
Hurrengo egunean, berriz, garraio bideragarria hartuko dute gaitzat. Euskadi Fundazioko adituek bizikletari eta bideko segurtasunari buruzko hitzaldia emango dute Algortako kultur etxean,
|
batez
ere gazteei eta umeei zuzendurik.
|
|
|
Ziur nago Azpeitiar askorek eta
|
batez
ere gazteek, jarraian
|
|
2006
|
|
|
«Bizkaiko 2 mailako txapelketa» legez izendatu zuten berau. Mallabiko orduko gazte mugimenduak antolatu zuen eta asmoa
|
batez
ere gazteak eta plazan gutxi ikusten zirenak bultzatzea zen. Bertsolariek bizkaitarrak izan behar zuten eta ez zegoen adin mugarik.
|
|
|
Uharteak krisi ekonomiko oso larriak izan zituen, hala nola XIX. mendearen amaieran patatak hiltzeak eragindakoa, populazioaren oinarrizko mantenua. Hogei urtean, Irlandak biztanle gehienak galdu zituen,
|
batez
ere gazteak, Ozeanoa gurutzatu zutenak etorkizuneko bizitzaren bila. Baina, gaur egun, Irlandak askoz ere panorama beroagoa du.' Biztanleria oso gaztea da, gero eta hobeto prestatuta dago, eta berrikuntza teknologikoko enpresek uhartea aukeratu dute kokatzeko herrialde egokitzat.
|
|
|
Jiménezek deigarri egin zuen paradoxa hau: azken urtean eraikitako 800.000 etxebizitzetatik, 450.000 soberan daude Espainiako biztanleriaren eta etorkinen hazkunde begetatiboa kontuan hartzen bada, baina jende askok,
|
batez
ere gazteek, ezin du etxebizitza eskuratu garestia delako. “Espainiak etxebizitza bat du bi pertsonarentzat, Europako tasarik handiena, baina prezioak ez dira oso eskuragarriak”, zehaztu zuen.
|
|
|
Gaur egun hiru milioi etxebizitza huts inguru daudela kalkulatzen da. Biztanle gehienek,
|
batez
ere gazteenek, jasaten duten sarbide arazoa dela eta, kopuru handiegia da. Erakundeak dio publizitate gutxi dagoela, eta, dirudienez, laguntza horiek gutxi onartzeko arrazoia da alokairuan etxebizitza hutsik uzten duten jabeei 6.000 euro bitarte ematea eta errentariei 280 euro hilean.
|
|
|
Ferrerok onartzen du langile horien kualifikazio eta prestakuntza eskaseko arazoa dagoela, baina ohartarazi du horrek ostalaritzak eta jatetxeak gero eta gehiago pairatzen duten gaitzari erantzuten diola: “bide” sektoreak dira, aldi baterako kontratuak dituzten 1.600.000 pertsonetatik %40k dituzte,
|
batez
ere gazteek eta etorkinek. Atzerritarrek lanpostuen %20 betetzen dute, eta Ferreroren arabera, horrek ez du inolako zerikusirik izan eskupekoen erorketarekin.
|
|
2007
|
|
|
Oinarrizko errentak aurten ere, Lanbide Arteko Gutxieneko Soldataren (570,6 euro hilean) azpitik jarraituko du, alegia LGSren %88a. Lan ezegonkortasunak ere larri jarraitzen du,
|
batez
ere gazteen eta emakumeengan. Hego Euskal Herrian egunero 3.109 kontratu sinatu ziren, horietatik 280 baino ez iraunkorrak. Bost kontratu mugagabetik bakarra da 25 urte baino gutxiago dituen gaztearentzat.
|
|
|
Espero genuen bezala, emakumeen aldeko aldeak nabarmenak dira haurren, eta
|
batez
ere gazteen artean. Heldu eta zaharren artean, berriz, aldeak oso txikiak dira, baina arestian aipatu bezala, salbuespen bakarrarekin, beti emakumezkoen aldekoak.
|
|
|
Ahozko erabilerari buruz, esan genezake, handi handika esan ere, ez dukegula erabiltzen euskaldun guztiok, azken 25 urteotan edo: uste dugu ez dela baliatzen iparraldean (beharbada, ezta hegoaldeko Nafarroan ere); giputz euskaran bai, hiztun nagusi eta onek bai behintzat, batez ere BERA erakuslea; eta gehien bizkai euskaran erabiltzen dugu (eta asko dago behera eginda,
|
batez
ere gazteetan), eta hemen bizirik dago hiztun zahar onetan behinik behin BERA, BERAU, BERORI eta pluralean EUROK eta EUREK. Idatzizko erabilerari dagokionez, tradizio handiago dute, Axularrek berak ere erabiltzen ditu-eta
|
|
|
“Refugee” Intermón Oxfam ek telefono mugikorretarako sortutako bideojokoa da. Helburua da jendea,
|
batez
ere gazteak, sentsibilizatzea mundu osoan milioika errefuxiatuk bizi duten egoeraz, klima aldaketak eragiten dituen hondamendi naturalengatik edo gatazka armatuak eragiten dituzten giza hondamendiengatik. Gaur Madrilen aurkezten den bideo-jokoak emakume afrikar bat du protagonista:
|
|
|
alkandora, txalekoa, gorbata, paparako zapia eta oinetakoak; beraz, 800 euro ere ordaindu daitezke osagarrien sorta osoa erosten bada. Hori dela eta, gero eta jende gehiagok,
|
batez
ere gazteek, erabakitzen du jantzia edo jakia alokatzea gizarte ekitaldi batera joateko. Aldez aurretik erreserbatu Txeke edo etiketa jantzi bat alokatzea aukera ona izan daiteke zeremonia batera joateko.
|
|
|
Fast food edo janari azkarra ohitura bihurtu da herritar askorentzat,
|
batez
ere gazteenentzat. Izan ere, janari mota hori aitzakia bat da lagunekin elkartzeko, gehiegi gastatu gabe.
|
|
|
Horrelako ehunka kartelek betetzen dituzte hirietako farolak, dendak eta autobus geltokiak. Etxebizitza garestia denez, pertsona askok,
|
batez
ere gazteek, alokairuko etxebizitza bat partekatu behar izan dute. Hori bermeekin egin ahal izateko eta abusuen aurrean bere burua defendatu ahal izateko, komeni da kontratu mota honen berezko ezaugarriak ezagutzea, non argi utzi behar baitira etxezainaren eta maizterren eskubideak eta betebeharrak.
|
|
|
Orain, jai herrikoiagoen aldeko apustua egiteko ordua iritsi da. Elkarteak eta
|
batez
ere gazte taldeak, antolatu eta proiektuak aurkeztera bultzatuz. Diru-laguntzen sistema ere errebisatu da.
|
|
|
Euskal liburugintzak entsegu ausartak egin zituen kultura eskolatuan. Kopuruak zerbait gora egin du, baina eskuetara datozkigun" piezak", balio berezi berezikoak dira,
|
batez
ere gazteontzat.
|
|
2008
|
|
|
" Euskaldun ona izateko Argentinan, lehenik argentinar ona behar da izan". Partaidetza, espiritu kritikoa eta ardurak hartzea bultzatu luke,
|
batez
ere gazte jendeari aukerak eta bideak eskainiz, bazkide eta lagunen hobekuntza pertsonala erraztuz, euskal kultura lantzeak edo euskal ekimenetan aritzeak azken finean pertsonaren aberastea eta hazkuntza laguntzen dituenean hartzen baitu bere benetako dimentsioa.
|
|
|
< < Besteek hilketa ikustea hastapen modu bat da,
|
batez
ere gazteentzat. Bizirik irauteko ikasi egin behar da, eta jakintza transmititzea orken kulturaren atal garrantzitsua da.
|
|
|
Amets amerikarra edo europarra erakargarri hutsa da.
|
Batez
ere gazteenentzat. Zuzeneko Fundazioaren azterlanaren arabera, %15ek 20 eta 24 urte bitartean ditu, eta %13k 25 eta 29 urte bitartean.
|
|
|
Euskaldunek ikusten dute euren seme alabek euskaraz hitz egiten dutela lagunen artean, baina adin batera hurbildu ahala gero eta gehiago egiten dutela gazteleraz. Gero eta euskara nahasiagoa erabiltzen dutela ikusten dute,
|
batez
ere gazte hizkeran erdarako esamoldeak hartzen dituztelako. Gurasoek euren artean gazteleraz egiten badute, horrek seme alabengan izango duen eraginaz galdetzen didate.
|
|
|
Bigarren liburuak, ez du adinik,, bildu ditudan elezaharrak edonoren gustukoak izan daitezke?, argitu du Ansok. Hala ere, istorio erakargarri asko inguru mingururik gabe azaldu direla kontuan izanda,
|
batez
ere gazteei gustatuko zaielakoan dago egilea. Liburuan, politikoki behintzat umeentzat egokiak ez diren gaiak badirela onartu du Ansok:
|
|
2009
|
|
|
Baina agian kontrako efektua eragingo du krisiak. Nik espero dut emakumeek euren lanari eutsiko diotela,
|
batez
ere gazteenek, hauek baitira hobekien prestatutakoak. Krisiak agerian jarri du sistema honek zuloak badituela.
|
|
|
Bai,
|
batez
ere gazteek osatzen duten txaranga dela. Gehienok 27 bat urte ditugu eta gazteenek 15 urte.
|
|
|
Ez da erraz ulertzen urteak joan eta urteak etorri jokatu barik egon eta irtenbidea aurkitzeko borondaterik ez izatea.
|
Batez
ere gazteak diren jokalarien kasuan. Horrela ez dute sekula hobetuko.
|
|
|
filologoak bailiran euskararen idiak!). Euskaltzalea izan eta hala ere zenbait jendek erdaraz hitz egiten badu,
|
batez
ere gazteek, izan liteke jasa ematen duen slang aski ez daukatelako euskaraz, baina gehiago, nik uste, edo ni beldur, eguneroko kulturako gauzetan euskara pobre pobrea daukagulako, eta haurraren mundutxotik gorako gure mundua erdalduna delako (eta slang falta bera, horren ondorioa baizik ez da agian). Gandiagak UBM baitan bere buruaz behin eta berriro aitortzen duenak, nik ez dakit zeinentzat ez duen balio gure artean:
|
|
|
Sendabelarrik kontsumitzen ez duten pertsonen artean, gehienek ez dute behar ez dituztela esaten dutelako, nahiz eta zati txiki batek onartzen duen bere medikuak gomendatzen diona bakarrik hartzen duela. Beste arrazoi bat haren ondorio onuragarriak ez ezagutzea da,
|
batez
ere gazteen artean. Galzorian Sendabelar espezie asko desagertzeko arriskuan egon litezke, eta ondorioz, dibertsitate biologikoa ez ezik, landare mota horiekin egindako tratamendu erabilgarriak ere gal litezke.
|
|
|
Hala ez bada, ez da ematen. Arazo horietako bat ere ez da xehetasun txikiagoa, une honetan zaila baita kaudimen eta egonkortasun profil horretara egokitzea,
|
batez
ere gazteen kasuan. Langabezia indizeak kontuan hartu gabe —biztanleriaren sektore garrantzitsu bat baztertzen baitute—, lan merkatuak prekarietatea, soldata txikiak eta behin behinekotasuna ditu ezaugarri.
|
|
|
), partekatu ondorio berak. Azken horrek aldezten du beharrezkoa dela mugikor bidezko komunikazio mota horren ondorioak aztertzen hastea,
|
batez
ere gazteenen artean: SMSak dira 18 eta 21 urte arteko komunikaziorik ohikoena, deien edo posta elektronikoaren gainetik.
|
|
|
Hala ere, haien erabilera txarra eta mendekotasun arriskua prebenitzea gomendatzen dute,
|
batez
ere gazteen artean.
|
|
|
Izan ere, hain formatu handia izanda, lan artistikoak egiteko aukera gehiago izaten dute sortzaileek. Arrakastarik handiena
|
batez
ere gazteen artean duela dio. Hala ere, iragarkion ikusgarritasunak kaletik dabilen edonoren arreta erakartzen du.
|
|
|
trukean hamar urtetik gorako autoa eman behar izatea. Autorik txikienak
|
batez
ere gazteek erosten dituztela dio,, eta beraiek ez dute auto zaharrik trukean uzteko?.
|
|
|
Granja bateko oilaskoak dira filmeko protagonistak. Umorez beteriko istorioa da,
|
batez
ere gazteei zuzendua. Urko Mauduit izan da lanaren zuzendari eta 3 D teknikaria.
|
|
|
Metro Bilbaok zerbitzu bereziak ipini ohi ditu joan etorri masiboak eragiten dituen gertakari publikorik dagoen bakoitzean, azaldu dutenez. Garraio enpresako arduradunek diotenez," esperientziak erakutsi digu Areetako jaiek erabiltzaileen ezohiko eskaria sortzen duela,
|
batez
ere gazteen artean". Bestalde, bezeroei gogorarazi die Metro Bilbaok, bihar izango dutela gaueko zerbitzu etengabeko azkeneko ostirala.
|
|
|
Gure artean, eta
|
batez
ere gazteen artean, kirurgia estetikoa gorputza aldatzeko modu arrunt baten moduan ikusten da gero eta gehiago. Azken datuen arabera, Euskal Herrian urtero milaka ebakuntza estetiko egiten dira.
|
|
|
Norabide bakarrekoa da bere bilakaera: hazi eta hazi, etengabe,
|
batez
ere gazteen artean. Gazteak ez dira Internetera konektatzen, gazteak Interneten jaio eta bizi dira.
|
|
|
izan ere, duela hogeita bost urte batez ere helduen, eta helduen artean, zaharrenen? hizkuntza zen hura; euskara, gaur egun,
|
batez
ere gazteen hizkuntza izatera pasatu da. Baina aldaketa horrek berarekin dakarzkigu beste erronka batzuk ere, besteak beste gaur egungo gazte elebidun gehienek, atzokoek ez bezala, bigarren hizkuntza baitute euskara, eta beste zenbait arrazoiren artean horrexegatik ere euskara gaitasun murritzagoa dutenez, hizkuntzaren erabilera mugatuagoa egiten baitute.
|
|
2010
|
|
|
Terrorismoak antsietatea eragiten du, baina bada beste terrore mota bat,
|
batez
ere gazteei eragiten diena, langabezia. Kezkatuta bizi dira ez baitakite lanpostu bat izango duten, ezta etxebizitza bat erosteko aukera ere.
|
|
|
dirudienez biek uste dute torlojuak egitea bezain automatikoa dela herritarren hizkuntz jokabidean eragitea, eta biek ahazten dute normala dela —ez gogoko duguna, bai ordea ahal den eta ohikoa den fenomeno bakarra— ezagutzaren neurri berean ez gehitzea erabilera. adibidez, euskara eskolan ikasi duten haurrek (ezagutzaren estatistika gizentzen duten horiek) nekez erabiliko dute euskara gaztelania baino ez dakiten gurasoekin (erabileraren estatistika ezin gizendu). normala izateak ez gaitu, ordea, lasaitu eta arazo edo muga horri bizkarra erakustera eraman behar; hori baita, ezbairik gabe, arduratu behar gaituen fenomenoetariko bat, ez txikiena. euskara biziberritzeko prozesuak dituen muga sozial estrukturalen artean erabilerari dagozkionak daude. eta horien artean bada bat, maiz asko oharkabean izaten duguna baina gaurko euskal herrian berebiziko garrantzia duena erabilerari begira: hiztunaren ezagutza maila. esana dugu gaurko elebidunen artean asko direla euskaldun berriak edo euskara bigarren hizkuntza (l2) dutenak,
|
batez
ere gazteen artean. 1624 urte bitarteko elebidunen %56k l2 dute euskara, beren burua erdal elebidun definitzen dute. adin tarte horretan %21, 6 bakarrik da bere burua euskal elebiduntzat jotzen duena. horrek esan nahi du, oro har, hobeto moldatzen direla gaztelaniaz euskaraz baino. bestalde, ezagutza mailak eta hizkuntzarekiko loturak (afektiboa...) erabilera ez formaletan, eta bereziki etxean, eragin nabarmena du:
|
|
|
Eta eitb.com izan da lehenengoetako bat botoi hori jartzen. Espainian sortu zen sare sozial hau eta 8 milioi pertsona bildu ditu,
|
batez
ere gazteak.
|
|
|
Euskal hiztunak ugaritu egin dira EAEn:
|
batez
ere gazteen artean. Eskolari zor zaio, lautatik hirutan edo, hiztun gazteen ugaritze hori.
|
|
|
Honetaz,
|
batez
ere gazteek hain denbora gutxi egiten dutela ikastetxean gogoan izanik, beste hizkuntza politika bat egitera jo dugu, gazte horiek ikastetxean euskara ikasi ala, erabiltzeko aukerak izan ditzaten.
|
|
|
Honaino herrikako azterketa arrunta. Oraingoan, aldiz, aurrera egin nahi dugu eta herri bietako belaunaldiak erkatuz bateratze (edo urruntze) bilakaerarik ba ote den ikustea da gure asmoa,
|
batez
ere gazteengan euskara batuak izan dezakeen eragina «neurtzeko».
|
|
|
udako lanek egokitzapen azkarra eta erritmo bizia eskatzen dute Udako lan eskaintza ez da baztergarria, nahiz eta “urre koloreko” garaietan lortutako mailetatik urrun egon. Interneten (gehien erabiltzen den baliabidea,
|
batez
ere gazteen artean), Espainiako lurralde osoa biltzen duen atari nagusietako batean bilatzeak emaitza pozgarriak ematen ditu. 70 bat udako lan eskaintza, lanpostu hauek betetzeko:
|
|
|
2015erako GIB/ HIESaren hedapena geldiarazi eta murrizten hasi nahi da. Orain arte, egonkortu egin da, 2006an lortu den gehienezko gorakadaren ondoren, baina preserbatiboaren erabilera sustatu behar da,
|
batez
ere gazteen eta arrisku handiko sexu harremanak dituztenen artean, eta behar duten guztiei zabaldu behar zaie tratamendua. Ama seropositiboek arreta talde nagusietako bat izan behar dute, horrela babesten baitira fetuak.
|
|
|
etxebizitza tipologietan oso interesgarriak diren proposamenak daude, gero eta kopurutsuago diren etxe arlo batzuk kon partitzeko desioetara moldatzen direnak(
|
batez
ere gazte eta nagusien kolektiboetan).
|
|
|
Pertsonen arteko harremanetan, eta
|
batez
ere gazteen gizarteratze prozesuan, zerbait aldatzen ari dela argi dago. Besteak beste, gizarte sareak dira iraultza horren errudunak.
|
|
|
Egunero ari zaizkigu iristen hildakoen, atxilotuen eta desagertuen berriak. Oraindik etxeetan sartzen ari dira, eta
|
batez
ere gazteak atxilotzera joaten dira. Bertako sahararrak beldurrez akabatzen daude, ez dira ausartzen etxetik ateratzera ezta kanpoko familiarrekin harremanetan jartzera ere.
|
|
|
Gaur krisiak gogor jotzen ari gaitu askori eta
|
batez
ere gazteei...
|
|
|
" Lege onen artean ezin da faltatu behar beste lege on hau: debekatu egi behar da,
|
batez
ere gazteei debekatu behar zaie, galdetzea zeintzuk diren lege justuak eta zeintzuk injustuak".
|
|
2011
|
|
|
Raymond Carver en idazkera soilak euskal idazle asko,
|
batez
ere gazteak, liluratu ditu, erretorika handiusteaz nekatuta. Izan ere, Carver funtsezko idazlea da, bazterrean geratu direnen istorioak inork baino hobeto kontatzen baitaki.
|
|
|
Alfredo Perez Rubalcaba Gobernuko presidente izateko PSOEren hautagaiak, Espainiako finantza sistema berriro antolatzeko prozesua amaitzen denean, bankuei esfortzu gehigarri bat eskatu zaiela esan du; lana sortzen laguntzeko modua izango da,
|
batez
ere gazteen artean.
|
|
|
–Ez. (?) Gakoa da helburu zehatz eta sinesgarriak planteatzea,
|
batez
ere gazteen konpromezuaren txinparta piztuko duten helburuak?.
|
|
|
Premia honi erantzuteko Euskaltzaindiak Euskal Irakasle Titulua sortu zuen(...). Eta geroztik makina bat jaun eta andre,
|
batez
ere gazte jendea, etorri da guregana titulu horren eske, eta anitzek lortu ere du (Villasante, 1976b: 284) [beltzak gureak dira].
|
|
|
World Visionek laguntza eman die gerrillaren ilaratik ihes egin edo handik atera ziren haur eta nerabeei, laguntza zentro berezi batean. Han laguntza medikoa eta psikologikoa eman die.’ “Orain, Ugandan errehabilitazio prozesu bat bizi da; izan ere, 2006tik aurrera, barruko lekualdatuak beren jatorrizko komunitateetara itzultzen hasi dira, eta hori erronka garrantzitsua da, askok,
|
batez
ere gazteenek, ez baitute lurra lantzeko edo lanbide bat egiteko behar den prestakuntzarik edo trebetasunik”, azaldu du World Vision Españako proiektuen arduradunak, Susanna Oliverrek, Erabileraren Aurkako Nazioarteko Eguna dela eta. GKEaren proiektuak, Espainian jasotzen diren dohaintzekin finantzatuak, hainbat jarduera biltzen ditu, hala nola gazte soldaduak alfabetatzea eta nekazaritzako tekniketan trebatzea.
|
|
|
muskuluetako mina, zefalea, oroimen eta kontzentrazio arazoak eta lo ez indarberritzailea. Nahaste konplexu eta kronikoa da, eta
|
batez
ere gazteei eta helduei eragiten die, bereziki emakumeei. Populazioaren %0, 4 inguruk duela uste da, nahiz eta gero eta maizago diagnostikatzen den, eta, beraz, gaixo kopurua handitu egiten da.
|
|
|
Komunikabide digitaletan Bitarteko digitalek deskontu kupoiak ere eskaintzen dituzte, eta, inprimatu ondoren, denda horretan erabil daitezke, produktua merkeago lortzeko. Bere izaera berezia dela eta,
|
batez
ere gazteei zuzenduta dago proposamen hau, komunikabide hau erabiltzeko joera handiagoa dutenei eta Interneteko ohiko kontsumitzaileei. Bitarteko digitalek deskontu kupoiak eskaintzen dituzte, eta, inprimatu ondoren, denda horretan erabil daitezke.
|
|
|
Pertsona askorentzako logeletan, maizago gertatzen da solairu bakoitzean komunontzi eta dutxa ugari izatea. Arauak Aterpetxeen prezioa eta baldintzak direla eta,
|
batez
ere gazteei zuzenduta badaude ere, mota horretako establezimenduek edozein adinetako pertsonei sartzen uzten diete. Hala ere, plaza gutxi badaude, erreserban lehentasuna ematen diete 26 urtetik beherakoei.
|
|
|
Eskola zaharreko itsasgizona dugu Egidazu: "
|
Batez
ere gazte sasoian, irteteko eta bidaiatzeko modu bat zen. Ibiltzen nintzen sei hilabete kanpoan, bi etxean… eta azkenaldian, hiru kanpoan eta hiru etxean".
|
|
|
Wikileaksen filtrazioen ondoriotzat aurkeztu da zenbait arabiar herrialdetan urte berriarekin batera ezagutu den oldarraldi herritar itzela.
|
Batez
ere gazteek gidatua, Tunisia eta Egiptoko gizarte zibila herri horietan dauden gobernu autoritarioen kontra altxatu da, eta beste zenbait herrialdeetan, hala nola Marokon, Libian, Sirian etab., gobernariak mugitu dira kutsaduraren beldur. Lerrook idazterakoan ez dago argi oraindik nola bukatuko den oldarraldi hori, baina analista asko 1989an Ekialdeko Europan gertaturikoarekin konparatzen ari dira, eta, agian, denborarekin 1968ko errebolta mundiala ere sartu da ekuazioan orain gertatzen ari dena ulertzen saiatzeko.
|
|
2012
|
|
|
«Daukagun erronka batik bat euskararen erabilera da. Mundu globalizatu honetan, euskara erakargarri egin behar dugu,
|
batez
ere gazteen artean». Ikastolek euskararen normalizazioan lan handia egin dutela nabarmendu zuen, eta lan horri esker «gazteen gehiengoa» elebiduna dela.
|
|
|
Aitona amonek, gurasoek eta seme alabek (nolahala, eta guztiek ez bada gehienek edo askok behintzat) euskaraz dakite, baina etxean edo auzoan, lagunarte hurbilean eta kale bizitzan gero eta sarriago (batez ere gurasoek eta gazteek) erdaraz egiten dute. ezagutza datuek hala diote: ia erdia %49, 6 elebiduna da, %18, 5 iaelebiduna eta soilik %31, 9 omen da erdaldun elebakarra. datuen arabera, gehienek euskaraz dakite edo ulertzen dute. erabilerari dagokionez badirudi azken lau urteetan gero eta gehiago entzuten dela erdara,
|
batez
ere gazteen artean.
|
|
|
6 Hizkuntzaren erabileran hiztunak hizkuntza horretan duen erraztasuna eta harreman sareak erabakigarriak dira. Hiztun asko,
|
batez
ere gazteak, euskaldun berriak dira. 2011n, 16 urte tarteko elebidunen %52 euskaldun berriak dira EAEn, %38, 6 Iparraldean eta %54 Nafarroan.
|
|
|
Hizkuntzaren erabileran hiztunak hizkuntza horretan duen erraztasuna eta harreman sareak erabakigarriak dira. Hiztun asko,
|
batez
ere gazteak, euskaldun berriak dira. 2011n, 16 urte tarteko elebidunen %52 euskaldun berriak dira EAEn, %38, 6 Iparraldean eta %54 Nafarroan.
|
|
|
Hollanderen ustez, lortutako garaipena bost urteko legealdiari emandako zigorra izan da eta egoera aldatu eta baliabide guztiak martxan jarriko den egoera berria nahi dutenen hautagaia dela esan du,
|
batez
ere gazteei zuzenduta.
|
|
|
Bekaizkeria eta ezintasunak jotako nahikundeak direla haien grina nagusiak. Eta, antza denez, haien bekaizkeria
|
batez
ere gazteen bizioetara eta zaharren heriotzara dagoela zuzendua esan zidan. Lehenengoaz gogoetan hasten badira, atseginerako batere aukerarik gabe aurkitzen dituzte beren buruak; eta hileta bat ikusten dutenean, atsekabez kexatzen dira beste batzuk joan direlako atseden portura, beraiek ez dutelarik inoiz hara iristeko itxaropenik.
|
|
|
> > Proposatutako jarduerak 13?? Heriotzaren eta minusbaliotasunen sorburu nagusiak aztertuta,
|
batez
ere gazteengan, zerrendaren buruan trafiko istripuak daude. Beraz, horiek dira osasun hezkuntzako programen helburu nagusietakoa.
|
|
|
Langileen lan harremanetako eredu aldaketaren ardatz nagusiak dira. Lanaldi partzialeko kontratuak eta telelana ere sustatuko dira, espainiarren artean enplegua sustatzeko formula katalizatzaile gisa,
|
batez
ere gazteenen artean. Aitzitik, ez dira “minienpleguak” ezarriko, ordutegi murriztuagoekin eta soldata txikiagoarekin, azken asteetan aipatu bezala; ezta kontratu bakarra ere.
|
|
|
Adineko pertsonak ezezagunak dira biztanleriaren zati handi batentzat,
|
batez
ere gazteentzat. Askotan, haiek ahazten dute gaurko helduak atzoko gazteak direla eta, haiek bezala, bizipenak eta esperientziak pilatzen dituztela.
|
|
|
Foroan parte hartu zuenean, Fuster doktoreari eskaini zion Matok Behatokiaren lehendakaritza, eta elikadurari eta ariketa fisikoari buruzko bizimoduari eta ohiturei buruzko gomendioak nabarmendu zituen. “Ohar horien helburua gehiegizko pisua prebenitzea da,
|
batez
ere gazteen artean, eta horrekin batera, gaixotasun kardiobaskularrak agertzea”, gehitu zuen. Ministroak gogorarazi zuen gehiegizko pisua osasun publikoko arazo garrantzitsua dela Espainiako haur eta nerabeen artean.
|