|
2009
|
|
|
Eta egitearekin esan nahi dugu arkitektura gauzatu beharra dagoela, paperetik harago joan beharra dagoela. Arkitektura ez da marrazkia, edo hasierako proiektuaren egitasmoa,
|
azkenean
egikaritzen dena baizik.
|
|
|
Askotan ematen du enkargu txikietatik ezin dela ezer onik espero, baina ez da egia. Denbora ematen baduzu,
|
azkenean
arkitektura sortu egiten da.
|
|
|
Zer iruditzen zaizue
|
azken
boladan konkurtsoak esleitzeko modan jarri den joera, zeinetan amaierako fasean proiektu batzuen artean herritarrei gustukoena aukeratzen uzten baitzaien?
|
|
|
Ez dugu ondo ikusten. Herritarren parte hartzea ez datza
|
azken
fasean bozkatu ahal izatean. Herritarrek parte hartu lukete hasierako egitaraua zehazteko orduan.
|
|
|
Emaitzei hainbesteko garrantzia eman ordez, prozesuei eman nahi diegu guk.
|
Azken
finean, arkitektoa gertaera luze baten kudeatzailea da, eta hori nola antolatzen ikasi behar du. Zentzu horretan, erlazio handia dago arkitekturaren inguruko prozesua eta film bat egiteko garapenaren artean.
|
|
|
Diversa aldizkariaren
|
azken
alean hartu nuen parte. Ez genuen lortu lan-talde iraunkor eta konprometitu bat mantentzea.
|
|
|
Buff?
|
azkenean
hiru urteko epeaz ari gara hitz egiten, nahiz eta hasiera batean hirurak leku fisiko berean jazo, baina gerora bakoitzak bere bideari jarraitu zion, zenbait beka eta bizitzaren gertakizunak direla medio. Ez gara inoiz oso modu diziplinatuan ibili, baina momentuz emaitzak ematen ari den metodo batekin egiten dugu lan.
|
|
|
Batzuek besteek baino garrantzi handiagoa ematen diete zenbait gairi, eta bakoitzaren momentu pertsonalaren arabera Ion, Aitor edo nire pisuak zama gehiago pilatu dezake proiektuan.
|
Azkenean
elkar ulertzean eta konplizitatean oinarritzen den lana da. Ez gara inola ere oso erreflexiboak, eta hori niretzat oso garrantzitsua izan da, karrera urteetan oso prozesu ideologikoetatik mugitzen bainintzen.
|
|
|
Eta ez duzu
|
azkenean
arkitekturarekin alderik topatzen. Azken finean, proiektu bakoitzaren atzean egundoko lan pila dago, hausnarketa mordoa kasutan, mila parametro ezberdinen batuketa?
|
|
|
Eta ez duzu azkenean arkitekturarekin alderik topatzen?
|
Azken
finean, proiektu bakoitzaren atzean egundoko lan pila dago, hausnarketa mordoa kasutan, mila parametro ezberdinen batuketa, eta azkenean A1 formatuko planoan kristalizatu behar dituzu kontzeptu horiek guztiak, udaletxeak bisatu dezan.
|
|
|
Azken finean, proiektu bakoitzaren atzean egundoko lan pila dago, hausnarketa mordoa kasutan, mila parametro ezberdinen batuketa? eta
|
azkenean
A1 formatuko planoan kristalizatu behar dituzu kontzeptu horiek guztiak, udaletxeak bisatu dezan.
|
|
|
Ideia hori Madrid Procesoseko proiektuan bururatu zitzaigun, Madrileko suhiltzaileekin egiteko.
|
Azkenean
, arazo batzuk zirela medio, guk geuk egitea erabaki genuen.
|
|
|
Arrisku puntu bat zeukan, agian lana garatzen jarraitzeko testuinguru onena ez zelako.
|
Azken
finean, Gure Artea lehiaketan obra bukatua saritzen da, eta ez dago tarteko diru-laguntzarik.
|
|
|
Artea fisikotasunetik aldentzen bada ere, zuen obrari
|
azken
urteotan arkitektura aldizkarietan ikusgai izan ditugun prozesu arkitekturen antza hartzen diot. Pertsonalki, eta erakusketaren esperientzia bakarra izanik, oso zaila suertatzen da ulermen oso batera heltzea.
|
|
|
Bulego bat sortzeak dakartza hartu beharreko erabaki inplizitu batzuk, hala nola enpresaren egitura zer nolako izango den (autonomoa (k), s.l.p., s.c., kooperatiba?), edota lan metodologia finkatu: piramide hierarkia, horizontala, zeinek hartzen duen proiektu baten nondik norakoen
|
azken
erabakia, zeinek sinatuko duen, zeinek ez, estetikak, estiloak, eta abar.
|
|
|
3) Mozkinak helburu duten enpresak (enpresa bat ez da,
|
azken
finean, besterik). Kalitate eta kantitate handiko proiektuak, oso lehiakorrak.
|
|
|
Nola lortu bezeroak eta enkarguak beraz?
|
Azken
finean, esku artean daukazuna negozio bat da eta aurrera nolabait ere atera duzu (idiosinkrasiak ahaztu gabe). Bulegoa lokal komertzial batean kokatuta ere, auzotarra ez zaizu ate joka joango kilo bat proiektu erostera.
|
|
|
Noski, zerrenda honetan ez dugu Pritzker sari askorik topatuko, hauek enpresak, arkitekturitzak baitira. Agian ez dira kritikak gehien goraipatzen dituen arkitekturak, baina
|
azken
finean gure bizitza eta lurraldea moldeatzen dituztenak dira, portzentaje oso handi batetan.
|
|
|
Arkitekturarentzat mugarri izugarria suposatu zuen museoaren eraikuntzak; alde batetik, Gehryk arkitekturaren lengoaia beste behin ere irauli egin zuen, eskura zituen lanabesa teknologikoez baliatuz. Bestetik, Idom bezalako bertako enpresa batek punta puntako proiektuak ekoizteko gai zela frogatu zuen, eta
|
azkenik
Euskadik, mundu mailan erreferente bilakatu zen hiri birsorkuntza bat lortu zuen:
|
|
|
eremura igaro gara. Carlos Hernandez Pezzik, EAEGKren presidentearen esanetan,
|
azken
urteotan Espainiako arkitekturak izan duen garapen distiragarria (eta
|
|
|
|
Azken
urteotan, munduko ekonomiak hazkuntza aro luze eta emankorrenetako bat bizi izan du. 2006ko ekitaldia 2005 urteko munduko hazkuntza baino handiagoarekin amaitu zen(% 5,4koa, aurrekoa% 4,8koa izan zenean).
|
|
|
Mendebaldeko herrialde garatuetako batez besteko inflazioa 2002 eta 2006 urteen artean% 2,5 eta% 2,2 bitartean egon zen. Hori XX. mendeko
|
azken
urteetan banku zentral askok praktikan jarri dituzten moneta politika ortodoxoen emaitza da, baita globalizazioaren emaitza ere; izan ere, lehiakortasuna gehitzean prezioak igotzea zailago egiten baita. Inflazio eskas horrek, aldiz, posible egin zituen hamarkada honetako hasierako urteen bereizgarri ziren moneta hedakuntza politikak eta interes tasa baxuak, zeinek zorpetze merkearen bidez hazkundea finantzatzea eta azkartzea ahalbidetzen zuten.
|
|
|
Ekonomia orokorraren
|
azken
urteotako hazkuntza handiak, alabaina, inflazioa handiagoa izateko arriskua ekarri zuen, bereziki Txina eta beste herri batzuen eskariak itzel haztean. Eta eskari horrek berak zein mundu mailako beroketaren gaineko ardura ekologikoek eragindako energiaren prezioaren gorakadak arrisku hori handitu zuten.
|
|
|
hipotekak berme gisa erabiltzen zituzten zor bonuak egin zituzten, arriskua bonu hori erosi zuten inbertitzaileei (bestelako banku, enpresa edo norbanakoei) kutsatuz.. Horrela, higiezinen merkatuan jaiotako krisia finantza arloko krisi bilakatu eta domino efektu bat habiarazi zuen finantza munduan; gerora, horrek ekonomia errealari eragin dio
|
azken
baten.
|
|
|
Euskal Herriko Arkitektoen Elkargo Ofizialeko Bizkaiko egoitza Bilboko Abandoibarra inguruan dago kokatuta. Gune hau
|
azken
urteetan zeharo eraldatu da eta, besteak beste, bertan aurkitzen da Frank Gehry-ren Guggenheim museoa.
|
|
|
Metakekin hizketaldian, erreferentzi asko agertzen dira, hala nola Lewerentzen
|
azken
obra izan zen Mälmoko hilerrian kokatzen den loreak saltzeko txosna txikia. Art Povera esamoldea ere tartean izan genuen, tamalez edo zorionez; Elkargoak oparotasun garaia iragan eta aurrean ditugun garai gazi gezen aurreikuspen bat egin nahi izango balu bezala, aurrekontu zorrotz batekin eta biluztasun osoz aurkeztu nahi izan du egoitzako moldaketa.
|
|
|
Baina, diru falta zela eta, proiektua ez zen aurrera eramaten, beste obrak egiten joan ginen, baina urteak aurrera zihoazela, proiektu hau noizean behin gure mahaietatik agertzen zen.
|
Azkenean
, berriz hartu genuenean, luzerako altzari hori zatitan banatu eta gurpilak jartzea erabaki genuen. Mugitu ahal izango zen altzari bat egiten ari ginen, oso ideia oinarrizkoa.
|
|
2010
|
|
|
Urte batzuk igaroko ziren ageriko adreilua bogan jartzerako, itxuragatik ez ezik, etorkizuneko mantentze lanak saihestearren zabalduko zena, bai eta eraikuntza merkatzearren ere. Hain onarpen zabala jaso zuen ageriko adreiluak 60ko hamarkadaren
|
azken
urteetan, ezen benetako salbuespen bilakatu baitzen zarpio bidezko akabera etxebizitzaeraikin garaietan.
|
|
|
Eredugarriak dira,
|
azken
horietan, Bidebietako dorreak (1), Obra Sindical del Hogar y Arquitectura erakundeak 1964tik aurrera eraiki zituenak. Luis Alustiza Garagalzaren proiektuaren emaitza dira eta 732 etxebizitza aterpetzen dituzte.
|
|
|
Euskal Herrian
|
azken
urteotan egin diren EDEHV RÀ] LDOHNR HW [HEL] LW] HQ promozio gehienak gainbeheran dauden eskema familiarretan oinarritu tako arautegi bati emandako erantzunak dira. N seme alabak dituen
|
|
|
1+ DEUDNHQ HQ KLW] HWDQ, HUDELO tzailea bera da etxebizitzen eraikuntzan ahaztu den osagaia, erabakiak hartzeko prozesutik ezabatuta. Segur aski prozesua ren logikaren onodorioz
|
azken
pausoetan sartuko da akzioan biztanlea, baina etxea egoera onargarri batean eman zaio erabiltzaileari, bertako egokitze on bat baimentzen dion egoeran alegia.
|
|
|
(W [HHQ sustapena, halaber, gero eta gehiago laga egin zitzaion sektore pribatuari, zeina mozkinez baino ez baitzen arduratu. Franco ren
|
azken
garaiko garapenkeria ekonomikoaren ikur bilakatu ziren bizitegi poligonoak.
|
|
|
3.4
|
Azken
hamarkadak
|
|
|
Gizarte etxebizitzetarako sarbidea duten hiritarren espektroa nabarmen zabaldu da Europan
|
azken
hamarkadotan. XX. mendearen hasierako Espainiako Ley de Casas Baratas moduko legeak, azken gizarte mailentzat bereziki sortuak, klase ertaine WDUD SL [NDQDND HJRNLWX GLUD (7).
|
|
|
Gizarte etxebizitzetarako sarbidea duten hiritarren espektroa nabarmen zabaldu da Europan azken hamarkadotan. XX. mendearen hasierako Espainiako Ley de Casas Baratas moduko legeak,
|
azken
gizarte mailentzat bereziki sortuak, klase ertaine WDUD SL [NDQDND HJRNLWX GLUD (7). %DEHV RÀ] LDOHNR HW [HEL] LW] HQ sustapenak, gainontzeko konpetentziek bezala, deszentrali zazio orokor bat jasan du, tokiko beharretara egokitze aldera.
|
|
|
|
Azken
urteotako joera politiko neoliberalek eragin zuzena eduki dute etxebizitzaren erregimenean ere bai. Alokairu so
|
|
|
da) hiritarren osotasunaren interesen araberakoa izango da, eta ez ahituta diren diru kutxa publiko edo nolabaiteko enpresa pribatuetako interesen araberakoa(
|
azken
hauek interes bidez NRDN, EDLQD SULEDWXDN D] NHQ ÀQHDQ). %DOLDW] H XUEDQLVWLNRDUL H [post eta ez ex ante eman genioke balioa, hots, behin orubea urbanizatu, eraiki eta saldu/ ustiatu ostean.
|
|
|
Azpeitian dagoen Etxebeltz Izarra izeneko hiri sektorea EAEko gizarte etxebizitza politikaren adierazgarri da. Xabier Unzurrunzaga, eta
|
azken
proposamenetik aurrera Txema Alberdi eta Christian Brase rekin batera, gune horren hiri plangintzaren zuzendariak ditugu. Xabier eta Christianekin mintzatu gara.
|
|
|
Baina
|
azkenik
lortu zenuten, hiri eredu bat proposatzea eta uda larekin hitzarmen bat adostea.
|
|
|
Etxebizitza politika honen sistemarekin egingo diren
|
azken
plangintzen atean gaude. Europan, etxebizitza publikoak gi zartearen zergen bidez eraikitzen dira.
|
|
|
Espainian
|
azken
urteetan eraiki den etxebizitza kopuruak Alemanian, Frantzian eta Italian eraiki den kopurua berdindu du, zerga politika eta lurzoru legearen bultzadapean. Estatis tika hutsa hartzen badugu, espainiar bakoitzari 2 etxebizitza dagozkio jabegoan!
|
|
2012
|
|
|
1 gra, koan erakutsitako kasuetan gertaturiko energia eskaeraren murriztapena ageri da, diseinu eta teknika arkitektonikoaren bitartez aztertutako lehenbiziko kasutik
|
azkenera
.
|
|
|
Tipologia honen inpaktu energetikoa handiagotzen joango dela aurreikusten da,
|
azken
hamarkadako kristalezko eraikin kontsumisten ugaritzearekin, non modernotasuna, teknologia eta gardentasuna fatxaden diseinuan islatzen diren (2).
|
|
|
Birgaitze energetikoa beharrezkoa delako kontzientziazioa gutxika subkontziente kolektiboan sartzen doala ematen du, batez ere erakunde publikoetan, eta
|
azken
horiek eraginkortasuna hobetzeko neurriak ekonomikoki bultzatzen badituzte, energiaren eskaera gutxitu egingo da eta, ondorioz, emisioak. Hemen jasangarritasunaren azken atala azaltzen da, soziala.
|
|
|
Birgaitze energetikoa beharrezkoa delako kontzientziazioa gutxika subkontziente kolektiboan sartzen doala ematen du, batez ere erakunde publikoetan, eta azken horiek eraginkortasuna hobetzeko neurriak ekonomikoki bultzatzen badituzte, energiaren eskaera gutxitu egingo da eta, ondorioz, emisioak. Hemen jasangarritasunaren
|
azken
atala azaltzen da, soziala.
|
|
|
Hortaz, erabiltzaileen inplikazioa ere behar beharrezkoa izango da eraikinen energia kontsumoa jaisteko eta ingurumena orain arte baino gehiago errespetatzeko.
|
Azken
finean beraiek dira eraikuntza sistemak eta ongizatea lortzeko gailuen erabilera optimizatuko dituztenak.
|
|
|
Hormigoia ez da birziklatzeko material erraza. Koxkor txikitan birrindu eta berriro hormigoia egiteko erabiltzea da birziklatzeko era bakarra, eta
|
azken
urteetan hobekuntzak egin diren arren, hau aurrera eramateko teknika ez dago gehiegi garatuta gaur egun. Azken azterketen arabera,% 20 inguruko hormigoi birziklatuaren kantitate batek ez dio hormigoiari kalterik eragiten, hau da, haren ezaugarri mekanikoek bere horretan jarraitzen dute, alegia.
|
|
|
Hormigoia ez da birziklatzeko material erraza. Koxkor txikitan birrindu eta berriro hormigoia egiteko erabiltzea da birziklatzeko era bakarra, eta azken urteetan hobekuntzak egin diren arren, hau aurrera eramateko teknika ez dago gehiegi garatuta gaur egun.
|
Azken
azterketen arabera,% 20 inguruko hormigoi birziklatuaren kantitate batek ez dio hormigoiari kalterik eragiten, hau da, haren ezaugarri mekanikoek bere horretan jarraitzen dute, alegia.
|
|
|
Egoera larri horren aurrean, Europar Batasuna (EB) diagnostikoa eta estrategia doituz eta finduz joan da
|
azken
hamarkadan zehar. Europako Kontseiluak, 2011ren hasieran, EBren konpromisoa berretsi zuen berotegi efektuko gasen isurketak (BEG) 2050ean% 80 eta% 95 artean murrizteko, 1990eko mailarekin konparatuta (Europako Batzordea, 2011a); orain dela ez hainbeste, isurketak 2050ean murrizteko helburua% 50ean gutxienez jartzen zuen EBk.
|
|
|
Bereziki esanguratsua da
|
azken
hamarkadan Europako administrazioa egiten ari den ziaboga. Orain arte, Batasunaren energia politikaren ardatzak hiru zutabe izan ditu:
|
|
|
lehiakortasuna, hornikuntzaren segurtasuna eta ingurumenaren babesa.
|
Azken
|
|
|
Ekonomia karbonogabetzeko beharrei aurre egiteko, kontsumo maila jaisteaz gain, erregai fosilak energia emari berriztagarriekin ordezkatu behar ditugu. Horregatik, 2050erako bidaia orriak aurreikusten du energia fluxu berriztagarrien ustiatzeak eskaera energetiko osoaren hiru laurden estali ahal izango lukeela, eta jatorri berriztagarriko elektrizitatea
|
azken
kontsumo elektrikoaren% 96 baino gehiago izan litekeela, mendearen erdian.
|
|
|
Europako Batzordearen arabera (2007), sektore horrek Batasunaren barne produktu gordinaren% 10 hartzen du, eta lan indarraren% 7 Garrantzi ekonomiko handiko sektorea da, eta are garrantzizkoagokoa energia eta isurketei dagokienez. Izan ere, EBko
|
azken
kontsumoaren% 40 inguru kontsumitzen da eraikin publiko eta pribatuetan, komertzioak barne, eta haiek dira EBko BEGen isurketa guztien heren baten erantzule. Energiaren bi heren eraikinak berotzeko kontsumitzen dira, gutxi gorabehera; beste% 15 gailu elektrikoen kontsumoa da
|
|
|
handitu egiten da U gutxitzearekin batera. Arreta fatxadaren transmitantzian jartzen bada zubi termikoak kontuan hartu gabe,
|
azken
horien bero galera, ezkutuak, fatxadarenak baino handiagoak izatera iritsiko dira (6).
|
|
|
Funtzioak ekialde mendebalde ardatz paralelotan antolatzen dira, plazatik abiatuta eta egiturari jarraikor. Liburutegian,
|
azken
keinu batean, beirate zabal bat irekitzen da portura begira, hego mendebalera.
|
|
|
Beste garai batzuk ziren, eta, agian, hazkunde ekonomikoaren pentsamoldearekin jokatuz, top down eta baliabideak modu jasanezinean ustiatzeko inertziak eredu neoliberal bat jarri zuen besterik ezean, determinismo instituzional batetik abiatuta. Dagoeneko, errealitatea iritsi da iritsi behar zen lekura, eta askori gustatzen ez zitzaigun eredu desarrollista eta neoliberalaren
|
azken
egunak dira. Erronka, dena den, ez dugu samurra:
|
|
|
2012ko abuztuaren 2tik 12ra IFAC 2012 (International Festzval ofArt and Constructzon) (3) arteeta eraikuntza arloko nazioarteko festibala egin zen Salamanca probintziako Villarino de los Aires (4) herrian.
|
Azken
100 urteetan biztanleria erdira murriztuta, garai batean ardo eta oliba olioaren ekoizpena izan ziren jarduera nagusiak. Movtmtento a la Autosuficiencza deritzan taldeak mundu os oko 18 eta 30 urte bitarteko 200 gazte bildu zituen bertan landa eremuko burujabetzan buruz jarduteko.
|
|
|
El fabricante de espheras valentziarrek zera planteatu zuten: herriaren izaerarekin harremanetan izandako hainbat irudiz osatutako esku hartze artistikoa egitea herriko zenbait fatxadatan,
|
azken
egunean kareztatze eguna antolatu eta eraikinok zuritzeko, ohitura hori berreskuratuz.
|
|
|
LABURPENA: Gasteizen 2012ko hiriburutza berdearen balorazioa egiten du artikuluak, bai eta hiriko hirigintzaren
|
azken
urteetako bilakaera azkarrarena ere. Alor horretan ere jazo den hazkunde amaigabearen mitoa kritikatzen da, beste hainbat mehatxurekin batera.
|
|
|
Ezaguna denez 2012 urtean Europako Hiriburu berdearen tituluaren jabea Gasteiz da. Izendapen horrekin
|
azken
hamarkadetan ingurumen arloan eramandako politika eta lortutako emaitzak aitortu nahi izan zaizkio hiriari. Ohiko ingurumen adierazleak:
|
|
|
Esan dezagun ere, hiritik gertu dugun ingurune natural hau gaur arte iritsi izana, batez ere, mendeetan zehar babesten jakin duten gure arbasoei zor diegula. Ahaztu gabe,
|
azken
bi hamarkadetan golf zelaiak, urbanizazioak, merkataritza guneak eta espekulazioa mehatxu errealak gertu gertu izan ditugula, eta zorionez gizarte presioek eta ingurumen teknikarien jarrera irmoak inguru hau zapuztea ekidin dutela.
|
|
|
Izendapena ezagutu eta gero, Green urtearen bezperan honelako adierazpen interesgarriak irakurri genizkion
|
azken
urteetan udaleko CEA (Ingurugiro Gaietarako Ikastegia Centro de Estudios Ambientales) elkartearen arduraduna izan den eta orain udaleko ingurumen arloko koordinatzaile orokorra den Luis Andrés Oriveri: «Este premio va a servir para ser más autocríticos, porque habrá muchas miradas exteriores puestas sobre la ciudad y se van a tener que hacer bien las cosas.
|
|
|
Aurrerapausoak eman dira, orain gehiago birziklatu eta askoz zabor gutxiago botatzen da Gardelegiko zabortegira, baina arazoa ez da konpondu eta kudeaketa daraman enpresak (FCC) utzikeria erakutsi du behin baino gehiagotan. Zaborren bilketan ere, pauso batzuk ondo eman badira ere, gutxi aurreratu da zabor bilketa selektiboan eta Jundizen ezarri zen biokonpostaren guneak ez ditu bete jarritako itxaropenak, batetik espero baino askoz hondakin gutxiago tratatzen duelako, eta bestetik, tratatzen den materialaren
|
azken
kalitatea ez delako espero bezain ona. Beraz, zaborren sistemaren ingurukoa saltzen hasi baino lehenago, aitor dezagun asko dugula hobetzeko, betiere orain artean lortu dena onartuz eta hobetzeko falta zaigun horretan indarra jarriz.
|
|
|
Ondorioz eta logikoa zen bezala, Europako epaileek Gasteizi green saria eman ziotenean
|
azken
urteetako hirigintza jarduera okerra benetan puntu beltza zela eta zuzendu behar zela ohartarazi ziguten. Hel diezaiogun beraz hirigintzari hurrengo lerroetan.
|
|
|
|
Azken
urteetan Gasteiz bisitatu gabe egon den pertsona orok, Arabako hiriburua berriz ikustean harritzen duen lehen gauza haren hazkundea da. Azken hamar urteetan populazioa% 5 igo den bitartean, etxebizitzen lur okupazioaren igoera% 40 ingurukoa izan da.
|
|
|
Azken urteetan Gasteiz bisitatu gabe egon den pertsona orok, Arabako hiriburua berriz ikustean harritzen duen lehen gauza haren hazkundea da.
|
Azken
hamar urteetan populazioa% 5 igo den bitartean, etxebizitzen lur okupazioaren igoera% 40 ingurukoa izan da. Etxebizitza kopuruak berak gainditu du populazio berrien kopurua.
|
|
|
Eta eskerrak, krisiaren ondorioz etxebizitzen merkatua gelditu denez, ez dela aurreikusitakoa eraiki. Izan ere, eraiki diren babes ofizialeko etxebizitzen
|
azken
zozketetan handiagoa izan da eskaini den pisu kopurua eskatzaileena baino.
|
|
|
Bestalde, lehen esan bezala, eraztun berdea izan da
|
azken
hamarkadetan, eta gaur egun ere, Gasteizen berdetasunaren ikurra. Gasteiz marka saldu nahi izan denean aipatu den erabaki estrategikoa.
|
|
|
Grafikoki, inguratuta izan da guztiz, eta ondorioz, haren lotura ekologikoak hautsi eta bioaniztasuna kinka larrian jarri da. Esate baterako, Salburua parkean eraikinak egiteko asmoa izan ez ezik, handik hain hurbil eraiki izana eta azpiegiturez inguratuta egotea ere arrisku handia izan da
|
azken
urteetan, Udaleko txosten tekniko batzuek ondorioztatzen dutenaren arabera.
|
|
|
Hiriaren mendebal eta ekialdean bi auzo berri handi eraiki dira bizi bizi
|
azken
urteetan. Bi auzo horietan gertatu dena espiritu berdearen eta hirigintzaren arteko kontraesan, inkoherentzia eta talkaren adibiderik garbiena da.
|
|
|
|
Azken
batean, «bizitzeko hiri bat, lan egiteko beste bat eta aisialdirako beste bat» ereduaren aldeko apustua, automobila eta garraioa ezinbestekoa bihurtuz, bai beste auzoetara eta erdialdera joateko, baita auzoan bertan ere. Horrek derrigorrean mugikortasuna, irisgarritasuna eta jasangarritasuna kaltetzen ditu, alferrikako mugimenduak sortuz, eta isurketa kutsakorrak, zaborra, argia, ura, gasolina eta kontsumo beharrak handituz.
|
|
|
Aurreko paragrafoaren
|
azken
hitzarekin hasiko gara: espekulazioa.
|
|
|
Baina auzi honetan, berriz ere, alderdi politikoen koherentzia eza kezkagarria da, PSEren jarrera entusiasta eta garapenzalearekin edo PP eta EAJren jarrera txepela dela medio (udalean kontra agertu diren bitartean, legebiltzarrean alde bozkatuz).
|
Azken
batean, auzi honek errentagarritasun ekonomiko hutsaren eta ingurumen printzipioen artean hautatzera derrigortzen gaitu, eta bide batez, politikoki zuzena den zelofanezko diskurtso berde eta jasangarria gaindituz gure benetako lehentasunak eta izaera biluzarazi.
|
|
|
Bukatzeko apunte pare bat Javier Maroto alkateak
|
azken
hilabeteetan deskubritu eta behin eta berriz errepikatzen duen ekonomia berdeaz. Ez dugu ukatzen adreiluaren burbuilaren leherketak eraikuntza sektoreari ekarri dion krisi eta etengabeko langabeziaren aurrean jarrera inteligentea ez denik ekonomia berdearen aldeko apustua.
|
|
|
Gaur egungo gizartearen eskakizunei erantzuteko baliogabeko tresna bilakatu da.
|
Azken
urteetan hirigintzan hiri hazkuntza eta hiri diseinuan kezkaturik eraikuntzaren zoramenari jarraiki, etxebizitzak eraikitzeko lurzoruen sailkapena lehen mailako helburu bihurtu da, eta gainerako eskakizunak behar horren pean zehaztu izan dira. Paradoxikoki, ingurumenarekiko sentsibilitatea handituz joan da eta hirigintzara ere iritsi da.
|
|
|
Funtzio isolatuen ordez, ekintza bakoitzari helburu sorta gehitzeko beharra eskatuko zaio eta helburuen arteko harre manak diseinatzera behartuak izango gara, gutxirekin asko egiteko lemaren harian.
|
Azken
mendeko hirigintza errealitatea sinplifikatuz egin bada, aurrerantzean konplexutasunari heldu zaio proposatzen den norabide espekulatibo honetan.
|
|
|
Europatik datozen eta aurrerantzean etorriko diren irizpide eta arauek birziklatu daiteken guztia birziklatzera behartuko gaituzte. Hori gutxi bada, Gipuzkoan
|
azken
urteotan hondakinen gaiaren inguruan bizitzen ari garen egoera larriagotu egin da da eta puntu kritiko batera iritsi da (1).
|
|
|
Une honetan, probaren diseinua eta xehetasunak zehazteke daude. Lorturiko emaitzak eta ondorioak hirugarren eta
|
azken
fasean azalduko dira.
|
|
|
LABURPENA: Bilboko hiri ertzean kokatzen diren baratze informalekiko udal administrazioak duen jarrera kritikatu nahi da artikuluan, horretarako,
|
azken
urteetan ustez espazio berdeak erreklamatzeko burutu diren hainbat egitamuren ondorioak erakutsiz. Hiri nekazaritzaren aldeko apustua egin duten hainbat hiritako kasuak ere aurkezten dira, jarraitzeko moduko ereduak direla aldarrikatuz.
|
|
|
Eta hiriko mugan XX. mendean zehar sortutako baratze informalak kokatzen dira.
|
Azken
urteotan Bilboko Udalak hiri aldiria antolatzeko zenbait estrategia garatu ditu. Pagasarriko Egitamu Berezia eta Bilboko Eraztun Berdea helburu horrekin landutako planak ditugu.
|
|
|
Artxandan, Avril mendian, Arnotegin, Pagasarrin eta Arraizen. Guztira, 21 atsedenleku daude
|
azken
horietan. Horiei, gainera, Bilboko Ibilbide Luzea (GR) gehitu behar zaie, hiriaren inguruko bideek osatua eta aipatutako mendialdeak zeharkatzen dituena, guztira 74 kilometro dituelarik (1).
|
|
2013
|
|
|
|
Azken
hamarkadako barne arkitekturaren apustua Irunean
|
|
|
|
Azken
urteotan lokalen irudia lantzeko orduan Iruñean apustu harrigarria egin da bertako arkitektoen alde. Apustuak ona dirudi, baldin aurrerago aipatuko diren proiektu gehienek FAD eta Euskal Herriko Arkitektoen Elkargoaren sarietan izan duten arrakasta kontuan izaten badugu, tamalez, enpresen bideragarritasuna hauen lokalen diseinu kalitatearekin bakarrik ez dela hobetzen argi ikusten da, proiektu sarituak bisitatzen baditugu.
|
|
|
LABURPENA: Artikulu honek Do It Yourself filosofiak
|
azken
urteotan diseinuaren munduari eginiko ekarpen batzuk aztertzen ditu. Eskala ardatz duen sailkapena erabiliz, lau adibide azaltzen ditu artikuluak, objektu txikienetik hiri adibideetara.
|
|
|
|
Azken
horrek, Spontaneous Interventions izenburupean, aipamen berezia jaso zuen 2012 urteko Veneziako Bienalean. Cathy Lang Ho, David Van der Leer eta Ned Cramer-en zuzendaritzapean, 124 kolektibok egindako hiri hobekuntza lanak erakutsi zituzten.
|
|
|
tarteko solairutik sukalde ingurura sartu eta, bertatik gora, logelak; behera, egongela. Dorre bakarra baino ez zen eraikiko
|
azkenera
.
|
|
|
Mass customization delakoaren eredutzat har al daiteke sukalde altzarigintza? Esan beharra dago, gainera, sukalde altzarien egileak produktuaren
|
azken
emaitzatik portzentaje bat besterik ez duela benetan ekoizten. Produktu mota asko erosi eta haien artean konbinatu besterik ez dute egiten.
|
|
|
Produktu mota asko erosi eta haien artean konbinatu besterik ez dute egiten. Sukaldea,
|
azken
finean, ohol, burdineria, akabera material, etxetresna eta instalazioen elkarlotze koordinatua da, zeinetan pieza bat aldatzen bada, beste gainerako elementuetan eragina izango duen. Elementu soil bat aldatzeak, sukalde osotasunaren forma, neurri eta mekanizazioetan eragina izango du.
|
|
|
«Xey» eta «Fagor Mueble» dira sukalde altzarien ekoizle handienak. Fakturazioa jaitsi dute
|
azken
urteetan, haien produktua etxegintzari oso lotua izan delako seguru aski. «Ikea» faktorea ere nabarituko zuten.
|
|
|
Kantauri itsasoaren ausardiak arrantzaleei arreta bereziak hartzea eskatzen zien beren sartu irtenetan, zakarraldi egunetan bereziki, beren bizitzak arriskuan jartzen baitzituzten eta alditan galdu ere bai (Ciriquian Gaitarro, 1951). 1878 urtean
|
azken
balea arrantzatu zen Bizkaiko kostaldean, eta ordurako aspaldi ziren itxiak Zarautzeko ontziolak. Portu txikiaren aldamenean topatu zuen Zarautzek ordea, aurrera egiteko aukera:
|
|
|
Penintsula guztian zehar, erromatarren garaitik erabiliak izan diren iturri termalak aurkitu ditzakegu.
|
Azken
urteetan burututako arkeologi indusketei esker, terma horien jatorri zehatza ezagutzen dugu, baita urteetan zehar izan dituzten erabilera ezberdinak eta bilakaera ere.
|
|
|
Ondoren eta XIX. mendean zehar, 10 bainuetxe gehiago zabaldu ziren. Arrasateko Santa Ageda (1827), Aretxabaletako Bainu Zaharrak (1843), Alzolako Urberuaga (1846), Azkoitiako San Juan (1846), Ormaiztegiko bainuetxea (1854), Lizartzako Insalus (1862), Eskoriatzako bainuetxea (1865), Gabiriako bainuetxea (1867), Arretxabaletako Otalora (1868) eta
|
azkenik
Ataungo Los remedios (1884). Horri esker XIX. mendean, Gipuzkoa, bainuetxe gehien zituen lurraldea zen estatu osoan.
|
|
|
Kasu batzuetan bainuetxeak kongregazio erlijiosoen esku geratu ziren (Eskoriatzako Baños Viejos edo Aretxabaletako Otalora bainuetxeak, gaur egun desagertuak) edo ospitale bilakatu ziren (Arrasateko Santa Agueda ospitale psikiatrikoa). Lehen aipatu bezala, zenbait bainuetxek botilaratutako ur produkzioari ekin zioten (Alzola eta Insalus urak,
|
azken
horren eraikin originala desagertu da) eta beste batzuek aktibitate industrial berriak jaso zituzten (Gabiriako bainuetxea azuleju fabrika bat da gaur egun). Beste eraikin asko Gerra ondoren ateak itxi eta hondakin egoeran daude gaur egun edo desagertu egin dira (Larrinaga, 2010).
|
|
|
Mediterraneoko hiri nagusia; hiriaren aberastasun eta konplexutasun guztia irudi batera mugatua. Irudiok, saldu ahal izateko, xinpleak izan behar dute, ulerterrazak, ikono edo logo batean jasoak, hutsalak
|
azken
finean, eta hiriko leku esanguratsuenetan kokatuak. Hiria egiteko modua bera joko horretan eroriko da.
|
|
|
Hiriak itsasoarekin galdua zuen harremana berreskuratu omen zuen portu zaharra hiriari itzuli zitzaionean. Hori ez da guztiz zuzena,
|
azken
batean berreskuratutako lurrak erabilera tertziarioz bete baitziren, eta datozen urteetan lur publiko horien pribatizazioarekin jarraituko da, Barcelonetan luxuzko itsasontzientzako portua ezartzea onartu berri baita. Proiektuak eskatuko dituen segurtasun hesiek, Bela Hotelaren eraikuntza irregularrak ekarri duen harresiari gehiturik, hiriak itsasoarekin eduki zezakeen harremana moztuko dute.
|
|
|
Etorkizunari begira pentsamolde aldaketa funtsezkoa da, ekologia eta hiri birziklapenean arreta ezarri, eta historia eta memoriaren balioei eutsiko dien turismo eta hiri eredu baten mesedetan. Azpiegitura zaharren birziklapena produktu turistiko moduan burutu da
|
azken
urteetan; badirudi merkataritza gune eta museoek soilik jantzi ditzaketela eraikin zaharrak. Eman diezaiogun bada aukera bat eraikinok auzotarren beharretara egokitzeari, eta errealitate egiazko horrek erakarri du, agian, beste turismo mota bat, hiritarren arazoekiko gertuagokoa, hiria norbere etxea bezala zainduko duena.
|
|
|
Hau da, izaki bizidunak eta horien arteko harremanak, bakterio txikietatik goi mailako ornodunetaraino. Gizakia
|
azken
multzo horretan dago. Baina, gizakia izaki bizidunen artean bereizi da paisaia aldatzeko ahalmen handia izateagatik.
|
|
|
Naturak (paisaiak) bizirauteko muga batzuk dauzka eta muga horiek ezin gainditu ditzakegu. Halere, muga horiek errespetatuz, ederto disfrutatu dezakegu, informazio ugari jaso dezakegu, toki zoragarriak eta bizikide ikaragarriak ezagut ditzakegu eta,
|
azken
finean, pertsona zoriontsuagoak bihurtu gaitezke. Zoriontasuna ez al da pertsonak etengabe bilatzen duena?
|
|
|
Eskaintza horri, hala ere, batu behar zitzaizkion beste eskaintza batzuk momentu hartan horren garatuta ez zeudenak: oinezkoentzako bide sare egokitua, interpretazio zentro erreferentzialak, seinaletika, erreferentziazko dokumentazioa, ibilbide gidatuak edo autogidatuak, etab. Horretan, Urdaibaiko bulego teknikoak indarrak batu ditu
|
azken
urteetan oinezkoentzako bide sarea egokitu eta markatzeko ingurumen interpretaziorako materialak sortzeko eta seinaletika ezartzeko hainbat lekutan, beste ekintza batzuen artean. Bitartean, administrazioek edota partikularrek beste turismo eredu osagarri batzuei ekin diete:
|
|
|
Kostu oso horretan, propultsioeta gidatze sistema guztiak sarturik daude.
|
Azken
hori kostu osoaren% 25% 30 da (Olaizola, 2004). Hau da, altzairuzko ontzia, egitura, barneko banaketak eta instalazioak, kostu osoaren% 70 dira (Ennis et al.). Beste era batera esanda, itsas arkitekturak edo eraikuntza flotagarriak, bertan bizitzeko instalazio, zerbitzu, atondura eta altzari guztiekin, metro karratu bakoitzeko, 2.909 euro balio du.
|