|
2000
|
|
|
. Ekoizle bati erdimetraia gustatu eta telebistarako hiru atal eta drama bat egin
|
zitzan
eskatu zion.
|
|
|
Hala," Madrid la nuit" egunkarian hasi zen lanean eta, 18 urte zituela, Parisera alde egin zuen margolari gisa lan egiteko. Handik gutxira, Carlos Iriarte" Le Monde illustre" aldizkariko zuzendariak bere irudiak ikusi eta berehala proposatu zion aldizkarirako ilustratzaile lanak egin
|
zitzan
. Parisen barrena zihoala, ikusten zuen oro bere begi zoliekin lerro azkarrez marrazten zuen.
|
|
|
1938an uhin motzeko zerbitzuari hasiera eman zion, emanaldiak Britainia Handira eta geroago Frantziara ere bideratuz. Urte bat geroago zeharo debekatu zuen atzerriko estazioak entzutea, interferentziak edo trabak ere jarriz, jendeak estazio haiek sintoniza ez
|
zitzan
. 1943 urtean Joseph Goebbels en agintepean uhin luzeko 107 estazio eta uhin motzeko 23 zeuden; uhin motzean 207 informazio eta propagandaemanaldi egiten ziren 53 hizkuntzatan (Faus, 1981, 72).
|
|
|
Informazio irratiari gagozkiola, ezin utz daiteke aipatzeke 1987 urtera arte France Inforen (informazioa 24 orduz) gaur egungo programa edo kanalaren funtzioa Radio 7 izenekoak betetzen zuela, nahiz eta azken irrati hau desberdin xamarra zen (gazteentzako informazio erabilgarriak emateaz batera, 24 orduz musika uhinetaratzen zuen; rock moldea batez ere). Formula aldatu nahian, Roland Faure-k, Radio France ko presidente zuzendariak, Radio 7 itxi eta Radio France Info abiarazi zuen 1980ko hamarkadaren amaieran, informazioan oinarritutako irrati mota horrek entzuleen irritsak eta gustuak irabaz
|
zitzan
. Oraindik, tamalez, euskarazko irratien panoraman ez dugu horrelako irratirik, nahiz eta informazioan soilik oinarritutako irratiek Katalunian, Frantzian eta Espainian nahiko entzule eta arrakasta lortu duten.
|
|
|
...unean, mihiaren trebatzeko eta geure arrazoinen aitzinatzeko, anaia eta biok eztabaidan ipintzen gintuen jaun Mar celek, erabiltzen eta manaiatzen zituela, hartarakotz, edo Fedro edo Esoporen fabularen bat, bi animalia edo bi pertsonaia antagonikoren solasa biltzen zuena —txirrita eta inurriarena, konparazione— eta guk harrointzat hartu behar izaiten genuena, nork bere arrazoinak defenda
|
zitzan
bertzearen aitzinean, jakinik ezen emanaldi haiek bigarren parte bat zutela, zeren lehenengoan txirrita iduri egin zuenak inurri iduri egin behar baitzuen bigarrenean, eta inurri iduri egin zuenak txirrita iduri. Baina, hartan hasi aitzin, jaun Marcelek oroitarazten zigun ezen biok anaiak ginela, eta, nork berea atxiki behar zuen arren, ez genuela koleratu behar, eta bai dibertitu... eta behartzen ere gintuen kortesiazko salutantziaren egiterat, hala hastean nola akabatzean, adierazi nahi baligu bezala ezen gure arteko solas haiek jostetatik gehiago zutela zinezko polemikatik baino.
|
|
|
Baina, deusi lotu aitzin eta ongi uler diezadazun, derradan ezen bagenituela gazteluan, geure sabel maskuri larrien sosegatzeko, portzelanazko bi kakontzi —edo pixontzi, edo gernuontzi... edo bazina, nola deitzen baitzion amak—, berdinak eta biribil biribilak, baita zurezko aulki bat ere, kakontzien diametroko zulo biribil bat zuena, non, beharren arabera, doitzen eta egokitzen baitziren kakontziak, egin beharrak modu lasaian eta erosoan egin ahal izaiteko. Eta guk geure egitekoa egin, eta morroi neskameak haien garbitzeaz arduratzen ziren, establietako eta ukuiluetako kloaketan eta putzu beltzetan husten zituztela, edo eiheraren aterabideko kanalean maizago, kanaleko urak, halatan, eskrementu haiek guztiak errekaraino arrasta eta eraman
|
zitzan
, jauregitik urrun.
|
|
|
Eta ura, handik aitzina, harrizko kanal batek bideratzen zuen etxe aitzineko jardineko iturriraino lehenik, agerian, eta errotako urtegiraino gero, ezkutuan; errotatik ateratzean, berriz, urak bertze kanal batetik egiten zuen, zeina baitzihoan berriro agerian eta jauregi gibeleko paretari atxikirik, latseraino, arestian erran dizudan bezala: kanal hura, batzuetan, lohitu egiten zen, zeren eta lohikeria baita eskrementuen eta bertze mila hondarren emaitza, eta, haien garbitzeko, errotako urtegiko ura husten zen noizik behin, uraren lasterrak haiek guztiak jauregitik urrun
|
zitzan
.
|
|
|
Eta, orduan, gaztelau hark keinu bat egin zien bere lagunei eta guztiek, supituki eta deblauki, jauzi batean ezpata biluztu eta bizkaitarra inguratu zuten. Eta, nola Kaligulak desiratu baitzuen, enperadore zenean, erromatar guztien buruak bakar baterat bil zitezen, ai nola desiratu nuen nihaurk ere ezen zaldun haien buruek bakarra osa zezaten, Joxe Aberasturik ezpata ukaldi bakarrez trenka ahal izan zezan buru hura, eta garait
|
zitzan
, halatan, zaldun guztiak baterat...! Haatik, zer nenbilen ni orduan ere pentsu haien hausnarrean eta esperantza faltsuen peskizan, pentsatzeko denborarik ere ez nuenean, zeren ene laguna fin gaitza egiterat baitzihoan, erremediorik gabe!
|
|
|
...uriak zituen eta halakoak izan zituen gerora ere bizi izan zen artean; eta nik galdetzen nion zergatik zituen hortzak hain zuriak, zeren ikusten bainuen ezen adinean gora zihoan jende gehienak belzturik edo usteldurak jorik zituela, hainbat hortzen eskas ez zenean, eta Felisak ihardesten zidan ezen gauero gauero egiten ziola otoitz santa Apoloniari, 2 santa martiriak haren hortzak eta haginak zain
|
zitzan
.
|
|
|
Baina semearen suak aita ere hartua zuen orduko, eta hain zuen hartua, non administratzailea baitzerabilen baterat eta bertzerat mila manurekin, hark bidera
|
zitzan
eta aitzina, artezki, negozioei loturikako hainbat eta hainbat eginkizun, bera etxean geratzen zen bitartean, semearen joan jinei beha, hartzaren ehiza zela kausa... Zeren eta ikusia baitzegoen ezen aitak ere ez zuela atsedenik hartuko, harik eta semeak hartza tiroka zezan arte eta egotz, eta, hargatik edo, zalantza izpirik erakusten ez ziola, hala ihardetsi zion amari:
|
|
|
Pentsatu zuen frai Antoniok, bere aldetik, ezen gaizki egin zuela bere galtzoinak han ahanztean, eta sekeretuki jakinarazi zion damari, honek beregana
|
zitzan
eta bere ardurapean jar. Baina damak berehala ulertu zuen, galtzoinak ezin aurkitu izan zituenean eta bere senarra hain malenkoniatsu ikusi zuenean, ezen senarrak berak aurkitu eta gorde zituela, eta, handik aitzina, guztiz beldurtu zen, beldurraren ez erakusterat entseiatu bazen ere. Eta emaztekiak gertatua jakinarazi zion bere amorante debotari:
|
|
|
Guztia baitzen han handia eta arrandia, eta guztiak baitzuen jaiaren eta festaren kutsua, Egiaren Egun Egiazkoan. Eta, hala, sermoirat iritsi ginen, eta jaun inkisidoreak oroitarazi zigun zein inportanta eta zein munta handikoa zen bekatari desbideratuen salatzea, haien amoreakatik eta Jainkoaren amoreakatik, elizak bide zuzenetik bidera
|
zitzan
, nola artzainak bere ardi galduak. Eta, heresiaz mintzatzen hasten zelarik, erran zuen:
|
|
|
" Seme maitea"... eta nola sentitu nuen ezen osabak arrazoin zuela!, zeren eta halakoa baitzen ene nortasunaren eta ene izatasunaren zuhaitza: aitak erroak eman zizkidan, baina osabak eguzkia, eta hala hedatu zitzaizkidan zuhaitzaren adarrak aitaren baratzetik osabaren baratzerat, osabarenean eman
|
zitzan
eta erortzerat utz zitzan fruiturik onenak eta onduenak.
|
|
|
" Seme maitea"... eta nola sentitu nuen ezen osabak arrazoin zuela!, zeren eta halakoa baitzen ene nortasunaren eta ene izatasunaren zuhaitza: aitak erroak eman zizkidan, baina osabak eguzkia, eta hala hedatu zitzaizkidan zuhaitzaren adarrak aitaren baratzetik osabaren baratzerat, osabarenean eman zitzan eta erortzerat utz
|
zitzan
fruiturik onenak eta onduenak.
|
|
|
Haurrak hurrupada kendu zion bere plastikozko edalontziari. Paperezko ezpain-zapia luzatu nion aho ingurutik cola arrastoak garbi
|
zitzan
, baina hark ikusi ez zuelakoa egin zuen. Hanburgesa ahora eraman zuen berriz, baita ausiki ederra egin ere.
|
|
2001
|
|
|
Guztira laurogeita hamarretik gora artikulu idatzi zituen 1980ko azaroan atxilotu zuten arte. Dena den, eta maiztasun gutxiagorekin bazen ere, espetxetik tarteka idatziak bidaltzen zituen ARGIAk argitara
|
zitzan
. Literatura eta zinearen inguruko gaiak lantzen jarraitu zuen hasiera batean.
|
|
|
Haietako emakume baten gorpua nola zegoen ikusi eta garbi ageri zen, hil zutenean hiltzaileari hankak ukitzen ari zela, arren haurrak hil ez
|
zitzan
. Pertsonaren bati zangoak ukitzea ohore eta aintza erakustea da.
|
|
|
Arianek oso bigun berba egiten zuen. Kalaportuko jendeak errimeago egiten zuen, itsasoko haizeak hitzak hain erraz eraman ez
|
zitzan
agian. Vous êtes de sa vie, ia ez zen entzuten batzuetan, même si mal en vivez, eta gatoa ekarri zuen kafearekin.
|
|
|
Berehala ikusi nuen, ez baitzen argitasun bereziren beharrik hori ikusteko, aditz kontuan izango genuela behaztopa biderik zailena. Nahiago nuen, egokiago zirudielako, aditzarekiko auziak gerorako utzi, geroak geldiro garbi
|
zitzan
. " Axeak bestera garoaz", ordea.
|
|
|
Hauxe izan zen prestatu nuen plana: proposatu nion Agentziari akzioak eros
|
zitzan
piku mermelada egiten zuten enpresa guztietan, poliki poliki gure agenteak enpresotan sartu ahal izateko, halako moldez non, hilabete gutxiren buruan, Agentziak menperatuko baitzuen, denen oharkabean, baina efektiboki, piku mermeladaren mundu osoko merkatua; gure agenteek, produkzio kateetan zitalki maskaraturik, txip, txip berezi bat, sartuko zuten mermelada poto bakoitzean. Txip horren berezitasuna zen berau KAOSeko agentearen listuarekin kontaktua egitean hasten zela seinale elektroniko batzuk igortzen, Agentziako satelite batek hartu eta berriz igortzen zituenak gure postu, bulego eta estazioetara, zeinetatik gaztigua pasatzen baitzitzaidan niri.
|
|
2002
|
|
|
MCCren 4 Biltzarrean onarturiko 1994 epealdirako enpresa politikaknazioarteratzea ezarri zuen korporazioaren oinarrizko helburuen artean, eta horretarako Nazioarteratzeko Plan Estrategiko Korporatiboa (NPEK edo PECI) indarrean jartzea erabaki zuen. Plan horrek, ikuspegi global batetik abiatuta, kooperatiben kanporako hedatze prozesua areagotzea, talde sektorialen ekimenak koordinatzea eta, planak arrakasta izateko aukera gehiago izan
|
zitzan
, laguntza zein babeskorporatiboaren aldeko plataformaren diseinua zituen helburu.
|
|
|
3 Zinema sobietarrak propaganda politikoa helarazi behar zion herriari. 4 Zinema sobietarrak artista sobietarren lanak eta artekontzeptzioak aireratu behar zituen, munduak ezagut
|
zitzan
. Agintari sobietarren eskuetan, zinema hedabide, arte eta propaganda aparatu bihurtu zen.
|
|
|
Etzion baiña gudariari emazteki samindu hurak ezertariko jaramonik egin, bere bular billuzia gero ta gogorrago joten zuen ukabilez; adatseko ille moltsoak eskukadaka atera, ta senar zenduaren gorpu gaiñera egozten zituan. Etzan gudaria baiña horregaitik aspertu; berriz eta berriz ekin zion lehenbiziko itz samur haien antzekoekin, eta gaiñera janaria eta edaria eskiñiz, solasgarri agertu zitzaion, bere alperrikako samintasunak utzi
|
zitzan
eskatuz, eta zenduari baiño bere buruari ardura geiago artu ziezon aginduz.
|
|
|
Hanibal garailea ikusi balute bezala izuturik guztiek zin egin zuten eta Eszipionen esku geratu ziren zain
|
zitzan
.
|
|
|
Gauaz abiatu zen, suak berdin egin eta denda gutxi batzuk itxurak egitearren utzita, lehenago bezala amarruaren beldurrak erromatarrak geldiaraz
|
zitzan
. Baina Estatilio Lukaniarrak berak kanpamenduaz at eta mendien beste aldean bazter guztiak ikuskatu ondoren, urrutian etsaien gudarostea bidean ikusi zuela esan zuenez, berehala hasi ziren haien atzetik joateko asmoak eztabaidatzen.
|
|
|
Auzitegi Goreneko Hirugarren Salak emandako epaiak Gizarte Segurantza kondenatu du, 60.101 eurorekin, José Pérez Izaguirre maxilofaziazko minbizia duen gaixoari kalte ordaina ematera. Sei hilabete itxaron behar izan zuen San Lorenzo de El Escorialeko (Madril) “La Alcalde” ospitaleak bere txosten medikoak “La Paz” ospitalera bidal
|
zitzan
. Aurrekaririk gabeko gertaera horren bidez, edozein pazientek ondare erreklamazioak egin ahal izango dizkio Administrazioari, zerbitzu publikoen funtzionamendu txarragatik edo ospitaleetan eta osasun zentroetan emandako arreta eskasagatik.
|
|
|
Eta horrela, hiruzpalau asteburutan –batean larunbatean, bestean igandean–, Aralarrera eraman nuen Sara, parapentearen sekretu guztiak ikas
|
zitzan
. Hango zelai zabaletan orain lasterka eta orain jauzi txikiak egiten zituen, gooora eta beeehera, Iñigo Urrutiaren esanetara... harik eta irakasleak erabaki zuen arte hegan egiteko moduan zegoela, Sarari esaten ziola:
|
|
|
Eta gutxitan bezala egin nuen negar. Ni ez nintzen Lizardi bezalako kristau sinestun irmoa, baina, ai, nola eskatu nion orduan neure fede apurretik Jainkoari, arren eta arren, ez zezala Leire Xabiertxo bezala eraman, eta, aitzitik, asma zezala norbaitek hiesaren aurkako medikamenturen bat, dasta ahal izan
|
zitzan
gure txikiak bizitzaren aro guztiak, eta aro bakoitzeko aromak usaindu! Edo lagun ziezadala gutxienez Leire ipuin batean bezala edukitzen, munstroa menperatuta edo isilarazita...
|
|
|
Eta urtearen zenbakiari erreparaturik, ondorio garbi bat aterako genuen: Kafkak Assicurazioni Generalin lan egin zuen denboran, artean lauzpabost urte falta ziren gutun haiek idatz
|
zitzan
. Edo, beste modura esateko, bere andregaiari gutunak idatzi zizkionean, ez zen Assicurazionin lanean ari, beste aseguru etxean baizik.
|
|
2003
|
|
|
Esate baterako, O Bierzoko indusketen arrakastak izan zuen oihartzunari esker jarri omen zen Martin Ibarguren Zaldibiko Udalarekin harremanetan iaz, esateko han hilobi komun bat zegoela, berak ondo ezagutzen zuen tokian. Orduan, Zaldibiko Udalak (Gipuzkoa) Aranzadiri deitu zion ikerketa lanak aurrera eraman
|
zitzan
eta gorpuzkinak aurkitu zituzten. Geroztik, Arrasatetik eta beste toki askotatik jaso dute Aranzadikoek eskaera berbera.
|
|
|
Harresien barnealdean etxebizitzen arrastoak aurkitu dituzte; etxe handi eta erosoak ziren, lurrez eta zurez eginikoak, lur zorua landua zegoen eta Basagainen harrizko zutabe ziriak ere azaldu dira; Intxurren berriz bertoko haitzean hondeatu zituzten eraikinak. Estalki modura adarrez eta landarez osaturiko egitura erabiltzen zuten, kea errazago irten zedin eta halaber, estalpe lanak egin
|
zitzan
. Eraikuntza osagarriak oraindik aurkitu ez diren arren, jakina da zeramika eta burdina egiteko labeak edo biltegiak egongo zirela.
|
|
|
Ezin jakingo zuen Arantxak, hain fidagaitz izateagatik barkamenak aurretik eskatuz, berak berriro zuzendu nahi zuela esan ziola Unaxi, honek berak zuzendutako azterketen emaitzak kantatu zizkionean, Arantxak koadernora pasa
|
zitzan
.
|
|
|
Kaixotik irten eta berehala, Laukinizen sartu behar izan zuten, mozorro batzuen arineketak harrapa ez
|
zitzan
, Ertzaintzaren istiluen aurkako indarrak atzetik zituztela. Tabernako atetik ohiko oihuak entzun ziren, airean harri koskorrak zebiltzala ke artean.
|
|
|
Ez da ahantzi behar, garai bertsuan, Espainiako erregeari eskubide bera emaiten ziola Erromako errege aita sainduak, baimen horren arabera bere gogara hauta
|
zitzan
Gaztelako, Aragoiko, Nafarroako apezpikuak, bai eta ere haien ondotik menperatu zituen beste lurralde eta kolonia guztietakoak.
|
|
|
gurpil aulkientzako igogailuak, estalkiko pasealekuak, itsuentzako soinu bitakora, itsutasun partzialeko pertsonek erabil dezaketen argitasun handiko radarra, eta bainugela eta ganbara egokituak. “Gure Hitzordua”, Aula de Mar ek aurkitu zuen arte, Hondarribiko kaian (Gipuzkoa) amarratuta zegoen, “erretiratu” zain, armadoreak ontzi berri bat eraikitzeko Europar Batasuneko laguntzak jaso
|
zitzan
.
|
|
|
Maçaneteko hirigunea arrisku larrian zegoen, sugarrak udalerriaren ate berberetara iritsi zirenean. Su itzaltzeek “in extremis” gelditzea lortu zuten, eta, hasiera batean bizilagun guztiak ebakuatzea erabaki zen arren, azkenean sutatik gertuen zeuden etxebizitzetatik atera besterik ez zen egin; gainerakoak, berriz, beren etxeetan geratu ziren, aterik eta leihorik ez irekitzeko, biztanlerian erori zen apal zikinak intoxikazioak eragin ez
|
zitzan
. Hala ere, zenbait pertsona artatu zituzten Maçaneteko anbulatorioan, intoxikazioengatik eta nerbioen erasoengatik; suhiltzaile batek, berriz, erredurak izan zituen eta beste batek toxikatu egin zuen.
|
|
|
Don Justinianoren nahigabea handia izan zen, antza, Perminen eskulturaren inguruan metro erdiko harresi zirkular bat altxarazi baitzuen. Eta bere guardietako bat jarri zuen han, eskultura bera eta eskulturaren ingurua zelata
|
zitzan
, gau eta egun.
|
|
|
Bazirudien amona Sara herrira itzultzen zela tarteka eta, bere eskuekin, tinta gorriz errepasatzen zituela erakusleihoko letrak. Denborak ez
|
zitzan
ezabatu oroitzapenak.
|
|
|
Bolada batean gaueko bi hiru guardia jarraian egiten jardun zuen gajoak, loari aurre ez egitearren. Mikelek eta berak, gainera, ez zuten batere erreparorik erakutsi beren txandak ere egin
|
zitzan
. Zenbaitetan lotsagarri ere utzi izan zuten haren inozokeria eta esperientzia falta zela eta.
|
|
|
Bidaia ez zela doakoa izan, alegia. Izpizuak bere loba Leire eta beste mutil gazte bat egun batzuetan etxean ezkuta
|
zitzan
nahi zuen. Muga pasatu bitartean.
|
|
2004
|
|
|
Ez. Batzar Nagusietan agertzeko deia jaso zuen, kasuari zegozkion datuak eman
|
zitzan
. Eta zergatik?
|
|
|
Lehen urrats irmoak, gure herrialdean legeriari dagokionez, oso gutxi egin ziren, 2002 urtean, Senatuan Tenerifek, Juan Antonio García Talaverak, senatariak aurkeztutako mozioa onartu zenean. Mozio horren bidez, Gobernuari eskatu zion obesitatearen gaia azter zezala, obesitatea prebenitzeko eta tratatzeko beharrezkoak ziren neurri guztiak har
|
zitzan
, nutrizio arazo nagusia zelakoan. Aurrekari hurbilenak, gure mugetatik kanpo, Mexikoko Araura jo behar dugu.
|
|
|
Indiako emakume batek nazioarteko 15.000 ordezkariri baino gehiagori kontatu zien senarrak 19 urte zituela nola kutsatu zuen, eta berak nola ezkutatu zion seropositibo izaera ezkontza aurreko asteetan. Azaldutako kasuak testigantza bat izan ziren, eta balio izan zuen Nazio Batuen erakundeek nazioarteko komunitateari eskatzeko biztanleria zati horretarako estrategia bateratuak eta berariazkoak abian jar
|
zitzan
. 1985ean, infektatuen %35 baino ez ziren emakumeak.
|
|
|
Saudi Arabiak, adibidez, debekatu egin zuen kameradun mugikorrak erabiltzea iazko hasieratik. Quatar are urrunago iritsi zen meskitan telefonoak blokeatzeko sistemak instalatzean, haren soinuak perpausak eten ez
|
zitzan
. New Yorkeko Udala, berriz, lehena izan zen bolantean mugikorrak debekatzen, espazio publikoetan tabakoa debekatzen eta, 2003az geroztik, telefono zelularrak erabiltzen kirolaz kanpoko ikuskizun estalietan.
|
|
|
Literaturako klaseetan, adibidez, hamar nobelaz osatutako zerrenda bat eman zigun, haietatik bakoitzak bi aukera
|
zitzan
, laburpena egiteko, hiztegia lantzeko eta liburuari buruzko iritzia emateko. Eta, tarteka, idazlanak agintzen zizkigun, ipuin bat edo beste.
|
|
|
–Bai, penalti eta gol! Gol batek egin baitzuen Garrintxa, Garrintxak mila gol egin
|
zitzan
...!
|
|
|
Esti eta Harakinen ezteietan baino askozaz argalagoa zegoen; orduan joera zena, errealitate bilakatua zen buru soilduan; kuzkurturik zirudien," Hotzagatik, beharbada" pentsatu zuen. Zehatzago behatzearren, eskailerak igo
|
zitzan
utzi zion; eta ia goian zegoela, Ferminek lasterka gurutzatu zuen kale zabala, autoak saihestuz," Bazter, Bazter" garrasika.
|
|
2005
|
|
|
Beren herriko eta inguruetako ehunka jendek egin dute gauza bera diru beharragatik, eta biek ere bazekiten zer egin beren giltzurrunak merkatuan eskaintzeko. Horretarako bitartekari broker bat kontaktatu zuten erosleak bila
|
zitzan
. Subhashek bere giltzurruna Taramangalam eko zinema gela bateko jabeari saldu zion, 45.000 rupia aginduta; Govindanek Sankari ondoko kamioi jabe bati.
|
|
|
Aurretik erromesak, haien atzetik lapurrak, gero sendagileak, perratzaileak, arotzak, handik zebiltzanei zerbait saldu nahi zietenak... mundua! Gauza jakina da XII. mendean Igeldo eta Usurbilgo tarte horretan zegoen ospitaleko gaixoak kanpoan uzten zirela, pasabidean zihoan jendeak ikus
|
zitzan
, ea norbaitek zioen: honek duen gaixotasuna ezagutzen dut, badakit nola sendatzen den; halako sendabidea eman behar diozue...
|
|
|
Seigarren mende hondarrean, Gregorio I.a aita sainduak Canterberryko Agustini artoski gomendatua zion tokiko ohidurak errespeta
|
zitzan
.
|
|
|
Langileria utzi edo Elizatik kanpoa zuten hautua. Hori egin aintzin, Marella nuntzioak Frantziako barne ministro hargin beltzari eskatu zion poliziak barranda
|
zitzan
apez horiek, emazte zenbeit bazutelako esperantzan, horrela zikintzen baitzituen210 eta baztertzen funtsezko arazoa hunki gabe. Hori da batzutan Elizako arduradun zenbaiten taktika:
|
|
|
1849an, Pio IX.ak bere estadoak berreskuratu zituen Frantzia eta Suitzako soldadoen laguntzari esker. Laguntzaileek eskatu zioten demokratikoki erabil
|
zitzan
lur horiek, baina boterea eskuratu bezain laster, diktatura zuten jasan Erroma inguruko jendeek.
|
|
|
Egun batzuk beranduago, betearazlea zen epailearen erabakia kaleratu zen: auto baten bidez EAEko Auzitegi Nagusiak udalak emakumearen parte hartzeabermatzeko neurriak har
|
zitzan
agindu zuen. Hortik aurrera gertaerek izugarrizkoabiadura eta nahastea izango dute.
|
|
|
Eguneroko baten bizitasuna jabeak idazten dituen pasarteetan datza, eta pasarte horiek bukatzearekin batera, egunerokoa ere isilik, bizi barik, hilik geratuko litzateke. Gainera, egia esan, ez zintudan halabeharrez aukeratu, izan ere, zure ordez beste edozein orri ere aukera bainezakeen, baina, norbait behar nuen, norbaitek nire arazoak entzun
|
zitzan
, norbaitek nire zauriak senda zitzan, norbait nire egoeren jabe izan zedin eta ziur jakin ere norbait horrek kontaketa guztiak gordeko zituela, betiereko giltzapean.
|
|
|
Eguneroko baten bizitasuna jabeak idazten dituen pasarteetan datza, eta pasarte horiek bukatzearekin batera, egunerokoa ere isilik, bizi barik, hilik geratuko litzateke. Gainera, egia esan, ez zintudan halabeharrez aukeratu, izan ere, zure ordez beste edozein orri ere aukera bainezakeen, baina, norbait behar nuen, norbaitek nire arazoak entzun zitzan, norbaitek nire zauriak senda
|
zitzan
, norbait nire egoeren jabe izan zedin eta ziur jakin ere norbait horrek kontaketa guztiak gordeko zituela, betiereko giltzapean.
|
|
|
Aitak, berriz, errezo egiten zuen, familia aurrera ateratzeko. Hura zuen ardura, egunean zazpi alditan meskitara joan eta Mekara begira errezatzea, amak, min gaziaren truke bazen ere, ogi bat baino gehiago ekar zezan etxera, eta berak zerri bat bezala irentsi
|
zitzan
janariaren lau bostenak. Alabak eskerrak ematen zizkion amari ogia ekartzeagatik, eta, askotan, hanka artetik behera zerion odola garbitzen laguntzen zion edota aurpegi inguruko isurki likatsua kentzen zion, maitasunez.
|
|
|
Zertarako? Auzitegi mediku baten eskuetan jausi eta lemazainaren garunak azter
|
zitzan
, dena agerian utziz. Ikerketa enpirikoa zen, besterik ez.
|
|
|
Egoera gogor hartan, urtetan iraun zuten; alabatxoa ere jaio zitzaien, eta handik gutxira aita bihotzekoak jota hil zen, Adelak oso urte gutxi zituela; neskatoari aitaren oroitzapen lauso bat besterik ez zitzaion geratu. Amak astoaren moduan egin zuen lan alaba aurrera ateratzeko eta ikasketak egin
|
zitzan
. Baina hura berearekin irten zen:
|
|
|
Ez zuen lanik egiten, ez zuen langabeziaren saririk jasotzen; aldian behin, desagertu egiten zen bere motorrarekin, eta, halako batean, zulora itzultzen zen. Hasieran, saiatu zen zertxobait baratzean, uraza, porru eta zerba batzuk jarririk, baina laster aspertu zen; belarra hazten utzi, eta noizbehinka inguruko mendietako artzain bati deitzen zion, baratzean bazkatzera ekar
|
zitzan
ardiak, gaztaren baten truke.
|
|
|
Zubi lan honetan nabarmendu nahiko nuke Arartekoak jokatutako rola (aldi berean sektore askotatik kritikatua). Iñigo Lamarkak ahalegin berezia eskatzen zion Hezkuntza Sailari profilik gabeko 157 irakasleak bete zitzaketen lanpostuetan birkokatzeko ahaleginak egin
|
zitzan
edo, nola edo hala, beren euskalduntze prozesua buka zezaten eta" euskarak eta lanerako eskubideak talka egin ez dezaten". Bestalde, argi adierazi zuen gatazka konponezina bihurtzeko zuen beldurra; izan ere" haustura nahikoa ditugu euskal gizartean, orain beste berri bat zabaltzeko".
|
|
|
Eliza ondoko sasiak higitu ziren. Graxik Agatari eriaz lurrean sigi sagaka elkarturik lerra eta bihurdika zebiltzan bi sugegorri erakutsi zizkion, filma
|
zitzan
. Oilo larrua hazten zitzaien eta orro emez urrundu ziren sasiaren maldatik.
|
|
|
Emaztearen gorputz koxkorra inoizko astunen egin zitzaion, laket izan zuen, hila iduri bere gainean umetuta, sukaldeko zoruan hondoratzen zuela haragia asaldatzen hasten zitzaion bezain, ogia txapan xigortzen ari zen bezain. Handik goiti, goizean goiz jaiki beharra izaten zuenetan, ondotik lehorreratzen zitzaion Ana ohetik, isil, ahapean egiten zion hitz semea etxean edukiko balute bezala, iratzarriko zuten beldurrak ibilarazten zituen ahapean kanila kikara koilara kisketa, atean gelditzen zitzaion beheko tranpaletik begiak harengana jaso
|
zitzan
, emazteak ez zuen itxiko eskailerak ezkerrera egiten zuen hartan balustrako hagen artetik elkarri azkenez begi eman baino lehen, hitzik gabeko agur haren eskasean ez.
|
|
2006
|
|
|
Guk zer esango dugu, Emakunde guri esker sortu bada! 1986an hasi ginen biltzen 80 emakume Zarautzen, Jaurlaritzari emakumeen berdintasunari buruzko konpetentziak gara
|
zitzan
eskatzeko. Zeren, jakina, autonomia estatutuak konpetentzia batzuk eman zizkion eta batzuk garatu zituen, baina emakumeen berdintasunari zegozkionak garatu gabe zeuden.
|
|
|
FUNDACIÓN EROSKI k Enpresa Institutuari duela bost bat urte proposamen handinahi bat egin zion: lehenago behin ere ikertuak izan ez ziren arren, eguneroko bizimoduarekin lotura zuten alderdi askoren aurrean kontsumitzaile espainiarren jarrera eta jokamoldeen argazki fidagarriak azalduko zituzketen azterketa erraldoiak urtero urtero egin
|
zitzan
.
|
|
|
Alfred Hitchcock-ek muntatzaileari ahaleginak eta bi egin
|
zitzan
eskatzen zion beti baina Psikosis filmeko dutxako eszena ez da muntaia gelan egin, xehetasun osoko
|
|
|
Artikulu horretan dirutan ordaindu beharreko isunez mintzatu ziren. Bertan nekazarien, bai aske bai morroien, isunak bertako jaunak eskuratu
|
zitzan
eskatu zuten. Eskaera hori onartua izan zen, baina, kofradiarenak ziren eskubideak monarkiaren eskuetara igaro ziren.
|
|
|
1364an Karlos II.ak krisiagatik zergak barkatu zizkien eta Tuterakoen beste pribilegio batzuk eman. 1378an errege berak Roger Bernart Foixekoari, Castelbongo bizkonde eta Noalleseko jaunari, eman zizkion Cascante eta San Martin Unx, Larragarekin batera izan
|
zitzan
. Baina 1394an Karlos III.ak Gaztelako erregearen maiordomo zen Joan Hurtado Mendozakoari eman zion Cascante.
|
|
|
Ukaezina da erosketen banaguneen jarduerak publizitate merkatuaren funtzionamendu lehiakorrean eragina duela. Aurrekoak arrazoi nahikoa dirudi PLOk enpresa munduko erakunde horiei jaramon egin ziezaien eta arau espezifikoak ezar
|
zitzan
haien jarduera bideratzeko. Hala, elkarren arteko lehia eta merkatuaren funtzionamendu egokia bermatuko litzateke.
|
|
|
Hala ere, XIX. mendera arte ez zen modu masiboan erabiltzen hasi, eta balio ekonomiko eta estrategiko handiko materia bihurtu zen. 1802an, Alexander von Humboldt naturalista izan zen lehena guano laginak bildu eta Frantziara bidaltzen, azter
|
zitzan
. Urte batzuk geroago, 1840 inguruan, Europako nekazariak guanoa inportatzen hasi ziren, uztak nola hobetzen ziren ikusita.
|
|
|
Talde batzuek, CIU kasu, Osasun Ministerioaren “malgutasun falta” kritikatu zuten eztabaidan. Hala ere, CIU eta Entesa ere talde sozialistari puntualki lagundu zioten boto partikular batzuk aurrera atera
|
zitzan
, hala nola Sarean botikak saltzeari buruzkoa. Rosario Casado senatari ezaguna “harrituta” agertu zen talde sozialistaren “elkarrizketarako jarrera falta” zela eta, eta kritikatu egin zuen Gobernuak Internetena bezalako zuzenketa garrantzitsuak onartzeari “uko egitea”.
|
|
|
Manchesterreko aireportuan (Ingalaterrako iparraldea), maletak aireratzeko atzerapenak hiru ordu ingurukoak izan ziren, batez ere hegaldi nazionaletan. Aire base horretako bozeramaile batek jakinarazi zuen aireportuko langileek plastikozko poltsak eman zizkiotela jendeari, bere artikulurik beharrezkoenak eraman
|
zitzan
, hala nola pasaporteak eta billeteak. Stansted eko aireportuan, Londresko iparraldean, bozeramaile batek esan zuen ez zegoela arazo handirik, baina jendeari eskatu zion pazientzia izateko eta aireportuko agintariekin lankidetzan aritzeko.
|
|
|
Garbi dago notario idazkari alkimiazale hura alproja biribila zela, baina ez berak uste bezain abila, harrapatu egin baitzuten eskuak notario paperetan zituela, balizko harri filosofalaren eraginez paperetan urrea ez baina bai beretzako dirua sortzen ari zela. Inongo errukirik gabe, bi belarriak moztu zizkioten –orduan ez ziren txantxetan ibiltzen zigor kontuetan– besteren paperetan alkimiak egiten jarduteko gogoak sekulako gal
|
zitzan
.
|
|
|
Etxean aitarekin geratu ziren bi alabek inoiz baino anparo gutxiago zeukaten anaia zaharrak joandakoan, eta aita oldartsu eta gogor haren atzaparretan inoiz baino babesgabeago zeuden. Bihotz oneko jendea Klemente VIII.a aita santuarengana joan zen orduan, Francesco aitarekin geratzen ziren bi alaba errukarri haiek gizon erotu eta anker haren atzaparretatik libra
|
zitzan
nola edo hala. Aita santuak zerbait egingo zuela agindu zuen, eta Beatriceren ahizpa zaharrena Francesco zakarraren ahutzetatik urrutiratu zuten, Gubbio familiako Carlo Gabrielli noblearekin ezkonduz.
|
|
|
Historia erromantiko hark eta Edithen itxura eder eta sentsualak epaimahaikoak erruki bidean jar ez
|
zitzan
, epaileak –Victoria erreginaren garaitik ateratako gizon zimel eta zorrotza– espresuki adierazi zien mahaikoei epaiketa hura, begien aurrean epaitzeko zuten kasu hura, hilketa arrunt, itsusi eta nardagarri bat zela, eta ez liburu eta nobeletan agertzen diren amodio istorio irudimen galgarria. Errealitatearen aurrean zeudela eta errealitatea epaitu behar zutela.
|
|
|
Beatricek bere ondasunak Erromako San Pietro in Montorioko elizari eman zizkion, herriko behartsuen artean bana
|
zitzan
, eta eliza hartan hobiratzeko agindu zuen. Herriko jendeak martiri bat bezala jaso zuen Beatriceren gorpua, hil zuten plazan bertan.
|
|
|
Nik ere ezagutzen nuen Hermannek aipatutako judua. Inoiz joana nintzen haren lantegitxora etxekoren baten oinetako zoruak errepasa
|
zitzan
. Adeitsu hartu ninduen beti.
|
|
|
Baina Atena jainkosa erditzeko zorian zegoenean[...] sabelera irentsi zuen, Gea eta Urano izarniatuaren aholkuz. Hala aholkatu baitzioten biek gainerako hilezkorretatik batek ere Zeusen erregetasuna eta duintasuna lor ez
|
zitzan
(Hesiodo, Teogonia, 888).
|
|
|
Santa Eufrasia.– Deabruak kastitatearen kontrako tentazioekin bejatzen zuelarik(...) superiorrak agindu zion eraman zezan eguerdiz eguzkipean harri pilo bat, patioan zehar, zoko bateraino eta, amaitutakoan, atzera lehengo tokira eraman
|
zitzan
harri haiek. Protestatu gabe bete zuen agindua Eufrasiak.
|
|
2007
|
|
|
Horrela, buru militar nagusia zen Mariano Gamir Ulibarriri agindu zioten Bilboko defentsa antolatzeko, eraikuntza eta leku estrategikoez baliatuz, gotorlekuak bailiran. Nerbioi gaineko zubiak lehertzeko lanak has
|
zitzan
ere agindu zioten militarrari. Izan ere, hurrengo orduetan asmo horien premia areagotu egin zen.
|
|
|
Beste batean, eguneko janari batzuk egin ordez, irabiakiak har
|
zitzan
iradoki zioten pazienteari, honek inongo gehiegizko pisurik ez zuen arren.
|
|
|
Erostunak saltzailea auzitara eraman zuen, kalte horiek konpon
|
zitzan
eta, errentamenduagatiko gastu gisa, 2.604 euroko indemnizazioa ordain ziezaion.
|
|
|
Latineko izenak (habeas corpus) lege ingelesaren testuko lehen hitzei aipamen egiten die. Legean ezarri zen atxilotua fisikoki epailearen aurrera eraman behar zela horrek prozedura eta atxilotzearen baldintzak kontrolatu
|
zitzan
eta askatasun gabetzeak aurrera egin behar zuen edo ez eta zer baldintzatan erabakitzeko, edo, bestela, atxilotua aske utzi behar zen erabakitzeko. Bistan denez, prozedura hori araubide demokratiko guztietan orokortu da.
|
|
|
Gorteetako lehendakariari, Gobernuarekin bat etorriz, proposamenok eguneko gai zerrendan sartzea egokitzen zitzaion. Horrez gain, Batzordeek Gorteetako lehendakariarengandik beste eginkizun eta zeregin batzuk egiteko ardura jaso zezaketen, adibidez, azterketak egin, eskaerak edo proposamenak formulatu, etab. Gorteek legeak onesten zituztenean, lehendakariak estatuburuaren esku jartzen zituen berretsi
|
zitzan
, eta azken horrek jaso eta hilabeteko epean aldarrikatu behar zituen. Hala ere, ikusi dugunez, estatuburuak, irizpen arrazoituaren eta Estatu Kontseiluaren aurretiazko aldeko irizpenaren bidez, Gorteetara itzuli zitzakeen berriz eztabaidatzeko.
|
|
|
TOMÁS VILLARROYAren esanetan, botereen antolaketari dagokionez, Konstituzioan proposatutako joko arauak, eztabaidagarriak izan arren, bizitza politikoaren eragileek ez zituzten erabat bete. Errepublikako presidentzia behartu egin zuten batzuek eta besteek jardun zehatz batzuk egin
|
zitzan
, kasu batzuetan alderdikoiak izan zitezkeenak, eta batzuetan, presidentzia bera borroka politikoan murgildu zen, kanpoan geratu behar izan zuen arren. Alcalá Zamora lehendakariak batzuk eta besteak haserretu zituen, estatu buruzagitzaren ospeak behera egin zuen apurka apurka eta Alcalá Zamora bera kargutik bota zuten.
|
|
|
Baina ideia honek Voltaireren zirto famatua gogorarazten dio; zeren honek esaten baitzuen gizonari sudurra eman ziola Jainkoak bertan antiparrak pausa ahal
|
zitzan
(537).
|
|
|
1933ko abenduaren 24an, nantza ministroa iruzurraz jabetu zen eta Baionako udal kredituen zuzendaria atxilotu. Hurrengo egunean Staviskyren gorpua aurkitu zuten, batzuen ustez norbaitek hilarazia, gaizkileak sala ez
|
zitzan
; Brunet, J. P.: Dictionnaire> historique> de> la> vie> politique> française> au> X> Xe> siècle, Jean François Sirinelli zuzendaritzapean, Puf, Paris, 1995, 12 orr.
|
|
|
Inchauspe bikarioaren eta Diharassary apaizaren ahaleginak ez ziren txikiak izan Frantziako gobernuak apaizak zigor ez
|
zitzan
. Azkenean, Frantziako prefetak deliberamendua aldatu egin zuen eta apaizei ordainduko zien, baldintza bat betez gero:
|
|
|
Gure> Herriarekiko ezaugarri komunei dagokienez, beronek bezala, Aintzinak euskal folkloreari buruzko berriak argitaratzen zituen, era ulerterraz eta erakargarrian idatzirik. Izan ere, La, tteren jarduera ikasleen artean bilakatu zen, irakaslea baitzen; ohikoa litzateke berarengan, beraz, era konprenigarriaz adieraz
|
zitzan
mezuak.
|
|
|
Ithorrotzeko apaiza ez zegoen ados La, tte Apaizgaitegi Txikian sartzearekin, sarritan gaixorik zegoelako; hala ere, La, ttek lortu zuen han sartzea. Bestetik, Jean Saint Pierreren ustez egokia zen La, ttek Letrak ikas
|
zitzan
; baina zail izan zuen La, tteri hori buruan sartzea (Mathieu irakasleak ez zuen lortu), La, ttek Filoso, a ikasi nahi baitzuen827 La, tte horretara jartzea lortu zuen Saint Pierrek, baita euskara ikas zezan ere, herritar euskaldunengan apaiz bezala eraginkorra izateko ezinbestekoa zelakoan euskaraz aritzea828.
|
|
|
Lehiaketara aurkeztu ziren gazten arteko onena aukeratzeko orduan, jendeak berak izan zituen ahotsa eta botoa, bisitarien esku gelditu baitzen irabazlea aukeratzea. Horrelako kasuetan egin ohi denez, euro bateko ordainketa sinbolikoaren truke, orritxo bat banatu zuten jendartean, gazta baloratzeko orduan gogoan izan beharreko ohiko ezaugarriak jendeak ikas
|
zitzan
. Ekimen horrekin, kontsumitzaileengana hurbildu eta gaztaren inguruko kultura zabaldu nahi izan zuten, ohi ez bezalako gogoetak eraginez gaztazaleengan, norberaren gustua dena delakoa izan.
|
|
|
Schneider eta Unzer autoreek (1992 in Durkin, 1995) ikerketa bat eginzuten eskolaurreko haurrekin, bi jostailuz baliaturik. Jostailuetako bat piztu eginbehar zen, argiak eta soinua egin
|
zitzan
; besteak, aldiz, argiak eta zaratak egitenzituen, piztu beharrik gabe. Jostailuak oso gustuko zituztela adierazten zuten jokabideak agertu zituzten haurrek.
|
|
|
... zazpi urteko neska batek kontatzen du zer egin zuen barraskiloak inork jan ez
|
zitzan
.
|
|
|
Antton Olanok euskaratu eta Eva Zabalak marraztu duen Pere Martí i Bertranen Barraskiloak margotu zituen neska istorioan, zazpi urteko neska batek barraskiloak inork jan ez
|
zitzan
zer egin zuen kontatzen du.
|
|
|
Antton Olanok euskaratu eta Eva Zabalak marraztu duen Pere Martí i Bertranen Barraskiloak margotu zituen neska istorioan, zazpi urteko neska batek barraskiloak inork jan ez
|
zitzan
egin zuen kontatzen du.
|
|
|
Novartis bere senarrarekin atera eta legea aldatzea lortzen badu, Indiako farmazia patenteak areagotu egingo dira ziurrenik, eta horrek esan nahi du garapen bidean dauden herrialdeentzat funtsezkoak diren sendagaien bertsio generiko eskuragarri gutxiago egongo direla”, adierazi du Paula Farias Mugarik Gabeko Medikuen Espainiako lehendakariak. Novartis duela bost urte Hego Afrikako Gobernuaren aurkako demanda jarri zuen 39 farmazia konpainietako bat izan zen, hark hiesa tratatzeko botika merkeagoak inporta ez
|
zitzan
. Azkenean, gizarte zibilaren presioak behartu zituen botikariak demanda kentzera, eta Dohako Deklarazioa behartu zuen.
|
|
|
Agurearen ondoan eseri zen Lisa, eta zigarroa pasatu zion xurrupada batzuk har
|
zitzan
. Haren ahuldadea medio, astetik astera luzeagotu behar izaten zuten laugarren solairuko atsedenaldi hura.
|
|
|
Orkatilen azpian kirol poltsa bat zeukan, walkmandun gaztearena, nonbait, ondoan segitzen baitzuen, hau egin eta hura egin, aholkulari. Gigi egunkari bat astintzen ari zen bere aurpegi gainean, kuxkuxero hurbildutako jendeari bakean utz
|
zitzan
erregutu bitartean:
|
|
|
Estatuko administrazioaren partetik, EAEri dagokionez, 2.900 euroko zerga hobariak eman zizkien 2003ko maiatzean 36 euskal enpresei Prestige ren isurketak eragindako kalteak arintzeko, eta jada ekainean isurketagatik kalteak izandakoek kalte ordainak jasotzeko dekretua onartu zela informatu zuen. Bien bitartean, Europako Legebiltzarrak, petrolio ontziaren hondoratzetik urtebetera, Europako Batasuneko Elkartasun Fondotik 8,6 milioi eurotako diru-laguntza onartu zuen espainiar Estatuarentzako Prestige ren hondoratzeak sortutako kalteak finantza
|
zitzan
.
|
|
|
Azaroaren hasieran, hain zuzen, bi gutun idatzi zituen Joxe Azurmendik: bata, hilaren 2koa, eta Azurmendik berak sinatuta, Gipuzkoako Delegatu Felipe de Ugarteri, ahaleginak egin
|
zitzan
eskatuz, baimena lehenbailehen lortzeko:
|
|
|
Antza, Hannaford deitzen zen zinema zuzendari zahar baten bizitza kontatu nahi zuen Orsonek film horretan eta, inork ezer esaten ez bazuen ere, mundu guztiak pentsatzen zuen Orsonek John Ford zaharra ezkutatzen zuela Hannaford izeneko pertsonaiaren azpian, lehenago Charles Foster Kane izenaren azpian William Randolph Hearst mozorrotu zuen era berean. Horrexegatik deitu zion John Hustoni antzezle kontuak egin
|
zitzan
. Nork egingo zuen John Forden lana John Hustonek baino hobeto?
|