|
2000
|
|
|
...unean, mihiaren trebatzeko eta geure arrazoinen aitzinatzeko, anaia eta biok eztabaidan ipintzen gintuen jaun Mar celek, erabiltzen eta manaiatzen zituela, hartarakotz, edo Fedro edo Esoporen fabularen bat, bi animalia edo bi pertsonaia antagonikoren solasa biltzen zuena —txirrita eta inurriarena, konparazione— eta guk harrointzat hartu behar izaiten genuena, nork bere arrazoinak defenda
|
zitzan
bertzearen aitzinean, jakinik ezen emanaldi haiek bigarren parte bat zutela, zeren lehenengoan txirrita iduri egin zuenak inurri iduri egin behar baitzuen bigarrenean, eta inurri iduri egin zuenak txirrita iduri. Baina, hartan hasi aitzin, jaun Marcelek oroitarazten zigun ezen biok anaiak ginela, eta, nork berea atxiki behar zuen arren, ez genuela koleratu behar, eta bai dibertitu... eta behartzen ere gintuen kortesiazko salutantziaren egiterat, hala hastean nola akabatzean, adierazi nahi baligu bezala ezen gure arteko solas haiek jostetatik gehiago zutela zinezko polemikatik baino.
|
|
|
Baina, deusi lotu aitzin eta ongi uler diezadazun, derradan ezen bagenituela gazteluan, geure sabel maskuri larrien sosegatzeko, portzelanazko bi kakontzi —edo pixontzi, edo gernuontzi... edo bazina, nola deitzen baitzion amak—, berdinak eta biribil biribilak, baita zurezko aulki bat ere, kakontzien diametroko zulo biribil bat zuena, non, beharren arabera, doitzen eta egokitzen baitziren kakontziak, egin beharrak modu lasaian eta erosoan egin ahal izaiteko. Eta guk geure egitekoa egin, eta morroi neskameak haien garbitzeaz arduratzen ziren, establietako eta ukuiluetako kloaketan eta putzu beltzetan husten zituztela, edo eiheraren aterabideko kanalean maizago, kanaleko urak, halatan, eskrementu haiek guztiak errekaraino arrasta eta eraman
|
zitzan
, jauregitik urrun.
|
|
|
Eta ura, handik aitzina, harrizko kanal batek bideratzen zuen etxe aitzineko jardineko iturriraino lehenik, agerian, eta errotako urtegiraino gero, ezkutuan; errotatik ateratzean, berriz, urak bertze kanal batetik egiten zuen, zeina baitzihoan berriro agerian eta jauregi gibeleko paretari atxikirik, latseraino, arestian erran dizudan bezala: kanal hura, batzuetan, lohitu egiten zen, zeren eta lohikeria baita eskrementuen eta bertze mila hondarren emaitza, eta, haien garbitzeko, errotako urtegiko ura husten zen noizik behin, uraren lasterrak haiek guztiak jauregitik urrun
|
zitzan
.
|
|
|
Eta, orduan, gaztelau hark keinu bat egin zien bere lagunei eta guztiek, supituki eta deblauki, jauzi batean ezpata biluztu eta bizkaitarra inguratu zuten. Eta, nola Kaligulak desiratu baitzuen, enperadore zenean, erromatar guztien buruak bakar baterat bil zitezen, ai nola desiratu nuen nihaurk ere ezen zaldun haien buruek bakarra osa zezaten, Joxe Aberasturik ezpata ukaldi bakarrez trenka ahal izan zezan buru hura, eta garait
|
zitzan
, halatan, zaldun guztiak baterat...! Haatik, zer nenbilen ni orduan ere pentsu haien hausnarrean eta esperantza faltsuen peskizan, pentsatzeko denborarik ere ez nuenean, zeren ene laguna fin gaitza egiterat baitzihoan, erremediorik gabe!
|
|
|
...uriak zituen eta halakoak izan zituen gerora ere bizi izan zen artean; eta nik galdetzen nion zergatik zituen hortzak hain zuriak, zeren ikusten bainuen ezen adinean gora zihoan jende gehienak belzturik edo usteldurak jorik zituela, hainbat hortzen eskas ez zenean, eta Felisak ihardesten zidan ezen gauero gauero egiten ziola otoitz santa Apoloniari, 2 santa martiriak haren hortzak eta haginak zain
|
zitzan
.
|
|
|
Baina semearen suak aita ere hartua zuen orduko, eta hain zuen hartua, non administratzailea baitzerabilen baterat eta bertzerat mila manurekin, hark bidera
|
zitzan
eta aitzina, artezki, negozioei loturikako hainbat eta hainbat eginkizun, bera etxean geratzen zen bitartean, semearen joan jinei beha, hartzaren ehiza zela kausa... Zeren eta ikusia baitzegoen ezen aitak ere ez zuela atsedenik hartuko, harik eta semeak hartza tiroka zezan arte eta egotz, eta, hargatik edo, zalantza izpirik erakusten ez ziola, hala ihardetsi zion amari:
|
|
|
Pentsatu zuen frai Antoniok, bere aldetik, ezen gaizki egin zuela bere galtzoinak han ahanztean, eta sekeretuki jakinarazi zion damari, honek beregana
|
zitzan
eta bere ardurapean jar. Baina damak berehala ulertu zuen, galtzoinak ezin aurkitu izan zituenean eta bere senarra hain malenkoniatsu ikusi zuenean, ezen senarrak berak aurkitu eta gorde zituela, eta, handik aitzina, guztiz beldurtu zen, beldurraren ez erakusterat entseiatu bazen ere. Eta emaztekiak gertatua jakinarazi zion bere amorante debotari:
|
|
|
Guztia baitzen han handia eta arrandia, eta guztiak baitzuen jaiaren eta festaren kutsua, Egiaren Egun Egiazkoan. Eta, hala, sermoirat iritsi ginen, eta jaun inkisidoreak oroitarazi zigun zein inportanta eta zein munta handikoa zen bekatari desbideratuen salatzea, haien amoreakatik eta Jainkoaren amoreakatik, elizak bide zuzenetik bidera
|
zitzan
, nola artzainak bere ardi galduak. Eta, heresiaz mintzatzen hasten zelarik, erran zuen:
|
|
|
" Seme maitea"... eta nola sentitu nuen ezen osabak arrazoin zuela!, zeren eta halakoa baitzen ene nortasunaren eta ene izatasunaren zuhaitza: aitak erroak eman zizkidan, baina osabak eguzkia, eta hala hedatu zitzaizkidan zuhaitzaren adarrak aitaren baratzetik osabaren baratzerat, osabarenean eman
|
zitzan
eta erortzerat utz zitzan fruiturik onenak eta onduenak.
|
|
|
" Seme maitea"... eta nola sentitu nuen ezen osabak arrazoin zuela!, zeren eta halakoa baitzen ene nortasunaren eta ene izatasunaren zuhaitza: aitak erroak eman zizkidan, baina osabak eguzkia, eta hala hedatu zitzaizkidan zuhaitzaren adarrak aitaren baratzetik osabaren baratzerat, osabarenean eman zitzan eta erortzerat utz
|
zitzan
fruiturik onenak eta onduenak.
|
|
|
Haurrak hurrupada kendu zion bere plastikozko edalontziari. Paperezko ezpain-zapia luzatu nion aho ingurutik cola arrastoak garbi
|
zitzan
, baina hark ikusi ez zuelakoa egin zuen. Hanburgesa ahora eraman zuen berriz, baita ausiki ederra egin ere.
|
|
2001
|
|
|
Haietako emakume baten gorpua nola zegoen ikusi eta garbi ageri zen, hil zutenean hiltzaileari hankak ukitzen ari zela, arren haurrak hil ez
|
zitzan
. Pertsonaren bati zangoak ukitzea ohore eta aintza erakustea da.
|
|
|
Arianek oso bigun berba egiten zuen. Kalaportuko jendeak errimeago egiten zuen, itsasoko haizeak hitzak hain erraz eraman ez
|
zitzan
agian. Vous êtes de sa vie, ia ez zen entzuten batzuetan, même si mal en vivez, eta gatoa ekarri zuen kafearekin.
|
|
2002
|
|
|
Eta horrela, hiruzpalau asteburutan –batean larunbatean, bestean igandean–, Aralarrera eraman nuen Sara, parapentearen sekretu guztiak ikas
|
zitzan
. Hango zelai zabaletan orain lasterka eta orain jauzi txikiak egiten zituen, gooora eta beeehera, Iñigo Urrutiaren esanetara... harik eta irakasleak erabaki zuen arte hegan egiteko moduan zegoela, Sarari esaten ziola:
|
|
|
Eta gutxitan bezala egin nuen negar. Ni ez nintzen Lizardi bezalako kristau sinestun irmoa, baina, ai, nola eskatu nion orduan neure fede apurretik Jainkoari, arren eta arren, ez zezala Leire Xabiertxo bezala eraman, eta, aitzitik, asma zezala norbaitek hiesaren aurkako medikamenturen bat, dasta ahal izan
|
zitzan
gure txikiak bizitzaren aro guztiak, eta aro bakoitzeko aromak usaindu! Edo lagun ziezadala gutxienez Leire ipuin batean bezala edukitzen, munstroa menperatuta edo isilarazita...
|
|
2003
|
|
|
Ez da ahantzi behar, garai bertsuan, Espainiako erregeari eskubide bera emaiten ziola Erromako errege aita sainduak, baimen horren arabera bere gogara hauta
|
zitzan
Gaztelako, Aragoiko, Nafarroako apezpikuak, bai eta ere haien ondotik menperatu zituen beste lurralde eta kolonia guztietakoak.
|
|
|
Don Justinianoren nahigabea handia izan zen, antza, Perminen eskulturaren inguruan metro erdiko harresi zirkular bat altxarazi baitzuen. Eta bere guardietako bat jarri zuen han, eskultura bera eta eskulturaren ingurua zelata
|
zitzan
, gau eta egun.
|
|
|
Bazirudien amona Sara herrira itzultzen zela tarteka eta, bere eskuekin, tinta gorriz errepasatzen zituela erakusleihoko letrak. Denborak ez
|
zitzan
ezabatu oroitzapenak.
|
|
2004
|
|
|
Literaturako klaseetan, adibidez, hamar nobelaz osatutako zerrenda bat eman zigun, haietatik bakoitzak bi aukera
|
zitzan
, laburpena egiteko, hiztegia lantzeko eta liburuari buruzko iritzia emateko. Eta, tarteka, idazlanak agintzen zizkigun, ipuin bat edo beste.
|
|
|
–Bai, penalti eta gol! Gol batek egin baitzuen Garrintxa, Garrintxak mila gol egin
|
zitzan
...!
|
|
2005
|
|
|
Zertarako? Auzitegi mediku baten eskuetan jausi eta lemazainaren garunak azter
|
zitzan
, dena agerian utziz. Ikerketa enpirikoa zen, besterik ez.
|
|
2006
|
|
|
Garbi dago notario idazkari alkimiazale hura alproja biribila zela, baina ez berak uste bezain abila, harrapatu egin baitzuten eskuak notario paperetan zituela, balizko harri filosofalaren eraginez paperetan urrea ez baina bai beretzako dirua sortzen ari zela. Inongo errukirik gabe, bi belarriak moztu zizkioten –orduan ez ziren txantxetan ibiltzen zigor kontuetan– besteren paperetan alkimiak egiten jarduteko gogoak sekulako gal
|
zitzan
.
|
|
|
Etxean aitarekin geratu ziren bi alabek inoiz baino anparo gutxiago zeukaten anaia zaharrak joandakoan, eta aita oldartsu eta gogor haren atzaparretan inoiz baino babesgabeago zeuden. Bihotz oneko jendea Klemente VIII.a aita santuarengana joan zen orduan, Francesco aitarekin geratzen ziren bi alaba errukarri haiek gizon erotu eta anker haren atzaparretatik libra
|
zitzan
nola edo hala. Aita santuak zerbait egingo zuela agindu zuen, eta Beatriceren ahizpa zaharrena Francesco zakarraren ahutzetatik urrutiratu zuten, Gubbio familiako Carlo Gabrielli noblearekin ezkonduz.
|
|
|
Historia erromantiko hark eta Edithen itxura eder eta sentsualak epaimahaikoak erruki bidean jar ez
|
zitzan
, epaileak –Victoria erreginaren garaitik ateratako gizon zimel eta zorrotza– espresuki adierazi zien mahaikoei epaiketa hura, begien aurrean epaitzeko zuten kasu hura, hilketa arrunt, itsusi eta nardagarri bat zela, eta ez liburu eta nobeletan agertzen diren amodio istorio irudimen galgarria. Errealitatearen aurrean zeudela eta errealitatea epaitu behar zutela.
|
|
|
Beatricek bere ondasunak Erromako San Pietro in Montorioko elizari eman zizkion, herriko behartsuen artean bana
|
zitzan
, eta eliza hartan hobiratzeko agindu zuen. Herriko jendeak martiri bat bezala jaso zuen Beatriceren gorpua, hil zuten plazan bertan.
|
|
2007
|
|
|
Baina ideia honek Voltaireren zirto famatua gogorarazten dio; zeren honek esaten baitzuen gizonari sudurra eman ziola Jainkoak bertan antiparrak pausa ahal
|
zitzan
(537).
|
|
2008
|
|
|
Gerardo eta Nataliaren arteko harremanek, ondorioz, ez zuten harean idatzitako letrek baino sendotasun handiagorik, halako moduan, non harrizko erakusgarri bat behar baitzuten, amoranteek bertan graba zitzaketèn hitzak?. Zin degizut ezen leial izango natzaizula, bai osasunean eta bai gaixotasunean ere, heriotzak bana gaitzan arte??? lehen olatuak eraman ez
|
zitzan
; esan nahi baita urrezko eraztun bi behar zituztela, denborak ere nekez ezabatuko zituèn bi izenekin grabatuta: Gerardo eta Natalia, Natalia eta Gerardo.
|
|
|
ereingo zuena, zuhaitz bat eman zezan, etxeko armarria ere, bi otso erakusten zituena zuhaitz bati eusten, ez zitzaion beste ezertaz mintzatzen, menturaz, Reginari, harrian idatzitako agindu bat balitz bezala?: orbetarren zuhaitz lerdena, gurasoen odola izerdi izango zuena, hosto, lore eta fruitu ezin oparoagoak eman
|
zitzan
: haur bat, beste bat, beste bat?
|
|
|
Ahuspez utzitako orria eskuratu, lautan tolestu eta, kartazal batean ezkutatu ondoren, kaxoitik ate ratako lakrea berotuz, trementina usaina zerien tanta gorri lodiak utzi zituen erortzen ezpainaren erdigunean. Berehala, hoztu baino lehen, ezker es ku tik ateratako eraztun lodiaren zigilua jarri zion gainean, laster lehortu eta gogortuko zen gorritasun hark sekretuak sekretu manten
|
zitzan
.
|
|
|
Jimenoren alboan eseri eta musu xume bat utzi zion ezpainetan, kontu handiz, norbaitek ikus
|
zitzan
beldurrez bezala.
|
|
|
Han asko estutzen zen kalea, ibilbideko beste edozein lekutan baino gehiago, eta tranbia ozta ozta pasatu zen etxeen artetik. Metro erdi eskaseko espaloietatik zebiltzan oinezkoek bizkarra hormaren kontra ipini behar izan zuten, tranbiak jo ez
|
zitzan
.
|
|
|
Ordurako alderdi legalak indarrean zeuden eta buruzagi moduan ageri ziren asko txostenetan izen abizenez iragartzen zirenak omen ziren, hutsegite batzuk gorabehera. Asko kostata jakin zuten egilea nor zen, eta Arkauten ikastaroak eman
|
zitzan
saiatu omen ziren behin eta berriz. Baina Garibaldik ez zuen kolaboratu nahi izan.
|
|
|
Bastidaren etxeko murala, egiatan, entsegu bat baino ez zen. Aurelio Artetak ez zuen menderatzen behar bezala muralaren teknika eta arkitektoak bere etxeko egongela utzi zion probak egin
|
zitzan
. Benetako lana geroxeago etorriko zen.
|
|
|
Reginaren itzulerako eguna, muga bat ere izan zitekeena, iragana etorkizunetik bereizten zuena; izan ere, Reginaren bidaia, osotasun baten barruan ulertzen diren bidaia guztiak bezala, joan etorrikoa zen; etxetik Madrilera joan zen, mundua ikustera eta mundutik ikastera, eta Madrildik etxera itzuli zen, ikusitakotik zein ikasitakotik bere bizi proiektua gauzatzera; amets bat ere ekarri zuen, gainera, Madrildik, bere lurretan –han Regina enean– ereingo zuena, zuhaitz bat eman zezan –etxeko armarria ere, bi otso erakusten zituena zuhaitz bati eusten, ez zitzaion beste ezertaz mintzatzen, menturaz, Reginari, harrian idatzitako agindu bat balitz bezala–: orbetarren zuhaitz lerdena, gurasoen odola izerdi izango zuena, hosto, lore eta fruitu ezin oparoagoak eman
|
zitzan
: haur bat, beste bat, beste bat...
|
|
|
Gerardo eta Nataliaren arteko harremanek, ondorioz, ez zuten harean idatzitako letrek baino sendotasun handiagorik, halako moduan, non harrizko erakusgarri bat behar baitzuten, amoranteek bertan graba zitzaketèn hitzak –" Zin degizut ezen leial izango natzaizula, bai osasunean eta bai gaixotasunean ere, heriotzak bana gaitzan arte..." – lehen olatuak eraman ez
|
zitzan
; esan nahi baita urrezko eraztun bi behar zituztela, denborak ere nekez ezabatuko zituèn bi izenekin grabatuta: Gerardo eta Natalia, Natalia eta Gerardo.
|
|
2009
|
|
|
Bere bizitzan, berak dioenez, eraginik handiena amarena izan du. Berrikitan aitortu du ama senarrarekin baino berarekin batago zegoela eta hark bere bizitze osoa eskainia zuela semeak zituen dohain guziak gailurrera eraman
|
zitzan
.
|
|
|
Placeren andrea, Martha, poliziategira eraman zuten. Gero etxera, alabaren gorpua eta aurpegia ikus
|
zitzan
.
|
|
|
esaten zien, gabon ilun leizetsua, eta euskararen doinuak ingelesarekin nahastuaz, asmatutako lengoia berrien jabe sentitzen zen. Txistera jantzita ateratzen zen, hankapaloen antzera batzuetan, bere gorputzaren itxurak karparen oihalean itzal beldurgarriak egin
|
zitzan
. Lehoi bakarreko zirku tristea zen, zikinak aulkiak, josiak karparen erpinak.
|
|
|
dibortzioaren kontra zegoen printzipioz, umetatik etxean ez zuen besterik entzun: ...o Goirik esan zionez, bazirudien Tolstoik beste emakume eredu bat eraiki nahi izan zuela, askoz ere kontserbadoreagoa, harik eta nobelako emakume protagonistak bere iritzia ezarri zion arte?, hezur haragizko errealitaterik mingarriena atzemateraino, non gauzak guztiz beste era batean ikusten baitziren!; hantxe tolesten zen, izan ere, hatz salatzailea, eta hantxe zabaltzen besoak, irakurleak hobets
|
zitzan
errukiaren irinak akusazioaren zahien aurrean, haiek guztiak nobelan zehar landutako iritziaren galbahetik iragazita gero; nola poztu zen Ada Ana Kareninaren pozaldiekin, nola egin zuen negar haren negarraldiekin, eta nola sentitu zuen haren heriotza berea ere balu bezala, haren jokabideari buruzko epaiketa guztiz sumarioak bazter utzita!; Teofilo Mariak, aldiz, Anari, biktimari, defendatzeko aukera txikienik eman gabe. Adak Anaren abokatu defendatzailetzat behar zuen bere burua une hartan?, akusatu egin zuen, eta akusatu ez ezik, erre ere bai?
|
|
|
Seme alabetan, Nazario Orbek Teofilo Maria eta Ada zituen kuttun. Baina Teofilo Maria mutila zen, Ada neska, eta hor zegoen aldea, zeren Teofilo Mariari bide guztiak zabaltzen zizkion bitartean, premuak bere helburuak bete
|
zitzan
, Adari ez: ikusi besterik ez zegoen nola jokatu zuen aitak Adaren urrezko ametsarekin, Madrilera joatea eragozten ziola, emakumeei buruzko kontzeptu kontserbadoreaz gain, Reginaren amesgaizto bat izan zuen hartarako aitzakia?, kantari karrera balizko bati ekiteko.
|
|
|
ez gailurrean, halere, baizik eta lurraren babesgune batean, gaixoak aire zabalean egon zitezen, bai, baina haize mota guztietatik gordeta; tratamenduaren ikuspegia guztiz aldatu zenez, garai batean, aire bero aireberritu gabeko batean sartzen zuten gaixoa; gero, aldiz, germen patogenorik gabeko aire garbi aseptikoan?, halaxe eraiki zituzten sendategi haiek, gelek aire zabalera jotzen zutela; gelekin batera galeriak zeuden, eguzkitik eta euritik babestuta: ...aatik, beren chaise longue haiekin, gaixoak bertan eseri edo etzan zitezen, bazeukaten billar mahai bat eta beste zenbait entretenigarri ere, galeriak baitziren, azken batean, gaixoen aisialdietako bilgune; inguruneak ere, jakina, aire zabalera jotzen zuen, gaixoek halako espazio bat ere behar baitzuten, beren paseotxoak egiteko eta apetitua pizteko, berogarriak jantzita betiere, hotzak harrapa ez
|
zitzan
–, baina sekula nekatu gabe.
|
|
|
Domingok bazekien, gainera, egia zela, ongi etorria zela, alegia?, izebak abildade hura baitzuen, hurkoari leku bat egitekoa, halako eran, non, hartarako premia ikusten zuen bakoitzean, pauso bat atzera egiten baitzuen besteak pauso bat aurrera egin zezan; edo isilik egoten zen, hitz egiteko beharra zuenaren hitzak bere lurra eta bere izaera aurki
|
zitzan
; atzean zituen Domingok, baina, bi arrebak ere, aurretik, halere, Gabinogatik galdetu zuen Domingok, eta amak: –Meza entzutera joan da frantziskotarren elizara??, bata bestearen ondotik etorriak:
|
|
|
Den denak jakinaren gainean zeuden, Henrike eta biok salbu. Ohitura zenez, ministro bat genuen mahai ondoan, bazkal aitzin otoitzak irakur
|
zitzan
. Printzeak keinu batez agindu zion, hasteko.
|
|
|
Gogoan nituen Enekoten azken hitzak. Sukarpean nentzala, belarrira xuxurlatu zizkidan, amak entzun ez
|
zitzan
:
|
|
|
bera bezalako emakume bat, egoera latz bati aurre egin behar izan ziona, harik eta, gizartearen arauei eta debeku moralen muga estuei aurre egin ezinik, nahi ez zuèn erabakia hartu zuen arte, bere buruaz beste egiten zuela, trenbidera botata; bera –Ada– dibortzioaren kontra zegoen printzipioz, umetatik etxean ez zuen besterik entzun: ...rik esan zionez, bazirudien Tolstoik beste emakume eredu bat eraiki nahi izan zuela, askoz ere kontserbadoreagoa, harik eta nobelako emakume protagonistak bere iritzia ezarri zion arte–, hezur haragizko errealitaterik mingarriena atzemateraino, non gauzak guztiz beste era batean ikusten baitziren!; hantxe tolesten zen, izan ere, hatz salatzailea, eta hantxe zabaltzen besoak, irakurleak hobets
|
zitzan
errukiaren irinak akusazioaren zahien aurrean, haiek guztiak nobelan zehar landutako iritziaren galbahetik iragazita gero; nola poztu zen Ada Ana Kareninaren pozaldiekin, nola egin zuen negar haren negarraldiekin, eta nola sentitu zuen haren heriotza berea ere balu bezala, haren jokabideari buruzko epaiketa guztiz sumarioak bazter utzita!; Teofilo Mariak, aldiz, Anari –biktimari– defend... " Seme jatorra duzu, don Nazario!
|
|
|
Domingok bazekien, gainera, egia zela –ongi etorria zela, alegia–, izebak abildade hura baitzuen, hurkoari leku bat egitekoa, halako eran, non, hartarako premia ikusten zuen bakoitzean, pauso bat atzera egiten baitzuen besteak pauso bat aurrera egin zezan; edo isilik egoten zen, hitz egiteko beharra zuenaren hitzak bere lurra eta bere izaera aurki
|
zitzan
; atzean zituen Domingok, baina, bi arrebak ere –aurretik, halere, Gabinogatik galdetu zuen Domingok, eta amak: " Meza entzutera joan da frantziskotarren elizara" –, bata bestearen ondotik etorriak:
|
|
|
Seme alabetan, Nazario Orbek Teofilo Maria eta Ada zituen kuttun. Baina Teofilo Maria mutila zen, Ada neska, eta hor zegoen aldea, zeren Teofilo Mariari bide guztiak zabaltzen zizkion bitartean, premuak bere helburuak bete
|
zitzan
, Adari ez: ikusi besterik ez zegoen nola jokatu zuen aitak Adaren urrezko ametsarekin, Madrilera joatea eragozten ziola –emakumeei buruzko kontzeptu kontserbadoreaz gain, Reginaren amesgaizto bat izan zuen hartarako aitzakia–, kantari karrera balizko bati ekiteko.
|
|
2010
|
|
|
zer zen, baina, arantzatxo hura, Jesusek buruan eraman zuèn arantzazko koroarekin konparatuta?; ama ere, baina, oztopoari oztopoak eta eragozpenari eragozpenak jartzen saiatzen zen arren, ez zen aurrekoan bezain nabarmen itzuli; aitzitik: apalago itzuli zen; aurrekoan bera hasten zen beti hizketan, aurrean zuenaren hitzari itxaron gabe; bigarren itzulialdi hartan, berriz, aurrean zuenari uzten zion txanda, hark hitz egin zezan edo bere galderak egin
|
zitzan
.
|
|
|
gizon guztiz ezohiko eta ezin bereziago bat, alegia, guztiahaldunak deitua eta predestinatua, Haren egitekoa eta bere egitekoa, bat egiten zutenak, azken batean, berea jainkozko misio bihurtuz? behar bezala gauzatu eta burutu
|
zitzan
. Gero, ordea, Benjamin Maria jaio zen, etxeko munstroa; gero, ordea, Domingorekiko afera iritsi zen, haustura eta guzti; gero, ordea, emaztea erotzen hasi zitzaion, Ada ere, alaba kuttuna!?
|
|
|
Ez al zituen, bada, ustelduta gero sagarrak haziak askatzen, hazietatik sagarrondoak eta sagarrondoetatik beste sagar batzuk sor zitezen?; horixe egin nuen biharamunean gosalduta gero, lorategiko toki jakin batean lurperatu bainuen sagar ustela, haren hazi txikiak noizbait sagarrondo bihurtu, eta sagarrondoak sagarrak eman
|
zitzan
, beste bikote askoren maitasun ikur bihur zitezkeenak; Helenak sagar bat oparitu zidan, eta nik mila sagar emango nizkion ordainean, zinez maite zuenak jasotzen baitzuen azkenean emandakoaren bateko ehun, bateko mila?
|
|
|
Aire bonbardaketak Blitzkrieg gerra mota izan ziren, oinaztargi gerra, ziztu biziko tximistargi gerra totala. Afrikako Abisinian Mussoliniren hegazkinek egin zuten bezala, Espainia bertze kolonia bat izan zen, Italia faxistaren eta Alemania naziaren totalitarismo erabatekoak esperimentu militarrak eta teknika belikoak proba
|
zitzan
, batik bat, hegazkinen eta bonbardaketen esparruan. Aldi honetan Iberiar Penintsula hazia izan zen, probalekua, gerra totalaren politikan, Afrikan garatutako metodo totalak Espainiako militarrek Europara eraman zituzten eta.
|
|
|
Horregatik zihoan Nora gizon bila, ardura bakarra baitzuen senarrak ez ziola begiratzen. Tipo arrotzak ekartzen zituen dantzaldietatik, hark ikus
|
zitzan
. Besteren artean zuzendaria ezagutu zuen eta haren eskaintza eta erreguak aditu behar zituen ordutik, zeinak ezer ez zekien bere alabaren hankarte estreinatuaz.
|
|
|
zer zen, baina, arantzatxo hura, Jesusek buruan eraman zuèn arantzazko koroarekin konparatuta?; ama ere, baina, oztopoari oztopoak eta eragozpenari eragozpenak jartzen saiatzen zen arren, ez zen aurrekoan bezain nabarmen itzuli; aitzitik: apalago itzuli zen; aurrekoan bera hasten zen beti hizketan, aurrean zuenaren hitzari itxaron gabe; bigarren itzulialdi hartan, berriz, aurrean zuenari uzten zion txanda, hark hitz egin zezan edo bere galderak egin
|
zitzan
.
|
|
|
Sinetsi ere, sinesten zuen —tripekin buruarekin baino gehiago, menturaz— bera —Nazario Orbe— Jainkoak seinalatutako gizon bat zela, bizitzan garaile izateko sortua: gizon guztiz ezohiko eta ezin bereziago bat, alegia, guztiahaldunak deitua eta predestinatua, Haren egitekoa eta bere egitekoa —bat egiten zutenak, azken batean, berea jainkozko misio bihurtuz— behar bezala gauzatu eta burutu
|
zitzan
. Gero, ordea, Benjamin Maria jaio zen, etxeko munstroa; gero, ordea, Domingorekiko afera iritsi zen, haustura eta guzti; gero, ordea, emaztea erotzen hasi zitzaion, Ada ere —alaba kuttuna! — hortxe hortxe; gero, ordea, gerra iritsi eta iritsi orduko bahitu zituzten komunistek bera eta bere seme kuttuna, ganbara miserable batean ixten zituztela, infernuko atarian edo infernuko zuloan, auskalo; gero, ordea, Ada, eromenaren esparrua atzean utzi zuena, eromen handiago batean sartu zen, Domingorekin joan ez zen, bada, gerrara... lubakiaren beste aldera!
|
|
|
Ez al zituen, bada, ustelduta gero sagarrak haziak askatzen, hazietatik sagarrondoak eta sagarrondoetatik beste sagar batzuk sor zitezen?; horixe egin nuen biharamunean gosalduta gero, lorategiko toki jakin batean lurperatu bainuen sagar ustela, haren hazi txikiak noizbait sagarrondo bihurtu, eta sagarrondoak sagarrak eman
|
zitzan
, beste bikote askoren maitasun ikur bihur zitezkeenak; Helenak sagar bat oparitu zidan, eta nik mila sagar emango nizkion ordainean, zinez maite zuenak jasotzen baitzuen azkenean emandakoaren bateko ehun, bateko mila...
|
|
2011
|
|
|
Eta sukaldeko suaren inguruan esertzen ginenean, sua bera genuen geure telebista, buruan mila irudi garreztatu pizten zizkiguna, gure irudimenak lan
|
zitzan
eta dantzan jar.
|
|
|
bere menera zuen, konparazio batera, herriko beata saindujaleen sarea, herritarren erran merranen berri zekiena; konfiantza osokoa zuen, halaber, guardia zibilen tenientea, bere mendekoetarik bat, kaboa? operazioaren zerbitzuan jarriko zuena, bi usapalak zelata
|
zitzan
, amoranteak berean jo eta ke ari zitezenean?
|
|
|
Penano, zurruta atsegin zuèn mutilzaharra zen, kontalari aparta: hainbertzeraino, non lagunek maiz gonbidatzen baitzuten tabernara, trago baten truke konta
|
zitzan
bere istorioak. Eta lagunek handik edo hemendik zirikatzen zuten:
|
|
|
–Ez nuen Nabokov en Lolita ko protagonistak bezala berariaz egunerokoa letra narrasez idazten, bertan kontatzen zituenak neskatoaren amak uler ez
|
zitzan
, ezinbestean baizik?, hasten nintzaien. –Zergatik ez dakidala eta oso denbora gutxian, letra txikitzen, narrasten eta etzaten hasi zitzaidan, neuretzako ere ulertezin bihurtzeraino?, jarraitzen nuen, eta adiskideren batek gomendatutako ariketak egiten nola hasi nintzen esplikatzen nien, eskolan ikasi genuen bezala, grafia borobilarekin letrak osatzen eta erdi paretik (gerri paretik esan dezagun) elkarri lotzen ikasi behar izan bainuen berriro, nire idazkera ulergarria bilaka zedin.
|
|
|
Gabriel García Márquezek, gaztea zela, Quevedo, Lope de Vega edo Lorcaren poemak kopiatzen zituen, eta bereak balira bezala saltzen zizkien gutxiago irakurtzen zuten adiskideei, bakoitzak bere neska erakartzeko erabil
|
zitzan
.
|
|
|
Errodatzeko garaian, behintzat, alde izan zuten haizea, su etenaren ilusioa lekuko. Lan taldea Jorge Oteizarekin Orion bazkaltzera eraman zuen behin Tabernak, artista ezagunaren eraginak kutsatu
|
zitzan
. Oteizaren etxera lehen aldiz joan zenean,, begira, Getariako arratoia?, komentatu zuen zuzendariak, eta eskultoreak erantzun:
|
|
|
Ondoren, botoiak askatzen zizkieten umeei. Hondartza josita zegoen arropa eta oinetako tontor txikiz; udako kapela handiek, barruan harriak sartuta haizeak eraman ez
|
zitzan
, berealdiko maskorrak ematen zuten. Bitxia zen itsasoak ere hots desberdina egitea figura barregile, saltari haiek olatuetara laster egin zutenean.
|
|
|
Etxetik eskoletara, errepide bazterreko baserriak eta, aspaldiko partez lehen aldiz egin berriak ziren solairu biko bizilekuak erakutsi zizkion aitak umeari, eta denen izenak kantatu, ondo ikas
|
zitzan
: –Agirre bizi dok hor.
|
|
|
Eskuak berriro altxa
|
zitzan
eskatzekotan izan naiz.
|
|
|
Kotxea iristen entzun zuenean lasterka Lurren besoetara abiatzeko gogoz zen, galdera zenbait erantzun ziezaion, non daude adibidez, eta gainera lehen bere aztarnarik utzi ote zuen erreparatu gabe irten zen handik. Era sinpatiko batean agertu behar zuen eta ahal bezain azkar egongelara iritsi Lurrek aztarna guztiak bisita horretakotzat jo
|
zitzan
, musikarena ez zekien nola konponduko zuen, pizturik geratu zenez; espero zuen ez zela Lur bere sukar aszetiko batek jota etorriko. –Terrazatik terrazarako jauzia errepikatzea pentsatu nuen, horrela atea zabaldu zidan handik sartzeko; tira, atzera salto egitera behartu nintzakeen, baina errazago utziko ninduen kalean sarrerako txirrina joz sartzen saiatuta?.
|
|
2012
|
|
|
Baina niri gustatzen zait gauzak botatzea, ea norbaitek harrapatzen dituen?. Guk harrapatu genizkion, eta baita ere eskaini behar zuen denbora guztia gauzak agertu eta argitu
|
zitzan
, geure baitan antzeko gauzak agertzen eta argitzen zirela sentitzen baikenuen enkontru bakoitzean. Baina egia da gure gizarte hiper materialista honetan mistika kontuak, bizitzaren zentzuari buruzko galderak edo mugagabetasunari buruzko sentipenak erdeinuaren lupetzara botatzen direla agudo.
|
|
|
hitzak eta sentimenduak barrura irenstearen poderioz, burdinaren hotza izango zuen estomago zuloan. Aitak lurpean gordetzen zituen hitzak, goldearekin, inork ikus ez
|
zitzan
, eta Mamok, aldiz, askatzea erabaki zuen, antza, hegazkin hartan sartzea, urrun joan zitezen eta haien zamatik libratu.
|
|
|
Gero, ate ondoan erretilu handi bat eskuan zegoen sukaldariari eskuaz keinu egin zion, jaki edariak zerbitza
|
zitzan
. Sukaldari zerbitzariak erretilu bete gutizia zekarren, mokadu txiki txikietan emanak.
|
|
|
Tarte horietan itsasontzia txiki txiki eginda geratu zen, haizeak lehen baino gogorxeago jo baitzuen, eta handik aurrera ez zen ontzia ikusi, haren aztarna batzuk besterik ez, eta hori urak behera egiten zuenean. Ontzitik ateratako gauzak, euriak honda ez
|
zitzan
, estaltzen eta babespean jartzen eman nuen eguna.
|
|
|
Nitaz arduratzeko Erregeak izendatutakoek, zein gaizki jantzita nengoen ikustean, biharamun goizean etortzeko agindu zioten jostun bati, jantzi bat egiteko neurriak har
|
zitzan
. Langile honek oso era ezberdinean egin zuen bere eginkizuna lanbide berekoek Europan egin ohi dutenaren aldean.
|
|
|
Eta izengabe geratuko den mamu batek xuxurlatu zidanez, irazkintzaile haiek beren buruzagiengandik urrutien zeuden lekuetan egoten omen ziren beste munduan, lotsa eta erruduntasuna sentitzen baitzituzten, zeharo desitxuratua eman zietelako autore haien esanahia ondorengoei. Didimus eta Eustazius 82 aurkeztu nizkion Homerori, eta agian merezi zuten baino hobeto har
|
zitzan
konbentzitu nuen, zeren eta berehala konturatu baitzen buru-argitasuna falta zitzaiela poeta baten izpirituan sartzeko. Baina Aristotelesek eroapen guztia galdu zuen Scotus eta Ramus 83 aurkeztu nizkionean haiei buruz esan nionaz, eta leinuko besteak ere beraiek bezain astakirten handiak al ziren galdetu zien.
|
|
|
Heriotza ez natural baten etorkizun ziurra zela nire gaitzik txikienetakoa; zeren eta, abentura bitxiren batetik bizirik aterako nintzela jota ere, ea nola pentsa nezakeen asaldatu gabe nire egunak yahoo artean ematea, neure lehengo galdukerietan berreroriz eta bertutearen bidetik eraman eta gida nintzakeen eredurik gabe. ...ren ontzia egiten laguntzeko bere zerbitzariak eskaini zizkidalako, eta zentzuzko epe bat erregutu niolarik lan zail hartarako, saiatuko nintzela agindu nion zoritxarreko neure izate hura zaintzen; eta inoiz Ingalaterrara itzultzen banintzen, ez zela izango neure espeziekoentzat onuragarri izateko itxaropenik gabe, houyhnhnm entzutetsuen gorespenak ospatu eta beraien bertuteak giza espezieak imita
|
zitzan
proposatuko bainuen.
|
|
|
Ardo ona, garagardo ona eta haragi erre ona har
|
zitzan
gomendatzen zion. Itsuak bere kantuan segitzen zuen; bestalde, ia inozoa zirudien.
|
|
|
Beraz hark bazekien (eta Emmak berak baino hobeto) ordainduko haien historia luzea, txikerrak hasieran, endosatzaile gisa askotariko izenak zeramatzatela, epe luzera tartekatuak eta etengabe berrituak, harik eta egun batez, protesto guztiak bildurik, merkatariak bere lagun Vinçarti enkargatu zion arte behar ziren jazarpenak bidera
|
zitzan
haren izen propialean, herrikideen artean inolaz ere trigre baten gisa azaldu nahi ezik.
|
|
2013
|
|
|
Askotan imajinatu zuen berriz elkartzen ziren eguna nolakoa izango zen. Batzuetan, Makario bere bila joaten ikusten zuen eta haren etxean bazkaltzera gonbidatzen zuen, emaztea, seme alabak eta bilobak ezagutu
|
zitzan
–beldurra, inbidia puska bat ere, ematen zion bere ondorengoa izan zen emakumea ezagutzeak?. Bestetan, parez pare zeudenean elkarri deus esateko ez zutela konturatzen ziren, eta malkoek irrist egiten zioten Karmeni.
|
|
|
Rasputin hizketan ari zen bitartean Yusupoff printzeak buruan ideia bakar bat zeukan: nola behartu ardo hartatik edan zezan edo goxoki haiek proba
|
zitzan
.
|
|
|
Bere logelara eraman zuten. Ohe gainean etzan eta sendagileak gatz berezi batzuk jarri zizkion sudur parean usain
|
zitzan
. Alexandra tsarina piskanaka bere onera itzultzen hasi zen.
|
|
|
Ignacio zen gurdia zeramana. Diru apur bat eskaini omen zioten gurdian ekar
|
zitzan
. Hori bai, baldintza bakarra zera zen:
|
|
|
Hura ez zen Hamzak buruan zuena, baina hondar kontaktua, Al Qaidako goi kargu bat ere bazena, urte batzuetan gerra egiteko komenientziaz aritu zitzaionean, buru bihotzak gogor
|
zitzan
eta goitik beheitiko militar bihur zedin?. Mendebaldeak eta Kabulgo gobernu kolaborazionistak zera uste ditek, Iparreko Aliantzakoak Kabulen sartu ez bertze ezabatu gintuztela bai talibanak eta bai alqaidatarrok, harrikada batez bi txori, baina oso oker zaudek??, hari arrazoia eman. Yazîdek ere militar izan nahi zuen, eta hala, bada, Zeruaren bertze seinale bat ote zen hura???, eta, bide estu arantzaz josia aukeratzen zuela?. Hi baladalxamstarra haiz, bai, baina nik ezagutzen diat Omar mullah, A.b.b.h., eta kontratu berezi bat egin dezakek?
|
|
|
Komandanteak morroi pertsonal bat zuen, eta honek, kobazuloaren txoko batean, su txiki bat piztu zuen, non tea egin baitzuen; komandanteak, gero, kanpora ateratzeko agindua eman zion morroiari: joan zedila, bai, kobazulotik hogei bat metrora zegoèn toki harkaiztsu bateraino, eta zain zezala zaindu beharrekoa handik, te ingurura bilduta zeudenak inork eragotz ez
|
zitzan
.
|
|
|
bakoitzari berea. Banian gogoa norbaitek AEBak belaunikaraz
|
zitzan
, eta alqaidatarrek artelan bat egin ditek, hori ere ezin uka. Baina ez genikek itsutu behar, Hamza, eta beti erraten diadana erranen diat orain ere:
|
|
|
lau hari haiek, lau puntu kardinalei zegozkienak, lurrezko errealitateak, airezkoa ere bazenak? zentzua eta norabidea izan
|
zitzan
; Hamzak haien izenak errepikatu zituen behin eta berriz: zîr, maznâ, mazlâz eta bamm?
|
|
|
Bien arteko jardun hartan, Dionixiok bere problemak agerian laga, eta Albertinak itaunak egiten zizkion zalantzaren bat zuenean, baita aholkuren bat edo beste eman ere, hartarako abagunea sortzen zenean. Guztiaz ere, berbaldia amaitzear zenean, laburpen itxurako bat egin zion, mutilak aholku haiek guztiak ondo gogora
|
zitzan
:
|
|
|
jakin bazekitelako, beharbada, kalapita gorrian ez ibiltzea zela, eta masak ez aztoratzea, azken batean? modu bakarra, gobernuak onar
|
zitzan
.
|
|
|
eta horrela hasi ziren Moshen eta Omar, ume umetarik, etxean ikasten, osaba Tayyeben ardurapean, hamar urterekin madrasarako jauzia egin zuten arte, maisu jakintsuak bertze gai batzuetan ere, aritmetika, geometria, gramatika, etab.? hezi
|
zitzan
.
|
|
|
Yazîden eskariak, gainera, gero eta exijenteagoak ziren: Yazîdek bere ametsak ezin bete zituenez gero, Hamzari eskatzen zion bete
|
zitzan
. Eta Hamza, haren erranetara!
|
|
|
Hitzaldiei izua zien beste lotsati porrokatu bat Borges zen. 42 urte bete zituen arte adiskide bati ematen zizkion bere diskurtsoak irakur
|
zitzan
, eta ondoren ere liburu pila handiak jarri ohi zituen bere aurrean hitz egin behar zuen bakoitzean. Behin galdetu zioten ea zergatik betetzen zuen mahaia liburuz, gero aipamenik egiten ez bazuen, eta berak erantzun zuen liburu pila horien atzean ezkutatuta seguruago sentitzen zela, esan nuen, eta ezin izan nuen leihatilatik zabaltzen zitzaigun ikusmirari begiratu gabe jarraitu.
|
|
|
...ikoaren eta Espainiako gure Erresumaren kontrako beren inikitate eta hobenengatik bizi bitartean erregerendako arraun egitera kondenaturik daudenak, 1593ko uztailaren 10ean elkartu ziren Gipuzkoako eskuadrako Peregrina ko zubian erregeren kontra konspiratzeko asmoz, ontziko komitre Pedro Mendibururen aginduari ez aditua eginik, eta maltzurki erabiliz hizkuntza frantsesa, bertze inork konprenitu ez
|
zitzan
haien hitzak. Migel Oibar galeriano ona dugu horren lekuko, hizkuntza frantsesean trebe izanik, entzun eta aditu ahal izan baitzituen, ontzitik ihes egiteko planetan ari zirelarik, atzituak izan zirenean miserikordia egin zien eta gaur egun zer jan eta zertaz jantz ematen dien erregeri bizkar emanez.
|
|
|
Asteak nituen gizon horrekin haserre. Zilarrezko bi libera emanak nizkion aspaldi, tintontzia eta papera eros
|
zitzan
. Horien berririk ez nuen.
|
|
|
Badaki, hain juxtu ere, ez dela hala izanen. Espainia eta Eliza Ama zerbitza
|
zitzan
igorri zuten Frantziako erresumara. Tarbera, lehenbizi, hango apezpiku ligazaleak apeztu zezan etsaiaren herritik heldu zen apezgaia.
|
|
|
Hain zuzen ere. Hobeto pentsatuta, kontsulatuarekiko kudeaketa bere gain har zezan proposatu nion gizonari, bere saltzaile dohainak balia
|
zitzan
telefonoa astintzearekin batera. Pozarren heldu zion ardurari, irribarre pikaroa ahoan, konplot bitxi honen parte egitea eskertu izan balit bezala.
|
|
|
Zorigaiztoko egun hori iritsi zen azkenean. Galdeano jakitun zen GALen jomugan zegoela, baina beti saiatu zen horrek bere bizimodua eta lana ahalik eta gutxien baldintza
|
zitzan
. Hala azaltzen zien gertukoei, kontuz ibiltzeko esaten ziotenean:
|
|
|
Espainiako poliziez ari zara, baina Frantzian zenbait poliziaren esku hartzea ezinbestekoa izan zen GALek hainbat atentatu egin
|
zitzan
; informazioa pasatzen zuten, armak helarazi...
|
|
|
Emakume gazteek behar bezala jagonda eta begiratuta egon lukete beti, beren bizi egoerari dagokion moduan. Gure iloba Georgiana aurreko udan Ramsgatera joan zenean, bi otsein eroan
|
zitzan
tematu nintzen. Darcy andereñoa, Pemberleyko Darcy jaunaren eta Lady Anneren alaba, ez zatekeen eraz azalduko bestela.
|
|
|
Azkenik, adierazpen lasaigarri batek eman zion buru auzi guztiari: Bingley jauna familia bazkari soil batera gonbidatuta bazegoen ere, Bennet anderea ondo asko arduratuko zen bazkari horrek bi jaki oso eta bete izan
|
zitzan
.
|
|
|
Nebarengandik ezin zitekeen jadanik ezertxo ere itxaron. Eta Elizabethi gogorik ere ez zitzaion geratzen gizonak Janerenganako adeiak berritu
|
zitzan
. Aldian baino aldian beherago ikusten zuen Bingley jauna, eta, hark bere zigorra izan zezan, eta agian Janeren onerako ere bai, Elizabethek zinez desiratu zuen Bingley jauna Darcy andereñoarekin laster ezkontzea; izan ere, Wickham jaunaren arabera, Georgiana Darcyri esker senarra larguro damutuko zen bide bazterrean utzitako aukeraz.
|
|
|
Egun osoan eta biharamun goizean nekez aipatu zen Rosingserako bisitaz beste gairik. Collins jaunak kontu handiz jarri zituen denak ikusteko zeudenaren jakitun, halako gelak, hainbeste zerbitzari eta horren bazkari bikaina ikusteak lagunak guztiz gainezka ez
|
zitzan
.
|
|
|
Elizabeth ezin zen harritu, ezin zuen haren jokaera gaitzetsi, baina Darcy jauna berriz ere bere buruaren jabe izatearen ideiak ez zuen inolako kontsolamendurik eroaten Elizabethen altzora, ez zuen bere estutasuna ezelan ere eztitzen. Aitzitik, hori guztia zehatz eta mehatz zegoen kalkulatuta Elizabethek bere nahiak argi
|
zitzan
; eta orduan, maitasun guztia jadanik alferrikakoa zenean, inoiz baino zintzoago sentitu zuen baietz, Darcy jauna maitatu ahal izango zukeela.
|
|
|
Wickhamek Lydiari zion oniritzia Elizabethek uste bezalakoxea zen, hots, ez Lydiak hari zionaren parekoa. Elizabethek apenas behar izan zuen ikusmiran egotea gauzen arrazoibideak bere zalantza guztiak garbi
|
zitzan
: Lydia eta Wickhamen ihesa gehiago burutu zen neskaren maitasunaren indarraz, gizonarenaz baino; eta harriduraz galdetuko zion bere buruari ea zergatik hautatu ote zuen gizonak Lydiarekin ihes egitea neskarekin zoratuta egon barik, baldin eta ziur egon ez balitz egoeren estutasunak bultzatu zuela gizona hanka jokoa egitera; eta, gauzak hala baldin baziren, Wickham ez zen konpainia edukitzeko aukerari muzin egiteko mutila.
|
|
|
Orduan, oharkabean, bere aita Abdel Haqqen irudia etorri zitzaion gogora –zer bertzerik...? –, baita aitak bikiei eman zièn lezioa ere, laut hariei buruzkoa: lau hari haiek, lau puntu kardinalei zegozkienak, lurrezko errealitateak –airezkoa ere bazenak– zentzua eta norabidea izan
|
zitzan
; Hamzak haien izenak errepikatu zituen behin eta berriz: zîr, maznâ, mazlâz eta bamm... zîr, maznâ, mazlâz eta bamm... harik eta hantxe geratu zen arte:
|