|
2000
|
|
|
Azken hamazazpi urte hauetan garaitsu honetan hamaikak emandako erantzun bera eman nion nik. Inongo lotsa izpirik gabe zabor pilan utz
|
zezala
, alegia.
|
|
|
Foruen galeraren ondotik, hogeigarren mende hasierako egoerak eskatzen zuenaren arabera, garaiko iritziei buruzko galdera egin zuen Gipuzkoako Diputazioak Eibarko sozialisten Casa del Pueblora, eta honek beraien artean intelektual mailan burutza zeraman Toribio Etxebarriari eskatu zion gai horretaz zerbait presta
|
zezala
. Bi hitzaldi eman zituen 1918 urtean, La liga de naciones y el problema vasco izenburupean eta Eibarren bertan V. Fernández tipografian inprimatuak izan ziren.
|
|
|
Euskararen Legeak markatutako helburu hori ahalik eta hobekien bete ahal izateko, Gobernuak Irratien FM frekuentzia berrien banaketarako deia egin baino lehen, Kontseiluaren gehiengoak eskatutako ohiz kanpoko bilera batean, Kontseilukoek Nafarroako Lehendakari jaunari eskatu zioten Iruñerrirako deialdi bikoitza egin
|
zezala
, gaztelaniazko eta euskarazko irratiena alegia.
|
|
|
Eta, bere esker onaren azaltzeko, manatu zion aitak don Bartolomeri ezen presta
|
zezala
meza berezi bat, Te Deum eta guzti, hurrengo iganderako, eta aita Bartolome astelehenean bertan Iruñarat joan eta jesuiten kolejioko koruko dozena bat ikaslerekin eta bertze jesuita batekin itzuli zen astebururako.
|
|
|
Eta, egun batean, xakeari buruzko historia harrigarri hura kontatu zigun: nola gizon batek joko hura asmatu, erregeganat joan, eta nola honek erran zion ezen eska ziezaiola nahi zuena, asmakuntzaren ordain; eta eskatu zizkion asmatzaileak taulako lehen koadroagatik bi gari bihi, hurrengoagatik lau, eta hurrengoagatik zortzi, bakoitzean bi aldiz gehiago... eta erran zion ezen segi
|
zezala
gisa hartan koadroz koadro, hirurogeita laugarrenerat arte, eta hirurogeita laugarren eta azken koadroak jakinaraziko ziola berari eman beharreko ordaina; eta kontatu zigun nola hatsarrean erregek irri egin zion, baina baita harri eta zur geratu zela ere, hondarrean, emaitza ikusi zuenean, zeren erresuma osoan ez baitzuen, ezta urrunetik ere, hainbat gari bihi. Eta jartzen gintuen aitonak problema haren erresoluzionean... eta, kalkuluak egin ondoren, kontatzen hasten ginen numero luze hura, eta milioien, bilioien eta trilioien artean galtzen ginen, zeren numero hark infinitutik hurbil behar baitzuen, eta infinitua ez zegoen nehola ere atzemaiterik.
|
|
|
Eta ene zalantza haiek ene kontzientziako arantzak ziren, barrendik eztenkatzen eta zaurtzen nindutenak. Eta, horrela, gaztainarik gabeko gaztain karloa baino ezdeusago eta arantzaz josiago sentitzen nintzela, eskatzen nion Jainkoari ezen ez
|
zezala
luza ene arantzen eta ene zalantzen aldia; aitzitik, arantza bat kendu orduko sartzen zitzaidan bertze bat, eta sartzen zitzaidan ariman barrenago eta sakonago. Eta, entseiatzen nintzen arren neure imajinazino beroaren oldarraldi bakoitzari intentzionerik onenarekin buru egiterat, ene intentzione ona ez zen etsai izugarri haren aurkako gaztelurik eta dorrerik aski.
|
|
|
Ordea, borroka hark ez zuen historia luzerik izan, zeren, hasi bezain sarri, lehenengo entseiuan zauritu eta akabatu baitzuen Joxe Aberasturik, eta hala gelditu zen eskarnio egin ustea eskarniatua eta odol isurle ustezkoa odolustua, lurrean etzanik, bere kapelu hegal zabala —baita ile-ordea ere— burutik kanpoan eta bere iduri irrigarri harekin, zeren halakoa baitzen haren begitarterat bildurikako keinua, eta zeren buruan orraztatu gabeko bi ile baitzituen, biak ere nahasirik eta izurturik. ...izkaitarraren aitzinean paraturik, erran zion ezen koldar bat zela, jaun Lorenzo Cortési kasik denborarik eman ez ziolako bere lekuan jartzeko eta konbaterako behar bezala prestatzeko; baina bizkaitarra ez zen isiltzekoa, eta ihardetsi zion ezen hura gezurra zela eta bere ohorearen kontrako falta, gezurti deitzen ari zitzaiolako eta koldar, eta erran zion, halaber, ezen, baldin gizona bazen, egin
|
zezala
urrats bat aitzina berak ere, zeren munduko denbora guztia emanen baitzion bai bere lekuan jartzeko eta bai bertze prestakuntza guztien egiteko ere, nahiz eta aitzinetik jakinarazten zion ezen bere lekua, handik gutirat, hilen lekua izanen zela eta bere lagun hil berriaren lekua. Eta, orduan, gaztelau hark keinu bat egin zien bere lagunei eta guztiek, supituki eta deblauki, jauzi batean ezpata biluztu eta bizkaitarra inguratu zuten.
|
|
|
Eta nik osaba Joanikot eta Maddalen oroitzen nituen, noiz eta haiek edabe bana hartu baitzuten, bertze mundurat egiteko, amets gozo batean bezala... eta, orduan, barren barrendik eskatzen nion Jainkoari, neure zalantzen erditik, zeren Hark ez baininduen sinesbera egin, ezen eraman
|
zezala
ama ere, noizbait, bertze amets gozo batean: Jainkoak entzun egin zidan, ustez bai behintzat, zeren ohean lotan zegoela izan baitzuen hark bere egunen fina eta akabantza, handik bi urterat.
|
|
|
Eta, buruz ezetz erraiten niola, Axularri buruzko ipuin harrigarri hura kontatu zidan: ...kasi ondoren, ikasleetarik batek geratu behar izan zuen deabruaren zerbitzuan, beronekin egin tratuaren arabera; eta ikasleek hartarakotz zotz egin zuten, eta Axularren anaietarik batek geratu behar izan zuen; eta, orduan, anaiaz urrikaldurik, Axularrek erran zion deabruari ezen geratuko zela bera, haren orde; eta, anaiaren orde han berean geratzen zelarik, manatu zion deabruak Axularri ezen atera
|
zezala
ura osin batetik, baliaturik galdara batez, zeinak baitzuen hondoan galbahe bat, eta manatu zion, halaber, ezen, noiz eta galdetzen baitzion non zegoen, ihardets zezala Axularrek: " Hemen nago!"; baina, orduan, nola gartzela hartarik eta trabailu ezin nekeago hartarik ihes egin nahi baitzuen, bururatu zitzaion Axularri ezen bi hitz haiek irakatsi behar zizkiola galbaheari; eta irakatsi zizkion Axularrek galbaheari bi hitz haiek eta, hala, Etsai urrun samar ikusi zuèn egun batean, pentsatu zuen ezen hura zela bere ordua, eta entseiatu zen, ondorez, handik itzurtzerat eta ihes egiterat; eta bazihoan Axular kanporantz, eta galdetu zion deabruak:
|
|
|
Eta, buruz ezetz erraiten niola, Axularri buruzko ipuin harrigarri hura kontatu zidan: ...anaietarik batek geratu behar izan zuen; eta, orduan, anaiaz urrikaldurik, Axularrek erran zion deabruari ezen geratuko zela bera, haren orde; eta, anaiaren orde han berean geratzen zelarik, manatu zion deabruak Axularri ezen atera zezala ura osin batetik, baliaturik galdara batez, zeinak baitzuen hondoan galbahe bat, eta manatu zion, halaber, ezen, noiz eta galdetzen baitzion non zegoen, ihardets
|
zezala
Axularrek: " Hemen nago!"; baina, orduan, nola gartzela hartarik eta trabailu ezin nekeago hartarik ihes egin nahi baitzuen, bururatu zitzaion Axularri ezen bi hitz haiek irakatsi behar zizkiola galbaheari; eta irakatsi zizkion Axularrek galbaheari bi hitz haiek eta, hala, Etsai urrun samar ikusi zuèn egun batean, pentsatu zuen ezen hura zela bere ordua, eta entseiatu zen, ondorez, handik itzurtzerat eta ihes egiterat; eta bazihoan Axular kanporantz, eta galdetu zion deabruak:
|
|
|
Eta don Luziok bertze ipuin luze bat kontatu zidan, zeinetik aski bainuke kontatzea nola Axularrek eskatu zion sakristauari, ipuinaren azken aldean, hil
|
zezala
mezerdian, ogia eta arnoa sagaratzeko mementuan, zeren Sarako erretoreak baitzekien orduko, halatan baizik ezin beregana zezakeela bere itzala, eta nola Axularrek eskatu eta solizitatu behar izan zion behin, bi aldiz eta hiru aldiz, sakristauak, finean, amore eman zezan eta hartarat ausart zedin.
|
|
|
Zeren, infernuko aho hura estaltzen nuela, ez baitzen izurri gehiagorik izanen Urbiainen, eta izurririk ezean, ospitaleak ere soberan zeudekeen... Eta erran eta egin... zeren biharamunean deitu bainion jaun administratzaileari eta manatu ezen konpli
|
zezala
ene manua. Hitzik gabe utzi nuen hura, jakina...!
|
|
|
Eta bazuten dantza bat, arras harritu ninduena, berehala ulertuko duzu zergatik: hartan, indiar batek, beztiturik eta estalirik tigre larru batez, bere dantza dantzatzen zuen bertze indiarren aitzinean, harik eta hauek hura menerat hartzen zuten arte... eta orduan tribuko mediku edo azti zenak mila maradizino jaurtikitzen zizkion tigre kolpatuari, eta erraiten zion, Gorukik aditzerat eman zidanez, joan zedila lur haietarik eta alde egin
|
zezala
...
|
|
|
Baina, zergatik zetozkidan bururat kontu haiek, bai, baldin neure otoitzetan, bertzenaz ere, artez mintzatzen banintzaion Jainkoari, bertze ararteko baten beharrik gabe? Eta orduan, Jainkoari zintki eta fintki otoitz egiten niola, eskatu nion ezen bere argiz argi nintzala eta goberna
|
zezala
ene burua... eta orduan gogoratu zitzaidan ezen, nola ibili bainintzen bortz sei urtez haragiz haragi, putaner gaixto bat bezala, hala, bertze bortz sei urtez eginen nuela penitentzia eta eginen niela, halatan, haragiari eta haragikeria suerte guztiei uko, aldi bateko asea eta gehiegikeria bertze aldi bateko goseaz eta eskasiaz pagatzen nuela, kastitatearen, garbitasunaren eta onestasunaren bidet... Eta, beharrak beharturik eta konbentzimenduak konbentziturik, erran nion Jainkoari, nigar purpuilak begietan, hil nintzala eta akaba nintzala molderik moldegaitzenean, baldin neure hitza betetzen ez banuen, eta baldin ordaintzen ez banuen zuzentki eta onestki neure bekatuaren deskargua eta pagamendua.
|
|
|
Eta kontatu zidan haren jarraikian nola, berak hogeita bortz bat urte zituela eta bere anaiak hogei, upela handi baten garbitzeko manua eman zion aitak; ordea, nola Alain Coup d’Œil amorosturik baitzegoen neskatxa batez, eskatu zion bere anaiari ezen egin ziezaiola fabore hura eta garbi
|
zezala
berak upela, zeren eta orduan berean ikusi behar baitzuen.
|
|
|
Eta nola etorri zitzaidan, antzina hartan Jobi bezala, Jainkoaren maradikatzeko gogoa! Ordea, irensten nuelarik birao hura, otoitz egin nion segidan Goikoari ezin barrendikago barka ziezadala, eta eskatu nion ezen izan
|
zezala
Felisa zeruko lorian eta har zezala haur bat bezala bere beso kementsuen artean, nola hartzen baininduen umetan hark ni.
|
|
|
Eta nola etorri zitzaidan, antzina hartan Jobi bezala, Jainkoaren maradikatzeko gogoa! Ordea, irensten nuelarik birao hura, otoitz egin nion segidan Goikoari ezin barrendikago barka ziezadala, eta eskatu nion ezen izan zezala Felisa zeruko lorian eta har
|
zezala
haur bat bezala bere beso kementsuen artean, nola hartzen baininduen umetan hark ni.
|
|
|
Oroitzen dut nola aitak lehenengo enkarguan manatu zion pinta
|
zezala
Errege magoen adorazionea, froga gisa edo.
|
|
|
Handik atera ginenean, ordea, gizon bat atera zitzaigun biderat, eta, so ere egiten ez zidala, Mignon besarkatu eta zaflako amoltsu bat eman zion ipur-masailean. Eta, bat batean, ene anaiarekin gertatu zitzaidan bezala Elbira zela kausa, jeloskor sentitu eta besoa tinkatu nion, frantsesez erraiten niola, haserre, ezen utz
|
zezala
Mignon bakean; gizonak ez zuen nik hitzez adierazia ulertu —zeren eta holandarra baitzen, berehala jakinen nuen bezala—, baina bai keinuz adierazia, eta, hala, hark ni paparretik atxiki, eta ulertzen ez nizkion hitzak erran zizkidan. Eta, noiz eta baitzirudien ezen muturka hastera gindoazela, Mignon tartean sartu eta ene alde atera zen, erraiten ziola gizonari ozentki nik ez dakit zer, holandesez segur, zeren eta Mignonek holandesez eta frantsesez baitzekien eta nik ez nion ulertu.
|
|
|
Baita maisuen maisu hark ere, zeina baitzen Aristoteles handia. Zeren baitirudi —baldin hari buruz errana egia bada— ezen maisua puta batez amorostu zela eta honek manatu ziola jar zedila laur ointka eta eraman
|
zezala
bizkar gainean Alexandro Handiaren aitzinerat, zeina baitzen Aristotelesen dizipulu... eta, jartzen zelarik maisua haren menerat, paseatu zuen, finean, zangalatraba, mando bat iduri, emazteki lizun eta desonest hura, haren nahiaren eta gutiziaren betetzeko... zuk ere nehoiz adituko zenuen bezala, jaun André.
|
|
|
kopa bana betetzeko adina baizik ez genion kendurik aurrekoari. Oraingoan alferrik nekatu zen nire lagunttoa bragetari igurtzika; botila berria eraman eta zaharra itzul
|
zezala
galdatu nion barra atzeko emakumeari. Erran banuen erran, Jennyren ordez, bi metro luze eta bertze horrenbertze zabal egiten zuen laguna nuen parean, bibotea trinko eta eskuak latz.
|
|
|
" Bada, telekinesiaren bidez". Erantzunak hotz utzi zituen guztiak, eta Otsotzarmendi jaunak xehetasun gehiago eman
|
zezala
eskatu zion. " Telekinesiaren bidez nire pertsonalitatea beste gizaki batengan txerta dezaket ukimenaren bidez; hau da, nik behar nukeena da...".
|
|
|
zorion une gozoaren ondoren, hotzaren mina, hozmina. Ez
|
zezala
gero inork pentsa oinazeak orduak luze ez dituenik! Eta, halaxe, egoera hits hartan, udazken inoiz sentitu gabeko hartan, Armando Bonilla, goragalearen inertziaz, aitorpenari lotu zitzaion atzera, jada terapia hark soil soilik salbatuko balu bezala itolarri kosmikotik.
|
|
2001
|
|
|
Hara egilearen kezkak! Haatik, ez
|
zezala
inork pentsa bereak bakarrik zirenik: " Galderaok ohartarazten zuen ez ditugu behartsu garenok bakarrik egiten, iparramerikar askok eta askok ere bai.
|
|
|
Hori guztia" dugu" baterakoia erabiliz esaten bazuten ere, haatik ez
|
zezala
inork pentsa bihotz hil horien uste berekoak zirenik! Hauxe zen, beraien ustez," etorkizunaren arian" ez egotearen ondorioa:
|
|
|
Baina ez nintzen arrapaladan aterako ezkutatzera! Total, ikusi behar zuena ikusi zuen, beraz, begira
|
zezala
lehenbailehen gasa eta hor konpon. Nik plantxarekin jarraitu nuen, bularretakoak plantxatzen, bata bestearen atzetik.
|
|
|
Halaz guztiz, susmo eta goganbeharrak gorabehera, ederki moldatzen ginen, Erdi Aroko zaldunen edo Versaillesko gorte jendearen antzera, gizalegean eta kortesia paregabean. Eta onenak eraman
|
zezala
.
|
|
|
eleberri bat egitekotan omen zebilen, eta nolabait esateko, existentzialista horietakoa. Lehen baino lehen has zedila eskatu nion, eta ahalik lasterren buka
|
zezala
. Ez dut horrekin esan nahi liburu honen sorreran zer ikusirik izan dudanik.
|
|
2002
|
|
|
Haatik, urrun samar sumatzen zen amets horren lorpena, eta haranzko bidea nonbaitetik hasi beharra zegoenez, pragmatikoki ekin ziotenekin bat zetorren gure aldizkaria: Gipuzkoak izan
|
zezala
nola halako unibertsitate zentroren bat, bederen! Dena dela, bazen euskal irakurlearen arreta piz zezakeen gai gehiagorik ere, jakina, eta horien artean norberaren edota besteen gorputz atalei zegokiena ez zen atzean geratzen.
|
|
|
Oso modu errazean konta zitekeen zerbait idatzi nahi nuen. Kontaketak ez
|
zezala
beste munduko konplexutasunik eduki, baina zortzi urtetik aurrerakoek gustura irakurriko zuten zerbait izan zedila. Nik oso ondo pasa nuen libururako gauzak asmatzen, piratei buruzko xehetasunak irakurtzen eta abar, eta liburu hau irakurtzen dutenek ere ondo pasatzea espero dut.
|
|
|
Irakur liburua baino gehiago, beste eskoletako haurrekin idatziz zituzten harremanak zerabilzkiten lan tresnatzat. Haurrak berak aurki
|
zezala
jakinduria, nahi zuen Freinet ek, eta inolaz ere ez jakinduria haurrei ezarri indarrez bezala. Eta hau «la letra con sangre entra» nagusi zen garaian.
|
|
|
Oraindik urtebete izango da, gehinaz ere, esne bei gutxiegi zegoelako Espaiñiako gobernua milloiak gastatzen ari zela dibisetan, kanpotik esne garraio. Bazen orduantxe ere negarra eta lantua eta baserritarrari esne gehiago atera
|
zezala
esan beharra. Gu prezioaz kejatzen giñen, merke zegoelako, ain merke ezin zitekeela esnerik sor.
|
|
|
Alde batetik arrain ekoizpenak saltzerakoan elkarren arteko lehia zela-eta sortutakoak daude. ...na eramaten zutela kexatu ziren; ziotenez, Conversaren arabera Ternuatik ekarritako bakailao barrunbeen koipea baino ezin zezaketenekar36 Hau ez zen horrela, ordea, 1619az geroztik lapurtarrek ekarritako sainabertakoa bezala kontsideratzen baitzen saltzeko garaian37 Urte batzuek geroago, 1669an Donostiako balea ontzien jabeek Arrasateko Biltzar Orokorretan eskatuzuten beren sainak lehentasuna izan
|
zezala
Lapurdikoarekiko; baina biltzarrak ezzuen eskakizuna onartu, Conversaren arabera saina libreki sal baitzezaketenLapurdiko arrantzaleek38 Bestetik, dirudienez, hitzarmen horiek sinatuagatik ere, bateko edo besteko kortsarioek erasoak egiten zituzten aldizka; esate baterako, 1655ean Donostiako San Pedro kofradiako maiordomoa eta Gipuzkoako arrantza ontzien jabeak La Rochelleko kortsarioen erasoez k... Aldiz, ontziaren jabeekConversaren arabera harrapaketa hori legez kanpokoa zela argudiatu zuten40.Egoera berdintsua gertatu zen urte horretan bertan Lazaro de Castillo Hondarribiako kapitain kortsarioak Baionako pinaza bat atzeman zuenean41.
|
|
|
Gudariak urrengo egunez haretariko gurutze bat gorpurik gabe zegoala oarturik, eta gaiñera zetorkion zigorra susmatuz, alargunari erran zion zer gertatu zan eta epaillearen ebatziari itxaro gabe, berak erhaingo zuela bere burua espataz. Ilda gero, bere gorpua artu, ta senarraren illobian bertan sartu
|
zezala
eskatzen zion alargunari; horretara, senarra ta maitekidea illobi baten egongo zirala betiko. Baiña alargunak gorputza garbia baldin bazuan garbiagoa zuan biotza ta, «eztedilla halakorik gertatu», erran omen zuen; «nik geien maite ukhan ditudan bi gizonak illobi baten sartuta ikustea», «naiago dut zendua gurutzetik behera eskegi, oraiño bizi dana iltzea baiño».
|
|
|
Itz hauiek erranez, bere senarraren gorpua andatik atera, eta utsik gelditu zan gurutzetik behera eskegi
|
zezala
agindu zion gudariari.
|
|
|
Hurrengo egunean Flamininok senatuari eman zion horren berri. Senadoreek, pentsatuz Hanibalek bizirik zirauen bitartean sekula zutela haren azpikerietatik salbu egon, mandatariak bidali zituzten Bitiniara erregeari eska ziezaioten euren etsairik handiena ez
|
zezala
bere ondoan gorde eta beraien eskuetan utz ziezaiela. Prusias ez zen ausartu hauei ezetzik ematen, baina zera esan zien, berari ez ziezaiotela egiteko eskatu, abegikortasun arauen kontrakoa baitzen:
|
|
|
Erromatar mandatariak hara joan zirenean eta horien oste ugariak etxea inguratu zuenean, atetik begira zegoen esklabuak esan zion Hanibali ohizkoa zen baino armatutako gizon gehiago ageri zirela. Honek, ate guztietara ostera bat egin
|
zezala
agindu zion eta berari agudo jakinaraz ziezaiola ea alde guztietatik modu berean setiaturik zegoen. Esklabuak nola zegoen kontua azkar adierazi eta irteera denak hartuta zeudela jakitera eman zionean, sumatu zuen hori ez zela zoriaren eraginez gertatu, baizik eta bere bila zetozela eta ziola biziari luzaroan eutsi; bizia inoren esku ez galtzearren, bere lehengo balentriez gogoratuz, beti soinean eraman ohi zuen pozoia irentsi egin zuen.
|
|
|
Horiek ohiko bideari jarraituko diote eta indarrean dagoen araudiaren arabera zigorrak ezartzearekin amaituko dira. Gasolio profesionala Senatuko Nekazaritza Batzordeak ezetsi egin zuen Ezker Batuko Talde Mistoak aurkeztutako mozio bat, non Gobernuari eskatzen baitzion gasolio profesional bat sor
|
zezala
hidrokarburoen gaineko zerga berezitik salbuetsitako nekazaritza sektorerako.
|
|
|
Horretarako, txerri azienda hungariarreko solomoak eta paletak saldu ziren, ezkurreko iberiar produktu gisa (ikus Extremadurako 1999ko V. Batzarreko Aldizkari Ofiziala). Garai hartan, Txerri Iberikoaren Hazleen Espainiako Elkarteak (Aeceriber) Nekazaritza, Arrantza eta Elikadura Ministerioari eskatu zion lehenbailehen arau proposamen bat egin
|
zezala
. Araua onartzeko beste bi urte behar izan ziren negoziazio sakonetan.
|
|
|
Hala ere, elkarteek beren itxaropenak berritu dituzte joan den martxoan Senatuan mozioak aurrera egin zuenetik. Mozioak Gobernuari eskatzen zion Gaixotasun Arraroen Ikerketa Kliniko eta Oinarrizko Institutua sor
|
zezala
. Baina haien parte hartzea eskatzen dute “besteak beste, metatuta dugun informazioagatik; gaixoa edo familia aditu bihurtzen dira, etengabe bide berriak bilatzen ari direlako”, dio Abascalek.
|
|
|
Eta denda itxi aitzin, beste dei bat egin zuen Malagara, berriro huts egiteko, señoritoa kanpora irtena baitzen orduan ere, antza, auskalo zertara... Eta dei bat beste bati zerraion, huts bat beste bati... harik eta Sarak abisua utzi zion arte dei
|
zezala
berak, Sergiok alegia, nahi zuenean, ez baitzuen uste, garai batean telefonoz deitzen hain iaioa izan zena amnesiak joa egon zitekeenik, bat batean. Handik aurrera, telefonotik zintzilik egon zen Sara, Sergiok noiz deituko, baina orduan ere alferrik.
|
|
|
Eta gutxitan bezala egin nuen negar. Ni ez nintzen Lizardi bezalako kristau sinestun irmoa, baina, ai, nola eskatu nion orduan neure fede apurretik Jainkoari, arren eta arren, ez
|
zezala
Leire Xabiertxo bezala eraman, eta, aitzitik, asma zezala norbaitek hiesaren aurkako medikamenturen bat, dasta ahal izan zitzan gure txikiak bizitzaren aro guztiak, eta aro bakoitzeko aromak usaindu! Edo lagun ziezadala gutxienez Leire ipuin batean bezala edukitzen, munstroa menperatuta edo isilarazita...
|
|
|
Eta gutxitan bezala egin nuen negar. Ni ez nintzen Lizardi bezalako kristau sinestun irmoa, baina, ai, nola eskatu nion orduan neure fede apurretik Jainkoari, arren eta arren, ez zezala Leire Xabiertxo bezala eraman, eta, aitzitik, asma
|
zezala
norbaitek hiesaren aurkako medikamenturen bat, dasta ahal izan zitzan gure txikiak bizitzaren aro guztiak, eta aro bakoitzeko aromak usaindu! Edo lagun ziezadala gutxienez Leire ipuin batean bezala edukitzen, munstroa menperatuta edo isilarazita...
|
|
2003
|
|
|
Esandakoagatik garbi ikusten denez, Urruzunoren lanak oso gogoko zituen «Basarri»k, baina ez
|
zezala
inork uste zaletasun hori zeukan pertsona bakarra zenik, zeren «Sebero Altube euskaltzain (akademiko) zanak, euskal idazleen ispillu bezela izendatzen zuen. Berdin' Kirikiño' ere.
|
|
|
Estatu Batuetakoa da bera. Magnetofoiari begiratzen zion, hitzik galdu ez
|
zezala
abisu emanez bezala. Gure hizketaren abailtzea, barru barrutiko aaaiii...!
|
|
|
ez zezatela hitz egin biok batera. Gero besteari, ez Txomini, berak hitz egin
|
zezala
lehenbizik ea.
|
|
|
Erran bezala, bi puntutan finkatua zen alabaina nazionalitateen printzipioa: Nazio bakoitzak estatu bat izan
|
zezala
eta Estatu bakoitzak nazio bat osa zezala.
|
|
|
Erran bezala, bi puntutan finkatua zen alabaina nazionalitateen printzipioa: Nazio bakoitzak estatu bat izan zezala eta Estatu bakoitzak nazio bat osa
|
zezala
.
|
|
|
EAEko eta Estatu espainiarreko administrazioen arteko tirabiren azken pasartea berriki bizi izan duguna: Eusko Jaurlaritzak 2002ko abenduan euskal karen seitarteen proiektuen idazketarako kontratuak esleitzeko lehiaketa iragarri ondoren, 2003ko otsailean Espainiako Sustapen Ministerioak bertan behera utzi
|
zezala
eskatzen zion, bestela epaitegietan horren aurka egingo zutelakoan. Eta horren arrazoiabistakoa zen:
|
|
|
Lehena, hausnarketa prozesu bat zabaltzea, «UEUren barruan aztertu behar dugu gure geroa». Bigarrena, Monreali eskutitza bidaltzea, eskainitako agiria idatz
|
zezala
eskatuz eta UEUra joango ziren EHUko irakasleen zerrenda bidaliz, beraien egoitza eta bidaia gastuak estaltzeko. Agian, forma akatsak zirela medio, ez zelako egin eskari indibidualik gertatuko zen, baina EHUk ez zuen diru-laguntzarik eman eta UEUk jaso zuen bakarra Monrealen eskutitza izan zen.
|
|
|
Euskararen aldeko aldarrikapenak izan ziren horren adierazgarri. Urte horretako uda berrian antolatu zen Deustuko Unibertsitateko Euskal Filologiaren Lehen Astea, eta egun batzuk lehenago Euskaltzaindiak Bilboko Unibertsitateko errektoreari eskutitz bat bidali zion euskararen irakaskuntza arautu eta normaldu
|
zezala
eskatuz, zenbait kolegio profesionalek gauza bera egin ondoren69 Irakasleek euskaraz idatzitako lanak onartzeko aukera ere planteatu zen. Urte horretan bertan indartu ziren Euskal Unibertsitatearen aldeko zantzuak.
|
|
|
Eta, hala erabakiz gero, neurriek portaera errulotsua eta arrainen jabearena bereizi behar ote zuten. Hydro Seafood en kasuan, gainera, Justizia Auzitegiari eskatzen zitzaion Europar Batasuneko arauaren legezkotasunari buruzko iritzia eman
|
zezala
, kalte ordaina falta zelako. Neurri zorrotzak 93/ 53 Zuzentarauak aurreikusten zuen zenbait gaixotasunen zeinu klinikoak dituzten arrainak arrisku handiko materialtzat hartuko zirela eta zerbitzu ofizialaren kontrolpean suntsituko zirela.
|
|
|
Haiek guztiak bezain gurgarria iruditzen zitzaidan aurrean nuen emakumea, baina ez nuela haren izenik ere ezagutzen ohartu nintzen. Ez zela oraindik galderak egiten hasteko unea erabaki nuen, ordea, eta eskua estutu nion berriro, hitz egiten jarrai
|
zezala
eskatuz.
|
|
|
Gaztelaniaz baina karaktere grekoz idatzia zuen Agurtzanek bere atxilotze aldiaren lehen bertsioa: α, β, γ, δ.. amak koadernoa deskubrituta ere bere minaren handiaz ez ikaratzeko; ez
|
zezala
inork ikus, baina hala ere idatzi egin behar... Sentipen bikoitz berbera dago liburuko pasarte zirraragarrienetako batean:
|
|
|
Gauzak horrela, Teresari olerki bat errezita Â
|
zezala
eskatu nion, bai baitakit poesiak dohain taumaturgiko eta indarberritzaileak dituela. Irribarre bat piztu zitzaion nerabe aurpegian.
|
|
|
Aparte hartu nuen apaiza, eta esan nion ibil zedila zorrotzago, adieraz
|
zezala
aforismo bat bizi genuen estutasun egoerarekin bat egingo zuena; eman zezala, finean, esperantza eta alaitasunezko mezu bat.
|
|
|
Aparte hartu nuen apaiza, eta esan nion ibil zedila zorrotzago, adieraz zezala aforismo bat bizi genuen estutasun egoerarekin bat egingo zuena; eman
|
zezala
, finean, esperantza eta alaitasunezko mezu bat.
|
|
2004
|
|
|
Pedro Bellok, diruaren kutxako giltza ezkutalekutik atera, eta eskura eman zion Xabierreko Frantziskori, esanez zabal
|
zezala
diruaren kutxa, eta har zezala nahi zuen guztia.
|
|
|
Pedro Bellok, diruaren kutxako giltza ezkutalekutik atera, eta eskura eman zion Xabierreko Frantziskori, esanez zabal zezala diruaren kutxa, eta har
|
zezala
nahi zuen guztia.
|
|
|
Zer gertatu zen? Dirudienez, Aranari Hondarribiako Batzarrean euskal or tografiaren batasunari buruzko zirkularra idatz
|
zezala
eskatu baitzitzaion, hark, zirkularra idatzi eta inprimitegira bidali zuela argitaratzeko, bukaeran batzor dekoen sinadurak jarriz. Testu zuzenketa egin eta gero, Daranatz lehendakari ari bidali zion 1902ko urtarrilaren 11n, frantsesez idatzitako gutun labur bate k in batera (129).
|
|
|
Honen 1092ko otsailaren 15eko erantzunean (136), puntu hauek zehazten dira: ...sailak nahastu nahi izan zituena, lortu ez zuen arren, e) Hendaiako batzarkide guztiak ez zirela izan euskalariak (euzke rálogos), eta, alderantziz, euskalariak oro ere ez zirela deituak izan, d) arau ortografikoak, ez hitzez berehala, Adema eta Kanpionek nahi zuten bezala, bai zik azkerketa sakon baten ondoren finkatu behar zirela, Aranak proposatu be zata, e) proiektu egile bakoitzak izan
|
zezala
berea aurkeztu eta defendatzeko aukera eta, azkenik, f) beren atxikipena adierazitako 320ren gaitasuna gutxie tsi eta horiek Batzarretik baztertzeko arrazoirik aski ez dela (137).
|
|
|
Lehen urrats irmoak, gure herrialdean legeriari dagokionez, oso gutxi egin ziren, 2002 urtean, Senatuan Tenerifek, Juan Antonio García Talaverak, senatariak aurkeztutako mozioa onartu zenean. Mozio horren bidez, Gobernuari eskatu zion obesitatearen gaia azter
|
zezala
, obesitatea prebenitzeko eta tratatzeko beharrezkoak ziren neurri guztiak har zitzan, nutrizio arazo nagusia zelakoan. Aurrekari hurbilenak, gure mugetatik kanpo, Mexikoko Araura jo behar dugu.
|
|
|
Auzia Madrilgo Lehen Auzialdiko 62 Epaitegiak duela urte batzuk ebatzi zuen Asociación Española de Producciones de Arrautza elkarteak Fuertes S.A. enpresaren aurka jarritako auzia, El Pozo produktu markaren jabea baita. Demandak epaileari eskatzen zion bere produktuak sustatzeko sozietate jabeak egindako publizitate kanpainaren izaera desleiala deklara
|
zezala
, arrautzen kolesterol mailari buruzko informazio guztiz okerrak zabaldu zituelako. Elkarteak uste zuen publizitate kanpainak zikindu egiten zuela arrautzek merkatuan zuten irudia.
|
|
|
%133 bikarbonato gehiago ditu, %166 sulfato gehiago, %45 kloruro gehiago, %148 kaltzio gehiago, %264 magnesio gehiago eta %61 sodio gutxiago. Bi erakundeek ere eskatu zuten Danonek zehaztu
|
zezala
bere bi uretatik zeini buruz ari den “ur arinaz” ari denean argaltzeko ahalmen faltsuak iradokiz. AESAk azaldu duenez, aldaketa 2005eko urtarrilaren 1etik aurrera egin da, baina data hori baino lehen merkaturatutako urak merkatuan mantendu ahal izango dira “baldin eta aipatutako errege dekretuak ezartzen dituen gutxieneko eskakizunak betetzen badituzte”.
|
|
|
Lady Anna begien aurrean izan zuen lehen egunean ere dardara berezia sentitu zuen Nadiak sabelean. Zarkok hari zirkuan sartzeko proba egin zion egunean lorik ezin eginda ibili zen Nadia, eta gauerdian karabanatik irtenda emakume eder hark Zarkoren ezetza jaso
|
zezala
erregutu zion zeruan dar dar egiten zuen izar bati. Handienari.
|
|
|
Herria kazetak 1956an Manex Erdozaintziren" Euskal kultura baten behar gorria" artikulua argitaratu zuenean, luze gabe agerkariaren zuzendaria zen Piarres Lafitterenerantzuna agertu zen(" Ostogia jaunari", He rria, 1956). Lafittek Manexen idazkiak gazte" suhar eta kartsu hetarik" zela erakusten zuela zioen, eta banan banan erantzun zien" Ostogia" jaunaren ohar guziei, esanez, ez
|
zezala
pentsa horretan zihardutenek ez zutela kulturaren axolarik, oso zaila zela hain irakurle gutxi eta eskolatu gabeko herri batean liburuak egitea eta saltzea, edota euskara hutsezko agerkariak kaleratzea, erdara ere, beraz, ezin zutela osoki baztertu.
|
|
|
Egia esan, ordura arte ez zen oso ohikoa izan apaizgoari lotuta ez zegoen jendeak bere esku izan
|
zezala
ikasketetan aurrera egiteko aukera, are gehiago norbait ez bazen goi mailako klaseko kidea. Baina erreforma protestanteari erantzuteko eliza katolikoak jasan zuen zenbait aldaketarekin batera, ikastea sekularizatzen hasi zen eta honek jakintzaren ateak ireki zizkion jende mota berri bati, elizaren zerbitzu hutsaz gain buruan beste kezka batzuk zituena.
|
|
|
" Etxea, zertarako salduko duk?" galdetu zion Harakinek. Sal
|
zezala
taberna, baina etxea ezetz, zuela oporretan etortzeko eta. Gero Harakinek batzuetan izaten zuen haur inozentzia moduko harekin eskua poltsikora bota eta ikurrin bat atera zion.
|
|
|
Baina Harakinek askotan izaten zuen egonarriarekin isiltasuna ezarri zuen. Urduritasuna berdindu beharrak mintzatzera bultzatu zuen Fermin, baina Aliziaren ahots leunak bridatu egin zuen Harakinek sorturikoa, Harakinek konpon
|
zezala
xuxurlatuz. Jexus Mariren bizkarra bistaratu zitzaion Toilets txartelaren azpian desagertzen.
|
|
|
Behin lurrean eseririk, aurrez aurre zeudela berritu zitzaien taxiko elkarrekiko urruntasun adakera. Harakin eroririk zegoen, txekor begiez egiten zion so Bazterri, zerbait esan
|
zezala
eskatuz. Sei urte inguru zeramatzaten elkar ikusi gabe, eta derrigorrez izan behar zuten elkarri esateko zerbait, derrigorrez, adiskideak zirelako.
|
|
2005
|
|
|
Sarean aurkitu zuten soluzioa. Aldizkariak segi
|
zezala
Azpeitiko berri eskaintzen hilero eta uztarria.com arduratuko zen egunero egunero herriko bizitza sozialaren kezkak, eztabaidak eta informazioa biltzeaz. Leire Larrañaga Uztarriako kideak adierazi digunez, herri atari dinamikoa egin nahi zuten eta oso pozik daude hiru urteko ibilbidearekin.
|
|
|
Bat ona, bestea txarra". Aipa
|
zezala
berri ona aurretik. " Zure proiektua atxikia izan da".
|
|
|
Zenbait hilabetez atera arren badirudi ez zuela arrakasta handirik lortu. Hola 1878ko otsailean Iruñeko Revista Euskara irtetean, eredu hori gustatu eta Herranek bere aldizkaria bertan behera utzi zuen18 Haren lekuan, lehengo Revista de las Provincias izenburuari euskaras adjektiboa erantsiz, proiektu berri bat prestatzeari ekin zion19 1878ko apirilean Herranek bere egitasmoak Gasteizko udalari plazaratu zizkion, proiektua lagun
|
zezala
eskatuz:
|
|
|
BIGARRENA. 1997ko martxoaren 15ean, alegazio idatzi bat aurkeztu zuenerrekurtsogileen aldeak Espainiako Konstituzioaren 1.1, 9.2 eta 14 artikuluak urratueta bete ez zirela salatuz. Idatzi hartan aurkeztu ziren egintzak eta zuzenbideoinarriak gogoan harturik, errekurtso hau aintzat hartu eta, aldi berean, errekurrituriko ebazpena zuzenbidez hutsean utziko zuen epaia luza
|
zezala
eskatu zitzaionAuzitegi honi. Bortxaz urraturiko konstituzio eskubidea berrezarri eta hutseangeratuko ziren horrenbestez San Martzial Alardearen Udal Ordenantzaren 23 eta 24.artikuluak eta 14 artikulua, haren interpretazio bakarra emakumeen baztertzailegertatzen baldin bazen.
|
|
|
AEBetako Elikagai eta Sendagaien Agentzia. (FDA) laborategiari eskatu zion neurri hori har
|
zezala
, uste baitzuen gai aktiboak onura/ arrisku profil “txarra” zuela, eta abenduan larruazaleko erreakzio larriak gertatzeko arriskua zegoela (“hilgarriak izan daitezkeenak”) ohartarazi ondoren. Hala, 2004ko azarora arte, FDAk “Bestra” ri lotutako azaleko 87 erreakzio larri zenbatu zituen.
|
|
|
Alde horretatik, kontuan hartu behar da estatuko organo judizialek erabateko boterea izango dutela gai jakin horren gertaerak hautemateko, bai eta erreferentziazko produktua elikagai, elikagai, elikadura osagarri edo sendagai gisa kalifikatzeko ere, EFSA agintaritzak berak baino gehiago. Oso elikagai bereziak 1995ean eta 1996an, HLH eta Orthica merkataritza etxeek Kontsumitzaileen Babeserako, Elikadurarako eta Nekazaritzarako Ministerio Federalari —garai hartan organo eskuduna zen— eskatu zioten helmen orokorreko erabakia har
|
zezala
, Alemaniako elikagaiei buruzko Legearen arabera; izan ere, asmoa zuten Alemaniari Herbehereetan merkaturatutako zenbait produktu elikagai eta merkaturatze osagarri gisa inportatzeko. Osasun Ministerio Federalak, arlo horretako eskumenak bere gain hartu ondoren, baztertu egin zituen eskatutako neurri orokorrak.
|
|
|
Ekologistek kritikatu egiten dute Sustapen Ministerioak ez duela bete Estatuko portuak arrazionalizatzeko promesa, eta horrek eraikuntza librea ekarri du, horietako batzuk Coruñako Kanpoko Portua edo Granadillako Industria Portua (Tenerife), bideragarritasun tekniko, ingurumeneko eta ekonomikorik ez dutenak. Horregatik, Greenpeacek Ingurumen Ministerioari eskatu zion Itsasertzaren Plan Zuzentzailea lehenbailehen aurkez
|
zezala
. Gainera, kostako udalerrietan hondakin urak arazteko instalazioen akatsak salatu dituzte; izan ere, araztegi berriak eraiki eta daudenak zabaldu eta konpondu arren, itsasertzeko kutsadura arazo larriak konpontzeko behar den erritmoa baino askoz txikiagoa da.
|
|
|
Salatutako multinazionalek hainbat neurri jarri zituzten abian sendagai eraginkor baina merkeagoak herrira iristea saihesteko. Horregatik guztiagatik, organo antimonopolioak agindu zuen Janssen Cilag laborategiak, karteleko buruzagitzat jotzen denak, 1998ko fakturazioaren %2 adinako isuna ordain
|
zezala
; beste 19entzat, isuna %1ekoa izango da. Beste laborategiak hauek dira:
|
|
|
Lodikoteak pauso bat aurrera eman eta besotik heldu zion gazteari, bortizki tiraz. Rashak askatu nahi izan zuen eta aitari begiratu zion, begiradarekin zerbait egin
|
zezala
eskatuz. Hura, ordea, beste aldera begiratu eta eskaileretan gora igo zen.
|
|
|
Irantzuk landareak maite zituen, egia esan bizirik zegoen edozer gauza maite zuen, eta udaberriro ahaleginak egin behar izaten nituen etxea zakur, oilar, aztore edo beste edozein piztiakumez bete ez zezan. Behin lau metroko suge nabar batekin azaldu zen etxean eta, piztia nazkagarri hura etxetik atera
|
zezala
eskatu nionean, horrela ez hitz egiteko erantzun zidan zakar; eta, etxetik atera eta autoan sartzen zuen bitartean, kumea zela oraindik esan ez zuen ba. Mugitzen ziren izakietan zakur bat baino utzi ez nionez, aspidistra, kentia, cotoneaster eta ribes familietako landareez bete zidan etxea.
|
|
|
Ez zuen esaten zer egin zuen aitite Julianek. Esan
|
zezala
lehenengo irabazlea eta kontatuko zituen gero pasadizoak. Zuzenean galdetu zion Mateok:
|
|
|
Benetan ederra izan zen hitzaldia; jendeak txalo egin zion Adelari, eta yogako ikastaro labur bat eman
|
zezala
eskatu zioten, gutxienez oinarrizko asanak ikasteko. Ama eta beraren lagunak oso interesaturik zeuden, eta galdera besterik ez zuten egiten.
|
|
|
Apaizgai bidali nahi ote ninduen orain? Gelatik lasai lasai irten nintzen, itxaron
|
zezala
, eta telefonoa ipinita geneukan mahaitxorantz pauso mantsoan joan nintzen.
|
|
|
Zer urduri eta zer arraio? Itxaron
|
zezala
, nahikoa urduri jarria ninduen berak aurretik.
|
|
|
Hobe zen behera ez behatzea, hori bazekien berak zarpail hark esan behar izan gabe, zangoak bila
|
zezala
lehen maila. Herdoilaren pikorrak blakaren geruza lehertzen, portilo zapartatuak, sopletearen pindarra ontziaren hesteetan.
|
|
|
" Gernikan horrelaxe egin ziguten!", Andonik inglandarrei," Gernikan horrelaxe egin ziguten!", ez zien onik egin behar, besteok txalupa erriatzen eta Andoni" Gernikan horrelaxe egin ziguten!" atertu ezinik eskifaiari zainak airatzen, bera Gernikan egon balitz moduan. Eta inork adorerik ez erantzuteko, mokoa josi
|
zezala
agintzeko.
|
|
2006
|
|
|
ta afal
|
zezala
.
|
|
|
Bere aurretik, petrolio bila zebiltzan geologoek uste zuten Beni beteta dagoela artean ezagutzen ez zen zibilizazio baten arrastoz. Benirako bidaia batean, Denevanek eskatu zion haruntza zeraman hegazkineko pilotuari inguruetatik itzuli lasai bat egin
|
zezala
. Leihatilatik argi ikusi zuen hura oso leku humanizatua zela:
|
|
|
behingoz utzi
|
zezala
zeruko isila.
|
|
|
Edward erregeak bazuen presa apur bat harri konkor desitxuratu hark harribitxi itxura hartu eta munduaren heren bateko agintariari zegokion botere ikur bilaka zezaten. Mirari hori hobekien nork egingo zion galdetu zuenean, Amsterdamera bidal
|
zezala
esan zioten, Asschertarren lantegira, zehazkiago esateko, nora bestela?
|
|
|
Albert Pierrepointek bazuen, dirudienez, klase kontzientzia, eta 1956 urtean dimisioa aurkeztu zuen Britainia Handiko Barne Ministerioan bertan, ez baitzegoen batere ados egiten zuen lanaren ordainetan ematen zioten soldatarekin. Dimisioaren berri izan zuenean, gobernuak arren eta arren eskatu zion berriro kontsidera
|
zezala
hartutako erabakia, eta, dimisioa alde batera lagata, onartuko zutela berriz ere lehengo baldintza berdinekin, antzinatasuna eta paga estrak ahaztu gabe –horrek erakusten du gizon honek bere ofizioan hartutako ospea eta izena–, baina Albertek ez zuen amore eman, eta, hartutako erabakiari jarraituz, Ingalaterran ez zuen beste inor urkatu harrez geroztik –nahiz eta zenbait lantxo egi...
|
|
|
Galduko nuen odola, ez, ordea, ohorea. Egin
|
zezala
nahi zuena nirekin, baina ez zen nitaz trufatuko. Nire begiek, ordea, zakutoan iltzatuta jarraitzen zuten.
|
|
|
Atzetik joan nintzaion eta berehala harrapatu nuen. Ez
|
zezala
pentsa ezaguna ninduelako errukituko nintzaionik: hankak ia airean zituela ekarri nuen lagun taldera, garbi zegoen nork jarduten zuen goizero gorputza zailtzen eta nork ez.
|
|
|
Aukeran nahiago dilubioa, pentsatu nuen, bestela beranduegi egingo zaidak zinera joateko. Egin
|
zezala
, bada, gogotik, euriarekin ez ginen-eta kanposantura joango.
|
|
|
Nahitaezko bihurtzea. Nik ez bainuen Hermannik gabe onik izaten, horixe lortu behar nuen neuk ere, berak ere senti
|
zezala
nirekin egoteko premia. Horretarako, ordea, neure buruaz ahaztu eta lagunaren ona bilatu behar nuen; edo haren adiskidetasuna gorde ororen gainetik.
|
|
|
Txotxongilo ez beste guztia, hain zuzen. Amak esan
|
zezala
nahi zuena. Ezer ez dakienak, ezin esan ezer.
|
|
|
Gogor begiratu nion bisita gelako atean agertu zenean. Lurrak irents
|
zezala
, horixe esan nion begiekin. Auskalo zer ulertu zuen Nerinak, baina alde egin zuen.
|
|
|
Ni neukan. Hitz egin
|
zezala
. Berak bere zoroarenak kontatzen zizkidan bitartean, nirearenak isilduko zizkidan.
|
|
2007
|
|
|
Horrela, 1995ean, Hetaira kolektiboa sortu genuen, prostituten eskubideen aldeko taldea. Ez zen gure helburua prostitutak birgizarteratzea hitz itsusi hori erabili beharrak ere min ematen du, baizik eta prostituzioan lanean jarraitu nahi zuenak baldintza hobeetan lan egiteko erreferentea eta babesa aurki
|
zezala
, bidelagun bat.
|
|
|
Azken kargu hori apurka apurka sendotuz joan zen, berak proposatzen baitzion erregeari gainerako ministroen izendapena eta banantzea, berak ordezkatzen baitzuen politikoki Gobernua eta bere politika Gorteetan. Ganberen araudiek Gobernuko kideen zigor erantzukizuna soilik ezarri zuten arren, Gobernuak Gorteen aurrean zuen erantzukizun politikoa sistemaren osagai bihurtu zen; izan ere, joko politikoak eskatu zuen erregeak lehendakaria hautatzerakoan Ganberen konfiantza izan zezakeena izenda
|
zezala
eta, beraz, Gobernuak konfiantza bikoitza izatea eskatu zen: erregearena eta Gorteena.
|