2000
|
|
Oso arraroa da pregoia eman behar duen udaltzainak, egunero zurekin dabilenak, gero pregoia euskara batuan egitea. Osagilearengana joatean euskalkia interesgarria da, bai ume zein edadeko
|
pertsonekin
. Edadeko jende askori gertatzen zaio erdararekin, jakin badaki baina ez du erraztasunik gauzak azaltzeko.
|
|
Zintzo izanez. Zergatik ez du Didier Borotrak bilatuko balore politikoak partekatzen dituen
|
pertsonekin
harremanak berritzea. Borotra UDFko senatorea da, Kontseilu Nagusiaren eta Kontseilu Erregionalaren presidenteordea izandakoa, demokrata kristaua, eta azken hogeita bost urteotan RPRrekin aliatu den talde politiko bereko partaidea.
|
|
Bowlby ren internal working models direlakoak, euskaraz Barne EreduEraginkorrak deritzenek, harreman afektiboei buruzko informazioa antolatzeko etaerabiltzeko balio dute (ikus Yarnoz 1992; Yarnoz eta Paez 1993 eta 1994). Garrantzi handikoak ziren
|
pertsonekin
(atxikimendu irudiekin) izandako hasierakoharremanetan oinarriturik, subjektuak informazioa pilatzen du besteengandikespero dezakeen erlazio motaz (nitaz arduratuko dira ala ez, fidagarriak dira alaez) eta bere baloreari buruz (atentzioa merezi duen norbait naiz ala ez), esanguratsuak ziren irudi horiek eman dioten atentzioa eta arduraren bidez neurtuta.
|
|
Sarri aritu naiz gai horri buruzko hausnarketan, niretzat ulertezinak ziren portaerakulertu nahian, zuzenak ez zirelakoan. Denbora pasatu ahala, ordea, poliki polikikonbentzituz joan naiz, horrela behar zuela izan, horrela izatea hobe zela gainera, berarenganako portaera horrek berorrek adierazten baitu beraren jarreraren zuzentasuna.Izan ere, ez da harritzekoa modu horretan hartua izatea, horrelako
|
pertsonekin
ezinaplika baitaitezke gehiengo/ gutxiengoen metodoak, ez baitira parametro horietanepaitzeko modukoak. Izan ere, gauza berriak agertzean, hots, problema zaharrakgainditzeko irtenbide berriak planteatzean, alferrekoak izaten dira lehenagoko kontsentsuak.
|
|
Iturri hau garatzea, azken buruan, irrati libreek bere egin zuten joerarekin bat egitea da, hau da, informazioa gertakarietan parte hartzen duten
|
pertsonekin
berekin batera ematea. Informazio bitartekarien eskusartzeari itzurtzea da kontua, informazioaren kontrola berriemailearengan berarengan edo irratiaz arduratzen den gizataldearen baitan ipiniz.
|
2001
|
|
Konfiantzazko
|
pertsonekin
gure arazoetaz hitz egiteak lasaitu egiten ditu barne tentsioak.
|
|
Maitasun harremanetan hastea oso loturik dago pertsonen egitura afektiboarekin, emozionalki esanahi berezia izan duten
|
pertsonekin
bizi izandako afektu motaren arabera eraiki den egiturarekin, batez ere familia girokoarekin.
|
|
Herrialde pobreetan bitartekoak dituzten
|
pertsonekin
funtzionatzen du merkatuak, gutxiengoarekin beraz, eta horrek esan nahi du gero eta pobre gehiago dagoela.
|
|
Kanpora begiratu eta miresten ditugun edo inbidia sentiarazten diguten
|
pertsonekin
geure burua konparatzea estimulu ona izan daiteke (zergatik ezin dut nik beste hainbeste egin? ), baldin eta era positiboan egiten badugu (ez imitatzeko asmo hutsez) eta inoren arrakastatik geure izateko modura, gaitasunetara eta egoera pertsonalera egokitu daitezkeen ondorioak ateratzen baditugu.
|
|
Arriskua txikiagoa da hepatitisean edo VIH (hiesaren birusean) baino, baina kontuan izan behar da arriskuko
|
pertsonekin
(prostituta, benabarnetik drogak hartzen dituzten drogazale eta pertsona promiskuoekin) sexu harremanak izanez gero.
|
|
Greenwoodek eta haren lagunek ere aurkitu dituzte aztarnak zenbait giza azterketatan, karbohidratoek oroimena hobetu dezaketela adierazten baitute. Adineko
|
pertsonekin
egindako ikerketa txiki batean, ikertzaileek ikusi zuten patata egosien gosari batek haien errendimendua handitzen zuela zenbait memoria testetan. Greenwoord en arabera, karbohidrato gutxiko dietek murriztu egiten dute garunera iristen den energia.
|
|
– Sozialak: Gaur egungo kontsumo gizartearen soberakinen kontrako errebeldia, garapen bidean dauden herrialdeekin edo baliabide mugatuak dituzten
|
pertsonekin
alderatuta. – Humanitarioak:
|
|
Faktore intrintsekoaren presentziari eragin diezaioketen gaixotasunen artean daude digestio prozesuak, hala nola aklorhidria (azidoklorhidrikorik eza urdail jariakinetan), gastrektomia (urdaila partzialki edo osorik erauztea), alkoholismo kronikoa, pankrearen eritasun fisiokronikoak, idoiari eragiten dioten gaixotasunak (heste bolumen delozitoa xurgatzen den hestearen azken zatia) eta bitamina hori xurgatzen duten gaixotasunak. Estabitamina gabezia folato maila txikia duten
|
pertsonekin
ere lotzen da; bitamina hori globulu gorriak sortzen eta heltzen ere laguntzen du. Sintomak nabariak dira eta bizpahiru urteren buruan gertatzen dira.
|
2002
|
|
Era askotako interesak daude Gazteluko Plazako lur azpiko aparkalekuaren inguruan, baina guk arkeologia eta historia esparruei heldu diegu erreportaje zabal honetan. Larriak dira ARGIAk egindako ikerketetatik ateratako ondorioak eta dioguna arkeologian prestigio handiko
|
pertsonekin
hitz egin ondoren adierazten dugu. Ez da erraza arkeologoekin Gazteluko Plazako lanari buruz hitz egitea eta gurekin hitz egin dutenek nahiago izan dute anonimatotik hitz egitea.
|
|
Lehen klonazioa egin eta hiru bat urtera, berriz, prezioa 25.000 dolarretara (28.425 euro) jaitsiko da. Jende dirudunari zuzenduriko zerbitzu hau eskaintzen duen Clonaid enpresak bere web orrialdean azaltzen duenez, «oso denbora gutxira hasiko gara animaliak klonatzen,
|
pertsonekin
gertatzen ez den moduan, araudiek ez baitute debekatzen animaliak klonatzea».
|
|
Bizitzako une zail batean dauden
|
pertsonekin
edo espezialista baten analisia eta aholkularitza eta batzuetan laguntza, konplizitatea eta sostengua behar duten pertsonekin lan egiten dute egunero.
|
|
Bizitzako une zail batean dauden pertsonekin edo espezialista baten analisia eta aholkularitza eta batzuetan laguntza, konplizitatea eta sostengua behar duten
|
pertsonekin
lan egiten dute egunero.
|
|
Udako aisialdia eta ordaindu gabeko lana uztartzen dituzte eta beste hiri, kultura eta herrialde batzuetako
|
pertsonekin
bizi izateko aukera eskaintzen dute
|
|
Udako aisialdia eta ordaindu gabeko lana uztartzea izaten da helburua, beste hiri, kultura eta herrialde batzuetako
|
pertsonekin
elkarbizitzan egoten den artean.
|
|
...k eskaintzen dituena, baina guztiak albora utzi eta erantzukizuna darabil, erruduntasuna erabili beharrean), iritzi desberdinak onartu egiten ditu, manikeismoetatik ihes egiten du, asertiboa da (iritzi bat beldurrik eta antsietaterik gabe defendatzen du, besteentzako jokaera zigortzaile edo mehatxuzkorik gabe), enpatikoa (bestea kontuan izan eta ez du balio judiziorik egiten) eta errespetuzkoa da(
|
pertsonekin
, ez nahitaez ideiekin, horiek zalantzan jar baitaitezke).
|
|
Hitz egin zure arazoaz inguruko
|
pertsonekin
edo arazoa gainditu dutenekin.
|
|
desegituraketa sozial bat, zeren pertsonenkopuruaren egonkortasunaren atzetik, hazkunde txikiekin bada ere? Ipar EuskalHerriko barnealdeko biztanle asko Ameriketara joatea baitzegoen, kostaldekopopulazioaren hazkundea beste lurralde batzuetatik etorritako
|
pertsonekin
gertatuzelako.
|
|
Ezkontza kapitulazioek, testamentuek, bainabaita ere lurren edo beste edozein ondasunen salerosketa kontratuek, zentsuek, obligazio gutunek, eta abarrek posible egiten dute lehen aipatutako prozesu horipausoz pauso jarraitzea; eta etxearen gobernua zertan gauzatzen zen ulertzen laguntzen dute. Gainera, dokumentu horien azterketaren bidez, leinuen harreman munduaberregin daiteke, negozioak zein
|
pertsonekin
egiten zituzten ikusita (pertsona horiek beste motatako dokumentuetan lekuko moduan azaltzen ziren) edo eta haiekinizan zituzten harremanak zein motatakoak ziren aztertuta. Gainera, Probintziakoerakundeek sortzen zuten dokumentazioan ez bezala, dokumentu horietan emakumeak azaltzen dira, etxearentzat behar beharrezkoak ziren eginkizun horietan guztietan parte hartzen.
|
|
Kontuan izan behar dugu, halaber, emakume haiek, guk ikertutakoak behintzat? eliteen parte zirela eta, horrek ere, botere posizio bat ematen ziela, adibidez, gizarte maila baxuagoko
|
pertsonekin
zituzten harremanetan.
|
|
baztertuz gaur arte eginiko ahaleginak amaitu dira. Mugak ingurumenarekin eta
|
pertsonekin
eta kolektiboekin jarri ezean,, norbanakoa/ kolektiboa ahalguztiduna ez dela, ahaztuko da.
|
|
360). Auzi ekologikoa, ingurumenarekin eta
|
pertsonekin
mugak ezartzeko ideia uztartuz, botere lehiatzat jo behar da. Horren xedea, lehenik, industria gizartea kontzientzia txarreko gizarte bilakatzea da.
|
|
Kasu batzuetan, ezagutza horrek erreala modu zuzenean ezagutzen du, eta beste batzuetan modu okerrean; kasu horietan, benetako ezagutzaz dihardugu (lehen kasua) eta errakuntzazko ezagutzaz (bigarrenean). Ezagutzeak ez du derrigorrez erreala modu zuzenean ezagutzea ekartzen;
|
pertsonekin
ere gertatzen da hori, norbaitek mina eman eta «ezagutzen zintudala uste nuen, baina ziri ederra sartu didazu» esaten diogunean).
|
|
5. Aldizka edo Administrazioak eskatuta, hirugarren
|
pertsonekin
egindako eragiketa ekonomikoei buruzko informazioa aurkeztea. 6.
|
|
Adituek diotenez, elkarrizketarako une egokiak bezain egoera gutxitan gertatzen dira, handiena etsipenean eta isolamenduan sumatzen zait pixkanaka pixkanaka. Baina zaharrak ere lagun dezake bere inguruko
|
pertsonekin
duen komunikazioa hobetzen eta hori egokia izan dadin. «Gure elkarrizketa eta komunikazioa emantzipazio jarduera bihur daitezen, errespetuzko elkarbizitza eta garapena izan daitezen, beharrezkoa da solaskideek esperientzia pertsonal biziak partekatzea, beren buruari zerbait transmititzeko gai direnak», azaldu du Esmeraldo Cano doktoreak, Geriatrian espezialista.
|
|
Gazteenekin egindako inprimaketen trukea oso aberasgarria da, bizitzaren beste ikuspegi bat ematen baitizute, errealitatea aztertzeko beste modu batzuen gainean hausnartzeko. Askotan, adineko
|
pertsonekin
harremanak izaten saiatzen dira, adina, sexua, baldintzak, jarrerak eta gustuak kontuan hartuta. Lagun mota hori baztertu gabe, pertsona desberdinekiko, beste sinesmenekin edo beste kulturekiko elkarrizketa emankorra da ikasteko gustua galdu ez duenarentzat eta bere iritziak berrestea baino zerbait gehiago nahi duenarentzat.
|
|
Aldaketa horietako bat Madrilgo Unibertsitate Konplutentsean ikertu da. Eremu elektromagnetikoen eraginpean dauden
|
pertsonekin
egindako esperimentuetan, egiaztatu da jarduera kortikala aldatu egiten dela eta elementu sentsorialak inhibitzen direla, adibidez ikus-eremua, mezuak jasotzen direnean. Esperimentu horrek, eguneroko jarduerara itzulita, beste behin ere justifikatzen du gidatzen ari den bitartean mugikorra ez erabiltzeko debekua.
|
|
Ondorioz, zereginak behar bezala ez atenditzeko desegokitasun, eskumenik eza, eraginkortasun eza sentitzen da. Osasun langileek, irakasleek, gizarte laguntzaileek eta laguntza jasotzen duten
|
pertsonekin
lan egiten duten beste kolektiboek aukera asko dituzte sindrome hori jasateko, eta horrek beren lana egiteko itxaropenak zapuzten dituzten bokazio profesionalei eragiten die. Horixe gertatu zitzaion, hain zuzen, tailerreko buruari; 1973an, bokazioz aldatzea erabaki zuen enpresa batean, lanerako tailer batean.
|
|
1993tik, txosten psikiatrikoak izan arren, gaixotasuna lanarekin lotzen zuten arren, mutuak gaixotasun komun bat zuen, eta horrek auzitara jo zuen. Auzitegi Gorenak aurreko bi epai berretsi zituen, zeinetan langilearen «izaera perfekzionista» nabarmentzen baitzen, eta «gaixotasuna, demandatzailea lan egiten duen
|
pertsonekin
harremanetan dagoelako sortu dela», haren gaixotasunik psikikoek aldi baterako ezintasunean gogo aldarte erabakigarria eragin baitute. Zenbait adituren iritziz, Gorenaren epai honek bide bat irekitzen du lanbide batzuen agortze psikikoak eragindako osasun laguntza, baja eta ezintasun iraunkorreko prozesu oso zenbakitsuak, lan istripu gisa onartuak, izateko.
|
|
Pankreako tumoreak zituzten
|
pertsonekin
izandako harremana agerian geratu da
|
|
Lehenbizikoa, adinerako legez kanpoko edo desegokiak diren edukiak dituzten orrietara sartzea da. Beste bat da txaten bidez haiekin harremanetan jartzea, abusatzeko asmoa izan dezaketen
|
pertsonekin
. Hirugarren arrisku bat merkataritza elektronikoarena da; izan ere, enpresa batzuek “marketineko gehiegizko teknikak erabiltzen dituzte” adingabearen familiari buruzko datuak lortzeko, eta datu horiek komertzialki erabiltzeko, bideojoko bat deskargatzearen truke, edo publizitate subliminaleko teknikak erabiltzen dituzte, adierazi zuen Quintanak.
|
|
Hementxe daukat Ginnyren erretratua, katuen erdian, eta katuak beren buruak haren kontra igurzten,
|
pertsonekin
egiten duten bezala.
|
2003
|
|
Paisaia nahiz pasaia hitzen gainean jardun dugu: «Niretzat paisaia ez dago lotua Pasaiarekin, Altzarekin baizik, ni sortu nintzen herri harekin. Nik Pasaia
|
pertsonekin
daukat lotua, lehen lagunekin, oso inguru berezian. Paisaia baino gehiago, paisaia industrial bat.
|
|
Hala ere, kezkatua dago atxilotuta dauden sei
|
pertsonekin
. Izan ere, gertatutakoa" hasiera bat besterik ez" dela uste du.
|
|
Burnout edo errearen sindromea
|
pertsonekin
lan egiten dutenen berariazko estres mota da, hala nola irakasleena, medikuena... Ezaugarri du profesionalak estreseko egoera etengabeari emandako erantzuna dela, eman dezakeena baino askozaz gehiago eskatzen zaiolako.
|
|
Baina lehengo gainerako kideak administrazio kontseilu berrian ere izango dira. Horrez gain euskalgintza, enpresa eta kooperatiba munduko hainbat
|
pertsonekin
hizketan aritu dira, administrazio kontseiluaren aniztasuna bermatu asmoz. Ixtear dago administrazio kontseiluaren osaketa, lehengo izenez gain bospasei izen berri izango dituen zerrenda.
|
|
Bere izena adieraztera ausartzen ez den maitasuna omen da sexu bereko
|
pertsonekin
harremanak izatea gustuko dutenena. Aldiz, makina bat hitz asmatu izan dituzte menderik mende lesbianak eta gayak izendatzeko beren sexu aukera dela-eta haien aurka zeudenak (eta zoritxarrez oraindik ere horrela daudenak).
|
|
Hori Getxoko Behargintza Zentroarekin ari gara aurrera eramaten. Behargintza Zentroak lan poltsa bat sortuko du merkataritza alorrean lan egin nahi duten eta euskaraz dakiten
|
pertsonekin
, merkatariek ordezko euskaldun bat hartzeko modua izan dezaten. Beraz, merkatariak bere kontura ez badu euskaraz dakien ordezkorik topatzen lan poltsara joko genuke.
|
|
Gazte batzuk beste
|
pertsonekin
konpromisoak hartzeko eta, are gehiago, bere autonomiarekin konpromisoa hartzeko beldurrez daude.
|
|
Etengabe saminean, tristezian, ezkortasunean, axolagabekerian bizitzea aukeratu duten
|
pertsonekin
aski maiz egiten dugu topo.
|
|
–Buru sortzaileak salbuespena diren aparteko
|
pertsonekin
erlazionatzen ditugu, jakintsu etajenioekin. Baina gizaki oro, bere erara, bakoitzak toki desberdin batetik esperimentatzen du bizitzaeta, horren ondorioz, bere esperientziak ideietan formulatu eta besteei pasatzerik badu, badauka besteei eman diezaiekeen zerbait.
|
|
Eduardo Zaplana Lan eta Gizarte Gaietako ministroak atzo jakinarazi zuen, Valentzian, PFEZtik datozen laguntzak handitu egingo direla ezgaitasunak dituzten
|
pertsonekin
zerikusia duten programak garatzen dituzten GKEentzat. “Laguntzen zenbatekoa oso garrantzitsua eta funtsezkoa izango da minusbaliatuen elkarte eta taldeentzat”, adierazi zuen ministroak Emakume eta Ezgaitasunari buruzko Nazioarteko lehen Biltzarraren inaugurazioan.
|
|
Hiesa zabaltzea oso zaila da, eta herrialde asko bizitza edo heriotza arazo bihurtu da. Egunero, ia 6.000 gazte elkartzen dira GIBak kutsatutako
|
pertsonekin
, antisorgailuen erabilera ere ez baitago orokortua. Sexu harremanak dituztela dioten nerabeen %17k bakarrik erabiltzen ditu.
|
|
Bupropiona duela pare bat urte Erresuma Batuan 35 pertsonaren heriotzarekin lotu zen. Espainian ez zen kasu bakar bat ere atzeman, baina sendagileek behin eta berriz diote kontraindikatuta dagoela historia konbultsiboa duten gaixoekin eta elikadura nahasteren bat duten
|
pertsonekin
.
|
|
Propietateak Ortosifoi orriak ekintza diuretikoa eta zertxobait espasmolitikoa du. Ura kentzeaz gain, animaliekin eta
|
pertsonekin
egindako azterketetan, sodio kloruroaren eta urearen iraizketa areagotu egin da. Bakterioen kontrako jarduera bat ere deskribatu da gernubideetako infekzioak dituzten pazienteetan, zehazki, Escherichia Coli, Klebsiella, Proteus eta Pseudomonan.
|
|
Urteak pasa ahala, gure aita ez zela nik uste bezain gaixtoa konturatu naiz, gure hobe beharreko egiten zituela gauzak. Gainera, aunitzetan, estomakatik neketan ibiltzen zen, bihoztarrarekin, eta bere umore txarra maite zituen
|
pertsonekin
pagatzen zuen.
|
|
Lan horretan diotenez, nagusien antzera, nerabeek eurek hizkuntzari oro har eta euskarari bereziki dimentsio desberdinak aitortzen dizkiote: komunikatiboa (beste
|
pertsonekin
elkar ulertzeko), lurraldetasunekoa (hizkuntzak muga  funtzioa du), ludikoa (esperientzia jolasgarriak), kulturala (ohiturak, tradizioa, musika, gastronomia), identitarioa (gizakiaren beraren identitatea markatzen du), mitikoa (iragana, historia, etorkizuna), prestigioduna (estatusa markatzeko balio dezake), politikoa (gizarte gatazkekin edo bortxarekin identifikatzen da) eta pragmatikoa (lan b... Teorian argi omen dago:
|
2004
|
|
Joan zaitez haurtzaindegira umearekin hura bertan geratu baino lehen, tokira eta
|
pertsonekin
ohituz joan dadin.
|
|
horietan. Baina Eretzeko kontrolean bereizketa bat egiten da pasatzera doazen
|
pertsonekin
. Izan ere, bi pasabide daude kontrol horretan; bata palestinarrentzat eta gainerakoentzat bestea; horrela, atzerritarrek aiseago pasatuko dute, baina orduak eta orduak pasatuko dituzte lanetik etxera joan behar dutenek, kontrola gurutzatu orduko.
|
|
bezeromerkatua, testuinguru soziala, plangintza estrategikoa, auditoriak, komunikazioaeta informazio sistema. Negozio ezberdinetatik etorritako
|
pertsonekin
bideratzendituzte gero, gune bakoitzean, hausnarketarako, foroak?. Hori da ezagutza kudeatzeko metodologia berria.
|
|
Extremadura, Aragoi eta Madrilgo egoitzetan salaketak jaso ditu Adimenaek. Salaketa horien arabera, Ofi Credit ek zerbitzuak alokatzeko kontratua sinatu du kontsumo kreditua edo hipoteka mailegua behar duten
|
pertsonekin
, eta, oro har, berankortasun egoeran egon ohi dira. Finantza erakundeak kreditua edo mailegua ukatuz gero, salatzaileek esan dute bezeroari jakinarazten zaiola ez dela bideragarria, eta Ofi Credit enpresak eskainitako zerbitzu kontratua deuseztatuta geratzen dela.
|
|
Uda partean maizago izaten diren patologia dermatologiko eta benereologikoak saihesteko eta opor osasungarriak izateko, Espainiako Dermatologia eta Benereologia Akademiak (AEDV) zenbait aholku eman dizkie herritarrei. Lehenik eta behin, eguzkitik txano, betaurreko eta eguzki kremekin babestea gomendatzen du, batez ere haurrekin, zaharrekin eta patologia kroniko edo larriren bat izateagatik ahulduta dauden
|
pertsonekin
. Kremei dagokienez, gogoratu eguzkitan jarri baino ordu erdi lehenago larruazalarentzako fotobabesle egokia erabili behar dela eta “eskuzabaltasunez” eman.
|
|
Zenbait autonomia arauketak «etxeko animalia»ren definizio zabala egin dute, maila administratiboan animalien babesa arautzen duten arauetan. Esate baterako, Kataluniako Animaliak Babesteko Legeak, 2003an onartutakoak, ez ditu bakarrik
|
pertsonekin
hazi, ugaldu eta bizi diren espezieak, betiere animalia basatiak ez badira, baita haragia, larrua edo gizakiarentzat erabilgarria den beste produkturen bat ekoizteko hazten diren animaliak, zama animaliak eta nekazaritzan lan egiten dutenak ere. Erregulazio penalak ez du eragotziko zezenketari dagokionez zenbait praktika «kultural edo artistiko» garatzea.
|
2005
|
|
Leihorik gabeko zokoa, ardoak gordetzeko egokiagoa zen hartan gauzatu genuen gure bilakaeraren hastapena. Talde profesionala osatu genuen, ogibidea beste nonbaiten irabazten zuten
|
pertsonekin
, proiektu hartan bere onenak eman zituen jendez osatu hain zuzen. Ez zegoen batzuk besteengandik bereiziko gintuen paretik.
|
|
Zaila da ume baten mugimendu eta jolasen aurrean eraso eginez erantzutea. Animaliek, basapiztiek ere,
|
pertsonekin
topatzen direnean ihes eginez edo erasorako prestatzen erantzuten dute. Pertsona kumeekin, ordea, kontrako jokabidea izaten dute.
|
|
Une batzuetan geure buruarenganako arreta eskatuko dugun arren, exijentzia gisa egingo dugu hori, besteak gurekiko zordun hautematen baititugu, geure burua moztu edo galarazi duena geu baikara, geu gara gustuko jardueretan aritzeko betarik edo nahi dugun
|
pertsonekin
izateko astirik hartzen ahantzi garenok.
|
|
Bizitza osoan, aztoramenetan, suminkortasun aldarteetan, haserrealdietan, nekea edo antsietatea sentitzean gehien maite ditugun eta gertuen ditugun
|
pertsonekin
, bereziki aurre eginez erreakzionatu izan badugu edo, bestela, geure buruaren baitan itxi eta bildu egin bagara, haserreak eta saminak hausnarrean irentsiz, menopausia aukera egokia da jokabidez alda gaitezen.
|
|
Gure hizkuntzan mintzatzen diren eta gure ohiturak dauzkaten
|
pertsonekin
elkartzeko ohitura dago, batez ere, arazo berberak partekatzen dituztelako, dela etxebizitza merkea bilatzea, dela (areago) gizakiak elkar gainka pilaturik bizitzea.
|
|
identifikazio proiektiboa eragindiezaieke errituala partekatzen duten kide guztiei. Horrela, kazetariak «irribarreerrazekoa,
|
pertsonekin
irekia eta edozein ekintza kulturaletan parte hartzeko betiprest dagoena» definitutako Javier Vergara k Alarde egunaren unerik hunkigarrienadeskribatzen du: «Are bereziagoa izan zen joan den urtekoa, liskarren gaia zela eta.Hamabost minutuan esperoan larri egon ondoren ateratzeko unea iritsi zela erabakizenean, eskuak hautsi beharrean, zartatu?
|
|
gure balioekin arazoak ditugulako edo geure buruarekin seguru ez gaudelako gerta daitezkeen gatazkak.Geure buruarekin arazoak baditugu, gatazkak konpondu ordez sortu egingoditugu. Beraz, beste talde edo
|
pertsonekin
arazoak konpondu beharditugunean, gure balioetan eta printzipioetan sinetsi behar dugu.
|
|
komunikatzeko trebetasunik eza, erritu konpultsibo iraunkorrak eta aldaketarekiko erresistentzia. Egoeren simulazioa Testuinguru horretan kokatzen da Gizarte Gaietako Sailak gaur aurkeztu duen hezkuntza proiektua, pertsona horiei inguruko
|
pertsonekin
komunikatzeko zailtasunak gainditzen laguntzea helburu duena. Autistak bere prestakuntzan izan behar dituen egoera ohikoenen simulazio birtuala da.
|
|
Ekimen hori aitzindaria da Espainian, eta dagoeneko hasi dira beste autonomia erkidego batzuk garatzen. Granadako Anorexia Nerbiosoari eta Bulimiari Arreta Emateko Elkartearen (ADANER) lehendakariak eta ekimen horren arduradunak, Eduardo Oblardok, nabarmendu du azken boladan 30 eta 50 urte bitarteko nerabe eta emakumeen kasuak gehitu egin direla, autoestimu txikiko
|
pertsonekin
bat egiten baitute. Bestalde, Andaluziako Gazteriaren Institutuak (IAJ) Granadan duen koordinatzaileak (kanpaleku horretan ere parte hartzen du), Higinio Almagrok, programa honen edizioek izan dituzten emaitzak azpimarratu ditu; izan ere, programak ezarritako helburuak lortu dira, besteak beste, elkartzeko gune bat finkatzea, pertsona horien autoestimua indartzea eta bizimodu osasungarriak bultzatzea.
|
|
Thomas Perls ek, Boston Medical Centerreko neurologo talde baten buru zela, inprimaketa hori zientifikoki ikertzea erabaki zuen, Massachusettseko ehunka urteko
|
pertsonekin
egindako ikerketa baten bidez. «Narriadura kognitiboa beti kalkulatu dugun abiaduran aurreratuko balitz, ehun urtetik gorako gizabanako guztiek dementzia forma bat edo beste aurkeztu lukete, eta, hala ere, egiaztatzen dugu ez dela hala», azaldu du ikertzaileak. Perls ek koordinatutako lanean ehun urtetik gorako zaharren ebaluazio neuropsikologikoak eta neuropatologikoak sartzen dira.
|
|
Astelehenean, 2x2 metroko panel bat jarriko dute Areetako Xake plazan, herriko kaleetako bizimodua islatzen duena. Panela osatu gabe egongo da eta umeek bete dute, 18:00etatik 21:00etara bitartean,
|
pertsonekin
, garraiobide publikoekin, trafiko sinaleekin... euren ideiak eta irudimena erabiliz. " Ametsezko Getxo" irudikatu nahi dute horrela, udal arduradunek adierazi dutenez.
|
|
Horregatik jartzen ditu Iñesek intsektuak lotan. Ospitaleetan gauza bera egiten da
|
pertsonekin
.
|
|
Izan ere, globalizazioa gizarte antolamendurako sistemen egitura aldaketa sakonen isla da. Eta aldaketa horiek, batzuetan, badirudi aitzakia nagusia direla munduko herritargoari baldintzak ezartzen dizkioten botere esferentzat, naturarekin eta
|
pertsonekin
aseezin eta errukigabe ageri den merkatu global bat asetzeko.
|
2006
|
|
Ni ama birjina agertu balitzait bezala gelditu nintzen. Aranzadin izena eman eta kobazuloetan esploratzen hasi nintzen, ehunka koba ikusi nituen, eta horrek naturarekin eta
|
pertsonekin
harremanetan jarri ninduen. Beraz, Valladoliden nengoen artean nire bizitza eta nire ikaskideena oso zen desberdina; ni asteburu oro kobazulo batera joaten nintzen, haiek diskotekara.
|
|
Esparru pertsonala zenbaitetan zatikatu eta guretzat bereziak diren
|
pertsonekin
(bikotekidea, adiskideak, seme alabak, etc.) partekatzen dugun osotasuna da baina atal horretan nahi dugun jendeari bakarrik esku hartzeko aukera ematen diogu batzuetan; bestetan, ez.
|
|
Gainerako
|
pertsonekin
adin handikoak, beren adinekoak edo gazteagoak izan portatzen irakastea.
|
|
Orobat gerta daiteke familiako gatazkak haurrei bizi diren gizartearen partaideizaten eta beste
|
pertsonekin
erlazionatzen irakasteko gurasoen gaitasuna gutxitzea, bi arrazoi direla bide: gurasoen arteko hezkuntza irizpide desberdinen erruz, edobietariko batek seme alabak era desberdinean heziko dituelako bikotekidea aurreanbadago edo ez badago.
|
|
Zer egin etxe batean sartuta isolatuta dauden bi
|
pertsonekin
–Nola eraman aurreraharia?
|
|
tradizio hori baliatzen dute eta, aldi berean, berau berritzen dute; baliozkotasun asmoek, kritikatuak izan daitezkeenek? inter subjektiboki aitortzearen bidez euren ekintzak koordinatzen dituztenez, interakzioan parte hartzen ari direnak talde sozialetan duten pertenentzian sostengatzen dira eta, aldi berean, taldeon integrazioa berresten dute; haurra erreferentziako
|
pertsonekin
interakzioan sartzen denez, dagoeneko konpetenteak diren agenteekin?, bere talde sozialaren balio orientazioak barneratzen ditu eta ekintzarako gaitasun jeneralizatuak eskuratzen ditu. Ulermenaren alderdi funtzionaletik, ekintza komunikatiboa tradizioarentzat eta jakintza kulturala eraberritzeko da baliagarria; ekintzaren koordinazioaren alderditik, integrazio sozialarentzat eta elkartasuna sortzeko da baliagarria; sozializazioaren ikuspegitik, azkenik, identitate pertsonalak egikaritzeko da baliagarria.
|
|
egun bat, ordubete… iraun dezakeen lehen proba, edo jarduera horrek behar duen denbora. “Beste boluntarioekin eta proiektuan parte hartzen duten erakundeko
|
pertsonekin
lehen harremana da, eta, gainera, bakoitzak nola defendatzen diren eta nola funtzionatzen duten baloratzen laguntzen du”, zehaztu dute Gurutze Gorriak. Boluntario gisa egin beharreko ekintzak errazak dira, “baina oso aberasgarriak” erakunde honetatik azpimarratzen dute.
|
|
Uste da ehunka etorkin itota egon direla 1.000 kilometro baino gehiagoko bidaia arriskutsuetan, ontzi lehorretan. Plan honen zirriborroak lankidetza europar eta afrikar handiagoa eskatzen du ilegalen exodoa geldiarazteko eta
|
pertsonekin
trafikatzen duten sareen aurka borrokatzeko; etorkinak bizi diren herrialdeetan garapena sustatzea lehentasun nagusitzat jotzen du. “Une honetan gertatzen den guztiak erakutsiko digu zergatik izan behar dugun arrakasta Rabaten.
|
|
Gainera, kalkulatzen dute bost edo hamar urtean organo partzial horiek gibeleko portaera txarra duten pertsonen gibelak konpontzeko ehunak eman ahal izango dituztela. Newcastleko Unibertsitateko taldeak, Nico Forraz eta Colin McGuckin irakasleek zuzenduta, mini gibelen berehalako erabilgarritasuna nabarmentzen du; izan ere, botikak probatzeko aukera ematen dute, nahiz eta erreprodukzio osatugabea eta eskala txikiagokoa izan, eta, hala,
|
pertsonekin
esperimentatzeko arriskuak saihesten dira. Forrazek eta McGuckinek ConoStem konpainia osatu dute, beren produktuen eraginak egiaztatu nahi dituzten farmazia laborategiei beren gibel txikiak emateko.
|
|
Baina, horretarako, askoz gehiago jakin behar dute gaixotasuna nola hasten den. Hori da, hain zuzen ere, eritasuna %50ean garatzen duten
|
pertsonekin
egindako epe luzeko lehen ikerketaren helburu nagusia; gaur egun osasuntsu dauden mila pertsona dira, eta jakin lezakete gaixorik dauden ala ez, baina ez jakitea erabaki dute.
|
|
Inguruan lagunak ditugu, senideak, eliza… bakoitzak bere errekurtsoak ditu eta erabili egin behar dira. Talde bat sortuz gero, bertze baliabide bat izanen litzateke, egoera berean dauden
|
pertsonekin
solastuz arintzen baikara. Dueloa bizitzen duzunean, zure inguruko jendeak bere bizitza segitzen du, baina zu hor gelditzen zara, momentu txar batean eta ez dakizu nondik gan.
|
|
gauzekin eta
|
pertsonekin
|
|
Lekuei buruz bezala, pertsonentzat ere balio du esan dudanak. Mutil koxkorretan zailtasun handiak izan nituen
|
pertsonekin
ondo moldatzeko, eta bizikletarekin egindako ibilaldi bakartietan ezagututako lekuei eman nien pertsonei ezin eman nien atxikimendua eta maitasuna. Harrezkero, lekuak ia ia pertsonak dira niretzat.
|
2007
|
|
Handik denbora garrenera, uri handietan, batez ere, beste kultura ‘bateko’ umeekin olgetan ziren. Gaur egun, ordea, etxetik urten barik, aurpegiz ezagun ez dituzten umeekin (edota gazteekin...) jartzen dira harremanetan, eta beste kultura ‘batzuetako’
|
pertsonekin
jartzen dira harremanetan. Halandaze, berdin dio umea Zeanurikoa izan edo Barakaldokoa izan, harremanak ez dituzte izaten hizkuntza baten bakarrik, ezpada aurrekoak darabilen hizkuntzaz.
|
|
Eta hori guztia ez dago mendean hartzerik. Ala gurasoren batek jarriko dio muga bere umeari, honek harremanak izan ditzan hizkuntza (eta kultura) jakin bateko
|
pertsonekin
bakarrik?
|
|
–lehenean ez da asmatzen beti, horrek ere pazientzia eskatzen du, etab.Baina hilabete joan, hilabete etorri, emakumea haurdun gelditzen ez bada, denbora bihurtzen da bikotearen etsairik okerrena, hileko bakoitza aurrekoak baino sumin sakonagoz sufritzen delarik.Etsipenak agertu eta frustrazioa nonahi azaltzen da, tristezia, amorrua, inpotentzia sortaraziz eta sexu harremanak antsietatez kargatuz.Honelako topaketek berez sortarazten duten atsegina gehienetan bazterturik, ugaltzea izango du bikoteak helburu lehenetsia.Desira antsietateak zokoratzeak, berriz, erdietsi nahi den horren lorpena orduan eta gehiago zailduko du.Hirugarrengo pertsona baten jaiotza eta bizitza partekatzeko ilusioa bi bikotekideek bizi duten hein berean nozitzen dituzte etsipen eta larritasuna, ume hori ez datorrenean.Emakumea eta gizasemearen artean bada, dena den, alderik: Emakumeabakoitza ama izateko asmoaren kontrako mailukada latza da.Tristezia eta desilusioa elkartu egiten dira, negargura harik eta gertuagoko bihurtuz.Animo tonu apalagoa du eta, lagun eta ezagunek haurdunaldiaz egiten dituzten iruzkinen aurrean sentikortasun handiagoa agertzen du.Bere balizko haurdunaldiaren gaineko galderei saihets egiten die, frustrazio mingarria eragiten diotelako.Begiak haur karroetako umeei doazkie; kezka honek emakume horren bizitza eta pentsamenduetan toki handia betetzen du.Sexu harremana amesturiko haurdunaldia lortzeko izan nahi du baina, aldi berean, hori berriro ere gertatuko ez den beldur eta antsietateak itota dago.Haurra sortzeko gauza ez izatearren nolabaiteko erru sentimendua ari da emakume horren baitan pizten.Gizonezkoadesilusioa ez kanporatzeko joera izaten duOraino biak haurdun geratu ez izanari horri garrantzia kentzen saiatzen da bikotekidearen aurreanArazoaren iturria akaso bere espermatozoideak izateak eragiten dion kezkaren aurrean ez beldurtzen, saihesten saiatzen da.Gertatzen ari denaz ahalik eta gutxien mintzatzen ahalegintzen da.Sexu topaketak gizonezkotasunaren azterketa gisa bizi ditu, geroz eta bizikiago.Inguruneko presioa, funtsezkoaSentimen mordo horren erdian daudela, ingurunekoen presioak sekulako eragina du.Adiera honetan gizarteak biziki aurrera egin badu ere, zutik irauten du oraino bikoteak mundu honetara derrigorrez umeak ekarri behar horrek, naturala horixe delakoan.Inguruneak kontrako jarrerarik agertzen badu, bikoteak bere burua isolatzera, nozitzen ari diren arazoa ez iruzkintzera joko du.Beste aldetik, kontu horiek kuttuntzat katalogatu direnez, gertu gertuko pertsonei bakarrik aitortzen zaie.Isiltasun horrek mina eta bakardade sentimena are eta gehiago enkistatzea dakar, hori geuri bakarrik gertatzen zaigula sentitzen dugulako.Halaz ere, kasuaren diagnostiko zehatza egin dezakeen profesionalez geroz eta informazio handiagoa dugunez, horrek lasaitasuna transmititzen digu, kasuan kasuko neurri egokiak hartzen has daitezkeelako.Ez dio axola arazo fisikoa, horrelakorik balego, nozitzen duena gizonak edo emakumeak jasaten duen: ...itasun eta gertutasuneko agerpen guztiak gorabehera, haurdunaldia gauzatzeko prozesu medikoa luzatu ahala, horretan barrena, irteerarik gabeko tunelean joatearen sentsazioa nozitzea.Horrelakorik gertatzen bada, artapen psikologikora jotzea da, etsipenean amildu gabe, egunerokotasunean arazoari aurre egiteko aholkuak jasotzera.Antsietate gabe itxaroteko aholkuakGeure kezkaz gertuko edo konfiantzako
|
pertsonekin
hitz egitea, horiek, hizki mizki eta berriketatik haratago, maitasuna eta babesa eman diezaguketelako.Bizitza normaltasun eta optimismoz bizitzea, kontu hori (noiz, zergatik neu ez", etab.) ororen ardatz egin gabe.
|
|
Gaztaroan estudiatzeko aukerarik izan ez zuten
|
pertsonekin
zorretan dago egungo gizartea.
|
|
Hona ezar dakizkiokeen beste hainbat neurri: ...oa, eguneko zentro batera joanaraztea, asteburuan bere bizitetxean edo zentro jakin batean egonaraztea, epaileak ezarritako jokabide arauak (ikastegira maiztasunez joatea eta absentziak epailearen aurrean zuritzea; hezkuntza, kultura, heziketa eta antzeko programetan parte hartzea; toki, establezimendu edo ikuskizun jakin batzuetara ez joatea; biktimarengana hurreratzeko debekapena betetzea; beste
|
pertsonekin
, familiarekin edo heziketa taldearekin bizitzea, adingabekoaren gizarteratze prozesua birgidatzeko; komunitatearen aldeko lanean jardutea irabazirik atera gabe, berak onartzen badu) bete ditzan, zainpeko askatasuna ematea eta ohartarazpena egitea.
|
|
Adinaren inguruko gehieneko muga hori ez da aplikatuko, kontratua egiten denean enplegu tailerretako programetan ikasle langile gisa parte hartzen duten langabetuekin edo desgaitasuna duten
|
pertsonekin
.
|
|
Printzipio horrek botere publiko guztien jardunean lehentasuna izango du eta desberdintasuna izan dezaketen gizarte, kultura eta arte errealitateen antolamenduan proiektatuko da, «berdintasunaren zeharkako dimentsio» izenekoa eratuz (15 art.). Gizonezkoen eta emakumezkoen artean tratu eta aukera berdintasunaren eskubidea eragingarri egin nahi da, emakumeen bereizkeria ezabatuz bizitzaren esparru guztietan eta, batez ere, politikan, arlo zibilean, lan arloan, arlo ekonomikoan, gizartean eta kulturan, EKren 9.2 eta 14 artikuluak garatuz (BLOren 1 art.). Lege hau Espainian dagoen edo Espainian jarduten duen pertsona fisiko eta juridiko orori aplikatuko zaio, horren naziotasuna, egoitza edo bizilekua gorabehera (2 art.). Bestalde, 4 artikuluan azpimarratu da gizonezkoen eta emakumezkoen arteko tratu eta aukera berdintasuna antolamendu juridikoa osatzen duen printzipioa dela. Hori dela eta, negozio juridikoen egintzak eta klausulak, sexua dela bide bereizkeria eragiten badute zuzenean (hau da, sexua dela-eta pareko egoeran dagoen beste pertsona bat baino makurrago hartzen den, hartu den edo har daitekeen pertsonaren egoera) edo zeharka (itxuraz neutroa den xedapen, irizpide edo eginera baten ondorioz, sexu bateko pertsonak beste sexuko
|
pertsonekin
alderatuz desabantaila egoeran jartzen ditu), deusezak eta ondorerik gabeak izango dira, eta erantzukizuna sortuko dute (4 art.).
|
|
Ziurrenik, mota horretako jardun gehienak sexu bereizkeriari lotuta egin dira, bai zuzeneko bereizkeria izenekoa (pertsona bati antzeko egoeran tratu makurragoa ematen zaionean sexua dela-eta), bai zeharkako bereizkeria (itxuraz neutroa den xedapen, irizpide edo eginera bat dela-eta sexu jakin bateko pertsonak beste sexuko
|
pertsonekin
alderatuta egoeran makurragoan daudenean), emakumezkoak arlo jakin batzuetan izandako gutxiespen historikoa dela bide (enpresan, administrazio publikoetan, politikan, etab.). Emakumezkoak gizarte esparru guztietan sartzeari mesede egiteko, legegileak neurri zehatzak susta ditzake eta, aldi berean, «emakumezkoa babesteko arau teorikoak» suntsitu, dagoeneko gaindituta dauden gizarte ereduei dagoz... Azken buruan, kasu bakoitzean aztertu behar da neurri horien azken xedea gizarte sektore gutxietsien benetako integrazioari mesede egitea den edo, aitzitik, kolektibo batzuen gutxiespen jarraibide gaindituak oinarri dituen babesa ematea den, gizabanakoak berdin hartu beharrean.
|
|
Fagor Taldeak beste ikuspegi bat eskaini du:
|
pertsonekin
lan egiten dugu, eta ez langile edo bezeroekin. Edo herriez hitz egiten dugu, eta ez merkatuez.Teknologia ere bitartekotzat dugu, ez helburutzat.
|
|
Nik ez dakiterrazagoa edo zailagoa den, baina bai gogobetetze handiagoa ematen dizulahalako sistema bati jarraitzeak beste edozein sistemari jarraitzeak baino. Nikuste dut,
|
pertsonekin
egoteak, egunero erlazionatzeak, lan taldeka aritzeak, askoz gehiago asebetetzen zaituela eta eredu hobea dela.
|
|
Gugure kudeaketa eredu zaleak gara. Gure arrakastaren gakoa non dagoen galdetzen digutenean, beti erantzuten dugu gure konpetentzia nuklear guztiek
|
pertsonekin
dutela zerikusia. Bai kanpora, bai barrura begira, gauza bera esaten dugu.Baina, oro har, enpresetan desoreka egoten dela uste dut, beharbada, komunikazioari ez zaiolako ematen behar duen garrantzia.
|
|
Haurrak mikrosistema osatzen duten beste
|
pertsonekin
dituenharremanak aztertu.
|
|
norberaren ezagutza, beste pertsonen ezagutza, eta norberareneta beste pertsonen arteko erlazioei buruzkoa. Sailkapen horretan,
|
pertsonekin
etapertsonarteko erlazioekin zerikusia duen ezaguera baino ez da aintzat hartzen, gizarte sistemaren, prozesuen eta instituzioen inguruko ezagutzak alde baterautzita. Sistema, prozesu eta instituzio horiek oso garrantzitsuak dira, gizabanakoenbizitzan duten eraginagatik (Barrett eta Buchanan Barrow, 2005), eta, sailkapenhorrek jasotzen ez dituenez, proposamena osatugabetzat hartzen da.
|
|
Bestepertsonen ezagutza, besteak beste, emozioak, pentsamenduak edota helburuakulertzeko beharrezkoak diren gaitasunei dagokie. Azkenik, harremanen ezagutzak beste
|
pertsonekin
izaten diren erlazioen ingurukoikuskerak biltzen ditu; esate baterako, adiskidetasun eta autoritate harremanak.
|
|
Alde batetik, haren esanahia gizartediskurtsotik eratortzen delako. Bestetik, beste
|
pertsonekin
ditugun pentsamendutrukeak hau direlako: norberaren ikuspegiari soilik erreparatzeko joera desagerrarazieta ikuspegi batzuk koordinatzeko gaitasunaren garapena bultzatzen dutenak.
|
|
Ikuspegi berri horrek, gizarte testuinguruak eta prozesuek ezagutzarengarapenean duten garrantzia azpimarratzeaz gain, aldezten du edozein edukiriburuzko ezagutzaren garapenaren ikerketak gizabanakoak beste
|
pertsonekin
, taldeekin eta abarrekin dituen eragin truke sozialei erreparatu behar diela. Hala, ordura arte nagusi zen, kognizio sozial indibiduala?,, kognizio sozial interakzionista?
|
|
Vygotsky ren (1979) ideietan oinarrituta, beste hainbat teoria ere sortu ziren.Kulturak gizakiaren garapena zehazten duela aldezten dute horiek. Ikuspegi horienarabera, gizakia kultura baten barruan garatzen da, eta, han, ezagutza edukigehienak eskuratzen ditu beste
|
pertsonekin
zereginak ebaztean izaten ditueneragin trukeetan. Interakzio horiek mota askotakoak izan daitezke, bainamintzairaren bitartez izandakoak dira pertsonaren ezagutzaren garapena gehienbultzatzen dutenak.
|