|
2001
|
|
|
Hasiera hasieratik, sojaren garrantzia ikusgarria izan da. Gaur egun, proteina eta olioen funtsezko iturria da soja, eta erabilera ugari ditu, bai
|
pertsonentzat
bai animalia pentsuentzat. Halaber, industria aplikazio ugari daude hazi garrantzitsu eta aldakor horren osagaietarako.
|
|
2005
|
|
|
Inguratzen gaituzten ekipo elektrikoek, hala nola irratiak, telebistak, mikrouhin labeek, linea elektrikoek eta telefono sareek, eremu elektromagnetikoak sortzen dituzte, eta erradiazio horrek kalteak eragin ditzake, bai
|
pertsonengan
bai ekosistemetan; horregatik, kutsadura elektromagnetikoaz hitz egiten da. Duela urte batzuk arte uste zen erradiazio horiek ez zirela kaltegarriak, baina zenbait ikerketa zientifikok ohartarazi dute gailu horiek emititutako eremu elektromagnetikoen eraginpean egoteak kalte egin diezaiokeela osasunari, bereziki eremu horiekiko sentikorragoak izan daitezkeen pertsonei.
|
|
2006
|
|
|
Animaliek gasoliorik ez dute erretzen, baina
|
pertsona
bai. Asto lana franko egin zuten gure gurasoek.
|
|
|
Baina, zer da X? Garbi dago eguneroko bizitzan bai ekintzak bai
|
pertsonak
bai pertsonen ezaugarriak edo izaera juzgatzen ditugula moralki. Humek hori onartzen du, jakina.
|
|
2007
|
|
|
Bai
|
pertsonak
bai orain arte aipaturiko sistema guztiek aldaketak izatendituzte denboran zehar. Bronfenbrenner en iritziz, denboran zehar gertatzen direnaldaketa horiek kronosistema osatzen dute.
|
|
|
· Narrazio literarioa, arte poetikoaren munduko diskurtsoa. Mota honetako narrazioak bai
|
pertsonekin
bai gauzekin erabili izan dira. Eredu honen baitan modu bat baino gehiago daude:
|
|
|
Europako Batzordeak duela egun batzuk argitaratutako urteko lehen txostenak dioenez, 2007 urtean 12 jarduera eremu gehiago izango dira, 2006ko bosten aldean, eta kontrol agintariei elikagaien segurtasunari buruzko Erkidegoko araudia ezagutzeko lan egingo da. Elikadura seguruagoa izateko prestakuntza handiagoa programaren giltzarria da Europar Batasuneko araudia osorik ezagutzea, elikagaiek, bai
|
pertsonentzat
bai animalientzat, eskura duenari erantzun ahal izateko. Hasitako programen artean, dagoeneko aipagarriak dira EBra arrainak eta frutak inportatzeko estandarrei eta oso patogenoa den hegazti gripearen birusaren kontrolari buruz hirugarren herrialdeentzat egindakoak.
|
|
|
Sarrera kalearen mailan dago eta erraz igo daitekeen arrapala du. Harreran bi altuerako mostradoreak daude, bai garaiera txikiko
|
pertsonek
bai elbarriek ikus dezaten nor ari zaien zaintzen. Gune komunek, gainera, gorren ikusizko alarmak dituzte.
|
|
2008
|
|
|
Gazteekin elkarreragiten duten adineko pertsonak" etxe edo familia baten antzeko" giroan sentitzen dira. Generations United erakundeak (Belaunaldi Batuak) ere onurak dakarzkie bai adineko
|
pertsonei
bai gazteenei. Gai horretan aditua da, eta erakunde horrek dio gazteekin elkarreraginean aritzen diren adineko pertsonak" etxe edo familia baten antzeko" giro batean sentitzen direla.
|
|
|
Hori bai, Gotzonek euskararen aldeko hautua egin zuen eta Unamunok espainolaren aldekoa.
|
Pertsonak
bai izan gaitezke elebidunak, baina herri elebidunik ez dago. Itxura hori izan dezake momentu batean, baina argi izan behar dugu bietako hizkuntza bat galtzen ari dela.
|
|
2009
|
|
|
Azido hori liseriketa pisutsuak dituzten pertsonentzat lagungarri izan daiteke, urin gastrikoen jariaketa eragiten duelako. Bestalde, oso haizetsuak diren
|
pertsonentzat
bai gasa duen ura eta beste edari gaseoso batzuk ere debekatuak egongo lirateke, tripako mina eta puztutasun irudipen desatsegina areagotu egiten dituztelako.
|
|
2011
|
|
|
Garai batean noizbehinkakoak ziren agerraldiak ia konstante bihurtu dira azken urteotan, batez ere Bartzelonako zenbait hiritan. Zirkulazio istripuez edo parke eta lorategietako kalteez gain, osasun arrisku berriak hauteman dira, bai
|
pertsonentzat
bai beste animalientzat. Hildakoan hiriko basurdearekin zer egin pentsatzen ari dira adituak, eta esaten dute ez kontsumitzea dela egokiena, batez ere elikadura ohituren ondorioz:
|
|
2012
|
|
|
Bestalde, bizitzako lehen hilabete hauetan, gurasoekiko lotura landu daiteke, batez ere, kontaktu fisikoaren bidez (mekzioa egin, besoetan eduki, laztandu, musu eman), ikusmenaren bidez (irribarre egin, begietara begiratu) eta entzumenaren bidez (hitz egin, abestu eta soinuak imitatu). Haur batekin jolastea bigarren hiruhilekotik aurrera Hiru edo lau hilabeteren ondoren, haur bakoitzaren bilakaeraren arabera, haurrak aldaketa nabariak izaten ditu mugikortasunari eta elkarreraginean aritzeko gaitasunari dagokienez, bai
|
pertsonekin
bai objektuekin. Hemendik aurrera, gurasoen zeregina are aktiboagoa izan daiteke:
|
|
|
sendotasun fisikoa dela eta, zauri larriak eragin ditzakete. bai
|
pertsonei
bai beste zakur batzuei. Gregorio Sánchez txakur hezitzaileak adierazi duenez, «pitbullen eragozpena da, kontrolik gabe eta hozka eginda, zaila dela masailezurra irekitzea, eta horregatik eragiten dituztela zauri larriak».
|
|
2013
|
|
|
Azken hogeita bost urteetan, sei urte igo da pertsona adinduen bizi esperantza. Datu horrek, biziari begira erakargarria bada ere, baditu era berean arazoak
|
pertsonentzat
bai eta gizartearentzat ere, bere osotasunean.
|
|
|
Guztira, 1.920 ahokalekuek maskotak onartzen dituzte (guztizkoaren ia %34), HasieraAway Taldeak egindako azterlan baten arabera. Bat txakurraren hotel laguna, baita dog friendarra ostatuak aurpegi onez onartzen ditu bai
|
pertsonak
bai geletan dauden lagun ilunak. Establezimendu batzuk, gainera, kanaberaren beharrei erantzuteko ekipatuta daude, haientzako oheekin, eta janari ontziak eta urarentzat.
|
|
2014
|
|
|
Eskura ditugun datuen arabera, gaixotasun kronikoren bat duten pertsonen% 45ek eta% 78k betetzen dute agindutakoa. Eta dirudienez, sufritzen den gaixotasun mota gutxienekoa da, tratamendua jarraitzeko zailtasunak baitituzte bai diabetesa duten
|
pertsonek
bai hipertentsioa dutenek eta miokardio infartua izan dutenek. Infartu baten ondoren tratamendua Bihotzekoa izan eta hiru urtera, pazienteen %50ek erabat utzi du medikazioa Herritarrak kontzientziatu nahian, ez jarraitu botikarekin eta agindutako gomendioekin, espezialistak agindutako aholkuei esker, Bihotzaren Espainiako Fundazioak orain dela gutxi antolatu zuen «Infartuaren ondoren, osasun kardiobaskularraren bidez, paziente bakoitzak miokardio infartua nozitu ondoren hartu beharreko ardura».
|
|
|
Espainian ez bezala, Estatu Batuetan enpresa askok hainbat arau sinatzen dituzte beren langileei, konpainiako norbaitekin ezkontzen badira, sinadura uzteko konpromisoa barne. Bikotekidearekin lan egitearen abantailak Adituek diotenez, bikote harremanaren hasieran elkarrekin lan egitea onuragarria da bai bi
|
pertsonentzat
bai enpresarentzat. Zeintzuk dira abantailak?
|
|
2015
|
|
|
Badago jende mota bat, arriskutsuenak, mota bateko edo besteko isolamendua behar dutenak, ezin dira herritarren artean bizi. Horrelako
|
pertsonentzat
bai behar dela kartzela, baina kasu gehienetan ez.
|
|
|
Txostena egiteko, nazioarteko hainbat aditu independentek 30.000 ikerketa aztertu dituzte, eta haien ondorioak garbiak dira: gizakiak eragin zuzena du klima aldaketan, eta ez bada geldiarazten, kalteak larriak, orokortuak eta atzerabueltarik gabekoak izango dira, bai
|
pertsonetan
bai ekosistemetan.
|
|
|
Ez dute ezertarako balio titanen aurka, baina
|
pertsonen aurka
bai.
|
|
2017
|
|
|
Nabigazio teknikak aurrera egin ahala, itsasontzi hobeagoak eta bilakatuagoak agertuko ziren eta, honekin, bidai luzeagoak burutuko zituzten, bai
|
pertsonen
bai merkantzien bidalketak burutuz, eta hiru nabigazio mota desberdin sortuz (Ruiz Gálvez, 1998: 70):
|
|
|
Behi eroen gaitza eta oreinen kaukexia bezala, buztina prioiak aldatzeak eragiten du, eta agente transmitigarri bat da, ohiko infekzio ez konbentzionala eragiten duena hiruren artean. Prioiak proteina normaletatik datoz, PrP izenekoak, eta ohikoak dira bai
|
pertsonengan
bai animalietan. Gaixotasun espongiformeak eragiten ditu bere forma anomaloak.
|
|
2018
|
|
|
Orain, ordea, helduagoa naiz, eta gauzak beste modu batera ikusten ditut. Gertatutakoak psikologikoki indartsuago egin nau, eta helduagoa bai
|
pertsona
bai jokalari moduan. Pistan ere izan dezake horrek eragina.
|
|
2019
|
|
|
Txostena egiteko, nazioarteko hainbat aditu independentek 30.000 ikerketa aztertu dituzte, eta haien ondorioak garbiak dira: gizakiak eragin zuzena du klima aldaketan, eta ez bada geldiarazten, kalteak larriak, orokortuak eta atzerabueltarik gabekoak izango dira, bai
|
pertsonetan
bai ekosistemetan.
|
|
|
Espainian, 10 langiletik 4k ez dute lana ahazten oporretan, egoera horrek arazo ugari sor baititzake, bai
|
pertsonei
bai enpresei
|
|
|
Mapak ezin dira lurrundu...
|
Pertsonak
bai. Txerriak ere bai.
|
|
2020
|
|
|
lasaitasuna eta lasaitasuna, betiere aurrean dugun arazoaren larritasunaren barruan. Gomendio horien guztien jarraipenari esker, bai diabetesa duten
|
pertsonek
bai herritarrek, oro har, COVID katearen pandemia globala gainditzea lortuko dute.
|
|
|
Gaur egun, betiko Europan, inor gutxiren bizitzari ematen diote zentzua Jainkoak, Iraultzak edota Aberriak, ez duzu idolo horien alde odola emateko gertu legokeen talde zabalik aurkituko.
|
Pertsonen alde
bai apika, seme alaben alde. Aitzitik, milaka lagun musulman topa ditzakezu orain bizia Egiaren alde emateko gertu.
|
|
2021
|
|
|
Tramuz, lupin edo lupinua hazi oleaginoso bat da, hau da, olioa ateratzeko lekale bat. Mediterraneoko inguruetan landatzen da, nutrizio aldetik oso profil interesgarria du eta elikagaia da bai
|
pertsonentzat
bai animalientzat. Hona hemen haien ezaugarri nagusiak, osasunari dakarzkion onurak eta nola txertatu gure eguneroko dietan.
|
|
|
Erabiltzen dugun metodologia" haur filosofia" deitzen da; hiru urtetik aurrera mugarik gabe egiten den filosofia ulertzeko modu bat. Filosofia egitea da gehiago filosofia ikastea baino; eta bai, guk sinisten dugu horrek badaukala eragin positibo bat bai
|
pertsonengan
bai gizartearengan. Zenbat eta pertsona gehiagok izan pentsamendu konplexua eta elkarrizketarako gaitasuna, horrek eragin positiboa du bai norberarengan, norberaren erabakiak hartzeko momentuan, hausnartzeko unean, bai gizartearengan[.].
|
|
|
B. Hildakoa,
|
pertsona
bai, baina gaizkile hutsa zen, eta istorio honetako guztiak daude horretan ados. Inongo lagunik ez zeukan tipo ankerra eta zikoitza zelako.
|
|
2022
|
|
|
Horrekin lotuta, esan genuen ikerketa bat egin behar zela jakiteko jendeak naturari zer balio ematen dion eta nondik datorren balioa ez ematea. Txosten horretan esaten zen hori zegoela
|
pertsonok
bai indibidualki eta bai kolektiboki dauzkagun jokabideen atzean: naturaren gaineko begirada.
|
|
|
Bidearen zoruan kaskailua jarriko da.
|
Pertsonak
bai, baina animaliak ez sartzeko pasabidea jarriko da ere. Bidea pintura berdearekin eta proiektuaren irudia duten balizekin seinaleztatuko dute.
|
|
|
izurriak, gripea, hiesa, kolera. Pandemia horiek, bere eragina izan zuten bai
|
pertsonengan
bai gizartearen antolamenduan. Historiaren garapenean eragin erabakigarriak izan dituzte.
|
|
2023
|
|
|
© ACNUR/ Karen Minasyan Zer ari da egiten ACNUR larrialdi berri honen aurrean? ACNUR, bere bazkideekin eta NBEko gainerako agentziekin batera, tokian bertan zabaldu da, premia humanitarioak identifikatzeko, bai inguruan dauden
|
pertsonenak
bai lekuz aldatzen direnenak. Armeniara iritsi berriak direnen lehentasunezko beharren artean daude elikagaiak, babeslekua, arropa eta botikak.
|
|
|
Edan ondoren gidatzeagatik urtero hiltzen diren milaka
|
pertsonei
bai.
|