|
2003
|
|
|
–Buru sortzaileak salbuespena diren aparteko
|
pertsonekin
erlazionatzen ditugu, jakintsu etajenioekin. Baina gizaki oro, bere erara, bakoitzak toki desberdin batetik esperimentatzen du bizitzaeta, horren ondorioz, bere esperientziak ideietan formulatu eta besteei pasatzerik badu, badauka besteei eman diezaiekeen zerbait.
|
|
2006
|
|
|
Orobat gerta daiteke familiako gatazkak haurrei bizi diren gizartearen partaideizaten eta beste
|
pertsonekin
erlazionatzen irakasteko gurasoen gaitasuna gutxitzea, bi arrazoi direla bide: gurasoen arteko hezkuntza irizpide desberdinen erruz, edobietariko batek seme alabak era desberdinean heziko dituelako bikotekidea aurreanbadago edo ez badago.
|
|
2007
|
|
|
pertsonak usteak, emozioaketa antzeko gertakari psikologikoak dituzten izakiakdirela jakitearekin erlazionatutako guztia. Ezagutza morala, berriz, arau moralekin erlazionatutako ezagutza da.Pertsonen eskubideetan eta ongizatean oinarrituta daudearau horiek, eta
|
pertsonen artean
erlazionatzeko moduaezartzen dute. Azkenik, Turiel ek honela definitu zuenezagutza sozietala:
|
|
|
Kapituluan zehar ikus dugu eskola lagungarria dela, besteak beste, gizarte ezagutzagaratzeko. Bertan haurrek senitartekoak ez diren
|
pertsonekin
erlazionatzen ikastendute, bai eta ezagutu beren burua, beste pertsonak, erakundeak, kulturak, herriaketa, oro har, gizartea. Hala, eskolek kontu handiz ibili behar dute irakastendutenarekin, eta saiatu behar dute beren ardurapean dauden haurrek aurreiritziak, estereotipoak eta antzeko gizarte ezagutzak gara ez ditzaten.
|
|
|
7 urterekin, bi
|
pertsona
erlazionatzen dituen egitura hierarkikoaren ulermena garatzen da. Horri esker, haurrak rol politikoa ulertzen hasten dira, etaagintzearekin zerikusia duen guztiarekin erlazionatzen dute.
|
|
2008
|
|
|
Internetek, hau da sareen Sareak, bizitza aldatu digu: lan egiteko modua, negozioak egiteko modua,
|
pertsonekin
erlazionatzeko modua, zerbitzuak jasotzeko modua, informazioa jasotzeko modua... Internetekin batera beste kontzeptu berri bat ere sortu zen" errealitate birtuala", gure ordenagailuaren bidez iristen zaigun beste espazio bat.
|
|
2009
|
|
|
Andrea oso iritzi desberdinak sortzen dituzten
|
pertsonekin
erlazionatzen da. Hortaz, publikoari duda moral handiak sortarazten dizkie, adierazi du Michael Fassberder aktoreak gaurko prentsaurrekoan.
|
|
2010
|
|
|
Izan ere, gizabanakoak bere arreta gertaeraren eduki garrantzitsuenetara zuzentzeko joera du. Gainera, eduki guztiek balio ezberdina dutenez, era berean, gertakizunaren edukien artean ekintzak,
|
pertsonekin
erlazionaturiko alderdiak eta gertakizunaren detaileak edo xehetasunak ezberdindu behar dira. Modu horretan, zer gertatu den, gertakizunean parte hartu duten pertsonen ezaugarriak eta gertaeraren detaile zehatzak ezagutu daitezke, hauek guztiak lekukoen testigantzarako eduki garrantzitsuak direlarik.
|
|
|
Oro har, alde batetik, informazio nagusi gehiago gogoratu zen periferikoa baino (29,47 vs 0,51); oso informazio periferiko gutxi gogoratu zen, oroimen libreko probetan espero daitekeen bezala. Bestalde, ekintzekin erlazionatutako unitate gehiago gogoratu ziren
|
pertsonekin
erlazionaturikoak baino (17,41 vs 6,97; p < 0,001), baita pertsonekin erlazionaturiko informazio gehiago detaileekin loturikoa baino (6,97 vs 5,60; p= 0,004).
|
|
|
Oro har, alde batetik, informazio nagusi gehiago gogoratu zen periferikoa baino (29,47 vs 0,51); oso informazio periferiko gutxi gogoratu zen, oroimen libreko probetan espero daitekeen bezala. Bestalde, ekintzekin erlazionatutako unitate gehiago gogoratu ziren pertsonekin erlazionaturikoak baino (17,41 vs 6,97; p < 0,001), baita
|
pertsonekin
erlazionaturiko informazio gehiago detaileekin loturikoa baino (6,97 vs 5,60; p= 0,004).
|
|
|
Horrela, gazteek zaharrek baino informazio nagusi gehiago gogoratu zuten (35,6 vs 23,34; p < 0,001) baina informazio periferikoari dagokionez ez zen ezberdintasunik behatu (0,53 eta 0,50). Bestalde, informazio nagusiaren kasuan ekintza gehiago gogoratu ziren pertsonekin loturiko edukiak baino (17,4 vs 6,88; p < 0,001) baita
|
pertsonekin
erlazionaturiko eduki gehiago detaile nagusiak baino (6,88 vs 5,18; p < 0,001). Aldiz, informazio periferikoaren kasuan, detaile gehiago gogoratu ziren ekintza edo pertsonen ezaugarriak baino (0,42 vs 0,02 eta 0,08; p < 0,001).
|
|
|
Litekeena da proba honek informazioa berreskuratzeko norberak abiatu beharreko estrategien erabilera eskatzea, eta horren ondorioz gazteen eta zaharren arteko ezberdintasunak areagotzea (Perlmutter, 1979; Yarmey, 1984). Bestalde, gogoratutako informazio nagusiaren erdia baino gehiago ekintzak izan ziren; ondoren,
|
pertsonekin
erlazionaturiko ezaugarriak, eta, azkenik, detaileak gogoratu ziren. Ekintza nagusiek beste eduki batzuek baino arreta handiagoa jasotzen dutela behatu izan da (Yuille eta Tollestrup, 1992) eta, ondorioz, lekukoen kontakizunak neurri handi batean ekintzetan oinarritzen direla (Fisher eta haren laguntzaileak, 1987; Woolnough eta MacLeod, 2001).
|
|
|
Gazteek eta zaharrek oroimena modu ezberdinean banatu zutela azpimarratu behar da. Zaharrek oroimena ekintzetan oinarritu zuten gazteek baino neurri handiagoan, baina
|
pertsonekin
erlazionaturiko ezaugarri gutxiago gogoratuz. Emaitza hau zaharren arreta baliabide eskasagoaren ondorio izan liteke (Light eta Anderson, 1983; Pansky et al., 2009).
|
|
|
Hala ere, gazteek zaharrek baino akats gehiago izan zituzten, ziur aski informazio gehiago gogoratu izanaren ondorioz. Gainera, oroimenaren banaketaren azterketak erakutsi zuenez, parte hartzaileek gertakizunaren oroimena gehienbat ekintzetan eta neurri txikiagoan
|
pertsonekin
erlazionaturiko ezaugarrietan eta detaileetan oinarritu zuten, eta eredu hori pertsona zaharren artean gazteen artean baino nabariagoa izan zen. Hala ere, esperimentu honetan parte hartu zuten pertsonek unibertsitate mailako ikasketak zituztenez, ikerketa gehiago egin lirateke emaitza hauek beste populazio batzuetara orokortu daitezkeenetz jakin ahal izateko.
|
|
2013
|
|
|
Ondorioz, ez dute erronkei aurre egiteko beharrezkoa den autokonfiantzarik eta segurtasunik eta mesfidantzan oinarritutako erlazioak garatzeko joera izaten dute. Helduarora iristen direnean, ez dute ezer onik espero izaten harremanetatik, eta ez dakite beste
|
pertsonekin
erlazionatzen. Hala, harremanak ekiditen saiatzen dira (Shaffer, 2002).
|
|
|
Ardura nagusia izango du. Taldekideen lana koordinatzeaz gain, taldekoak ez diren
|
pertsonekin
erlazionatzeko ardura ere berak du.
|
|
2014
|
|
|
Abertzale atipikoa benetan, bera barik Euskadik patriota handia galdu du. Berezia era guztietako
|
pertsonekin
erlazionatzeko zuen moduan: berdin zion atzerriko agintari gorenak baziren, musika edo historiari buruzko iruzkin jakintsuak egiten zizkien; edo La Casillako dantzaldietan zituen lagunak, zeinekin pasodoble batzuk dantzatzera animatzen zen; edo, munduaz eta zeruaz hitz egiteko bisitatu ohi zituen mojak; edo txikiteoan aurkitzen zuen edozein herritar bazen; denekin zuen konektatzeko modua, guztien... Berezia beti lan egiteko orduan:
|
|
|
Haurrek igortzen dituzten lehen soinuak testuinguruaren menpe daude. Hirutik hogeita hiru astera arteko zortzi umerekin egindako luzerako ikerketa batean, Legerstee k (1991) aurkitu zuen soinu melodikoak amek beren seme alabekin hitz egiten dutenean gertatzen direla normalean; bestalde, ondorioztatu zuen bokalsoinuak ohikoagoak direla edozein heldutan, eta soinu emozionalak gehiago agertzen direla haurrak
|
pertsonekin
erlazionatzen diren testuinguruetan, objektu bizigabeekin baino (panpina batekin, adibidez).
|
|
|
Oharra: ez dira hemen sartu behar nerabezaroko azken urteetako gizabanakoak 12 urteko
|
pertsonekin
erlazionatzen direnak.
|
|
|
Gure kokalekutik hurbil dauden
|
pertsonekin
erlazionatzeko aplikazioak
|
|
|
Kilometroak ekimenak zeharo batzen ditu ezaugarri horiek guztiak, eta horregatik ari da Goienetxea Fundazioa Kilometroak jaiaren antolakuntzan laguntzen, izan ere, fundazioaren helburua pertsonak hauek beren interes eta laguntza beharraren arabera gizarteari ekarpenak egitea da. Gainerako
|
pertsonekin
erlazionatzea eta pertsonak laguntzea da xedea, elkarlana sustatzen eta sare berria sortzen; laguntza jasotzeaz gain, laguntza ematea du helburu.
|
|
2016
|
|
|
7 Pertsonekin lortutako emaitzak. Zer emaitza izan dituen edo zer lortu duen erakundeak hura osatzen duten
|
pertsonekin
erlazionatutako esparruetan.
|
|
|
Afektibitatea gainerako izaki bizidunengandik bereizten gaituen funtsezko giza ezaugarria da, eta inguruneko
|
pertsonekin
erlazionatzeko premiarekin lotuta dago. Afektibitatea gizakion ekintza guztietan dago, eta helburu hauek ditu:
|
|
|
Haurtxoa jaio eta berehala hasten da inguruko
|
pertsonekin
erlazionatzen, jaiotzen denean besteen laguntzarik gabe aurrera egitea ezinezkoa zaiolako, hau da, haurtxoa genetikoki programatuta dago inguruneko pertsonekin afektiboki lotzeko. Prozesu horretan, lagungarriak dira haurtxoak dituen ezaugarri guztiak:
|
|
|
|
Pertsonekin
erlazionatzea kostatzen zait, baina gustatuko litzaidake.
|
|
2018
|
|
|
Maitasunarekin eta gizartean parte hartzearekin zerikusia dutenak:
|
pertsonekin
erlazionatu, lagunak izan, maitasuna eman eta eskuratu, talde baten parte izan, etab.
|
|
2023
|
|
|
Motor memoriek ez dute zahartzearekin ikasteko joera handirik. Aldiz, adierazpen memoriak finkatzea, objektuak, egoerak, lekuak eta
|
pertsonak
erlazionatzea, zahartzearen eraginpean geratzen dira, eta hor funtsezkoa da hipokanpoa. Zein da garunaren zati horren funtzio zehatza?
|