|
2000
|
|
|
Ondorioz, bere arrantzaleena berdintsua izango da, okerragoa ere izan litekeelarik. Eragin handia izango luke horrek guztiak euskal ekonomian, zeharka 25.000 pertsonari ematen
|
baitio
ogibidea arrantzak.
|
|
|
...ren eta Elektronikaren sektoreak 52.800 milioi dolarreko (ia 8 bilioi eta erdi pezeta, 335.000 milioi libera inguru) merkataritza elektronikoa sortu zuen 1999an, eta kopuru hori 410.000 milioi dolarrekoa izango omen da 2003an, hots, 2003 urteari begira aurreikusten den guztizko kopuruaren %37 Interneten ardatz nagusi den informatikaren sektorea da guztietan erasokorrena, bere negozioari aplikatzen
|
baitio
. Dell Computer, Cisco Systems eta Intel en artean egunero 100dik gora milioi dolar saltzen dute Interneten.
|
|
|
Iberdrolak Interneten behar duen erreferentzia bazkide behar du izan Kristinak. Eta bazkide hitza azpimarratzen du, ez du hornitzaile esaten, Kristinak sareen sarean bidaiatzeko urrats guztietan lagundu nahi
|
baitio
bezeroari. Proxicom enpresako presidentearen arabera, egin beharreko urratsetan aholkuak emango zaizkio enpresari, sistema garatu egingo da eta ondoren inplementatuko da; ez da soilik web orri baten kontua, lagundu egingo zaie bezeroei barne egoerara moldatzen, eta hala behar badu, Interneten negozioak egiteak sortzen dituen liskarren aurrean soluzioa eskainiko die
|
|
|
Lan oparoa egin zuenez, ilustrazioak ere baditu. Hala ere, ikerketa bat egin litzateke gehiago jakiteko, gizon bakar batek ezin
|
baitio
hainbeste enkarguri aurre egin. Urrabietaren goreslea den Jorge Oteizak dioenez," nahiz eta Vierge sinatu, jende mordoa zeukan berarentzat lanean".
|
|
|
Donaixtiko Kolegioa berria da, ikasturte honetan, hain zuzen ere, ekin
|
baitio
bideari. Hemeretzi ikasle ditu, denak seigarren mailan, eta zortzi irakaslek ematen dizkiete eskolak.
|
|
|
" Ez daukanak ezin dezake eman", salbuespen bakarra lotsa da: lotsarik ez duenak bakarrik ematen
|
baitio
besteari lotsa. Eskolak ezin du irakurzaletasuna eta haur literaturarekiko maitasunik eskaini, irakasleek maitasun hori ez badute.
|
|
|
" ehun eta hirurogeitik gora foliotako oihal zuria, zeinetan hiru hari ezberdin eta orratz bakarra idazluma baliatuz, ikutu sentimentalez hornituriko brodatu errealista burutu duen." (Egunkaria I) Itziar Belaunderen aburuz, bestalde, une batean bat egiten duten bi hari besterik ez daude: batetik, Mariok bere sexualitatearekin duen arazoa planteatzen zaigu, hemen bertan sartuko luke Afrikarekin duen harremana, honek lagunduko
|
baitio
bere arazoa gainditzen; beste aldetik, poliziarengandik ihesi dabilen Keparen istorioa genuke. Arestian esan bezala, Kepa eta Marioren harremanarekin aurreko bi planoak uztartzea lortzen da.
|
|
|
Azaleko aipamen batzuk besterik ez dira egiten. Hortaz, Karmen da eleberri honetako pertsonaia biribil bakarra, semearen atxiloketak barne ezinegona sortaraziko
|
baitio
.
|
|
|
Oro har, ipuin hauetan lehenengo pertsonako narratzaile orojakilea dugu. Baina, narratzaile hau batzuetan autodiegetikoa da, eta besteetan homodiegetikoa, beste pertsonaia batzuen gertaerak azaltzeari ekiten
|
baitio
. Gainera, kasu guztietan ipuineko pertsonaia batek ematen digu istorioaren berri.
|
|
|
Eleberri honetan ere, Edorta Jimenezek bere estilo aberats eta biziari eutsi dio, baita bizkaieraren kutsuari ere. Aitzitik, eleberri honetan aurrekoetan baino deskribapen gehiago tartekatuko ditu, garai hartako ohituren berri emateari berebiziko garrantzia eman
|
baitio
. Lutxo Egiak adierazi zuen bezala," Baleen berbaroa izugarri ondo girotutako eta euskara ederrez idatzitako eleberria da." (Deia)
|
|
|
France 3k, beste hedabideen antzera, bertako estazio berri horiei esker, bere interes ekonomikoak zerbitzatzen ditu lehendabizi. Bertako eta mugaz gaindiko gune horiek eskuratzea, lotura berrien ezarketa etasare berrien sortzearen bidez ez
|
baitio
ekimen filantropikoari erantzuten.
|
|
|
Frantziako kasua alde batera utzi dugu, ikusi dugunez Hegoaldeko prentsak osoarreta gutxi jartzen
|
baitio
herrialde horri, euskarazko egunkariak izan ezik. Frantziarekin zerikusia duten artikuluak argitaratzen direnean, ez da ukitzen Euskal Herriarekinduen lotura.
|
|
|
Legeak arlo honi dagokionean duen zehaztapen maila handia da, besteak beste, dekretu horrekekarpen finantzario horren zenbait alderdi eta xehetasun finkatu behar dituela
|
baitio
: kuoten kontabilizazio irizpideak, difusio eskubideen erosketan erabili beharreko partea...
|
|
|
Honekin ez diot Monzon-i arrazoirik kendu nahi, zerbaitek ekartzekotan, borrokak ekarriko
|
baitio
herri honi askatasuna; eta, borrokatzeko, utopikoa izanbehar du pertsonak. Alternatiba politiko bat bideratzeko orduan, ordea, ez da nahikoa mundu hobea nahi dugula esatea7 Politika, ekimen hori epe eta marko mugatubatean egin ahal izateko formula azaltzean datza.
|
|
|
Esaldi guztiak Bermeoko barietatearenemakume baten ahotsari dagozkio. Esaldiaren fokoa, zeinen egonguneak intonazioaribiziki eragiten
|
baitio
(Hernaez 1997, Gaminde, 1997), posible diren egongune guztietan dago kokatuta.
|
|
|
Salaburuk zioen Unibertsitatean bezala Euskaltzaindian ere, hautuakoro politika aintzat hartuz behar direla egin; Irigoien-ek aldiz politikaren gainetikparatu zuen egia, Arregi-k bezala?, saia gaitezen apalki egiaren bila joateri??, Txillardegik bezala?, egiak izan behar du hautuaren gidaria??, oraindik itzali ezden tradizio filosofiko beneragarrienak bezala: honek agintzen duenez, izan ere, egiarenbila zinez dagienak zabaltzen
|
baitio
bidea askatasunari; iturri zahar horretan edan duur berria Joxe Antonio Artze poetak ere: –bihotz bihotzez, gogo gogoz eta indar guztiz, ibili zabiltzanean, joan zoazenean, argira zaramatzan, bizira daraman, egiarenbidean28?:
|
|
|
Zer gertatzen da batasun hori ez dagoenean? Bada, helburu bihurtzen dela, horretarako uniformea den hezkuntza nazionala ezartzen delarik, uniformizatzeak integrazioa errazten
|
baitio
Estatuari: –un estado más fuerte hace más uniforme al pueblo, y un pueblo más unido hace más fuerte aun al estado? 33.
|
|
|
Nahitaez, gai honek kulturaren maila politikora garamatza: kulturak iraun nahi badu, babes politikoaren beharrean aurkituko da nahitaez, babes politiko horrek, orokorrean kultur azpiegituraz gain, hezkuntza azpiegitura ziurtatuko
|
baitio
. Eta horixe da, hain zuzen, osatzen den katea:
|
|
|
bitxiak izango lirateke, inoiz kultura nazionalaren estatusa izango ez dutenak. Kultura nazionalaz kultura espainiarraz hitz egiteak komunitate nazionala espainiarra sortzeko modua ahalbideratzen du, kultura identitate horrek nazio espainiarraren definizioari sendotasuna ematen diolarik, kultur homogeneitateak, hizkuntzarekin gertatzen den bezala, Estatu espainiarrari identifikazio oinarri indartsua ematen
|
baitio
. Eskolan ezartzen den curriculum nazionalak, Gellner ek290 aipatzen duen kulturaren erabilpenaren aurrean jartzen gaitu, kultura hori, balizko kultura nazionala espainiarra omen dena, alegia unitate politikoaren sinbolotzat Estatu Nazio espainiarraren ikurtzat, hain zuzen hartua izango delarik.
|
|
|
Bere ustez mexikarren bat izango da, Kalifornian beste asko legez beharbada modu ilegalean bizi dena. Eta ez du ezagutu nahi ere, benetako gorrotoa
|
baitio
. Munduan maite duen bakarra bere ama da, CNN kateko aurkezleetako bat.
|
|
|
" Bada Aristotelesen erran ezagun bat, zeinak
|
baitio
: Amicus Plato, amicus Socrates, sed magis amica veritas:
|
|
|
—Ongi zagok behekoari jakinaraztea ezen begirunea eta errespetua zor diola goikoari —erran zion—, baina horrek ez ziok goikoari behekoak animaliak balira bezala tratatzeko eskubiderik emaiten, zeren eta goikoak ere bere errespetua zor
|
baitio
behekoari. Eta arrazoin da haren alde eta fabore jartzea, arrazoin duenean...
|
|
|
Eta arrazoin du. Eta, arrazoin horren frogatzeko, liburu bereko bertze erran batean oinarrituko naiz, zeinak
|
baitio
: " Gorputzeko humoreek, beren ohiko eta arauzko jin joanetan, nahigabean eta oharkabean gobernatzen dute gure borondatea; nahastuak zirkulatzen dutelarik, ezkutuan eta isil gordean, menean hartzen gaituzte, halako moldez, non gure egiteetan nabariro parte hartzen duten, guk haien berri ez dakigula".
|
|
|
Eta jan eta edan egin zuten, haragia eta arnoa, arnoa eta haragia. Eta nola haragiak haragiari egiten
|
baitio
dei eta nola, Axularren hitzetan, jan edanean igeri dabiltzanak erortzenago dira haragiaren bekatutan, pobre gosez direnak baino, hala, badirudi ezen handik bederatzi hilabeterat nehoiz baino haur gehiago bataiatu zituztela bai Urbiaingo elizan eta bai ingurukoetan ere.
|
|
|
Osabaren pena handia izan zen, eta enea ez tipiagoa, zeren Italiarat eginikako bidaiaren ondotik ezin maiteago bihurtu baitzitzaidan txakur hura, leiala eta fidela zelako eta ezin maitagarriagoa, munduan ezagutu ditudan hainbat eta hainbat gizon baino hagitzez ere maitagarriagoa. Baina, nola osabak ohitura hura baitzuen, bere txakurra edukitzekoa, eta nola erran zaharrak
|
baitio
hilak lurperat, biziak aserat, handik hiruzpalau egunera izan genuen etxean orkume berria: mastin arrazakoa zen eta zuri zuria.
|
|
|
Edo, ez ote duzu pentsatu zer gertatuko litzatekeen, baldin zure nagusia akort ez balego eta iraintzat hartuko balu zure asmo ona, hain gai minberan...? Gisa horretan, bertzalde, erran zaharrak ez bezala, zeinak
|
baitio
: " Lan lasterra, lan alferra", sosegu onean egonik hobeki deliberatu ahal izanen duzue deliberatu beharreko guztia, baita behatzaren mutilatzeko prest dagokeen gizonaren auzia ere... zeren indiarrek arima izan baitezakete, bai, baina ez balute bezala bizi dira:
|
|
|
Ordea, ez ote dakigu biok ezen Axularrek ongi baino hobeki frogatu zigula bere Gero hartan ezen euskara latina, frantsesa, gaztelania edo bertze erdara eta hizkuntza bezain urrun irits zitekeela... eta arrazoin zuela, halatan, noiz eta erran baitzuen ezen euskaldunona zela falta, ez euskararena? Edo, Graciánek dioen bezalakoak ote gara, noiz eta
|
baitio
El criticón en: Verás hombres más cortos que los mismos navarros, corpulentos sin astucia,(...) en el cuerpo gigantes, en el alma enanos?
|
|
|
Eta Jainkoari eskerrak emanez hil na hi nuke, ez bertze munduaren izenean, baina honen izenean. Eta, aintzakotzat harturik Publilio Siriarraren errana, zeinak
|
baitio
: Bene vixit is qui potuit cum voluit mori, gure arbaso jaun Esteban Etxegoienen eredurat hil nahi nuke, eta osaba Joanikot eta Maddalenen eredurat, zeren zinez izan baitaiteke uros nahi duenean hiltzen dena, eta zeren hagitzez hobea izan daitekeen mementu jakin batean pozoinaren hartzea bizitza osoa pozointzerat uztea baino.
|
|
|
Zeren, lehengoan ere, gorputzaldi ezin gaitzago batekin jaiki bainintzen —eta nola oroitu nintzen Quevedoren hendekasilabiko hartaz!, zeinak
|
baitio
: Soy un Fue, un Será y un Es cansado—, deusetarako gogorik gabe; eguraldia ere halakoa zegoen, gris bustia, eta hark ere ez zidan deusetan laguntzen; eguerdian, haatik, eguraldia altxatzen hasi zen eta, hala, aulkia hartu eta etxe aitzinean paratu nintzen, eguzkitarat, musker bat bezala, laxo, zabal eta ez antsia...
|
|
|
Eta batzuetan kanpoko hotsak aditzen nituen, soldaduen arteko konbertsazione urrunak edo haien oihuak eta kantak... eta gau haietarik batean soldaduetarik bati, geroztik buruan grabaturik geratu zitzaidàn kanta hura aditu nion, zeinak
|
baitio
: A la guerra me lleva mi necesidad;/ si tuviera dineros, no fuera en verdad, 29 eta segidan pentsatu nuen ezen bi hegazti jo nitzakeela harrikada batez baldin dirurik banu, zeren diruaren truke eskuetara bainezakeen nik neure libertatea, eta zeren soldadua ere, bere aldetik, gerrara joatetik libra baitzitekeen, ene dirua bereganatuz gero.
|
|
|
Izan ere, liburuaren bertze parte batean aipatu dizut, hitzen erabilpenaz ari nin tzaizula eta sagar hitzaz zehazki, ezen bakoitza bere sagarrak bizi duela, zeren eta bat bederak bere gisarat eta bere molderat ulertzen baititu hitzak, eta bat bederak bere kutsua emaiten
|
baitio
nola honako hitz honi hala harakoari, halako moldez, non berdinzki erran baitezakegu, honelatan, ezen, nola bakoitza bere sagarrak bizi duen, bere paradisuak ere bizi duela.
|
|
|
Ordea, nork daki zein izan zen paradisuko lengoaia? Zeren honako honek
|
baitio
ezen hebraitarrena izan zela, horrako horrek grekoa, eta harako hark euskara. Handik harat, haatik, eta paradisuko hizkuntzatik eta Babelgo historietarik harat, anitzetan erran izan dizut ezen izen emaite hori, ene idurikotz, lehen gizonen arteko abenikoa eta egokitzapena izan zela, tokian tokikoa, zeren eta mintzaira guztiak baitira, oro har, diferent.
|
|
|
Eta, nola afaria ohiz kanpokoa izanen den, zeren halaxe saritu nahi baititu hire aitak gonbidatuak hain egun seinalatuan, ohiz kanpoko zerbait egin behar diagu guk ere... gonbidatuei saria lehenbailehen egotzaraziz, konparazione, berdin zait goitik edo behetik —eta, azken hitzak hatzaren bi keinuekin laguntzen zituela, batean ahorat zeramala eta bertzean uzkirat, eratxiki zuen—: Eta ni baino areago... eta hire anaia baino areago, zeren, oker ez banago, Mattinek errezitatu behar
|
baitio
dukeari, afal aitzinean, oda itsusi hori, hi izan haiteke, Joanes, festako protagonista...
|
|
|
Eta ikusi nuen ezen munduan ez dagoela beldurra eta izuikara baino gaitz kutsakorragorik, ezta hain denbora laburrean hainbertze handitu eta gizen daitekeenik ere. Bada, honen alderakotzat, erran komun bat, zeinak
|
baitio
: " Beldurra bera zaldi".
|
|
|
Zeren eta, bertzenaz, amoriozko ezkontzetan ere egun batekoa izan ohi baita amorioa, edo egun gutikoa: izan ere, noiz eta ezkontzaren inguruko berritasunak berri izaiteari uzten
|
baitio
, galtzen da liluramendua eta gibeletik dator ohitura eta ohituraren ohitura, zeina baita amorioarentzat, nola lehortea zuhaitzarentzat.
|
|
|
Ez uste, hala ere, hain aise aterako zarenik. Sarasak orpoz orpo segitzen
|
baitio
gibelera uzten duzun bare arrastoari...
|
|
|
Galderaren desegokitasuna gorabehera, nik Rubenen lanbidea ezagutu ahal izan dut, baina ez haren iritzia, izan ere hura lotsagorritu eta doi doian entzuteko moduan eran  tzun
|
baitio
:
|
|
|
Baina Adela eta Esther dutxatu, apaindu eta behera jaitsi direnean (nik uste bezala, Adelak oraindik ez du apustua irabaztea lortu, zeren Estherrek behin eta berriro gogorarazi
|
baitio
San Frantziskotik gero eta hurbilago geundela eta, donuts ak alde batera utzirik, berealdiko afaria egiteko gutizia zuela haren kontura), gelaren eta komunaren bakardadean patxadaz berrirakurri dut Dabiden mezua: " Rakel, laztana.
|
|
|
Eta txokolatezko donuts ak zabaltzearekin batera, algaraka aitor  tu didate beren asmoan EEBBetan" turismo sexuala" egitea ere sartzen dela," Baina ordaindu gabea, noski, ze dolarra oso garesti dago". Zentzu horretan, ohartarazi didate ez harritzeko gelara gizonen bat ekartzen badute, ezta Dan bera bada ere, zeren, Estherrek geroxeago argitu didanez, Adelak apustu egin
|
baitio
, bidaiak irauten duen hilabetean zehar baietz Danekin oheratu. " Orain Times Square ra joango gara afaltzera eta gero pub en batera.
|
|
|
Ez da horretan agortu bizkaieraren emaitzarik, aurten ere, albo albotik egin
|
baitio
oles gure Frai Bartolomek Frai Mateo Zabala bere geroko hurbilaren idazlekideari. Azken horren testuak ere, eskuragai eta irakurgarri, Aita Villasanteren babespean.
|
|
|
Ikusi duzuen moduan, Lizardiren poema irauli egiten du Arestik, eta ez nagusiki ruralismoa gaindituz zuhaitza Zorrotzako portura ekartzen duelako; hori, garrantzitsua izanagatik, bigarren mailan ezarriko nuke nik. Poema bietan metafora zuhaitza da, baina Arestiren begiak ez du naturan pozgarri, gizakiari erreparatzen
|
baitio
lehenik, horixe da batetik bestera dagoen koska ikaragarria. Lizardiren poeman" aizkora ankerrak" bota du zuhaitza; itzaina keinu tragiko bat diseinatzeko baliabidea besterik ez da; lana bazegoen, langilerik ez.
|
|
|
Hasperen hori posea da, lantu artifiziala, sentimendua zinezkoa izan litekeen arren. Poesiaren gehiegiak, izan ere, kalte egiten
|
baitio
poesiari, eta poema hau negartia da, malkoa ezkutatzen du desmasiak. Poeta lanbidea ikasten ari da, 1925ekoa zen poema.
|
|
|
Laburbilduz, orain arte honako argudio hauek garatu ditugu: ...potik inork bere ikuskera partikularra inposatu behar ez dielarik; 2) hemendik ondorioztatzen da estatuak politika antiperfekzionista bat jarraitu behar duela, politika mota hori bermatzeko bizimodu onen aniztasunaren aurrean neutraltasunez jokatu behar duelarik; 3) gizabanakoa benetan autodetermina dadin, berau inguratzen dueneko ingurune kulturala babestu beharra dago, ingurune horrek eskaintzen
|
baitio
, hein handi batean, desiragarri eta gaitzesgarri diren bizimodu onen ikuskera.
|
|
|
hari ez
|
baitio
haize laranjak beldurrik ematen.
|
|
2001
|
|
|
Guk 90 mahats hektarea ditugu, eta beti izan dugu kontu handia herbizidak ez erabiltzeko. Mahastiaren arazo handienetakoa belarra haztea da, belarrak indarra kentzen
|
baitio
. Belarra betidanik aitzurrarekin edo traktoreekin kendu izan da.
|
|
|
Ezker hori badago, gertatzen dena da eta lehenago Iñakik esan du, beste politika horrekin askotan ezkerrekoak ere bata bestearen aurka gabiltzala. Hori gainditu beharreko gauza da, horrek izugarrizko kaltea egiten
|
baitio
ezkerrari herri honetan.
|
|
|
Artea desmaterializatzen ari omen da. Objektu fisikoak gero eta garrantzia gutxiago du, ideiak jan
|
baitio
apurka garrantzi hori. Eta, hala ere, ez da hainbeste denbora eskultoreek estatua hutsak besterik egiten ez zituztenetik.
|
|
|
Protagonistari alferrikakoa izango zaio sexu harreman desiozkoez(" garbitu gabe nago oraindik" baieztapenenak kontrapuntu sarkastikoa ematen diotenez) galdutako emaztearen" jabegoa" berreskuratzen saiatzea. Berdin generrake Bioleta gaztearekin, sexu fantasia guztien batura kontsidera daitekeenarekin dituen sexu harremanez, hauetan, bere griñak asetzeaz gain oraindik" gauza" dela frogatzen
|
baitio
bere buruari. Telefono kabinako eszenan azaltzen den" Macho de Guerlain" (132) iragarkiak, ongi baino hobeki irudikatzen digu protagonistaren ustezko errealitatea.
|
|
|
Protagonistari alferrikakoa izango zaio sexu harreman desiozkoez galdutako emaztearen" jabegoa" berreskuratzen saiatzea. Berdin generrake Bioleta gaztearekin, sexu fantasia guztien batura kontsidera daitekeenarekin, dituen sexu harremanez, hauetan, bere grinak asetzeaz gain oraindik" gauza" dela frogatzen
|
baitio
bere buruari. Telefonokabinako eszenan azaltzen den" Macho de Guerlain" iragarkiak, ongi baino hobeki irudikatzen digu protagonistaren ustezko errealitatea.
|
|
|
Hasieratik adierazten da Eugeniak istorioan izango duen patua, bere izenak, segituan, Eugénie izeneko Landetako jatetxe on bat baitakarkio burura protagonistari (79). Ongi jaten den jatetxe= Eugenia honek, gainera, melankoliko jartzen du protagonista hasieratik, Donostiako Victoria Eugenia gogorarazten
|
baitio
(79). Beraz, hortxe daukagu Juan Martin, oraindik galdu ez duen Eugenia horren aurrean melankoliko, triste.
|
|
|
Gauzak horrela, nobela hau bizitzari aurre egin ezin dion eta literaturan babesten den protagonistaren obsesioen disekzio gisara uler daitekeen moduan, era berean, bere izakera euskaldunak baldintzatzen duen protagonistaren patuaren azterketa gisara ere uler daiteke. Victoriak ongi intuitzen duen bezala, paisaiaren ikusmenak Juan Martinen melankolia elikatu egiten du (193) eta, hori onartuz, etxe aurrean ikusten duen Victoria Eugenia teatroak horixe egingo
|
baitio
: melankolia asetu, izan ezin zenaren oroimenaz sufritzen jarraitu ahal izateko.
|
|
|
Hala ere, argi dago," dibertitu" hitzaren adiera arrunta beste bat dela, ongi pasatzeak gaur egungo kultura hedonista honetan gozatzeko ahal den esfortzu txikiena egitea eskatzen
|
baitio
gizabanakoari. Aisialdian ongi pasatzera" kondenatuta" gaudenez, kultura modernoan guztiz beharrezkotzat jotzen zen irakurketa bera gaur egun" sufrimenduz" beteriko ekintza sublime kontsideratzen da.
|
|
|
Joera hori aztertu genuen" Ainhoa" poemaz mintzatu ginenean, baina badira adibide gehiago Etiopian. Adibidez," Itsasoa baita basamortuaren beste izena" non ahapaldi batek, poema osoa hemen ez jartzearren, honela
|
baitio
.
|
|
|
Seguru aski, arauz kanpo dabil, CONSUMERi ez
|
baitio
frogatu produktua ontziratu zenik araua indarrean sartu aurretik.
|
|
|
artikuluak debekatu egiten
|
baitio
saltzaileari kontratua sinatu eta lehen hamar egunetan zehar inolako kopururik hartzea.
|
|
|
LOREk MIREN besarkatzen du ahal duen moduan, honen tripak ez
|
baitio
uzten. ANA artxibategian dabil paper batzuk begiratzen.
|
|
|
ikasleek ikas estrategiak gara ditzaten, autoikasketabultzatuz, aurrerapenaren kontrola eraman dezaten, beren gramatikapropioa sortuz, eta aldi berean, atazan zehar egindakoa errepasatuz.Horrela ohar daitezke zertarako egin dituzten jarduera guztiak eta eahasieran proposatutako helburua bete duten. Irakaslearentzako ere tresnaona da, aukera ematen
|
baitio
gaizki ulertuak argitzeko edo jardueraosagarriak proposatzeko, ikaslez ikasle.
|
|
|
Eta batzuetan, berataz maiteminduta dagoela dirudi.Aztertzekoa izango litzateke, halaber, bi gazte hauen arteko harremana, batabestearen ispilua izanik. Batak besteari ispiluarena egiten
|
baitio
.
|
|
|
dituensexu harremanez, hauetan, bere grinak asetzeaz gain oraindik, gauza? dela frogatzen
|
baitio
bere buruari. Telefono kabinako eszenan azaltzen den. Macho deGuerlain?
|
|
|
Zortea izan du dena den. Bere lagun horrek, Anartzek, ez dela joango esanez deitu
|
baitio
telefonoz. Lantegian egun gogorra izan dutela, arratsalde guztian burdinazko kaxak pulitzen jarduteaz gerria kristo bat egina duela, eta gainera leihotik begiratzean euri pittin bat hasi duela iruditu omen zaio.
|
|
|
Berez, burua enborrari lotzen zaion gorputz  zatiari deitzen diogu lepoa eta, jantzietan, zati hori inguratzen duen tela puskari. Zure amamak" sama" deituko lioke horri, berak bizkarrari deitzen
|
baitio
lepoa. Baina guk ez.
|
|
|
Oihal dendako mutil nagusiak ez du holako arazorik izan, buruari ondo eusteko moduko lepo luze eta sendoa eman
|
baitio
Ama Naturak. , zeren eta buru horrek, neurriz aspalditik geldi dagoela dirudien arren, edukiz gutxien uste denean egingo baitu eztanda.
|
|
|
Jakintzak erreka jo zuela aldarrikatu  zuen Brunetière k eta geroztik ere horrelako zerbait ematen dute aditzera zenbait albistarik. Gezurretan noski, zoroak berak igarriko
|
baitio
jakintza aurrera doala, onerako edo txarrerako.
|
|
|
Beraz, osasunak laguntzen ba, daust, lar luzatu barik burutu nai neuke lan ori". Eta ez du hitza jango, oker ez banabil, izan zezakeen kritikorik gogorrenak ere ez
|
baitio
langile denik ukatu. Hitz dotoreagoz, hobeki esan," prolifikotasuna" aitortu dio4.
|
|
|
Gureak, bestalde, traba latza ipini zion bere buruari antzinakoek hain gogoz eta debekurik gabe zerabilten amodioa baztertu zuenean bere kantutik. Ez zuen lohitu nahi eta ez da lohirik gabe egiazko giza maitasunik, gora  beharra eta lurrera nahiaren arteko tenkak ematen
|
baitio
, hain zuzen ere, bere izaera berezia.
|
|
|
Aipatu, aipatu izan dut, baina inoiz ere ez ikusi. Orobat gertatzen zitzaion ni baino askozaz ere jakintsuago zen Julien Vinson jaunari, honako hauxe
|
baitio
: " Je n, ai jamais pu trouver d, ex. de cette brochure, qui n, a pas été annoncée au Journal de la librairie, et qui n, est pas à la Bibliothèque Nationale".
|
|
|
12 Guipúzcoa, obra editada por la Caja de Ahorros Provincial de Guipúzcoa, Donostian argitara emana, 1968an, dirudienez, ez
|
baitio
ez non eta ez noiz atera zuten; noren  tzat argitara zuten ere ez dakigu ongi. Dena den, 219 or. dator pasarte hori (K.M.O.).
|
|
|
Tamala da, gainera, ergelkeria honek bere zutabe nagusia non eta Euskaldunon Egunkaria n izatea, horrexek eskaintzen
|
baitio
bere eguneroko gehigarrian, inolako galbaherik gabe, zabalbide gorena Mitxelenak salatzen zuen hiperbizkaiera horri.
|
|
|
Komunikaziorako ere ez du balio, ulertezina denez. Nafarroan, gainera, legitimitatearen arazoa jarri da mahai gainean," Ley Foral del Vascuence" delakoak 1.3 artikuluan zera
|
baitio
: " las variedades dialectales del vascuence en Navarra seran objeto de especial respeto y proteccion". Bide horretan deus ez egin izana aurpegiratzen dio Nafarroako Gobernuari Ignacio Aranaz jaunak (Diario de Noti cias, 2000.04.15).
|
|
|
Tesi honek sakon jotzen du hizkuntz politika, hedapena ukatzen
|
baitio
, legitimitatea. Guztientzako ez bada pribatua da aukera, norbanakoarena azken batean, eta hizkuntz politikak ez du zereginik.
|
|
|
– Amarekin da! Titia eman behar
|
baitio
! Badakizue, nini ttikiek tititik esnea edaten dute!
|
|
|
jugularra moztuta hil duk gure gizona –klase teoriko praktikoa emanez egongo balitz bezala, lepoko zauri izugarria erakutsi zidan hatz erakusleaz– Bitxiena zera duk, ebakia bera; edo beste modu batera esanda, ebaki sakon hori egiteko era: hiltzaileak behin eta berriz pasa
|
baitio
marraza zintzurretik. Zauria, beraz, ez duk garbia izan; ebaki askoren bitartez egindakoa baizik.
|
|
2002
|
|
|
" Administrazio publikoa herritarrek sostengatutako zerbitzua eta herritarrei zuzendutako zerbitzua da eta hau horrela, bere betebeharra da herritarren hizkuntza eskubideak bermatzeko beharrezkoak diren erraztasun eta bitartekoak jartzea. Beraz, Nafarroan bizi dugun egoera bidegabea eta baztertzailea izateaz gain, administrazio publikoaren oinarrizko betebeharrei iruzur egiten diena da", iritzi
|
baitio
Oinarriak ek.
|
|
|
Horregatik hartu nuen erabakia ez inongo ekitaldi ofizialetan parte hartzekoa. Jendeak bakoitzari pegatina bat jartzen
|
baitio
.
|
|
|
Artisau izateari utzi
|
baitio
diseinugileak, egun bere lana orokorragoa da.
|
|
|
Ezagunenen eta ohikoenen artean ondorengo hauek ditugu: artrosia, bi milioi pertsona baino gehiagok jasaten dutena eta kartilagoaren higaduragatik sortzen dena; artritis erreumatoidea, artikulazioak handitzea dakarrena, eta osteoporosia, gaitz honek bi milioi eta erdi pertsonari eragiten
|
baitio
eta gehienetan menopausia pasatu duten emakumeei.
|
|
|
Lehen kontsultatik uler daitekeenez, banketxeak akatsez kargatu ditu kontuan kuota, gastuak eta interesak, pentsio plana aurrez kitatuta zegoela
|
baitio
irakurleak.
|
|
|
Ikerkuntzari dagokionez, kontuan izan genuke ezen, hizkuntzarenerabilerari dagokionez, ezin dezakegula euskara maila zientifikoko aldizkarietakohizkuntza modura aurreikusi, gaztelaniak berak ere maila horri ezin
|
baitio
eutsiingelesaren indarrari. Beste kontu bat da, eguneroko lanean euskararen erabileralaborategiko ikertzaileen artean, oraindik eskasa dena, zaila delako lantoki horietaneuskaldunen kopuru egokia lortzea, erdaldunen artean murgilduta baitaude.
|
|
|
Geure planteamendua gaur egungo Euskal Autonomia Erkidegoko unibertsitate publikoan izandako esperientzian oinarriturik egiten dugunez, egoki deritzoguautonomia estatutuaren aipamenarekin hasteari, bertako letratik abiatuz argi baitago hezkuntza arloko eskuduntzak?, maila guztietan?, horrelaxe
|
baitio
testuak, erkidegoari dagozkiola. Baina gauza bat testuaren letra da, eta beste bat, egunerokoizatea eta egintzak.
|
|
|
Subjektuaren eta objektuaren banaketak, arrazionalismo burgesak, mundua, izadia eta gizabanakoa ikerketa eta interbentzio logiko zientifikorako, administrazio eta kontrol proiektu eta helburuetarako erabiltzea ahalbidetzen du. Norbanakoak berarekiko eta munduarekiko hasiko duen borrokaren lehen ondorioa atzeraezintasuna da, arrazionaltasun teleologikoari berariazkoa zaion dominazioak logika hedatzaile eta kuantitatibo bati bide ematen
|
baitio
.
|
|
|
Burkeren aurka, Terrore jakobinoaren aurka. Nazioa askatzailea da.85 Nazioa abstraktua da, baina baita zehatza ere; bertan onartu ohi baita jendea eta egunerokotasunari erantzuten
|
baitio
. Nazioak, noski, errealitate historikoak txikitu ditu, baina ez bere idealagatik, iraganagatik baizik.
|
|
|
Gizakien ahalmen esklusiboa izan ez arren, komunikazioa gizakiak bere harreman indibidualak zein kolektiboak garatzeko eta bideratzeko beharrezkoa duen tresna kognitiboa eta azaltzailea da. Kognitiboa, zeren mundua ulertzeko balio
|
baitio
. Azaltzailea, zeren ulertu duen munduari buruzko diskurtsoa eraikitzeko balio baitio.
|
|
|
Kognitiboa, zeren mundua ulertzeko balio baitio. Azaltzailea, zeren ulertu duen munduari buruzko diskurtsoa eraikitzeko balio
|
baitio
.
|
|
|
Erraz aurki daitezke horiek, baldin eta, esate baterako, egun bereko egunkari desberdinak konparatzen badira. Erraz hauteman daiteke ABCk eta Le Figaro-k mundua desberdin ikusten dutela, mundua desberdin kontatzen dutela (bakoitzak bere zilborrari begiratzen
|
baitio
). Eta ez bakarrik gai politiko korapilatsuetan.
|
|
|
Sentiberatasunaren haria ukituko ez balitz, emozio hori islatuko ez balitz, litzateke mezua komunikatu. Politikak bizi kalitatea hobetu dezake, giza sufrimendua gutxitu eta mundu hobea bultzatu; baina egindakoa modu sentikor batean azaltzen ez badu, alperrik hobetuko du gizartea, gizarteak berak ez
|
baitio
eskertuko.
|
|
|
Ulerkera eskematiko horretan, igorleak bidaltzen dion mezua hartu eta hartzaileak modu automatiko batean deskodifikatzen du seinalea; hots, igorlearen helburu semantikoa bere osotasunean antzematen duela ulertzen da. Baina, egia esan, makinek barik deskodifikazioa gizakiek egin behar dutenean, deskodifikazioa aktibitate osoa eta konplexua da, kodifikazio bera bezain garrantzitsua dena, hartzaileak berak ere zentzuaren konstrukzioari ekin behar
|
baitio
. Komunikazioan, hartzea ez da, inondik inora, zerbait pasiboa, onarpen hutsa; zerbait biziagoa da.
|
|
|
Hauek pizturik, semenez hanpatzen dira eta desio bortitzak tiratzen dionaren kontra jaurtitzeko gogoa sortzen da [semen ugariz hanpaturiko organoak mugitzen eta kinatzen dituztenak] eta gorputzak maitasunaren arimak zauritua duen beste hura bilatzen du. ...jo gaituen alderantz borbortzen da eta turrusta gorriak etsaia ere harrapatzen du, hurbil badago; honela, Venusen gezien kolpea hartzen duenak, dela geziok andre gorpuzkerako mutiko batek dela gorputz osotik amodioa darion emakumeak jaurti, zauritzen duen harenganantz tiratzen du eta harekin bat egiteko eta gorputzeko humorea haren gorputzean husteko irrikaz dago; desio mutuak atsegina iragartzen
|
baitio
.
|
|
|
Hala ere, badaude merkatuan ura aurrezten duten inodoroak, ebakuazio bakoitzean kontsumoa 20 litro baino gehiago murrizteko sistema berezia dutenak. Beste aholku erabilgarri bat da botila plastiko bat jartzea komun ontzi arruntaren barruan, harriz betetako litro eta erdi tamainakoa, horrek deskarga presioari eusten
|
baitio
. Beste aukera bat euri urak biltzea da.
|
|
|
Agian, lana utzi behar izan dute, edo beren ohiturak eta beren bizitzaren antolaketa aldatu, gaixoarekin gaixotasun gordinak izaten baitira, bai eta inguruan dituztenekin tiranikoak ere. Gure garaia bizitza luzeraren ametsa betetzen hasi da, baina askotan amesgaizto bihurtu da, bizi kantitatearen konkistari bizi kalitateak ez
|
baitio
laguntzen. Adineko asko izaki kuasibegetatiboak dira, mendekoak eta, zoritxarrez, zama bihurtzen direnak.
|
|
|
Suedia (108 istripu) eta Britainia Handia (istripu gutxien biltzen dituen herrialdea) (73 istripu) itxi dituzte. Kopuru horiek gorabehera, Espainiako ezbeharren estatistikak bilakaera positiboa izan du azken urteotan, lan istripu gehien erregistratzen ziren herrialdea izateari utzi
|
baitio
, Espainiako Lan Ministerioak atzo jakinarazi zuenez.
|
|
|
“Bide luze baten hasieran gaude”, dio Semfyc en txostenak. “Harrera fasean gaude, eta desengainu sentimenduak adierazten dizkie bai immigranteari, ez baititu betetzen bere oinarrizko itxaropenak, bai biztanleria hartzaileari, immigrazio politika desegokiak hein handi batean sortutako arazoari aurre egiten
|
baitio
. Gure esku dago immigrazioak kultura eta gizarte aberastasuna eta guztiontzako onura ekonomikoa ekartzea”, erantsi du azterlanak.
|
|
|
Kafeina ekarpena dela eta, te gorriaren ohiko kontsumoak nerbio sistema zentrala suspertzen du eta odol presioa handitzen du. Digestioa hobetzen du, azido gastrikoaren ekoizpena handitzen baitu, eta metabolismo hepatikoa areagotzen, organo horrek behazun gatzen produkzioaren bidez digestioari laguntzen
|
baitio
. Ekintza diuretiko leuna duenez, gernu ekoizpena handitu egiten da.
|
|
|
Gurasoak ordezkaezinak dira. «Komeni da gurasoek ez dezatela lana etxera eraman eta ez dezatela eraman haien estabioa haurrei», aholkatzen du Bernabé Tiernok, batzuen eta besteen arteko harremanaren kalitateak ahulenen gogo aldarteak eragiten
|
baitio
. Baina ez da lana bakarrik.
|
|
|
Etxebizitza babestuak erosteko, bekak, diru-laguntzak eta abar emateko, kontuan hartzen da. Eta horrek guztiak hainbeste pisatzen du LGSren gainean, haztea galarazten
|
baitio
; bestela, gizarte politika asko aldatu lirateke, eta nekez mantenduko lirateke erabilitako erreferentzia batzuetan %10eko igoera gertatzen bada, hala nola sindikatuek eta PSOEk gutxieneko soldatarako eskatzen duten igoera. Oposizioko zentral eta alderdi politikoek aspalditik darabilten konponbidea da LGS magnitude esklusibo bihurtzea izenak adierazten duenerako, eta erreferentzia desberdinak sortzea jada aipatu diren beste gaietarako.
|
|
|
Adreiluak libre utzi den piramidearen hutsunean jarri, morteroz itsatsi eta 24 orduz lehortzen utzi. Denbora hori igarota, adreilu guztiak kentzen has gaitezke (goitik), ateburuak gainean geratzen diren piezen pisuari eutsiko
|
baitio
. Lan egiteko modu egokiak eskatzen du hotz hotz batekin haiek lotzen dituen mortero juntura kentzea, baina inoiz ez jotzea zuzenean mazoarekin.
|
|
|
Haren marrazkia uhinak, almenak, triangeluak edo gauden gelaren ezaugarrietara egokitzen den beste edozein izan daiteke. Lehenik eta behin, estorearekin ondo konbinatzen den oihal bat dugu, baina horrek ez du zailtasun handirik ekarriko, oso leuna izan ohi baita eta zenefak kolore eta bizi ukitu bat emango
|
baitio
estoreari. Neurriak zenefak zintzilikatzea nahi dugunaren araberakoak izango dira.
|
|
|
Baina, batzuetan, kaltetutako gene bat egon arren, adierazpenak kontrola daitezke. Hala gertatzen da fenilzetonuriarekin, entzima baten eskasiari erantzuten
|
baitio
eta animalia proteinetan dieta zorrotza egitera behartzen baitu. Gaixotasun autoimmune asko, ordea, ezin dira kausa jakin bati egotzi.
|
|
|
Industriak gehigarri horiek erabiltzen ditu ura biguntzeko, urtze gatz gisa gaztetarako, haragi deribatuak egiteko, hala nola saltxitxak eta edarietako azidotzailea. Fosforo gehiegi Fosforoa eta kaltzioa orekan daude organismoan, baten ugaritasunak edo gabeziak bestea xurgatzeko gaitasunari eragiten
|
baitio
. Fosforo gehiegi izateak kaltzioa gutxiago asimilatzea eragiten du, eta, beraz, hezur desmineralizazioa.
|
|
|
Orduan? Baina ez dut ez poza ez amorrazioa ez deus sentitzeko astirik, mozkoteak eran  tzuten
|
baitio
:
|
|
|
Gero, hulezko mantela harturik, zirti  zarta, airean eragiten dio kementsu. Hain egunerokoa den keinu horretan ez dago ezer harrigarririk, amak, aitak bezala, normaltasun itxura eman nahi
|
baitio
egiten ari den guztiari, eta neu ere, mantela mahai gainean zabaltzen ikustean, normaltasun osoz ate atze  raino joaten naiz eta normaltasun osoz atera  tzen dut ogia poltsatik. Labana eta ogiaren otarretxoa hartu, eta ogia rasta rasta ebaki eta otarrean pilatzen ditut zatiak.
|