|
2001
|
|
|
(...) Haurren literatura bigarren mailakoa dela, hori aurreiritzi oso zabaldua dela esango nuke, eta idazle askok ere hala uste du. Askok
|
diote
haurrentzat idazten duenak helduentzat egin ezin duelako dela, eta edozer kaleratzen dela. Haurrentzat testu asko idazten da eta denetarik egongo da.
|
|
2002
|
|
|
Pedagogiak
|
dio
haurra lehenago espresatzen dela kantuz hitzez baino; haurraren irudimen musikala lagungarri da bere izaera lantzeko eta musikaren izaera progresiboa lagun izaten du haurrak bere bilakaera prozesuan zehar, haur hezkuntzatik hasi eta ikaskuntza maila altuenetaraino, une bakoitzeko gaitasun eta interes espezifikoen arabera egokituta.
|
|
|
Inork ez dio argibiderik eman. Aitak
|
dio
haur jolasen izenak ematen dutela. Auskalo.
|
|
|
Norberak zuzendu problemak haurrari eskainiz, problemen ebazten laguntzen da eta urru� nago joanez problema bat zer den asmatzen ere, ezen aitzi� netik dakusanaren egiaztatzera ekartzen da. Gisa honetan, problemen ebazpenari zentzua emaiten
|
dio
haurrak.
|
|
2003
|
|
|
Europako Erkidegoko Gobernuari elikagaien arloan aholku teknikoa emateaz arduratzen den agentzia honen deia Sue Barlow ikertzaileak egindako panel zientifiko baten emaitzetatik dator; ontziratze prozesuaren ondoren produktu horietan erdigaingabetua dagoela adierazten du. Nolanahi ere, Barlow ek
|
dio
haurrentzako elikagaietan aurkitutako substantzia horren kantitatea, kiloko 0 eta 25 mikrogramo artekoa, ez dela arriskutsua haurren osasunerako, oso txikia baita. Erdikontserbatuak giza osasunean dituen ondorioak oraindik ezezagunak dira.
|
|
|
Ipuin bat dirudi eta, hala balitz, nik Amonen arteko jelosia izenburua ipiniko nioke. Antza, Gabon gaueko afalostean, norbaitek hotsen bat entzun zuela esan zuen, eta hori
|
esatearekin batera
haur guztiak leihora oldartu ziren. Eta han zegoen, Santa Claus, zakukada bat opari bizkarrean hartua.
|
|
2004
|
|
|
Horrek ez duela ondoriorik? Amak
|
dio
haurrari titia ematen. Ez aitak.
|
|
|
Gainerako %15ean lekaleak, fruitu lehorrak, zerealak, itsaskiak (krustazeoak edo moluskuak), frutak eta anisakisa (arrainean parasitatzen den larba bat) agertzen dira. Jakina da oilo arrautzari alergia
|
dioten
haurrak beste arrautza batzuei ere badirela (antzara, galeperra, eperra edo usoa), baina ez oilasko edo oilo haragiari. Behi esneari alergia diotenak ahuntz esneari edo ardi esneari ere bai, baina ez animalia horien haragiari edo epitelioei.
|
|
|
* Arrisku handiko elikagaiak, saihestu beharreko osagaiak eta akatsak eragin ditzaketen osagaien eta elikagaien zerrendak (adibidez, animalia proteinak. Ez du zehazten nondik datorren, eta esnea izan daiteke; kasu horretan, behi esnearen proteinari alergia
|
dion
haur batek ez luke osagai hori duen produktua irentsi behar). * Bere fabrikazio prozesuan osagai konposatuak dituzten elikagaiak ezagutzea, horien osagaiak ezagutzen ez badira.Adibidez:
|
|
|
Gehiegi emanez gero, fluorosia eragin dezake. Zenbait autorek
|
diote
haurren hortzen babesa ia osoa dela baldin eta hortzen gainazal lauak fluorraren eraginpean badaude erupzioa baino bi edo hiru urte lehenago, eta, beraz, prebentzioa jarraitu egin behar da jaio ondoren. Hala, emakume haurdunak ez du aparteko gehigarririk erabili behar, kaltegarriak izan baitaitezke, eta horien kontsumoa ez da segurua eta ez da beharrezkoa sistematikoki egitea, azken ikerketen arabera.
|
|
2005
|
|
|
Gurasoek seme alaben zaintza partekatzeko aukerari atea zabaltzen dio testu berriak. Egun, banatzerakoan, legeak
|
dio
haurren zaintza »norekin biziko den» amari emango zaiola eta guraso agintea »hezkuntza eta abarren inguruko erabakiak», berriz, biei, elkarren arteko akordioa dagoenean. Baina bananduen elkarteak kexu dira, arau horrek guraso agintea eginezin bihurtzen baitu.
|
|
|
Haurrekiko alergiak Elikadura alergien pronostikoa onbera izaten da haurrengan. Oro har, esneari edo arrautzari alergia
|
dioten
haurrek produktu horiek onartzen dituzte bizpahiru urte baino gehiago dituztenean. Baina bi urtetik aurrera, elikagai alergenikoen zerrenda zabaldu egiten da:
|
|
2006
|
|
|
Irtenbidea ez da eta ezin da izan haurrak dozenaka egitea baina bai haur izaten uztea gurasoak haur bihurtu gabe. Aske eta burujabe izaten erakutsi behar
|
diogu
haurrari, beldurraren erreinura bideratu ordez.
|
|
|
Jarduera horretan ari dela magnetofonoak soinu bat ateratzenduenean,. Arretatsu al nago?? galderari erantzun behar
|
dio
haurrak. Ondorenlanari jarraitzen dio, berriro soinua entzun bitartean.
|
|
2007
|
|
|
Horren arabera, Vygotsky k azpimarratzen zituenhitzezko eragin trukeak ez dira horren egokiak zenbait kulturatan edota ikaskuntzaformatan. Bestalde, autore horrek
|
dio
haurrak ere eragin trukea gobernatzen duelaeta ez dela parte hartzaile pasibo hutsa. Izan ere, begiraden, garrasien, irribarreen, gorputz jarreren aldaketen eta abarren bidez parte hartze aktiboa du.
|
|
|
Alde batetik, jarrera pasiboaizan behar du neurri batean; hain zuzen ere, behatzen jakin behar du, eta haurrarihitz egiten utzi behar dio, haren erantzunetan eraginik ez izateko, betiereelkarrizketaren hizpidetik urruntzen utzi gabe. Bestalde, jarrera aktiboa ere izanbehar du; hau da, ez du inoiz lanaren hipotesia ahaztu behar, hipotesi horrek aukeraemango
|
baitio
haurraren ikuskerak eta sinesmenak berreraikitzeko eta horiensendotasuna balioesteko. Beraz, jarrera pasiboaren eta aktiboaren arteko orekabilatu behar du ikertzaileak, eta, horretarako, honako arau hauek bete behar ditu:
|
|
|
Mentalesak horietatik ateratzen bide ditu kontzeptuak eta arau sintaktikoak (errepresentazioen psikosintaxia). Hizkuntza, hortaz, bilakaera ebolutiboan eratu eta finkaturiko prozesagailua da; ez da ikasten edo irakasten (gurasoek ez
|
diote
haurrari hizkuntza irakasten) 1551, ezpada hizkuntza partikularretan aktualizatu bezala egiten da, hain zuzen burmuinean berez edo naturalki unibertsala ahomintzo kulturalki partikular baten eran aktualizatuz edo traduzituz. Doi doi nola aktualizatzen den edo hizkuntza isilak buruan nola funtzionazen duen, hau da tiradera kognitiboen armairutxo aktiboak nola funtzionatzen duen, eta nola zentzua ematen dion hizkuntza hitz eginari, hipotetikoki bakarrik deskriba daiteke, teoria konputazionalaz baliatuz adibidez (Turing en makinaz).
|
|
2008
|
|
|
Koltxoi erosoa, sendoa eta leuna jarri behar
|
diogu
haurrari.
|
|
|
Indonesiako Mataram Unibertsitateko Anuraj Shankarrek zuzendutako talde batek egin du ikerketa. Iodo osagarriak XXI. mendeak aurre egin behar
|
dio
haurren osasunari, aurrematuritatea eta sortzetiko akatsak prebenitzeari, hori baita herrialde garatuetako haurren heriotzaren lehen arrazoia. Iodo gabeziak eragin zuzena du tiroide guruinaren metabolismoan, tiroide hormonen sintesirako funtsezko elementua baita.
|
|
2009
|
|
|
Ez dakar inolako oharrik
|
esanez
haurrei ez zaiela komeni.
|
|
|
Alkohol gutxien duenetakoa da(% 4,4), baina ez dakar inolako oharrik
|
esanez
haurrei ez zaiela komeni.
|
|
|
–Don Zoilo,
|
esaiezu
haurrei, mesedez, ama semeok gaizki gaudela eta ez utzi pasatzen. Eta datozela neskameak:
|
|
|
Amarekin izandako elkarrizketen eragina murriztu egin zen esperimentu berean, 8 eta 12 urte bitarteko haurrekin. Ikertzaileek
|
diote
haur zaharragoek beren ikaskideen eta beste heldu batzuen eragina jasateko joera handiagoa dutela. Emaitzen arabera, beharrezkoa da haurren lehen urteetako garapen sozialaren garrantzia sakontzea.
|
|
|
Antsietate hura igaro zen eta gero oso gustora egon da”. Hurria elkarteko kideen
|
esanetan
haurrarentzat aldaketa hain handia izatean normala da jarrera hori agertzea hainbat kasuetan. Saharako haurrak dagoeneko ohiko bilakatzen ari dira andoaindarren begietara.
|
|
|
Gurasoek aukeran dute haurrak aldi horretan ikastetxera bidaltzea. Borondatezkoa izanagatik ere, LOEk
|
dio
haurrak hasieratik hezi behar direla: –Hezteko helburuak zuzendu behar ditu eskolako momentu, jarduera eta egoera guztiak?.
|
|
|
–Ideologiak jotzeko makilatxoa?
|
zioen
haurrak polizia baten borrari begira.
|
|
|
–Don Zoilo,
|
esaiezu
haurrei, mesedez, ama semeok gaizki gaudela eta ez utzi pasatzen. Eta datozela neskameak:
|
|
|
Hans Christian Andersenek bere memoria liburuan kontatzen du aitak, zapatari pobre bat bera, hilkutxa baten oholekin egin zuela semearen sehaska. Eta Andersenek
|
diosku
haurretako aitaren lan hark irakatsi ziola hilkutxa bat ez dela sehaska baten ifrentzua baino. Esan ez baligu ere:
|
|
2010
|
|
|
Ogi integralarekiko (eta pikor osoen) gustua ere ebaluatu zen, lau erantzunen bidez. Batetik, “oso desados” eta “oso ados” arteko iruzkinak ebaluatu ziren, eta, bestetik, elikagai integralek osasunari dagokionez duten pertzepzioa. Azterketaren emaitzen arabera, elikadura integralagorako esku hartzeek produktu horien eskuragarritasunari heldu behar
|
diote
haurrak eta gazteak jaten ohitzen diren lekuetan, hala nola eskoletan, etxeetan edo jatetxeetan. Egiaztatu ahal izan denez, bai jatetxeetan eta ostalaritzako establezimenduetan, bai etxean, ez da erabiltzen produktu integralak prestatzeko, finduak baizik, tratatu beharreko lehen akatsa.
|
|
|
Zientzialarien arabera, estimulu horiek eguneroko zikloan ongi araututako testuinguruan gauzatu behar dira. Ikertzaileek
|
diote
haurrek lo egin behar dutela ezagutza pentsamendu abstraktu bihurtzeko, helduekin gertatzen den bezala. Siestak indarrak berritzen laguntzen du Onura neurokognitibo horiez gain, siestek indarrak berritzeko behar den atsedenaldia ematen diote etapa horretako adingabeen garapen fisiko eta intelektual azkarrari.
|
|
|
Erakundeak uste du gaur egun irakiarren ia laurdena pobrezia egoeran bizi dela, 1,7 euro baino gutxiagorekin egunean. Halaber, txostenak
|
dio
haurren %50ek ez dituela lehen mailako ikasketak amaituko. Bai Irakeko Gobernuak bai nazioarteko erakundeak apustu sendoa egin dute Milurtekoko Garapen Helburuen alde, herrialdearen garapenerako estrategia gisa.
|
|
|
Hori gertatzen denean, kaltetuek arrisku handia dute eskolan porrot egiteko eta, TDAHen kasuan, mendekotasun jarreretan erortzeko, bai eta familian eta lanean ezegonkortasuna izateko ere. Oinarri neurobiologikoa Gaur egungo ezagutza zientifikoek erakutsi dutenez, ezin zaie “gandule”
|
esan
haur horiei; aitzitik, zergatik ez diren saiatzen eta zergatik ez dauden motibatuta bilatu behar da. Gaur egun, jakina da gehienetan arrazoi horiek oinarri genetikoa eta neurobiologikoa dutela.
|
|
|
San Carlos Ospitale Klinikoak arrakastaz tratatu ditu arrautzari eta esneari alergia iraunkorra
|
dioten
haurrak
|
|
|
San Carlos Ospitale Klinikoko Alergia Zerbitzuak lortu du arrautzari eta esneari alergia iraunkorra
|
dioten
haurrek elikagai horiek jasan ditzaten, paziente horientzat diseinatutako ahozko tolerantzia eragiteko protokoloaren bidez. Madrilgo Erkidegoak azaldu zuenez, protokolo hori 2006an jarri zen abian eta, harrezkero, 80 paziente pediatriko tratatu dira. Tratamenduan 4 urtetik gorako pazienteek hartzen dute parte, esnearen kasuan, eta 5 urtetik gorakoek, arrautzaren kasuan, aste gutxiko tratamendua egiten dute:
|
|
|
Nola egiten da aurrera orduan ohitura hobeetarantz? “Betebehar batek
|
dio
haurrari jan behar duen janaria zerbitzatu behar zaiola” Inkestak errepikatu egiten dira, menuetan barazki, arrain, barazki eta lekale gehiago sartu behar direla adierazten baitute, baina pixkanaka sartu behar dira. Gaur egungo irizpideen arabera, ez dira frijituak astean behin baino gehiagotan jan behar, eta postrea bost egunetik lautan fruta izan behar da.
|
|
|
Hezitzaileek ondo dakite hori. Baina betebehar batek
|
dio
haurrari jan behar duen janaria zerbitzatu behar zaiola. Aldaketak pixkanaka sartzea da gakoa, eta menu osasungarri bat jatea ere ona dela konbentzitzea, nahitaezkoa den arren.
|
|
|
PSNko Juan Migel Perez Hurtadok jakinarazi digunez, Unai Hualde alkatearen eta Pedro Mari Zabalo hirigintza zinegotziaren dimisioa eskatuko dute," %25eko zertifikazio faltsua emateagatik eta diru-laguntza zalantzan ez dagoela esateagatik". Perezen
|
esanetan
haur eskolako diru-laguntza airean dago. Hala ere, PSNtik jakinarazi zen zentsura moziorik ez zela aurkeztuko.
|
|
|
Baita, bigarren taldeko, Ane, Lucia, Julen, Ekain, Iñigo, Ignacio Arakistain, Aiert, Ignacio Azkue, eta Ibaik ere. Antzerkia asko gustatzen zaigu,
|
diote
haur guztiek aho batez. Antzerki eskolen berri ikastolan edo ludotekan jaso dute batzuk eta gelakideek esanda besteek.
|
|
2011
|
|
|
Badakit oso zabaldua dagoela, baina ez du oinarri zientifikorik. Baina badakigu erraztasun handiago dutela egiten ari diren gauza bat uzteko eta beste batekin hasteko, beste gauza batean berehala kontzentratzen hasteko.Badira
|
diotenak
haur elebidunek bi hizkuntzak nahasten dituztela eta hori ez dela ona.Ez da haurra gutxietsi behar. Hizkuntza batean hitz bat ez badaki irtenbide bat bilatzen du, eta beste hizkuntzaren hitza sartzen du; horri irtenbideak aurkitzea esaten zaio, errekurtsoak edukitzea.
|
|
|
lehen sektorea ordezkatuz Itxaspe baserriko Juan Mari Irastorza eta Arrantzale Kofradiako presidente Santi Peiro; zerbitzuen alorretik Argiñe Azkarate, Aurora Urdangarin eta Lurdes Salsamendi; bi irakasle, Arantxa Sarasua eta Elena Etxeberria, azken hau kirol arloan egindako lanarengatik ere ezaguna. EAJtik garrantzi berezia eman nahi
|
diogu
haurren hezkuntzari jakin badakigulako gure gizartearen oinarri dela gai hau; kirol mundua ordezkatuz Migel Angel Sarasua eta Jose Luis Loidi ere zerrendan izango dira; eta hirugarren adinaren ordezkari, herrian boluntario lanean aritzen direlako ezagunak diren Fernando Ortiz de Guinea eta Txomin Goikoetxea; gazteen ordezkari, berriz, EAJko afiliatu den Elisabeth Ubegun.
|
|
|
–Ikusten dituzua han ardiak alatzen? ?
|
zioen
haurrak.
|
|
|
Mugarik Gabeko Medikuak elkarteak
|
dio
haur ahulenek horrelako elikagaiak eskuratu lituzketela
|
|
|
haurrak eta nerabeak, eta talde horiek janariarekin duten erreakzioa. Ikertzaile batzuek
|
diote
haurrak gehiegi jateko prest daudela, eta ikerketa kuantitatiboak erakutsi du txikienek ez dituztela tamaina handiak bilatzen eta dagokien zatiarekin osatzen direla. Baina, era berean, konturatu zen berezko ohitura hori azkar eta inkontzienteki askatzen dela kopuru agortezinak eskaintzen bazaizkie.
|
|
|
Lagundu, mugak jarrita: 5 edo 6 urte arte, gurasoek lagundu egin dezakete jostailuak jasotzen, baina beti erakutsi behar
|
diote
haurrari laguntza bat dela eta lana berari dagokiola. Ez jaso:
|
|
|
Gutxien erosten diren artikuluak, berriz, musikalak eta elektrikoak dira. Espainiako kontsumitzaile gehienek uste dute jostailuen prezioa gehiegizkoa dela Adituen iritziz, jostailuek entretenimendua eman behar
|
diote
haurrari, baina haurraren garapena ere sustatu behar dute, fisikoa zein intelektuala. Azarotik, Kultura Ministerioak ofizialki aintzatetsi du jostailuaren sektorea interes kulturaleko industria gisa, funtsezko tresnak baitira haurren fantasia, irudimena eta sormena garatzeko.
|
|
2012
|
|
|
Halaber, Seaskatik eskaintzen ditugun formakuntzak daude: azken urteotan adibidez psikomotrizitate arloa landu dugu, gehienbat lehen zikloko irakasleei zuzenduta, gure proiektuak
|
baitio
haurren garapen motore eta fisikoa landu behar dela. Prestaketak mintegi moduan dira:
|
|
|
Eta zer
|
esan
haurrentzako zenbait menu erostean oparitzen dituzten jostailuez?
|
|
|
Lan proiektuetan oinarritutako metodologiak erronka berria dakarkio hezitzaileari, ez hainbeste baldintza materialei dagokienez, baizik eta ikuspegi berri baten aurrean kokatzen duelako, eta ikuspegi berri honek jarrera aldaketa eskatzen duelako. Hezitzaileak aktiboki entzun behar
|
dio
haurrari, interesa benetan zerk eragiten dion jakin behar du. Haurraren ekintzei behatzea, haurraren galderez jabetzea, ezinbestekoa izango du ikasketa egoerak sustatzeko gai izan dadin, egunerokotasuneko egoeretan jazotakoak haurraren pentsamenduarekin lotu ahal izateko.
|
|
|
Ez! Inguruan dagoen helduak helarazi behar
|
dio
haurrari, bere aldamenean egon ez arren, bere buruan dagoela. Helduak beti erakusten dio, urrun baina hurbil?
|
|
|
Haur Hezkuntzak haurrengan zenbait gaitasun garatzen lagunduko du. Gaitasun horiek aukera eman behar
|
diote
haurrari:
|
|
|
Haurra ez da besteekin batera eta beste leku batean egotera ohitu behar duen bakarra: hezitzaileak ere tankera hartu behar
|
dio
haurrari, eta gurasoek onartu behar dute haurrak eskolara joan behar duela. Haurraren bizitzan pertsona heldu berriak agertzen direnez, haurrak ahalegin handiak egin behar ditu haiekin erlazionatzeko; beraz, denen artean egokitze egokia lortzeko ahaleginak egin behar dira.
|
|
|
Nolako eredua eskaini nahi
|
diogu
haurrari?
|
|
|
Haurtxoaren azala helduarena baino askoz ere delikatuagoa eta sentikorragoa da. Horregatik, gurasoek arreta berezia jarri behar
|
diote
haurrarekin kontaktuan dauden arropa eta arropak garbitzeari eta zaintzeari. Lehenengo hilabeteetan, garbitzeko berariazko garbigarriak erabiltzea komeni da, haurtxoentzat edo arropa delikatuentzat, eta leungarria eta bestelako gehigarriak saihestea.
|
|
|
Hala ere, errutina oso errotuta badago, litekeena da berriro errepikatzea, modu orokorrean edo noizean behin. Hori gertatzen denean, gurasoek irmo agertu behar dute erabakian, eta, beti ere modu lasai eta lasaian, berriro lagundu behar
|
diote
haurrari bere gelara, eta hitz lasaigarriekin, berriz ere lo egiten. Eraginkorra izan dadin, garrantzitsua da haurrarekin ohean lo ez egitea edo gurasoarekin aldamenean lo egin arte itxarotea; izan ere, berriro esnatzen bada, amaren edo aitaren irudia falta zaiola nabarituko du lehenik.
|
|
|
Urari beldurra
|
dioten
haurrak: ura gainditzeko bost aholku
|
|
|
Elikagai horiek funtsezkoak dira dieta osasuntsu eta orekatua izateko eta Espainian haur gizenak eta gehiegizko pisua dutenak ugaritu ez daitezen. Hori dela eta, postreari dagokionez, inkestatutakoen %71k
|
dio
haurrei fruta eman ohi diela. “Aitona amonek zapore berriak erakusten dizkiete bilobei, jaki landuagoak egiten baitituzte”, esan du FESNADeko idazkari nagusiak eta Giuseppe Russolillo Dietista Nutrizionisten Espainiako Elkarteko lehendakariak.
|
|
|
Gutierrezek
|
dio
Haurraren Arimaren Zaintza hezkuntza metodo bat baino gehiago umeak abiapuntu dituen bide bat dela. Eta hala azaltzen du:
|
|
2013
|
|
|
Hala ere, bai jolasak eta jarduerak daude, eta horiekin haurraren hizketa berma daiteke. «Gurasoen jarrerak ez du pasiboa izan behar», Estatu Batuetako psikologo nabarmenaren alde B.B. Skinner Horrek
|
dio
haurraren ingurunea oso garrantzitsua dela hizketaren garapenean. «Lehen adinetatik, entzumen entrenamendua da ahozko komunikazioa behar bezala garatzeko oinarria», adierazi du, bestalde, Margarita Gil ikasketa kabinete eta hizkuntza bateko zuzendariak.
|
|
|
Aukera bat landare olioak hautatzea da, adibidez, almendra edo sesamoa, perfumerik gabe. 6 Adi haurraren erantzunari. Adituek
|
diote
haur bati masajeak emateko gauza garrantzitsuetako bat «baimena eskatzea» dela. Horretarako, erne egon behar da saioan bidaltzen dizkiguzun seinaleekin.
|
|
|
Ez
|
esan
haurrei.
|
|
2014
|
|
|
Bai, kontraesanez josita daude gure kasuak eta horiek ikertu egin lirateke. Nola da posible agiri batek haur bat hiltzat ematea eta handik bi egunera beste agiri batek
|
esatea
haur berbera erresidentzian artatu dutela. Horrelako asko.
|
|
|
Bataz beste, Lehen Hezkuntzako bigarren mailara heltzen dira bertakoak… Eskolatzea, berez, derrigorra da, ofiziala. Mexikoko konstituzioak
|
dio
haur guztiek eskolara joateko obligazioa dutela, behartuta daudela. Komunitate hauetan, aldiz, jendeak ez bidaltzeko erabakia hartua du, esanez haurrek ez dutela ezer ikasten eskolan eta, gainera, ezgauza bihurtzen direla, ezgauza soro lanerako, ezgauza familia lanerako.
|
|
|
Mexikoko konstituzioak dio haur guztiek eskolara joateko obligazioa dutela, behartuta daudela. Komunitate hauetan, aldiz, jendeak ez bidaltzeko erabakia hartua du,
|
esanez
haurrek ez dutela ezer ikasten eskolan eta, gainera, ezgauza bihurtzen direla, ezgauza soro lanerako, ezgauza familia lanerako. Eskolak ez diela beraiek espero duten tresnarik ematen.
|
|
|
Zer
|
esan
haurren gizentasun tasen eta gehiegizko pisuaren inguruan?
|
|
|
Desesperazio horrek Maupassanten gau ankerra ekarri dit gogora, hark ere, kanpokoa zen zerbait bere barruan kokatuz zihoala sentituta, hainbat aldiz egotzi nahi izan baitzuen bizarra mozteko labanaz lepoa moztuta. Baina nola egiten du batek igeri ur azalerantz iluntasunari beldur
|
dion
haurra legez sentitzen bada, bere burua irudimenaren bitartez torturatzen badu eta, aldiz, bihotza lotan badu. Batzuetan ia ezinezkoa gertatzen da bizitzari aurre egitea.
|
|
|
Jarduera bat ematen zaio haurrari, eta magnetofonoan kaseta martxan jartzen da. Jarduera horretan ari dela magnetofonoak soinu bat ateratzen duenean, «Adi al nago?» galderari erantzun behar
|
dio
haurrak. Ondoren lanari jarraitzen dio, berriro soinua entzun arte.
|
|
|
Sinpatia sortzen du, pollita eta muttur luxea... Axeria
|
diote
haurrek, azeria oilo hazleek. Begira xakurrari hain hurbil eta hain ezberdin den alimale hori eskapatzen, xitoa ahoan.
|
|
|
Sumiak Ethan izena eman nahi
|
dio
haurrari.
|
|
|
Hari ezin
|
diozu
haur aulkia lotu.
|
|
2015
|
|
|
«Gauzak kontzentrazioz, maitasunez eta gogoz egiten ikusten gaituztelarik, umeak segituan hurbiltzen dira, eta parte hartzeko eskatzen dute». Etxebarnek
|
dio
haurren ikasketa metodo naturala behaketa eta imitazio bidezkoa dela. Horrez gain, egunerokoan sortzen diren gauzekin saiatzen dira umeen interesa pizten.
|
|
|
Dena da on edo, bestela, ezerk ez du balio ezagutzaren mundu horretan, ez begi bistako emaitzek eta gertakizunek, ezta batzuen ospe berretsiak ere. Berdin
|
dio
haurrak ezpainetan txokolatea badu, izozkailutik falta den izozkia berak ez duela jan esango baitu. Berdin dio aurpegia puztuta izatea, hortzik gabe agertzea eta bideo-kameretan dena grabaturik edukitzea, jipoiarena atxilotuaren errua izango baita.
|
|
|
Ezin
|
dio
haur baten eran solastatzeari utzi. Bere planekin jarraitu du:
|
|
|
Gaudentziok
|
dio
haurretik joaten zela aitaren laguntzera alorrera eta egunetarako joaten zirela. Laboratzera alor haiek, ez direla nekazaritzako liburuetan lakoak, karratuak, baina giltzurrunduak, edo belarri formadunak, edo bihotz, edo gauza humanoren batena.
|
|
|
|
Esaiezu
haurrena.
|
|
|
|
Esaiezu
haurrena.
|
|
|
Saiatu nintzen
|
esaten
haurrak etorkizuna direla.
|
|
2016
|
|
|
Hirugarren kasuak
|
dio
haur eta nerabezaroan, neskek aisia euskaldunetan gehiago hartzen dutela parte, euskal dantzetan, nabarmena da Hegoaldean bederen, eta horrekin esan liteke nesken euskararen erabilera gehiago sendotzen dela. Mutilak kirol zaleago dira, futbol zaleago bereziki, eta mundu hori, bai gazteen aisia mailan eta bai goi mailako kirol eta ikuskizun eta negozio gisa, euskaratik urrun dago oso.
|
|
|
Zapata beltz batzuk. Besterik ez zuela nahi
|
zioen
haurrak azkeneko bizpahiru asteetan. Bere urtemuga heltzen ari zen, eta, hamar urte betetzen zituen egunean oparia jasoko zuela zin egin zioten etxean.
|
|
|
Haurtxoak dituen gaitasunak. Haurtxoa bere egunerokotasuneko eragile aktiboa izateko, haurtxoak dituen gaitasunak erabiltzeko aukera eman behar
|
dio
haur hezitzaileak. Norberaren jardueretako eragile aktiboa izateak barneko konpetentzia sentimendua indartzen du, eta autoestimua sendotzen.
|
|
|
Irudia: e eskaatt Megro ren hutsegitearen beste definizio batek
|
dio
haur batek duela bere adinerako normaltzat jotzen denaren %80tik beherako pisua duenean. Eta hori zehazteko hirugarren modu bat da haur baten pisuak bi pertzentile erortzea, denboran zehar, hazkunde grafiko estandarizatuetan.
|
|
|
Hainbat adituk adierazi dute gaur egun herritarrek pairatzen duten “natur defizita” deritzonaren osasunerako ondorio kaltegarriak, batez ere txikienak. Artikulu honek
|
dio
haurrak gero eta gutxiago direla naturan, hau ez dela ona eta nola saihestu.
|
|
|
Tradizioak zioen kanpotarrek ezin zutela Alardean parte hartu, bertako gizonentzat zela soilik, eta hori ere aspaldi aldatu zen. Tradizioak
|
zioen
haurrek ez zutela lekurik desfilean edo udala zela antolakuntzaren erantzule
|
|
|
Orain
|
esan
haur arraro bat bezala.
|
|
2018
|
|
|
Zer kanbiatuko den eta nola kanbiatuko... Frangok
|
diote
haur ainitz aise sobera atxikiak direla beren mugikorrari, bi kurtsoren artean berdin, beren lagunekin solasean edo jostetan artzeko partez, begiak xurituak egoiten direla mugikorra eskutan. Beste batzuk diote gaurko egunean ezin direla mugikorrak arrunt debekatu.
|
|
|
–Nel ba! ?
|
dio
haurrak, konfiantza handiagoz oraingoan.
|
|
|
–Baanan?
|
dio
haurrak. Baionan, alegia.
|
|
|
Urtero bezala, hainbat herrialdetako folklorea, kultura eta gastronomia ezagutzeko nahiz partekatzeko parada izango da. Aurten, gainera, garrantzi berezia eman nahi
|
diote
haur eta gazte etorri berriak herrian integratzen laguntzeko eta denon artean kultura eta jatorri aniztasuna onartzen duen gizartea eraikitzeko egiten ari diren lanari.Ikasturte honetan Ongi Etorri Eskolara programa jarri du martxan udalak herriko bi eskoletan –Antoniano ikastetxean eta Orokieta Herri Eskolan–, zarauztar etorri berrien harrera hobetzeko eta kulturartekotasuna lantz... Hori horrela, larunbat arratsaldean aurkeztuko dute jendaurrean.
|
|
2019
|
|
|
lau urte zituela, eraso sexual oral eta analak jaso zituela aitarengandik; eraso horietako baten lekuko izan zela ama; ama haurdun zegoela, zazpi hilabeteko, eta horrek abortua probokatu ziola; amak abortuaren errua Stureri botatzen ziola. Simon izena jarri behar
|
zioten
haur horri, baina, memoria berreskuratzean, Sturek Nomis (Simon alderantziz) izena oroitu zuen, Nomis ek errazago ihes egiten baitzion zentsurari Simonek baino; errazagoa zitzaion izen alderantzikatuaz oroitzea, benetakoaz oroitzea baino. Sturek oroitzen zuenez, aitak hartaz abusatzen jarraitu zuen, hura nerabezarora heldu bitartean.
|
|
|
Zer
|
diote
haurraren maithatu lagunek?
|
|
|
izan beharra dagoela gustagarria izateko; imajina baten antza hartzen saiatzen da, mozorrotu egiten da, ispiluari begiratzen dio, printzesekin eta ipuinetako maitagarriekin parekatu nahi du. Marie Baxkirtseffi zor
|
diogu
haurren pinpirinkeria horren adibide harrigarri bat. Ez da kasualitatea lauzpabost urterekin gogotik sentitu izana miretsia izateko premia, besterentzat existitzeko premia, bularra berandu kendu baitzioten, hiru urte eta erdi zituenean?:
|
|
|
Ikusi denez, feedback negatiboari esker, haurra akatsaz jabetu daiteke eta hainbat kasutan baita egin duen akatsazuzendu ere. Feedback negatiboa erabiltzean, helduak ez
|
dio
haurrari zuzenketa modu zuzeneanegiten, hainbat baliabideren laguntzaz haurraren ekoizpenean zerbait zuzen ez dagoelako ideiatransmitituko dio haurrari era inplizituan (Hittie eta Timperley, 2007). Feedback negatiboa, ikusidenez, hainbat estrategia erabilita helarazi daiteke; ikerketa honetan argibide eskariak erabiliko dituirakasleak haurraren ekoizpenak zuzentze aldera.
|
|
|
Ikusi denez, feedback negatiboari esker, haurra akatsaz jabetu daiteke eta hainbat kasutan baita egin duen akatsazuzendu ere. Feedback negatiboa erabiltzean, helduak ez dio haurrari zuzenketa modu zuzeneanegiten, hainbat baliabideren laguntzaz haurraren ekoizpenean zerbait zuzen ez dagoelako ideiatransmitituko
|
dio
haurrari era inplizituan (Hittie eta Timperley, 2007). Feedback negatiboa, ikusidenez, hainbat estrategia erabilita helarazi daiteke; ikerketa honetan argibide eskariak erabiliko dituirakasleak haurraren ekoizpenak zuzentze aldera.
|
|
|
Ondo pasatzeak zoriontasun arduratsu ezaguna pizten du, hau da, ontzi berean ongizate dosi bat sartzea bizi garen munduan kontzientzia errazio batekin. Eta elkartasuna pizteko, espezialistek
|
diote
haurren jolasak ere kontuan hartu behar dituela taldeko harreman onak, haurrei erakutsi behar diela besteei laguntzearen garrantzia, erronkak planteatzea eta talde lana egitea arazo horiek konpontzeko. Hona hemen sei proposamen hori lortzeko.
|
|
|
Gauza bera erran dugu dagoeneko hartu aditzari buruz eta ez da beharrezkoa deus gehiago erratea. Hala ere, zenbateraino barneratuta daukagun erakusteko, aipatu baino ez, zenbat aldiz erran behar
|
diogun
haur bati bota.>, umeak laster hasten baitira gauzak hartzen eta botatzen eta gurasoek ez hartu., utzi.. Horrekin erran nahi dugu txikitan hitz horien esanahia harrapatzeko nahiko aukera izan ohi dugula.
|
|
|
Ezin diogu inori
|
esan
haurrarena.
|
|
2020
|
|
|
Tamalez ere, ezin dinat ahaztu infantilizazioa ahotan hartzea ere: zergatik ezin diegu
|
esan
haurrei gu garela urte berriari heltzeko opariren bat egin nahi diegunak, ez dakit zer balio izanaraziko dien ipuinik erabili gabe. Ziur guraso batek baino gehiagok benetako magia egin behar duela urtea amaitu eta seme alabei gutiziaren bat erosteko, eta izango dun magiaren presioa eta prezioa ordaindu ezinda, etxeko txikiei egia nahi baino lehen kontatu behar izan dion heldurik.
|
|
|
Lehengo ostegunean, gainera, «albiste oso txar bat» eman zieten. «Hezkuntza Saileko norbaitek guraso bati deitu zion telefonoz,
|
esateko
Haur Hezkuntzako gela egongo dela, hori dirudiela, baina Lehen Hezkuntzakoa ukatuko digutela». Salatu du gurasoek ez dutela informazio ofizialik jaso.
|
|
|
09:00etatik 13:00etara. " Lehengo zaintza zerbitzua ez da egongo, baina kontziliazioari begira ere iruditu zaigu lau orduko jarduna eskaintzea lagungarria izango dela",
|
dio
Haur eta Gazteria zinegotziak, Iker Oñatek.
|
|
|
Javier alaba ikustera hurbildu zen eta ezin izan zuen nahieza ezkutatu oliba koloreko azala ikusi zionean, tratuan hasi aurretik gurasoen jatorriari buruz galdetu ez izanaz damututa. Arangurenek lasaitu zuen
|
esanez
haurraren kolore min horia ikteriziak sortua zela, baina egun batzuetan desagertuko zitzaiola.
|
|
|
" Esna al dago oraindik?". " Sabelminak ditu, andrea –erantzun
|
dio
haurra besoetan kulunka, bizkarrean eskukada txikiak ematen dizkion bitartean– Ez da biberoia hartzera oraindik ohitu. Eman dizkiot anisak".
|