|
2000
|
|
|
—Ongi duk, seme... baina badakik zer
|
dioen
erran zahar zuhurrak: bakoizari berea, zuzenbidea —eta, gurutzea eskurat emaiten zidala, orduan ere irri egin zidan:
|
|
|
Baina ongi
|
dio
erran zahar zuhurrak: " Ditxak bi haurride:
|
|
2001
|
|
|
Eta Erromak leher egiterat zohan, asaldatuak ziren Eskualdunak. Orduan
|
zioten
erran Orose handiak: " Zuen aitek madarikatu dute Erromanotu zituen egun beltza.
|
|
|
Joan baldin bazen joan zen, ongi lotsatua bueltatu ere bai. Ea zer galdetzen zion, ez ote zekien gizon hura nor zen, aber ez zen oroitzen nola ibili zen sanferminetako igande hartan, Lesakatik bueltan, arraso mozkortua eta espantuka, elizari su eman behar
|
ziotela
erraten.
|
|
2003
|
|
|
Lotsatu e" itten naz
|
esaten
erran zion, banna (nn= ñ) ondino eztot mesarik entzun, eta hamabijak laurden gitxia" u dira.
|
|
2005
|
|
|
Kuriosotzathardaiteke, bestalde, Basaburu Txikiko bihizkeren kasua. Bata (Eratsun) Amultzoan kokatzen denbitartean, bestea (Beintza Labaien) Bmultzoan kokatzen baita.Biherriotakoerantzunakerkatuz, 24alditan jaso dira desberdin (tartean dira
|
esan
erran, bost bortz...). (erran, bortz, aitzin, ebatsi, bid Beintza Labaienek Eratsunek bainoaskozereIpar ekialdeko ezaugarrigehiagoditua...) eta ondorioz, ezaugarri akomun gehiago Baztan eta Bortzirietakohizkerekin.
|
|
2008
|
|
|
Maritxu Paulus Basurko abokatuak eman ditu jazotakoaren azalpenak. Ostegun hartan, 09:00etan, Donapaleun (Baxenabarre) erosketak egiten ari zela, hiru gizon joan ziren harengana, frantses poliziak zirela eta deklarazioa hartu behar
|
ziotela
erranez. Autora jarraitzeko erran zioten.
|
|
2009
|
|
|
–Aseguru etxekoak zarete? , galdetu zien, Xabierrek bere anaia Salustianori buruz hitz egin nahi
|
ziotela
erranda.
|
|
|
Estimatzen dut zoin ongi ohartzen den zerbait
|
badiotela
erratekoa. Gizon delikarua da, agudo senditzen dituenak nere humore aldatziak.
|
|
|
Kasu asko emaiten dio bere buruari, beti ongi beztitua, illiak maiz kolorez eta kupaz txandatuz, begiak ongi pintatuak, ezpainak gorrituak. Jelosi piska bat
|
diotenak
erraten dute, horiek denak kendu ezkio ez liotzekela gauz haundirik geldituko bere pollitasunez, baino ez da hala. Ez izanik ere holako ederra, Mayik badu bisarian grazi goxo bat, plazer emaiten duena begiratziari.
|
|
2010
|
|
|
Irantzu dela-eta, bera lortzearren borrokan ari naiz berriro eta bistan da lehia honetan ez dudala azken hitzik
|
esan
erran, ez azken hatsik eman emon. Gainera oraintxe bertan Irantzu bera ikusten ari naiz nire etxeko atarian.
|
|
|
Taldea aipatzean berehala gibeleko lerroa etortzen da burura. Eskuzko jokoa, tolosarren jokoa,
|
dio
erran zaharrak. Gibeleko lerro harrigarri sendoa du Tolosak:
|
|
2011
|
|
|
Mediterraneo aldean bizi da ia urte osoan. Dirkschneider jaunak
|
dio
erranen diola harekin hitz egiteko interesa duzuela.
|
|
|
Nekazariek besteen lurrak lantzeagatik errenta bat edo uztaren zati bat jabeei eman behar
|
ziotela
erran dugu. Horretaz gain, nekazariek jauntxoei errota erabiltzeagatik, zubi bat edo pasoren bat igarotzeagatik... ordaindu egin behar izaten zioten.
|
|
2012
|
|
|
«Behin, Etxalartik Sarara ahari batekin kontrabandoan zihoan gizon bat harrapatu eta kontrabandoan aritzeagatik aharia kendu behar
|
ziotela
erran zioten eltzetzuek: " ¿ Yo de contrabando?, no hombre no, se ha escapado… Ya sabes, el amor".
|
|
|
Tokiko egoeran beste nornahik ber gauza eginen zuken!
|
dio
erraiten Miguel k.
|
|
2013
|
|
|
Morroi ausarta zela zioen. Eta
|
dio
erran delako Guerrak: " Gogoratzen naiz, egun batean, kaparrategi batean, biok bakarrik ginela, konpainia oso baten kontra borrokatu behar izan genuela.
|
|
|
Eta arrazoi du. Ongi
|
baitio
erran zaharrak: –Allahren bila zinez dabiltzanak saindutegietan itotzen dira??.
|
|
|
Haiei begira zegoela, bere emazte Zahra ikusi zuen, etxetik ateratzen, oilategirako bidean. Zenbatetan ez ote
|
zioten
erran gizonezkoek, batzuek eta bertzeek, ezkongabeek nahiz bizpahiru edo hiruzpalau bider ezkondutakoek, zergatik ez zuen bertze emazte gazteago bat hartzen, begia alaitzeko gutienez?!
|
|
|
[?] Bainan deputatu churi, soldado aitzindari den batek Driant du deputatu horrek izena othoiztu du utz detzan beren burhasoekin, Eguberri eta Urthats iragan arte. Egun hoik,
|
dio
erran, dire familietako besta maiteenak eta gozoenak; utzatzu, othoi, mutiko gazte hoik, egun hoien, beharbada azken aldikotz, beren etcheetan iragaiterat.1482
|
|
|
Haiei begira zegoela, bere emazte Zahra ikusi zuen, etxetik ateratzen, oilategirako bidean. Zenbatetan ez ote
|
zioten
erran gizonezkoek –batzuek eta bertzeek, ezkongabeek nahiz bizpahiru edo hiruzpalau bider ezkondutakoek– zergatik ez zuen bertze emazte gazteago bat hartzen, begia alaitzeko gutienez...! Baina zertarako bertze emazte bat, baldin eta Zahrak kualitate guztiak bazituen, emakume ororen artean bakarra egiten zutenak, Abdul Alimen pozgarri, Abdul Alimen asegarri...!
|
|
|
Eta arrazoi du. Ongi
|
baitio
erran zaharrak: " Allahren bila zinez dabiltzanak saindutegietan itotzen dira...".
|
|
2014
|
|
|
Mundu honetan, izan ere, bakoitzak ahal duena egiten du. Eta ongi
|
dio
erran zaharrak: –Hobe da segundo bakarreko estasia ezen ez Bilbon egunero taxian galtzea?.
|
|
|
Bozek animazioa ezartzen dute erregulartasun kosmikoarekin herrietan. " Bozka urte gezur urte"
|
dio
erran zaharrak eta marka da deia aforismoa erran zaharra bilakatua izatea. Ostatuak betetzen ditu, jakin min sano eta ez hain sanoa sortzen.
|
|
2015
|
|
|
Hire erranengandik aski hurbil ikusten dizkiat askatasunaren izenean gurasoek haurrei balorerik ez dietela transmititu behar
|
dioten
erranak, hori egiteak haurren etorkizuna baldintzatzen duelakoan. Ez diat ikuspegi hori, zeren haurren gurasoak eta hurbilekoak ez baldin badituk baloreen transmisioaz arduratzen, jendarteak transmitituko dizkie, hau duk, hondamendira garamatzan jendarteak transmitituko dizkie.
|
|
|
Azken hau eskertu du bereziki, hunek eman baitio indarra aitzinatzeko bide luze nortan; hunen ondotik gazte guzien izenak zerrendatuz eta hauen bizi poza izan dela oinarrizko motorra aitortuz segitu du. Segur hastapen hartan, 1995a aitzin eta gero ere, izan direla trabak eta memento zailak baina" denek badakite leihotik aterako zirela ateak hetsiak direlarik"
|
dio
erran, hunkigarriki, Michel Creton aktore zinegileak ohorezko domina emaitean. Lagun bilakatu den hunek 1989an tematsuki defendatu zuen elbarritu heldueri buruz idatzi emendakina, familia ainitzi elkarte bat muntatzea ahalbidetuz.
|
|
|
Hiriart Urruty, Barbier, Zerbitzari, St Pierre apezpiku beharra edo beste, agertu zaizkigu hobendun handi Senperen. Egiari zor
|
diogu
erraitea, bestalde gerla gorrian zirelarik, xuri eta gorrien arteko batasun sakratua zela, Alemanen kontra. Aipatu apez horiek, beste guziak bezala, orduko ikusmoldekoak ziren:
|
|
|
Hunek ez du ofizialki segurik hitzik erran nahi izan. Ixilik dagona ados dela
|
dio
erran zaharrak. Alta, Baionako" Charlie naiz" manifestaldian apezpikua ikusi da Baionako Meskitako buruzagiaren ondoan, giristinoek eta musulmanek elgarren errespetuan aitzinatu behar dutela erakutsiz.
|
|
2016
|
|
|
Eta dialektoen isoglosak meridiano izan dira, eta ez paralelo. Orokieta daukagu Greenwich, eta Jauntsaratsetik emititzen du
|
Esan
Erran irrati herrikoiak bezain heroikoak.
|
|
|
Bera aise lehenago bizi izanik, hirugarren mende ondarrean eta laugarrenaren hastean... Katalina horri zioten (ala
|
diote
erraiten ahal da oraino?) gizon gai bat galdetzen 25 urtetarat helduak ziren neska gaztek, ez balinbaziren oraino ezkonduak... Dena den, Katalina izena azkarki sartu zen familietan eta toki pollita atxikitzen du aitzina...
|
|
|
Bozkatze hori zen lehen mantxa edo lehen haitada. Orai, zenaturrek dute zer
|
dioten
erran behar. Zonbait asteren buruan omen.
|
|
|
Alta, on ginuke, beti bide lapartsuetan ibiltzeko orde, distira gehiagoko eremuetan barna ibiltzea, gure gogo bihotzak baikortasunez hazteko. Adiskide bati aldi bat baino gehiagotan entzuna
|
diot
erraten aurtikitzen den etxeak ikaragarriko burrunba egiten duela, aldiz pentzetako belarra ixil ixila handitzen dela. Eta guk, bistan da, burrunba entzuten eta ixil ixila bere bide doana ez ikusten!
|
|
2017
|
|
|
–Ez
|
diozu
erran bagentozela...?
|
|
|
Je me suis approché de St Jean à partir, depuis Hendaye. Bainan Hendaiatik hurbildu naiz
|
ziotenek
erran nahi zuten" Hendaiarat joan naiz" edo" Hendaiarat etorri naiz". Hitz berek ez dute hedadura bera frantsesez eta euskaraz.
|
|
|
Hemen izenda ginezazke salatari malatariak. " Salatari malatari, apez uzki milikari"
|
dio
erran zaharrak. Kasu huntan milikatzea baino urrunago doa salatariaren lana," profesionala" izanez geldi geldia salatzeak baitio ogibidea segurtatzen.
|
|
2018
|
|
|
Suak frogatzen du burdina. Halaxe
|
dio
erran zaharrak, halaxe ere, diot nik, hurrengo urteetan Euskaltzaindiak frogatu baitu, ororen gainetik, gai dela euskaldun gizartearentzat onuragarri eta baliagarri izaten eta euskararen herrialdeetan ari diren erakunde publiko zein pribatuekin batera taxuz jokatzen, euskararen aurrerakuntzarako bidean.
|
|
|
Horrela bada, gure hiztegi ikasi berria berrikasi behar izan genuen herriko eskolan:
|
esan
erran beste bertze, berze kendu ekendu ke eke ezer ez dause, ja ere jakin xakin jan xan jarri xarri hitzegin elekatu, xarduki tximini etxamin teilatu etxegein
|
|
2019
|
|
|
B X zerazten/ ceraten zarazten ez badaquizu ez pa da quizu gutiren guchiren bacera bazara diotzat diozkat naizan nazan ordu hordu
|
esan
erran ditut cebiltzanean zaquizquit dituz cebiltzañean zaquitquit (akatsak guztiak, eta azkena, birritan errepikatua) citacitzun (akatsa) citzaitzun nazazun. nazazula...
|
|
2020
|
|
|
" Duela hamar urte, Baionako auzapez ohiak (Jean Grenet) Agenda 21eko bilera batean aitortu zuen, gero eta sarriago gertatzen ari ziren uholdeen harira, ezin izango zela kudeatu herriko etxe bat lehengo molde berarekin. Notabilismoaren sinbolo zen hark hori
|
esateak
erran nahi du, era batera edo bestera, errealitate bat ari dela ukitzen".
|
|
|
Izenak izana berez eta besterik gabe dakarrela
|
dioen
erran zuhurra baino puskaz zuhurragoa begitandu izan zait beti" Izenetik izanera, gogoa zubi" atsotitza, besteak beste aldatu nahia eta aldatzeko egin behar den ahalegina nabarmentzen dituelako.
|
|
2021
|
|
|
Joan den asteko bi artikuluetan liburuaren edukia laburbildua izana da, erranaldi batzu jorratuak ere bai. " Buru bezenbat aburu"
|
dio
erran zaharrak. Bainan ikusmolde ezberdinak oinarrizko obra baten osagarri edo berdin aberasgarri gerta ditaizkelakoan gaude; oroz gainetik kasu huntan bezala ikusmolde horiek aipagaian ikasiek edo trebatuek agertzen dituztelarik.
|
|
|
Zer
|
diozu
erraten badizut urte batzuk geroago Jason izeneko zure bortxatzailea zela Maddirekin, arrapaladan eta gordean, ezkondu zen mutikoa?
|
|
2022
|
|
|
Apirila beti xirtxila, hori
|
dio
erran zahar batek! Aurten, hola segitzen badu, ez ote litake xirtxila baino xirtxilagoa ere?
|
|
|
Tokiko hizkuntzen garapenaren aldekoa dela adierazia du. " Gure hizkuntzek urgentziazko politika ausart baten beharra dute, bizirauteko eta indartzeko"
|
dio
erran Iñaki Echaniz deputatu gazteak. Ministroak bere eginbidea zintzoki bete dezala, ez dugu bertzerik igurikatzen.
|
|
|
Ez. Haurdun dago eta ezin
|
diot
erran Gaia utzi zuten segadarako gauza batzuk zehaztu ondoren.
|
|
|
Askok egin zuten ihes beren lurretara bueltan. Herritarrek heroi bezala hartu zituzten eta herriari Voltoyako Juarros izena jarri behar
|
ziotela
erran zieten. Gero jakin zutenez musulmanek beste eraso pare bat egin zuten Cega eta Adaja bailaretan, haietan kalte piska bat eginez.
|
|
2023
|
|
|
Eta ikusi izan dira emazteak halakoetan trebukaturik, zeinetan ohoreak salbatu dituen hain bertutetsuak ez bide ziren bertze batzuk. Hala
|
dio
erran zaharrak: " Jainkoak begiratzen duena ongi begiratua da".".
|
|
|
1990eko hamarkadaren bukaeran, hainbat ziren eskualdez eskualde Nafarroan sortutako irrati proiektuak —Karrape, Xorroxin, Aralar... —, eta loraldi horrek eragin zuen
|
Esan
Erran abiatu zuen bultzada ere. Ordukoak ongi oroitzen ditu Txari Eletak; irratia sortzeko prozesuan parte hartu zuen, eta lehendabiziko esataria izan zen, gainera, Fermin Gartxitorenarekin batera.
|
|
|
Batzorde bat sortu zuten, Ultzaman eta inguruan euskara bultzatzeko. Ametza kultur elkartea osatu zuten bultzada horri esker, eta elkarte horrek abiatu zuen
|
Esan
Erran martxan jartzeko prozesua.
|
|
|
|
Esan
Erranen duten askatasuna nabarmendu dute egungo bi esatariek, eta askatasun horrek eraman dituela bide berriak probatzera. Estudiotik ateratzeko ahalegina egin dute, adibidez, eta herriz herri joan dira bizikleta baten gainean jarritako bozgorailu batekin irratia entzuleengana eramateko.
|
|
|
Guttien espero duenean, ustekabea azaldu da: atzealdeko emakume adindu batek
|
dio
erran nahi duela nola deitzen dioten ekainari, hagitz era berezian: ereilero.
|