|
2004
|
|
|
Arrazoi zuen Setatsuak, inondik ere. Niri ere gogoratzen zitzaizkidan paradisu kontu haiek, eta,
|
bai
, gauza arraroak ziren. La Vacheri begiratu eta urrezko galdera bat egitekotan jarri nintzen.
|
|
|
Agian ezti gehiegi izan zen hura guztia, ez dakit. Edo
|
bai
, badakit, dudarik gabe ezti gehiegi izan zen, eta ondorioz nagitu egin nintzen, eta ondorioz alfertu, eta ondorioz Balantzategiko teilatu babesetik alde egiteko gauza ez nintzela jarri. Ukuilutik atariko belazeetara eta atariko belazeetatik ukuilura, horixe zen nire ibilbide guztia.
|
|
|
Ez, ni ere ez nintzen errotako sorora heltzen, eta lagunik gabe gelditzeko arriskuan nengoen. Benetako laguna galtzeko arriskuan, esan nahi dut, zeren La Vache ez eta beste behiak, behi makalak, ez bainituen sekula lagun izan; adiskide, belazekide edo ganbelakide
|
bai
, baina lagun ez.
|
|
|
Genovevak ia inoren laguntzarik gabe antolatzen zuen Balantzategiko bizimodua. Bazuen, hori
|
bai
, haranaren inguruko herrian bizi zen morroi zahar zaharra, guk Bizkarroker deitzen geniona, eta enkarguak eta beste zenbait lan arin egiten zizkiona. Ordea Bizkarrokerrek laguntza eskasa eman ziezaiokeen, zeren gizon hark, guk ematen genion ezizenak adierazi bezala, bere onenaz aurrera baitzirudien ordurako, eta sarritan goiza besterik ez baitzuen egiten lanean.
|
|
|
Orain Pauline Bernardette daukat zaindari, gutxik merezi duten suertea; baina zaharra naiz, ezinezkoa zait xinpletasunak ematen duen zoriona. Bitartean, arazo asko zituen jendearen artean bizi nintzen orduan, gerraren ondorio larriak bistara zeuden garaian; baina gaztea nintzen, ergela ere
|
bai
, eta bizitza arina egiten zitzaidan.
|
|
|
Lagunak defendatu egin behar dira,
|
bai
. Gazte moxkortuen kontra, ukuiluko adiskideen kontra, etxeko jabearen kontra; beti defendatu behar dira lagunak.
|
|
|
La Vache erreka zokoan azaldu zen, eta Balantzategin inork ez zeukan bezalako sasoiarekin igo zuen handik etxerainoko aldapa. Itsusia izango zen, baina indar handikoa ere
|
bai
. Argia eta gartsua izateaz gainera, noski.
|
|
|
—Sartu hadi,
|
bai
. Ez haiz ergela.
|
|
|
Belar kontuetan ez behintzat, eta are gutxiago behioi gehien komeni zitzaigun elikaduran. Nabari zen, hori
|
bai
, eta beste arrazoiengatik bazen ere, nire Setatsua bezain urduri zegoela, zeren diskoen arteko isiluneak desohizko zaratatxoez narrasten baitziren maiz: fuertegi itxitako ate baten kolpearekin edo lurrera eroritako antoxina baten kinketakoekin.
|
|
|
Normalean etxetik eguerdian alde egiten zuenak zein arrazoi zeukan gaua ere bertan pasatzeko? Begiratu nuen ukuiluko sarrerara, eta
|
bai
, hantxe jarraitzen zuen Bizkarrokerren bizikletak. Ez nintzen ahotsez nahasten.
|
|
|
—Ondo,
|
bai
. Lehor.
|
|
|
Jateko, aurrena lana egin beharra dagoela. Baina hasi egin dugu,
|
bai
—atera zen lehengo gizona, eta beste batzuek barre ttikiak egin zituzten. Sei bat izango ziren denetara, baina ezin nor edo nolakoak ziren jakin.
|
|
|
" Hura
|
bai
izan zela egun tristia enetako, Mo. Lehen infernua, orain infernua eta erdi.
|
|
|
Ordea nireak, Bakardadek, hondar gehiagokoa zirudien, bihurriagoa eta luzeagoa. Alde batetik, erabakita nengoen ukuiluko behi makalekin inolako tratabiderik ez izatera; ez nien diosalik ukatuko, noski, baina
|
bai
gainerako guztia. Alferrik emango zidaten hizpidea, alferrik eskainiko belar goxorik edo etzateko toki onik.
|
|
|
Mendiko boladari buruz halaxe pasatzen zait, zoriontsu izan nintzela eta laino batean bezala gelditu zaidala buruan. Gogoratzen dut, hori
|
bai
, gehientsuenetan ibili egiten ginela, alde batera eta bestera.
|
|
|
—esaten zuen biotako batek, eta hurrengo mementoan bagindoazen, bagindoazen biok martxa politean baso hartarantz, bagindoazen trostan. Horixe, trostan ez genuen zaldiek bezain dotore egiten, baina
|
bai
munduko beste edozein behik baino hobeto. Beharbada horregatik izan ginen zoriontsu, behi errariak izan ginelako.
|
|
|
—Iruditu egiten zait,
|
bai
!
|
|
|
—Mundu honetan gauza asko daude, lagun —moztu zidan berak oso serio— Zu lau mendi horien artean bizi izan zara beti, eta jakin ez dakizu, baina munduan gauza asko daude. Eta leku asko ere
|
bai
. Esate baterako, India eta Pakistan bezalako nazio handi eta miresgarriak daude.
|
|
|
—India eta Pakistan,
|
bai
. Eta ba al dakizu zein den, nazio handi horietan, animalia jainkotua, animalia mila aldiz bedeinkatua, animalia sakratua?
|
|
|
—Ondo dago,
|
bai
, Pakistango kontu hori. Behi bezala, harro sentitzen naiz —esan nion goiz eguzkitsu batean neure buruari.
|
|
|
—atera nintzen bat batean— Behin entzun nuenez, gu ez omen gara kobazuloetan pintatutako animalien artean azaltzen. Hartzak
|
bai
, basahuntzak, basurdeak eta zaldiak ere bai, baina gu ez. Zergatik da hori?
|
|
|
—atera nintzen bat batean— Behin entzun nuenez, gu ez omen gara kobazuloetan pintatutako animalien artean azaltzen. Hartzak bai, basahuntzak, basurdeak eta zaldiak ere
|
bai
, baina gu ez. Zergatik da hori?
|
|
|
—Bada Greziako heroi guztiek hartu zuten gerra hartan parte,
|
bai
Atenaseko Akilesek, bai Espartako Ajaxek, bai Patroklok eta bai gainerako denek. Troia izeneko hiria hartu nahi zuten.
|
|
|
—Bada Greziako heroi guztiek hartu zuten gerra hartan parte, bai Atenaseko Akilesek,
|
bai
Espartako Ajaxek, bai Patroklok eta bai gainerako denek. Troia izeneko hiria hartu nahi zuten.
|
|
|
—Bada Greziako heroi guztiek hartu zuten gerra hartan parte, bai Atenaseko Akilesek, bai Espartako Ajaxek,
|
bai
Patroklok eta bai gainerako denek. Troia izeneko hiria hartu nahi zuten.
|
|
|
—Bada Greziako heroi guztiek hartu zuten gerra hartan parte, bai Atenaseko Akilesek, bai Espartako Ajaxek, bai Patroklok eta
|
bai
gainerako denek. Troia izeneko hiria hartu nahi zuten.
|
|
|
—Bada esan egiten dizut. Eta gerra orduantxe bukatu zela ere
|
bai
. Zeren behi barruan zeudenek, itxoin gauera arte eta, gordelekutik ateraz, hiriko ateak zabaldu baitzizkieten beste gerlariei.
|
|
|
Kantuarekin bukatu zuenean gora begira gelditu zen, ea balkoian norbait azaltzen zen edo. Eta
|
bai
, balkoiko gortinen artean bazegoen errainu edo itzal bat, nik —gizona baino urrutixeago nengoenez— ondo ikusi ahal nuena. Zoritxarrez, itzal hark ez zuen balkoia irekitzekorik egiten, eta gizonak ostera kantatzeko premia sentitzen zuen:
|
|
|
Haundia pazientziako gizona izan ordea, eta ez zituen bere saioak moztu. Hori
|
bai
, aldatu egin zuen kanta. Balkoipean jarri eta, behin ere baino adore gehiagorekin, halaxe esaten zion itzalari:
|
|
|
—Zaldiak badu dohainik, lagun, ez dut esaten ezetzik. Gauza handia da, batzuetan gu baino handiagoa ere
|
bai
. Eta korri ere, ondo korritzen du.
|
|
|
Honek hirurogei bat urte zituen, eta —azal txurikoa, aurpegi edo lepoko zaintxo urdinak agerian uzten zizkiona— botila kristalarekin eginak ziruditen antiaju berde batzuk zeramatzan. Bai egun hartan eta
|
bai
gero, halaxe ikusiko nuen beti, antiaju berde haiekin, begiak ezkutatuta.
|
|
|
Eta alderantziz. Hurrengoan, berriz," hartzak aitzurra eta egintzak masa", eta,
|
bai
zera, besteak ez ulertu ezer ere eta pikatxoiarekin kolpeka hasi. Eta, jakina, hola ezin da lan egin.
|
|
|
Mespretxu hark sutu egin ninduen, eta, iheska, aldapa gora abiatu nintzen zalaparta batean. Basoan sartzea lortuz gero, salbatu egingo nintzen, beharbada
|
bai
. Neure atzetik, maldizioka eta arnaska, bi hortzaundiak sentitzen nituen.
|
|
|
—Banketeak,
|
bai
. Batzuetan gorriei, eta besteetan guri, beltzoi.
|
|
|
—Ez dakit. Oso hiztun dotorea dela, hori
|
bai
. Geldiro hitz egiten du, eta gehiegi luzatzen da.
|
|
|
—Goazen,
|
bai
—ametitu nion nik— Eta joan gaitezen azkar. Hartuko dugu deskantsu salbu jarritakoan.
|
|
|
Bada zera, Setatsuaz hitz egiterakoan zakar aritzeko joera daukat, batez ere temosoa delako eta bakerik ematen ez didalako. Eta egia da, nire Ahots, Aingeru Guardakoa edo dena delakoa setatsua da, eta hiztunegia, eta tristea ere
|
bai
batzuetan, eta askojakina; baina akats horiekin guztiekin batera, oso lagun ona eta argia izan zaidala ere onartu beharra daukat. Oso argia eta zuhurra.
|
|
|
—Begira, lagun. Bideak, herri inguruetan zabal eta sendo direnak, mehetu egiten dira auzoetara iritsitakoan, eta mehetu ez ezik hil ere
|
bai
auzoko azken etxearen atea jo eta gero. Baina, guztiak hiltzen al dira?
|
|
|
Pazientzia galtzera zihoala iruditu zitzaidan. Baina bera jenioko behia bazen, ni ere
|
bai
.
|
|
|
—Bada, Balantzategiko andrea,
|
bai
—berritu zidan berak serioski. Ez zuen nirekin eztabaidarik nahi, errespetatu egiten ninduen.
|
|
|
—Nik
|
bai
! —hots egin nuen.
|
|
|
Begiak arrozaren zuritasunean neuzkan jarriak, ea han zerbait ikusten nuen. Eta
|
bai
ikusi ere. Ametsetan bezala, zakuz kargatutako Chevrolet kamioia ikusi nuen gure haranean sartzen, berarekin korrika apustuak egiten nituenean bezalaxe.
|
|
|
Gogora datorkit, zentzu honetan, nire bizitzako aurreneko neguan gertatutakoa. Orduan
|
bai
egin zidala konpainia! Orduan bai izan zitzaidala lagun!
|
|
|
Orduan bai egin zidala konpainia! Orduan
|
bai
izan zitzaidala lagun! Den dena elur egun batean gertatu zen.
|
|
|
Amorrarazita, ondo zutitu eta ingurura begiratu nuen. Eta orduan
|
bai
, orduan bai ikaratu nintzela. Ikusi nuen paisaia ez zen gutxiagorako.
|
|
|
Amorrarazita, ondo zutitu eta ingurura begiratu nuen. Eta orduan bai, orduan
|
bai
ikaratu nintzela. Ikusi nuen paisaia ez zen gutxiagorako.
|
|
|
Eta baita hirugarrena, laugarrena eta bosgarrena azaldu zirenean ere. Hurrena ilargiaren txanda izan zen, eta hark
|
bai
, hark ekarri zuen aldaketarik, paisaiari itzal batzuk erantsi baitzizkion. Gauza gutxi, halere.
|
|
|
Ni nintzen behi hori. Eta
|
bai
, asper asper egina nengoen. Non zegoen etxerako bidea?
|
|
|
Txarragoak ematen dizkiot orain, eta ez da asko estutzen. Jakina, aspaldi honetan berak nahi duena egiten dudala, hori ere
|
bai
.
|
|
|
Behia, eta ez, esate baterako, sator bakar bat ere. Udazkenean
|
bai
, udazkenaren epeltasun hartan ibili ziren satorrak han eta hemen zuloak egiten eta festa batean, baina orain, non daude. Eta zizareak?
|
|
|
Guztiarekin, gauza bat da ikara eta bestea oso desberdina asperkeria. Eta
|
bai
, ikarari egiten nion aurre, baina ez hala asperkeriari: nekatu egiten nintzen goiko alde hartan eta luze, oso luze, oso oso luze iruditzen zitzaidan denbora.
|
|
|
Esaten dizut, astindu egin beharra daukazu zeure buru hori, lanean jarri. Gaua da,
|
bai
, eta elurrak ezabatu egin ditu bide bidatzurrak, baina hori ezin da arazo izan pentsatzen duenarentzat. Pentsatu, lagun, eta laster zara etxean.
|
|
|
Hartara, ez dizute segituan erasoko. Atzetik joan
|
bai
, baina eraso ez. Odol hotza behar duzu, lagun.
|
|
|
Ausardiaz eta bi aldiz pentsatu gabe, otsoei buruz jiratu eta elurra jaten hasi nintzen, lasai eta gogotsu, aho parean neukana elurra ez eta ailorbe sortak izan balira bezala. Koxkorrak, hura ikusiz, harritu edo egin ziren, eta gelditu ere
|
bai
, aurrena bat eta gero gainerako guztiak. Belarridunak eta begidunak ziren.
|
|
|
Esan dut aurrerago ere: orduan
|
bai
portatu zela lagun!
|
|
|
Setatsua, ez ninduen hainbeste amorrarazten; berea egin beharrekoa zen,
|
bai
, baina bazekien agindurik eman gabe ere pasatzen. Aingeru Guardakoa nuela ere sinistuta nengoen ia.
|
|
|
—Ikusten duzu? Ondo asko gogoratzen zara,
|
bai
! Eta ba al dakizu zer esaten dizudan?
|
|
|
—Ez segatu, Soeur Pauline Bernardette, beste behiek ere zerbait jan dute eta —eskatzen diot orduan. Zeren moja hau, ttikia
|
bai
, baina halere oso sendoa baita, moztaka eta sendoa, segalari paregabea. Eta didan maitasunarekin, auskalo, ez jakin, agian bete egingo luke hitza eta taxuzko sailik gabe utziko Pirinio osoa.
|
|
|
" Alfonbra honek pertsiarra ematen du —gogoratu zitzaidan— Beraz, ia seguru palazio bateko animalia naizela. Palazioak ttikia ematen duela, hori
|
bai
, iturri edo zuhaitzik gabekoa, baina nolanahi ere palazio."
|
|
|
Zer esan behar nion? Bera ni baino nagusiagoa zen, horretan ez zegoen dudarik, baina oso ipuinzalea ere
|
bai
nire aldean. Aingeru Guardakoa zer den erakutsi duenik ez da oraindaino bitartean sortu eta, gauzak hola, nik nahiago dut ezezkoan egon.
|
|
|
Zima horretakoa naiz ni: zerbait argi dagoenean, esate baterako aurrez aurre ailorbe belar tontor bat jarri eta" hau ailorbea duk" esaten didatenean, usaindu eta"
|
bai
, hau ailorbea duk" aitortzen dut; baina bestela, probarik ez dagoenean, probari usainik ere hartzen ez zaionean, orduan nahiago dut ez sinistu. Esaera zaharrak dioen bezala:
|
|
|
Hortzaundiek ez ninduten ezagutu, agian oso handitua nengoelako lehengoaren aldean, eta ez zidaten batere jaramonik egin. Iritsi nintzen une hartan, bata errotaren atarian zegoen, silla txuri batean eserita eta egunkaria irakurtzen; bestea berriz, teilatuko leiho berri hartan eta —hauxe
|
bai
zela gauza berria— katalexu luze batetik begiratzen. Antiaju Berde ez zen inon ageri.
|
|
|
—Artizarra,
|
bai
|
|
|
" Zer kargatzen ote dute zaldietan? —pentsatu nuen nik— Zakuak ziren,
|
bai
, baina zein zaku mota. Armak ote zeuden zaku haietan?
|
|
|
Armak ote zeuden zaku haietan? Nolanahi ere, oso kargamentu garrantzizkoa izan behar zuen,
|
bai
etxekoentzat eta bai Antiaju Berderentzat. Zeren, dudarik gabe, kargamentu kontu haiengatik egiten baitzuten hortzaundiek beren zainketa.
|
|
|
Armak ote zeuden zaku haietan? Nolanahi ere, oso kargamentu garrantzizkoa izan behar zuen, bai etxekoentzat eta
|
bai
Antiaju Berderentzat. Zeren, dudarik gabe, kargamentu kontu haiengatik egiten baitzuten hortzaundiek beren zainketa.
|
|
|
—Aurkitu nuen,
|
bai
. Egunak pasa nituen harkaitz haietan.
|
|
|
—Txikitu alerik ez, baina bati hortzak kendu
|
bai
. Sekulako ostikoa eman nion hortzetan.
|
|
|
—Ene lagun on ona —entzun nion orduan nire barruko Setatsuari— Zure laguna behi atsegina eta bizkorra da dudarik gabe, baina heldu gabea ere
|
bai
aukeran. Hortaz, basurdeak dira libre ibiltzen direnak?
|
|
|
Eta aukera hori daukala jakiteak izugarrizko poza ematen dio basurdeari, gu bezalako jende morroiak behin ere ezagutuko ez duen bezalakoa. Basurdea alfa izango da, baina behia baino kategoria handiagokoa ere
|
bai
, nire ustez.
|
|
|
—Ikusten dut,
|
bai
. Bazterrak miatzen ari dira, ea norbait ikusten duten Balantzategira inguratzen.
|
|
|
—Genoveva ere
|
bai
–Genoveva ere gerran ari al da?
|
|
|
Gurpilaren lehenengo buelta udaberriarekin batera etorri zen, basoa berdatzen hasi zenean. Genovevaren ohizko abistua entzun genuen, banketerako deia, eta
|
bai
La Vache, bai ni eta bai beste hamar behiak presaka joan ginen ukuiluko atarira. Gu beltzok ate parean eta sartzeko prest jarri ginen, zeren aspaldi hartan gu izaten baikinen beti banketerako aukeratuak.
|
|
|
Gurpilaren lehenengo buelta udaberriarekin batera etorri zen, basoa berdatzen hasi zenean. Genovevaren ohizko abistua entzun genuen, banketerako deia, eta bai La Vache,
|
bai
ni eta bai beste hamar behiak presaka joan ginen ukuiluko atarira. Gu beltzok ate parean eta sartzeko prest jarri ginen, zeren aspaldi hartan gu izaten baikinen beti banketerako aukeratuak.
|
|
|
Gurpilaren lehenengo buelta udaberriarekin batera etorri zen, basoa berdatzen hasi zenean. Genovevaren ohizko abistua entzun genuen, banketerako deia, eta bai La Vache, bai ni eta
|
bai
beste hamar behiak presaka joan ginen ukuiluko atarira. Gu beltzok ate parean eta sartzeko prest jarri ginen, zeren aspaldi hartan gu izaten baikinen beti banketerako aukeratuak.
|
|
|
—Don Gregorio hori behintzat
|
bai
. Ezin dik asmatu guk zuekin harremanetan jartzeko daukagun sistema.
|
|
|
Berea ez zen ordea zalaparta bakarra: Denboraren Gurpila ere abantada hartzen ari zen, eta Sekretuen Gurpila ere
|
bai
.
|
|
|
Balantzategiko gorabehera guztiak bukatzear zeuden, agian gelditzera zihoan gerra bera ere. Eta zer ote zen
|
bai
Usandizagak eta bai mendikoek aipatutako seinale hura. Hantxe zegoen koska.
|
|
|
Balantzategiko gorabehera guztiak bukatzear zeuden, agian gelditzera zihoan gerra bera ere. Eta zer ote zen bai Usandizagak eta
|
bai
mendikoek aipatutako seinale hura. Hantxe zegoen koska.
|
|
|
Usandizagak, guk ordu arte Bizkarroker deitutako gizonak, bizia galduko zuen, eta Antiaju Berdek preso eramango Genoveva. Behiok, berriz, behi argiok behintzat
|
bai
, konprenitu egingo genuen mundu hartan bete izandako lekua.
|
|
|
—Irrati bat eduki beharra daukatela etxean, derrigorrez —lagundu zidan La Vachek, Antiaju Berderen hitz haiei batere zentzurik ez ziela ikusten keinuz adieraziz. Baina nik
|
bai
, nik aurkitzen nien zentzurik. Ordurako hasia nengoen logikaz pentsatzen.
|
|
|
—Antiaju Berdek tranpa jarri nahi izan dio Usandizagari —azaldu nion lagunari— Kanpoan dela sinistarazi nahi izan dio herrian albiste hori zabalduz, Burgosera zihoala eta abar. Eta hasieran,
|
bai
sinistu ere Usandizagak. Baina azken unean, jabetu egin da engainuaz eta oharra pasa die mendikoei.
|
|
|
—Orduan Balantzategikoak galduta daude, eta mendikoak ere
|
bai
.
|
|
|
Zegoen tokian gelditu zen bertan iltzez josita bezala. Guardiek, ezin menderatuz, buila egiten zioten, eta kulatarekin jo ere
|
bai
batzuetan, baina tarte baten urrutitik, nire lagunak zeukan begiratu beltzarekin ikaratuta. Inondik ere, bere barruko ahotsa ari zitzaion esanka," jo horri, sartu adarra hari, alde egin mendira ukuiluan sartu gabe".
|
|
|
Ukuiluko leiho saiatera ilun zegoen behien marruek esnatu nindutenean. Esnatu nintzen areago, eta
|
bai
, gau gaua zen eta ukuiluko beste sei behi beltzak marruka ari ziren.
|
|
|
Eta
|
bai
, apartean ibiltzen nintzen, baina Setatsuari amore emateagatik, ez apartatzea benetako premia iruditzen zitzaidalako. Gehientsuenetan, mendian ibiltzen nintzen La Vacherekin batera, abioi eroriaren inguruetan; bestetan, berriz, etxera inguratzeko gogoa egiten zitzaidanean, Genovevaren senarra lurperatua zegoen basoko kanposantura joaten nintzen etzatera, zeren leku hura libre gelditzen baitzen, hortzaundiek ez baitzuten harako joerarik.
|
|
|
Berealditako jokoa emango dizuete. Orain, hori
|
bai
, pagatu egin duzuela. Gauza ona nahi duenak pagatu beharra izaten dik.
|
|
|
—Eraman egin dizkiagu,
|
bai
—etsi zuten gazteek azkenean. Gero, dirua atera eta ordaindu egin zioten hortzaundiari.
|
|
|
Alde batetarik, ontsa duzu egun Jinkoak mirakuilurik egin ez dezan. Lourdesen egiten dituzu,
|
bai
, baina izigarri bakanka. Medikuer zinez lan gutti kentzen deiezu.
|
|
|
sari handia ukanen ziala pertz hari kolpurik handiena emanen zeionak. Eta
|
bai
jendea saldoka jin ere, sariarendako, segurki, jendea orduan ere soskoia zelakoz. Eta, mailuarekin batek, borrarekin besteak, harri buxi batekin ondokoak, haik orok joiten zizuen pertza, behin eta berriz, jo hemen pertza, eta jo han pertza.
|
|
2010
|
|
|
Moralerako gizakiak Jainkoa gutxieneko baldintza gisa onartu behar zuen. Askatasuna onartu behar zen bezalaxe, Jainkoa ere
|
bai
, baina Jainko horrek gutxi agintzen zuen gizakiengan. Filosofia kantiarrak abiapuntu xume baina sendo hauei gorputza eman zien eta berebiziko hezurdura teorikoz hornitutako etika molde bat proposatu zuen.
|
|
|
Hortaz, erlijioaren gaia begi zientifikoz aztertu zuen deskribapen zehatzez eta fenomenoaren zabaltasunaz eta garrantziaz. AEBetan erlijioa ongi zabaldua zegoela konturatu zen, han ibili zelarik, nonahi aurkitu baitzituen predikariak, eta haiei entzuteko bide luze luzeak egiten zituen jende ugari ere
|
bai
.
|
|
|
Eremu politikoaren babesa bermatu nahi dute
|
bai
Rawlsek, bai laizista frantzesek. Helburu bakar hau argudiaketa bakarrak bultzaten duela eman arren, ez da halakorik.
|
|
|
Eremu politikoaren babesa bermatu nahi dute bai Rawlsek,
|
bai
laizista frantzesek. Helburu bakar hau argudiaketa bakarrak bultzaten duela eman arren, ez da halakorik.
|
|
|
Adibidez, Nafarroako etorkin hegoamerikarrek laster, botoa ez ezik, etxebizitzarako laguntza, edo egiten ari diren lantegi sozialaren aitortza berezia, edo kultura hegoamerikarren promozioa ere eska dezakete, denborak esango du. Eskakizun hauei entzungor egitea badago, aurka ere
|
bai
, edo guztien interesak bateratzen saiatu. Okerrena eskakizunei legitimitatea kentzea izango litzateke, eta, kanpotik datozela eta, gizarte honetan nahasian eta asimilatuak behar dutela agintzea.
|
|
|
Baloreen pluralismoa babesten du jarrera honek, eta I. Berlinek plazaratu zuen joan den mendearen erdialdean. Ahula ematen du
|
bai
, ez ergela, ordea, zeren uste baitu bakoitzak bereari eutsiz gero, istiluak egongo diren arren, istilu hauetarako beti konponketa arrazoizko bat ere egon daitekeela. Honek istiluaren muinaren ikuspegia aldatzen du, alegia, nork bereari eutsiz arazoa ez dela nork duen arrazoia, nola arazoa konpondu baizik.
|
|
|
Hango zuzentasunaren teoriaren gaizki ulertu batzuk azaltzeko asmoz ekin zion zuzenketari. Rawlsek, oro har, ez zien kasu handirik egin eta bere zuzentasunaren teoria orijinalaren zirrikitu batzuk hobeto azaltzerakoan, orduan
|
bai
, akatsak aurkitu zituen, beste inoren iradokizunak gehiegi aintzat hartu gabe. Nagusiki kezkatzen zuen akatsa hauxe zen:
|
|
|
Euskaldun Ameriketara iritsi berriek, beraz, topo egiten zuten era zuzenean bitan banaturiko Euskal Herriaren errealitatearekin: itsasoz beste aldean edukiko zituzten
|
bai
, batetik, ofizialki" atzerritarrak" ziren baina euskaraz mintzo zitzaizkien auzokideak eta bai, bestetik, pasaporte bereko baina ama hizkuntza desberdineko auzokideak ere.
|
|
|
Euskaldun Ameriketara iritsi berriek, beraz, topo egiten zuten era zuzenean bitan banaturiko Euskal Herriaren errealitatearekin: itsasoz beste aldean edukiko zituzten bai, batetik, ofizialki" atzerritarrak" ziren baina euskaraz mintzo zitzaizkien auzokideak eta
|
bai
, bestetik, pasaporte bereko baina ama hizkuntza desberdineko auzokideak ere.
|
|
|
Izen horiek argi uzten dutenez, lehen elkarte haiek hegoaldeko lau probintzietako kideak onartzen zituzten soilik, eta bizpahiru hamarkada joango ziren, Bidasoako alde bietako euskaldunak batera elkarte berera bildu aitzin. Hala ere, jadanik 1880ko hamarkadaren lehen urteetan
|
bai
Montevideoko eta bai Buenos Aireseko euskal etxeetan piztu ziren eztabaida biziak euskaldun guztiak integratzeko, aintzat hartu barik jatorriz nondarrak ziren.
|