|
2000
|
|
|
Horren argi.
|
Bai
baitzekien, ez nion azaldu behar izan asteburu horretan, lana nuenez, semea zaindurik egoteko bide bakarra zegoela, hain juxtu ere, gure amarekin uztea. Halaber, ez nuen denbora alferrik galdu oroitarazten bere amaginarreba ez zela munduko amatxirik ilobazaleena eta, beraz, joan etorrietara behartuko ninduela herritik hirira eta hiritik herrira, egunez ez bazen, gauaz bai behintzat, egun osoan haurrari kateaturik ez uztearren.
|
|
|
Nik pentsatu nuen, nondik edo handik jakin behar nuela jan genituen piperrak nongoak ziren. Eta
|
bai
jakin ere, asko kosta gabe.
|
|
|
" Assentiré de grat", zioen kantuak," Gogo onez onartuko dut".
|
Bai
baitzekien poetak, bai baitzekien kantariak urria dela eman zaion erremusina: une baten aberastasuna, besterik ez.
|
|
|
" Assentiré de grat", zioen kantuak," Gogo onez onartuko dut". Bai baitzekien poetak,
|
bai
baitzekien kantariak urria dela eman zaion erremusina: une baten aberastasuna, besterik ez.
|
|
|
zorrotz zeharkako kaleetara begira, begi belarriak alerta. Bestetik baina, abiadura hark kezkatu egiten zuen,
|
bai
baitzekien, hala segitzera, mina gaiztotu egingo zitzaiola. Momentuz behintzat, ez zuen deus esateko modurik, ez zuen kaleko xehetasunik hautemateko betarik ere; arreta guztia Pititarengan ezarrita zeukan.
|
|
2001
|
|
|
Oraingoan, Leire, Ledea, Zangoza eta Irunberri bisitatuko ditugu. Horrez gain, pare bat mirari natural ere gehitu behar ditugu, naturak ere
|
bai
baitaki bere" harresiak" sortzen: Irunberri eta Arbaiungo zintzurrak, milioika urteko lanaren osteko mirari naturalak.Harresi naturalak
|
|
|
Eta, hala ere, edalontzia barran laga eta irribarre egin du atzera. Orain
|
bai
baitaki arrasto onaren atzetik dabilela. Bai, arrasto onaren atzetik, azkenean.
|
|
|
Bada, niri orobat gertatu zitzaidan delako ertainekin, Bizkaian nonbait erabiltzen omen den eta Erkiagak behin bederen idatzi zuen hitz ezezagun horrekin. Hobe nukeen mediano edo esan balidate, erdaraz ere
|
bai
baitakit ezinbestean eta horrela esanik adituko bainuen esanahia. Adituko nukeen, gainera, Agirreren modutsuan  (2, 330) adierazi balidate:
|
|
|
Irakurle trebatuarentzat(" el lector ejercitado") erraza denak, nekagarria izan behar, nahitaez, haur trebe gaiarentzat, hots, irakurtzen ikasi behar duenarentzat. Ikastoletako haurrek irakurtzen eta idazten ikasi behar baitute euskaraz, ez mintzatzen,
|
bai
baitakite mintzatzen gehienetan gurasoei eskerrak. Eta la letra con sangre entra delako hura, ez dut euskal ordainik ezagutzen?
|
|
|
bai Arantzazu Argitaldariak. Ongi merezi ere,
|
bai
baitakigu neke askoren semea izan dela liburu eder hau. Aita A.I. k ipini dion hitzaurrea egokia da benetan, bizia eta argitasunez ongi jantzia; Iriondoren apaingarriak, azal eta barren, oraingoak eta nire gogorako biziro ederrak.
|
|
|
Goragale eta zorabioaren arteko sentsazio zehaztugabe batez etxeko eskailerak binaka jaitsi eta kotxea hartu nuen. Martxan zegoela bi aldiz pentsatu nuen abiatzea, komisaldegian zer izango nuen zain
|
bai
bainekien ederki asko; hala ere, eta itxurazko arrazoirik aurkitu gabe, nire eginbeharra horixe zela erabaki eta abiatu egin nintzen.
|
|
2002
|
|
|
Desioek tranpan erorarazten gaituzte bizidunok. Saguari gazta jartzen zaio tranpan
|
bai
baitakigu asko maite duela. Baina gustukoa izateaz gain elikagai du!
|
|
|
Horiek guztiak ere beti zoratzen edozerekin: antolaketarekin; publikoarekin, zeinek, zineman hain aditua izanik,
|
bai
baitaki aurkezten zaion filma aintzat hartzen; bertako gastronomiarekin, zein exotikoa baita benetan, nahiz eta hanburgesa koipetsuen eta garagardo garratzagoaren mira egin; filmak hautatzeko batzordearekin, zeinek ekarri egin baititu jaialdira; egokitu zaien epaimahai bikainarekin, baina betiere, noski, hark erabakia noiz emango, ez baita bizimodua zerbait jasoko dutela aditu eta zain eta zain e... Bien bitartean, epaimahaia erabat ernegatuta, hainbeste lelokeria ikusi beharrarekin (gogoan al du norbaitek «Goldberg bariazioak» filma?
|
|
|
Batez be, soldautzea eginbarri dabenei... itsasoetan ibili diranei. Horreek
|
bai
jakin! Horreek e...
|
|
|
Horretaranekez iritsiko da, baina, euskara besterik erabiltzen ez duena bere ikas irakaskuntza unibertsitarioan, eta are gutxiago gaztelania besterik erabiltzen ez duena. , euskaraz ari denak
|
bai
baitaki, gehiagorik ezean, gaztelania edo frantsesa ere?.
|
|
|
Esan orduko damutu zen,
|
bai
baitzekien barne barnetik jalgi zitzaizkiola hitz ausart bezain zuhurgabe haiek, Emmanueli zuzendutako mezua gordetzen zutenak eta zeharkako gonbita, etxera lagun ziezaion. Eta are gehiago damutu zen, bere perspektiben zerumugan Segiorekin bizi izandako porrota berriro azaldu zitzaionean, izar beltz finko bat balitz bezala, ortzian ainguratua... baina hark ez zuen jada atzerabiderik.
|
|
|
Baina, handik aurrera, deus gutxi nezakeen.
|
Bai
bainekien, gutuna idatzi aurretik ere, ez niola Sarari gutunik igorriko, ez hura ez aurrekoa. Neure gaixoa bainuen, azken finean, Sara.
|
|
|
Halakoetan beti esan izan nuen ezetz printzipioz. Gonbit guztiek izaten baitute beren ordaina, eta
|
bai
baitakit, esperientziaz, zer nolakoak diren enpresa farmakologikoak, medikuok errezetatzen ditugun produktuak beren marketara bideratzeko orduan. Egun hartan, ordea, baietz esan nuen.
|
|
|
Bai, ongitxo nekien nik, bizio hark bere ondorio gaiztoak izan zitzakeela, eta haiek iristean damu izango nintzela, baina ongitxo nekien, halaber, guztiak duela prezio bat bizitzan. Eta prezio hura ordaintzeko prest nengoen,
|
bai
bainekien, beste gauza batzuen artean, biriketako minbizia harrapatzeko probabilitate gehiago nituela. Baina horrek ere ez zuen zertan gertatu, halabeharrez.
|
|
|
Baina kontuz ibili beharra nuen, aldi berean, errukiarekin. Gaixoekin izandako hainbat urtetako esperientziaren ondoren,
|
bai
bainekien errukia bertute bat dela, errukitzaileak maiz ezkutatu eta mozorrotu beharrekoa, errukituari apalgarri eta iraingarri gerta ez dakion. Ezin zerbitzari leialagoa izan baitaiteke errukia, nola maitasunarena hala umiliaziorena.
|
|
|
Oker esan zidan, eta nik banekien.
|
Bai
bainekien nik orduko, natur zientzietan ikasitakoaren arabera," apendizitisa" zela termino zientifikoa. Eta berehala jakingo nuen beste hitz antzeko bat:
|
|
|
Zeren itzuli, gehienetan bederen, erdarara itzultzen baita, gaztelaniara, eta idazleak badu orduan arrisku bat ederra: euskaraz idatzi bai, baina aldi berean idazten duen horrek gaztelaniaz zer soinu izango duen kontuan harturik idaztea euskaraz, berak ere
|
bai
baitaki erdaraz, eta etengabe egon baitaiteke irudikatzen lerro horiek erdaraz nola agertuko liratekeen. Besterik litzateke idazleari burutik pasatuko balitzaio testu hori beste norbaitek suedierara, demagun, jarri behar duela, gaztelaniarekin gertatzen ez den bezala suediera [13] ez baitu hain etxeko:
|
|
|
Garai ilunak ziren haiek gero! Orduan
|
bai
bagenekien ongi zer zen faxismoa, zer askatasun falta, hori baitzen orduan, hain zuzen ere, esan ezin zitekeen zerbait: askatasunik ez zela alegia.
|
|
|
Edo sinpatikoek ez ote dute ikusiko hau? Diot nik, adiskide gazte, honekin bat etorriko zarela,
|
bai
baitakit zuregan ere oraindik akademiak baduela itzala, hala erakutsi dizute-eta eskolan, eman dituzun urteetan. Edo ez?
|
|
|
Jatetxe mexikar batean afaldu eta Coronita batzuk edan ostean, lotara joatera deliberatu ginen. Inguruko deserosotasunak ahaztuta, ahal izan genuen bezala loa biltzen saiatu ginen,
|
bai
baikenekien hurrengo egunean Los Angeles gure zain genuela.
|
|
|
Jatetxe pare bat eta MacDonalds kenduta, ezer gutxi zegoen herri hartan ostiral gaua pasatu ahal izateko. Zinema bazegoen, bai, baina Independence day edo El jorobado de Notre Dame ikusteari uko egin nion, ikusi gabe ere,
|
bai
bainekien gabonetan pelikula horiekin matraka ederra emango zigutela. Polizia etxea ere bazegoen, baina, aterpeko morroiak esandakoaren arabera, ez zuen ematen lan handia zutenik.
|
|
|
Ostera ere barreak eta ziriak ziren nagusi. Nik, ordea, ezin nion barruan senti  tzen nuen mingostasun puntuari itzuri egin,
|
bai
bainekien bidaia amaitzen ari zela eta laster hegazkin batean egongo ginela Euskal Herrirako bidean.
|
|
|
Aurrean zuen etxea berea zuen, eta ez zekien zer zuen bereago harrizko eraikin zaharkitu hartan, beheko zati osoa hartzen zuen botika, ala goiko solairuetan zegoen ostatua. Periko entzun zuen alboko kaletik gora pasatzen, eta kontrako aldetik kairantz abiatu zen,
|
bai
baitzekien beste serenoa, Totorika, sona handiko edatunetakoa zela herrian eta apo apoan agertzen zela bazterrotatik inork birritan deitu barik.
|
|
|
Caponen ustea zen bera zela hiruretan lasaien zebilena,
|
bai
baitzekien bere egunkaria faxisten gustukoa zela. Gainera, Marriot ez zen urrun ibiliko.
|
|
|
Abertzaleekin lerrokatutako faxistak ziren, jakin bazekiten herrian Manuel Gorostizak abertzaleak salduko zituela Bilbo jausi ondoren.
|
Bai
baitzekiten Bilbo luze gabe eroriko zela. Denek zekiten hori.
|
|
2003
|
|
|
Atxiloketaren hirugarren eguna zuen eta hobenduntzat jo zuen bere burua. Torturatzaileek torturatu bai, baina ez zioten tamainako izugarrikeria sinarazi,
|
bai
baitzekiten guztiz ezinezkoa zela Jainkoa izan ezean, hiru bat lekutan batera egoteko gauza behar baitzuen. Denbora luzean, bururatzen zitzaion oro komisaldegian entzuten zutela etsita bizi izan zen.
|
|
|
Pello gizon jatorra dela azpimarratzen du eta ez dela terrorista. Beste partaide bat oso penatuta agertzen da Pelloren egoeragatik,
|
bai
baitaki zer gaixotasun duen, nolako estres egoeran dagoen eta bere dieta jarraitzeko nolako arazoak izango dituen. Haserre bizian idatzi du beste batek.
|
|
|
Eta, Batasunekoek?
|
Bai
badakit boto" nulo" en aldeko kanpaina egin zutela eta 140.000ren bat atera zituztela. Baina boto" nulo" ak, bere izenak esaten duen moduan, juridikoki baliorik gabekoak dira.
|
|
|
Mariek aspaldiko ametsa du euskara ikastea (hobeto esanda, berreskuratzea, txikitan
|
bai
baitzekien euskaraz). Aipatu elkarrizketan, zera esaten zuen, besteak beste:
|
|
|
Eta hi ere, horrelaxe. Nik
|
bai
baitakit hi bizirik hagoela, eta artizarretik inoiz baino gehiago maitatzen gaituala Miren eta biok, baita Azpilgo herria ere, Jesusen Bihotz horrek bezalaxe, Jesusen Bihotz handi horrek bezalaxe, Txomin...
|
|
|
Eta zer esan didazu, irabazien hamarretik bi emango diozula Elizari? Baina harro egon zintezke, don Kosme,
|
bai
baitakizu Jainkoak bakoitzeko ehun ordainduko dizula, beste bizitzan. Halakoa baita Jainkoa, zu bezalako jende eskuzabalarekin...!
|
|
|
Horregatik, neure artean pentsatu nuen bidaia hartan lasai egoten ahal zela, seguruenik ez bainion kezkatzeko arrazoirik emango, seguruenik inor ez baitzitzaion lapurreta salatzera joango, eta berandu gabe heldu ahal izango zen Hendaiako amorantearengana. Hori ere
|
bai
bainekien, eta horrexegatik gogoko zuela Hendaiaraino joaten ziren espresetan bidaiatzea. Baina hiru bagoiak zeharkatu arte ez nuen argi izango iluntze hartan lanik egingo nuen ala ez, egunari koipea aterako nion ala ez.
|
|
|
Gauzak horrela, Teresari olerki bat errezita  zezala eskatu nion,
|
bai
baitakit poesiak dohain taumaturgiko eta indarberritzaileak dituela. Irribarre bat piztu zitzaion nerabe aurpegian.
|
|
|
Arandar gizajoak, nik keinu nabarmenen bidez telefonoa eskatzen niola ikusirik, ezulertuarena egin zuen. Haren ezezkoa ulergarria egin zitzaidan,
|
bai
baitakit jubilatuek nekez uzten  dituztela horrenbeste nekeren ondoren erositako euren goi fidelitateko tresnak; baina  larrialdia halakoa zenez, ez nion men egin.
|
|
|
Horrela ezin nuen haserretu eta berarekin egoteari utzi, eta ez nekien bera nola nereganatu ere. Jakin
|
bai
bainekien diruz askoz zauritu ezinago e zela edonondik Ajax burdinaz baino, eta bera harrapa zitekeela uste nuen gauza bakarrean jada ihes egin zidan. Ez nekien zer egin bada, eta beste inork inor ez bezala gizaki honek menperatuta bere inguruan nenbilen.
|
|
|
Eta orduan bai, orduan Damian ere konturatu da argazkia ikusi zuen estreinako aldian eduki zuen zantzu hura egiazkoa izan zela. Izena entzun eta gero berak ere
|
bai
baitaki ezagutzen duela Jaime Aranbarri, Bankutxako lehendakaria. Jaioneren ondoan irri faltsuz ageri den gizon buruzuri hori.
|
|
2004
|
|
|
Horrelako erasoak artxibo gehien kopiatzen dituztenen aurka egiten dituztela esaten dute erabiltzaileek Interneteko hainbat forotan,
|
bai
baitakite sare horietan egon ohi den edukien %90 erabiltzaileen %10ak jartzen dutela.
|
|
|
Ahotsa argiarekin batera sartu zen nire buruan. Pentsatzen saiatzen nintzen,
|
bai
bainekien kinka larrian nengoela, baina ezin nuen gogoratu zer zen gaizki zebilena, zer zela eta kezkatu behar nuen. Nahi nuen bakarra zera zen, argi itsugarri hartatik ihes egin, ilunpe minik gabekoen baitan babestu.
|
|
|
Horrek ez zuen arinago egiten itsumustuko oinazea. Lehen, Mireia urrun zegoen arren,
|
bai
baitzekien han zeukala. Amets batetik bortizki egotzia sentitu zen.
|
|
|
Sobietar Batasuna arma nuklear indartsuenez hornitu nahi dute, eta horretan dihardute. Zuen Teller en moduan –esan zion Oppenheimerri,
|
bai
baitzekien ordurako segurtasun txartela kendu ziotela, Tellerren jardunak zirela medio.
|
|
|
Haren mezuek, beraz, ni erakarri beharrean, atzeraka eragiten zidaten.
|
Bai
bainekien nik orduko, edo susmatzen bainuen, ez dagoela bere maitemina sublimatzeko gai ez den maitemindua baino izaki arriskutsuagorik. Nik lortu nahi nituen helburuetarako ez behintzat.
|
|
|
Sarritan ibiltzen nintzen haien zelatan, zer esaten ote zuten.
|
Bai
bainekien gaizki konpontzen zirela beren artean, eta egoera hark areagotu egiten baitzuen nire jakin mina. Noiznahi bana zitezkeen, izan ere, koadrilako hainbat lagun edo ikastetxeko hainbat ikaskideren gurasoak bezala.
|
|
|
Barre ederrak egin zizkidan Urruti gizagaixoak, hura kontatu nionean! Hark ere
|
bai
baitzekien nire egoeraren berri, maiz samar ikusten nuenez gero, baita berarekin bazkaltzen ere, aldian behin. Eta, nola konfiantza ematen baitzidan, guztia kontatzen nion.
|
|
|
Aitak
|
bai
baitzekien, alabak baino lehenago, aristokraziaren eta tradizio handiko aberatsen ezaugarrietako bat bilduma partilularrak egitea zela: koadro balios batzuena izan zitekeen, edo zeramikena, edo seilu eta txanponena, edo gauzarik bitxi eta arraroenena.
|
|
|
Mailatik behera antzean Anboto eta Udalaitz ikusi ditugu eta Gorgomendi. Inork aipatu gabe ere Anbotoko Señorarenak burutaratu zaizkigu, handik Gorgomendira
|
bai
baitaki aldatzen, ekaitz eta harri zaparradak sortuz. Santa Maria, gaitzezkoengandik libra gaitzazu, amen, esan dugu geurekiko.
|
|
|
Esperoan zuen ama berdura platera mahai gainean,
|
bai
baitzekien berdura zuela gustuko, Bazter eta biak, hemeretzi urteak inguruan, barazkijaleak egin zirenetik, aitaren ernegurako, eta etxean behar ziren baino pelea gehiago sortzeko, aitari, marikoikeria galanta iruditu baitzitzaion haragirik jan nahi ez izate hura. " Zuekin, zuekin zer egin daiteke, zuekin" esaten zuen, harekin zerbait egin ahal izan balitz bezala, ama torturaraino hilduratu duen mozkor nazkagarri horrekin.
|
|
|
Gogora etorri zitzaizkion, semearen irudia burutik haizea bezala joan etorrian zebilkiola, Bazterrekin egindako parrandak, militantzia politikoa, Down sindromeari buruz munduan gehien zekien medikuarengana, semearen emaitzak eskuan harturik, lagundu zuen aldia; medikuak, Doctor Kaplanek, oraindik akordatzen da izenarekin, Bazterri azaldu zizkion berak zegoeneko bazekizkien emaitzak, eta gero ea galderarik ba ote zuen itaundu. Harakinek ezezkoa egin ziola gogoratu zuen, etsirik, Londresera joan aurretik ere
|
bai
baitzekien zer emaitza jasoko zituen. Oraindik ere nabari dezake bulegoa utzi aurretik medikuak sorbaldan paratu zion doluminezko esku haren pisu guztia.
|
|
2005
|
|
|
Ez dakit ikasi ote nuen, nik
|
bai
bainekien hori aurretik. Banekien, eta beti esan izan diet nire jokalariei, partida hasten duzunean, edozeinen aurka izanik ere, kontziente izan behar duzula irabaz edo gal zenezakeela, eta saskibaloi partidak berrogei minutu irauten dituela.
|
|
|
Kontuak kontu, baina, Aitor iturgin baten semea zen, eta Iker ginekologo ezagun batena. Eta, nola Teresak
|
bai
baitzekien hura, amona Kontxiri jakinarazi zion, baita ondorio ezin garbiagoa atera ere, segidan:
|
|
|
Eta bakoitza bere lekuan!
|
Bai
baitakit zure berri: nolakoa zura, halakoa ezpala!
|
|
|
ez al dakizu, bada, berak Francoren politika egiten zuen bitartean espetxeratu nindutela ni bi urtez, langileen eskubideen alde aritzeagatik? Halakoa baita zuen edukazioa, baina ni ez nauzue engainatzen,
|
bai
baitakit maskara horren azpian zer gordetzen duzuen: edukazio onenarekin hiltzen dituzue Afrikako haurrak gosez, edukazio onenarekin bidaltzen tankeak Irakera, eta edukazio onenarekin hondatzen mundua!
|
|
|
Eta sinetsi genion Alonsori.
|
Bai
baitakigu Alonso ez dela aktore izateko jaio". Eta bukatzeko Felixen despiezean:
|
|
|
Atzo Urrutikoetxea komisarioa etorri zen eria ikustera, eta gaur, bera. Beldurrez dator, hala ere, komisarioarenak entzun eta gero
|
bai
baitaki ez dela Damian izango ospitaleko gelan aurkituko duena. Beste gizon bat aurkitu omen du Urrutikoetxeak, zaharragoa, ahulagoa, mutua.
|
|
2006
|
|
|
Landareek guri buruz ez dute ezer esango
|
bai
baitakite gutaz hitz egitea denbora alferrik galtzea dela. Nik beti esaten dut landareak guri barrez ari direla.
|
|
|
Banku eta aurrezki kutxen ikuspegitik produktu arrakastatsua da, erakunde horiek
|
bai
baitakite espainiar aurreztailea, izaeraz, kontserbadorea dela, dirua ez duela arriskutan jarri nahi izaten; horrenbestez, ezaugarri hori eperako gordailuen bitartez zainduko dute.
|
|
|
Aizona(?) eta Orduña betidanik
|
bai
baitakigu bertako biztanleen menpean egon izan direla, Iruñea eta Berrueza (hots, Deyo) bezalaxe44.
|
|
|
269) adierazi zuen moduan. Baina ezin da askoz gehiago esan,
|
bai
baitakigu Bermeon populazioa jaitsi egin zela datu kualitatiboak erabilita, eta berdin Lekeitio, Ondarroa eta Durangon (XV.ean ere) eta, aldiz, Bilboren hazkundea gertatu zen (García de Cortázar, 1966: 73; Fernandez de Larrea, 2004a:
|
|
|
irainik ez dagoen lekuan irainak daudela salatzeak egiazko irainak sortzen ditu luze baino lehen; eta batzuen laguntasuna bilatzeak beste batzuen etsaigoa ekarri ohi zuen, kit beraren barruan. Baina, egia izanda ere, horrek ez ninduen guztiz lasaitzen,
|
bai
bainekien nirea zela hasierako laidoa, eta ez bainekien jatorrizko bekatu hark konponbiderik ote zeukan.
|
|
|
Hala adierazten zuen gutunen tonu gero eta aztoratuagoak, zure sumendi horri amataturik eusteak gero eta lan handiagoak emango balizkizu bezala. Aurrez aurrekoetan, berriz, beti bezain neurritsu jokatzen zenuen, alai eta irritsu ere bai, tratuaren poderioz
|
bai
baitzenekien zer nuen gogoko zer disgustuko, eta bazenekien halaber niri adarra nola jo, hartarako guraria edukiz gero. Adar jotze xume eta lagun artekoak izaten ziren, ez inola ere aintzat hartzekoak.
|
|
|
Inguruetako gazte guztiek zeukaten bihotza Diana berpiztu haren esku indartsuetan errenditua, baina beldur ziren, ezgai eta inozo sentitzen baitziren haren aurrean,
|
bai
baitzekiten esku haien fereka desiragarria bezain mingarria izan zitekeela haien atzaparkada, dezentziak eta modu onek mende hartan markatzen zituzten neurrietatik harago joanez gero, desegoki zen hitzen bat esanez gero edo komeni ez zen laztan edo xirriren bat desgaraian eginez gero.
|
|
|
XVII. mende osoa eromen hutsa izan zen, eta kontaezinak landareekin egindako gurutzamenduak eta kolore berriak asmatzeko ikerketa lanak... Eta ez zen gutxiagorako,
|
bai
baitzekiten gauza ezohikoren bat lortzen zuenak (kolore beltzeko tulipa, esaterako) aberastasuna bere esku izango zuela. Urte horietan etxe bakoitzean eta lorategi bakoitzean aritzen ziren saiakuntzak egiten, zeinek lortuko bitxikeria handiagoa.
|
|
|
Badirudi Abhorah eta Zora Ladrimal juduen biloba zela gure Manex. Ez dakigu nola bizi ziren aitona amona horiek XVIII. mendeko Espainia –edo Euskal Herria– ilunean, baina pentsa genezake ez zirela oso lasai biziko,
|
bai
baitakigu Abhorah ihesi joan zela Iparraldera. Hemen finkatu zenean, dei egin zien emazteari eta alabari bertara etor zitezen.
|
|
|
Nobelak izaten ziren ekartzen zizkidan liburu gehien gehienak, eta horrek asko harritzen ninduen, nik
|
bai
bainekien Umberto poeta zela, ordurako irakurriak nituen-eta haren poema batzuk. Behin, liburu denda itxian idazten aurkitu nuenekoa gogoan, lantzen ari zen liburuaz galdetu nion.
|
|
|
Eta lanpostuari gainera funtzionarioaren usaina badario, are okerrago.
|
Bai
baitakigu funtzionarioak direla kritika gupidagabe guztien jopuntu, populazio ia osoaren kritikagai, nahiz eta gero ia denok funtzionario izan nahi dugun.
|
|
2007
|
|
|
Gerard Prunierren hitzetan Sudango erregimenak eta NBEak" hipokrisia hitzartua" darabilte Darfurrekoaz. Batzuek eta besteek
|
bai
baitakite hartutako presio neurri guztiak Sudanen Afrikar Batasunaren izenean dauden 7.500 soldaduak barne ezertarako balio ez dutela.
|
|
|
–Zuk
|
bai
dakizula ondo euskaraz!?
|
|
|
Zer esanik ez, arrazoizkoago, langinago, grinen nagusiago, etab., fisikoki nahiz intelektual eta moralki gailena. Horregatik guztiagatik zuriek
|
bai
jakitez eta bai armaz betidanik beste herriak oro menderatzen dituzte (Ib., 317).
|
|
|
–oooo... ontzia!? oihu egin zuen minutu batzuen buruan, baina segituan amorratu zen berriro,
|
bai
baitzekien gurutzegrama haiek egiten zituen gizona zorrotza zela oso, eta nahiko koadratua, eta ez lukeela inoiz ontzia gauzak eramateko zenik idatziko: ontzia gauzak gordetzeko zen, ez eramateko.
|
|
|
428 Jakin ere
|
bai
baitakigu Heladen oso berandura arte ez zela garatuko borondatearen kontzeptua (Dodds, 1989: 32).
|
|
|
Eta ordaindu zidan, nahita ala nahi gabe, jakin
|
bai
bainekien Diccino mila gauza izan zitekeela, lagun txar txarra ere bai, baina ez, inondik inora, lapurra. Hori banekien garbi, zoriontsu izateko jaioa ez nintzela nekien bezalaxe.
|
|
|
Aski izan zen gaztetasunaren aipamena, Dominique Antoine laster batean abia zedin komunera, botalarriari eutsi ezinda. Besteok ez bezala, hark
|
bai
baitzekien atrezzoko Nathalie falta zela bizpahiru egun lehenagotik lan taldean. Inork ez zekiela nora zen alde egina.
|
|
|
Imanolek antolatu zuen despedida, Keparen despedida izanik ere, berak egin izan ez balu ez baitzukeen beste inork ardurarik hartuko, eta Imanolek
|
bai
baitzekien Keparentzat ezkontza baino askoz garrantzitsuagoa zela despedida. Mikelek lagundu zion Imanoli, gogo txarrez baina, dena haren gain ez uztearren.
|
|
2008
|
|
|
Jakin baino gehiago bizi, egunerokoarekin moldatu, gauza txikiak atondu, adiskideei deitu, bikote kidea zaindu, familia babestu... Ezdeuskeria bat,
|
bai
badakit, baina hori da bizia ezdeuskeria zoragarri bat.
|
|
|
Bizkartzainarekin ibili ohi bada ere, sindikatuaren egoitza etxe xumea da kanpotik, gutxieneko segurtasun neurriak baino ez dituena.
|
Bai
baitakite gau eta egun grabatzen dietela sarrera eta gura dutenean erasoko dietela, edozein neurri hartuta ere.
|
|
|
ongi jantzita joan, zapatak beti garbi eraman, halitosisa saihestu... Egun, zazpi arau erakusten ditut: hitza sekula ez pentsamenduaren aurretik; igorleari sekula ez eten esaldia; labur jardun; laugarrena begiei dagokie, begiradarekin galdetzea da; jarraian, keinuak libre erabiltzeko esaten dut (ez dakigu zer egin besoekin); isiltasuna erabiltzen jakitea da hurrena, funtsezko gauza, zeren isiltasuna erabiltzen dakienak
|
bai
baitaki hitza erabiltzen; eta, azkenik, isiltasunarekin batera, hitz egiteko abiadura dago.
|
|
|
–Eta gure arteko tratua, zer??
|
Bai
baitakizu hitza jatea gure artean zer den: traizioa!
|
|
|
urrutiratze taktiko bat zirudien, amak hoztasun gutxieneko bat beharrezkotzat jotzen zuelako edo, alabaren asmoak eta haren argudioak hobeto zilipurdikatzeko? markesa andereak
|
bai
baitzekien, antza, zertara zetorkion Natalia eta zertaz hitz egitera, eta biziki interesaturik baitzegoen gai hartan; alabaina, zuhurtziak halaxe aginduta, isilik jarraitu zuen, alabaren ezpainetatik espero zuèn hitza entzungo zuen ala ez.
|
|
|
Hire fabrika eta hire fabrikaondoak hortik pasatzen zaizkidak, hire handinahia bezala, ulertzen didak, ezta?, ni eroriko naizen bezala eroriko baitira haiek, baita hi heu ere noizbait!, etxeko lotsa nauk, bai, baina hi heu utziko haut oraingoan lotsagarri, sekulorun sekulotan!, izan ere, hi alua bahaiz, ni aluago, Nazario! Ni hilko nauk, bai, baina hik ere ez duk zama txikia jasan bizitza osoan,
|
bai
baitakit bizitzako ordu guztietako minutu bakoitzeko segundo orotan ni madarikatzen ibiliko haizela, eta ez diat beste pozik behar beste munduan, enteratu al haiz?, ai!, eta bukatzeko apustu bat egingo diat: baietz ni ere soldadutzatik libratu!, hi alua bahaiz, ni aluago, Nazario!
|
|
|
Kristok pobretasuna predikatu zuen, eta gurutze pobreago edo biluziago batek (zurezko gurutze xume batek, esate baterako) gurutzea gurutzeago bihurtuko bailuke eta zentroa zentroago. Ez naiz ikonoklasta,
|
bai
baitakit elizak Nizean eta Konstantinoplan erabakitakoaren berri, baina gutxiago naiz idolo gurtzaile, eta jakizue santuen edo Ama Birjinaren irudiak idolo ere bihur daitezkeela, baldin eta bazterra zentro bihurtzen badugu, san Mamertoren itxura ustezkoan uzten gaituen san Mamertoren irudia idolo bihurtzen baita automatikoki. Eta gaur idolo bihurtu duguna bihurtzen dugu bihar komedia bateko mirarigile merke, eta etzi ez hankarik ez bururik duen eszena bateko amorante barregarri.
|
|
|
Regina alferrik zebilen, beraz, agerian zegoena ezkutatu nahian, izeba amonek ere
|
bai
baitzekiten, aitak ahoskatutako azken hitzen lekukotza izan zutèn heinean, neskaren min sekretuaren berri. Baina gauza bat zen Reginak zekiena, egoera zailetan edo ezinezkoetan, gizakiak bere burua engainatzeko tartea bilatzen du maiz, kontziente nahiz inkontzienteki, erosoago sentitzeko?, eta oso beste gauza bat, zekièn hura besteen ahotik entzutea.
|
|
|
Denbora guztian irribarrez eta mihia ateratzen segitzen zuen, halako modu baldar eta susmagarrian non ume batek ere antzemango baitzuen azpikeriaren bat amarauntzen ari zela. Azkar erantzun nion, hala ere,
|
bai
bainekien non zegoen nire abantaila, eta halako elementu ergel batekin erraz gordeko nituela nire susmoak azkeneraino.
|
|
|
Nazio askatasunaren beharra ez datza Esparzak aipatzen dizkigun alde horietan. Ez dugu behar askatasunik espainolistak orain baino erosoago bizitzeko; hori horrela izatekotan,
|
bai
baitakizu emaitza zein izango den: zaharrak berri eta gauzak lehengo lepotik.
|
|
|
Adierazpen horiek irakurri ahala halako sinesgaiztasun bat piztu zen nigan.
|
Bai
banekien, aspalditik jakin ere, Lehendakari zaharraren euskaltzaletasuna ez zela horrenbestekoa izan, han eta hemen irakurriak nituen gauzengatik. Horrela, erdi galduak nituen dokumentu zahar haien bila hasi nintzen, Leizaolaren euskaltzaletasuna hobeki ezagutzeko gogoz.
|
|
|
Hori eta horrenbestez, euskaraz ari garen bakoitzean ez gara ari autodeterminatzen, autodeterminazioaren makro izaera euskararen estatus nazionalak determinatzen duelako.
|
Bai
baitakigu, zoritxarrez, euskarak ezin dituela hizkuntza normalizatuaren nazio funtzioak bete, eta funtzio horiek bete ezean, nekez eragin ditzakeela hizkuntza batek herri bat autodeterminatzeko ondorioak. Ez euskal hizkuntza bere hartan hartuta gai ez delako, baizik eta, euskara dagoen estatus etnikoan egonda, bere jardunak ezin duelako nazio efekturik sortarazi.
|
|
|
–Berdin zaigu lehen unean espainiarrak edo frantsesak izatea nagusi, markoa da garrantzitsuena,
|
bai
baitakigu lana eginez gero independentziaren aukera izango dugula eta azkenean horixe hautatuko duela herriak?.
|
|
|
Poza eman dit herri kristaua dela entzuteak.
|
Bai
baitakit kristautasunaren berniza islamarena baino askoz azalekoagoa dela, misiolariek egindako lanaren ordain eta gehienetan konbertsio interesatuak baino ez. Ohitura animisten indarraren adierazgarri dira aletegietako fetitxeak.
|
|
|
|
Bai
badakit, Jessie Jacksonen kanpainan ibili nintzen.
|
|
|
Ordurako haiek nahiago Unamuno, Bernanos edo Camus irakurri. Izan ere, belaunaldi berriak
|
bai
baitzekien Camusek zioen hura; sentsibilitate modernoaren eta sentsibilitate klasikoaren desberdintasuna honetara errenditzen omen zen harentzat: batean arazo moralak dira nagusi; bestean, ordea, metafisika.
|
|
|
TXIMISTA. Hik
|
bai
jakin!
|
|
|
ANDONI.
|
Bai
badakit, Milenak lehentasuna dauka, zuretzat? . Zure bizitzaren zati handi bat delako, baina beste kasuetan be pentsatu behar duzu.
|
|
|
LEO:
|
Bai
badakit. Sentitzen dut.
|
|
|
MIMI. Zuk
|
bai
jakin laguna kontsolatzen!
|
|
|
Hartan, RAKEL agertzen da. KEVIN i aurpegia mudatzen zaio, eta moztuta geratzen da,
|
bai
baitaki JOANA k ez duela RAKEL gonbidatu. Gaizki sentitzen da.
|
|
|
HAIZEA: (Errespetuz,
|
bai
baitaki nagusiaren semea dela) Oso ondo. Mila esker.
|
|
|
Eta behin ihesaldia sortu denean, lasai lasai joan gara atzean. Indarrak gordetzen saiatu gara,
|
bai
baikenekien ihesaldia helmugara iritsiko zela. Eta ihesaldikoak ere nahiko lasai joan dira, bukaerara ondo iristen saiatzeko.
|