2000
|
|
|
Bai
, ahal izan dudan guztietan hartu dut parte. Nire lehen txapelketa 1959 urtean jokatu nuen, Usurbilgo Aginaga auzoan.
|
|
|
Bai
, baina garai batekoen aldean, gaurko bertsolarien bizimodua oso erraza da. Justu gu bertsotan hasi ginen garaian, hasi zen jendea kantatutako egunean etxeratzen.
|
|
|
Bai
, bi saio, eta izango dira hiru egindakoak ere, niri ere tokatu zait egun batean hiru saio egitea, baina ni ziur nago Uztapidek eta Zepaik eta horiek herri batera joanda gaur egungo hiru saio eginda baino askoz gehiago kantatzen zutela. Goizean meza nagusiaren ondoren hasi eta arratsaldeko plazako saioarekin jarraitu eta ez ziren saio luzeegiak izango, baina tabernan, afalondorengoa?
|
|
|
Bai
, garai hartako baserritar batentzat nahikoak, orduko nire garaiko askok izan ez zutena. 13 urte eta erdi arte behintzat ibili nintzen eskolan eta orduko gehienak behin 12 urterekin jaunartze handia eginez gero, etxean lanean hasten ziren, itzulean eta abar, edo bestela artzain joaten ziren.
|
|
|
Bai
, 12 urtez Berrobin, demokraziaren hasieran. Guk eman genion hasiera demokraziazko boto bidez aukeratutako alkatetzari.
|
|
|
Bai
Mallurketatik bai Erreparatzea aldetik, aise iritsiko gara Meateko lepora. Gaur egun aurriak besterik ez badira ere, lepoan ikusiko ditugun txabolak eta trikuharriak igarobide honek mendetan zehar izandako garrantziaz hitz eginen digute.
|
|
|
Bai
, atal batzuk nahiko orokorrak dira, eta kutsu lokala duten datuei ere zuku orokorra ateratzeko modua izaten da. Guk ere beste herrietan egiten diren lanak interes handiz irakurtzen ditugu, gurea aberasten dutelako.
|
|
|
Bai
. Gure kantutegia eta ibilbidea landu ahala sentitzen hasi ginen gure lana pixka bat gehiago aberastu behar genuela, eta gu baino trebeagoa zen norbait ongi zitekeela gurekin biltzea.
|
|
|
Bai
. Dena den, ez dut uste gurea utopia izan zenik.
|
|
Herri batean kantuak izugarrizko garrantzia du, ez soilik Euskal Herrian.
|
Bai
hemen bai Afrikan nahiz Asian zein Ameriketan, herriak borrokan ari badira, beti kantatuko da. Kantuak itsasoaren uhainak bezalakoak dira, ageri dira ur azalean, bere barnean mugimendua dagoelako.
|
|
|
Bai
. Arrazoiak geure izaera, gure herria eta gure bizitza bera ikusteko moldean atzemanen dituzu.
|
|
|
Bai
horrek ETAren jarduna eteten lagunduko lukeelako, baina batez ere indar abertzaleek herri honen etorkizunari kontsentsuzko bideetatik hel diezaioten garaia delako. Bigarren arrazoia da pisuzkoena, baina horrekin, gainera, jarduera armatua alboratzea lortuko balitz, are bultzagarriago.
|
|
|
Bai
, transmisio kulturari begira batez ere. Ahanzturaren kontu honetan nonnahi aurki ditzakezu alarmak pizteko moduko egoerak, eta ez naiz orain dela laurogei urte gertatutako ez dakit zeri buruz ari...
|
|
«Ez da asko 750.000 euskal herritarrek aitortzen dutelarik erroldetan euskaldun direla. Lizardik 1929an
|
Bai
rentzat kalkulatzen zituen berberak ditu irakurle».
|
|
|
Bai
, asko aurreratu da mendebaldeko euskararen erabilera eta prestijioari dagokionez. Dena den, uste dut hizkuntzari kolorea eman beharrak mugiarazi gaituela denok, baina beldur naiz ez ote garen jarrera inmobilista berri batean eroriko.
|
|
|
Bai
, Gaztelan baino hagitzez gauza gehiago dago. Kontuz ibili behar da, hala ere, suek ez baitute berdin balio.
|
|
|
Bai
, baina zure lana irakurtzerakoan bistan da populazioaren bilakaera baldintzatzen zuena aztertu duzula batik bat.
|
|
|
Bai
, baina ondorio ezberdinak, esan nahi dut agian hemendik bost urtetara beste gauza bat pentsatuko dudala. Oraingoz iruditzen zait berez eta nahitanahiez ez duela sexuak batek egiten duen lana bereizten, gehiago bereizten duela jarrera ideologikoak (alegia, zeri ematen dion garrantzia batek bere bizitzan) sexuak baino.
|
|
|
Bai
, baina «Egin»en izan nintzen guztiona zenean, gero guztiona ez, zenbaitzuena baizik bihurtu zen. Niretzat politikak garrantzia du eguneroko bizitzan.
|
|
|
Bai
, oso gutxi. Batez ere gaur egungo kluben dinamikan neskaren figura ez dagoelako kontsideratua.
|
|
|
Bai
, bai.
|
|
Inmigrazioa Euskal Herrian ere bada.
|
Bai
Europatik etorria gehien bat ekialdetik, bai Afrikatik Marokotik bereziki. Eta bada gurean, gutxi asko, modu iraunkorrean bizi nahi duenik, Araba eta Nafarroara patata, mahatsa edo beste produktuen uztan lan egitera datozenak kasu.
|
|
Euskaltzale talde batek 2000 urtea euskal presoen eskubideen eta prozesu politikoaren aldeko baraualdia eginaz hasi genuen. 1998.a euskararen aldeko
|
Bai
Euskarari kanpaina erraldoiarekin amaitu zen, kanpaina horretan XXI. mendea euskararen mendea izango zela aitortuz.
|
|
Kontseiluak, Berriozarren
|
Bai
Euskarari kanpaina amaitu ondoren egin zuen nazio mailako batzarrean, aro berri baten atarian geundela esan zuen. Ordutik gaur egunera arte akordio sozial eta politikoari esker ia 700 agente ezberdinen artean plangintza estrategikoa diseinatu dute.
|
|
Ipar Euskal Herriko 180 erakundek bat egin dute
|
Bai
Euskarari akordioarekin. Euskal Konfederaziokoek adierazi dutenez, «euskararekiko atxikimendu handia» agertu da Ipar Euskal Herrian.
|
|
Datozen hilabeteetan ere hala izango dela dirudi.
|
Bai
ETAren hilketa bikoitzak zuzenean duen eraginagatik, eta baita ETAren jarduera hilkorrak segida izango bide duelako ere.
|
|
|
Bai
. Igandero eta feria egunetan ere bai.
|
|
|
Bai
, baina jokatu gabe geratu ginen. Landetako bailarak Izarraitzpekoari jokatu zion.
|
|
|
Bai
, posible bai. Askotan jendearen heziketa eta jarrera zaindu behar izaten dira ingurune hauetan.
|
|
Garraiorako erabilia izan da batez ere.
|
Bai
industrian eta bai nekazaritzan garraiolari fina izan dugu. Industrian, zama eramaile eta indar iturri moduan lan egin du.
|
|
Gaztelu horretan babestu ziren azken karlistak, eta bolbora 288 arruek bota behar zuten.
|
Bai
eta bota ere; lehenago, Zurbano generalak Gebara herriko jauregia eta ondoko hamahiru etxe erre zituen, gerla gerla delako eta, omen, zibilen eta militarren artean bereiztea ez zuela merezi, gaur bezala.
|
|
|
Bai
, baina hemen hitzen eta zenbait esaldiren jirabiran etengabeko nahaspiloan gabiltza: orain atzerapausoak, hurrengoan urrats eraginkorrak...
|
|
|
Bai
, baina, Parisen ez garela aise egonen uste dugu, zeren kario baita eta diru eskas dugu Parisen berean egoiteko. Oraiko ez da erdian, baina leku ona da.
|
|
|
Bai
. Laster burutuko dira.
|
|
Fernando Buesaren hilketa ez da PSE EEren posizioa baldintzatzen duena.
|
Bai
Fernando Buesa eta Jorge Diez bizkarzainaren eta bai Blanco koronelaren hilketek nazionalistek eginiko apostuaren porrota agerian utzi dute; azken urte eta erdian eginiko apostu politikoaren porrota. Nazionalistek Lizarrako Akordioaren alde apostu egin zuten Lizarrako Adierazpena bakea lortzeko tresna eraginkorra zelakoan.
|
|
|
Bai
, baina ez ginen lehenak izan. Gerra Zibila aurretik txotxongilo emanaldiak egiten ziren, hori da behinik behin Fernando Amezketarraren liburuska batean ageri dena.
|
|
Asko landu dugu eta lan borobila eta elegantea atera dugu.n Eta eklektikoa ere bai.Guk denetarik entzuten dugu.
|
Bai
60ko hamarkadako musika, bai gaur egungoa, musika elektronikoa, kanpokoa, hemengoa... eta hori gero igarri egiten da. Eragin desberdinak geureganatu eta gure lanean islatzen ditugu.
|
|
Hor dugu gaixo sendaezinen kasua, edota irletan eta Afrikan barreiaturik zeuden presoak, edo azkeneko" 105 presoen mugimendua".
|
Bai
, nahiz eta PPko gobernuak etsipenera eraman nahi gaituen diskurtsoa erabili (ez dugu presiorik onartuko, egiten dena alferrikakoa izanen da...), Euskal Herritik eragiten zaion presioa eraginkorra da.
|
|
|
Bai
Euskarari ziurtagiria aurkeztu zuten iragan astean Bilbon. Euskararen aldeko gutxieneko konpromisoak hartuko dituzten gizarte eragileek kalitate zeinu gisa baliatu ahal izango dute ikur hau.
|
|
Bidean leloa izango du 2000 epean erabiliko den ziurtagiriak, euskararen aldeko bidean barneratu izana baita ziurtagiri honek erakusten duena. Gutxieneko konpromisoak hartuko dituzten gizarte eragileei ekainaren 13an Donostian egingo den ekitaldi batean emango zaie
|
Bai
Euskarari ziurtagiria.
|
|
|
Bai
. Izan ere, inprobisazioz jokatzen ari dela uste dut.
|
|
|
Bai
. Corte Ingles saria da tarteko, eta badirudi horrelako leku handietan saltzeko formatuan egina dela.
|
|
|
Bai
eta ez. Gehiena asmatua dago.
|
|
Itsusikeria egin diela ETAk EAJ eta EAri?
|
Bai
, baina alderantzizko norabideko interpretaziorako gertakizunik ere izango da ETA eta ezker abertzalearen aldetik. Sasoi bat amaitu bide da eta beste bat hasi.
|
|
|
Bai
, hori eginen dugu ekainaren hamazazpian Miarritzen. Goizean bat izanen da Europa eta bere aniztasunak gaitzat hartuta, partikularki hizkuntzen eta irakaskuntzen aldetik.
|
|
|
Bai
, aurreko txapelketaren aldean jendearengandik askoz hurbilagokoak dira, eta eskualde bakoitzean jokatzeak dena horretara baldintzatzen du, dena bertako jendearen esku dago antolaketa kontu horretan. Egin kontu, aurreko txapelketan ia gai falta egotetik orain saio gehiago egingo dira, gai aldetik ere horrek dakarrenarekin.
|
|
|
Bai
, egitura definitiboagoa atera nahi genuke hemendik. Orain arte bertsolari kopuru eta mailaren arabera txapelketaren egitura aldatzen joan da, baina orain eskualde guztietan transmisioa ziurtatuta dago; Ezkerralde Enkarterri inguru hori posible balitz etorkizunean... giroa eta entzule transmisiora bideratu behar dugu zortzi hamar urtera begira, txapelketak errespetu eta oihartzuna lortu baititu.
|
|
Fagor enpresak, adibidez, ez du euskara erabiltzen bere produktuen argibideetan.
|
Bai
ordea, gaztelania, frantsesa, ingelesa, alemaniera... Elgoibargo Alfa etxeak ere josteko makinetan ez du behin ere euskara aipatzen eta gauza bera gertatzen da Gasteizen dagoen Solac enpresarekin.
|
|
|
Bai
, hona itzuli eta lagun baten bidez Lazkaoko Aita Benediktarrengana jo nuen. Beranduegi zen ordea, klaseak amaituak ziren-eta.
|
|
|
Bai
, hori da jarrera. Orain agintean daudenek ez dute tutik ere egingo, oraindik Franco buruan dutelako.
|
|
|
Bai
, horixe. Badirudi euskalduna izatea ez dela nahikoa.
|
|
|
Bai
, nire amaren aldetik hala dut. Jatorriz Georgia eta Alabamakoak ziren cherokee indiarrak.
|
|
Hasteko, presoen arazoak euskal herritar guztiak hunkitzen dituela eta gehiengoak haien etxeratzea eskatzen duela aldarrikatzen da.
|
Bai
, denek dakite presoak badirela, baina ez da segur denek nahi dutela haien eskubideen errespetua, are gutxiago haien askatasuna. Estatuarentzat, politikari gehienentzat eta opinioaren parte batentzat, presoak ongi dira preso eta kartzela denbora konplitu behar dute.
|
|
Igandean Euskal Selekzioaren II. Eguna ospatuko da Bilbon," Euskal Lizentziak
|
Bai
" lemapean. Aldarrikapenak badu historiarik eta euskal futbol selekzioak bere bidea 1915ean hasi zuen.
|
|
Francoren diktadura bukaturik, euskal jokalariak oraingo honetan tarteko gudarik gabe beste aldarrikapen baten inguruan bildu ziren,"
|
Bai
euskarari" lelopean laburtzen zenaren inguruan, alegia. Horrela, 1979ko abuztuaren 16an, Irlanda aurkari zutela, jendeak, hainbeste itxaron ostean, berriz ere Euskadi zelaian ikusteko aukera zuen.
|
|
|
Bai
, egia esanda, hamalau bat urte egin genituen han. Hasiera hartan obrak elkarlanean prestatzen ziren, denen artean egiten zen dena.
|
|
|
Bai
, horixe, guk ere ez genuen inolaz ere espero. Manolito zale porrokatuak izan gara beti, gazte literatura dirudien arren, helduentzat ere badelako.
|
|
|
Bai
, jakina, ikuskizun" zuri" bat eginda ere zure iritzia ematen ari zara. Behar hori dugu antzerkilariok, baina ez beti gustatzen ez zaiguna aldatzeko, kutsu poetikoa duten obrek ere bere lekua dute.
|
|
|
Bai
, erakusleiho da telebista, baita antzezleentzat ere. " Gran Hermano" ko partaideek antzezlan bat egitea erabakiko balute, antzokia lepo beteko litzateke emanaldi bakoitzean.
|
|
Ja, ja.
|
Bai
, baita haiek niri ere. Barre egitea bezain ona da, gainera.
|
|
|
Bai
, dirudiena baino zailagoa. Mekanika, teknika, freskura, horiek guztiak eduki behar ditu aktoreak.
|
|
Ba al dago zurrunbilo horretan aurrera egiterik?
|
Bai
, eta horretarako aurkeztu dugu gure trantsizio proposamena. Honetan dauden klabeak oso zehatzak dira.
|
|
|
Bai
baina hori ere bada, batez ere EAJren aldetik biak kontrajarri izan direlako," ez zeundeten bake prozesu batean, bakearen izenean nazio eraikuntza egiten ari zarete" eta horrelakoak esanez. Eta gakoaren alde bat behintzat hor dago.
|
|
|
Bai
. Baina liderrak ez du zertan luma hobea izanik.
|
|
|
Bai
, baina hain ona ez dena obsesionatze hori da: idazle profesionalik ez daukagu eta guk idazle profesionalak behar ditugu eta hori guztia...
|
|
|
Bai
, baina Arrospideren hatsa ere hor izan dut. Mindegiaz, zer esango dizut, ba, aizkolari mundiala da, mendian jaioa, Nafarroan aizkora berezkoa baitute.
|
|
|
Bai
, zer edo zer makaldu da apustua egiteko gogoa. Euskal Herririk ez litzateke izango apusturik gabe, pilota, arrauna, aizkora, idi probak... horiek gabe dena hoztu eta gureak egingo luke.
|
|
|
Bai
, aizkora eta harria erdibidean daudela dirudi. Alde batetik eskertzekoa da ETB egiten ari den ahalegina, bideak ireki dizkigu kirola biziberritzeko.
|
|
|
Bai
, bai! Ongi irakurri duzu!
|
|
|
Bai
, jakina. PPk eta PSOEk su eten aurretiko egoera ahanzten dute.
|
|
|
Bai
. Horretan gizarteak alderdi politikooi suspentso borobila eman behar digu.
|
|
Zuberoako euskararen xarmaz zerbait entzun?
|
Bai
, inork gutxik. Baina" tipiko" horietaz gain, Euskal Herrian baditugu jende gehienarentzat askoz ezezagunagoak diren beste hamaika altxor:
|
|
|
Bai
. Gaztetan pilotan hasi nintzen, eta infantiletan eta jubeniletan nenbilela, tarte batean, basora joan nintzen lan egitera.
|
|
Pilotan jokatzen ari zarela jendeak aholku asko ematen dizkizu, bai Martin Ezkurrak, baita kalean jendeak ere.
|
Bai
, ni burugogorra naiz, baina askotan konturatzen zara zuk daukazun irudipen horrekin gauzak ez direla ondo ateratzen, eta orduan oroitzen zara hark esandakoarekin. Eta Martin Ezkurrarekin hori gertatu izan zait, entzun bai, kasurik egin ez eta gero berak esandakoa egitera behartua egotea.
|
|
|
Bai
, aspaldiko urtetan bai. Ez dakit zergatik.
|
|
|
Bai
, pilotak beti egingo du aurrera. Izan daitezke gorabeherak, pilotari handirik ez dagoelako, momentu hortan falta direlako, baina pilotak gauza bat du inportantea:
|
|
Askok esango dute: "
|
Bai
, hori gustura dago, txapeldunak nafarrak diren bitartean". Bai, ni Nafarroaren alde nago, baina pilotarentzako inportantea izango litzateke, masak mugituko liratekeelako eta lehia handia sortuko litzatekeelako.
|
|
" Bai, hori gustura dago, txapeldunak nafarrak diren bitartean".
|
Bai
, ni Nafarroaren alde nago, baina pilotarentzako inportantea izango litzateke, masak mugituko liratekeelako eta lehia handia sortuko litzatekeelako. Eta hor ez litzateke publizitaterik.
|
|
Euskarazko harreman sarea ezarri dute Elgoibarren, Gurean
|
Bai
hitzarmenaren baitan. Hala, 20 elkartek eta Udaleko 7 departamentuk euren arteko harremanak (ahozkoak eta idatzizkoak) euskaraz izateko konpromisoa hartu dute.
|
|
Hala, 20 elkartek eta Udaleko 7 departamentuk euren arteko harremanak (ahozkoak eta idatzizkoak) euskaraz izateko konpromisoa hartu dute. Bestalde, Gurean
|
Bai
hitzarmena sinatu zuten beste 28 entitateek euskarazko sarean parte hartzeko aukera izango dute.
|
|
|
Bai
, bai.
|
|
|
Bai
, bakea eta abertzaleen arteko elkarlanean oinarrituz ikusten dut aukerarik, eta gainera egun den errealitatea eta baliabideak kontuan harturik.
|
|
|
Bai
. Baina harrezkero, ikuskizun moderno baten legetan sartu da pastorala.
|
|
Bizkaiko mendebaldean, Txoriherri eskualdean, Zamudio herria aurkitzen da. Bertan,
|
Bai
Euskarari Kanpainak aitzina egin zezan, herriko berein jende batu zen lan taldea eratuz. Egitasmoa burutu ostean, Kanpainaren aitzakian jadetsiriko indarrei eutsi eta Lagatzu euskara elkartea sortu zuten 1999ko ekainean.
|
|
|
Bai
, baina horretarako arraunlariok agindu behar genuke, gaur egun" arraun munduko esklabuak" baikara. Gu, arraun munduan, ur gainean egoteko gara, erabili eta botatzen diren horietakoak gara, gehiago ez.
|
|
Euskal Departamenduari bai! Euskararen Ofizialtasunari
|
Bai
!". Ekimenak abertzaleen mugimendutik kanpoko sustenguarekin kontatzen duen arren, Euskal Departamenduaren aldeko Urriaren 9 izeneko plataformak alderdi abertzaleez kanpoko taldeak biltzen dituena ez du kanpainan esku hartuko.
|
|
" Iparamerikarrak bere egoaldean bizi diran Herrien senidetasuna egokitera eziñezkoa du.
|
Bai
bait dakite bere ekonomi ta politika indarra zenbateraiño Herri hoien menpetasunean finkatua dagoen. Chile-ko politika giroak ere burruka nagusi horren txispristiñetatik ihes egiterik ez dauka.
|
|
|
Bai
. Sindikatuetako baseetan gaizki hartu da jarrera hau.
|
|
Baina, guztia garbi gera zedin, honoko zehaztapentxo hau eransten zioten aurrekoari: "
|
Bai
, argi billa joan giñan. Ez urak geuron errotara ekarri nahian".
|
|
|
Bai
. Hurrengoan mahaia antolatzeko bakoitzaren proiektua ezagutu behar dugula aldez aurretik.
|
|
|
Bai
, baina niretzat hau guztia lan munduaren barnean dago. Niri asko gustatzen zait musika egitea.
|
|
" Itzultzea ere sorkuntza da".
|
Bai
, baina neurri apalean.
|
|
|
Bai
, bai, nireak ere jarri dudan! Horrek denentzat balio du.
|
|
|
Bai
, hogei urteko autogobernuaren ostean oposizioko taldeek eskubide horren erabilpena egiten duten lehen aldia baita. Areago, eskubideaz haratago joanez, gobernu hau gutxiengoan geratu den unetik (EHren sostengu parlamentarioa joan bai tzaio) zentsura mozioa aurkeztea betebehar bat da.
|
|
Eta besteak erantzun: '
|
Bai
, eta gainera, zein razio txikiak diren!'. Bizitza horrelakoa da, bakartasunez eta miseriaz beteta dago, baina aldi berean zein motza den!"
|
|
Hau guztia, Baltasar Garzonen aginduz, Joxemi Zumalabe,
|
Bai
Euskal Herriari eta ABKko kideen aurka izandako atxiloketen inguruan emandako hainbat erantzunen harira dator. Garzonen ofentsibaren aurkako balorazio eta erantzuna prestatzerakoan, azken atxilotuen eta 18/ 98 sumario ospetsuaren inguruan atxilotutakoen artean egindako bereizketaren zergatia ez dut inondik inora ulertzen.
|
|
Eta beti planteamentu berberarekin egin du, gainera. Oraingoan, ABK,
|
Bai
Euskal Herriari eta Joxemi Zumalabe fundazioko atxilotuei ETAko kide edota laguntzaile izatea leporatzen zaien antzera, gauza bera gertatu zen Egin egunkarian edota ezker abertzaleko nazioarteko harreman eta mugimendu herrikoietako sektore desberdinetan lanean ari zirenekin.
|
|
|
Bai
, baina kanpoan jo dugunean indar gehiago eman diogu. Nik adibidez ahotsaren intentsitateari indar gehiago eman diot.
|
|
Alta, egunkarietan zutabeak idatzi eta irrati nahiz telebistan agertzea, komunikabideetako animalia izatea, lagungarri al da idazlea promozionatzeko?
|
Bai
eta ez. Ukaezina da, ia dena bezala, sedukzio kontua dela hau ere, eta irakurle baten arreta erakar dezakeela zutabe batek, leiho horrek eraman dezakeela irakurlea zure etxera sartu eta zure liburu bat irakurtzera.
|
|
Alta, egunkarietan zutabeak idatzi eta irrati nahiz telebistan agertzea, komunikabideetako animalia izatea, lagungarri al da idazlea promozionatzeko?
|
Bai
eta ez. Ukaezina da, ia dena bezala, sedukzio kontua dela hau ere, eta irakurle baten arreta erakar dezakeela zutabe batek, leiho horrek eraman dezakeela irakurlea zure etxera sartu eta zure liburu bat irakurtzera.
|