|
2012
|
|
|
–Digitalaren erronkaren aurrean, liburutegien orain arteko lan egiteko modua erabat aldatuko da?
|
dio
Arantza Urkia (Donostia, 1961) Donostiako Udal Liburutegien Sareko zuzendariak. Hala, garai berrietara egokitzeko lanean dihardute aspaldion Donostiako udal liburutegietan; esaterako, liburu elektronikoak maileguan ipinita.
|
|
|
Erantzun positiboa izan dute ekimenek, liburu digitalak maileguan ipintzean erabiltzaileei egindako inkestek erakutsi zutenez. Esaterako, erantzun zutenen erdiek baino gehiagok
|
esan
zuten, ez dutela inolako arazorik euskarri digitalean irakurtzeko, gailua edukiz gero. Paperean irakurtzen duena berehala pasatzen da liburu digitalera?.
|
|
|
Alderantziz, erabiltzaile askok ondoren liburuak erosi egiten dituzte?. Halere,, ez dut
|
esan
nahi errua argitaletxeek dutenik?. Hain egoera nahasiaren aurrean, plataforma ezartzeko orduan liburutegien eta administrazioen arteko lankidetzaren aldekoa da Urkia:
|
|
|
IKTei dagokienez,
|
esan
daiteke 2010 netbooken urtea izan zela, eta 2012 tabletena. Eta, dirudienez, 2013ko teknomoda ere, zirkulu jakin batzuetan, behintzat, nahiko erabakita omen dago.
|
|
|
etxekoa?
|
dio
Arantzak. Denetik prestatzen die, baina, hori bai, beti bertoko produktuekin:
|
|
|
Goiz pasa ederra igaro ostean, arratsaldean eskolara! Ikasle guztiek
|
esan
ziguten barnetegikoa, esperientzia ona, baina zaila, dela.
|
|
|
gogoratzen du Manex Agirrek. Saio horiek izango dira emisio berriaren bizkarrezurra. Hala ere, horrek ez du
|
esan
nahi betiko Hala Bedik euskarazko programazioa galduko duenik. –
|
|
|
Emakumeak eta haurrak omen dira hondoratze batean ontzia uzten lehenengoak. Hala ei
|
dio
itsasoko legeak. Bada, uste hori, orokorra izanagatik, ez da egia, Uppsalako Unibertsitatean (Suedia) egindako ikerketa baten arabera.
|
|
|
Dena dela, bizirik irauteko aukerarik handiena kapitainak eta eskifaiak izaten du. Hortaz, kapitaina ontziarekin batera hondoratu behar dela
|
dioen
esanak gutxi du egiatik. Ikerturiko kasuetan, soilik 9 kapitain joan ziren itsas hondora ontziarekin batera.
|
|
|
On line kontsultatu behar dira, hortaz, gure gailuak sareko konexioa izan behar du gidatzen goazenean ere, Wazeren ahalmen guztiak oso osorik gozatu ahal izateko. Egia
|
esan
, nahiko sare kontsumo neurrizkoa egiten du, baina telefono konpainiaren arabera, 3G konexioan dezenteko eragina izan dezake horrek Maitemindu nauen hirugarren alderdi bat ere badu Wazek: aplikazioaren interfazea euskaratzen hasita dago.
|
|
|
Tira, GPS aplikazio merke eta txukun baten bila ari bazineten, Waze izan daiteke zuen aukera. Probatu eta
|
esango
didazue!
|
|
|
Lau urteko lana. Erraz
|
esaten
da... Bai, lau urte dokumentazioa biltzen eta fikzioarekin ehotzen, baina benetako datu historikoak errespetatuz eta ilustrazio mordo bat tartekatuz.
|
|
|
Helduei zuzendutako lanetan, ilustrazioaren balio narratiboa gutxietsi egiten al da oraindik ere? Baietz
|
esango
nuke, baina ilustratzaileok gure lanekin borrokatzen jarraituko dugu, irudien bidez erarik erakargarrienean hitzekin baino gehiago adierazi daitekeela erakusteko. Historia eta mitologia, zure lan gehienen ardatza.
|
|
|
Eta, inork ahaztu badu, kontuan hartu lehia taldeka egiten dela, bi, hiru edo lau kideko taldeak osa baitaitezke. Izan ere, lehiaketarako ikasi beharreko esaera zahar batek
|
dioen
moduan, asto batek baino bik gehiago dakie...
|
|
|
Bezeroak oso pozik daudela nabarmendu du, baina azaldu du tabernentzat ez dela hain errentagarria, trukean kalea ezaguna bihurtzea lortu bada ere. " Makina bat pote atera behar dira errentagarri izateko, baina kaleak lortu duen mugimenduak merezi du"
|
dio
Tobaseko jabeak. Tabernariak argi du tradizio modernoa ezin dela orain aldatu.
|
|
2013
|
|
|
Halaxe ezagutu nuen taldea, lan honekin. Talde klasiko honen lan bat aukeratzea oso zaila da, bat
|
esan orduko
beste bat burura. Une hartan, punk rock melodikoak sortzen zidan zirrara berretsi egin zen.
|
|
|
Kontzientzia lasaiago dugu orain?
|
dio
Asier Nieto sarrailagileak. –Modu batean edo bestean gure burua etxegabetzeetan sartuta zegoen, eta ez ginen ados?.
|
|
|
Baina kendu ez ezik, gainera ordaintzen ere segi behar duzu?
|
dio
. Hala ere, Asier Nieto ez da izan egoera horiek bizi behar izan dituen bakarra.
|
|
|
Modu batean edo bestean, gure burua etxegabetzeetan sartuta zegoen, eta ez ginen ados?
|
dio
Asier Nietok, Iruñeko Sarrailagileen Elkartearen izenean. Etxegabetze prozesuak prokuradoreek kudeatzen dituzte, bankuek horrela eskatuta.
|
|
|
–Erabakia hartu eta hurrengo asteetan bi aldiz edo deitu zidaten, baina gure asmoa jakinarazi genien. Egia
|
esan
, prokuradore guztiek ulertu gintuzten. Nire ustez, haiei ere gogorra egiten zaie?.
|
|
|
AEBetan, hiru bizimodu ezberdin? izan dituela
|
diosku
Zelaiak. –Kalifornian, 4:30ean esnatu, lanera, Mojaveko desertura, ordu eta erdiz gidatu, desertuan eguna eman eta berriro ordu eta erdi etxera buelta egiteko?.
|
|
|
Behin partnerra lortuta,. Batzeko kide guztiak etorri eta elkarrekin hasi gara lanean. Normalean, beti elkarrekin ibiltzen gara; Josebak
|
dioen
moduan, Las Vegaseko artzainak gara?, beraz,, apartamentuak leku berean ditugu, autoa erdibana, elkarrekin bazkaldu... Horrek bere gauza onak ditu, baita txarrak ere, besteak beste, hemengo jendearekin harreman gutxi dugula eta ingelesa gutxi batzuek bakarrik hitz egiten dugula?.
|
|
|
–Hemen ia denetarik daukagu. Hemengoek
|
dioten bezala
, ezer ez da ezinezkoa, soilik garestia. Gazta, txakolina, hegaluzea eta beste zenbait euskal produktu topatu ditugu, baina Brent petrolio kupelaren prezioan?.
|
|
|
–Hitz egitea oso gauza erraza da, baina ideiak praktikan jartzea, oso zaila?
|
dio
Mabel Cañadak. Ideia eta sentimendu ezberdinen eztandak eman zion hasiera proiektuari.
|
|
|
igeltserotza, artzaintza, nekazaritza...? . Esaerak
|
dioen bezala
: ezina ekinez egina.
|
|
|
Gure antzera hasi ziren talde askok porrot egin zuten bisitari asko jaso zituztelako, izan ere, jaiotzen den gauza oro ahula izan daiteke kanpoko eraginen aurrean?
|
dio
Mabel Cañadak bere liburuan. Lakabe, eraikitako jendarte berria Duela 33 urte elkarturiko gazteen mundu utopikoak argia ikusi du.
|
|
|
Bigarrenak, berriz, emozioak lantzeko baliabideak jorratzen ditu: . Bilera hauetan, nola gauden galdetzen
|
diogu
elkarri. Herritarren artean egon daitezkeen gatazkak konpontzen saiatzen gara?
|
|
|
Ahal den neurrian, aurrezten saiatzen gara?
|
dio
Mabel Cañadak bere liburuan. Baratzeetan eta negutegian bildutako barazkiak biltegi batean gordetzen dituzte.
|
|
|
Hemen, berriz, naturaren erritmoa bizitzen dugu?
|
dio
Itsasok. Gaua heltzen denean, iluntasunak estaltzen du herria.
|
|
|
Horren adibide dugu, esaterako, herriko arkitektura bioklimatikoa?
|
dio
Aritzek. Kultura eta hezkuntza Egun, 15 haur daude Lakaben; Artzibarren biztanle gehien dituen herria da.
|
|
|
–Hainbat pedagogia nahasten dituen hezkuntza proiektua dugu?
|
dio
Itsasok. Hazten direnean, Garraldara joaten dira, Aritzek egin zuen bezala.
|
|
|
Egun batean hitz egiten hasi eta herrian euskara eskolak ematea aukera polita izan zitekeela pentsatu genuen?
|
dio
irakasleak. Ideia aztertu egin zuten.
|
|
|
Horretan, gainera, Unai Iturriagaren laguntza izan du, hiru abestiren letrak sortu dituelako bertsolariak (Euria ari du, Han eta Andikona 1936). Urdangarin pertsonaren berregiteaz mintzo da kantuotan, bakardadeaz, maitasunaz, maiteminaz, gauari
|
dion
beldurraz... baita deserriaz eta gerrako zauri itxi gabeez ere. Gai horiek hartuta,?
|
|
|
Zerk bultzatzen du gizaki hilkor arrunt bat ergatiboz eta atzizkiz beteriko labirintoan sartzera? Bada, Jon Sarasuak
|
dio
lau direla horretarako motiboak. Lehenbizikoa fluxu motibazioa da:
|
|
|
Lau motibazio, mila motibo! Egia
|
esan
, sekula ez da izan gaur besteko erraztasun eta baliabiderik euskara ikasteko: berbalagunak, topaketak, eskolak, sarea?
|
|
|
Zahartzaroa hobea edo okerragoa izan daiteke bizilekuaren arabera. Hala
|
dio
adinekoen ongizateaz arduratzen den HelpAge International erakundeak Zahartzaroaren Mundu Mailako Indizea delako zerrenda oinarri. Munduko 91 herrialdetan zahartzaroari loturiko hainbat baldintza aztertu ostean osatu du erakundeak aipatu zerrenda.
|
|
|
Nolanahi ere, zerrendaren helburua ez da zahartzeko leku onenen eta txarrenen zerrenda osatzea, etorkizunean zahartzaroak mundu osoan izango duen garrantziaz ohartaraztea baizik, egileek jakinarazi dutenez. Izan ere, adituek
|
diote
etorkizunean adinekoen kopuruak gora egingo duela eta, ondorioz, egoera horri behar den moduan erantzun zaiola. Euskal herritarrok azken urteotan pairatzen ari garen murrizketak kontuan hartuta, ez dirudi bide onean goazenik...
|
|
|
Guztietan bultzatu nahi dute jende berria eta gaztea egotea,, gu oso zaharrak garelako, pasa den belaunaldikoak?
|
dio
Uriartek, Tas Tas irratian urte luzez ibilitakoa bera. Irrati libreek 80ko hamarkadan izan zuten hazkunde handia eta zenbaitek nostalgiko batzuen kontutzat dituzte, baina Uriarte ez da iritzi berekoa:
|
|
|
Gaur egun, irrati libreak inoiz baino garrantzitsuagoak dira, euren helburua ahotsik ez dutenei ahotsa ematea delako. Egun komunikazioan izugarrizko monopolioa dago, komunikabide guztiek
|
esaten
dute gauza bera, prototipo bakar bati atxikita. Irrati libreek, aldiz, jokatzeko beste zelai bat eskaintzen dute, tartean dirurik egon ezean, kide guztiak direlako militanteak?. Joko zelai berria eraikitzeko lanak, beraz, abian dira Bilbo Handian.
|
|
|
–Gaur egun nahiko erraza da mp3a eta ordenagailua dauzkan edonorentzat saio bat egitea, baina estudiotxo bat behar dugu?
|
dio
Uriartek. Tas Tas behin betiko ixteaz arduratzen ari den taldeak erabakiko du zer egin erabilitako tresneriarekin eta Zaratas konpartsarekin, baina egitasmo berri hau hutsetik abiatu da:
|
|
|
Oso egitasmo berria da, bi hilabete eskas baino ez daramagu lanean. Eraikitzen ari den irratia da, oso proiektu irekia eta erakargarria adierazteko zerbait duen edonorentzat, berak erabakiko baitu zer
|
esan
nahi duen eta nola. Etortzen denak egitasmoaren eraikuntzan hartuko du parte, ez da egitasmo itxi eta bukatu batean sartuko?.
|
|
|
Euskarak arazoak ditu hemen, azken urteotako plangintzak euskara eskakizunak lortzeko hizkuntza bihurtzea ekarri du: batzuek badakitela
|
dioen
paper bat dute, baina sarritan ez dute komunikatzeko erabiltzen. Euskara ez da hizkuntza nagusia Bilbon, orduan...
|
|
|
Gure helburua saioak euskaraz egitea da? Bada, kideek hori pentsatzen badute, hori egingo dugu, baina, printzipioz, egitasmoan parte hartzen duen jendeak
|
esan
behar du euskara dela bere hizkuntza, eta horrela hartu nahi duela parte, alegia, eurek erabakiko dute zer eta nola kontatu nahi duten, naturaltasunez. Hori bai, saiatuko gara euskara bultzatzen, batzuok euskararen aldeko apustua egingo dugulako.
|
|
|
orotara, 500 lagunetik gora. Erlojuaren kontra Horiek guztiak gabe, Ahotsak ez litzateke izango, euren webgunean
|
dioten
moduan,, oraingo laurdena ere?.
|
|
|
Saiatzen gara ahalik eta jende zaharrena elkarrizketatzen?
|
dio
Agirrebeñak. –Asier Sarasua, Badihardugu elkartearen presidenteak, aipatu ohi du, herri batera joaten garenean edo proiektua aurkezten dugunean, lantalderen bat edo sortuz gero, kideak beti hasten direla hildakoez gogoratzen.
|
|
|
–Asier Sarasua, Badihardugu elkartearen presidenteak, aipatu ohi du, herri batera joaten garenean edo proiektua aurkezten dugunean, lantalderen bat edo sortuz gero, kideak beti hasten direla hildakoez gogoratzen. Askotan
|
esaten
dute:. Berandu gabiltza!?. Berandu hasi izanaren sentipen hori beti agertzen da.
|
|
|
Berandu hasi izanaren sentipen hori beti agertzen da. Asierrek urte asko daramatza elkarrizketak egiten, eta
|
esaten
du hastapenetan XX. mendearen hasieran jaiotako jendea elkarrizketatzen zuela. Orain hori ezinezkoa da.
|
|
|
Elkarrizketatuak bezain garrantzitsuak dira informatzaileak. Hau da, tokian tokian nor elkarrizketatu
|
esaten
dietenak. –
|
|
|
–Badakigu honelako urte zailak izan daitezkeela; hala ere, ikuspegi orokor eta aurrerakoia atxiki nahi dugu, laborantza herrikoia delarik beti helburu?
|
dio
Lucie Marcillac Euskal Herriko Laborantza Ganbarako animatzaileak.. Laborarien interesa segurtatzen dugu: tona bakoitzeko 20 euroko gehigarria eskainia zaie, eta gari tonaren gutxienezko prezioa goititua?.
|
|
|
Azkarateko okindegian (Nafarroa Beherea), esate baterako, kontent agertzen dira, nahiz eta erosleak oraindik doi bat uzkur ikusten dituzten,? Herriko ogia probatu dutenek erosten jarraitzen dute eta ona dela
|
diote
; gure aldetik, gu ere pozik gara lurraldeko ekoizpenak sustatzeaz?. Okinek aukera daukate zenbait Herriko ogi mota egiteko, beti ere sustatzaileek eratu errezetari jarraituz eta baldintza zehatzak errespetatuz gero:
|
|
|
–Orain arte, irina ogiaren ekoizpenerako mugatu dugu; geroan, bixkotxetan erabiltzeko xedea ere badaukagu?
|
dio
Marcillacek, baina garatzeko trabak ere badaude: –Arazo handiena gariaren gordetzeko tokian datza:
|
|
|
Ikastolan ikasi nuen euskaraz komunikatzen, eta nagusiki bertsolaritzak euskaldundu ninduen. 16 urterekin eskuratu nuen Euskararen Gaitasun Agiria, Algortakoa izateko euskaraz oso ondo hitz egiten nuela
|
esan
zidan aztertzaile baten oniritziarekin. Itzulpengintzan eta Interpretazioan lizentziatu nintzen 2004 urtean, ikasketa horiek euskaraz egin zituen historiako lehenbiziko promozioaren barnean.
|
|
|
entzun, ez, aditu?
|
esan
zidan ahotsa. Zenbaiti ahaztu egin omen zaio geuk euskara jauzi egiteko erabakia hartu behar izan genuela, baita erabakiari eutsi ere.
|
|
|
Expect Labs Kaliforniako enpresatxo sortu berria da, azken boladan alorreko enpresa handienengandik dirutza jaso duena. Haien produktu nagusia MindMeld da, txateatzeko programa bat, erabiltzailea
|
esaten
ari dena aztertu eta haren araberako informazioa pantailaratzen duena. –
|
|
|
taberna batean geratzeari buruz telefonoz ari bagara, deia bukatutakoan telefonoak automatikoki erakutsiko liguke taberna horretara iristeko mapa. Edo gure hozkailuak esnea behar duela idatz lezake automatikoki gure erosketa zerrendan, esne gutxi dagoela edo amaitu egin zaigula
|
esaten
entzuten badigu. Baina seguru nago askok honezkero ikusi diozuela alde ilun nabarmena:
|
|
|
hormetan, hozkailuan? Horregatik, input gisa gure ahotsa erabil dezaketen teknologiak nahi ditu, elkarrizketa batean zer
|
esaten
ari garen entzun eta, galderarik egin behar gabe, erantzunak eman ditzaketenak. Ez da panorama lasaigarria.
|
|
|
Hala, etorkinen eskubideen inguruko iritziak okertu egin dira. Adibidez, osasun zerbitzuak etorkin guztientzat izan behar zutela
|
zioen
2011n EAEko biztanleen %72, 9k; 2012an, berriz, %57, 5ra jaitsi zen iritzi hori zutenen ehunekoa. Osasun zerbitzuak egoera legalean daudenei baino ez zaizkiela eman behar uste dutenen portzentajeak, ostera, %24, 1etik %38, 8ra egin du gora.
|
|
2014
|
|
|
Ordenagailua poltsikoan eramaten ohitu garenean, soinean eramatera ohitu nahi gaituzte, antza. Egia
|
esan
, saltzaileentzat pagotxa handia izan daiteke gailu elektronikoak urteroko moda zikloen barruan txertatzea. Gaur egun ere gertatzen da:
|
|
|
Hasieratik utzi du argi ez dituela oso gustuko halako bueltak. . Ez zaizkit gustatzen, eta ikuspegi musikaletik,
|
esango
nuke ez dutela funtzionatu. Akaso lehen baino hobeto joko duzu, baina zure mementoa galdu duzu?.
|
|
|
Hori eginda, gustatzen zaizunari berriro heltzeko aukera duzu?
|
dio
idazleak. Behinola taldean izandako tirabirak ere ahaztuta geratu ohi dira, denboraren poderioz.
|
|
|
Baina batzuek jarraitu dute. Agur
|
esango
duzula iragarri baduzu, agur esan behar duzu. Nire ustez, izena aldatu behar zuten, ez orain, baizik eta 1988an, hasierako bi abeslariek (Pedro Espinosa eta Juan Boriko) utzi zutenean?.
|
|
|
Baina batzuek jarraitu dute. Agur esango duzula iragarri baduzu, agur
|
esan
behar duzu. Nire ustez, izena aldatu behar zuten, ez orain, baizik eta 1988an, hasierako bi abeslariek (Pedro Espinosa eta Juan Boriko) utzi zutenean?.
|
|
|
Haatik, beste hainbat giza eskubideren antzera, urruti dago erabat betetzetik. Unicefeko nazioarteko ur programez arduratzen den Sanjay Wijesekerak
|
esan
duen moduan,, haur, emakume eta gizon guztiek edateko ura lortzeko sarbideak eta saneamendu azpiegiturak lortu arte, munduak ez luke atsedenik hartu behar, giza eskubidea delako?. Hala bedi!
|
|
|
Alabaina, helburu zientifikoak aitzakia, Jarda I izeneko programarekin lehenik eta Jarda II programarekin ondoren, baleak ehizatzen jarraitu zuten Japoniako baleontziek. Horrela, Antartikako ekosistema eta baleen populazioa azter zitzaketela
|
zioten
japoniarrek. Ingurumenaren aldeko hainbat erakunde eta zenbait herrialderen aburuz, ordea, helburu komertzialak ziren benetako xedea.
|
|
|
Sasoi oparoetan, zeramikazko 8.000 pieza ateratzen ziren labetik bi hilean behin, ondoren Bilbora eraman eta saldu egiten zirenak.
|
Esan
liteke, neurri batean, kasualitate batek salbatu zuela labe tradizionala. Eltzeak egiteari utzitakoan, Jose Ortiz de Zarate jabeak eta bere familia guztiak alde egitea erabaki zuten, beste nonbait bizitzeko.
|
|
|
Apirila biribilla, jarri bear etzan illa
|
dio
atsotitzak. Apirila hil latza da euskal tradizioan:
|
|
|
Segur aski ez nukeen zirkua aurkituko, Kukutza izan baita Bilbon zirkuak izan duen sostengua. Bihurrikaria izateko, gorputz malgua eta altzairuzko borondatea behar al dira? Berez, errazagoa da malgua izanez gero, baina, adibidez, Ane Mirenek
|
dio
berak artikulazioak gogorrak zituela eta landuz eta landuz lortu duela egindakoa. Ni pixka bat malgua banaiz, baina landuz askoz gehiago lortzen da.
|
|
|
Hori pribilegio handia da?. Hori bai, arreta berezia jarri ohi
|
diote
euskalkien nahasketari. Betiere, ikuspegi jakin batetik:
|
|
|
Gauzak nahiko erraz sortu ziren hasiera hartan. Harrezkero, antzerkian eta zineman profesionalki aritu naiz, eta orain bai, egun
|
esan
dezaket aktorea naizela. Ikasle izan zaitugu AEKn, zer dela eta?
|
|
|
Niri ere harrigarria eta ulertezina iruditu zitzaidan. Jendartea Gotzonen alde jarri zen, eta bera, niri
|
esan
zidanaren arabera, poztu egin zen horregatik. Kristoren babesa sentitu omen zuen, jende asko atera zelako bere alde.
|
|
|
Dena den, niri gustatuko litzaidake kanpoan lan egitea, beste zerbait probatzeagatik, beste jende bat ezagutzeagatik... Halere, beharrik ez dagoela
|
esatea
asko esatea da, guztiok bizitzen ari garen egoera ikusita; aktoreon kasuan, are okerragoa. Kulturari zuzenduriko diru-laguntzak izugarri murriztu dira, eta etengabeko borrokan gabiltza gustatzen zaigun lanbidean aurrera egiteko.
|
|
|
Dena den, niri gustatuko litzaidake kanpoan lan egitea, beste zerbait probatzeagatik, beste jende bat ezagutzeagatik... Halere, beharrik ez dagoela esatea asko
|
esatea
da, guztiok bizitzen ari garen egoera ikusita; aktoreon kasuan, are okerragoa. Kulturari zuzenduriko diru-laguntzak izugarri murriztu dira, eta etengabeko borrokan gabiltza gustatzen zaigun lanbidean aurrera egiteko.
|
|
|
Nik baditut hemen lagun kanpotarrak eta beti animatzen ditut ikastera.
|
Esaten
didate ezinezkoa dela, oso zaila dela... baina ez da egia, posible da! Zaila da eta asko kostatzen da, baina lortu lor daiteke!
|
|
|
Haien emozioa! Niretzat esperientzia izugarria izan zen, baina ezin
|
diozu
eskatu antzerkira astebururo joatea behin ere joan ez den 20 urteko pertsona bati. Niri esan izan dit ezagunen batek ni ikustera joan eta oso ondo pasatu duela, harrituta, aurkikuntza bat egin balu bezala, aurretik ez zelako sekula sartu antzoki batean.
|
|
|
Niretzat esperientzia izugarria izan zen, baina ezin diozu eskatu antzerkira astebururo joatea behin ere joan ez den 20 urteko pertsona bati. Niri
|
esan
izan dit ezagunen batek ni ikustera joan eta oso ondo pasatu duela, harrituta, aurkikuntza bat egin balu bezala, aurretik ez zelako sekula sartu antzoki batean. Ikasitakoa egiten dugu, eta jendeari ez bazaio irakasten...
|
|
|
Atera aurretik, beti, edozein antzezlanetan eta edozein lankiderekin, elkarri begietara begiratu eta, suerte!? da
|
esan
behar didan azken hitza. Antzeztu nahi duzun pertsonaia?
|
|
|
Goenkalek eman zizun azken bultzadatxoa aktore lanean jarraitzeko? Ez dut inoiz
|
esan
–honetan jardungo dut?, ezta gaur egun ere. Hau gustatzen zait, baina ez naiz neu joan interpretazioaren bila, interpretazioak bilatu nau, nolabait.
|
|
|
Horietako bi Artabide kale aldapatsuaren muturretan zeudenez, Bide Onerari. Goiko zini? (goiko zinema)
|
esaten
zitzaion eta Alamedari, berriz,. Behiko zini?
|
|
|
Inongo dudarik gabe, herriak, herritarrek eta ingurukoek ere eskertuko dute. Ezin
|
esan
Ondarroa geldirik egon denik lokala itxita egon den bitartean, baina halako azpiegitura batek asko errazten ditu gauzak. Batez ere, kultur mailan.?
|
|
|
Kirmen Uribek idatzi bezala: . Behekoa izateak herrikoa izatea
|
esan
nahi baitu, xumea eta duina aldi berean. Goian zerua baitago eta behean infernua.
|
|
|
Hori borobildu nahiko genuke, baina hori hainbat modutan egin daitekeenez, indarrak neurtu ditugu. Urteurrena dela-eta jasoko du Azokak 19 Korrikaren omenaldia, zer
|
esan
nahi du zuentzat. Ilusio itzela, benetan, ustekabea izan zen.
|
|
|
Bada, non hobeto Durangon baino? Nik zer
|
esango
dut, ezta. Gainera, ez dira sortzaileak bakarrik.
|
|
|
Neurri batean, eskuetatik ihes egin dizuela? Horrela
|
esanda
, ahulezia dirudi, baina ez da posible ez Gerediagak, ez beste elkarte batek, Azoka osoa berak bakarrik eramatea, ezinezkoa da. Hortaz, beste arlo batzuetan egiten dugun moduan, atea zabalik daukagu eta bidelagunak bilatu ditugu Azoka honekin aurrera egiteko.
|
|
|
Hala ere, lanean jarraitzen dugu, hurrengo pausoa egonkortasuna bilatzea izango baita; horretarako ere prest agertu dira gehienak. Azokaren ereduari buruzko eztabaida mahai gainean jarri behar zela
|
esan
zuen orduan Eusko Jaurlaritzak. Ezer aldatu behar izan duzue?
|
|
|
Asko erabiltzen dituzu sare sozialak? Ez, egia
|
esan
, ez. Zure umeei ipuin asko irakurri zenien txikitan?
|
|
|
Latin klasikoari erreparatzen dio hiztegiak, arkaikoa eta herrikoia baztertuta. Txomin Peillenek hiztegiaren sarreran
|
dioenez
,, zerbait latin dakiten edo ezagutu nahi dutenen hastapen bat da, lana.
|
|
2015
|
|
|
Gizakiok Lurrean dugun eragina hain handia denez, haren geologia ere eraldatzen ari gara, etorkizunean iraungo duten geruza berriak sortuz. Horrenbestez, hainbat zientzialarik
|
diote
garai geologiko berria abiarazi eta bizi dugula, Antropozenoa izenekoa. Paul J. Crutzen Nobel saridun eta kimikari atmosferikoak duela 15 urte proposatu zuen ideia hori, eta ordutik asko landu da gaia zientzian.
|
|
|
Irakasleen etengabeko prestakuntza helburu, euskara ikasleen motibazioa, ikasten laguntzeko teknologiak, ikas-materialak, ikasleentzako guneak eta autoikaskuntza izan zituzten hizpide. Bukatzeko, jardunaldian entzundakoak eta
|
esandakoak
komentatu eta partekatu zituzten, hamahiru taldetan bilduta. AEKren koordinatzaile nagusi Mertxe Mugikak eman zion hasiera jardunaldiari.
|
|
|
Inguruko baldintzak aztertuta eta haietan oinarrituta, erabaki aldakorrak eta konplexuak har ditzaketen makinak. Haien kabuz' pentsatu' ahal dutenak, labur
|
esateko
. Zientzia fikziozko kontua dirudi, baina gero eta hurbilago dago.
|
|
|
Zeren arabera erabakiko du jotako auto horren barruan doazen lagunak ala parean datorren ibilgailukoak salbatu? Makinari utzi behar
|
diogu
nor salbatuko den erabakitzen. Mundu osoko zientzialariak gutun ireki bat sinatzen ari dira urtarrilaz geroztik, gai honi behar bezalako garrantzia eman dakion eskatzeko.
|
|
|
hori identifikatzen dutenen artean sariren bat zozketatuko da; edonola ere, esaera hori besteak bezalaxe erabiliko da txapelketan. Hau da, erantzuna ematean, ezin izango dira esaerak edozein modutara
|
esan
: zerrenda, ofizialean?
|
|
|
Gurasoek oso ondo hartzen omen dute egitasmoa: . Badago astirik ez duela
|
esaten
dizun baten bat, baina, oro har, interesatzen zaie eta motibatu egiten ditu berez egingo luketen zerbait egiteko?. Azken batean, Jaime Fernandezen ustez,, mundu guztiak daki irakurtzen duen jendeak abantailak dituela ikasketetan. Beste gauza bat da konstantzia:
|
|
|
–Guraso askok ez jakin arren, auzoko umeek eskolan euskaraz egingo dute; beraz, lagungarria da eurentzat egitasmoa euskaraz garatzea?
|
dio
Fernandezek.
|
|
|
Galtzagorri Elkarteak bultzatzen du Bularretik Mintzora egitasmoa. Oihane Etxegibel koordinatzaileak
|
dioenez
, proiektua osasun esparruan landu nahi dute,, irakurketa ohiturak onak izan daitezkeelako haurraren garapen integralerako; hortaz, ohitura horiek ia jaiotzarekin batera sustatzearen aldekoak gara?. Adituak dioenez,, irakurketa partekatzeak eragina du haurraren garapen fisikoan, psikikoan eta intelektualean; horregatik txertatu behar da ahalik eta azkarren ohitura hau, modu naturalean, haren bizimoduan?.
|
|
|
Oihane Etxegibel koordinatzaileak dioenez, proiektua osasun esparruan landu nahi dute,, irakurketa ohiturak onak izan daitezkeelako haurraren garapen integralerako; hortaz, ohitura horiek ia jaiotzarekin batera sustatzearen aldekoak gara?. Adituak
|
dioenez
,, irakurketa partekatzeak eragina du haurraren garapen fisikoan, psikikoan eta intelektualean; horregatik txertatu behar da ahalik eta azkarren ohitura hau, modu naturalean, haren bizimoduan?. –Komunikazio une lasaiak aberasteko baliabiderik egokienak eskaintzen dizkigu haur literaturak?
|
|
|
–Komunikazio une lasaiak aberasteko baliabiderik egokienak eskaintzen dizkigu haur literaturak?
|
dio
Etxegibelek. –Haurraren emozioak eta sentimenduak elikatzeaz gain, kezkak eta urduritasunak azaleratzen laguntzen dio, hainbat kasutan haurraren garapen orekatuaren giltza bilakatzeraino?. Proiektua ezagutzen 2012an hasi arren, La Peña Abusuko osasun zentroko pediatria zerbitzuak 2014ko urtarrilean jarri zuen martxan egitasmoa, emakume haurdunekin eta haurrekin.
|
|
|
dio Etxegibelek. . Haurraren emozioak eta sentimenduak elikatzeaz gain, kezkak eta urduritasunak azaleratzen laguntzen
|
dio
, hainbat kasutan haurraren garapen orekatuaren giltza bilakatzeraino?. Proiektua ezagutzen 2012an hasi arren, La Peña Abusuko osasun zentroko pediatria zerbitzuak 2014ko urtarrilean jarri zuen martxan egitasmoa, emakume haurdunekin eta haurrekin. Osasungintzako profesionalak dira, umea haziz doan heinean, bere ongizate orokorrari eusteko aholkuak ematen dituztenak, haurraren garapen orokor osasuntsua lortzeko.
|
|
|
–Beraiek azaldu digute programa honek zer nolako onurak dituen, eta eurek laguntzen digute?
|
diote
osasun zentroko emaginak, pediatrak eta erizainak. –Elkarrengandik ikasten dugu, gurea izan delako lehenengo osasun zentroa egitasmoa gauzatzen?. Abusuko pediatria zerbitzuko profesionalak prestakuntza saioen bidez egin ziren Bularretik Mintzora egitasmoaren oinarri teoriko praktikoen jabe, eta gurasoei aholkuak transmititzen jakiteko oharrak ere jaso zituzten.
|
|
|
–Horri esker, amak haurrarekiko lotura sendotuko du?
|
dio
Gloria Gutiérrez de Terán emaginak. Garai horretako errezetaz gain, ipuin, poema, abesti eta hitz jokoz osatutako CDa eta liburuxka jasotzen ditu opari haurdunak.
|
|
|
–Hilabete betetzen duenean hasten gara, etxean gauzak pixka bat lasaitzen direnean, lehenengo asteak oso estresagarriak izaten direlako?
|
dio
Jaime Fernandez zentroko zuzendari eta erizainak. Derrigorrezko bisitaldietan, garai bakoitzari egokitutako gomendioak ematen zaizkie gurasoei errezeten bidez:
|