|
2013
|
|
|
Bitarte horretan, zenbait euskalkiren doinuak entzungo dituzu. Jakingo al zenuke
|
zer
euskalki erabili den jarraian entzungo dituzun kantuetan?
|
|
|
d) Entzun duzuenean,
|
zer
sentsazio edo sentimendu eragin dizue?
|
|
|
b) Pentsa ezazu, orain, zure buruarengan:
|
zer
konpromiso hartuko zenuke elkarbizitza egoera eredugarria izan dadin?
|
|
|
1 Gelakideok sei taldetan banatuko zarete. Taldean, irakurri arretaz honako esapide hauek, eta identifikatu
|
zer
komunikazio asmori dagozkion:
|
|
|
1 Halakoak esateko,
|
zer
esapide erabiltzen duzue zuen herrian. Irakasleek edo jende helduak ere horiexek erabiltzen al dituzte?
|
|
|
Irakasleek edo jende helduak ere horiexek erabiltzen al dituzte? Taldean bilduta, pentsa ezazue
|
zer
nolako esapideak erabiltzen diren zuen herrian; osatu esapide zerrenda bat, eta zehaztu zertarako erabiltzen den bakoitza.
|
|
|
D Bakarrik entrenatu diat, orduan. Hik
|
zer
praktikatzen duk?
|
|
|
3 helburua. Ikastetxetik irtendakoan,
|
zer
egin erabakitzen ari zaretela, Andonik proposamen bat egin du, eta Kepa urduri jarri da. Andoniren proposamenarekiko Keparen iritzia jakin nahi duzu.
|
|
|
Peio eta Rakel Parisera joan dira seme alabekin. Egunean zehar
|
zer
egin planifikatzeko, turismo agentziara joan dira.
|
|
|
Elkartruke batera joan aurretik, badira eskuratu beharreko hainbat informazio, esate baterako, maletan
|
zer
sartu behar duzun jakiteko, hartuko zaituen familiaren etxean zer aurkituko duzun aurreikusteko, edota zenbat diru eramango duzun erabakitzeko. Hori guztia jakiteko, zer galdera egingo zenuke?
|
|
|
Elkartruke batera joan aurretik, badira eskuratu beharreko hainbat informazio, esate baterako, maletan zer sartu behar duzun jakiteko, hartuko zaituen familiaren etxean
|
zer
aurkituko duzun aurreikusteko, edota zenbat diru eramango duzun erabakitzeko. Hori guztia jakiteko, zer galdera egingo zenuke?
|
|
|
Elkartruke batera joan aurretik, badira eskuratu beharreko hainbat informazio, esate baterako, maletan zer sartu behar duzun jakiteko, hartuko zaituen familiaren etxean zer aurkituko duzun aurreikusteko, edota zenbat diru eramango duzun erabakitzeko. Hori guztia jakiteko,
|
zer
galdera egingo zenuke?
|
|
|
a) Maletan
|
zer
sartu jakiteko
|
|
|
5 Egingo ditugun ekintzen artean,
|
zer
kirol egitea aurreikusi duzue?
|
|
|
4 Aupa hi! Jakin nahiko nuke
|
zer
anpli eta gitarra mota erabili dituzun Haria diskoaren grabaketan. Baita ere zein diren erosi dituzun pedalera berriak.
|
|
|
b) Xabierrek
|
zer
dauka Payatik, eta zer Ruizetik?
|
|
|
b) Xabierrek zer dauka Payatik, eta
|
zer
Ruizetik?
|
|
|
c) Eta
|
zer
falta duzula uste duzu zuk?
|
|
|
Itxuran ere amaren partekoa naiz oso. Payatarretatik
|
zer
daukadan. Aitaren burugogorkeria.
|
|
|
Galderak egitean, askotan erabiltzen ditugu NOR, NORI, NON, ZENBAT& eta horien gisako hitzak; horiei galdetzaile deitzen diegu. Galdetzailea galderan
|
zer
informazio eskatzen den zehazteko erabiltzen den elementua da. Hori dela-eta, erantzunean, galdetzailea zegoen lekuan ipini ohi da eskatutako informazioa.
|
|
|
1 Binaka jardungo duzue, ahoz, elkarri galdetuz eta erantzunez. Batak galdera osatzeko
|
zer
galdetzaile behar den ondorioztatuko du, eta, besteak, erantzun egokia identifikatuko du.
|
|
|
a) Zure herriko
|
zer
leku bisitatu behar genuke, derrigorrez, bertan egingo dugun egonaldian zehar?
|
|
|
1 Nola moldatu zara? Dagoeneko
|
zer
ikaskuntza duzu zeureganatuta. Ba al dago sakondu zenukeen alderdirik?
|
|
|
1 Zenbait aldizkaritan, geure burua ezagutzen lagunduko diguten galdetegiak proposatzen dizkigute: " esan iezadazu
|
zer
egiten duzun, eta esango dizut nolakoa zaren" esaten digute. Halako batetik jaso ditugu hemen deskribatzen diren jarrerak eta horiei lotutako adjektiboak.
|
|
|
j) Ez aurrera ez atzera, inoiz ez duzu jakiten
|
zer
erabaki.
|
|
|
Hiru deskribapenen pasarteak entzungo dituzu jarraian. Deskribatzen diren pertsonen izaeraren
|
zer
alderdi edo ezaugarri nabarmendu nahi da testu bakoitzean?
|
|
|
2 Taula batean, pertsonaia horren ezaugarriak
|
zer
kategoriatan sailkatuko dituen idatziko du. Ondoren, ezaugarriak idatziko ditu kategoria bakoitzean.
|
|
|
3 Taldekide batek hasiko du jolasa. Bere pertsonaia deskribatzeko
|
zer
kategoria aukeratu dituen esango du: " nire pertsonaiarentzat hautatu ditudan kategoriak hauexek dira:
|
|
|
Non
|
zer
|
|
|
Ba al du soinketa gelarik? Bertara joango banintz,
|
zer
auzotan legoke nire etxea. Makuluak behar ditut ibiltzeko; eroso mugitu naiz?
|
|
|
Etxearen
|
zer
elementu deskribatzen ditu?
|
|
|
Etxea
|
zer
espaziotan dagoen deskribatu du lehenik, eta, gero, haren xehetasunetara iritsi da.
|
|
|
e) Mikel harkaitzean zintzilik geratu zen. A
|
zer
beldurra! f) Jarduera horiek liburuetatik kopiatu ditu.
|
|
|
Errepara iezaiozu, orain, zeure logelari, eta pentsatu:
|
zer
adjektibok adieraziko luke hobekien zure izaera. Nola deituko genioke gela hankaz gora duen pertsonari?
|
|
|
a) Adieraztea erabakiko bazenu,
|
zer
esango zenioke, eta nola?
|
|
|
Heldu zara hirugarren geltokira, hau da," Non
|
zer
" osagaiaren amaierara. Van Gogh en logela deskribatu duzu aurreko jarduera batean; heldu da, beraz, egindakoari buruzko hausnarketa bideratzeko unea.
|
|
|
a) Taldeka, 10 galderako galdetegia prestatuko duzue. Lan horretarako
|
zer
duzuen gogoratzea ondo etorriko zaizue:
|
|
|
Izan ere, txakurrak lotuta joan zukeen, ez aske. Zalantzan izan duzue
|
zer
eta nola egin: jendartean zabaldu ala ez, albaiteroari laguntza eskatu, basozainarengana jo& Zuen etxea ez da betikoa txakurrik gabe, eta, zuek bakarrik, laguntzarik gabe, ez duzue aurkituko.
|
|
|
Basozainak, hasteko, gogorarazi dizu
|
zer
dioen legeak txakurrak mendian lotuta ez eramateari buruz. Ondoren, zure larritasuna ikusita, zer egin behar duzun proposatu dizu.
|
|
|
Basozainak, hasteko, gogorarazi dizu zer dioen legeak txakurrak mendian lotuta ez eramateari buruz. Ondoren, zure larritasuna ikusita,
|
zer
egin behar duzun proposatu dizu.
|
|
|
Antzeman al duzu hobetu beharreko alderdirik? Horrela izan bada,
|
zer
eskatu eta zer eskainiko zenuke alderdi horiek sendotzeko?
|
|
|
Antzeman al duzu hobetu beharreko alderdirik? Horrela izan bada, zer eskatu eta
|
zer
eskainiko zenuke alderdi horiek sendotzeko?
|
|
|
Non
|
zer
: leku deskribapena 39
|
|
|
1 Bideoa ikusi ahala, honako galdera honi erantzugo diozu: elkarrizketatzaileak Mertxeren zaletasunez galdetuz hasten du elkarrizketa;
|
zer
beste gairi buruzko galderak egiten dizkiote?
|
|
|
2 Azalpena prestatzen ari zarela, aurreikusi duzu Mireiak honako hau galdetuko dizula:
|
zer
nolako informazioa partekatuko dugu. Zaila zaizu bat batean erantzutea; gelakideen laguntza behar duzu.
|
|
|
a) Elkar zaitezte hiruko taldetan, eta aurreikusi
|
zer
nolako informazioa partekatu duzuen:
|
|
|
Honako adjektibo hauen artetik, zein lotuko zenioke bertsolari gazteari? Idatz ezazu testuko
|
zer
informaziok eraman zaituen hori ondorioztatzera. ikusi adibidea:
|
|
|
" Balego eta balitz, elkarren atzetik dabiltz" dio esaera zaharrak; aurreko urratsean taldean egindakoa ez da nahikoa Mireiak eskatutakoari erantzuteko. Jarrai ezazue hiruko taldeetan, eta, hautatu, honako zerrenda honetatik,
|
zer
egingo duzuen lehen identifikatu ditugun informazioak eskatzeko eta emateko.
|
|
|
4 Jaso dituzuen zeregin horiek guztiak egiteko,
|
zer
ikasi duzue. Erantzuna ez da batere erraza.
|
|
|
Igarkizun honek dioenaren harira,
|
zer
kategoria gramatikaletakoak dira itzalarekin nabarmendu diren hitzak?
|
|
|
2 Lehenengo lerroa eta azkenekoa honela aldatuz gero,
|
zer
aldaketa egin behar dira tarteko aditzetan?
|
|
|
Utzi zuen imajinazioari lan egiten, eta ea nola erlazionatzen dituzuen! Ondoren, bakoitzak paper batean idatziko du
|
zer
hitz erlazionatu dituen eta zein den lotura horretarako arrazoia. Ikus ditzagun adibide batzuk:
|
|
|
Berreskura itzazu 42 jardueran egin dituzun Jon Martinen bertsoaren eraldatzeak. Gogoan izan
|
zer
sentimendu ezkutatzen duen eraldaketa bakoitzak, bai eta zein diren sentimendu bakoitza iradokitzen duten hitzak ere; ez al dira horiek poemaren guneak?
|
|
|
Baina hik zein engainatu nahi duk & ordea & Hik
|
zer
uste duk & hi bakarra haizela espabilatua eta besteok behatza txupatzen dugula & ai & la ostra & bakea behar diagu, e
|
|
|
3 Orain, elkarrizketa horren esketxa antzeztuko duzue. Ea
|
zer
moduz moldatzen zareten! Horretarako, irakasleak elkarrizketa osoa emango dizue.
|
|
|
d) Eta
|
zer
keinu dagokio bakoitzaren tonuari?
|
|
|
Bizitasuna eta esperantza, ala tristura eta etsipena? Eta
|
zer
iradokitzen du poemak. Zer izen eta adjektibo ipini zaituzte baieztapen horren arrastoan?
|
|
|
2 Hara hemen bi taldek
|
zer
esanahi eman dioten poemari:
|
|
|
Eta zuk,
|
zer
esanahi ematen diozu?
|
|
|
3 Poema luzatu behar bazenu,
|
zer
hiru poema lerro gehituko zenizkioke. Hemen dituzu hiru aukera:
|
|
|
Kontuan izan hitzak osorik eta argi ahoskatu behar dituzuela. Irakurketa bakoitzaren bukaeran, esan elkarri
|
zer
moduz egin duzuen. Gogoratu erabiltzea iritziak emateko landu dituzuen formulak:
|
|
|
Ikasle talde batek gelan bizi izan duen esperientzia aztertuko duzue. Mikel, Xabi, Eunate, Miren eta Urko dira ikasleak; haien lekuan jarriz, pentsa ezazue nola sentitu diren,
|
zer
bizipen izan dituzten, zer ekintza egin dituzten zailtasunei aurre egiteko
|
|
|
Ikasle talde batek gelan bizi izan duen esperientzia aztertuko duzue. Mikel, Xabi, Eunate, Miren eta Urko dira ikasleak; haien lekuan jarriz, pentsa ezazue nola sentitu diren, zer bizipen izan dituzten,
|
zer
ekintza egin dituzten zailtasunei aurre egiteko
|
|
|
Xabi hobeto ezagutzeko aukera izaten ari naiz lan honi esker. Nik galdetu gabe, asteburuan
|
zer
egiteko asmoa daukan kontatu dit.
|
|
|
Irakasleak Mikel, Eunate, Xabi, Urko eta Mireni egindako proposamena ez zen, ordea, horretan geratu. Taldean aritzeak
|
zer
sentimendu eragiten zien adierazten zituzten testu poetiko horiek eraldatzeko esan zien: " Irakurketa adierazkorra egitean, ederki nabarmendu dituzue taldekideen sentimenduak adierazten zituzten hitzak.
|
|
|
2 Irakasleak egindako proposamenekin (nork bere sentimenduak adierazteko testuak sortu, testuak trukatu eta irakurketa adierazkorra egin, eraldatu&),
|
zer
moduz bukatuko ote zuten Mikelek, Eunatek, Xabik, Urkok eta Mirenek. Zer uste duzue zuek?
|
|
|
Antzeman duzu hobetu beharreko alderdirik? Horrela izan bada,
|
zer
eskatuko eta eskainiko zenuke alderdi horiek sendotzeko?
|
|
|
Zer ote da unitate honetako egitekoa? Zer eta
|
zer
, zertzeladarik eman al dizue. Zerbaiten arrastoan jarri al zaituzte?
|
|
|
Bertan, beren iritzia ematen izan dira guraso batzuk, gazte bat, idazle bat, irakasle bat, aktore bat eta psikologo bat. Batek baino gehiagok azpimarratu dute
|
zer
nolako garrantzia eta onurak izan ditzakeen norberaren bizipenak eta sentimenduak jasotzen dituen koadernoa, egunerokoa, ohar liburua, grabazioa edo dena delakoa edukitzeak.
|
|
|
1 Zer egoeratan edo
|
zer
sentitzen duzula adierazteko erabiliko zenuke honako emotikono hauetako bakoitza?
|
|
|
Bizpahiru minutura, ireki papera. Hotsaren azpian, idatzi
|
zer
egoera gogorarazten dizun, eta egoera horrek zer sentimendu sorrarazten.
|
|
|
Bizpahiru minutura, ireki papera. Hotsaren azpian, idatzi zer egoera gogorarazten dizun, eta egoera horrek
|
zer
sentimendu sorrarazten.
|
|
|
Hotsak bihotzera iristen zaizkigu. Baina
|
zer
hots ateratzen ditu gure bihotzak. Castillo Suarez bereari adi jarri zitzaion, eta hara zer entzun zion:
|
|
|
Baina zer hots ateratzen ditu gure bihotzak? Castillo Suarez bereari adi jarri zitzaion, eta hara
|
zer
entzun zion:
|
|
|
2 Eta zuk, poema irakurri duzunean,
|
zer
esanahi eman diozu. Irakurritakoari zuk eman diozun esanahia adierazterakoan, kontuan hartu zer hitz erabili dituzten Juanek, Galderrek eta Olatzek.
|
|
|
2 Eta zuk, poema irakurri duzunean, zer esanahi eman diozu? Irakurritakoari zuk eman diozun esanahia adierazterakoan, kontuan hartu
|
zer
hitz erabili dituzten Juanek, Galderrek eta Olatzek.
|
|
|
Honako izen eta adjektibo hauek erabiliz, esan
|
zer
hots ateratzen duen zure bihotzak, alegia, nola sentitzen zaren. Hona bi adibide:
|
|
|
Askotan, beharrezkoa ere ez da; nahikoa da sentimenduak bizitzea, onartzea eta, nahi izanez gero, partekatzea. Halere, adierazi nahi badugu testu bat zergatik gustatu zaigun edo ez zaigun gustatu,
|
zer
sentiarazi digun eta zergatik& baliagarria izango zaigu egitura jakin batzuk ikastea.
|
|
|
1 Irakurri honako informazio hau, eta esan
|
zer
egitura erabili diren aurreko jardueran zergatiak adierazteko.
|
|
|
Koloreek ere esanahiak eta sentsazioak eragiten omen dituzte. Gorria, horia, berdea&,
|
zer
esanahi ematen diezu zuk. Zergatik ematen diezu esanahi hori?
|
|
|
1 Honako bi zutabe hauetako hitzak lotuz, adierazi, ahoz, zerekin erlazionatzen duzuen eta
|
zer
esanahi ematen diozuen kolore bakoitzari. Kolore horiek hemen ez dauden beste elementu batzuekin erlazionatzen badituzue, adierazi zein diren.
|
|
|
Eta, zergatik ez, ezinegona edo deserosotasuna eragiten dizun beste bat. Koadroei bezala,
|
zer
izenburu jarriko zenieke irudi horiei. Egin probak.
|
|
|
2 Taldekide bakoitzak egokitu zaion irudiari buruzko testu labur bat idatziko du, aurreko zeregineko testuen antzekoa: deskribatu irudiko pertsonaien aurpegia, gorputza eta jarrera, eta adierazi
|
zer
sentimendu ezkutatzen duen.
|
|
|
1 Fitxa batean jasoko duzu
|
zer
sentimendurekin esnatu eta jaiki zaren, eta zer sentimendurekin oheratu. Ausar zaitez sentimendu horien zergatia idazten; eta gogoratu zer egitura erabil ditzakezun zergatiak adierazteko.
|
|
|
1 Fitxa batean jasoko duzu zer sentimendurekin esnatu eta jaiki zaren, eta
|
zer
sentimendurekin oheratu. Ausar zaitez sentimendu horien zergatia idazten; eta gogoratu zer egitura erabil ditzakezun zergatiak adierazteko.
|
|
|
1 Fitxa batean jasoko duzu zer sentimendurekin esnatu eta jaiki zaren, eta zer sentimendurekin oheratu. Ausar zaitez sentimendu horien zergatia idazten; eta gogoratu
|
zer
egitura erabil ditzakezun zergatiak adierazteko.
|
|
|
1 Entzun testua, eta esan
|
zer
sentimendu piztu dion lurrinaren usainak Baldiniri:
|
|
|
3 Zer usainek eta
|
zer
zaporek dute leku garrantzitsua zure bizitzan. Zergatik?
|
|
|
Hala bada, zein? Zorroztu sudurra eta dastamenpapilak, eta adierazi
|
zer
usainek edo zaporek duen garrantzi berezia zuretzat, zer gogorarazten dizun, eta zer sentiarazten dizun.
|
|
|
Hala bada, zein? Zorroztu sudurra eta dastamenpapilak, eta adierazi zer usainek edo zaporek duen garrantzi berezia zuretzat,
|
zer
gogorarazten dizun, eta zer sentiarazten dizun.
|
|
|
Hala bada, zein? Zorroztu sudurra eta dastamenpapilak, eta adierazi zer usainek edo zaporek duen garrantzi berezia zuretzat, zer gogorarazten dizun, eta
|
zer
sentiarazten dizun.
|
|
|
Ez al dugu gorputza oso osorik sentitzeko? Ea
|
zer
dioten honako lokuzio hauek:
|
|
|
Adi egon bazara, sentimenduak adierazteko hitz sorta polita izango duzu 8 jardueran hasi zenuen zerrendan. Zerrenda soila triste samarra izan daitekeenez,
|
zer
iruditzen zaizu fitxa batean sentimendu guztien inbentarioa egitea?
|
|
|
Azterketan
|
zer
galdetuko diguten ez dakidalako, eta azterketa ez gainditzeak kezkatzen nauelako.
|
|
|
2 Eta zuri,
|
zer
sentimendu sorrarazi dizkizu gertakizunak. Zergatik?
|
|
|
1 Pentsa ezazu sentimenduekin erlazionaturiko zera horren inguruan,
|
zer
den, nolakoa, zertarako&, eta asmatu izena. Hona hemen adibide batzuk:
|
|
|
3 Lehenengo adjektiboa, antzera entzun arren, ez da zozoa;
|
zer
erlazio du ondoren duen adjektiboarekin. Eta izenetan azken aurrekoak zer erlazio du ondoren duen izenarekin?
|
|
|
3 Lehenengo adjektiboa, antzera entzun arren, ez da zozoa; zer erlazio du ondoren duen adjektiboarekin? Eta izenetan azken aurrekoak
|
zer
erlazio du ondoren duen izenarekin. Adjektibo eta izen horiek ordezkatzeko, har itzazu kontuan ohar horiek, baitituzu edozein hitzekin ordezkatu.
|
|
|
Errepara diezaiegun unitatean lantzen ari garen literatura testuei; literaturaren helburuetako bat jolasa bada,
|
zer
magia, asmakizun edo trikimailu erabiliko ditu izenekin, adjektiboekin eta bestelakoekin?
|
|
|
a) 28 jarduerako olerkian,
|
zer
izen eta adjektibo erabili ditu Joxantonio Ormazabalek, pozak eta tristurak, gauza onak eta gauza txarrak adierazteko?
|