|
2000
|
|
|
Internet gauza ugari ari da iraultzen, haien artean ekonomia bera, informazio gizarteak ekonomian duen eraginaren gainean
|
sorturiko
mundu mailako eztabaidak aditzera eman duenez. Zibermundura sartzeak ekonomiak bere dituen hainbat arau zalantzan jartzen du, nazioarteko lehiakortasunaren hiru ezaugarri azaleraziz:
|
|
|
Hau horrela izanik, unibertsitatean irakasgaien aldetik dauden gabeziak betetzen saiatzeko sortu zen taldea dugu Laia, Euskal Herriaren inguruko jakintzetan apur bat sakontzeko asmoz. Ikasleen artean
|
sorturiko
taldea dugu, baina gure nahi beretsuak dituen edonorentzat irekita dagoen taldea da.
|
|
|
Bestalde sustraiak Miranderengan dituen hizkera poetiko interesgarri horrek" modernismoak
|
sorturiko
hizkera bat" dela esaten du, baina era berean Mirandez gain," Zuberoako herri kantetan agertzen denak osatzen dute hizkera poetiko honen tonua." (Lurra eta Luma, 73 or.) Hiru alderdi bereizten ditu hizkera horren baitan:
|
|
|
Aipamen berezia merezi du poesia itzulpenen artean, Izkiriaturik aurkitu ditudan ene poemak liburuak (Pamiela, Iruñea, 1985). Izan ere, liburu honetan munduan barrena eta mendeetan gaindi
|
sorturiko
olerkigintzan, Sarrionandiak bere denboran irakurritakoen artean hurbilekoenak egin zaizkionen bertsioa egiten baitu liburu honetan. Horrela irekitzen da irakurlearen begien aurrean mundu zabaleko literatura askotariko horren mostra zabala, Sarrionandiaren" alter ego" diren idazle mota guztietako horien emaitza aurkezten digularik.
|
|
|
Honela, hasiera eta amaierako bi ipuinek Berardoren istorioa kontatzen digute, eta beste guztiek Berardoren nobela amaigabearen zati lirateke. Beraz, besteak beste, ipuin arteko lotura istorio honek
|
sorturiko
marko narratiboan, ildo bereko gaia erabiltzean eta absurdurako duen joeran dakuskegu. Izan ere," azalpen bestelakorik gabe gertaera ezusteko bat aurkezten dute, sarritan absurdoa eta patuaren erruduna, pertsonaiak mugaegoera izugarri batean murgiltzeraino." (Egunkaria XII)
|
|
|
Egileak liburua hiruki modura egituratu zuela azaldu zuen: batetik, basapiztia horien bizimoduaren inguruko gorabeherak agertzen dira; bigarrenik, basapiztia horien eta gizakien arteko harreman gatazkatsuen berri ematen da; eta azkenik, basapiztia horien inguruko mundu mitologikoa islatzen da; hau da, aimalia horien inguruan
|
sorturiko
sinesmen ezberdinak. (Zabala, Juan Luis:
|
|
|
Datozen ipuin bilduma hauetan gai ezberdinak jorratuz bada ere, guztietan heriotzaren gaiak leku berezia bereganatzen du: batean eldarnioaren bidez, bestean desioaren bidez, eta hurrengoan oroimenak
|
sorturiko
ezinegonaren bidez.
|
|
|
Genero beltza11 20ko hamarkadaren hasieran Ipar Amerikan
|
sorturiko
generoa da. Eleberri poliziakoen generoarekin harreman estua duenez, bi genero hauen artean antzekotasunak badira:
|
|
|
esaldi labur eta trinkoak erabili ohi ditu, paradoxa nahiz kontraesan etengabeak sortuz. Idazleak
|
sorturiko
irudi iradokitzaileetan, paisaiak leku berezia du, eta batik bat euriak. Azken honen aipamena etengabea da, idazlearen egoera animikoarekin bat eginez.
|
|
|
Hala ere, Canok elkarrizketa batean aipatu zuen bezala bi eleberri hauen arteko ezberdintasunak ere ugariak dira: batez ere, eleberri bakoitzean
|
sorturiko
giro eta mundu txiki hori batetik bestera zeharo aldatu egiten delako. Hona hemen Canoren hitzak:
|
|
|
izan ere, ipuinok espetxe giroan kokaturik daude (are gehiago, espetxean bertan idatziak). " Hala ere, Gaztelumendiren kasuan, adibidez, ezinezkoa da kartzelaren zertzelada hori ahaztea, egoera hori baita kontakizun guztiz gehienen kokaleku eta motore, baita seguru asko idaztearen akuilu ere." (Jakin 112) Beraz, kartzelak
|
sorturiko
sentimendu, bizipen, egoera, hausnarketak,... deskribatzen saiatu da. Errealitate honi fantasia erantsiz ipuin bilduma osatu du.
|
|
|
. NARRATARIO: narratzaileak
|
sorturiko
diskurtsoa norbaiti zuzendua egon ohi da. Istorioa kontatzen zaion horri deritzogu narratarioa.
|
|
|
80ko hamarkadan
|
sorturiko
tokiko irrati lokal asko, lehengo, irrati libreen, legeriarekin sortuak (1981eko azaroaren 9ko ikus entzunezkoari buruzko legea), desagertuegin dira gaur egun. Ipar Euskal Herrian irrati independente komertzialek (RadioBayonne) edo irrati soziatibo eta udaletakoek (Anglet FM30) zenbait arazo dituzte, halanola, finantza arazoak edota nahikoa entzuleriarik eza, edota beren herrietan irratipropioak izateko interesik ez zuten alkateen pentsamoldearen bilakaera...
|
|
|
–Euskal Irratiak elkartea,, euskal adierazpideko hiru irrati soziatiboen artekogarapen eta itun planaren aurreproiektuaren isla zehatza da, 1996ean. EuskalHerriaren antolamendu eta garapen eskemaren barruan aurkeztu zen proiektuautonomoa37 Hiru irratien artean beste hurbilpen saiakera batzuk izan ziren 90ekohamarkadaren hasieran38, batez ere Irulegiko Irratia eta Euskal Kultura Institutuareneskutik. Saiakera hauek egunero 9: 30etan hiru irratietan aurkeztu eta hauetariko irratibatek edo bik ekoitzitako emankizun kultural komunen sorkuntza ekarri zuten39, etabaita Euskal Kultura Elkarteak
|
sorturiko
prestigiozko literatura emankizun bat ere, 1995ean bertan behera utzi behar izan zutena, arras kritikatua izan zelako40.1997/ 98 sasoiko Mediametrieren galdeketaren arabera, Irulegiko Irratia, Europe1en atzetik ozta ozta, Ipar Euskal Herriko irrati entzunenen arteko bederatzigarrenpostua lortu zuen, entzuleria tasaren %5, 7rekin. Gure Irratia %2, 5eko entzuleria kopurura igo da, 1994an erorketa indargetu ondoren.
|
|
|
Analisiak adierazi zuenez, herrialde eta estatuko estereotipoen antolakuntza printzipioak desberdinak ziren hiru identifikazio estrategia desberdinetako taldeentzat. Asimilazio taldeak
|
sorturiko
klusterraren estereotipoak hiru dimentsiotanantolatu ziren: gaitasuna, gustukoa izatea eta onestasuna.
|
|
|
Hala ere, euskararekiko ikerketa gehienak euskaraz egiten dira azkeneko urteetan, eta horrela egingo dira datozen urteetan, espero daitekeen bezala gertatzen badabehintzat. Alde honetatik, aipagarriak dira euskararekiko eta euskaraz doktoregotesiak egiteko 1992 eta 1993 urteetan Eusko Jaurlaritzako Hizkuntz PolitikarakoIdazkariak
|
sorturiko
bekak, horien laguntzaz zenbait tesi interesgarri egin direlakoeta egiten ari direlako; baina, zoritxarrez, bi urtetan zehar bakarrik iraun zueniniziatiba izan zen hori. Zentzu honetan, paradoxikoa dirudi, Euskal Herriandauden unibertsitate handietan gertatzen denarekin konparatuz gero, UEU barruanbultzatu eta/ edo bideratu direla gaur egunean dauden euskararekiko euskarazegindako zenbait ikerketa, hala nola, lehen aipatutako Txillardegik eta bestebatzuek euskararen erabilerari buruz eginiko ikerketak, edo baita horrenaipagarria den lau urtetik lau urtera euskararen kale erabileraren neurketarenikerketa aurrera eramatea ere (dagoeneko, hiru jasoketa aztertu edo aztertzen aridirelarik).
|
|
|
Z elementuak A eta B mailek
|
sorturiko
emaitza animikoa adierazten digu, hots, irudiek sorturikoharrera bereziko esperientzia.
|
|
|
Azkenik, alde bietatik egiaztatzen da kontrako zeinu algebraikoko bigordailuen batuketa: produktu korrontea saldu da eta, korrelatiboki, produkzio korronteak
|
sorturiko
gordailuak deuseztatuak dira. Makroekonomia nazionalean, errentensormen eratzearen eta berorien deuseztapen salmentaren prozesu bikoitza epealdizepealdi errepikatzen da.
|
|
|
Berriki
|
sorturiko
moneta kopuru batean epealdi bakoitzeko produktu berriarenintegrazioaren teoria berriak bankuen jardueraren neutraltasuna frogatu du (Schmitt, 1984), ekonomia nazionalaren barnean, oreka monetario handien hausturaren erantzuleak bankuak inola ere ez izanik. Banku batek ezin izango luke monetaren, gainsormen?
|
|
|
Ekonomialariekalokairuen hondoaren hipotesia baztertu dute. Beraiek egiaztatu dute ezen, epealdibakoitzean,
|
sorturiko
alokairuek (beren forma monetario edo nominalean) eduki gisaalokatuen edo soldatapekoen produktu korrontea dutela. Garrantzitsua da kontuanhartzea bankuek ez dutela inoiz alokairuen eduki erreala sortzen, beraren formanominal edo numerikoa baizik.
|
|
|
Jarduera gizatiarra funtsean da amaikorra, muineanmugatua. Honen kariaz, giza jarduerak
|
sorturiko
mundu historikoa, hasi eta fini egitenda ezinbestean. Halatan, berez aritze deuseztatzaile den izakia, nahitaez ageri da hilkorgisa, bai bere buruaren aitzinean, bai besteen aurrean.
|
|
|
–zintzurreko hariak dardaratzen direnean sortzen den hotsa?. ...kordak ibilian ipintzen dituelarik.Gizakiaren fonazio sistema 3 aparatu desberdinetan bana daiteke; hirurek bat eginez gero, giza ahotsa sortzen da.Arnas aparatuak airea ematen digu, zeina bibrazioan ipiniz gero, soinu entzungarri bihurtuko den.Fonazio aparatua, soinua kanpoan entzungarri egiteko edo bihurtzeko gauza den airearen bibrazioa sortzen duena.Erresonantzia aparatua edo durundi aparatua,
|
sorturiko
soinua aldatu eta finkatzen duena.533.2 FONAZIO APARATUABere organorik garrantzitsuena laringea da; onil edo inbutu baten itxura du laringeak. Bere zulo nagusia, faringearekin komunikatzen da goialdean.
|
|
|
Irrati emisore batek frekuentzia jakin bateko erradiazio elektromagnetiko kontzentratua sortzen du. Horrela
|
sorturiko
uhinak antena batek jasoak dira. Antena horrekin kontaktuan sartzen diren guztietarik, hargailuak berarekin sintonizaturik daudenak baino ez ditu anplifikatzen.
|
|
|
Izaera publikoa zuten lehenbiziko transmisioak 1920 urtean burutu ziren Chelmsford hiritik (Britainia Handia), Marconi-k
|
sorturiko
elkarte ingelesak bultzaturik. Emanaldirik entzutetsuena Nellie Melba soprano australiarrak 1920ko ekainaren 15ean La Bohème ren aria bat interpretatu zuenekoa izan bide zen.
|
|
|
Arnasketa ez da nabaritu behar, egiten ditugun etenaldiak aprobetxatuz egintza hori burutzeko. Beti ere sudurraz egin behar dugu arnasa sartzea, sartutakoan airea gordez, zeren aire erreserbarik gabe geratzen bagara, mikrofonotik esandako azken silabak itzali egiten baitira; indarrik gabeko hitz bilakatzen ditugu, alegia.Arnas mugimenduak bular kaiolaren dilatazio eta uzkurduren bidez
|
sorturiko
egintza da arnasketa, dilatazioa eta uzkurdura elkarren segidakoak direlarik. Mugimendu bakoitza denboraldi bitan deskonposatzen da: Arnas hartzea edo aspirazioa:
|
|
|
Ugaztun hegalari hauen inguruan
|
sorturiko
misterioa beren izaera gautiarrari lotuta dago. Izan ere, gaueko ehiztari trebeak ditugu saguzarrak, egunsenti eta ilunabarreko intsektuen aktibitatea aprobetxatuz pilaka harrapatzen baitituzte.
|
|
|
Lehenik eta behin, aitor dut sexuaren leitmotiv ia etengabeak harritu egin nauela: lehengusina sugearen pasartea; neskamearen eta marinelaren artekoa; aingeru pitilindunaren irudiak nigan
|
sorturiko
inpresioa; osaba ezkonberriaren pasadizoa... Goiko Kale idatzi nuenean, artean modan zeuden psikoanalistek literaturaren diban ugarietan egindako azterketak.
|
|
|
idazteari bidea eman, saritu, gehienetan antzezten ez diren sariketetara aurkezturiko sorkuntzazko lanei antzerkigintza profesionalean leku egin eta salmenta bermatu. Finantza erakundeek, erakunde publikoek eta besteek badute eredurik euskaraz
|
sorturiko
antzerkigintza sustatzeko. Ez baita nahikoa gero eta ugariago diren sorkuntzazko antzezlanak saritzeko lehiaketak antolatu eta lan horiek guztiak ahazturik geratzea.
|
|
|
Agian azken garaian suma daitekeen joera da idazle berri batek ez duela atxiki behar aurretik
|
sorturiko
" kapila" batean. Nor bere kabuz abia daiteke literaturgintzan, uj batzuekin edo besteekin lerrokatu behar izan gabe.
|
|
|
Liberalismo garaikidearen korronte nagusiaren arabera (Rawls edota Dworkin bezalako filosofo politiko eta moralek ordezkatzen duten korrontea, alegia), gizabanakoek beraien bizimodu onaren ikuspegiaz erabakitzeko askatasuna izan behar dute, kanpotik ezarritako inolako inposaketarik egon behar ez duelarik. Pentsalari hauen ustez, orduan, gizaki baten bizimoduak garapen egokia dauka baldin eta bere baitatik
|
sorturiko
baloreen arabera gidatua bada, inoiz ez kanpotik ezarritakoen arabera. Beste hitzetan esanda, zilegi den bizimodu onaren ikuskera bakarra nork bere buruari ezarritakoa da, eginkizun horretan gizabanakoaren autonomia eta indibidualtasuna irizpide bakarrak direlarik.
|
|
|
Zuzenbide erkidearen indarra apartera eraman eta uste ohi da ezkontide baten onustea nahikoa dela ezkontza horretatik
|
sorturiko
seme alabak legeztatzeko. Juriskontsulto zahar batzuek, haatik, argudiatu zuten seme alaba horiek legezkoak izan behar zutela ezkontide batekiko eta ezlegezko bestearekiko; nolanahi ere, iritzi hori bazter utzi da, gizakien egoera banaezina baita.
|
|
|
Ezkontzatik at
|
sorturiko
seme alaben egoera zehaztugabea da, neurri gehiagoaz zein gutxiagoaz. Zuzenbide presuntziorik ez dago haren alde, eta egintza ilunetan du jatorria, horien froga ere ezina dela sarritan.
|
|
|
Ezkontzatik at
|
sorturiko
seme alaben egoera zehaztugabea da, neurri handiagoarekin zein txikiagoarekin. Zuzenbide presuntziorik ez dago haren alde eta egintza ilunetan du jatorria, horien froga ere ezina dela sarritan.
|
|
|
Justizia eta ekitate orokor horrek, bestalde ere, inguruabar zehatzik aintzat hartu gabe, gauza eta pertsonen arteko unibertsalitatea hartzen du bere barruan. Norbanakoen artean
|
sorturiko
legeak, alderdikeriaren susmagarri izateaz kanpo, beti atzera eragingarriak eta ez zilegiak izango lirateke batzuentzat, baldin eta horien arteko gatazkak lege horien parte hartzearen aurrekoak badira.
|
|
|
Jakin badakigu pertsona batek, egintza baten bidez emaitzak lor ditzan, egintza horren posibilitate desberdinak behintzat kontuan hartu dituela. Alabaina, horietako bat aukeratzen badu abian jartzeko, eta egiterakoan mota orokorragoko printzipio bat erabiltzen badu, horrela
|
sorturiko
zioari, helburu zehatzekin zerikusirik ez duenari, zio laguntzailea nahi diogu deitu, laguntza bat baita zalantzati dagoenarentzat, nolabait esatearren.127
|
|
|
" Behavioristika" terminoa proposatzen dut diziplina honentzat(...). Zehatzago," behaviorismo" izena Watson eta enparauek
|
sorturiko
eskolarentzat gordeko da. Horrela, behaviorismo zentzu zabalean eta behaviorismo tradizionala bere" zentzu hertsiagoan" behin eta berriro bereizten ibiltzeko zailtasuna saihesten dugu.
|
|
|
Etorkizuneko enuntziatuen inguruan
|
sorturiko
oztopoak konpon zitezen, Vienako Zirkuluak egiaztagarritasun printzipioari aldaketa bat egin zion. Hau justifikatzeko, hipotesi batek zentzurik ez izateko egiaztagarritasunaren ezinezkotasun logikoaren kasua eman behar dela esan zuten.
|
|
|
Hipotesi azpiatomikoaren inguruan
|
sorturiko
gaia zen hau. Hipotesi honek hipotesi atomikoa ordezkatu zuen zientzian behagaitza denari buruzko enuntziatuen arketipoa betetzerakoan.
|
|
|
Bizitza modu berri bateko diseinu arkitektonikoen erakusketa bat antolatu zuen, izugarrizko arrakasta lortuz eta, ondorioz, Vienako Udaletxearen babesaz, behin betiko erakusketa izatera helduz. 1925ean
|
sorturiko
bere Museo Sozial eta Ekonomikoaren lehen urratsa izan zen hura. Bauhausekin jarri zen harremanetan Dessau hirian, baita Gerd Arntz diseinatzaile ospetsuarekin ere, kolaboratzaile gisa fitxatuko baitzuen.
|
|
|
Vienako Zirkuluaren filosofiak filosofia osoaren biraketa erabakigarria markatzen du —hauxe da zirkuluaren buruak, Moritz Schlickek, defendatzen zuen tesia, orduantxe
|
sorturiko
Erkenntnis [Ezagutza] aldizkariaren lehendabiziko bolumenaren hitzaurrean filosofia" berriaren" asmoak honako hitz hauekin aurkeztu zituenean—:
|
|
|
Erkenntnis [Ezagutza] izenaz berbataiatu zuten eta bere xede nagusia filosofian metodo zientifiko berria bultzatzea izango zen. Hau betetzeko, aritmetikan egiten zen moduan, inferentziak jorratu behar ziren, hots, formulen gainean
|
sorturiko
inferentziak. Horregatik, metodo zientifiko honi, hau da, logikari, sarritan kalkulua edo kalkulu proposizionala deritzo.
|
|
|
Liburu honen oinarrizko uste osoa eta pentsamenduaren ildoak(...) ez dira ez pertsona batek
|
sorturiko
ezta gizabanako isolatu batek besarkaturiko giro zientifiko baten parte. Liburu honen ideiak ikuspegi zientifiko orokorra duten pertsona askoren zati komun bat bailiran ulertu behar dira.
|
|
2001
|
|
|
Munduko biomasak
|
sorturiko
energia ere berriztagarria da. Energia mota hau batik bat industrian erabiltzen da, paperezko pasta egiten eta egurraren industrian.
|
|
|
\ Proiektu eoliko guztiak berehala etetea eta eraikitako zentralek
|
sorturiko
kalteak aztertzea. Era honetako azpiegiturek naturan sortzen duten kaltea ezagutzeko aukera litzateke hartara.
|
|
|
Prozesu guztiaren ondoren, gabon bueltan ureratzen denean, Mendietak esanikoaren arabera 120 milioi pezeta inguruko inbertsioa egina izango du Aula del Mar erakundeak. Eraldaketa lanek
|
sorturiko
kostuak, elkarteko kideek ordainduriko kuotekin ordaintzeko asmoa dute.
|
|
|
Gizonak eragindako ur kalitatearen aldaketa dela kontuan hartuz, isurketa garrantzitsuenak hiri, industrialde eta nekazal guneetan gertatzen dira. Hiriko gizaki pilaketa dela eta, berak
|
sorturiko
hondakinak ere ugaritu egiten dira. Fosfatoz gainezka datozen urak ibai eta erreketan amaitzen dira.
|
|
|
1983ko uholdeak
|
sorturiko
ikara dela eta Oriako ibaiertzak kanalizatzeari ekin zitzaion. Ustez uholdeak saihesteko, baina kanalizazioaren eraginak ere ez dira urriak, ibai ertzeko landare eta animaliak desagerrarazteaz gain uretako bizia ere kolokan jarri baita.
|
|
|
Kapitalismoa, produkzio bide eta banakuntza bideen jabego pribatuan oinarrituriko sistema ekonomiko eta soziala da, batzuentzat, oso onuragarria dena, gehienentzat, ordea, ankerra eta bortitza. Duela bostehun urte, gutxi gorabehera,
|
sorturiko
sistema hori etengabe joan da aldatzen eta mundu osora zabaltzen, eta bidenabar mundu osoa eraldatzen (giza taldeen bizimoduak, klase sozialen ohiturak, produkzio bideak, eta batez ere ekosistema osoa).
|
|
|
Jakina, horrek denak, kontrako grebak, matxinadak eta gerra zibilak, sortu zituen. Eta borroka horietan
|
sorturiko
erakunde arduratsuenak berehala jabetu ziren, «etsaia» bezala beraiek ere internazional alorrean ari zutela. Mundu guztiko herri eta langileak elkar gaitezen!
|
|
|
EGUN, azken hogei urtetan kapitalismoa «Globalizatu» egin da, halaber, egokitu egin ditu estatu nagusien (G8) eta horretarako propio
|
sorturiko
instituzioen (BM, FMI...) zereginak. Olagarro asegaitz horrek, beretzako eta inongo oztoporik gabe nahi du mundu osoa.
|
|
|
Lehenak administrazioari atxikiak izan dira. Bigarrenak zerbitzu militarretik libratzeko xedez entitate zenbaitek
|
sorturiko
postuak dira. Postu edo betebehar mota hauek ez dira ezinbestekoak.
|
|
|
Horrela, 20 bat metroko garaiera duen eta beste txikiago baten alboan kokatua dagoen haitz handi honek, arroka naturala baino gizakiak
|
sorturiko
estatua traketsa ematen du, inoiz amaitu gabeko estatua erraldoi baten hasiera.
|
|
|
ETAk bere jardueran mendekua sartu du. Ertzaintzaren aurka eraso eginez herriak
|
sorturiko
poliziaren aurka ari da ETA. ETAk ez du onartzen herriak aukeratutako poliziak berari aurrea egitea.
|
|
|
Ibiltzea eragotzita dutenak ez dira itsuak bakarrik: ezindu motoreek eta, erabat itsu izan gabe, ikusmen arazoak nozitzen dituztenek ere eragozpenak topatzen dituzte gizakiak
|
sorturiko
ezagutza ozeano itzel hori zeharkatzeko unean.
|
|
|
Inprimagailua, berez, ordenagailuak
|
sorturiko
testuak, irudiak edo grafikoak inprimatzen dituen aparatua da.
|
|
|
Gainera, gizakiak
|
sorturiko
emisio iturrietako metalak (antropogenikoak), berundun naftaren errekuntza barne, materia suspenditu gisa daude atmosferan eta hori arnastu egiten dugu.
|
|
|
Gehien erabiltzen direnak azokoloratzaileak dira: hauek umeengan
|
sorturiko
erreakzio alergikoekin zerikusia izan omen dutela egietsi izan da, koloreztaturiko litxarreria gehiegi kontsumitzearren (E102 edo tartrazina, adibidez, gozoki batzuen kolore horia erdiesteko baliatzen du industriak).
|
|
|
Bestean, hainbat parametro neurtu eta ebaluatzea (arropan aztarnarik uzten duen, lurrinaren iraunkortasuna, gorputz usainaren agerpena eta besapean
|
sorturiko
hezetasunaren murrizketa), desodorantea aplikatu denetik zazpi ordura.
|
|
|
Beste aukera bat, askoz ere merkeagoa, Mares (Mapfrek
|
sorturiko
enpresa, honelako egoerei konponbidea emateko) konpainiari aurrekontua eskatzea da.
|
|
|
Gauzak honela, testu erreala zer den definitu behar dut aurrena. Abe, Carton, Regent, Cembalo eta Hollec en definizioa neure eginez,, testu errealak benetakokomunikazio egoeran
|
sorturiko
enuntziatu guztiak ditugu?. Testu didaktikoa, berriz, ama hizkuntza ez den beste edozein ikasteko xedeaz ekoitzitakoa da.
|
|
|
Aipatu ditudan egileek diotenez, helburu didaktikoez
|
sorturiko
testuetanhelburu didaktiko horrek eragin handia izaten du; hain handia, ezen esanahia aldebatera uzten baita. Hau argiago ikusteko euskara ikasteko metodo batetik hartutakotestu baten zati bat aztertuko dugu.
|
|
|
Ez dut asmatu testuan
|
sorturiko
teilakapenak eta behar bezala islatzen.
|
|
|
Honez gain, aurkikuntzak gero eta gehiago dira, hemen garrantzitsuenakbaino ez ditugu aipatu?; izan ere, honelako materialak beste aztarnategi batzuetanere atzeman dira, Alegria Dulantzi-n (Araba), esate baterako. Horregatik, argi dagoez dela fenomeno isolatu bat, hau da, momentu konkretu batean eta puntu geografiko batean
|
sorturiko
zerbait, batzuek ikusi nahi izan duten bezala. Fenomenoegonkortzat hartu behar da, beraz.
|
|
|
Dirudienez, self made womanik ez da euskal literaturaren eremuan. Agian, filologia ikasten zuten gazteen artean
|
sorturiko
aldizkariek, behialako anaiek edoosabek plantatzen zuten euskaraz idazterako zurkaizgo morala osatu zutenlarrogeiko urteetan. Kandela (Gazteiz), Ttuttua (Bilbo), Susa (Donostia), Korrok (Iruñea) eta Maiatz (Baiona) aldizkarietan biltzen ziren, ahantzi gabe hurbilagoadugun Lubaki banda?
|
|
|
Eredu horrek hizkuntz gaitasunaren garapenak
|
sorturiko
norbanakoen ezberdintasunez gain, bigarren hizkuntzen gizabanakoan izan ditzakeen eragin sozialakere hartzen ditu kontuan. Arrazoi horregatik hizkuntza eta elebiduntasunaz dugun arren, kultura eta kulturbiduntasuna ere kontuan izan beharrekoaspektuak lirateke eredu honetan.
|
|
|
Errepika dezagun ezen, p epealdiz geroztik bere merkararitza defizitak parekatzeko, Iparra finantza bonu ez monetarioak esportatzeko beharturik balego, H herrialdeak beraiengatik ordainduko lukeela H diruko kopuru baliokide baten gastuaren bidez: I herrialdean
|
sorturiko
ez egoiliarren gordailuek, H, dirutan eta H herrialdean I diruan egiaztatuko lukete, hortaz,, urrezko arauaren, lehen puntua, hots, arau horren bigarren puntua betearazteko baldintza beharrezkoa eta nahikoa.
|
|
|
Egia da kapital patologiko horren zati bat berreskuratua izango litzatekeela, baldin eta azpigaraturiko herrialdeek EEBBetatik beren inportazioak drastikoki areagotuko balituzte. Dena den, egia da, halaber, ezen herrialde horietan inbertituriko dolarren zati bat beste nonbait gastatua izango litzatekeela; eta, kasu honetan, atzerritar aurrezkien amerikar erosketak
|
sorturiko
eurodolarren kopurua ez litzateke gutxituko. Horrela, nazioarteko ordainketen oraingo sisteman, zaila da ikustea nola batera daitezkeen, herrialde aberats eta txiroen behar osagarriak asetzea eta kapital espekulatzailearen hazkunde kaltegarrian aurka burrukatzea.
|
|
|
Emaitza horietara iristen da, nahiz eta herrialde bakoitzak bere egoiliarrek irabazitako kanpo monetak bere banku sistemaren barruan, monetizatu?: herrialde bakoitzak gainetik
|
sorturiko
etxeko moneten kopurua, eskaintza infinituki elastiko baten ezaugarria da, moneta nazionalen kanpo balioari ez diotelarik bat ere eragin bi herrialdeetako kanpo moneten, barne fluxuek, beraien merkataritza inportazioetarako ordainketa gisa.
|
|
|
Harturiko epealdian H diruan Hegoaren merkataritza inportazioen prezioa 8tik 10erako proportzioan dago biderkaturik. H ren etxeko produkzioak
|
sorturiko
errenta nominalaren indizea horren arabera egokitua balitz, arazoak bere horretan segituko luke, baina koefizientea 1etik 1,25era igaroko litzateke. Beraz, egia da H diruan definituriko errenta makroekonomikoaren jabeek 2 bilioi dolarreko balioa berdintzen duen etxeko erosteko ahalmena galtzen dutela.
|
|
|
Esate baterako: Konposatu organikoen egitura kimiko bakoitzari usain propioa dagokionez, konposatu organikoek
|
sorturiko
usainak talde funtzionalaren arabera sailka ote daitezke. Talde funtzional berbera duten konposatuek usain berbera izango ote dute?
|
|
|
Usainek
|
sorturiko
eragina kuantifikatzeko ezintasuna.
|
|
|
Liburu honen autoreak Udako Euskal Unibertsiteak antolaturiko XX. Ekitaldirako (1992)
|
sorturiko
–Euskal Herria, izenekoa.
|
|
|
Kramer enpresak, Nafarroako Gobernuaren enkarguz
|
sorturiko
–Navarra: ir es volver?
|
|
|
Miguel Angel Gomez de Segura-k
|
sorturiko
–Los Aromas del Peregrino, delakoa, erromesei bereziki zuzendua, eskulangintzako prozedura duena, salmenta ohiko enpresen bideetatik kanpo duena, eta berak landutako 14 Ha labandin zuhaixkatik lortutako olioan oinarritua.
|
|
|
Ipar Euskal Herrian
|
sorturiko
perfumeen berri Internet etik lortu dugu
|
|
|
Azzaro k
|
sorturiko
perfumeen artean, aipagarria da Chrome perfumea
|
|
|
Cacharel ek
|
sorturiko
Annaïs Annaïs perfumea hamar onenen artean koka daiteke, salmentei dagokionez behintzat
|
|
|
Joy izeneko perfumea 1930 hamarkadako krisi sakonean Patou k
|
sorturiko
perfumea, inoizko garestiena
|
|
|
Hartzaileen aktibazio mekanismoa edozein izanik ere, molekula usainduna heltzen denean, geldialdi polaritatearen alderanzketa eta, ondorioz, potentzial elektrikoaren aldaketa gertatzen da, Ottoson ek (1956) zioenez. Lehen aipatu bezala, usaimenaren kitzipanenaz
|
sorturiko
seinale elektrikoa, oraindik oso argi ez dauden bide eta mekanismoen bidez heltzen da burmuineraino. Gaur egun ezin da azalpen osorik eman ikuspuntu neurofisio logikotik.
|
|
|
Musée Molinard, Musée Fragonard eta Musée International de la Perfumeríe. Parisen Musée Baccarat izenekoak beiragile horrek
|
sorturiko
ontziak erakusten ditu. Zerrenda askoz luzeagoa idatzi ahal izan arren, museo gehienek helbide propioa dute Internet en eta sarri beren pieza ospetsuenak ikusgai eskaintzen dituzte sarean.
|
|
|
Lanvin ek 1927an
|
sorturiko
Arpège perfumea osatzeko, 60 osagai natural erabili ziren
|
|
|
Patou k 1929an
|
sorturiko
Joy perfumea, munduko garestiena, gaur egun ez badago salgai. Nahitaezko perfumea
|
|
|
Paco Rabanne k
|
sorturiko
perfumeak gizonezkoentzat dira gehienbat
|
|
|
Nina Ricci k
|
sorturiko
L. Air du Temps perfumea loreduna eta onenetarikoa da
|
|
|
Familia honen izena Francois Coty k 1917an
|
sorturiko
perfumetik dator. Chypre deituriko perfume horren arrakasta hain handia izan zen, ezen berehala multzo berria izendatzeko balio izan baitzuen, akordeak artearen goroldiodun, patxulidun, eta bergamotadunak direlarik
|
|
|
Horregatik, Euskal Herrian
|
sorturiko
perfumeen kopurua, nork, non eta noiz sortuak izan diren biltzeko arazo asko izan ditugu. Kopurua hain txikia izanik, perfumeak esku bateko atzamarrekin zenbatu ahal dira, agian baten bat ahaztu egin zaigulako, edo ezagutzen ez dugulako, edo eta, ohiturei dagokienez, agian azalezko arakaketa burutu dugulako.
|
|
|
Bat batean oroitzapen mingarriak iritsi zitzaizkion. Gogoan zuen alkohol eta tabakoaren gehiegikeriak
|
sorturiko
kirats higuingarri hura, momentu hartan usainduko balu bezala oroitzen zuen; aho handi hartatik etengabe, milaka irain eta garrasirekin nahastuz, etxe guztian zabaltzen zen usaina.
|
|
|
Momentuan, baina, oroitzapenek
|
sorturiko
gozotasun hori gorde nahi izan dut eta, neure buruari besarkada bat eman nahiko banio legez, besoak gogor gurutzatuz itsasoari begira geratu naiz, Aitzolek ohi zuen gisan. Hura dena nirea zela egin dut amets, bistak eman ahala zerumugaraino, eta nabaritu dudan epeltasuna ez dela izan aurki gordeko diren eguzki izpiek sortua, baizik eta –zergatik ez– harkaitzen artean ezkutaturik zegoen maitale ezezagun batek eragindakoa, bere irrikari gehiago ezin eutsirik nire ondora etorri eta samurtasunez masailean musu bat eman didanean.
|
|
|
Bizitzan, eten gabe berrituz doan oihal erraldoi honetan, aurrera begira noan neurrian atzoko arropei, herenegungoei..., txikitakoei agur egin behar izan diet. Agur, nahi gabe, derrigorrez, halabeharrez..., edonoren barnean, bizitzak berak
|
sorturiko
artaziak direlako, azken batean, soineko berri baten patroia egiten laguntzan diguten adiskide etsaiak.
|
|
|
Halatan, desberdina da Euskal Herrian eta Espainiako estatuaren gainerako lurretan hedabideek euskal gatazkaren aurrean duten eragina. Estatu mailan, erreferentzia politiko sozial nagusietatik eta gizarte ingurutik beretik
|
sorturiko
ikuspegia bat dator modu positiboan hedabideenarekin, eta askoz ere handiagoa da hedabideek jendeak gatazkari buruz dakienaren eta ezagutzen duenaren gainean duen eragina.
|
|
|
Azkenik, kazeta informazioak euskal gatazkaren agerraldi eta plano guztietan parte hartu bazuen ere, Trantsizioko lehen urteetan, tentsio handiko uneak izan baziren ere (Ryan eta Arregiren hilketak, Otsailaren 23a...), informazio horren tonua eta tratamendua kazetaritza molde klasikoago bati zegozkion eta urrun zeuden, beraz, arestian aipatu dugun" salbuespen garaiko" kazetaritza molde hartatik (ondoko lerroetan ikusi ahal izango dugun bezala). EITBren informazio ereduak ekarri esanguratsu bat egiten zuen informazio molde patxadatsuago horren alorrera; hedabide berrien zailtasun guztiengatik ere, hedabide horien esparru sinbolikoa behin baino gehiagotan euskaldunen ikuspegi etnizista batek mugatzen bazuen ere,
|
sorturiko
informazio eredua ez zen horren manikeoa.
|
|
|
15) errebelazio kazetaritza deitzen duenaren aldera. Batzuetan, kazetariek eta hedabideek(" ikerketa" dioen etiketa horretaz baliaturik), bitarteko lanak bete dituzte halako botere ekonomikok edo politikok
|
sorturiko
dokumentu, albiste edo zurrumurruen iragazte prozesuetan (ohikoa izan da hau" terrorismoaren aurkako gerra psikologikoan"). Beste askotan, pertsonen intimitatearen aurrean errespetu izpirik erakutsi gabe jardun izan dute kazetariek, istorio guztiz larriak asmatzeraino ere iritsirik, horretarako erabili zen kazetaritza estiloa ikerketa kazetaritza serioaren estiloa bazen ere.
|
|
|
Garai eta hedabide berauek
|
sorturiko
256 artikuluren gaineko" eduki azterketak" egin ditu autoreak, baita ondorio interesgarriak atera ere. Frogaturiko gertaera gisa hedatu ziren albisteetako laurogei berriemaileen usteak baizik ez ziren egiaz.
|
|
|
Gainera, erredakzio barneko promozioa guztiz lotua dago profesional onaren ezaugarri horiekin. Hedabide gehienetan nagusi da egun profesional koalifikatuenaren interbentzio eta diskurtsoen bidez
|
sorturiko
" iritzi giroa". Erredakzio askotan langileriaren zati bat zabor kontratuen pean ari da lanean; horrenbestez ixten da kazetariaren autonomia itxuratzen (eta mugatzen) duten osagaien zirkulua 13.
|
|
|
Albiste bat kontrastatzeko modurik ez dagoenean, kazetariak bere baitan neurtuko du iturriaren balioa, iturri horrek eskaintzen dizkion kredituak, eta etikoki egokien deritzon moduan jokatuko du. Oker joz gero, zuzenketak eman lituzke ezagu  tzera, eztabaida
|
sorturiko
albistea, argitara ematerakoan, nabarmendu zen modu berean. Horrez gainera, araua eta ez salbuespena izango da iturriak identifikatzeko bidea, iturri sinesgarri batek diskrekzioa eskatzen ez duen bitartean edo pertsona mailako segurtasun arazoak edo bestelako arrazoi bereziak azaltzen ez diren bitartean.
|
|
|
Beste gutxi batzuen artean Olatz Beobidek eta Eneko Olasagastik azken urteotan mugaz bi aldeetan lan egin izana mugarri da egon den eten historikoa gainditzeko. Euskal Herria zeharkatu zuen Korrikaren harira
|
sorturiko
Komeriakamuntaia bide egokia izan zen Pirinioen alde bietako aktoreak Tentazioaren ekoizpen honetan biltzeko. Bide beretik etorri da, antza, Azika txotxongilo talde profesional berria (Lapurdi, Nafarroa Behereko eta Zuberoako lehendabiziko talde profesionala ote?), Ipar Euskal Herriko kideek osatua (Kukubiltxo taldearen itzalean) eta Kon tua konta zan lehendabiziko muntaia Pirinioen bi aldeetara aurkeztuko duena.
|
|
|
Tenperaturahoriek giro tenperaturarekiko txikiak izan arren, laborategi guztietan eskura dezakegun nitrogeno likidoaz baliaturik lor ditzakegu, eta etorkizunean giro tenperaturan supereroankortasuna erakusten duten materialak aurkitu ahal izango dira, agian, horrek egungo gizartean sor lezakeen iraultza teknologikoa nabari nabaria delarik. Adibidez, gure etxeetako argiindarra ehundaka kilometro bidaiatu ondoren heltzen zaigu, zentral elektrikoek
|
sorturiko
energia gehiena bidean galtzen delarik. Argiindarradaramaten kableak kobrezkoak izan beharrean supereroaleak balira ez litzateke energiarik galduko, energia elektrikoa hainbat merketuko litzatekeelarik.
|
|
|
Erreaktorearen urtzea edo fisioko erreaktorean gerta daitekeen beste edozein egoera kritiko ezinezkoa da. Fusioko erreakzio nuklearrean
|
sorturiko
neutroiek erreaktorearen egitura aktibatu arren, bizi luzeko hondakinik ez da sortzen.
|
|
|
Gaur egun, fusio proiektuak nazioarte mailakoak dira, proiektu horien diru eskaerak itzelak baitira. Belaunaldi honetako esperimentuek" break even" inguruko egoera lortu nahi dute, hots, fusioak
|
sorturiko
energia eta fusiora iristeko erabili den energia berdinak izatea. Hurrengo belaunaldiko erreakto reetan ignizio baldintzetako plasma lortzea espero da:
|
|
|
Gainera, gizartea ren historia osoan ez da horrelakorikjazo, hots, aldaketa iraultzaile horiek guztiak aldibereange rtatzea. Sortuko diren teknologiek elkarri bortizki eragingo diote ikerketa arlo berriak sortuz, eta, ziur asko, intelektuaren eta ekonomiaren garapenerako probetxug arrienak beraien arteko gainezarmenak
|
sorturiko
eremuak izango dira.
|