|
2000
|
|
|
Harpidetza iraunkorrak dira edota entzuleriaren nolabaiteko ordainketak, entzuleek beren banku kontuetatik hilero automatikoki zorduntzea onartzen baitute, irratiekiko duten atxikimendu sendoa erakutsiz? 43.Diru laguntza erregular horiez gain, euskal irratiek sentsibilizazio eta harpidetza kanpainak egiten dituzte beren kazetaritza eremuko biztanleriaren artean. IrulegikoIrratiarentzat, urteroko finantza mailako sostengu kanpainan lorturiko fondoak dira, irratiaren funtzionamendurako behar den laguntza nagusia(...)?, 1983ko irailaren16an frantses gobernuak
|
sortutako
Irrati Adierazpenerako Sostengu Fondoaren44ondotik, irrati soziatiboak bizirauteko gutxieneko finantza oinarria dena.Euskadi Irratiaren eta Gure Irratiaren arteko harreman lotuek erakusten dituzteezarri diren kooperazio sareak zein finantza sostenguak. 1985ean, Euskadi Irratiak, irrati autonomo publikoak?
|
|
2002
|
|
|
Ondorioz, Carmelo Garitaonaindiak dioenez, irratiari buruzko 1924ko arautegian, estatu osoan irrati emanaldiak ziurtatzeko partzuergo bat sortzeko aukera aurreikusten zen. Testuaren arabera, iniziatiba pribatuak
|
sortutako
irratiek kalitate tekniko nahikorik eskainiko ez bazuten, edota eskainitako irratsaioen kalitatea eskasa izatekotan, partzuergo horrek hartuko zuen emankizunen ardura. Material irrati elektrikoko enpresek, ekoizleek eta saltzaileek osatuko zuten partzuergoa.
|
|
|
Egoera horrek bere eragina izan zuen irratigintza frantsesean, eta, ondorioz, iparreko euskal lurraldean. 1920ko hamarkadan
|
sortutako
irrati pribatuak propagandarako tresna moduan erabili zituzten naziek, bai beren eskuetan erori zirelako, bai Vichy-ko gobernu kolaborazionistaren eskuetan egon zirelako. Beraz, gerra amaitu eta gero, irrati pribatuak konfiskatu eta sare publikoan sartzea erabaki zuen estatuak, irrati berriak jartzeko lizentziak bertan behera utziz.
|
|
2004
|
|
|
AEBetako astronomo talde bat.' Puerto Ricoko Arecibo irrati teleskopioarekin, orain arte ezezaguna zen fenomeno astronomiko batek
|
sortutako
irrati seinale misteriotsu bat detektatu dute, NewScientist.com en arabera. Aditu horiek urteak daramatzate SETI@home izeneko proiektu batean lanean, adimen estralurtarra bilatzeko.
|
|
2005
|
|
|
Bide zaharrak atekak zirela ikusirik, bide berriak ideki. Sortu ikastolak,
|
sortu
irratiak, sortu gau eskolak, sortu klase elebidunak. Hegoaldeari doakionaz, erran daiteke gaina hartua dutela eta zilo beltzetik aterako direla.
|
|
2009
|
|
|
Irrati txikiak ziren oso, lokalak eta emisio potentzia kaskarra zeukatenak. Hiru izan ziren Hego Euskal Herrian kate horren baitan
|
sorturiko
irratiak: La Voz de Álava 1953an, La Voz de Guipúzcoa 1956an eta La Voz de Navarra 1957an.
|
|
|
Gure Irratia, Irulegiko Irratia eta Xiberoko Botza. Hiru irration sorrera eta garapena ulertzeko, baina, ezin bazter utzi PSFren garaipena 1981eko Frantziako hauteskundeetan eta aldaketa politiko horren harira
|
sorturiko
irrati lege berria (Larzabal, 1993: 220):
|
|
|
Euskal kultura sustatzea zuen helburu nagusietarikoa Zuberoan
|
sorturiko
irrati berriak, baina, euskarak garai hartan Zuberoan bizi zuen egoera tamalgarria zela medio batik bat, oztopo ugari izan zituzten euskarazko emanaldiak aurrera eraman ahal izateko.
|
|
2010
|
|
|
Maila akademikoetan gora egin ahala euskararen eskaintza txikiagoa izaten da. alde horretatik, esparru horretan unibertsitatea da euskarak estrategikoki ziurtatua lukeen arloa. unibertsitatea irakaskuntzaren ibilbidearen azken maila da, euskara hezkuntzan sartze prozesuari zentzu eta dimentsio pragmatiko osoa ematen dion goi urratsa. gurean nafarroako unibertsitate publikoak du horretan zeregin handia. nup 1987an sortu zen eta harrezkero euskararen estatusaren eztabaida publikoan protagonismo berezia izan du. nafarroako euskaldunoi prestakuntza aukera berberak ematea eta, oro har, elebitasun soziala begi onez ikusten ez dutenek nupen euskaraz ikasi ahal izateari mugak jarri nahi izan dizkiote, nahiz eta nupeko ikasleen artean gero eta euskaldun gehiago izan. azken urteotan egoerak hobera egin du hala euskarazko eskaintza akademikoan nola irakasle euskaldunen kopuruan. gerora begira, euskararako estrategikoak izanda ere horietatik at geratzeko arriskua duten esparruak merezi du aipatzea: teknologia berriak eta hedabideak, bertzeak bertze. biak funtsezkoak dira egungo (eta etorkizuneko) komunikazio bideetan euskarak bere tokia izan dezan; eta bietan da nabarmena nafarroako gobernuaren ekimen positiborik eza. hedabideei dagokienez, azken bi hamarkadetan herri ekimenak
|
sortutako
irrati eta aldizkariak ugaldu dira nafarroa osoan, Mendialdean batik bat. euskarazko telebistak ere sortu dira6 baina Foru komunitate osorako euskarazko hedabide azpiegitura publikorik ez dago eta eaeko eitb kate publikoek betetzen dute, hein handi batean, hutsune hori. azken urteotan kate pribatuak berretu dira baina batek ere ez du nafarroako ikus entzunezko kontseiluak ezarritako euskarazko ku... teknologia berriak eta hedabideak, bertzeak bertze.
|
|
2012
|
|
|
Topagunean, Tokikon eta Arrosan, batez ere. Hortaz, EAEko herrialdeak informaziogunetzat hartzen dituzten hedabideak euskalkiei eusteko
|
sortutako
irratiak dira (Arrate eta Bizkaia irratiak, adibidez). Gainera, Internetek hedabide parte hartzaileak ahalbidetu ditu (hala nola Sustatu.com, Bizkaie!
|
|
|
Bizkaia Irratia 1990ean
|
sortutako
irratia da, baina 1973tik Bizkaiko Herri Irratiko euskarazko saioaren ondoriotzat hartzen da. Azken horren antzera, Bizkaia Irratia Bilboko elizbarrutiaren jabetzapeko irratia da, Irratibide SA enpresaren bitartez.
|
|
2013
|
|
|
ez ahaleginik egin gabe, behintzat?, Txema Uriarteren esanetan. Izan ere, batik bat 90eko hamarkadan
|
sortutako
irrati piloaren artean, izugarri kostatu zen hari 21 urtez eustea. Gasteizkoek euren gain hartu zuten, sei hilabetez gutxienez, emisorearen funtzionamenduari eusteko kostua, Hala Beditik Bilborako berariazko programazioa emanez, beti ere bizkaitarrek euren irrati propioa muntatu bitartean.
|
|
|
Herri Irratiak euskararen alde egindako lana aipagai izango da. Izan ere, XX. mendeko 60ko hamarkadan, frankismo betean, jesuitek
|
sorturiko
irratiak lehen arnas guneak eman zizkion euskarari. Gidariak gogora ekarriko du Herri Irratiaren jardunaren baitan garaiko jendartean berebiziko garrantzi eta oihartzuna izan zuen hitzordu bat:
|
|
2015
|
|
|
Bidartek uste du herri ekimenetik
|
sortutako
irratiek ezin dituztela irrati publikoen hutsuneak bete, ez arlo informatiboan, ez eta musikaren esparruan ere. " Ez da soilik faktore ekonomikoa, kapital humanoak ere garrantzi handia du.
|
|
|
Aranbururi iruditzen zaio irrati publiko eta komertzialek kontrakultura izatera bultzatzen dituztela, baina, Hala Bedin behintzat, gustura daudela underground izaera horrekin. Zapirainen ustean, bestalde, musikatik harago, herri ekimenetik
|
sortutako
irratiek zerbitzu publiko bat eskaintzen dute, kate publikoek berena bete ala ez.
|
|
2016
|
|
|
Nork esango zuen Ku Klux Klan eztabaidagai izango zenik 2016ko kanpainan? Pacifica Radiotik nator ni, duela 67 urte
|
sortutako
irrati sarea, bost irrati AEBetan, laugarrena KPFT Houston zen. 1970ean aireratu eta berehala KKK ek leherrarazi zuen bonba batez.
|
|
2021
|
|
|
Elizaren babespean zerbait lehenago
|
sortutako
irrati parrokialak izango ziren euskararen beste aliatuak alor honetan: Arrate Irratia, Segura Irratia, Tolosa Irratia, Arrasateko Irratia, Irurita Irratia, Arantzako Irratia eta Berueteko Irratia.
|
|
2022
|
|
|
Radio Kultura Baiona Hazparne inguruko irrati librea da. Ipar Euskal Herrian
|
sortutako
irratia dugu; elebiduna eta edukiz joria, loratua da irratia. Arras interesgarria egiten zait irrati elebiduna izatea, bi ezaugarri zehatzengatik:
|
|
2023
|
|
|
1990eko hamarkadaren bukaeran, hainbat ziren eskualdez eskualde Nafarroan
|
sortutako
irrati proiektuak —Karrape, Xorroxin, Aralar... —, eta loraldi horrek eragin zuen Esan Erran abiatu zuen bultzada ere. Ordukoak ongi oroitzen ditu Txari Eletak; irratia sortzeko prozesuan parte hartu zuen, eta lehendabiziko esataria izan zen, gainera, Fermin Gartxitorenarekin batera.
|