|
2000
|
|
|
(Paris); 1950ean, Egiz, euskal apaizen publikazioa, 1954tik aurrera Egi billa (Paris)... Zerrenda ia Francoren heriotza bera arte luza daiteke, gerra ondorengo atzerria hirurogeiko hamarkadan
|
sortutako
mugimendu berrien olatuekin nahastuz, batik bat ETAren sortzearekin. Orokorrean, aldizkari hauek, planteamendu kulturalak gehienetan bigarren plano batean utzita, eduki eta helburu politiko oso zehatzak zituzten.
|
|
2001
|
|
|
San Ferminen ondoren udalak goizeko 5etan Gaztelu Plazako zuhaitz gehienak bota eta gero
|
sortutako
mugimendu zabal eta jendetsuak eman zien erabakia hartzeko adorea: " Irailaren 29an erreferendum alternatiboa egingo da".
|
|
2005
|
|
|
" Gu espainolak gara, gaztelania erabiliko dugu, besteak ez digu ezertarako balio". Unibertsitatean
|
sortutako
mugimenduan ordea, autokritika egin zuten burgesiak zabaldutako ideien gainean. Orduan ikusi zuen burgesiak berarentzat arriskutsua zela mugimendu hori.
|
|
|
Katalanezko blau (urdina) izenetik
|
sortutako
mugimendua da blaverismoa, zalantzarik gabe, erreakzionarioa da. Badira adar batzuk faxistak, orain arte biolentoak ere bai.
|
|
2006
|
|
|
Salaketekin jarraituz, udaleko bi zinegotziri mehatxu larriak egitea leporatzen digute, Arruek zitazioan bere diputatu izaera berretsiz eta etengabe dramatizatuz, egoera testuingurutik ateraz; biktima bezala agertzeko, bi zinegotziei mehatxu egin ez zitzaienean. Zitazio honekin Mentxakabarri okupatu ostean
|
sortutako
mugimendua kriminalizatu nahi dute, tamaina horretako delituak guri leporatuz.
|
|
2007
|
|
|
Aiurri astekariari egininiko adierazpenetan pozik agertu da proposamenarekin eta adierazi die urtetan ikastolaren alde aritu diren gurasoei. Gipuzkoa mailan, Urnietako ikastola
|
sortzeko
mugimendua aitzindarietakoa izan zen Legorretakoa eta Donostiakoarekin batera. Sanmiel egunean jasoko du ondo merezitako omenaldia Sabina Arruartek.IÑISTOR JAIA Datorren asteazkena bitarteko epea dago Iñistor jaiaren barruan egingo den herri bazkarian parte hartzeko aukera.
|
|
2008
|
|
|
Adierazpen hauetan egon zitekeen autokonplazentzia eta exagerazio puntua ukatu gabe, egia zen EAJ eta bere inguruan
|
sortutako
mugimendua zela euskararen alde mobilizazio sozial handiena eragiten zuena. Eta jeltzaleen sektore sabindarrenak euskararen arautzea ere mobilizazio gaitasun politikosozialaren ikuspegitik ebatzi gura zuen.
|
|
|
Eta, hala izanagatik, berezitasunez josita dago. Lan guztian zehar ikusiko dugu han hemenka
|
sorturiko
mugimenduen arteko ezberdintasunak argiak direla. Hiru gune izango dira nagusi; AEB, Mendebaldeko Europa eta Ekialdeko Europa.
|
|
|
Izan ere, mugimendu horiek izango dira ondorengoen oinarri, ez soilik filosofiari edo balioei dagokienez, ikusi dugunez, badituzte-eta ezberdintasunak, baizik eta baita mobilizaziorako aukera eta hau ahalbidetzeko elementu gisa ere. Britainia Handian CND izeneko taldearekin eta Belgikan IKV izeneko taldeek eginiko lanak erabat baldintzatzen du, esaterako, herrialdeotan 80ko hamarkadan
|
sortutako
mugimendua: baliabideak, ekintzak, balioak?
|
|
|
8Eurpean Nuclear Disarmament izeneko taldea Britainia Handian 80 hamarkadan
|
sorturiko
mugimendu bakezalea da, besteak beste, E.P. Thompson kide zuena, eta Portugaldik hasi eta Poloniarainoko gune desnuklearizatua eskatzen zuten Europan.
|
|
2009
|
|
|
J.Martirena. Berdintasunerako, gizarteko printzipioak arazo dira emakumearentzat, baina baita gizonarentzat ere. Eremu pribatuan ari dira aldaketak ematen eta aldi berean, bada gizarte eremuan ere gizonengandik
|
sorturiko
mugimendu bat, planteatzen duena balio maskulinoak oinarritzen direla indar zakarrean, eta botere ekonomikoan. Eta aldarrikatzen dute gizonezkoek ere euren alde emozionalarekin, sentiberatasunarekin gehiago konektatu behar dutela.
|
|
|
2006ko eta 2007ko manifestazio erraldoiak, Salamancako" paperak" Kataluniara itzultzeko mugimendua, joan den martxoan Deumil.cat plataformak autodeterminazio eskubidearen alde Bruselan egindako mobilizazioa Enric Canela katedratikoak Perplex, jo? (Harrituta, ni?) artikulua sarean idatzi ondoren
|
sorturiko
mugimendua edota duela gutxi Kataluniako egunkari guztiek Estatut aren defentsan kaleratutako editorial bateratua, dira horren adibide. Beraz, A ez du eztanda egin duela hiru hilabeteko gertaera" isolatu" baten ondorioz Zapaterok Arenys de Munteko kontsulta horrela definitu zuen, baizik eta urte luzeetan kataluniarren artean ernetako" asperduragatik", Strubellen hitza erabiliz.
|
|
|
Aurreskuari dagokionez, ostera, herri literaturak ematen digu argibidea. Bada Jataben esalege bat, Elizaldeko soka dantza edo Erregelak gerra aurreko dantza taldeak
|
sortzeko
mugimendua baino antzinagokoak direla iradokitzen diguna. Esalege horrek dio kuku txoriari (Cuculus canorus), apirilaren zortzirako heldu ez bada, hileta egin behar zaiola.
|
|
|
Haizeak eta lurrikarek
|
sortutako
mugimenduei kontra egiteko, indargetzaile erraldoiak dituzte eraikin altuenek. Ohikoenak bandeja baten gainean irristatzen diren zama batzuetan oinarritzen dira.
|
|
|
Web semantikoa ez bezala, mikroformatuak ez dira World Wide Web edo amaraunaren etorkizuna gidatzen duen W3C erakundearen eta haren zuzendari eta web aren asmatzaile den Sir Tim Berners Lee-ren ekimen bat, internauten artean
|
sortutako
mugimendu bat baizik. Baina ez da web semantikoari kontrajarritako ekimena ere; hura iristen den bitartean ideia beraren gainean aurrerapausoak ematen joatea da mikroformatuen helburua.
|
|
|
Euskara elkarteen oinarri izan zen euskararen aldeko gizarte mugimendua 80ko hamarkadaren erdi aldean hasi zen indartzen. Garai hartan
|
sortutako
mugimendua hitz eta kontzeptu berriak plazaratzen hasi zen: –Ez da nahikoa euskara jakitea.
|
|
|
Oso adin goiztiarretik aurrera, espektro autistaren arazoren bat (AEA) duten haurrek ez dute begietara begiratzen eta ez diete arreta jartzen keinuei edo gorputz adierazpenari, mugimendu biologikoari buruzko pertzepzio asaldatua baitute, hau da, gizakiak
|
sortutako
mugimenduei buruzkoa. Ezpainetan jartzen dute arreta, aurpegiaren zati horren erritmoa diskurtsoaren soinuarekin bat.
|
|
|
Argian zegoela hasi zen Egunkaria
|
Sortzen
mugimendu zabalean Uria. Herrietan hitzaldiak ematea izan zen bere egiteko nagusia.
|
|
|
Katalanen kasuan, bidelapurreria aztertuko dugu batez ere, elkarren etsai ziren bi alderdiren inguruan
|
sortutako
mugimendua: " nyerros" direlakoak, batetik, eta" cadells" direlakoak, bestetik.
|
|
|
Horrela jakin ahal izango genuke ea haiek ere ez ote duten kantagintza baliatu iragana berpizteko, edota uko egin ote dioten ere giltzarri diren osagaiak proiekzio kolektiboko elementu gisa erabiltzeari. Harrigarria baita ikustea nola ondare mitiko katalana dei genezakeena ia ukigabe dagoen, guduen datak, gudaldien espazio fisikoak, militarren izenak, bertan
|
sortutako
mugimendu politiko ideologikoak?. Eta badakigu, jakin ere, hori ez dakiokeela egotzi soilik musikari.
|
|
|
Gaur egun, gure herrian, inor gutxik hartzen du bere gain kantak ahanzturaren osinetik ateratzeko erantzukizun hori, hemen proposatutako norabidean behintzat. Horrek guztiak susperraldi kultural eta politikotik
|
sortutako
mugimendu haien esanahiari buruzko interpretazio zehatzak egiteko eta mugimendu haiek berrirudikatu berria zen nazio nortasunari nolako ekarpena egin zioten aztertzeko gure ezintasun aspaldikoari erantzuten dio beharbada.
|
|
|
Bertsolaritza, landa ingurunean
|
sortutako
mugimendua izan arren, inoiz ez bezalako ospea eta zabalkundea lortuz joan da pixkana pixkana. Imaginario kolektibo esentzialki euskaldun bat berpizteko, narratzeko eta sustatzeko balio izan du, eta balio du oraindik ere, nazio nortasuna proiektatzen duten sinbolo guztiak erabiliz.
|
|
|
Juventud Obrera Catolica, Joseph Cardijn zeritzon apaiz batek Belgikan
|
sortutako
mugimendua zen, Ekintza Katolikoaren barruan, langile gazteekin lan egiteko. Ekintza honetan lehentasunak aldatu egin ziren, metodologia aldetik.
|
|
2010
|
|
|
Otsagin jaioa, 1960an; egun, Iruñean bizi da. Antimilitarismoan luze aritu ondoren, Bira Beste Aldera deshazkundearen aldeko mugimenduko partaidea da egun. Nafarroan 2009an
|
sortutako
mugimendu horrek deshazkundean oinarritutako eredua bultzatzea du xede eta horretarako hitzaldiak eta ekitaldiak antolatu ohi dituzte. Urtetan IKAko Arturo Kanpion euskaltegiko irakaslea izan da Tabar eta azken urteotan Nafarroako Emausko Trapuketarietan ari da lanean.
|
|
|
Imanol Landaren ustez, CD liburu horren argitalpena beste aurrerapauso bat da," etorkizunari begira, argi uzteko Getxoko mugimendu musikalean pop rock taldeek duten garrantzia". Landak gogora ekarri zuenez, “badira 30 urte Getxo Sound sortu zenetik, taldeek beraiek, Kultur Etxearekin batera,
|
sortutako
mugimendua. Hori oso errotuta egon zen, ez bakarrik gure udalerrian, Bilbo Handian ere.
|
|
2011
|
|
|
lema hartu dute zapaturako. “Orain dela 10 urte
|
sortutako
mugimendua omendu eta biziberritzeko nahia islatu gura dugu horrela”, diote. Ospakizun hau, baina, proiektu oso baten inflexio puntu moduan aurkeztu dute:
|
|
|
Egiari zor, oraindik ez da
|
sortu
mugimendu handi kohesionaturik. Zirkulu txikiak osatzen ari dira herrialde askotan, erreakzio minimalistez osaturiko uhinak dira, euren artean konexio gutxirekin gehienetan.
|
|
|
Achiaryren tankera honetako gainontzeko grabazioak baino areago, hau abangoardiako musika inprobisatua da, musikaren bitartez hain justu XX. mende hasieran eman ziren hainbat esplorazio bideren oihartzuna jasotzen duena. Eta garai hartan
|
sortutako
mugimenduen artean surrealismoa da, besteren artean, presentzia berezi bat eskuratu duena Achyariren adiera artistikoan.
|
|
|
Musika performance gisa delakoa modu erasokorrean saiatzen da publikoarenganako bidea urratzen. Pentsa dezagun rockaren bilakaeran
|
sortutako
mugimendu hausleengan. Probokazioaren gauzatzean datza haien zentzu eta helburuetako bat, nagusia agian.
|
|
2012
|
|
|
Feminismoa XIX. mendean
|
sortutako
mugimendua dugun arren, pentsamendu feminista postmodernoa 1970eko hamarkadan hasi zen garatzen Frantzian, Hélène Cixous, Julia Kristeva, Luce Irigaray eta beste zenbait emakumeren ekarpenekin. Gerora, 1980ko hamarkadan hartu zuen indarra itzulpengintzaren alorrean, batez ere Ipar Amerikako hainbat itzulpen teorialari, hala nola Barbara Johnson (1985), Barbara Godard (1990), Sherry Simon (1996), Susanne de Lotbinière Harwood (1991) eta Luise von Flotow (1997) itzulpengintza. Gender Studies?
|
|
|
Trikiti rock talde horiek haize berria sartu zuten euskal kantagintzan, eta, nahizeta 2000 urtean desagertzen hasi ziren, eragin handia izan dute gaur egunekoeuskal kantariengan. Arrakasta duten euskal talde askok (Gose k edo Esne Beltza-k, adibidez) garai hartan
|
sortutako
mugimendutik edaten dute. Gainera, trikiti rocktaldeen eraginez, soinu txikiak eta, oro har, trikitiak inoiz ez bezalako ospea hartuzuten 90eko hamarkadatik aurrera.
|
|
|
Herrira mugimenduak beste aldarrikapen asko hartzen ditu kontutan, esaterako iheslariak, isolamendua,.... baina oraingoan hiru aldarrikapenetan jarri izan nahi dugu arreta; preso politikoen gehiengo handiari aplikatzen zaion sakabanaketa politikaren amaitzea, gaixorik eta espetxeetan mantentzen dituzten 14 presoen kaleratzea eta auzitegi konstituzionalak ontzat eman duen bizi arteko zigorrarekin amaitzea, alegia. ‘Herrira’ mugimendua herriak
|
sortutako
mugimendua da; mugimendua, hain zuzen, etengabe mugitu eta mugiarazten egongo delako. Urtarrilean Bilboko kaleak bete genituen 110.000 biztanleetatik gora sortu dugu herrira.
|
|
|
Urtarrilaren 7an Kolosala izango da lelopean Bilbon presoen alde egin zuten manifestazio jendetsuaren ondoren,
|
sortutako
mugimendua da;" Herrira gehiengo zabal baten nahia antolatzera dator, nahi hau mobilizazio bihurtzera", dio Herrira mugimendua aurkezteko argitaratu zuten idatziak.
|
|
|
Joan den mendeko 68ko mugimendu politikoak hartzen ditu maiz hurbileko erreferentzia edo adibide gisa Badiouk. Hura izan da gauzak aldatu zituen azken mugimendu politiko serioa mundu mailan; mundu justuago bat eraikitzeko asmotan
|
sortutako
mugimendu inkondizionala. Aurrerago horren inguruko aipamen zehatzago bat egingo badugu ere, orain interesatzen zaiguna mugimenduaren zentzua zein den azpimarratzea da.
|
|
2013
|
|
|
Euskal gizartean
|
sortutako
mugimendu hau ordea bi gertakarik mugatu zuten, lehenengo Hirugarren Gerra Karlista eta ondoren, Espainiako Gerra Zibila, 1876tik 1936 arte iraun zuen Hego Euskal Herriaren kasuan. Mugimendua kulturala eta politikoa izan zen abertzaletasuna sortu zen orduan ere.
|
|
|
Plaka inguratu egin dute hasieran, baina gero alde batean jarri dira guztiak. Bat batean ezpalarta nagusia olatu bat
|
sortzeko
mugimenduak egiten hasi da, eta ondoren mugimendua imitatu dute gazteek.
|
|
|
Frantzian finean zapuztua geratu bazen ere, berebiziko garrantzia izan zuen Ingalaterraren eta Eskoziaren historian eta, ondorioz, Estatu Batuetakoan (Herbehereetan, Suitzan edo Galesen izan zuen garrantzia gutxietsi gabe); Max Weberen tesi ezagunak, bestalde, ez du inongo iruzkinik behar. Bada, gure protagonista ez zen izan soilik Jean Calvinen ikasle eta jarraitzailea, baizik eta hark
|
sortutako
mugimenduaren buru nagusietakoa, mugimendua erpinean egon zen garaian. Izan ere, Frantzian bederen, mugimenduaren oinarri sozial nagusia hirietako artisau eta merkatarien artean kausitzen zen, horri gehitu behar zaizkiolarik noble ugarien artean sortu zuen interesa, behe mailatik hasita errege familiara iritsi arte.
|
|
|
«Orain arte, prebentzio kanpainetako mezuak debekuetan oinarritzen ziren. Orain, Aebetan
|
sortutako
mugimendu solidario baten bidez, prebentzio kardiobaskularrerako garatu dugu. Hau da, pazienteak kontzientziatu behar du bera dela sendatzen ez den gaixotasun kardiobaskularra ez garatzeko arduraduna, eta gazte samar hasi behar dela», azaldu du plazak.
|
|
|
Berau da Euskal Herriko beste anomalia autoeratu zabala, Arrasaten sortutako kooperatiba taldearen ondoren. Herri beraren taupadatik urte bertsuetan
|
sortutako
mugimenduak dira biak: Arrasateko kooperatibak eta ikastolak.
|
|
2014
|
|
|
Lege egitasmoaren inguruan
|
sortutako
mugimenduak eragin du oraingo erreforman?
|
|
|
Bestalde, Jean Pitrau sindikalista ezaguna ez zen urrun bizi. Mendiko laborantza biziberritzen lan eskerga egiten ari zen lider baserritarra zen Pitrau, eta hark
|
sortutako
mugimenduak borroka giro bizian ezarria zuen Zuberoa osoa, eta baita Montori ere.
|
|
|
Lixetarako euskarriakLixagailuek urratzailearekin lotzeko balio duen euskarri, zapata edo plater bat izaten dute; horrek makinak
|
sorturiko
mugimendua transmititzen du.Euskarrien gogortasuna eta malgutasuna era askotakoa izan daiteke. Euskarria hain gogorra ez bada, mantsoago egingo dugu lan, baina akabera finagoa izango da.
|
|
|
Azeleragailuak abiadura kontrolatzeko aukera ematen du. Motorrean
|
sortutako
mugimendua, orduan, gurpiletaraino helarazten da. Eta, azkenik, gurpilari esker, mugimendu zirkularra mugimendu lineal bihurtzen da.
|
|
|
Orain arte, motorrak
|
sortutako
mugimendua transformatzeko eta transladatzeko operadoreak ikusi dituzue. Jarduera honetan, berriz, motorrak txartel programagarriak erabilita gobernatzen ikasiko duzue.
|
|
2015
|
|
|
Katrina urakanak New Orleans hiria (Louisiana, AEB) suntsitu eta ehunka hildako eragin zituen 2005eko udan. Kalteak konpontzeko eta hiria berreraikitzeko
|
sortutako
mugimendu hiritarrari N.O.L.A After Katrina (New Orleans Louisiana, Katrina ondoren) izena eman zitzaion. Eta hiri horretan egiten den gauza orotan bezala, musikak ere garrantzi handia izan zuen orduko prozesuan.
|
|
|
Fracking aren aurkako hots eta ahotsak areagotuz doaz. Teknika hori erabiltzearen kontra gizartean
|
sortutako
mugimenduari udalen mozioak batu zaizkie. Gipuzkoan, bi baimen daude eskatuta lurpetik gasa ateratzeko teknika horretarako; 2011n eskatu zituen Jaurlaritzaren menpeko SHESA enpresa publikoak, eta oraindik erantzun zain daude.
|
|
|
" Krisi ekonomikoa hasi zen 2006an; sexu askapenerako mugimendua berriro kokatu nahian zebilen; eta tokian tokiko arazoak sortu dira, Ukrainan, Udaberri Arabiarraren ondorioz Turkian, eta abar". Nazioartean azken urteotan
|
sortutako
mugimendua gainbegiratu du Herrerok: Errusiako eta Ukrainako Kaos GL, AEBetan arrazakeriaren ildotik queer mugimendua, Turkian queer intifada, Palestinan ere bai...
|
|
|
besteak beste, Lemoan, Arrigorriagan, Añorgan (Donostia) eta Olatzagutian. Azken horren aurka Sakanan
|
sortutako
mugimendua txalotu du talde ekologistak.
|
|
|
EAJk bere burua behartuta ikusi du atzerapen bat agintzeko, baina bozen ondoren ikusi da. Hala ere, nabarmendu behar da gizartean teknika horiek garatzearen aurka
|
sortutako
mugimendua. Horrek itxaropen handia ematen digu, eta, gainera, konbentzituta gaude fracking ak ez duela aurrera egingo.Bizkaian hidrokarburoak bilatzeko prospekzioak egiteko baimena eman zaie hainbat enpresari.
|
|
|
Esan gabe doa, Espainiaz bezainbatean, Pirinioetatik beherako Euskal Herrian ere beste hainbeste gertatu zela. Baina muturreko ikuspegiak alboratu eta, mugimendu historiko eta kulturalen eragin gradualaz hitz egin genuke, onartuz Pirinioen inguruko bazter hauetara ere iritsi zela Italian
|
sortutako
mugimendu bortitz haren izpirik, maila apalean gehienetan, nabarmenago eta indartsuago Joana Albretekoaren fede protestantearen aldaketarekin.
|
|
|
Aldikatzea zehazteko unean, ordea, Euskal Literaturaren historian zehar
|
sortutako
mugimendu literarioen muga kronologikoak ez datoz beti bat mugimendu horiek beroriek mendebaldeko kultura orokorrean izaten dituztenekin. Sarritan, aipatu denez, aurreko garai edo mugimendu bati dagozkion molde eta ideia literarioak, edukiak, praktikatzen dira eta, inoiz, joera propioz moldatzen da.
|
|
|
9 Salhaketa: 1982an
|
sorturiko
mugimendua da, atxilotuta dauden pertsonei eta haien familiei laguntza eskaini eta haien duintasun aldarrikapenaren alde lan egiten duena. Espetxeetako bizi baldintzen egoera ezagutzera eman eta salatzen dute, aholkularitza zerbitzua, zuzenbide eta giza laguntzetan baliabide erabilgarriak bultzatu eta antolatzen egiten dute lan.
|
|
|
Aipatu behar da sasoi hartan Espainiako bi sindikatu nagusiak ez zirela elkarrekin ondo konpontzen: bien ereduak, jatorrian behintzat, oso diferenteak ziren, nahiz eta ordurako CCOO UGTen eredu klasikotik hurbilago zegoen asanbladetatik
|
sortutako
mugimendu berritzailetik baino; atxikipen politikoak ere oso bestelakoak ziren, UGT betidanik PSOErekin kidetuta zegoen bezala, CCOO Espainiako Alderdi Komunistaren (PC) kontrolpean baitzegoen ordurako; dena dela, harreman txarraren gako nagusia batak nola besteak hegemonia lortzeko zuten xedean zetzan.
|
|
|
157. Lan Ministerioak eman zituen 1978ko hauteskunde sindikalen Nafarroako emaitzek erakusten dute langile komisioetatik
|
sortutako
mugimenduaren zatiketa: CCOO (%10, 5), CSUT (%9, 0), SU (%10, 3); hauteskundeotan, UGTk %10 lortu zuen, USOk %4, 6, eta ELAk% 2 baino ez.
|
|
|
Hala eta guztiz ere, gizarte demokratikoetan
|
sortutako
mugimendu berrien aurrean fundamentalismoak atzera egiten duela ematen duen arren, esan bezala, badira aitaren etxera itzuli nahi direnak. Eta, zehazkiago esanda, itzultze horretan ez dute denek berdin jokatzen.
|
|
2016
|
|
|
Gaur taldeak ez zuen ibilbide luzerik egin talde gisa, baina nabarmena izan da kide izandako artista bakoitzaren emana eta haien lanak utzi duen arrastoa. Talde gisa ibili laburra izanagatik, garai hartan Europan
|
sortutako
mugimendu interesgarrienetako bat izan zen Gaur, eta hurrengo belaunaldiko artista askorengan eragin nabarmena izan du.
|
|
|
Betiereko induljentziako serora izateko botoak eman zituen 2007an, LGBT komunitatearen historia transmititzeko engaiamendu militantea hartuz. 1979an San Frantziskon
|
sortu
mugimenduak 1.300 bat serora ditu gaur egun. Lau urtero egiten duten konklabea dute irailean Berlinen.
|
|
|
" Emakumeak euren autonomia aldarrikatzen hasi zirenean, imajinatzen dut, ez zutela pentsatuko egun feminismoak hainbesteko presentzia izango zukeenik gurean". Aurreko mendean
|
sorturiko
mugimendua da beganismoa, beraz," berria" dela diote, eta hastapenetan daudela, baina urrats batzuk egin dituztela ere bai. Arratibelek dio" zaila" dela gizarte espezista aldatzea, baina gai honetan esku hartu beharra dagoela:
|
|
|
Horretarako, haizea alde zuten, hego haizea, Madrildik jotzen duena: M karietara
|
sorturiko
mugimendu politiko berriak kritika gogorra egin zion, orduan, 78ko erregimenari, eta horrek asko lagundu zuen abertzaleen eta konstituzionalisten arteko betiko muga lausotzen, eta ardatz berri eta eraginkorragoa altxatzen: erregimen zaharra versus aldaketa.
|
|
|
Beraien inguruan sortu dira mito, kondaira eta teoria ugari, batez ere Europan. Ondorioz, juduak milaka urtez bereizi gabeko herri bat diren ideia indartu zen, ez jentilen artean soilik baita XIX. mendean
|
sortutako
mugimendu politiko eta elkarte juduetan ere. Herentzia horrek Palestinako lurretan bizi zirenen oinordeko zuzenak diren ideia ekarri zuen, eta gaur egun dagoen gatazkaren oinarria bihurtu da.
|
|
|
Sionismoa mugimendu politiko nazionalista judu bat da, estatu judu baten eraketa duena helburu. Europan
|
sorturiko
mugimendua da, eta ondorioz bere sorreran Europan garai hartan zeuden mugimendu politikoetatik edan zuen. Era berean, garai hartako egoera sozio poltitikoak ere eragin zuzena izan zuen mugimenduaren sorrera, eta garapenean.
|
|
|
Usurbilen abiatu da ‘Kalera kalera! ’ dinamika. Nola
|
sortutako
mugimendua da. Juanjo Legorburu: Errepresaliatuen esparruan zenbait hutsune zeudela ikusita, preso ohi batzuk elkartu ginen orain urtebete inguru, eta kezka horren ondotik esparru komunikatibo bat sortu genuen.
|
|
2017
|
|
|
Mezua askoz ere zuzenagoa eta argiagoa da beti».Irudi gutxi batzuk badaude koadernoan, baina deskribapenak dira nagusi orrietan. Aurreko entsegu batean
|
sortutako
mugimenduak deskribatzen dituzte ohar batzuek orri batean, esaterako. Lehen oharra:
|
|
|
2 Politikoki, anabaptistak. Behe Erdi Aroko gizarte mugimenduen eta Erreformaren ondorioz
|
sortutako
mugimendu antiklerikal berriaren, bat egitearen ordezkari ziren.
|
|
|
Baina bost urte ziren ETAk jardun armatua bukatutzat eman zuenetik, eta gauzak horrela segitzen ahal zuen beste bost urtez. Luhusokoak eta ondotik
|
sortutako
mugimenduak argazkia hautsi egin zuten, eta, geroztik, estatuek ez zuten kontrolatu egoera. Frantzia fite ohartu zen aldatu zela zerbait, eta, beraz, behar zuela armagabetzearen perspektiba hori onartu?.
|
|
|
Topagunea 1996 urtearen bukaeran sortu bazen ere, euskara elkarteen oinarri izan zen euskararen aldeko gizarte mugimendua 80ko hamarkadaren erdialdean hasi zen indartzen. Garai hartan
|
sortutako
mugimendua hitz eta kontzeptu berriak plazaratzen hasi zen: " Ez da nahikoa euskara jakitea.
|
|
|
Gutxienez %10ean aplikatzen dira, 6.000 eurorainoko zenbatekoetarako, eta 2015 urtetik aurrera, 50.000 eurotik gorako %23an ezartzen da muga hori. Nolanahi ere, ez da zerga banaka ordaintzen, baizik eta ekitaldi berean
|
sortutako
mugimendu guztiak batuta.
|
|
|
ez zitzaion ikasleek kopiatzen duten irakasle eredua gustoko, ez zitzaion narratiba epikoa edo lengoaia sinbolikoa interesatzen. Egunerokotasunean
|
sortutako
mugimenduak ikusmira sortarazten zioten, ibiltzearen ekintza adibidez, edo hemen eta orain egotearena. Honekin zera frogatu nahi zuen:
|
|
|
Hizkuntz komunitateak galegoa hitz egiten duten pertsona guztiak hartzen ditu galegotzat, jatorria kontuan hartu gabe. Eta horrek ez du zerikusirik duela ez asko Galizian gaztelaniaren inguruan
|
sortutako
mugimendu faxista batzuekin, ‘Galicia Bilingue’ kasu," galegoak baino galegoago" izatea defendatzen baitute, 7 topiko folkloriko despolitizatuetan oinarritutako identitate galegoaren ikusmolde esentzialista horretatik abiatuta, eta klase erreakzio argi batekin demokraziaren iritsieratik eskubide oso argal batzuk eskuratzen ari garen zarpailen aurrean. Nuñez Feijook horien babesa izan zuen lehen aldiz Xuntako presidente aukeratu zuten hauteskundeetan, eta galegoa ezabatzeko hainbat neurri aplikatu zituen (galegoaren probak kentzea administrazioan, hezkuntzan galegoa ikasgaien %33 barregarri batera murriztea, matematika eta zientziak hizkuntza horretan irakasteko debeku zuzenarekin).
|
|
|
Heien ekimenik gabe ez baitzen lau hilabete geroago Baionako egun aipagarria gertatuko. Sei bakegileak hain dira fede onekoak eta ez beren interesen gibeletik dabiltzanak, nun heien inguruan
|
sortu
mugimendu zabalari esker antolatu den apirilaren 8ko gertakaria. Erran nahi baita, ETAren arma eta zartagailuen biltzea, eta gerta zitaizken jende atxilotze eta kalapitarik gabe, Frantziar Gobernuaren eskuetan uztea, finkalekuetan barreatu 172 so egileen bermearekin.
|
|
2018
|
|
|
Oroitzen naiz peña bateko kide izan nahi nuela, baina ezin izan nuen; debekatuta zegoen! 1975eko batzarretan
|
sortutako
mugimendu feministatik heldu nintzen ni, Bizkaitik; mugimendu autonomo eta erradikala zen. Emakume Askapenaren Mugimenduarekin bat egin nuen hemen.
|
|
|
Eskuindarrak ez du ibilbide luzea, baina Alvaro Uribe presidente ohiak babestutako hautagaia izateak parez pare ireki dizkio aginterako ateak. Uribismoa buruzagi ohiaren inguruan
|
sortutako
mugimendu politiko indartsua da, eskuineko sektoreak eta elite ekonomikoak biltzen dituena. Bere agintaldian gerrillen aurka agindutako errepresio gogorrak sona eman zion Uriberi Kolonbiako gizartearen sektore zabaletan, baina politika horrek berak erabateko arbuioa ekarri zion beste batzuetan.
|
|
|
ETAren borroka armatua indarrean egon zen garaian, Frankismopeko zapalkuntzari erantzuna emateko
|
sortutako
mugimenduaren inertziaz, eta Franco hil ostean dena egiteko zegoelako ideia hedatu zelako, indar handia izan zuten era guztietako herri mugimenduek, eta jendea engaiatu egiten zen, ez denak, ez beti, nor bere zoroari segika, herria eraikitzeko lantegi nekez horretan. Mesfidantza sortzen zuten alderdi politikoek, bazen politika herritik egin behar zelako kontzientzia bat, lausoa izanagatik, fede bat nahi bada, eta ezkerraren aldetik, izan sozialista izan anarkista, bazen batez ere politika parlamentarioaren arbuio garbi bat, sistemaz gaindiko zilegitasun batean sinisten zuena, kausarenean.
|
|
|
karlismo edo foruzaletasunarena, euskal nazionalismoaren lehen hastapen modura?, jeltzaletasunarena eta Euskal Nazio Askapenerako Mugimenduarena (Euskadi Ta Askatasuna eta Ezker Abertzalearen inguruan egituratzen dena). Lan honen hipotesiari helduta, tipologia berri baten aurrean geundeke orain, XXI. mendeko testuinguruari egokituta, eta testuinguru globalean
|
sortutako
mugimenduen antzeko ezaugarriak hartzen dituena.
|
|
|
Eguneko azken puntuan, Justiziaren eta Memoriaren aldeko Udalen sarera gehitzeko Irabazik aurkeztutako mozioa landu dute, eta gaiak alderdi guztien adostasuna izan du. Udalak frankismoaren krimenen aurka aurkeztuko kereila kriminak ez du epaitegietan aurrera egin, eta zentzu horretan 2016an Iruñean
|
sortutako
mugimendu honekin bat egin du Arrasateko Udalak. Mozioa irakurtzeko egin klik hemen.
|
|
2019
|
|
|
Haren iritziz, esne sektorean egondako egoera nahasiari erantzun asmo dio legeak: «Azken urteotan oso nahasia egon da sektorea, esne kuoten desagerpenarekin eta horrek
|
sortutako
mugimenduarekin. Horri erantzuteko lege bat dela esango nuke».Frantziako Gobernuak 2017an jarri zuen indarrean esnearen jatorria zehazteko neurria, eta Ipar Euskal Herriko ekoizleei eragin zien.
|
|
|
Bestalde, garai hartan
|
sortutako
mugimendu sozial berrien (feminismo, ekologismo, kontrakultura,...) historia edo historia soziala (langileena, kontraerreforma neoliberalkontserbadorea,...) egiteak ere luke etorkizunean.
|
|
|
Dibergentzia faseari jarraiki, hainbat kasutan sare sozialak «La Manada»ren biktima iraintzeko erabili izan ziren, baina orokorrean askoz zabalagoa izan zen Twitterren biktima babestuaz diskurtso horien kontra
|
sortutako
mugimendua. Beraz, diskurtso feminista eta antipatriarkalak sortu eta zabalduaz, bortxaketaren kulturari errotik aurre egin nahi izan zioten hainbat txiolarik antzeko ildoko aurretiazko hainbat kasutan gertatu izan den erara (Keller, 2015; Keller et al., 2018; Mendes, 2015; Shaw, 2012; Thrift, 2014). Azpimarratu beharrekoa da ezen aktibismo feminista digital honek eragin indartsua izan zuela «La Manada»ren kasuan, bai online baina baita kaleetan eta hari lotutako irudikapen sozialetan ere.
|
|
|
Halere, aipatu beharra dugu, arestian esan bezala eta beste hainbat sexu eraso kasutan gertatu izan den bezala, «La Manada» auzia salatzeko
|
sortutako
mugimenduari kontrako erantzuna eman eta ikusarazi nahi izan zuen mugimendu antifeminista ere plazaratu zela Twitterren (Jackson, 2018; Keller et al., 2018). Kasu honetan, diskurtso antifeministak argudiatu zuen edozein gizon izan daitekeela bortxaketaz akusatua feminismo erradikalak sortutako «gizonen kontrako mugimen duaren» ondorioz.
|
|
|
Hau guztia dela eta, elkarrekin lan egiteko asmoa hartu dugu gure artean finkatu ditugun helburu batzuk lortu ahal izateko. Garrantzi berezia eman nahi diogu belaunaldi arteko elkarlanari, Gipuzkoan denbora luzez lanean aritu diren kolektiboen eta gazte indarrez
|
sortutako
mugimenduen arteko lana sustatuz eta baita eragile sozial eta sindikalen arteko elkarlana sustatuz. Elkarrekin ariko gara lanean helburu komun batzuen aldeko borrokan:
|
|
2020
|
|
|
Cardenalek berak 1994an utzi zuen mugimendu sandinista, Daniel Ortegaren zuzendaritzak hartutako bidea salatzeko. «Diktadore baten moduan» aritzea egotzi zion buruzagiari, eta gerora bat egin zuen sandinista ohiek
|
sortutako
Mugimendu Sandinista Berritzailearekin.
|
|
|
Istorioa XVII. mendean girotuta egon narren, argi geratzen da kontatutako istorioa gaur egungo emakumeen artean
|
sortutako
mugimenduekin lotzen dela. Akelarre k indarra du:
|
|
|
158). Kulturaren inguruan
|
sortutako
mugimenduak euskal identitatean sakontzeko aukera eman zuen, eta euskal nazionalismo tradizionalaren sistema patriarkal eta katolikoarekiko ahots kritikoak agertzen hasi ziren hamarkada amaieran: Artze (Isturitzetik Tolosan barru), Amaia Lasa (Poema bilduma) eta Saizarbitoria bera (Egunero hasten delako), kasurako.
|
|
|
Aurretik esan bezala, lehen eleberrietan hartutako norabideak jokoz kanpo uzten du Saizarbitoria, asterisko bat da Mendebaldeko tradizio hegemonikoarentzat, ez baita bazterreko literaturei suposatu zaien eskema bitarretan sartzen. Arrakala hori 60 hamarkadetan
|
sortutako
mugimendu politiko kulturalek ahalbidetu zuten, identitatearen berreraikuntzan joko zelai berri bat zabaldu baitzen, eta interesgarria litzateke horrek eskaintzen dituen aukerak arakatzea, gurea bezalako literaturei munduan egoteko beste posizio bat eskuratzen ahal dien heinean.
|
|
2021
|
|
|
Beste kezka batzuk lehenetsi arren, Lehen Euskal Kultur Pizkundeari ekarpen garrantzitsua egin zioten Sabinoren planteamenduek eta bere inguruan
|
sortutako
mugimendu indartsuak: "[...] Sabino Aranak, erromantizistek bezalaxe, herria deskubritzen du[...] herriarenak —herriaren sektore batzuenak bederen— ziren eta ordura arte politikatik[...] bazterturik zeuden kultur osagaiak deskubritzen ditu[...] [besteak beste] herriaren kantuak eta olerkiak ‘benetako’ poesiatzat joz[...]" (Amezaga, 1994:
|
|
|
Ahozkotasuna eta bat batekotasuna Lekuonatarrek aztertua zuten noski, baina ez bertsolaritzak 80ko eta 90eko hamarkadetan jarritako parametroetan. Esan daiteke lan horiek azken hamarkadetako bertsolaritza eta Elkartearen inguruan
|
sortutako
mugimendu guztiaren hausnarketa ofizial bilakatu zirela. Batez ere, hiruren artean egindako azken hori.
|
|
|
Txinparta piztu zuen Alejandro Valverdek (Movistar), baina haren gurpilera berehala irten zen Roglic. Urduritasuna
|
sortzeko
mugimendua izan zen. Bien bitartean, tropeletik irteten jarraitu zuten bigarren mailako aktoreek; esate baterako, Mark Padunek (Bahrain), Carlos Veronak (Movistar), Sam Oomenek (Jumbo) eta Marc Hisrchik (UAE).
|
|
|
Urte bukaerako idatzian, ELNk ohartarazi zuen datorren urtean protesta gehiago eta gogorragoak izango direla, baldin eta Duquek politikak aldatzen ez baditu. Bide beretik, azpimarratu zuen Alvaro Uriberen agintaldian
|
sortutako
mugimendua hasia dela desegiten, «oligarkiako indarrei beren buruak zentro eskuinekotzat aurkeztera eta aldaketez hitz egitera derrigortuz».
|
|
|
Konturatu barik, boteredunen mezuak geureganatzen eta zabaltzen ditugu. Adibidez, 2015ean Madrilen
|
sortutako
mugimenduan parte hartu zutenak «perroflauta» gisa definitu zituzten batzuek. Ondoren, RAEk bere hiztegian sartu zuen.
|
|
|
Googaz Mondragon Unibertsitateko Lidergo Ekintzailetza eta Berrikuntza graduko ikasle ohi ek eta egungo ikasleek sortutako taldea da. Araba, Bizkai eta Gipuzkoako gazteentzat
|
sortutako
mugimendua da Googaz, eta helburuen artean dituzte, besteak beste, talde lana, ekimena, ekintzailetza eta gazteen talentua bultzatzea. Horretarako, proiektuaren egituran sartzen dituzte udalak, aldundiak zein gazteak, eta urtero erronka berri bat jorratzen dute.
|
|
|
Elkarrizketaturiko gazte politizatu gehienek herri ekimenetatik
|
sortutako
mugimenduetan hasi eta garatu dute haien praktika politikoa. Nonbait, mugimendu horiek familian bizi izandako lehen sozializazio politizatuaren jarraipen ‘naturala’ izan dira sarritan, etxekoengandik jasotako kapital politikoa dela medio.
|
|
|
Ortzik Uruguaiko Tupamaroen eragina aipatu zuen, hau da ingurune hiritar eta modernoan
|
sortu
mugimendu armatu baten eredua.
|
|
|
Hauek dira lazito urdinari dagozkion sinonimoak. Duela egun batzuk bahiturik suertatu zen Jose Maria Aldaiaren inguruan
|
sortutako
mugimenduak hipokrisiari egiten dio leku. Bertan Herri Batasuna izan ezik, beste partidu politiko guztiek hartzen dute parte eta baita ere komunikabideek.
|
|
2022
|
|
|
Hamar bat jenderen artean
|
sortu
mugimenduak bi urtez arrakasta handia bildu du, gaur egun 400 bat kide pasa izanez. Azken biltzar nagusian egin bilanean, 357 familia edo (ta) pertsona lagundu ditu, hainbat egoera konponduak izan dira.
|
|
|
Aurreko atalean azaldu bezala, 1968ko maiatzaren inguruan
|
sortutako
mugimendua ez zen urrunegi joan eta amets hippya ere laster bilakatu zen amesgaizto. Eskubide zibilen defentsan eta Vietnamgo gudaren aurka aritu ziren askok beste bide batzuk esploratzea erabaki zuten, mugimenduak hartu zuen norabidearekin bat ez zetozelako:
|
|
|
hartzen ari diren neurriak kontatzea planeta eta haren osasuna babesteko eta ongizate gizarteak lehenesteko. Lema hori «covid pandemia berde eta osasuntsu berreskuratzeko deia da, eta pertsonen eta planetaren osasuna ekintzen erdigunean kokatzen du eta ongizatean oinarritutako gizarteak
|
sortzeko
mugimendua sustatzen du», dio Carissa Etienne doktoreak, ZEBko zuzendariak. «Etorkizuna gure esku dago, gaurko zaindariak ez ezik, etorkizuneko arkitektoak ere bagara eta».
|
|
|
Hori berrikuntza handia izan zen Euskal Herriko gizarte mugimenduen historian: lehenengo aldiz, gizartetik
|
sortutako
mugimendu batek, egitasmo zehatz baten kontrako jarrera erakusteaz gain, horren ordezko izan zitekeen proiektu alternatibo bat aurkeztu zuen.
|
|
|
Zeina, euren arabera, EAEko Justizia Auzitegi Nagusiak «bere osotasunean» aintzat hartu duen. 2004 urtean Ameriketako Estatu Batuetan
|
sortutako
mugimendu bat da, eta euren helburua abortatzeko eskubidea deuseztatzea da. Egin ohi dituzten ekintza ezagunen artean daude, abortatzeko kliniken aurrean errezatzea eta barau egitea.
|
|
|
Baietz, Maria Luisak, badagoela arrisku hori, baina hala ere gazteei formazio onena ematea nahi dutela. Tosepanek
|
sortutako
mugimenduak baduela erakargarritasuna, hemen haur izandakoak hona itzuli nahi izan dezaten. Egia da, mugimendua lantzen ari den arloekin, lanbide mota desberdineko jendeak leukakeela hemen lekua.
|
|
2023
|
|
|
Baina, orduan, Bilbon, jai alternatibo parte hartzaileak eta herrikoiak
|
sortzeko
mugimendu bat sortu zen. Zorion Egileor Bilbo Herri Irratiko kazetariak herritarrak jai propio batzuen aldeko jarrera hartzera animatzen zituela, txistulari kalejirak egiten hasi zen, jai herrikoiak eskatuz.
|