|
2001
|
|
|
Zinemak ere, bizirik irauteko,
|
pertsonok
bezala aurrera egin behar du, itxura aldatuz noski.
|
|
2003
|
|
|
1 Adiskidetasuna bi pertsonaren arteko lotura da; lotura hori
|
pertsonok
elkarrenganako duten maitasunaren ondorioz sortzen da. Eta maitasuna eragiten duten printzipioak bi direnez gero, adiskidetasun motak ere bi izan behar dira.
|
|
2004
|
|
|
Oso gai delikatua eta irristakorra da, bai, badakit. Gainera,
|
pertsonok
berezkoa dugu eskerako joera, ematekoa baino berezkoagoa bai behintzat, eta kosta egiten zaigu ulertzen askotan ematea dela eskatzeko(?) biderik onena. Txapelketa honetan, eta aurreko Herriartekoan ere bai, isileko lana omendu da, isileko lan horri esker kantatzen direlako oraingo asko eta asko.
|
|
|
Fiskaltzak ikusten badu lekukoak ezagutzea ez dela 1984 artikuluan ezarri moduan egiaztatu, edo bestelako akats nabariren bat antzematen badu, horiek guztiak ongitzea eskatuko du. Eskatu ahal izango du, berebat, bere ustez komenigarri diren eginbideak gauzatzea, horiek beharrezkoak badira graziazko eskaera zein egitatetan oinarritu eta egitate horien kalifikazio egokia egiteko; eta pertsona zehatzei zitazioa egitea ere eskatu ahal izango du,
|
pertsonok
, hura ematearen aurka jartzeko interes legitimoa izanik, zitazioa une egokian hartu ez badute, nahiz eta 1983 artikuluaren arabera hori beharrezkoa izan.
|
|
2005
|
|
|
Ez da beharrezkoa jaraunsle zein kausadun izaera agirien bidez egiaztatzea; baina zitazioa jaso dutenek espedientean agertuz gero, auzitegiari adierazi behar dizkiote izaera berbera duten beste pertsonen izen abizenak eta egoitza,
|
pertsonok
badira.
|
|
|
–Printzea eta eskalea! –burlati egin zidan arrapostu– Oroitzen naiz, ezagutu eta berehala, etxera joan behar izan zenuela arratsalde batean, behi bati erditzen laguntzera; ez nekien behiek laguntza behar zutenik horretarako,
|
pertsonok
bezala..., polita iruditu zitzaidan.
|
|
2006
|
|
|
Barkamena politikatik harantzago dago. Instante bateko gehiegikeria bat da, graziazko momentuan egiten den zerbait,
|
pertsonok
daukagun ahalmena, «iragana gertatu ez balitz bezala» egiteko zera hori.
|
|
|
Askoren ustean, informazioaren gizarteak burokratizazioaren krisia ekarri ei du, zeina XXI. mendean bizkortzen ariko litzatekeen. Ikuspegi horretatik, ibilbide luze batean murgilduta,
|
pertsonok
geure buruen bahiketa sistemikotik askatzeko ahaleginean ari gara, eta geure kabuz erabakitzeko aukerak indartu guran. Xume bada ere, norabide horretan pauso bat gehiago izan nahiko luke lan honek:
|
|
|
Auskalo. Ikaslea nintzen garaian, psikologiako irakasle batek aipatu zigun behin arrautza frijituen adibidea,
|
pertsonok
plazeraren eta eginbeharren aurrean hartzen dugun jarreraren paradigma moduan.
|
|
|
Otoitz egiten diot Jainkoari, edo dagokionari, ez diezaiola ateratzen utz barruan daramadan marrazoari. Aspaldi konturatu nintzen
|
pertsonok
itsasoak bezalakoak garela. Gure barruan, uren ezaugarrien arabera, arrain mota ezberdinak bizi dira.
|
|
|
Alegia, nirea eta ez besteena da bide egokia. Bai, badakit, hori ere ez da euskalgintzaren esklusiba, horrelakoxeak gara
|
pertsonok
. Kontua da sarritan euskara berreskuratzeko ideia eta planteamendu interesgarriak ikusten ditugula, baina askotan ematen du borobilak eta itxiak direla, ideiaren sortzailearen edo defendatzailearen formulazioan hasi eta bukatzen dela aukera.
|
|
2007
|
|
|
Eta euskaraz ikusten genituenez, saiatuta ere ezinezkoa gertatuko zitzaigun ia bezperako atalaren laburpena gazteleraz egitea, besteak beste marrazki bizidun horien elkarrizketak euskarazkoak zirelako berez, eta, hizkuntza, gauza guztien gainetik, praktikoa da:
|
pertsonok
ahalik eta lanik gutxien egin nahi izaten dugu. Eta lan handia izango zen guztia gaztelerara itzultzen ahalegintzea.
|
|
|
Judu izatea baina shock bat da Wernerentzat. Zenbat shock behar dugu
|
pertsonok
garenaz jabetzeko. Shock edo eskarmentua, gure bizitzaren eta izaera osatzeko funtsezkoak dira, antza.
|
|
|
Beraz, kontraesana da gure zoriontasuna bultzatzera behartuta gaudela esatea5". Kantek beraz, ez du zalantzan jartzen
|
pertsonok
gure ontasuna edo zoriontasuna bilatuko dugula, ezta bilatze hori naturala, berezkoa, dela ere, berak azpimarratzen duena da gure" beharra besteen zoriontasuna" bilatzea dela. Beraz, zoriontasunarekin lotuta beste ideia bat agertzen zaigu:
|
|
|
Hortik aparte, Kantek, beste gauza askoren artean jakina, azpimarratu egiten du behar moralei erantzuteko, pobrezia, gaixotasuna, ezintasuna… oztopo handiak direla eta zentzu horretan esango du
|
pertsonok
, gure behar moralei erantzun ahal izateko, badugula gure ongizatea bilatzeko" zeharkako beharra6", kontuan izanik, kasu horretan, ez genukeela ongizatea bilatuko gure zoriontasuna lortzeko baizik eta gure integritate morala mantentzeko.
|
|
|
Ongi dago datuak ematea, tauletan oharrak jartzea, enpresa noladoan esatea, baina niretzat komunikazioa beste gauza bat da. Aurpegira begiratubehar diogu elkarri,
|
pertsonok
elkarrekin egon behar dugu. Bi aldeko erlazioadagoenean dago komunikazioa; zerbait partekatzen denean, bestearen iritziaentzuten denean.
|
|
|
Gizarte erantzukizuna, gainera, azpimarratu nahi nuke,
|
pertsonok
ere badaukagula, eta ez bakarrik enpresek. Enpresen kasuan, ordea, bereizketa garbi bat eginbeharra dugu:
|
|
|
Ez naiz arituko gene biologiko bati buruz, noski. Jakina da munduangabiltzan
|
pertsonok
gero eta urriagoak diren beste tximuekin partekatzen ditugulakromosoma gehienak. Baina genoma norbanakoaren kodea izanik (milaka datuzosatutako kodea), Herri baten nortasunak nolako konplexutasuna duen (eta, halaber, datu konkretuetan datzala) adierazteko baliagarria zaigulakoan nago.
|
|
|
Ez dauzkat saltzeko Luis Mari Larringan eta Josune Herrarte ere, zeintzuek ohar estimagarriak egin baitizkidate. Jakina, liburu honek akatsik badu, errua ez dute aitaturiko
|
pertsonok
, ezpabere egileak.
|
|
|
Bigarren oharra, aurrekoari lotua: etorkizuna
|
pertsonok
erabakiko dugu, ez patuak, ez Nazio Batuek. Dudarik gabe, herri burujabe baten ahalak eta baliabideak eskuan izatea guztiz inportantea izango da, baina hori bera ere ez litzateke aski, eta egungo tresnekin ere ez da gutxi egin litekeena, edo egin gabe utz litekeena:
|
|
2008
|
|
|
BOSTAK> BAT> LANTALDEA Bizkaian kokatuta lanean diharduen hizkuntzalari eta itzultzailez hornitutako kultur taldea duzue. Hurrengo sei
|
pertsonok
gara taldekide: Gotzon Aurrekoetxea (Euskal Filologian Doktorea eta UPV EHU ko irakaslea); Ricardo Badiola (hizkuntzalaritzan lizentziaduna eta Euskaltzaindiko argitalpen eragi lea); Luis Baraiazarra (Euskal Filologian lizentziaduna eta Euskaltzaindiko Hiztegi gintza eta Gramatika batzordeetako kidea); Juan Luis Goikoetxea (Didaktikan Doktorea eta institutuko katedraduna); Txomin Solabarrieta (Bizkaiko Gotzaindegiko itzultzaile
|
|
|
Lehen hamahiru kopla horietan euskaldunari zuzentzen zaio, aitzitik, azken bi kopletan, laugarren atalean, euskarari. Sail batean eta bestean, komunikazio ekintza modu desberdinean planteatzen du, lehen hiru gaiek osatutako saila lehen eta bigarren pertsonen arteko komunikazio bezala aurkezten duelako eta laugarren gaiak eratutako sailean
|
pertsonok
desagertu egiten direlako: ez dago lehen pertsonaren markarik, bigarrenarena soil soilik gelditzen da, baina bigarren pertsona honen erreferentea kodea bera da.
|
|
|
Azken finean, batzordeak dagokion lana egiten duela ziurtatu behar da. Horretarako, ziurtatu behar da pertsona egokiek osatzen dutela batzordea,
|
pertsonok
gai egokietan zentratzen direla, eta dituzten egitura eta eginbideak gai egiten dituztela galdera egokiak egiteko eta erantzun egokiak lortzeko. Hauxe da agentzia kostuak sortzen dituen kostuen arazoei erantzuteko dagoen erarik eraginkorrena, bazkideek zaintza maila egokia egikaritzeko biderik eraginkorrena (Monks eta Minow, 1995:
|
|
|
Guztiok gara eraikitzen ari garen gizartearen erantzule. Kontua ez da
|
pertsonok
gizartean puzzle piezen moduan egokitzea. Guztiok pixka bat mugitu genuke pertsona horiei lekua egiteko.
|
|
2009
|
|
|
Gure herriari ezbeharra pairatzea" egokitu" zaio, baita izateko beharrak alboko herriei ezbeharra pairaraztea" egokitu" ere. Baina behar eta ezbehar horietan ezin dugu pertsona ahaztu,
|
pertsonok
osatzen baititugu herriak.
|
|
|
Ni pertsona indibiduala sentitzen naiz, eta bi pertsonaren artean espazio hori galtzen denean beste zerbait sortzen da, baina indibidualitatea galdu egiten da. Serie horretan indibidualitate horri begiratzen nion, eta adierazten nuen
|
pertsonok
beharrezko ditugula sekretuak geu izaten jarraitzeko. Orain beste serie batekin hasi naiz, aniztasunaren eta unitariotasunaren arteko desberdintasunaz ari naiz gogoeta egiten.
|
|
|
Izan daiteke. Nire ustez
|
pertsonok
zuhaitzen antza daukagu. Gorputz enborra daukagu, sustraiak eta galdera amaigabeak ditugu, adarrak.
|
|
|
Belarriek ez dute betazalik, diote. Baina harrigarria da
|
pertsonok
sorgortzeko daukagun gaitasuna: nik hiru urtean ez nuen ezer entzun.
|
|
|
asko irakatsi dio Santiagori: irakatsi dio
|
pertsonok
eta ingurumena bat bera garela, inguruabarraren araberako izakariak garela, Itsasoak ematen dion ahala hartzen diola, hartzen dion ahala itzultzen diola; Itsasoa, maitale eta hazkurri emaile, bizirik irauteko bitartekoa duela.
|
|
|
Pennebaker en (1982) arabera, barneko eta kanpoko estimuluaklehiatzen dira banakoaren arreta bereganatzeko, aldi berean informazio kopurumugatu bat prozesatzeko gaitasuna dugulako bakarrik. Horrela, kanpoko estimulaziorik ez dagoenean,
|
pertsonok
joera handiagoa dugu arreta gorputzean jartzeko, etaondorioz egoera hauetan sintoma fisikoak errazago hautemango ditugu.
|
|
|
Afrikar jatorriko pentsalari ezagun honen iritziz, bi ezaugarri ditu kosmolitismoak: inguratzen gaituzten pertsonengandik harago hedatzen dira gure obligazioak, eta
|
pertsonok
asko ikas dezakegu geure ezberdintasunetatik. Horregatik, kosmopolitismo sustraitua edo partziala proposatzen digu:
|
|
|
Ez dela hemen inor geldituko? Hamaika ikusteko jaioak garela dio esaera zahar batek eta arrazoia dauka. Orain dela gutxi Italiako Eluanaren kasuak eztabaida gogorrak eta luzeak ireki ditu, eta niri eutanasiaren inguruko hausnarketa egiteko aukera eman dit.Eutanasia hitzak zergatik ematen digu dardara txiki hori? Heziketa kontua dela uste dut. Hasteko, haurrak eta gazteak garenean heriotza eta hau inguratzen duen guztia ezkutatu egiten zaigu, heriotzari buruz hitz egitea tabu baita. Bestaldetik, gure heziketa erlijiosoak (eliza katolikoak irakatsi diguna, alegia) esaten digu
|
pertsonok
bizi behar dugula edo biziaraziko gaituztela (ez du axolarik nola). Baina, etikak edo moralak esaten duen horretan oinarriturik, sistemak deitu gobernua, gizartea edo dena delakoak izugarrizko muntaia egin du. Hortxe ditugu farmazeutikak beren ikertzaileekin, gure bizitza ahalik eta gehien luzatzeko, botikak harturik, noski; hortxe ditugu medikuak, erizainak eta beste zientifikoak bizitza, berri... Bizitza duina eta luzea izan dezagun.
|
|
|
Gaurko hezkuntzari egunero errepikatu behar genioke: ezin da hezkuntza onaren neurgailua izan
|
pertsonok
ondo egokitzea gaixo dagoen mundura/ gizartera.
|
|
|
Erich Fromm ek aspaldi bereizi zituen kontzientzia autoritarioa eta kontzientzia humanistikoa. Lehendabiziko kasuan,
|
pertsonok
, barneraturiko kanpo autoritateari (ahotsari) egiten diogu men. Funtsean, kanpo boterea da, internalizatua, eta kanpoko indar horrekiko mendetasunak gobernatzen du bizitza.
|
|
|
Esango nuke badagoela hor gure kondizioari buruzko lezio mamitsua:
|
pertsonok
gal dezakegu bizipoza, gal dezakegu barrea, jaio osteko irri esanen eskasiagatik, edo bestearen berotasun falta istripu emozional larri bilakatuz gero.
|
|
2010
|
|
|
Kontsumitu eta botatzearen kultura baztertu behar da, kimika ekologikoa, zero zabor, produkzio ziklo itxiak eta energia berriztagarriak gisako ekimenekin. Aztertutako eredua irreala eta jasangaitza da, eta batez ere, ez da aldatu ezin daitekeen zerbait, guk,
|
pertsonok
sortua eta guk, pertsonok eman diezaiokegu buelta.
|
|
|
Kontsumitu eta botatzearen kultura baztertu behar da, kimika ekologikoa, zero zabor, produkzio ziklo itxiak eta energia berriztagarriak gisako ekimenekin. Aztertutako eredua irreala eta jasangaitza da, eta batez ere, ez da aldatu ezin daitekeen zerbait, guk, pertsonok sortua eta guk,
|
pertsonok
eman diezaiokegu buelta.
|
|
|
Gizakiak izari espirituala gutxietsi du eta hori dramatikoa da. Alabaina, izari espirituala berreskuratzeak lotura zuzena dauka
|
pertsonok
dauzkagun erronkekin. Liburuaren ikaskuntzak gizakion izari espiritualarekin lotuak daude, ez dute zertan erlijioarekin lotuak izan behar.
|
|
|
Horretan ere, bestela pentsatzen du Mosterínek. Haren esanean,
|
pertsonok
ideiak izaten ditugu, eta hitz egiteko eta idazteko ahalmenari esker ideia horiek transmititzeko gaitasun izugarria dugu. Ideia horiek, baina, onak edo okerrak izan daitezke.
|
|
|
Beste filosofo batzuek oso bestelako ikuspuntua dute gaiari buruz. Alvaro Moreno zientziaren filosofiaren irakaslea da EHUn, eta haren esanean ez dago zalantzarik
|
pertsonok
eta animaliak desberdinak garela; erabat diferenteak gara. Bereizten gaituzten ezaugarrien artean, zibilizazioa, kultura, gure eboluzioaren abiadura ez baitago soilik biologiari edo genetikari lotuta, hizkuntza, garunaren garapena eta gainerako espezieen gaineko nagusitasuna aipatzen ditu Morenok.
|
|
|
Mosterín CSICeko Filosofia Institutuko ikerketa irakaslea da, eta Bartzelonako Unibertsitateko Logika eta Zientziaren Filosofian katedraduna. Haren ustez,
|
pertsonok
animaliak gara, eta, beraz, ez du zentzurik haietatik zerk bereizten gaituen galdetzeak. Itzultzeko zaila den adibide batekin argitzen du hori:
|
|
|
Halere, oso pixkanaka pixkanaka,
|
pertsonok
gure organismotik kanpoko beste energia iturri batzuk erabiltzen ikasi genuen. Sua, ur korronteen edo haizearenindarra, animalien indarra... energia iturri horiek gure energia endosomatikoaosatuz joan ziren.
|
|
|
Ez da gozoa nork bere burua ondo ez ikustea, gaizki edo tentelki jokatu duela, eta hori izan zen esaldi famatua bota orduko sentitu nuena, burutik behera isuri zitzaidan ur izoztu txarro baten kolpea. Eta egia izanagatik
|
pertsonok
hanka sartzeko eskubidea daukagula, hauen artean ere denak ez dira berdinak, graduak daude, non eta noiz ere neurtzen jakin behar da, eta nik koordenada horiek ez nituela neurtzen jakin erakutsi nion Teresari eta neure buruari. Nola uztartu hain tarte laburrean emakume haren bihotzean eta mundu osoan sustraitzeko izan nuen erraztasuna eta konpromisoan urrats bat gehiago iradoki orduko erakutsi nuen uzkurdura eta autodefentsa jarrera?
|
|
|
Ezagutu aurretik, gogokoa izan genezakeen jakin orduko, gaitzetsi egiten dugu. Erantzunik gabeko horrenbeste gakoren antzera,
|
pertsonok
berezkoa dugula esanez zurituko gara, ez dugu sakoneko arrazoia ulertzeko ahaleginik egingo. Horrenbeste akats ditugu pertsonok berezko!
|
|
|
Erantzunik gabeko horrenbeste gakoren antzera, pertsonok berezkoa dugula esanez zurituko gara, ez dugu sakoneko arrazoia ulertzeko ahaleginik egingo. Horrenbeste akats ditugu
|
pertsonok
berezko!
|
|
|
Horrenbeste bizitzaren erantzule zatekeela ulertuta ere, atzera egingo ote zuen menperatzaileak?, emango ote zion eskua menperatuari?, onartuko ote zion maila bereko izatea? Eta hori nahikoa izango litzateke Historian
|
pertsonok
elkar indarrez ez belaunikarazteko?
|
|
2011
|
|
|
Pasa den astean, ordea, ezezkoa eman ziguten", dio haserre. " Kontziente gara egoera ekonomikoa ez dela ona, baina halakotan ezintasuna dugun
|
pertsonok
gara kalte handiena pairatzen dugunak. Horregatik, erakundeetatik lan handia egin beharra dago, guk, lau itsuk, norbanako gisa ez baitugu indarrik".
|
|
|
Musika jarduera garrantzitsua da, besteak beste, kantak entzunez osatzen dugulako
|
pertsonok
gure imaginarioa; eta ingurukoekin gure gustuak partekatuz ere eraikitzen da gizarte baten iruditeria amankomuna. Bestelako jarduera publikoetan bezala, euskaraz egote hutsak hizkuntza prestigiatzen du, posible dela erakusten du, ez dela ezinezkoa eskandinaviar kutsuko rock&rolla euskaraz egitea, ezta hip hopa, dub a, grindcorea edo indie a ere.
|
|
|
Valentzian Wilhem Reichen terapian formatzen eta nire terapia pertsonala egiten ari nintzela entzun nion irakasle bati: " gizarte hontan
|
pertsonok
plazerari beldurra diogu". Eta esaldi hori betirako geratu zait.
|
|
|
politika, inkestak eta erabilera tzen du hobeto komunikatzeko, munduan hizkuntza bakarra izatea litzatekeela ideala; logikoa da erantzun tasa hori. halere, elkarrizketatuen %42ak, ia zazpitik hiruk, hizkuntza bakarreko mundua baino nahiago txarto komunikatzea! errealitatean, jakina, jendea ez da horren ergela, edozein pertsonak ahalik ondoen komunikatzea nahi du eta,
|
pertsonok
nahi ez duguna da gure hizkuntza galtzea, dakizkigukeen bakar bat ere ez. Izan ere, hizkuntzen aniztasuna eta (pertsonen arteko) komunikazioaren kalitatea, guk dakigula, ez daukate erlazio zuzenik edo, izatekotan, hizkuntzen aniztasunak komunikazioa kaltetu baino hobetzen baitu.
|
|
|
ez dira hizkuntzak soilik, baizik eta hiztunak. ez dezagun ahaztu giza konplexutasuna: hizkuntzek ez dute ezaugarri gizatiarrik;
|
pertsonok
ditugu ezaugarri gizatiarrak.
|
|
|
Nortasuna ez da gauza fisiko bat. horregatik, hainbat nortasun izan ditzakegu, agian hainbat antolaketa mailatan, baina, edonola ere, argi dago hainbat nortasun izan ditzakegula. esate baterako, gure gizartean, askok esaten dute" ni X naiz"," ni z naiz"," ni X naiz, baina baita z pixka bat ere"... eta alderantziz... Nortasuna ez da objektu bat, baizik eta elementu kognitibo eta emozionalen multzoa. pertsonek taldeak osatzen dituzte, munduarekin duten erlazioaren arabera. kontua da nortasuna ez dela harri bat. gizarte ekosistemaren ikuspegi horren arabera,
|
pertsonok
hainbat talderen partaide gara eta gizarte sistema zabal batean sartuta gaude. Sistema horrek gizabanakoari mugak jartzen dizkion plan ekonomiko bat du (ekonomiaren ikuspegia oso garrantzitsua da hizkuntzek irauteko; ezinbestekoa da hizkuntza eta ekonomia lotzea; hots, hizkuntza eta lana lotzea), bai eta teknologiaren eta komunikabideen alderdiak ere; bertan daude enklabe garaikide guztiak. horrek guztiak eragina du pentsatzeko moduan. konponbideak aurkitu behar ditugu. esate baterako, nola jardungo dugu ezin badugu eraginik izan teknologia arloko multinazionaletan?
|
|
|
Beraz, hizkuntza ekologiari buruz teorizatzen dugunean, kontuan hartu behar dugu lehiaren kontzeptua; izan ere, hizkuntzen arteko lotura —erromantikoak izan nahi badugu ere— tirabiratsua eta gatazkatsua izan daiteke. hizkuntza batek beste hizkuntza baten eginkizuna bereganatzen duelako gertatzen da hori. hori dela eta, arazo bat sortuko da;
|
pertsonok
arrazoizkotasunez, senidetasunez eta elkartasunez konpondu dugun arazo bat, hain zuzen. eta hori teorizatu egin dezakegu; izan ere, hizkuntzen galeraren eragileetako bat hizkuntza handien jarduna da; hau da, gizadia menderatu duten hizkuntza talde handien jarduna. Beste hizkuntza batzuk jan dituztelako dira hizkuntzak handiak; hau da, jatorrizko eremutik atera eta beste hizkuntzei zegozkien eremuak eta eginkizunak bereganatu dituzte. horregatik, espezieen arteko lehia, eta, beraz, hizkuntzen arteko lehia, hartu behar dugu abiaHizkuntza bat salbatzeko, ez da hizkuntza bera salbatu behar, baizik eta haren habitata; hau da, haren garapen eremua, existentziaren testuingurua.
|
|
|
Zuzeneko lerro deritzo pertsonen arteko graduek osaturiko multzoari,
|
pertsonok
elkarren aurreko eta ondorengo direnean.
|
|
|
Eta alboko lerro deritzo pertsonen arteko graduek osaturiko multzoari, baldin eta
|
pertsonok
, oin berberarengandik etorri arren, elkarren aurreko eta ondorengo ez badira.
|
|
|
Idazlearen beraren esaldi batek agian emango digu argi: «Jainkoek eta
|
pertsonok
arazo berberak ditugu». Leitmotiv a, hala ere, ez da nahikoa eta horren jakitun gara irakurleok.
|
|
|
Edozein motatako komunikabideak sortzeko, mezuak kodetzeko eta deskodetzeko, ebaluatzeko eta aztertzeko,
|
pertsonok
dugun gaitasun kritikoa da ikus entzunezkoen alfabetizazioa (media literacy). Diziplina horrek komunikabideak interpretatzeko beharrezko diren gaitasunak, trebeziak eta ezagutzak eskaintzen dizkigu.
|
|
|
Besteengan konfiantza izatea ezinbestekoa da bizitzeko. Izan ere, besteek gureganako asmo onak dituztela sentitu behar izaten dugu
|
pertsonok
. Hala ere, nortasun paranoidea duenak galdu egin du besteez fidatzeko gaitasuna, besteenganako mesfidantza orokortua baita haren ezaugarririk nabarmenena.
|
|
|
Oro har, janari lasterreko jatetxeetara maizago joaten diren gurasoek maizago izaten dituzte horrelako jatetxeetara joaten diren seme alabak, eta denbora gehiago ematen dute horietan; gurasoen seme alabek, berriz, “une berezi” batean atseden hartzen dute afalorduan, eta denbora gehiago eman dezakete. Ez dago arrazoirik etxetik kanpo okerrago jateko Hautaketa jakin baten ontasuna hautatzeko maiztasunean datza Aurreko azterketen arabera, etxetik kanpo bazkaltzen dugunean,
|
pertsonok
gure elikatze eredua okertu egiten dugu, gomendioetatik urruntzen garenean. Etxetik kanpo jateak, askotan, koipe gehiago duten eta nutrizio kalitate txikiagoa duten elikagaiak hautatzeko aukera ematen du.
|
|
|
Gaur egungo munduan, jendeak denbora laurogeitazak telebista katetan surfean ematen duen honetan (zertarako eta lau aukera besterik ez zeuden garaietan baino gauza gutxiago topatzeko), batek edo bestek Marcusek aro teknologikoaz zeukan ikuspegiari oratuko zion honezkero; jendeak, bitartean, uste du aukera gehiago dauzkala, baina ez dago funtsezko alderik aukeron artean. Ugaritasunaren garaian, teknologiak
|
pertsonok
izugarri eraginkor bihurtu gaituen honetan, zergatik ematen dugu oraindik denbora gehiago lanean. Eta zergatik da lan asko ergel eta zentzugabea, kilikagarria izan beharrean?
|
|
|
Ados, baina logika automatizatua ez dakiola besteari hain nabarmen gailen. Kasu honetan ere ez da erantzun garbirik egongo ziurrenik, arrapostuak ematen hasita ere kontraesanekin egingo genuke topo, baina gutxienez ez genuke eraginkortasun teknikoaren izenean gaiari buruzko gogoeta saihestu behar, ez genuke onartu behar beste barik fede berria, eta ezta berari atxikitako dogma guztiak ere, pentsamendu kritikorik gabe; besterik ez bada ere,
|
pertsonok
ez gaitezen izan teknologiaren barne logikak agindutako erritmoen mirabe, gu geu izan gaitezen teknologiaren erritmoa markatzen duten subjektuak [37].
|
|
2012
|
|
|
«Galeanok, hasiera hasieratik bi gauza interesgarri esaten ditu», azaldu du Camarak, «batetik, neurririk gabeko kontsumoa gaur egun gure gizartean onarturik dagoela, eskubide bat balitz bezala, denon askatasuna balitz bezala, baina batzuen alderako bakarrik. Eta gero, esaten zuen oiloek, arrautza fabriketan, eta, bestalde,
|
pertsonok
ere lo egin ezinean gabiltzala. Oiloek fabriketan gaua debekatuta daukate, gau eta egun egon behar dutelako arrautzak erruten eta, bestalde, gizakiok kontsumitzeko ansietatea dugula eta, gero, ordaintzeko larrialdiek ez digutela lo egiten uzten».
|
|
|
Luxan: Gainera gu beti ez gaude menpeko kokapenetan, gu,
|
pertsonok
, mugitzen gara. Batzuetan menpekoak gara eta bestetan menperatzaileak, hori argiago izan behar dugu, baita gure jardueren abiapuntuan ere.
|
|
|
Eskubideak
|
pertsonok
ditugu. Hizkuntza eskubideak giza eskubideak dira.
|
|
|
Mugimendu, talde eta elkarteak ez ezik,
|
pertsonok
ere komunikazioaren alanbrean bizi gara.
|
|
|
Adineko
|
pertsonok
ikusten dugu gure herrian nola jaiak hala ohiturak aldatzen diren. Fraideen, mojen eta eskolatik igaro ondoren, gaztelaniaz, jakina?
|
|
|
Nire ustez, paradigma aldatu behar da gai honetan. Jendarte elebidunak/ eleaniztasunak elkarbizitzari onura besterik ez diola ekartzen zabaldu behar da, han eta hemen, euskara ezagutzeak
|
pertsonok
libreago egiten gaituela aldarrikatu behar dugu, ezen euskara dakienak bakarrik aukeratu ahal izango baitu hizkuntza batean ala bestean jardun. Bi hizkuntza ez eta, hiru jakitea askoz hobea dela irizten diot, hori bai, argi edukita horietako bat euskara izan behar dela.
|
|
|
Txiste tzar hau berritu izan ahal dut hari esker:
|
pertsonok
asko eman ahal dugu, baita asco eman ere aldi berean. Halaber, izan gineneko abere haien joarearen hotsa aditzera ematen digu saiogile poetak.
|
|
|
1.Gerrako krimenak eta gizateriaren aurkako krimenak ikertu egingo dira, edonon egiten direla eta zein datatan egin eta data hori edozein dela, eta krimen horiek egin dituzten pertsonen erruduntasuna frogatzen bada, orduan,
|
pertsonok
bilatu, atxilotu eta epaitu egingo dira, eta errudunak direnean, zigortu ere bai.
|
|
|
Beraiek kontzienteizan gabe naziokoak izan zitezkeen. Haritz batek bere haritztasunaren kontzientziarikez duen bezala (besteak beste, haritza kontzeptu bezala
|
pertsonok
sortu dugulako), alemanez hitz egiten zuen batek bere naziotasunaren kontzientziarik ez zuen.Dimentsio politikorik gabeko nazioak ziren. Horrela, diskurtso nazionalistaksortutako nazioa eta Aro Aurremodernokoa diferenteak dira.
|
|
|
Beraiek kontzienteizan gabe naziokoak izan zitezkeen. Haritz batek bere haritztasunaren kontzientziarikez duen bezala (besteak beste, haritza kontzeptu bezala
|
pertsonok
sortu dugulako), alemanez hitz egiten zuen batek bere naziotasunaren kontzientziarik ez zuen.Dimentsio politikorik gabeko nazioak ziren. Horrela, diskurtso nazionalistaksortutako nazioa eta Aro Aurremodernokoa diferenteak dira.
|
|
|
Lider horrek lankideari laguntzen dio indarguneak eta ahuleziak identifikatzen, eta horiek lankidearen xede pertsonal eta profesionaletan integratzen, epe luzeko erronkak zehaztuz eta haiek gainditzeko plan bat eginez. Izan ere,
|
pertsonok
joera dugu gure lanari dagozkion zereginetarik gustukoenetan zentratzekoa, hots, gure amets, identitate eta xedeekin lotura gehien duten zereginei buru belarri lotzekoa. Coach liderrak lankidearen eguneroko zereginak eta haren epe luzeko helburuak konektatzen ditu eta, horregatik, biziki motibagarria da.
|
|
|
Hortaz,
|
pertsonok
bi burmuin ditugula esan daiteke: batak pentsatu egiten du eta besteak sentitu egiten du.
|
|
|
Hirurogeita hamarreko hamarkadan komunikabideei buruzko ikerkuntzan toki aipagarria hartu zuen Agenda Setting deritzon teoriak (McCombs eta Shaw, 1972). Oinarrizko ideia da komunikabideek moldatzen dituztela
|
pertsonok
hitz egin eta pentsatzen ditugun gaiak. Ikerketa alor horrek komunikabideek jorratzen dituzten gaien eta pertsonok garrantzitsu kontsideratzen ditugun gaien arteko erlazio kausalak daudela aditzera ematen du.
|
|
|
Oinarrizko ideia da komunikabideek moldatzen dituztela pertsonok hitz egin eta pentsatzen ditugun gaiak. Ikerketa alor horrek komunikabideek jorratzen dituzten gaien eta
|
pertsonok
garrantzitsu kontsideratzen ditugun gaien arteko erlazio kausalak daudela aditzera ematen du. Horrela, ikerketek frogatu dute komunikabideek jorratzen ari diren zenbait gai aztertzeko enfasia aldatzean, pertsonek gai horiei ematen dieten garrantzi maila ere aldatzen dela.
|
|
|
Euskaldunok gara elebidun, hau da, denok dakigu euskaraz eta gaztelaniaz; bigarrena derrigor, legez. Horrela, hizkuntza aukera egitea ez da erreala;
|
pertsonok
komunikatzeko behar dugu hizkuntza eta praktikotasunera jotzen dugu. Denok jakin beharrekoa ez bada, batzuek ez badute inoiz ikasiko, euskararen erabilgarritasuna galdu egiten da; ez du balio berdina.
|
|
2013
|
|
|
Horregatik da garrantzizkoa hiltzeko eskubidearen eztabaidan sakontzea, hau da, bizi nahi ez dugun bizitza bat bizitzeko betebeharrik izan ez dezagun
|
pertsonok
daukagun eskubidearen inguruan; hiltzeko eskubidea, nire iritziz, biziak berekin duen eskubidea baita, giza eskubide unibertsala baita.
|
|
|
|
pertsonok
bezala egiten zutela
|
|
|
|
pertsonok
bezala esan zidan ixidrok
|
|
2014
|
|
|
Hau ez da kontzientziazio kontu bat; konpromiso sozialari lotutako gai bat da. Elbarritasunen bat dugun
|
pertsonok
ez gara gainontzeko pertsonengandik aldendutako kolektiboa.
|
|
|
Zorionez, momentu latzenetan ateratzen dugu askotan
|
pertsonok
barruan dugun onena. Eta orduan esaten dugu" uf, eskerrak!" Eskerrak trantze edo ataka horien aurrean jauzi egin dugun.
|
|
|
emakume bat, gaztea, hiri bateko kanpoko auzo batean bizi dena eta lan prekario bat duena supermerkatu batean; bizitzan gertatzen zaizkion gauza horiek guztiak elkarrekin korapilatuta daude, eta haren nortasuna, beharrizanak eta aukerak horiei lotuta daude. Kontzeptu horrek erakusten digu
|
pertsonok
kokaleku bat dugula eta kokaleku horrek gure bizitzako aukerak eta gaitasunak baldintzatzen dituela. Ez da gizarte bazterketaren teoria bat, baizik eta agente bihurtzearen eta ahalduntzeko gaitasunaren ingurukoa:
|
|
|
Azurmendik (1975) azaldutako moduan, arrazoiaz baliatzen bagara ere,
|
pertsonok
animaliak gara funtsean. Eta gauza jakina da zer egiten duten animaliek, euren senari jarraiki, lurralde bat eurenganatu gura dutenean:
|
|
|
Ez dakit euskararen eta euskal kulturaren aldeko
|
pertsonok
ondo ohartu garen honek itzi dauan hutsuneaz.
|
|
|
Fenomeno fisiko hauek
|
pertsonok
, eta bizidun askok, ditugun zentzumenei esker sumatzen ditugu: ikusmena eta entzumena.
|
|
|
Bete ditzagun hutsak gelditu diren espezialitate kontsultak, oraindik garaiz gaude eta.Aztertu ditzagun denon artean, eskualdeko osasun zerbitzuen katalogoan, zein ardura duen nork eta bideratu ditzagun akordioak. Bermatu dezagun eskualdeko 65.000
|
pertsonok
kalitatezko, osasun zerbitzu erabat publikoa jasoko dugula. Erabili ditzagun urtero Osasun Sailak bideratzen dituen 20 milioi euroak eskualdeko ospitale publikoa finantzatzeko eta ez negozio pribatu bat sustatzeko.Hemen gauden alkateak, hitz egin eta akordioetarako prest agertzen gara, berriz ere, Eusko Jaurlaritzaren mezuak dioen moduan," pertsona helburu" dugulako.
|
|
2015
|
|
|
lana, osasuna… Ongizate materialera. Primum vivere, deinde philosophare aforismo zaharraren irakurketarik murritzen eta biologiko hutsena,
|
pertsonok
bizitzeko prest egonen bagina bezala kezkarik gabe landare baten antza, nahirik gabe, geure buruaz hausnartzerik gabe, geure gustuetan hautatzerik gabe, solas egin, abestu, jolastu, maitatu gabe... Hori politikaren biologizatzea hori, azken beltzean!, %100 ADN izenaren itzalpean.
|
|
|
Baina indar bat sartu zen azken udal bozetan, hirugarrena: Urkabustaiz Zabala plataforma independentea; 67 boto eta zinegotzi bat lortu ditu.Azken unean, ezustea«Alderdien letrak ahaztu eta Urkabustaiz bihotzean daukagun
|
pertsonok
osatzen dugu Urkabustaiz Zabala». Horrela definitu du Aginako zerrendaburuak taldearen izaera.
|
|
|
Izan ere, zer egiten dugu? Azkenik, horrek guztiak eragina du
|
pertsonok
zientziarekiko eta teknologiarekiko dugun konfiantzan eta hautematean.
|
|
|
Hori garrantzitsua da, errealitate hori delako, eta baita imajinazioa ere, etorkizunaren ibilbide posible asko egituratzen dituena. Eta ondoren guk,
|
pertsonok
, hortik ibili dugu.
|
|
|
«Bailitzan» edo «balu bezala» batean oinarritzen da. Hau da, ez du esaten
|
pertsonok
intentzioak edo asmoak ditugula, ez; pertsonok, baina baita ere behiek, mahaiek eta quarkek, hor zerbait egongo bailitzan egiten ditugula gauzak dio Dennettek. Horri esker da posible Dennettentzat horien portaera azaltzea.
|
|
|
«Bailitzan» edo «balu bezala» batean oinarritzen da. Hau da, ez du esaten pertsonok intentzioak edo asmoak ditugula, ez;
|
pertsonok
, baina baita ere behiek, mahaiek eta quarkek, hor zerbait egongo bailitzan egiten ditugula gauzak dio Dennettek. Horri esker da posible Dennettentzat horien portaera azaltzea.
|
|
|
Norberaren identitatea dinamikoa da, aldatzen da,
|
pertsonok
ditugun ezaugarriak, bizitzak aurrera egin
|
|
|
Telebista arrunt batek emititzen duen argiak segundoko 60 bat aldiz egiten du. Erritmoa
|
pertsonok
baino azkarragoa da, eta, beraz, arreta mantentzea lortzen dugu. Hala ere, keinu hori ez da nahikoa kanelarentzat, azkarrago ikusteko gai baita.
|
|
|
Itzulerako hegazkinean ehotzen hasi zen Bitor gure laguntzari esker gauzatuko zuen betekizuna, ez zion bere buruari horren erraz hiltzen utziko, gaitzari aurrea hartu behar zion, egunen batean agertzekotan, orpoa urrunetik erakusteko. Irakurria zuen
|
pertsonok
hilezkortasuna galdutzat dugula heriotzarekiko erresistentziak ez duelako mendeetan aurrerapausorik eman, progresoa ez dela eternitateraino iritsi. Gorputz osoa bizirik iraunarazten ahalegintzen garela kontzientziari dagokiona iraunarazten ahalegindu ginatekeen bitartean.
|
|
2016
|
|
|
Beraz, Brenak moralki eztabaidagarri deritzo norbait animalia bat erostera joateari," kontuan hartuta hainbat eta hainbat hil egingo dituztela, eta ziurra denean
|
pertsonok
eurentzako animalia egokia aurkituko dutela".
|
|
|
1944an independizatu ginen Danimarkatik, eta Islandiak herrialde horretako konstituzioa kopiatu zuen kasik hitzez hitz. Guk dinamika hori irauli eta testu berria egin nahi genuen, behetik gorako zentzuan, herritarrengandik hasita. 25
|
pertsonok
osatzen dugu Konstituzio Batzordea, eta batzorde horrek idatzi zuen testua. Ez gara politikariak, eta ez ditugu haiek ordezkatzen.
|
|
|
Errugabetasun presuntzioa delitu batez akusaturiko pertsona guztiek duten eskubide bat da,
|
pertsonok
aurrez errugabetzat
|
|
|
Informazio orokorra ilustratzeko bide publikoan dabiltzan pertsonak grabatzen direnean (baliabideplanoak),
|
pertsonok
ez ezagutzeko moduan egin behar da grabazioa, batez ere albisteak beroriekin zerikusirik ez badauka, edo gizarteak gaitzesten dituen jokaerak edo egoerak azaltzen badira.
|
|
|
Izan ere, lengoaia, gure kulturaren parte eta gizon emakumeen jaraunspen kulturalaren transmisiorako eta asimilaziorako eragile nagusia da. Lengoaiaren erabilpenaren ondorioz, pertsonen arteko interakzioa sortzen da eta
|
pertsonok
gai gara gure lengoaia inguru sozialera moldatzeko. Esaterako, helduen eta haurren arteko interakzioa sortzen denean, helduak gai izan behar du bere lengoaia testuinguru sozial horretara moldatzeko, kasu honetan, haurraren ulermen gaitasunera.
|