|
2000
|
|
|
–Munduaz dugun ikuskera, dugun hizkuntzak noraiño mugatzen eta baldintzen digun, orain ikasi duguneurtzen...
|
Pertsonak
munduaz mamituko duen bere ideia gintzan, funtsez, ingurutikhartu ditugun mintzaira moldeek eta estrukturekprestatzen dute? (1966a, 429).
|
|
2001
|
|
|
Platonen ustetan
|
pertsonen
mundua kosmosaren parte da, mundu horrek, ordea, badu berezitasun bat; pertsonak bere baitan kosmosa errepikatu eta laburbiltzen du: burua pertsonaren alde jainkotiarra da, pertsonaren gorputz eta arimaren arteko bereizkuntzak kosmosaren gorputz eta arimaren bereizkuntza errepikatzen du...
|
|
2002
|
|
|
Biltzarra Madrilen izango da apirilaren 8tik 12ra. Azkar handitzea Oro har, adineko
|
pertsonen
munduko populazioa %2 hazten da urtetik urtera, biztanleria osoa baino bizkorragoa, eta datozen 25 urteetarako beste adin talde batzuek baino erritmo biziagoan hazten jarraitzea espero da. Baina, gainera, zaharrenen hazkundea ere handitu egingo da, eta 80 urteko populazioa (60 urtetik gorakoen %12) %21eraino haziko da 2050erako.
|
|
2004
|
|
|
" Munduaz dugun ikuskera, dugun hizkuntzak noraiño mugatzen eta baldintzen digun, orain ikasi dugu ongi neurtzen...
|
Pertsonak
munduaz mamituko duen bere ideia gintzan, funtsez, ingurutik hartu ditugun mintzaira moldeek eta estrukturek prestatzen dute".
|
|
2005
|
|
|
Ingurumenari eta Garapenari buruzko Nazio Batuen Biltzarra, Rio de Janeiron 1992ko ekainaren 3tik 14ra bildu ondoren, 1972ko ekainaren 16an Stockholmen onartutako Giza Ingurumenari buruzko Nazio Batuen Biltzarraren Adierazpena berre  tsita, eta adierazpen honetan oinarritzen saiatuta, Estatuen arteko lankidetzan maila berriak jartzearen bidez, gizarteko funtsezko sektoreen bidez eta
|
pertsonen bidez
mundu mailan aliantza berri eta berdina jartzeko helburuarekin, guztien interesak errespetatuko diren eta ingurumenaren sistema osoa eta munduko garapena babestuko dituen nazioarteko akordioa lortzen saiatuta Lurraren natura osoa eta interdependentea, gure etxea, dela onartuta,
|
|
2006
|
|
|
Ikusleak aurrean duen pantaila edo itxitura suntsitu egiten da eta bere obragatik ezagun dituen
|
pertsonak
mundu errealean ikusten ditu.
|
|
|
900 milioi
|
pertsona
munduko nekazaritzaren mende daude, eta gehienak herrialde pobreetan. Beraz, nekazaritzaren hazkundeak ondorio positiboak izango ditu pobrezia errotik kentzeko.
|
|
|
Hasi aitzin, nahi nuke jakin nolakoak diren, zuzen, zuen ametsak. Zeren hemengo sinesmenetan erraiten da hildakoek dituztela ametsak igortzen, eta kasu berezi bat izanez gero, erraiten dahildako
|
pertsonak
mundu honetan egindako hutsak bere familiako norbaiti pagarazi edo konponarazten dizkiola. Zuen kasua dela uste dut.
|
|
|
Jar gaitezen benetako zifretan pentsatzen: zenbat gara euskaraz literatura irakurtzeko ohitura daukagun
|
pertsonak
munduan? 5.0008.00010.000?
|
|
2007
|
|
|
Horrek ez du esan nahi taldekideekezagutza eraikitzeko zeregin pasiboa dutenik, taldekideek beste pertsonekindituzten komunikazioetan aktiboki parte hartzen dute-eta. Irudikapen sozialak,
|
pertsonek
munduaz eta munduarekiko erlazioaz duten ezagutza ez ezik, errealitateari buruz dituzten ikuskerak aztertzeko, elkarbanatzeko, transmititzekoeta hausnartzeko eremua era badira. Hori dela-eta, Moscovici k aldezten dukognizio sozialaren, esentzia?
|
|
2008
|
|
|
Milioika
|
pertsonak
mundu zabalean ahaleginetan dihardute bitamina gehigarriak kontsumituz asteniaren aurka; dena den, gaitz horri buru egiteko aski litzateke barazki, labore eta fruta ugariko dieta egitea
|
|
2009
|
|
|
“Munduko Gizarte Foroa parte hartu nahi duten erakundeen eta mugimenduen aniztasunari eta aniztasunari irekitako gunea izango da beti, eta, gainera, genero, etnia, kultura, belaunaldi eta gaitasun fisikoen aniztasunari irekia egongo da”. Milaka
|
pertsona
mundu osoan Brasilen egingo da aurtengo Foroa, eta 80.000 pertsona inguru izango dira bertan. Antolatzaileek diotenez, egun horietan, gainera, indigenen mobilizazio handiena izango da FSMren historian.
|
|
|
Ikertzaileek diotenez, bi urterekin, beste garapen puntu batean daude, eta argiaren eta soinuaren bateratzea mugimendu biologikotik ateratzen den gizarte informazioa baino askoz deigarriagoa den mundu batetik ikasten dute. Garaiz antzematearen garrantzia Aurkikuntza hori funtsezkoa da EANen bat duten
|
pertsonen inguruko
mundua hobeto ulertzeko. Ikertzaileek diotenez, garaiz antzemateko funtsezko aztarnak ematen ditu, eta etorkizun handia du haurren ikusmen arreta lehen sintometatik bideratzen duten terapia berriak garatzeko.
|
|
|
“Haurren obesitateak emandako hurrengo epidemia” izango da, eta ausartu zen esaten Pablo Mora, Texasko Unibertsitateko endokrinologoa, 2009ko ADA-ren barruan, sinposio berezi batean. Gaur egun, diabetesak eragindako arazoengatik hiltzen dira urtean 3,8 milioi
|
pertsona
mundu osoan, GIB/ HIESaren antzeko kopurua. Eta hori, nahiz eta gaixotasuna erabat prebenitu eta tratatu daitekeen, adituek adierazi zuten.
|
|
|
Eusko Jaurlaritzako Osasun Sailak, bestalde, herritarren eskuzabaltasuna eskertu du. Organo transplantatuarekin bizi diren
|
pertsonen
munduko kopuru altuenetakoa dute Araba, Bizkaia eta Gipuzkoak, Osasun Sailaren esanetan. Gaur egun, 2.200 lagunek dute organo transplantaturen bat hiru herrialde horietan.
|
|
2010
|
|
|
Egipto, orain dela 4.500 urte. Milaka
|
pertsonek
munduko hilobi ezagunenak, handienak eta iraunkorrenetakoak eraiki zituzten Keops, Kefren eta Mikerinos faraoientzat. Orain artean, historiako liburuek, literaturak, filmek nahiz komikiek Gizeh ko piramideak esklaboek eraiki zituztela zioten.
|
|
|
«Konformatzen ez diren
|
pertsonek
mundua alda dezakete; hemen gaudenok hala gara, ezkerrerantz mugitu nahi dugu mundua, baina gutxiengo boteretsu batek eskuinerantz egiten du bultza», gaineratu zuen Balmasedak. Adolfo Muñozen esanetan ere eskuineranzko joera horrekin jarraitzea dute helburu pentsio sistemaren inguruan proposatutako aldaketek:
|
|
|
Horixe da bien izena daraman" Sapir Whorf hipotesia". Hizkuntzak pentsamendua baldintzatuko luke, hartara, hizkuntza desberdinak hitz egiten dituzten
|
pertsonek
mundua ikusteko era desberdina izango lukete. Hizkuntza, hiztun duen herriaren kulturaren eta memoriaren biltegia litzateke.
|
|
|
3)" Munduaren errepresentazioa" hartzen duena erreferentziatzat, zentzu filosofikoan," mundua" hartu beharrean; errealismo eta materialismoaren kontra. Gunther Andersonek hirugarren esanahi honekin erabili zuen hitza,
|
pertsonak
munduari buruzko irudi oso subjektibo eta mediatizatua osatzen duelakoan.
|
|
2011
|
|
|
Eta hori teknika kualitatiboekin egin daiteke bakarrik. Sakoneko elkarrizketen7, eztabaida taldeen8, bizitza historien9edo delphy teknikaren10bidez ulertu daiteke bakarrik ikergai diren
|
pertsonen
mundu sinbolikoa edota hauentzat garrantzitsua eta adierazgarria dena. Iker paradigma honen arabera, gizarte ikerlarien helburua izan behar da teknika kualitatiboak erabiliz lekukoak biltzea, eta biktimek, kaltetuek, gatazkan parte hartu duten protagonistek eta, oro har, herritarrek gatazkari eta gertatutakoari ematen dioten zentzua eta esanahia ezagutzea, eta hortik abiatuz kontaketa egitea.
|
|
|
Gainera, gogoan dute ikerketa hori bultzatzen duten GKEak modu irekian aitortzen direla zoologikoak epe luzera erabat kentzearen alde, eta, horregatik, inoiz ez dute ezer positiborik esango zooei eta akuarioei buruz. Hori dela eta, AIZA erakundearen esanetan, ahaztu egiten dute “urtero Espainian 10.000.000 pertsonak (600.000.000
|
pertsona
mundu osoan) beren konfiantza eskaintzen digute, eta gurekin harremanetan jartzeko eta natura errespetatzeko modu berriak ikasi, sentsibilizatu eta esperimentatzen dituzte”. Zoo espainiarrak:
|
|
|
Ikuspegi horrek asko sumintzen gintuen. Horregatik esaten genion elkarri, bi
|
pertsonek
mundu honetako lotura eta maitasuna azkeneraino gorde badituzte, bidezkoa zitekeela heriotza ere elkarrekin izatea. Badakit argudio asko altxatuko direla aldarrikapen honen aurka, baina nik uste dut, eta guk hala uste genuen, elkarrekiko solidaritatea, bizitzarekiko duintasuna eta heriotzarekiko adostasuna bat zetozela, ez bakarrik gizatasunarekin, bai eta Jainkoarekiko atxikimendurik handienarekin ere.
|
|
|
Bubok18 edizio, diseinu eta teknologia sektoreko
|
pertsonen
munduan sortutako gune bat da. Edozeinek argitara dezake sarean edozein lan era merke eta errazean.
|
|
2012
|
|
|
Muturreko pobrezian bizi diren
|
pertsonak
munduko populazioaren %22ra murriztu ziren 2008an
|
|
2014
|
|
|
Elikagaien ekoizpenaren erronkak Ikerlanarekin jarraitzeko eta lortutako lehen emaitzak osatzeko asmoa duten ikertzaileen erronka nagusia muturreko inguruneetan (basamortuetan, adibidez) errendimendu handiagoko laboreak ekoiztea da, eta horrela nekazaritza produktuen eskaria asetzea. Nekazaritzarako eta Elikadurarako Nazio Batuen Erakundearen (FAO) datuen arabera, 2050 urterako 9.000 milioi
|
pertsonak
munduko biztanleria hornitu dutela kalkulatzen da. 2050erako, FAOren aurreikuspenak mantentzen badira, munduko elikagaien produkzioak% 70 handitu duela kalkulatzen da.
|
|
|
Ikerketa horietan ikus daiteke 300 milioi
|
pertsonek
munduan era horretako tresnak erabiltzen dituztela fitxategiak elkartrukatzeko. Pentsa daiteke beharbada baliabide horietara beste era batera atzipenik ez duten pertsonek erabiltzen dituztela, baina herrialde sailkapen gehienetan (filmak, telesailak, musika, jokoak eta softwarea) AEBak agertzen dira lehen postuan.
|
|
2015
|
|
|
Dena dela, Fukuyama kezkatzen duena kontu bikoitza da: batetik, hobetutako
|
pertsonak
munduan barneratuz gero, jende arruntak, haurrak, gizaki normalak, elbarritu mentalak, ohiko estatus morala gal dezakeela.
|
|
2016
|
|
|
Gailu ikusgarria, egun hartan inauguratzera zihoazen hura.
|
Pertsonentzako
munduko lehen aireko transbordadorea.
|
|
2017
|
|
|
Egilea: Galder Izagirre. bestetik, hortxe mundu zaharra eta berria, etxeak
|
pertsona
munduan kokatzen zuen garaiko aitona (Oranda Behekoa baserrian jaio zen Joxe Agirre), eta mundua (eta bere erreferentziak) etxetzat hartzen duen sasoi honetako gaztea.
|
|
2018
|
|
|
Ez dakit ondo goazen: 83
|
pertsonak
munduko biztanleen erdiak adina aberastasun biltzen du jada.
|
|
2019
|
|
|
Gogorra izan zen Asierrentzat. Are eta gogorragoa bera mundura ekarri zuen
|
pertsona
mundutik ospa egiteko gogoak eman zizkion pertsonarekin lurperatu beharra. Bai, Gaizka eta Mirenen hileta elizkizuna egun berean izan zen.
|
|
|
Espiritualtasuna erlijioarekin lotzeko joera nabarmena den arren, hori ez da horrela (9).
|
Pertsonak
mundua ikusteko duen modua adierazten du espiritualtasunak eta bere barnean erlijioa sar daiteke edo ez (32). Espiritualtasunak pentsamenduak, balioak, ideiak eta jarrera desberdinak biltzen ditu eta horien bidez bakoitzak bere bizitzaren zentzua aurkitzen du (9, 32).
|
|
2020
|
|
|
osasunarentzat kaltegarria da. Ehunka milioi
|
pertsona
munduan batetik bestera mugitzen eta tankera guztietako kontsumoak, bereziki energetikoak, handitzen, ez dute alarma klimatikoa baretzeko mesede egiten, kontrakoa baizik.
|
|
2021
|
|
|
Aldiz, haratago doa arazoa, eta joera horrek badauka are arriskutsuagoa den alderdi bat. Begi bistakoa da gure komunikazio tresna nagusia menderatzen hasi dela, baina apunte hori are kezkagarriagoa izan liteke, lengoaia
|
pertsonon
mundu ikuskera eraikitzeko erreminta nagusia dela gaineratuko bagenu. Hizkuntzatik hizkerara doan gaia da hau, hitz sinpleetatik balioetara jauzi egiten duena.
|
|
|
Pertsonek diseinatzen ditugun teknologiek pertsonen jokatzeko moduak jasotzen dituzte. Beraz,
|
pertsonok
mundu analogikoan lapurtzen, erasotzen, iruzur egiten... dugun heinean, eremu digitalean berdin jokatzen dugu. Eremu analogikoan bezala, eremu digitalean zenbait jokabide hezkuntzarekin eta ezagutza partekatuz eragotzi daitezke, adibidez zelan detektatu ziberbullinga eta zer egin horrelako egoera bat pairatzen bazabiltza.
|
|
|
Gidoia haur txikien erakoa izanik ere,
|
pertsonen
mundu erreala erretratatzen du, ibilbide domestiko batekin hasten dena, amonaren landetxean (Amonak Azenario du izena?!), eta berehala landare mota ugariz hornitutako baratzean kokatzen gaituena.
|
|
2022
|
|
|
martxoko mendi martxa, Karpy bizikleta lehiaketa, eta iraileko Erdi Aroko Merkatua. Gainera, Arceniega abizena duten
|
pertsonen
munduko topaketa antolatu nahi dugu.
|
|
2023
|
|
|
Azken finean, Skinnerren kaxa bera da, baina Big Datarekin hornitua eta IArekin hobetua. Horrek ekarri du, neurri handi batean, milioika
|
pertsonek
mundu osoan era guztietako aplikazioak instalatzea eta denbora luzez ibiltzea. Baina gauzak ez dira horretan gelditzen.
|