|
2004
|
|
|
Telebista pertsonek pizten dute eta bertako programazioa
|
pertsonek
erabakitzen dute, ezin ezar dezakegu karga oso hori ikus entzunezkoen bizkarrean, horiek erakunde autonomo balira bezala.
|
|
2005
|
|
|
|
Pertsonek
erabakiak hartzeko prozesuetan zuzenean parte hartzea mesedegarria da erakundearentzat. Zenbait erabaki zuzendaritzaren esku gelditzen dira.Zuzendaritza lanak banatzen saiatzen bada, lankideek erabakiak hartzeko aukeraizango dute.
|
|
2006
|
|
|
Autorregulazio sistemako kide ez den
|
pertsonak
erabaki dezake epaimahaiak ebatzitakoaren mende egotea. Dena den, epaimahaiaren aurrean aurkeztutako erreklamazio baten barruan egotea bera prozesuan parte hartzeko eta jokabidea defendatzera bultzatzeko lehenbiziko hertsatzea izan daiteke, zeren, sistema horretatik kanpo geratuz gero, irudi insolidarioa eta etika gutxikoa emateko arriskua baitu.
|
|
|
1997an sortu zen elkarte profesional hau, Espainian funtsen kaptadorearen profil profesionala garatzeko eta sustatzeko. Jatorri desberdineko
|
pertsonek
erabaki genuen Espainian beharrezkoa zela funtsen kaptadorearen figura ezagutaraztea, balorizatzea eta haren garapen profesionala hobetzeko beharrezkoak ziren prestakuntza tresnak ematea. Fundraiser baten lana ez al da enpresaburu batena boluntario batena edo lankide batena baino gehiago?
|
|
2007
|
|
|
Bigarren oharra, aurrekoari lotua: etorkizuna
|
pertsonok
erabakiko dugu, ez patuak, ez Nazio Batuek. Dudarik gabe, herri burujabe baten ahalak eta baliabideak eskuan izatea guztiz inportantea izango da, baina hori bera ere ez litzateke aski, eta egungo tresnekin ere ez da gutxi egin litekeena, edo egin gabe utz litekeena:
|
|
2009
|
|
|
Enpresetan, adibidez, garrantzi handikoak dira barne egiturak,
|
pertsonak
erabakietan konprometitzea, etab.
|
|
2010
|
|
|
Neurri handi batean, estimulazioak hertsadura ordezkatzen du, erakargarritasunak betebeharra ordezkatzen du, sare sozialak eta publizitateak zaintza ordezkatzen du, eta nahi edo behar berriek erregulazio normatiboa ordezkatzen du". Hori bera gertatzen da hizkuntza sozializazioarekin ere,
|
pertsonaren
erabakiak gero eta libreagoak eginez, eta euskararen alde egitea aukerakoagoa eginez. Sozializazioa, horrela, ez da horren ‘primordialista’ jada, baizik nahiko ‘konstruktibista’.
|
|
|
1980tik Japon, Britainia Handian eta AEBn erabili da eta gurean, lehenengo aldia da VALS tipologia, erreferentzia hartuta, erabiltzen dela merkatu zehatz bat segmentatzeko, eta lehenengoa ere euskararen garapena erakundeetan nondik nora eman daitekeen aztertzeko merkatu perspektiba batetik. Oinarrizko motibazioaren hiru dimentsiotan banatuta, VALS Tipologiak 8 segmentu definitzen ditu, bakoitzak bere ezaugarri demografiko eta atributu psikologikoen konbinazio bakarrarekin, kontsumoaren aurrean
|
pertsonen
erabakiak hartze prozesua azaltzeko. 8 tipoak (erreflexiboak, sinesleak, arrakastara edo ahaleginera zuzendutakoak, esperientzietara edo ekintzetara bideratutakoak, eta berritzaileak edo gain bizitzera bideratutakoak) aztertzen ditu hiru dimentsiotan banatuta:
|
|
|
Zentzu morala portaera zuzentzen duten balioen multzoa da. Haien bidez,
|
pertsonek
erabakitzen dute zer dagoen ondo eta zer dagoen gaizki. Baina jaioberriarentzat ezer ez da ona edo txarra ikuspuntu moraletik.
|
|
2011
|
|
|
Atzo, asteartea, 20:00etan egin zen batzarrean ehunka lagun bildu ziren. Suminduen gehiengoak kanpaldia bertan behera uztea adostu zuen, baina Solen jarraitu nahi duten
|
pertsonen
erabakia errespetatu egingo dutela adierazi du mugimenduko ordezkari batek, betiere, euren izenean egiten badute.
|
|
|
Esate baterako, terapeutak pazientearen esku utz dezake terapian zertaz hitz egin behar den erabakitzea. Terapeutak ez du mendeko
|
pertsonaren ordez
erabakirik hartu behar. Aitzitik, bere kabuz jokatzen eta bere lorpenei garrantzia ematen irakatsi behar dio pazienteari.
|
|
|
Espainiako biztanleen %9, 5ek gizarte ekintzan aritzen diren boluntario lanak egiten dituzte, hau da, ia 870.000
|
pertsonak
erabakitzen dute boluntario elkarte bateko proiektuetan elkartasunez parte hartzea. Egiten duten lanak ez du preziorik, talde ahulenen egoera sozialarekin konprometitua eta altruista delako.
|
|
|
Merkatuetan bere (des) konfiantza, ziurtasun, zalantza, beldur eta aurreiritziekin dabilen jendeak egiten du lan; horrelako milaka
|
pertsonen
erabaki soilen metaketa kontraesankorrari Merkatuen Ahotsa deitzen zaio orain, eta horren arabera hartzen dituzte erabakiak praktikan jadanik krak egin duten estatu txerritxo horietako politikariek. Eta hain zuzen ere unean uneko erantzun inprobisatu horietan erakusten dute ez dagoela eurekin fidatzerik.
|
|
2012
|
|
|
Eta oso modu baketsuan serorengana joan dira beren proiektua azaltzera, tratu bat egiteko asmoarekin. Baina, zoritxarrez, elizan ez dirudi gauzak
|
pertsonek
erabakitzen dituztenik; hierarkia beti hor da, diziplina eta obedientzia. Orain elizak 72 ordu eman dizkie (gutxiago izango dira hau argitaratzerako), eta ez badute eskola husten, polizia bidaliko dute, jendea modu bortitzean ateratzeko, ateak eta leihoak blindatzeko eta, auskalo, agian zuzenean dena lurrera botatzeko.
|
|
|
Horrela, euskararen egoeraren berri zuzenean emateaz gain, beste kulturak eta pertsonen errealitateak zuzenean ezagutzen dira. kera eman dezake. Berdintasuna bultzatzeko beraz, euskara pertsona orori eskaini behar zaie.
|
pertsonek
erabaki behar dute, hautu pertsonala izan behar da. euskara ukatzen duten jarrera paternalistek, desberdintasun soziala bultzatzen baitute. Izan ere, etorkizuneko hizkuntza izango bada, jendarte kohesioa eta berdintasun soziala bultzatzeko faktore garrantzitsua da euskaraz jakitea. kultura aniztasuna nola kudeatu?
|
|
|
Horri balioespen ebaluazioa deitzen diogu.
|
Pertsonak
erabakitzen duenean egoerak edo estimuluak erantzun bat eskatzen duela, emozioa aktibatzen da (aktibazio emozionala).
|
|
|
Autorregulazio sistemako kide ez den
|
pertsonak
erabaki dezake epaimahaiak ebatzitakoaren mende egotea. Dena den, epaimahaiaren aurrean aurkeztutako erreklamazio baten barruan egotea bera prozesuan parte hartzeko eta jokabidea defendatzera bultzatzeko lehenbiziko hertsatzea izan daiteke, zeren, sistema horretatik kanpo geratuz gero, irudi insolidarioa eta etika gutxikoa emateko arriskua baitu.
|
|
2013
|
|
|
esatea[?], oso gogorra ere. [?] Baina tira!, arraroa egiten zait ongi dagoen
|
pertsonak
erabaki hori hartzea, baina baliteke hala gertatzea».
|
|
|
Doktore ospetsua Marion Nestle argi utzi du bere blog ezaguna ‘ Janari politikak ‘ kontsiderazioa: «elikagai industriak gorroto du» (baina ez guztia, enpresa britainiar gehienek frogatu duten bezala), eta, aldi berean, aipamena egiten du «eskema horiek
|
pertsonei
erabaki osasungarriagoak hartzen laguntzeko duten erabilgarritasunari buruzko beste proba bat eskaintzen duen azterketa». Baliteke aurreko galderaren erantzunak txostena Herbehereetako GKE batek 2010ean argitaratua Corporate Europe Observatory Horren arabera, «nekazaritzako elikagaien lobbyaren» zenbait sektorek mila milioi euro inguru inbertituko zituzten, semaforoetan etiketa jartzea saihesteko.
|
|
2014
|
|
|
Nork hartzen ditu alzheimerra duen
|
pertsonari buruzko
erabakiak, hura dementzia fasean dagoenean?
|
|
|
Dibortzioa, hazten ari den fenomenoa Irudia: Amir Kuckovic Duela gutxi arte, 60 urtetik gorako
|
pertsonek
erabaki zuten beren ezkontza amaitzea. Erlijio, gizarte eta ekonomia arazoek oso zaila egiten zuten, berrogeita hamar urte igaro ondoren, 25, 30 eta, areago, 40 urte iraun zezaketen harremana etetea.
|
|
|
Bestalde, 2.360
|
pertsonek
erabaki dute plaza oinezkoa izatea nahi dutela, hau da, bozkatu duten herritarren %66k. Plaza oinezkotzearen aurkako botoak, berriz, 1.042 izan dira, eta 171 boto zuri zenbatu dituzte.
|
|
2015
|
|
|
4 Guztira 30 elkarrizketa izan behar ziren baina azkenean 27 egin dira, azkeneko momentuan 3
|
pertsonek
erabaki dutelako parte ez hartzea.
|
|
|
Azkenean proiektu honen gidaritzapean egon luketen
|
pertsonak
erabakitzeko ados jarri ginen eta hamazazpi pertsoneko zerrenda bat aurkeztu dugu.
|
|
2016
|
|
|
Hortik heldu da emakumeok gure eguneroko zereginetan aurre egin behar diogun kristalezko sabaia hormigoizko sabai bihurtzea, politikari buruz ari garenean.Nafarroan une historiko bat bizitzen ari gara, zeinean emakumeok esparru publikoaren eta politikoaren partaide baikara; alabaina, eremu publikoak, gizonezkoek pentsatuak, sakonki patriarkalak dira oraindik ere. Hori dela eta, gure borroka da, eta izan behar du, lehentasun politikoak eraldatzea,
|
pertsonak
erabaki guztien erdigunean jartzea.Egia da emakumeok eginiko politikak ez duela berariazko molderik. Kontua ez da biologikoa, eta ezer ez dago balio femenino jakin batzuen antzekorik, gizonezkoek politika egiteko berariazko molderik ez dagoen bezalaxe.
|
|
2017
|
|
|
Neuromarketina marketin tradizionalaren alorretan (produktu/ zerbitzuen diseinua, komunikazioa, branding, prezioa, posizionamendua, targeting, kanalak, salmentak)
|
pertsonen
erabaki hartzeak eta jokaera azaltzeko garunaren prozesuen ikerketa burutzen duen diziplina da. Gainera, neuropsikologia, neurozientzia eta zentzumenen antropologiaren ezaguerekin batera, neuromarketinak kontsumitzaileen inkontzientean gordetako benetako egiaren ulermena baimentzen du.
|
|
|
Erregistratzeko eta aplikazio hau erabiltzen hasteko, erabiltzaileak duen Facebook eko kontua bakarrik sartu behar da. Tinder ek bere kokapenetik hurbil dauden kontaktuak proposatzen ditu eta
|
pertsonak
erabakitzen du, alde batera edo bestera, erabiltzaileen argazkia eta anonimoki, beste pertsona onartzen edo baztertzen badu. Bi erabiltzailek gustutan bat egiten badute eta elkar onartzen badute, app horrek hitz egiten uzten die.
|
|
2019
|
|
|
Bertsolariak, era berean, objektu bati abestu behar izango dio (gogoratu Xabier Amurizak 1980an txapelari abestu zionekoa), edo bertsolaria bera izan daiteke objektu, beste objektu bati abesten. Zuka ala hika egin, antzeztu beharreko objektu pertsonaiek baino, atzean dauden
|
pertsonen arabera
erabakiko dela pentsa genezake.
|
|
|
«Langilearen nahiari egotz dakizkiokeen arrazoiengatik», langileak bere kontratua amaitzea eskatzen duenean gertatzen da, zerbitzuak ematen dituen enpresarekin duen lan harremana ebazteko. Garrantzitsua da
|
pertsonaren
erabaki askea izan behar duela azpimarratzea, ez enpresaburuak inposatua; izan ere, «batzuetan, enpresaburuek beren langileei presioa egiten diete borondatezko baja aurkez dezaten, kalte ordainik eman beharrik gabe enpresetatik libratzeko», azaldu du Juan Suárez abokatu laboralistak. Irudia:
|
|
2020
|
|
|
(...) y ahora participo con mis hijas en el L. (E1)". Beste kasu batzuetan, hezkuntzaren arloko
|
pertsonek
erabaki dute beren proiektuak garatzea. Aniztasuna zabala da, eta horren adibide dira Ikastolen Elkarteko Argantzon Ikastola eta Orendaingo baso eskola:
|
|
2022
|
|
|
ona, nahiko ona, erregularra, txarra, oso txarra eta oso txarra. “Gainera, osasun gomendioak, bakoitzaren arabera horietatik, kanpoan egiten diren jardueretarako, arrisku taldeek eta kutsadurarekiko eta, oro har, biztanleekiko sentikorrak diren
|
pertsonek
erabakiak hartzeko balio handia duten jardueretarako”, zehaztu du Imbernonek. Mugak airearen kalitateari buruzko Europako araudiaren bidez ezartzen dira.
|
|
|
Maiz jarraitzen dugu lagun, bizilagun edo senitartekoek egiten dutena edo esaten digutena. Pertsonek beste
|
pertsonen
erabakietan duten (dugun) eragina nabarmena izan daiteke. Halako ereduek erakusten dute portaera" normala" edo onargarria nolakoa den, edota gauzak egiteko beste era bat behar edo posible dela.
|
|
2023
|
|
|
Urtero, egun horietan, milioika
|
pertsonak
erabaki dute kostaldera joatea oporrak pasatzera. Hondartza turistentzako erakargarri bat da, eta eguzkia behar beharrezko ondasun bat da.
|
|
|
Besteak beste, adimen artifizialak gizarte talde jakin baten joerak erreproduzitu ditzake edo
|
pertsonen
erabakiak baldintzatu. Ujue Agudo:
|
|
|
Istripu baten ondoriozko heriotzaren kasuan, organo emaile izan nahi duzun galde  tzean, lehenetsita agertuko da baiezkoa adierazten duen laukitxoa.
|
Pertsonaren
erabakia da lauki horren aukeraketa lehenetsi nahi ez izatea eta ezezkoa aukeratzea. Pertsonak aske izaten jarraitzen du bere aukeraketari dagokionez, baina arkitektura sozialaren nortasunean egindako aldaketa txiki horren ondorioz, biderkatu egin zen organo emaileen kopurua Norvegian, opt in and opt out default consent (onarpen inplizitoa vs. esplizitua) fenomenoak.
|
|
|
Horrekin batera, autonomia pertsonala ahal bezain beste luzatu, bizimodu aktiboa izatearen garrantzia eta zaurgarritasun egoeran
|
pertsonak
erabakitzeko duen gaitasunaren inguruko kezkak plazaratzen ziren, jarraian ageri den bezala:
|