|
2000
|
|
|
Dena dela, Hazparneko ikastetxean egoitea erabaki zuen Txillardegik, Xarrittonen baimenarekin eta honen babespean. Prefetak
|
ezin zuen
eskandalurik eginElizaren etxe batean, oso indartsua baitzen oraino iparraldeko Euskal Herrian. BerazVincent apezpikuari dei egin zion, eta hark Hazparnera bidali zuen elizbarrutikoirakaskuntza katoliko guztiaren zuzendaria zen Pochelu kalonjea:
|
|
|
Jesús Muguruza-k (1988) gogoratzen duenez, 1982ko apirilean Gure Irratiak hiru animatzaileetako bi kanporatu behar izan zituen aipaturiko legearen belutzearen kariaz. Dirulaguntzarik gabe irratiak
|
ezin zuen
aurrera egin. Gainera lehiakide berriak agertu ziren 1982 urtean:
|
|
|
Asmoak asmo, Estatuaren ahulezia begien bistakoa da: alde batetik, legea bete zedin, beharrezkoak ziren eskolak falta ziren, baina Estatuak ez zuen honen ardura hartuko-aldiz, zama hau herrien bizkar gainean utzi zuen, lehenago esan dugun bezala-eta, beraz,
|
ezin zuen
legea betetzeko beharrezkoa zen oinarrizko baldintza ziurtatu. Bestalde, berak eraikiak ez ziren eskola publikoak ere-udal-eskolak, esate baterako-gobernatu nahi zituen, nahi izatetik ahal izatera ailegatzeko tarteko zubirik eraiki gabe.
|
|
|
Berak ere inoiz izandako droga. Txemak
|
ezin zuen
begirik kendu. Bikote hura pertsona bakarra zen, esan daiteke burmuin edo bihotz bakarra zela.
|
|
|
Lahincheko azken etapa hartan artxiboaren gakorik ez aurkitzeak eta, batez ere, hildako baten arrastoari segitzeak amildegitik behera serioski begiratzeko arrazoia ematen zion Txemari. Zergatik
|
ezin zuen
hildako neskalaguna normaltasunez maitatu. Oroitzapenetan finkaturik, alargun guztiek egiten duten bezala...
|
|
|
Pinguinoez ari garela, beraz. Txemak
|
ezin zuen
sinetsi. Zer dela-eta, orain, konparazio hura?
|
|
|
Rocío García de Mainuetaren aurpegia imajinatzen saiatu arren, soilik eskotea gogoratzen zitzaion, eta hori ere nekez. Baina
|
ezin zuen
etsi: ahalegina egin zuen gutxienez Rocíoren begiak irudikatzen.
|
|
|
Harik eta bertze egun batean aitak aulki eta kakontzi berriak erosi, eta osabaren gabinetean paratu zituen arte. Eta, handik harat, kanporat joaiteko ohitura nagusiarekin segitu bazuen ere, aulkian jartzen ere hasi zen osaba noizik behin, behar larriren batek-edo eraginik, egun batean beherakoa zuelako eta bertze batean eten
|
ezin zuen
pentsu ezin inportantago batean murgildurik zegoelako. Halarik ere, nola guztian berezia izan behar baitzuen, pentsu haien artean bazeukan bat, bere eskrementuen husteko ardura bere gain hartzerat bulkatzen zuena, sehiei deitu ere gabe, erraiten zuela:
|
|
|
Eta, hala eta halatan, burutik kendu
|
ezin zuen
tratu hura, alde batetik, eta errege-erreginen ezkontza hartan ikusi zuen luxua eta kirkileria, bertzetik, horditurik bezala etxeratu zitzaigun. Eta bazkalordua iritsi zen, eta batean honetaz eta bertzean hartaz aritu zitzaigun aita, isildu ere gabe, zozoak udaberrian baino kalakariago.
|
|
|
Eta, hara: orain
|
ezin zuen
jasan gaztaren kiratsa. Sentsazioa engainagarria zelakoan, puskatxo bat ahoratu zuen haserre, baina ez zion bertan segundo bakarra ere iraun:
|
|
|
Zapelek
|
ezin zuen
, nonbait, nire ausardirik sinetsi. Haren begi txiki haiek gorrotoa zeriotela nituen.
|
|
|
Baina prezioa garestiegia egin zitzaion: aurreko lagun guztiekin harremanak eten egin behar zituen,
|
ezin zuen
telefonoz deitu, ezin zen bertakoekin mintzatu... Au bout du compte, bizian hilik sentitzen zela errepikatu dit.
|
|
|
Krimenaren egileak, Johann Nelbock izeneko Schlicken ikasle ohiak, mehatxu ugari bidali zizkion aldez aurretik. Baina poliziak Schlicki babesa eskaini zionez, gaztea psikiatriko batean sartu arte behintzat, honek
|
ezin zuen
ezer egin. Azkenean eroetxean sartu zuten, laster ateratzeko baina.
|
|
|
erlazioen teoriara eta funtzioen teoriara24 Era honetan, ezagutzaren esparru zabal bat kontzeptualizatzeko aukera irabazi zuen, gauzen edo objektuen erlazioen esparrua, hain zuzen. Logika tradizionalak
|
ezin zuen
horrelakorik egin, asko jota proposizio predikatiboei ematen baitzien erantzuna: gai zen ‘Sokrates gizakia da’ proposizioa kontzeptualizatzeko; ez, aldiz, ‘Platonek Sokrates maite du’ bezalako erlazioak.
|
|
|
Gaixotu egin zen txapeoa hasi eta bere aginduei jaramonik ez geniela egiten ikusi zuenean. Nonbait
|
ezin zuen
ulertu nola ausartzen ginen bere manu sakratuei kasurik ez egiten, bere agintea aintzakotzat ez hartzen. Horretan oinarritua izango zuen nortasun guztia, eta hori erortzen ari zitzaiola ohartu zenean, gaixo jarri zen.
|
|
|
Hilabete batzuen buruan sukar handiz oheratu beharra izan nuen arte. Lanean aritu nintzen denboran jarraitu izan nion sendagilearengana joateari, hark aztertzen ninduen, baina ezer askorik
|
ezin zuen
egin, zer neukan jakinda. Ondo jatea eta atseden osoa hartzea ziren orduan tuberkulosiaren kontrako erremedioak.
|
|
|
Jendeak bera ikusi eta entzun egiten zuen beraz. Ez zen ingurua ikusi, entzun, usaindu eta sentitu baino
|
ezin zuen
espiritu bakartu eta hutsal bat. Hantxe zegoen, benetan, bizirik.
|
|
|
Eskelak urriak eta txikiak ziren. Ni bezalako pertsona bakarti batek
|
ezin zuen
besterik espero. Egunkari gehienetako albisteak ere laburrak ziren oso:
|
|
|
" Ene", esan zuen, ikaratuxe; aitatxi, kartsuki, muebleak lekuz aldatzen ari zen; arras makurturik, eten-beharrean lurretik igeltsu-pella gogor bat askatzen ari zela: " erotu zara?", galdetu zion errukiturik amatxik; Ivanek ere jiratu zuen burua; galdera hura aditu eta aitatxi lurrera bere betean jaustea, biak bat izandu ziren; bizkor salto eginagatik Xanek
|
ezin zuen
ebitatu zaharraren buruak lurraren kontra kanka egin zezan; amatxi ere heldu zen fite, gizonaren burua bere magalera ekarriz; aitatxi dardarka ari zen;" zer duzu, zer duzu?", galdetzen zion amatxik, haren masailetan zaflaxkoak emanez; eta negar egiten zuen: negar mantso bat, etsipenezkoa, dagoeneko aitatxi hilda balego bezala; damuturik, agian, une fatal hartan ero deitu ziolako.
|
|
|
Alde batera, barran zirenen builek galarazi egiten zioten. Bestera berriz, nahiz hiru lagunengandik hurbilxko egonik haien hitz gehienak aditu, doi-doia zertatik zertara ari ziren
|
ezin zuen
asmatu. Ari ziren-eta oso gauza konkretuez, bai denboran bai espazioan biziki gertukoak, hainbat izen aipatuz, hala toki-izenak (haietarik bat edo beste hala ere Xani ezaguna zitzaion) nola lagun-izenak, Xani gogora inoren bisaia edo arrasto zehatzik ekartzen ez ziotenak.
|
|
2001
|
|
|
Tarteka, itsasontzi batzu kausitu eta kapitainak agindurik, ezagutzen ez zituzten ontzietako gizon harrituak hil ondoren, aurkitzen zituzten urre zaku guziak hartu eta ihes egiten zuten. Ramuntxok ez zuen gogoko, baina
|
ezin zuen
atzera egin, kontratu madarikatu harengatik kortsarioen menpe baitzen. Kostaldetik hurbiltzen zihoazela, bere alabarentzat irabaziriko dirua zenbatu zuen.
|
|
|
Berak ni maite ninduen, ari da marru batean orain, ni, baina hori
|
ezin zuen
eraman Arantxak. Isilune txiki bat.
|
|
|
Hil aurretxoan ere bai, gaixotu zenean. Zerbait zeukan ahoan Juanek gaixotu zenean eta hil ondoren ere
|
ezin zuen
behar bezala hitz egin.
|
|
|
Alfonbra gorri baten gainean, kamerek Txinako presidentea enfokatu zuten; txinatarra bera ere. Bertan bildutakoen artean ia inork
|
ezin zuen
presidentea ikusi, saguzar handi bat bezain txikia baitzen, baina ikusteko aukera zutenak txinatarrak ziren. Hala ere, Liechtenstein-go erlojugile kroaziar bat ere bazebilen handik, ekitaldia ikusten; edo hori esan zuen behintzat presidenteak bere hitzaldian.
|
|
|
Lotuta zegoen eta
|
ezin zuen
indarrik egin. Baina ez zuen ezer esan.
|
|
|
Ohartu zen paper txatal berri bat zegoela. Ilunetan
|
ezin zuen
irakurri eta poltsikora sartu zuen, pentsatu gabe, hala ere atzamar mamietan letrak inurrien modukoak sentitu zituen. Plastikozko poltsa ohol zahar batzuen azpian sartu zuen eta zaborra pilatu zion gainean.
|
|
|
Norbaitek zerbaitekin ispilua eginez bere begira zuzentzen zuen ilargiaren argia. Argi apala izanagatik itsutu egiten zuen eta
|
ezin zuen
ikusi nor zebilen goialde hartan, Kamaindegiko laminzuloaren atean. " ¡ Algún cabrón anda suelto por ahí arriba!".
|
|
|
Nik negar eta negar, bixkiak ere kutsatu eta hirurak batera hasi ginen, zeinek gogorrago. Aitak
|
ezin zuen
jasan hura. Erotu zela iruditu zitzaigun.
|
|
|
Ohartu baino lehen, Eduardok eskutik kendu eta bere ezpainetara eraman zuen. Bera zen taldeko jefea, eta
|
ezin zuen
eraman ni bezalako mukizu bat hari deusetan gailentzea. Norbaitek ipurdian akuiluarekin egin balit bezala, salto batean lepotik hartu nuen Eduardo, ni halako bi zela pentsatzen hasteko astirik izan gabe.
|
|
|
Halaxe ikasiko zuela. Makilarik gogorrena goiz hartan erakutsia zion, ordea, burutik kendu
|
ezin zuen
eme beltxaran harekin ibiltzea galaraziz. Nola edo hala ailegatu zen, hondarreko, Barandallaren Trinketeraino.
|
|
2002
|
|
|
" Ia elkar ezagutzen ez genuela eta elkarrekin oso gutxi hitz eginda, sekulako eztei batean ezkondu ginen. Eta holako ezkontza batek
|
ezin zuen
luzaz iraun". Etorkizuna logika beretik ikusi du Goñik:
|
|
|
Behin nire lagun hauek" Brown eyed girl" kantua prestatu zuten. Baina gitarjoleak abestiaren zati konkretu bat
|
ezin zuen
abestu gitarra jotzen zuelarik, hortaz, niri deitu zidaten. Horrela igo nintzen lehen aldiz eszenatoki batera, berrehun edo hirurehun pertsonen aurrean.
|
|
|
Xalbat mendizale itsua, eta Joxe itsua. Xalbatek mendia besterik ez zuen ikusten, eta Joxek mendia ere
|
ezin zuen
ikusi. Biek berdin maite zuten hala ere mendiko bidea.
|
|
|
Horiek guztiak zirela bitarteko, Pertseok
|
ezin zuen
Zilarbiziren ibilera azkar hura luzaroan jasan, eta, denbora asko baino lehen, hauspoa berotu zitzaion eta arnasestuka hasi zen.
|
|
|
emititzeko baimena zuten, honako baldintza hauek betez gero: alde batetik, emisoreen potentziak 50 W baino txikiagoa izan behar zuen; beste aldetik, elkartekide batek
|
ezin zuen
kapital osoaren %25 baino gehiagoren jabe izan, eta, azkenik, ezin zuten publizitate-iragarkirik eskaini.
|
|
|
Supituki, betileen artetik lerratu zen malko lodi bat itxuri zitzaion masailean. Alabak ez zituen sekulan amaren begiak bustirik ikusi;
|
ezin zuen
gehiago jasan egoera hura. Gizon gaiztoa duela ordu laurden bat bezelaxe zegoen.
|
|
|
–Ka... kaixo, osaba –Imanolek
|
ezin zuen
gorputza geldi mantendu. Hanka baten zein bestearen gainean jarri zen txandaka; eskuak poltsikotik atera eta sartu; orain gora begiratu, orain behera– Zer... zer moduz?
|
|
|
Imanolek bere burua geldiarazi nahi izan zuen. Ulerkortasuna eskatu zuela bazekien, baina
|
ezin zuen
jasan.
|
|
|
–galdetu zion neskak. Imanolek
|
ezin zuen
ezetz esan. Bere burua saltzea izango litzateke.
|
|
|
Hilabete bat igaro zen eta
|
ezin zuen
zakurra burutik kendu.
|
|
|
Isiltasunak urduri jartzen zuen. Sakonean,
|
ezin zuen
eraman besteen egoera berearenetik apartatzea. Uste dut beldur ziola bakardadeari, hortik beti sinpatikoarena  egiten ibili beharra.
|
|
|
-Gertakari baten deskribapena baino zerbait gehiago egin zuen atzo zure argazkilari horrek: erreakzionatu
|
ezin zuen
neska baten izua baliatu, hain zuzen. Eta horri zitalkeria deitzen zaio, ez dut beste hitz gogorragoren bat erabili nahi.
|
|
|
Baina bost axola, ezagutzen nuen-eta nire bikotekidearen logika:
|
ezin zuen
aitortu esandakoaren atzean esan gabe utzi zuena. Zabor gehiegi.
|
|
|
" Zorionez!". Baina printzipio zintzo horren atzean, estetikarekin zerikusi gutxi duen alde ezkutu bat omen zegoen, Txikierdi ikusi ere
|
ezin zuen
jendeak asmo gaiztoz esaten zuenaren arabera: narrazio-liburu pare bat argitaratu zuen, antza, komuna hartan bizi izan zen garaian.
|
|
|
Familia berekoak zitezkeen, aita ama seme alaba. Maria Gorozikak
|
ezin zuen
ulertu kazetarien ageriko ezaxola. Gorpu bakoitza urdailean bihurritzen zitzaion nazka emateraino.
|
|
|
Gorpu bakoitza urdailean bihurritzen zitzaion nazka emateraino. Caponek, ostera,
|
ezin zuen
konprenitu nola heriotza zitekeen bizitzatik interesgarriena. Ez zuten sakabanaturiko hildakoek ikaratzen, Abisiniako egunetatik ondo ohituta baitzegoen hilak ikustera.
|
|
|
Galderrek ez zekien Fernandok zelan sentitu zuen bere Madril itsutik. Bazekien sentitu zuena, hark, Madrilek ez bezala, Gernika izan bazuelako, baina
|
ezin zuen
zehaztu norainoko mina sentitu zuen. Eta bazitekeen ikaragarri sentitu izana.
|
|
|
Galderrek
|
ezin zuen
harridura ezkutatu. Lehendik ere entzuna zuen Capon Gernikara bueltatu zela, baina lehen aldia zen aditzen zuena Berniard eta Urkiagarekin atxilotu zutela.
|
|
2003
|
|
|
Donostia, Miarritze bezala, Paris txiki bat zen:
|
ezin zuen
bete Paristik ihesi datorrena.
|
|
|
Dinosaurioak, nolabait, ziklo bat osatzen du, simetria bat ezartzen du, koju zegoen mahaiko hanka berdintzen du, Tesia (Proust)-Antitesia (Monterroso)-Sintesia joku dialektikoak aurrera egin dezan egiten du posible. Eta hori idazle batek baizik
|
ezin zuen
egin. Prousten mailako idazlea, Prousten ifrentzua.
|
|
|
Buenos Airesko pentsio bateko azken solairuko gelan sartuta zegoen Oteiza. Pentsioa ordaintzeko sosik ez omen zuen eta, harreratik pasa ezin zitekeenez, gelatik
|
ezin zuen
irten. Itziar joaten zitzaion janaria ematera eta azkenean dirua ere lortu zuen Jorgek zorra ordain zezan.
|
|
|
Biak blai eginda gelditu ziren, arnasberritzen, besarkatuta. Arantxak
|
ezin zuen
sinistu horrela irauteko gai zen gizonik izango zenik.
|
|
|
Soinean zeraman guztia erantzi eta uretarantz abiatu zen. Ur ertzera iritsi orduko, lehen ikusi
|
ezin zuen
beste bikote bat ageri zen, eskuineko haitzen atzean. Neskatilek alaiki begiratu zioten, eta euretariko batek harenganantz jaurti zuen pilota.
|
|
|
«Erakunde edo instituzio forma bat eman behar zaiola Udako euskal unibertsitate honi». Zeruko Argia-n UEUren berri eman zuen Iñaki Zubizarretak azken hausnarketa bat gehitu zuen, UEUn egindako lanak
|
ezin zuen
estali beste bat «agian beharrezkoagoa dena, Euskal herrian badira zenbait unibertsitate, eta unibertsitate hauetan egin behar ditugu ahalehin guztiak gureganatzeko, euskal kulturarentzat irabazteko. Baina bi lan hauek ez daude elkarren aurka, elkarren osagarri dira baizik»65 Iritzi zabalagoa zuen Paulo Agirrebaltzategik:
|
|
|
Baina, UEUren historia eta jatorria baztertuta, praktikan desegitea eskatzen zitzaion, laguntzaren truke. Euskal Herri osoa hartuko zukeen unibertsitatearen alde ari zen lanean UEU eta
|
ezin zuen
helburu hori saldu, diruaren truke. EHUrekin mintzatzeko eta elkarlanean jarraitzeko prest zegoen UEU, baina ez zuen desegiteko inongo asmorik, «Pobre segituko gaituk, ez, ordea antzu».
|
|
|
Bestalde, ekologistek gogorarazi dute oraindik ere eztabaida bat dagoela CNEren aholku-batzordeetan beren ordezkariek eskatuta, 2000 urtean ezarri zitzaion debekuaren aurka zentral termikoak eraikitzeko Iberdrolari emandako ustezko mesede-tratuari buruz. 2000ko ekaineko neurri liberalizatzaileen arabera, Iberdrolak merkatu elektrikoan zuen partaidetza mugatu behar zuen lehia errazteko, eta, beraz,
|
ezin zuen
merkatu horretan hiru urte igaro arte egon. “Hala ere, jazotako gertaeren politikaren bidez, Iberdrolak 4.800 MW ditu zentral termiko berriak eraikitzen”, esan dute kontserbazionistek.
|
|
|
Bere ahizpa horrela ikusirik, baratzean, bere gurpildun kadiran jarririk, negarrari eman zion. Himra-k
|
ezin zuen
gehiago hitz · bat erran.
|
|
|
Neska zentzudun eta gogorra zen Mariñe, baina samurra eta sentibera aldi berean. Asko lagundu zion,
|
ezin zuen
uka, eta bere begiak! Gaztaina koloreko begi zoragarri horiek... dir-dirka egon ohi ziren beti, bazirudien niniekin egiten zuela irribarre ezpainekin beharrean.
|
|
|
Gaztaina koloreko begi zoragarri horiek... dir-dirka egon ohi ziren beti, bazirudien niniekin egiten zuela irribarre ezpainekin beharrean. Bai, atsegin zuen Mariñe, baina nahita ere
|
ezin zuen
esan maite zuela, oraindik ez bederen. Ez zuen itsasoak betetzen zuen moduan betetzen, eta ez, ez zen bera lehorrean gelditzera bultzatzen zuen arrazoia.
|
|
|
Esan daiteke, erratzeko beldurrik gabe, goitik behera alfertzen dela pertsona hil eta gero. Horregatik
|
ezin zuen
Matiasek morte hitza hain arin idatzi, ezin izango zuelako gero idazten jarraitu, jolasa bertan behera utzi behar izango zuelako.
|
|
|
Eta ondorioa argia zen:
|
ezin zuen
Ana dutxatzen ari zenean atea braustakoan ireki. Baina ez zuen ondorio horretara heldu nahi, zer gerta ere.
|
|
|
Eta lujoa da hori. Eta Matiasek
|
ezin zuen
desaprobetxatu.
|
|
|
Enborra eta eskafandra zituen Matiasek gogoan eta ez zekien Matilderi galdetu ala ez. Baina konturatu zen kafesnea bero zegoela, eta Matiasek
|
ezin zuen
gauza berorik hartu, beroak eztarria lehertzen ziolako –hotzak bezala– eta hiru-lau egun eman behar zituelako gero anginak jota, eta pentsatu zuen taktika ona izango zela Matilderi enborrari buruz eta eskafandrari buruz galdetzea, denbora apur bat emateko eta kafesnea epeltzeko. Baina ez zekien galdera nola egin:
|
|
|
Zaborra zainetatik gora, behera, ezker-eskuin. Ez,
|
ezin zuen
ihes egin. Bizitza osoa zeraman ihesi.
|
|
|
Bota edo transformatu. Baina horrela
|
ezin zuen
bizi.
|
|
|
Gutxitan gertatzen da hori eskolan, eta Anttonek ere
|
ezin zuen
eskola gustagarri bihurtzeko aukera galdu. Halaxe hasi omen zen, bada, eskutitz gehiago idazten, orain esku artean zuen mordoxka osatu arte.
|
|
|
Aurreran  tzean, ustezko aitak ez zuen ezkontzaz kanpoko umeekiko inongo erantzukizunik. Ama ezkongabea legezko babesik gabe geratzen zen horrela, eta
|
ezin zuen
auzitegietara jo umearen aita ardura zedin eskatzera. Kasu gehienetan, haurra aurrera ateratzeko baliabiderik ez zuenez, abandonatu egin behar zuen:
|
|
|
Penitentziaren sakramentuak, berriz, fededun bakoitzaren pentsamendu eta ekintzak ondo kontrolatua izatea dakar. Eta
|
ezin zuen
inork kontrol horretatik ihes egin, besteak beste nahitaezkoa baitzen urtero Pazkoan aitortu eta jaunartu izanaren agiria?" txartela"?, eta horretarako ezinbestekoa zen aurretik dotrina-azterketa apaizarekin gainditua izatea. Herri-misioen boterea, berriz, ezin da gutxietsi:
|
|
|
Baskoiberismoaren tesia, esaterako, zeharo arbuiatu zuen, bere egitasmo politikoarekin guztiz ezkon ezina baitzen: euskal arrazak
|
ezin zuen
inolako haurridetasunik izan ibero, zelta edo penintsulan bizi izan ziren antzinako beste inolako herrirekin; Xahok asmatutako Aitorren historiak, edo Navarro Villosladak idatzitakoak, aldiz, euskaldunen benetako jitea islatzen dute, Sabinoren ustez.
|
|
|
Euskal Herrian, gero, meditazio globalago batean, he rrien bizitzaz oro har historian eta naturan meditatuko digu, esan bezala. Hugok, beti literato gisa bai —hori
|
ezin zuen
erantzi eta Parisen utzi—, baina interes turistiko soilez bidaiatzen zuen, distraitzeko, lana ahaztu nahita. Arg italpenean pentsatuz behin —aurren berritan— zerbait idatzi badu, aldizkari baterako, editorearekin egindako hitzarmenagatik izan da(" Fragment d’un Voyage aux Alpes"), eta asmoa azkenean gaizki atera zaio gainera.
|
|
|
Poblet-en, Katalunian omen dago hilobiratua Carlos, eta haren gorpua omen zenari ere hartu zizkioten DNA aztarnak —detailetxo txiki bat kontuan hartu gabe: Carlosen hilobian gutxienez hiru pertsona ezberdinen hezurrak agertu baitziren, eta inork
|
ezin zuen
ziurtatu hiru haietako bat Carlos bera ote zen, Blancaren semea. Kontuak kontu, azterketak ez zuen emaitzarik izan, nahiz etazalapa rta handia sortu, eta ez genuen jakin Blancarengorpua ote zen Gaztelan agertutakoa, eta Pobleten geneukan printzearen inguruko mitoa ere zertxobait desegin zen.
|
|
|
Eta Pausanias pausatuta (jakintsuek horrelaxe antzekoak esatera erakusten didatenez), Aristofanesek hitz egin behar omen zuen, baina betekada ala beste zerbaitegatik zotinak jo zuen halabeharrez eta
|
ezin zuen
hitz egin; baina bere aldamenean etzanda zed goen Eriximako medikuari esan zion:
|
|
|
Ez, hori ezin zion esan. Iloba iheslariarena
|
ezin zuen
aipatu. Esker txarrarenik ere ez.
|
|
2004
|
|
|
Ur kopuru jakin bat edan behar da eta hori edaten ez baduzu makalago zaude. Kultur mugimenduaren txandan mutiko batek utzi egin behar izan zuen greba, ia azkeneko egunean,
|
ezin zuen
urik edan eta. Beste neskato batek ere ur gutxi edaten zuen eta zorabio batzuk izan zituen, baina ura edaten hasi eta osatu zen.
|
|
|
Nushua emazteen arteko hizkuntza izan da, bai hitz egin, bai idatzi andrazkoek besterik ez omen zekiten, eta geratu diren arrastoak oso eskasak omen dira, idatzitakoa emaztea hiltzen zenean berekin lurperatu edo eta erre egin ohi delako. Ez dut irakurri »ez dakit» idazki berezi horiek deuseztatze hori, nushua jakin edo ulertu
|
ezin zuen
gizonen mendeku modua izan ote den, edo beste irakurketarik beharko lukeen. Askotan ez baita erraz asmatzen halakoetan, hasierako kantu horren beste zati batez gertatu zaidan moduan:
|
|
|
Batzuk eta besteek eragin zuten prozesu zibilaren behin betiko itxuraketa gaztelania hutsez egitea. Edonondik begiratuta ere, horrek
|
ezin zuen
eragotzi, ahoz eta interpretearen bidez, gaztelaniaz besteko hizkuntza espainiarrak erabiltzea.
|
|
|
Nor ote zen nire argazki bat zeukana? Zoritxarrez nire burmuinak
|
ezin zuen
ez argazkirik ez beste ezer gogoratu. Baina hobe zalantzatik irtetea.
|
|
|
400 Joseba Intxausti: ? 1990etako hamarkadan Euskaldunon Egunkaria izan da euskarazko kulturan mirari sozialik handiena, eta atxilotu horiei zor diegu berezikiago anitzek aldez aurretik sinetsi
|
ezin zuen
hori. Euskararen normalizaziorako aurrerapauso galanta.
|
|
|
Aristotelesek erakutsi zuenez, ctika jakite praktikoa bazen ere, politikaren eta ctikarenartean bazegoen lotura. Platonek ere
|
ezin zuen
politika bera ulertu etika alde batera utzita.Dcna den, haien planteamenduetan baziren desberdintasun nabariak. Aristotelesen abuniz, etikak politikaren mende egon behar zuen.
|
|
|
Era berean, gogorarazi zuen erakundeak duela hilabete batzuk salatu zuela liberalizazio elektrikoa eta gasarena “porrota” zela, benetako lehiakiderik ez zegoelako. “Baina OCUk
|
ezin zuen
imajinatu erabiltzaileentzako eskaintza interesgarri gutxi izatearen ordez enpresek iruzurrezko jokaerak izan zitezkeenik, bezero berriak lortzeko”, dio komunikatuak.
|
|
|
Martini eta Liberi ez zitzaien buruan kabitzen zer egiten zuen beltz batek han, eta beltzak
|
ezin zuen
ulertu zer egiten zuen ostruka batek han, Afrikatik hain urrun, eta belauniko segitu zuen Cariberen kaiolaren aurrean.
|
|
|
Hala ere, Powers tenienteak idazkaritzako armairu batean ezkutaturiko kutxa gotorra zabaltzen zuen bitartean, eta dolar-pilek bere maleta galkatzen zuten bitartean, hormaz bestaldean utzitako Arma miresgarriaz besterik
|
ezin zuen
pentsatu Del Vallek.
|
|
|
Oso urduri zirudien. Baina jadanik ezerk
|
ezin zuen
Del Valleren erretolika gelditu– Miguel Salamanca naiz, Espainiako Manuel de Falla aldizkariko kazetaria. Uste dut gure zuzendaria dagoeneko jarria dela harremanetan zurekin...
|
|
|
Ramírez kapitaina ez zegoen oso gustura bere buruarekin. Kalkula zitekeen guztia zeukan kalkulatuta, eta
|
ezin zuen
egin zuena baino gehiago egin. Gainera, aldagai konplexu gehiegi zegoen beti horrelako ekuazio batean.
|
|
|
Zertan ari zen: bere bidea jarraitzen, bere nahimenak erabakitako aukerei men egiten... edo menperatu
|
ezin zuen
kate ezezagun batek herrestan zeraman lekuetatik ibiltzen?
|
|
|
Josebak, inguruari jaramonik egin gabe, totelka baizik
|
ezin zuen
hitz egin.
|
|
|
Oraingoan
|
ezin zuen
porrot egin.
|
|
|
–Herio bihurtu naiz; mundu-suntsitzaile –errezitatu zuen Oppenheimerrek, burutik kendu
|
ezin zuen
pasartea gogoratuz. Bi urte, jada, abuztuaren 6 hartatik– Herio bihurtu naiz...
|
|
|
Bulegokume prototipikoa, kapitainak
|
ezin zuen
Scott jasan. Sentimendua elkarrekikoa bihurtu zen berehala.
|
|
|
Harreragileak goitik behera miatu zuen etorri berria. Gizon luzanga eta higatu hark zientzialaria edo eroa baino
|
ezin zuen
izan. Hala ere, agindu oso zehatzak zeuzkan, ezin zen arriskatu.
|
|
|
Ahots leuna, doinu apur bat lakarra: Einsteinek ia hamabost urte bazeramatzan ere Ameriketako Estatu Batuetan,
|
ezin zuen
germaniar kutsu nabariegia findu. Bostekoa eman zioten elkarri.
|
|
|
Maisu Zaharrak burua okertu zuen, apur batez. Oppenheimerrek
|
ezin zuen
ulertu: nola izan zitzakeen Einsteinek oraindik, ia 70 urterekin, haur baten jokabidea eta planta?
|
|
|
Josebak
|
ezin zuen
besterik egin. Paperak hartu, eskerrak eman eta kanpo aldera abiatu zen, Otxotorena guztiz zintzoa izaten ari ez zen irudipen urragarriarekin.
|
|
|
Irribarre egin zion. Bultzaka jardun eta ireki bai, baina orain
|
ezin zuen
ondo itxi. Otxotorenak horrela uzteko imintzioa egin zion, kristalen beste aldetik.
|
|
|
Galderak eta galderak egiten egoten zen, azalpen garbienak lortzen zituen arte. Bestela
|
ezin zuen
ulertu. Kontua zen, kongresuaren bigarren egunean bertan, ametsen lurraldetik bueltatxoren bat egin ondoren, beste guztiek usaindu ere egin ez zituzten hainbat arazo edo jarraibide berrirekin agertzen zela Bohr.
|
|
|
Buru barrua garrasika zeukan. Oraindik atzeman
|
ezin zuen
zerbait zen. Bere bila zetorren, ohartu zen emakumea.
|
|
|
Zalantza handiak zeuden horri buruz eta horrek aurrera begiratzeko aukera ematen dio Kanti. Newtonek berak
|
ezin zuen
argitu (hypotheses non fingo), nahiz eta batzuetan Jainkoa bera aipatzen duen argibide gisara. Kantek nahiago du erantzuna zientzian bertan aurkitzea, Boscovitsch-en fisika dinamista jarraituz.
|
|
|
Baina esanak esan, eta haserreak haserre, ukuiluko behi gehienak ez zeuden beren kontura bizitzeko prest, eta egoera hark
|
ezin zuen
iraun. Ni seguru nengoen horretaz.
|
|
|
Ukuiluko saiateraz kanpora, iluna besterik ez zen ikusten; izarren bat, denez ere. Eta La Vache qui Ritek ere
|
ezin zuen
ezer handirik ikusi, nahiz bera ukuilu ateko zirrikitu batetik saiatu. Belarriz jakindakoarekin konformatu beharra zegoen.
|
|
|
Copine ginenez gero, pasa egiten nizkion denak. Jakina, horrek
|
ezin zuen
iraun. Azken batean, ez zen zuzena, ez zen justiziakoa, desberdintasun handia zegoen kontu hartan, zeren berak pagatzen ez zuen prezioa pagatu beharra baineukan laguntasunagatik.
|