|
2000
|
|
|
...go, Pedro Huizik santa Klararen koadroari eman zizkion hondar pintzeladak— berrogeita hamar urte bete behar zituen aitak, eta nik ez dakit numero hura seinalatua zelako, zeren mende erdiaren marka baitzeraman, edo aita zinez gizon sentitzen zelako —zeren, Axularrek zioen bezala, gizonak, nehoiz ere izaitekotan behar baitzuen berrogeita hamarretan diru eta hazienda, eta ikusmolde hartarik
|
ezin
gizonago izan baitzitekeen—, kontua da ezen festa handi bat prestatu eta organizatu zuela egun hartarakotz, eta anaia ere bertan izan genuela, Villagrandeko dukearen seme harekin etorria, zeina baitzen, Mattin bezala, bere etxeko primu eta heredero.
|
|
2003
|
|
|
Ikertzaileen artean, berdintasuna ez da transmititzen, ikasi egiten da. Eta azpimarratzen dute inork
|
ezin diola
gizonari kendu rol bat: akatsak ez errepikatzeko, semeen hezkuntzan duen zeregina.
|
|
2004
|
|
|
Nushua emazteen arteko hizkuntza izan da, bai hitz egin, bai idatzi andrazkoek besterik ez omen zekiten, eta geratu diren arrastoak oso eskasak omen dira, idatzitakoa emaztea hiltzen zenean berekin lurperatu edo eta erre egin ohi delako. Ez dut irakurri »ez dakit» idazki berezi horiek deuseztatze hori, nushua jakin edo ulertu
|
ezin zuen
gizonen mendeku modua izan ote den, edo beste irakurketarik beharko lukeen. Askotan ez baita erraz asmatzen halakoetan, hasierako kantu horren beste zati batez gertatu zaidan moduan:
|
|
|
Nortzuk ziren emakume haiek?
|
Ezin duzu
gizona horrela sartu kartzelan, honen arrazoiak entzun ere egin gabe, espediente bat ireki gabe. Baina gobernadoreak espetxean sartu zuen, eta Donostiako Udalari exijitu gizona lanetik kaleratzeko.
|
|
|
Horrek amorratzen naik ni! Zergatik
|
ezin du
gizonak negarrik egin? –eta are gehiago estutu ninduen bere besoaz, kementsu bezain eztiro.
|
|
2009
|
|
|
Txiboko Landan pasatutako istorio bakarra batu dugu. Bertan azaltzen da txerriak kanpora atera eta Txiboko Landara ihes egin ziotela, eta handik etxera bueltatu
|
ezin zituen
gizonaren pasadizoa. Txerriak Txibotik atera guran zebilela, bataren bat etorri zitzaion txerriak etxean zeudela esanez.
|
|
|
Gainera, Eguberri eguneko bazkarian iragarri bezala, hirugarrenaren peskizan zeuden. Lorearen senarrak triste aurpegia zuen, eta Goiok
|
ezin zuen
gizon hura imajinatu ume bat egiteko behar den gutxieneko gar horrekin. Baina frogak hor zeuden, begien aurrean, negarrez, mukiak sofan utziz, argazki albumak apurtzen eta izeba Garaziren lerdea jarioarazten.
|
|
|
Gizona etengabe oihuka ari zitzaidan bitartean, hankako behatz luzean jasan ezinezko azkura sentitzen hasi nintzen ni. Halakoa zen azkura,
|
ezin bainien
gizonaren hitzei jaramonik egin. Behera begiratu nuen.
|
|
2010
|
|
|
Bordaberry Arocenaren sinesmena defendatzera atera da sutsuki haren seme Santiago: Jainkoak aukeratu zuen gizona
|
ezin dute
gizonek kondenatu. Nire aita errugabea da.
|
|
2011
|
|
|
Guk ezin dugu beraien partez ikasi, eta ez dagokigu inoren psikologo lana egitea ere. Emakumeok
|
ezin dugu
gizonen irakasle lanik egin, norberak egin behar du bere bidea. Baina hau berdin gertatzen da borroka guztietan, Sahararen aldekoan, adibidez.
|
|
|
Baina Meg inola ere
|
ezin zen
gizonengana joan eta ezer zuzentzen hasi. Gosalaurretik ilea garbitu eta kafea hartzen ari zen, buruan durbante berdea zuela, eta masail bakoitzean ile-kizkur ilun busti bana erantsita.
|
|
|
«Merezi, bai!», pentsatu zuen Stanleyk.
|
Ezin zuen
gizon hura gehiagoan burutu. Ura astintzeari utzi zion.
|
|
|
Jendaila horri ere mugak non dauden erakutsi behar zaio. Azpijokoan ibili dela eta,
|
ezin da
gizona garbitu. Hori ez da gizalegea!
|
|
2013
|
|
|
Gizonaren begiak sarkorrak ziren oso, labanak bezala; urdin argiak zabaltzen zituenean, beltz-beltzak zertxobait ixten zituenean. Katiak
|
ezin zuen
gizon harengandik bista apartatu, eta honek ez zaion neskari begirik kentzen.
|
|
|
Kanpotik argi guti sartzen zen.
|
Ezin
gizonaren bisaia ongi ikusi. Seguru nengoen zurbiltzen ari zela.
|
|
|
|
Ezin duzu
gizon horren babesa espero, ezinezkoa zaiolako!
|
|
|
Ene jainko, Nick,
|
ezin zara
gizon bat izan?
|
|
2014
|
|
|
Emakumeak gizonekiko erlazioan determinatu etadesberdintzen dira, ez hala gizonak. Emakumeak
|
ezin dira
gizonik gabe pentsatu; gizonek, aldiz, beren buruak emakumerik gabe pentsatzen dituzte. Emakumeakinesentzialak dira, esentzialaren aurrean.
|
|
|
Baina ez nuen nire asmoa azkeneraino eramateko barrenik izan. Bere burua defendatu
|
ezin duen
gizona pixkanaka hiltzea higuingarria zait.
|
|
|
Kenyako Pokot herriarentzat, adibiderako, gizabanako hermafroditek
|
ezin zuten
gizonaren edo emakumearen generoa hartu, ez baitziren ez bata ez bestea beren kulturaren arabera. Jaio eta berehala hiltzen ez zituztenak, genero-estatusik gabeko inframunduan bizitzera zeuden derrigorturik.
|
|
|
|
Ezin zituen
gizon hilkor batek egin.
|
|
|
Herkules
|
ezin du
gizon hilkor batek zauritu.
|
|
2015
|
|
|
Bero kiskalgarrira; soineko beltzez jantzitako emakume batek jauzi egin du etxe nagusi bateko ezkaratz freskotik eta, urduri, kalean gora doa, herriko plaza nagusiraino. Etxe batean sartu da eta, ordu laurden bat barru-edo, biolin bat besapean duen eta bazkalondoko loaren orratzak gainetik kendu
|
ezin dituen
gizon zarpail eta mehar bat atzetik duela, lehen irten den etxera itzuli da berriro.
|
|
|
Bost semeen aitak AEBetatik bidaltzen zien diruarekin justu-justu iristen zitzaion familiari oinarrizkorako, eta berak han-hemenka egindako lanetan irabazitakoarekin osatzen zuen hilabetea Managuan. Claudiak ordea, ez zuen hilero izaten lana,, baina
|
ezin nion
gizonari zentimo bat gehiago ere eskatu, ordainetan ez nituen irainak besterik jasoko?.
|
|
|
Horrorea, ai, horrorea... esaten zuen Kutz pertsonaiak, eldarnio betean. Zera, inpresioa dut, bakarrik bizi direnek baino
|
ezin dutela
gizon hautsi horren izua konprenitu. Izarapean atezu konstantean kiribilduta egote hori, dardarei ezin eutsita, zeozer gertatuko zain bazeunde bezala:
|
|
|
Arnasarik hartu
|
ezin duen
gizona.
|
|
2016
|
|
|
Hortxe beltzez jantzita dagoen gizon txiki horrek dio emakumeek
|
ezin dutela
gizonek adina eskubide eduki, zergatik eta Kristo ez zelako emakumea. Ea, nondik etorri zen, bada, Kristo?
|
|
|
Begiak uretik altxatu gabe, gutun haren lerroak berreskuratzeari ekin zion: Bere seme-alabei ogia eman
|
ezin dien
gizona errebelatu eta patroiaren aurka altxatzen denean, zer esango dugu. Ekintza iraultzailea dela?
|
|
|
...tzea debekatuta zutelako eta haurrak igerian zeuden bitartean moilan uzten zituzten arropak aguazilek uretara berariaz botatzen zituztelako, arropa bustiarekin zebilen hari isuna jartzeko; eta beharbada dena debekatuta zegoelako urte haietan, den-dena, beharbada horrexegatik hartu zuen erabakia Frantzisko Urrestik, herri osoa aho bete hortz utziko zuen erabakia, nork eta berak, mediokritatea jasan
|
ezin zuen
gizon hark, etxeko leihotik begiratu eta galipota kalean gaizki jartzen zuten langileei agirika egiten zien agure hark, oilategia plano ingeles batzuk behatu eta bere eskuez eraikitzeko nor izan zen makinari hark, erbestetik itzuli zenean zerua goian lurra behean laga zuten bihotz nekatu hark, 1953ko San Juan bezperan, umeek suak egiteko trasteak biltzen ziharduten arratsalde luze hartan, jendea ...
|
|
|
|
Ezin zara
gizonak bezalakoa izan.
|
|
2017
|
|
|
-Garbi dago
|
ezin ditugula
gizon armatuak bidali almadiarekin batera, ez bertan ezta zaldiz ere, bestela liskarrak berpiztuko genituzke, beraz, abentura honetan almadiariak bakarrik egongo zarete, berriro ere Aragoi ibaia Nafarroako lurretan, Esa herriaren ondoan, sartzen zareten arte. Handik Santakararaino nafar soldaduak izango dituzue lagun, inongo gorabeherarik izan ez dezazuen.
|
|
|
Herri honetan ez da bizkor kontuan zuri aurrea hartuko dizunik. Sartuko zenioke zuk ziria baita bere bizkorrean bere buruari segitu
|
ezin dion
gizonari ere», dio, gurditxora igo eta uhalak askatuz.
|
|
|
Une zehatz hartan, halere, emakume sentitu nintzen, erabat emakume, sekula santan berriro ezagutu ez dudan indar batez.
|
Ezin nuen
gizon bat zauritu neure bizia babesteko. Uste dut modu berean jokatuko nukeela mutil bakar bati aurre egin behar izan banio.
|
|
|
Mundu kapitalista gainbehera doan honetan,
|
ezin dituenean
gizonen beharrak ase, ez baitago ez lanik, ez duintasunik lanean, hertsadura ekonomiko krudelak eta zentzugabeak, administrazioaren laidoak eta umilazio burokratikoak onarrarazten dizkiguten honetan, zeozer erosten dugun aldiro iruzur egiten digutela garbi dakigun honetan, emakumeak omen oraindik ere erantzuleak: gure askapena da gizonak dohakabe sentiarazten dituena.
|
|
2018
|
|
|
Hala diote bertsio gehienek; guti batzuek zehazten dute laminak etxaldeko aberastasuna bermatzen zuela eta, etxea zapuztuz geroz, jende horiek pobretu zirela. Kontua da laminek, dibinitate ongileak direnean ere,
|
ezin dutela
gizonaren erasoa galarazi, eta emazteek eskaintzen dizkien erritu propiziatorioei erantzunez emankortasuna ekartzen badute, berdin, indarrean den ideologia inposatzen zaio mitoari.
|
|
|
emakume gisa sartu dira. Eta nola izango da bestela, aintzat harturik emakumeak ez direla gizonak eta
|
ezin direla
gizonak izan. Kontratu sexuala gizarte zibilaren eta enplegu-kontratuaren parte oso-oso bat da.
|
|
|
Ertzetako pintura altxatzen. Geldi egon
|
ezin zen
gizona bihurtu zen Joseba, Karren aita. Baina etxean bertan egiten zuen bere ibilbidea, kalea existituko ez balitz bezala.
|
|
|
|
Ezin duzu
gizona bakean utzi?
|
|
2019
|
|
|
Biziki maitemindua zen Camila,
|
ezin zuen
gizon hura gabe bizi. Eta ihesa prestatzen hasi ziren.
|
|
2020
|
|
|
|
Ezin dituzu
gizonak utzi.
|
|
2021
|
|
|
Bakarrik, ez duelako bikotekiderik! " Nahi duzulako" horrek, gainera, iradokitzen du
|
ezin duela
gizonik (beti hetero, jakina) lortu, edo ezin eutsi! Uf!
|
|
|
–David, egundoko droga-antsia zeukak. Dagoen bezala,
|
ezin diat
gizona hirekin utzi, ulertzen duk, ezta?
|
|
|
|
Ezin dio
gizon bati ezetzik esan.
|
|
2022
|
|
|
AI Amnesty Internationalen Heriotza pauso geldian txostenaren arabera, azken hamabi hilabeteotan ia erabat desagerrarazi dute emakumeen hara-hona ibiltzeko askatasuna, eta itxi egin dituzte neskentzako bigarren hezkuntzako ikastetxeak. Horrez gain, emakumeek
|
ezin dute
gizonekin batera lan egin, eta haur parkeak ere sexuen arabera bereizi dituzte. Lan arloan ere ate asko itxi dira emakumeentzat.
|
|
|
Jakina denez, bi historiok
|
ezin dituzte
gizon guztien aldatzeko saiakerak ordezkatu. Hainbat ibilbide aurkituko ditugu 5 kapituluan.
|
|
|
Irteera-politika genero-ordenaren egitura osoari lotuta dagoenez, ez du tokian tokiko oinarririk.
|
Ezin da
gizon-talde baten interes jakinak lortzeko bidetzat hartu, gizonak orokorrean emakumeen zapalkuntzaren onuradun direnez gero. Beraz, irteera-politika zaila da artikulatzen, eta nekez bilakatzen da inoiz masa-politika.
|
|
|
Politika erradikalen forma ezagunek beharra dute partekatutako interes baten inguruan elkartasuna mobilizatzeko. Langile-klaseko politiketan, askapen mugimendu nazionaletan, feminismoan eta gayen askapenean ohikoa da hori; baina
|
ezin da
gizonen arteko politika antisexisten eredu nagusia izan, haiek partekatzen duten interesaren kontra zuzentzen baita genero-harremanei dagokien justizia sozialeko proiektua. Orokorrean, gizonen arteko batasuna desegin behar dute politika antisexistek, eta ez dute elkartasun-iturri izan behar.
|
|
|
Legea zen. Emakumeek
|
ezin genuen
gizonen kopuru bera irabazi". Eta bazeuden diskriminaziorako bertze bide batzuk ere, Martak azaltzen didanaren arabera, ezkutuagoak.
|
|
|
...izon bat aterako zait bidera eta bere zaldiaren gainean hartu eta eraman egingo nau, besoetan hartuko nau eta hankak airean ditudala, lauhazkan abiatuko gara biok batek daki zein batasun eternalerantz, eta, dudarik gabe, bera bezalako gizon bat izango da, osasuntsu eta orekatua, eta zer dela-eta beharko luke horrela izan psikoanalista jauna, ongi dakizu ez nukeela gizon hori nahiko zeren nik eduki
|
ezin dudan
gizon horixe baizik ez baitut nahi, zu adibidez, inoiz edukiko ez zaitudalako nahi zaitut, besterik gabe, zinez logikoa da, desioak ez du ezagutzen bere-berea den errealitatea baizik, ikusten duzu hiltzea merezi dut bidea atzera ibiltzen ez dakien arratoi-burugogorkeria honengatik, behar baino aurrerago joateagatik leher gaizto egingo duen piztia itsuaren temagatik, ikusiko duzu, onartu nahi ez ...
|
|
|
...atsita dago, ohearen somierrari eta argazki horituei, nire sexua ez da berotzen, laztanduko duen salbatzailearen zain dago begiak ireki ahal izateko, edo hilik dago laztan horietarik gehiegi jaso duelako, eta nola jakin seguru, ikusi, ez dakit neurrigabekeriaren eta ezerezaren artean hautatzen, eginkizun horiek ez dagozkit niri, eta sexu ordainduak, pagatu nahi duen edonori eskaintzen zaion honek,
|
ezin baditu
gizon guztiak asebete, orduan ez du bat ere asebeteko, ni neu behintzat asebete nintzake pentsatuko duzu, baina ez, zeren ez dago inor asebetetzerik desiorik ez duen sexu baten bitartez, komeni ez zaiona baizik desio ez duen sexua da nirea, errege bat nahi du baina hark badu erreginik eta nolanahi ere gaurgero ez zaio kirtena gogortzen, eta errege horrek ez du beste aspiraziorik ilobak hazten iku...
|
|
2023
|
|
|
Izan ere, legegizonek, juristek, teologoek bezala aurreiritziak dauzkate eta emaztearen gutxiagotasuna baieztatzen dute. Emaztearen psikologia fisiol ogiak egiten du, intelektualki eta fisikoki ere ahulak dira, beraz haurra eta eroa bezala arduragabe gisa ikusia da,
|
ezin da
gizonaren berdina izan.
|
|
|
–Deuteronomioak dioenez, emakumea
|
ezin da
gizon jantzian ibili, ezta gizona emakume jantzian ere, jaurti zien, tinko begira?, izugarrikeria da.
|
|
|
|
Ezin zara
gizon batekin egon.
|