|
2000
|
|
|
Nik hitzaldietan eta, beti esaten dut gauza bat dela amets bat egitea, adibidez liburu bat amets bat da, eta gero dator psikiatra bat amets hori interpretatzera. Nik ametsa daukat, eta ez naiz egiten
|
dudana
interpretatzeko gai. Hori irakurleak egiten du, eta irakurlea kritikoa bada edo psikiatra baldin bada are gehiago.
|
|
|
Ez da erraza, baina hori bai, askatasun handia ematen dizu ordutegi bat ez izateak, zure kasa lan egiteak, eta niretzat askatasuna balio handiko gauza da. Geratu zaitezke gauean goizeko 4ak arte idazten, edo, maizago egiten
|
dudana
, goizeko 6etan jeiki eta lanean jarri. Ikasten duzu ere lan batek kale egiten dizunean beste bat sortzen dela.
|
|
|
Ipuina girotzeko balio du tabakoak, bilatzen dudan tonu hortan laguntzen du. Nahi
|
dudana
kontatzeko bide ematen dit. Gainera, ordenagailu aurrean idazten dudanean beti ari naiz erretzen.
|
|
|
Eta ez liburuko ipuinetan bakarrik. Uste dut nik idatzitako ipuin guztien artean bakarra dela giro urbanoan kokatu ez
|
dudana
. Ni trintxerpearra naiz eta hau gune hiritar eta itsusia da.
|
|
|
Ni trintxerpearra naiz eta hau gune hiritar eta itsusia da. Hemen bizi naiz eta hori da islatu nahi izan
|
dudana
.
|
|
|
" zer egingo ote didate kabroi hauek?". Kontatu nahi izan
|
dudana
da leku guztietan despediden inguruan hitz egiten dena eta inoiz gertatzen ez dena.
|
|
|
Ipuinak berriro irakurri eta gero konturatzen zara arrazoi duela eta ez direla onak. Orain gehiago kontrolatzen dut idazten
|
dudana
. Baina, hori nire hasiera izan zen, nahi nuena idazten nuen eta ez naiz lotsatu edo damutzen.
|
|
|
Baina idazle profesional esaten diogu askotan mila gauza akzesorio idaztetik bizi denari ere, gero bere gauzak idazteko denborarik ez duenari. Idazle profesional mota hori da nik nahi ez
|
dudana
.
|
|
|
Nik penagarri samarra atxemaiten
|
dudana
da, lehenagoko adierazpen batzuengatik, bertsolari zahar batzuekin kantatu aitzin polemika eta pindarra hor zegoela...
|
|
|
Handik jaisten naizenean, ni neu sentitzen naiz, eta orduan ez naiz bertsolari sentitzen, futboleko partida jokatzen dudanean futbolaria naizen bezala. Azken finean, uste dut gehien atsegin
|
dudana
hori dela: gaur bertsolaria izatea, bihar futbolaria...
|
|
|
Ez dakit zein maila daukaten, asteburuan ikusi. Baina bai, orain arte eman
|
dudana
nahiko ona zen, bai. Non dagoen sekretua?
|
|
|
Ikusiko da. Nik orain ikusi behar
|
dudana
da debut honetan beno debuta! (irriz) ia zein maila ematen dudan.
|
|
|
Alta, ezin da ukatu, denok dugu nartzisismo puntu bat, eta horrekin bizitzen gara. Denek badugu nartzisismo puntu bat, eta hemen egin
|
dudana
hori da. Pentsatu dut, enetzat lehenik, bilduma txiki bat egitea on litzatekeela, xumeki.
|
|
|
Egin nahi nituen guztiak egina ditut; ez naiz frustratua. Menturaz, egin
|
dudana
baino gehiago eta hobekiago egiten ahal nuen. Azken 15 urteetan zerbait egiten dut urtero.
|
|
|
Fikzioa egiten duzunean eta zuzendaria zarenean, egiten den gauza bakarra agintzea da, eta nik ez dut hori gustuko. Materiala ukitzea, kamara prestatzea, argazkiak eta musika egitea, muntatzea, soinuak sortzea, laborategietara joatea, filma fotogramaz fotograma ezagutzea da nik nahi
|
dudana
. Horregatik egiten zait hain interesgarria animazioa.
|
|
|
Baina ni leku guztietan egoten naiz gustura, toki txarrik ez da, norberak jakin behar du egokitzen eta nirea nabilen toki guztietan beti gerran ibiltzea da, jendeari buila eta errieta egin eta arraunean ahal den ondoen egitea. Hori da edozein tokitan egin
|
dudana
. Urrutitik ezagutzen naute denek:
|
|
|
Sariak ongi daude zuri ematen dizkizutenean, gainerakoan munduko injustuenak eta ustelenak dira. Benetan esan nahi
|
dudana
da idazle batentzat ez dela batere ona sariei begira egotea, pentsatzea sari batek erabakitzen duela bere kalitatea; are gutxiago sari horren beharrean egotea bizimodua aurrera ateratzeko. Sariak eta objektibotasuna uztartzea ezinezkoa da.
|
|
|
bertsolariaren jarrera pertsonalak, barrukoak nolakoa izan behar du? Nik bertsolaritza ez al dut hartuko baliabidetzat nik neuk nahi
|
dudana
honekin egiteko. Belaunaldi berriak ez zeukan bertsolaritzarekiko hainbesteko zorrik eta beste joera bat ekarri zuen:
|
|
|
Belaunaldi berriak ez zeukan bertsolaritzarekiko hainbesteko zorrik eta beste joera bat ekarri zuen: bertsolaritzarekin nahi
|
dudana
egingo dut eta nahi dudana esango dut, ez naiz moldera egokituko, moldea nik neuk egingo dut. Belaunaldi berriak asko lagundu zidan.
|
|
|
Belaunaldi berriak ez zeukan bertsolaritzarekiko hainbesteko zorrik eta beste joera bat ekarri zuen: bertsolaritzarekin nahi dudana egingo dut eta nahi
|
dudana
esango dut, ez naiz moldera egokituko, moldea nik neuk egingo dut. Belaunaldi berriak asko lagundu zidan.
|
|
|
Neurri horretan, hizkuntzari esanarazi behar zaio dezakeena eta ez dezakeena, eta nik hala ulertzen ditut Maria Zambranoren hitz horiek, eta horregatik gustatzen zaizkit hainbeste. Esaten
|
dudana
, eta esaten ez dudana ere esatea, alegia.
|
|
|
Neurri horretan, hizkuntzari esanarazi behar zaio dezakeena eta ez dezakeena, eta nik hala ulertzen ditut Maria Zambranoren hitz horiek, eta horregatik gustatzen zaizkit hainbeste. Esaten dudana, eta esaten ez
|
dudana
ere esatea, alegia.
|
|
|
Batez ere, gaur egun ulertezina edo inoiz ulertuko ez
|
dudana
, zera da: feudalismo garaian, gizon batek herri osoaren aurka erabakia, orain, demokrazia garaian, herri guztiaren, edo herritar gehienen, arrazoizko nahiarekin bete ezina.
|
|
|
18th Century Europe izenburuz 1966an argitaratua. Ulertzen ez
|
dudana
zera da, hain beharrezkoa den liburu hori hemengo historiagileek ez ezagutzea. Zeren gaur, gazteleraz irakurri ezinik ez dugu, Ricardo Haas ek itzulia 1968 urtean Mexikon argitaratu baitzen:
|
|
|
Alde horietatik begiraturik doa honako liburu honetan biltzen
|
dudana
, uste dudalarik zentzuzko arrazoirik aski badugula edonon aurkezteko, hilketarik gabe eta indarkeriarik gabe noski, zeren gauza guztien gainetik, lehen lehenik gizakia jarri behar dugu, edonongo gizakia. Eta ideia kontuak, Aita Vitoriak ongi zioen bezala, itsutasunik gabe, elkarrizketaz bideratzeko ahaleginak eginaz aurrera joan gintezke.
|
|
|
ondorioztatzen da. Hemen modu sinpletu batean oroitarazten
|
dudana
, desiraren grafoa deituan Lacan-engan aurkituko duzuena besterik ez da.Grafo honek bi solairu ditu. Hau beheko solairua da, gutxienekoa ere bai; horrekesan nahi du, zirkuitu horretatik iragatea ezin ekidin daitekeela; goiko solairura iragatea, aldiz, aukerakoa da, horrela esan badaiteke (2).
|
|
|
–gorroto zaitut horregatik...? eta gero kontrakoa, zugan gustukoa
|
dudana
hauxe da...?. Miatu nahi denaren arabera aldagai asko egon daitezke (onarpena ukapena, dominantzia sumisioa, e.a.,).
|
|
|
–Ba, gure biziera mantentzeko. Kasu batzuetan, nirean alegia, txikitatik eskainiez zidatena eta urteak pasatu ahala deskubritu
|
dudana
erdiesteko. Herri bat bezala, beste herriak munduan zehar saiatzen diren gisan, aske izateko eta gurean guk erabakitzeko.
|
|
|
Elkarkidetasuna, beste modu batera esanda, zenbaterainoko ahalegina egitendugun geure zenbait interes besteenekin bat etortzearekin, sexualitatea askatasun osozegiten den hautuarekin, askatasuna eguneroko eta unez uneko jarduera konprometitugisa, zenbaterainokoa den gure gaitasuna harremanetan garbi jarduteko, zenbaterainokoa den gure borroka, jokaera publikoa eta pribatua bereizten dituen eskizofreniarenak kolpe huts egin dezan eta gizartean hainbat baloreren alde egiten dugun borrokahorrek gure baitan ere eragina izan dezan. Ene iritziz, arestian aipatu
|
dudana
litzatekebidea gure eremuak lotzeko, gazteenak eta geureak, auzolan sarean, eta hor ez gaituzteikurrinak eta ideiak bakarrik bilduko, esperientzia ezberdinen arabera elkarri zordiogun errespetuak eta askatasun beharrak baizik.
|
|
|
Nire kontzientziaren zoritxarrez, ez da Txema bakarrik izango herrian aurkituko
|
dudana
. Jabi ere hor dago.
|
|
|
Barkatuko didazu, nire Bitakora laguna, Ralphekin bizitzen ari naizen une honetaz hain gauza gutxi kontatzea. Beharbada uste zenuen txorta jotze guztien txosten zehatza emango nizula, edo berarekiko sentitzen
|
dudana
kontatuko nuela. Ez da ezer ezkutatu nahi dizudalako, baizik eta momentua bizitzen ari naizelako.
|
|
|
–Esan nahi
|
dudana
da, eta lasaitu zaitez, esan nahi dudana da Eiderrek hori guztia egin bazuen zerbaitegatik izan zela. Ez zen be....
|
|
|
–Esan nahi dudana da, eta lasaitu zaitez, esan nahi
|
dudana
da Eiderrek hori guztia egin bazuen zerbaitegatik izan zela. Ez zen be....
|
|
|
Azalpenik eman gabe eraman zenuen, ez duzu eskubiderik, zer egin dizut nik, e? Ze eskubide duzu nik maite
|
dudana
lapurtzeko. Mesedez, Eider aurkitu nahi dut.
|
|
|
Pertsona bat asko maitatu arren jauzi handiegia da, bizitza osoan eraikitako mundua goitik behera haustea ez da filmetan bezain erraza. Eta gainera, nork esaten dit Ralphengana sentitzen
|
dudana
ez dela amodio zoro bat baino. Ez al dut Ralph maite, hain zuzen ere urrun aurkitzen delako, ez didalako loturarik suposatzen?
|
|
|
Eta erlojuak diiin daaan, diiin daaan egiten segitzen zuen... baina beren laburrean zein luze egin zitzaizkidan dindan haiek!, harik eta amets hartarik haginetako minik gabe itzarri nintzen arte, bat batean orduan ere. Eta hala jakin ahal izan nuen amets hartan, bizitzan behin baino gehiagotan sentitu izan
|
dudana
: alegia, denborak bere bihotza duen bezala, neure bihotzak ere bere denbora duela, eta ez duela denbora batek bertzearekin zerikusirik, zeren denbora bat baitzen makinarena, monotonoa eta beti berdina, eta bertzea odolarena, zentzuei eta sentimenduei lotua, eta barrendik bizi gaituena.
|
|
|
Baina, deusetan hasi aitzin, derradan, justuki eta zuzentki, bertze zerbait: izan ere, bertze nonbait kontatu dizut, jaun André, nola egin zuen ene arimak Felisak kontatzen zizkidan ipuinen aterbetik zientziaren aterberat; baina hirugarren aterbe bat ere izan nuen, bertze biak bezain inportanta, bederatzi hamalau urte bitartean bere babesa eman zidana eta alborat utzi ezin
|
dudana
, eta aterbe hura izan zen jaun Marcel Dibarsorok bere irakaspenekin eta bere bihotz liberaltasunarekin eskaini zidana. Zeren eta, bertzenaz, ez baitago endelegatzerik handik urte gutirat izan nuen haustura, ene nortasuna eta ene izatasuna bi partetan partitu zituena.
|
|
|
Pedro Huizi ez duk hemengo bertze edozein pintore baino gutiago izanen. Baina guztiok ezagutzen duzue haren koadro bat, nik neure gabinetean ipinia
|
dudana
: ene denbora hartako txakurrarena duk, zeinari Leonardo baitzeritzan.
|
|
|
Ostatua ordaintzeko hainbat diru bederen emaiten ziguan, eta zertxobait gehiago ere bai. Domenicok bazian bertze laguntzaile bat, Luca zeritzana, lagun min izan nuena eta oraino ere lagun
|
dudana
, zeren, harengatik ez balitz eta jendearen erremusinengatik ez balitz, ostaturik gabe bainengoke mementu honetan, gaueko izar hotzak ene loaren begirale... Eta Lucak behin batean erran zidaan:
|
|
|
Eta zeren horretarakotz baitaude eroetxeak, eroak harat joan daitezen, ez pintoreak eta artistak! Bai, nik orain arte uste izan
|
dudana
baino pintore hobea nauk, beharbada...
|
|
|
Eta neure sukarraldi haietan, amets bat izan nuen, eta amets hartan Jainkoaren mintzoa aditu nuen, erraiten zidala: " Neuretzat nahi
|
dudana
kutsatu gabea nahi nuke, eta, beraz, ez ezazu haurra zeure eskuz kutsa, zeren zinez nahi baitut haur hau neuretzat". Jainkoaren hitza zen hura, profezia baten iduria zuena... errebelazione bat!, edo hala sentitu nuen nik bederen.
|
|
|
ATSEDENALDI bat hartu dut, jaun André, hainbat orriren berrirakurtzeko profitatu
|
dudana
, eta zer erranen dizut, bada. Gizonon kontuetan gertatu izan ohi den bezala, ene ametsa hagitzez ere urrunago doala ene ahala baino, eta halatan sentitzen naizela, bide erdian geratu banintz bezala.
|
|
|
—Ba al dakizue ezen erregeren eta infantaren eztei zirimoniarako bertze ate bat eginarazi dutela Donibane Lohizuneko elizan eta zigiluz hertsi dutela hura, errege eta infanta bertatik iragan orduko...? Bada baldinba, nihaurk ere orobat eginen dut Villagrandeko dukearekin eta haren emaztearekin, eta, halatan, jauregian ate berri handi bat eginaraziko dut, haiek iragan orduko zigilatuko
|
dudana
. Zeren eta gauza handia baita esker oneko izaitea...
|
|
|
Hura bai buru argia! Zeren, egia bada ere han desterruan burua altxatzen ari ginela, baratxegi ari gintuan aitaren asmoetarako eta, behin batean, harako erran hura egotzi zidaan, nehoiz ere ahantzi ezinen
|
dudana
: " Amets batek uzten ez bahau, guztia arriskatu beharra duk ametsaren alde", eta etxeko artadiak bekoz beko genituela, erabaki zian:
|
|
|
skribatzaile gisa, munduan izan diren erretorika maisurik ederzaleenen pareko, etorri eta hitz jario handikoa, baina baita doia eta zuzena ere, ugaria bezain zehatza; pentsalari gisa, Trentoko kontzilioaren jarraitzaile ezin fidelagoa eta leialagoa, halako suertez, non beldurrik gabe afirma baitaiteke ezen deus guti berririk eransten eta eratxikitzen diela Trentotik hedatu ziren ideiei eta arau moralei... nahiz eta ezin zaion kendu, bertzalde, ezen, haien janzteko eta indartzeko, ezin hobeki erabili zituela bai bihotzaren eta arimaren jaidurei buruz zuen jakintasuna, zuhurra eta zorrotza, eta bai antzinateko eta elizako doktoreen aipu kontaezinak ere, guztiak ongi lotuak eta maisuki josiak, skribatzaile handien eredurat. Aineza nik ere haren trebezia, nahi
|
dudana
edo nahiko nukeena behar bezala adierazteko, eta neure burutazio eta ideiei gorputz emaiteko, gorputz sendo bat, zeinak harria den hitza eta hitza den harria bailituzke oin eta zimendu!
|
|
|
Haien aita Ezpeldoiko jauna zen —gure amaren anaia eta gure osaba—, zeinari Bernabe baitzeritzan eta zeinak gonbidatu baikintuen hiruzpalau urte haietan bere jauregirat, norat joaiten baikinen Mattin eta biok amarekin eta hiruzpalau morroi neskamerekin; baita aitarekin ere, negozioek bakean uzten zutenean... baina nola negozioek bakean uzten zutenean aitak ez zituen negozioak bakean uzten, uste dut ezen behin bakarrik etorri izan zela azkenean eta ez egonaldi osorako. Ama gogara joaiten zen, bere ahizparekin —zeina baitzen gure izeba Emiliani, bertze nonbait ere aipagai izan
|
dudana
, zeren eta amak osaba Joanikotekin ezkondu nahi izan baitzuen gure izeba hura— egoiteko gogoz, eta gurekin ere nehork ez zuen erreguka ibili beharrik harat joan gintezen, osaba izebek ongi tratatzen gintuztelako eta lehengusuekin gogaitzeko astirik izaiten ez genuelako.
|
|
|
Ez naiz behin ere arranditu edaten
|
dudana
edateaz, baina ahalketzeko arrazoirik ere ez dut ikusten.
|
|
|
Haurretatik ez dut kasik oroitzapen garbirik atxikitzen, usaimenari edo ukimenari eragiten diotenak ez badira: katu gernuaren urrin mina, amatxi zenaren etxearen gomuta ezabatuen ordezko, edo" Talco" hautsen balaku oretsua, anai arreba berriren baten etorrerari lotzen
|
dudana
. Bertzelakoan, hamahiru urte ingurukoak ditut lehen lehenak eta, hamahiru urtetan, imajina izugarriak kaskoratzen zitzaizkidan, lo arinak lo astunari zainak erauzi ondoan, erdi amets erdi ernai egiten nituen goiz orenetan.
|
|
|
Beraz, begi bistatik galdu dut. Badakit behar
|
dudana
. Aski dut horrekin.
|
|
|
Badakit. Nik ez dut hori esan nahi, ordea; nik esan nahi
|
dudana
da zalantza egiteko zio pisuzkoak ditudala, ez baitut beste inor ezagutzen niri gertatu zaidan zorigaitzaren parekoa gertatu zaionik. Ez, ez dut ezagutzen.
|
|
|
Eta hausnarketa sakon honen haritik, hausnarketa zeina, oker ez banago, sortu baitzen aireak irentsi zuen nire esaldi ahoska  tzen hasi berri batek eragin zidan ondoez xumetik, eta hankamotz gelditu baitzen, nire minerako eta lagunen nahasbiderako, bada, orduan, argiak beren indar guztian piztuak zeudelarik gargolen aho zuloak ezinago artistikoki argitzeraino, baina artean hiru aurkezleak beren paperak errepasatzen ari zirela aprobetxatuz, alboan nuen gizaseme gorraizetu samartzen hasiari bere estasi une propialari buruz itaundu nion; ez, baina,, adiskidantza estutzeko asmo soil soilarekin baizik, eta, bidenabar, zergatik ez, haren erantzunaren arabera zein gizaseme klase zen jakiteko aukera egokitzen zitzaidalako. Nolako estasi unea, halako gizakumea zen beste nire teorietako bat, orain, labur beharrez, azalduko ez
|
dudana
. Igorle hartzaile kanala ongi joan zen oraingoan, eta gonbidatukideak, berriz ere itauna gaizki ulertuz, hauxe erantzun zidan, rau:
|
|
|
Ez al zen hura dena kartoi harri huts hutsa izango? Garaiari dagokionez ere, bat edo batek esan dezake zehazgabe bezala nabilela, ez dagoela argi kontagai
|
dudana
noiz gertatu zen. Arrazoi puskarik aitortu behar nioke, dudarik ez, galdetzaileari, eta zentzu horretan Inkisizioaren gainean egin nuen aipamena zuzendu behar nuke, oker ulerturen bat bidera dezakeen neurrian; hau da, Inkisizioa aipatu nuen, ez Inkisizioaren garai ilunetan geundelako, ez, une latz hark garai haiek ekarri zizkidalako burura baizik.
|
|
|
Bizitzak jira asko ematen ditu; beno, ni izan naiz, beti bezala, jira eman
|
dudana
, eta beldur nion amaren erantzunari. Bederatzi urte igaro nituen apaizgaitegian; ni, gero eta handik alde egiteko itxaropen handiagoarekin; ama, ni apaiz ikusteko amets bakarrarekin, eta gogorra zitzaidan enbor hura arra  tsalderen batean ebakitzea.
|
|
|
Baina gurasoek ez ziguten gerraz hitz egiten. Gogoratzen
|
dudana
, nire aitak gerra garaiko bere argazkiak gordetzen zituen kutxatxoa da. Ez dut harrezkero kutxa hura ikusi.
|
|
|
sarrerakoa eta leiho ondokoa. Eta horixe bera da nik orain sentitzen
|
dudana
: orain arteko argiune nagusia Dabid aldatzeko beharrizana; kablea pasatzeko zuloa egina dago, ongi egina dagoenez, eta orain igeltsu edo kolore doi bat ematea besterik ez zait falta:
|
|
|
Ruben musu bat ematera hurbildu izan balitzait, erantzun egingo niolakoan nago. Bai, badakit hilabete batean ezin dudala bizi Dabidekin urtetan bizi izan ez
|
dudana
, baina, ez dakit nola esan. Amodio souvenir ak...
|
|
|
Futxo eta errefutxo! Gaur ulertu dut Adela bideoarekin Dani joan zitzaion egunean, nazkatuta, hark hain ezustean utzi gura izan ziola epaile izateari; ulertzen ez
|
dudana
, ostera, atzo, Adela epaiketa fartsan izan zuen parte hartzea da, baina horretaz beste batean egingo dizut berba, aurrez aurre gaudenean. Neska horrekin ez dago buru  tzerik.
|
|
|
Aldizkariak itxaronaldia eramangarriago egiten lagundu dit, baina hain zuzen ere infidelitatearen artikulua izan da, entretenitu baino gehiago, egonezina handitu didana. Guztiarekin, aldizkariarengatik ez balitz, orain ez nintzen lerro hauek idazten arituko, zeren, artikuluan aipatzen den oinaze afektiboa arin  tzearren (bai adierazpide hutsala nik senti  tzen
|
dudana
azaltzeko), biziki nabarmentzen baita eguneroko bat idaztearen balio terapeutikoa (horra beste adierazpide arranditsu bat). Eta horrexegatik itzuli naiz kioskora.
|
|
|
Beraz," Grandchesterrerako bide zuzena hau da" esan beharrean," Ahalik eta denbora gutxien Grandchesterrera ailegatu nahi izanez gero, jarraitu beharreko bide zuzena hau da" esan zatekeen modu berean;" Gizon hau korrikalari ona da" esaldiak soilik esan nahi du minutu jakin batzuetan milia jakin batzuk korritzen dituela, eta abar. Baina, defenditu nahi
|
dudana
da, ezein gertakari enuntziatu ezin dela balio judizio erabatekoa izan (edo ezein gertakari enuntziatuk ezin duela balio judizio erabatekoa inplikatu), balio judizio erlatiboak gertakari enuntziatu hutsak direla froga daitekeen arren. Utz iezadazue azaltzen.
|
|
|
Liburu horrek munduko deskribapen osoa edukiko luke. Esan nahi
|
dudana
da liburu honek ez lukeela judizio etiko deitzen dugun ezer edukiko, ezta halako judiziorik inplikatzen duen ezertxo ere. Noski, balio judizio erlatibo guztiak eta zientzi proposizio egiazko guztiak edukiko lituzke, eta azken buruan egin daitezkeen egiazko proposizio guztiak.
|
|
|
Badirudi Hamletek dioenak ona eta txarra, guregandik kanpoko munduaren ezaugarriak ez diren arren, gure gogo egoeren ezaugarriak direla inplikatzen duela. Baina esan nahi
|
dudana
da gogo egoera ez dela ez ona, ez txarra, zentzu etiko batean, gogo egoerarekin, deskriba dezakegun gertakari batez ari garen heinean. Adibidez, gure munduko liburuan xehetasun fisiko eta psikologikoez betetako hilketa baten deskribapena irakurriko bagenu, gertakari hauen deskribapen soilak ez luke proposizio etiko dei genezakeen ezertxo ere edukiko.
|
|
|
Gauzen egoera hori fantasia bat dela defendatu nahi dut. Gauzen egoera batek ez du, berez, epaile erabateko baten botere hertsatzaile deituko
|
dudana
. Orduan, zer pentsatzen dugu eta zer esan nahi dugu," erabateko ongia"," erabateko balioa" eta halako beste adierazpen batzuk erabiltzeko joera sentitzen dugunok, nik barne?
|
|
|
Adibidez, zeru urdinerantz begiratzen dudanean esperientzia hori edukiz gero, zerua urdina izateak harrituko ninduke, hodeitsua den kasuarekin konparatuta. Baina hau ez da esan nahi
|
dudana
. Zerua existitzeak harritzen nau, edozein modutan izanez.
|
|
|
Brahmsen Laugarren Sinfonia bi akorde erabiliz irekitzeko Joachimen proposamena arbuiatzeko haren arrazoia ez zen horrek ez lukeela emango berak nahi zuen hunkipena, baizik eta halako zerbait: " Hau ez da esan nahi
|
dudana
". Esan zuen Estetikan arrazoiek" deskribapen erantsien izaera" dutela:
|
|
|
Lehenengoa, aipatzea kasik beharrezkoa ez dena, ingelesa ez da nire jatorrizko hizkuntza, eta, beraz, gai zail bati buruz hitz egitean desiragarriak diren zehaztasun eta zorroztasuna falta zaizkio maiz nire adierazpenari. Egin ahal dudan guztia da nire lana errazteko zuen laguntza eskatzea, esan nahi
|
dudana
ulertzen saiatuz, behin eta berriro gramatika ingelesaren aurkako akats batzuk egingo ditudan arren. Aipatuko dudan bigarren oztopoa hurrengoa da, hots, ziuraski zuen arteko batzuk hitzaldi honetara iritzi oker samarrarekin etorri zaretela.
|
|
|
Baina zabalago samarra den zentzu batean erabiliko dut etika hitza, oro har estetika deitzen denaren alde nagusia dela irizten diodana barne hartzen duen zentzu batean. Etikaren gaitzat hartzen
|
dudana
zuentzat argi eta garbi gera dadin, gutxi gorabehera sinonimoak diren adierazpenak jarriko ditut zuen aurrean. Adierazpen bakoitza aurreko definizioaren ordez jar daiteke eta banan banan aipatzen ditudanean Galtonek eman zuen itxura mota bera eman nahi dut:
|
|
|
Ez du pentsamenduak zerbait izugarririk? —Bai, baina kontakizun hauetan ikusten
|
dudana
ebidentziaz lortzen da, baita kontakizunekin harreman zuzenik ez duen ebidentziaz ere; gizakiaren eta bere iraganaren pentsamenduaren bidez ere bai, baita ikusi ditudan gauza arraro guztien bidez ere, niregan zein besteengan ikusten edo ikusi ditudan gauzen bidez ere.
|
|
|
Nire lanak bi zati dauzka: hemen aurkeztutakoa eta idatzi ez
|
dudana
. Eta bigarren zati hau garrantzitsuena da, hain zuzen.
|
|
|
Ez dakit nondik norako ibiliak egin genituen trenean, nolakoak izan ziren bidaiako gorabeherak. Gogoratzen
|
dudana
da, gaua zela Ordiziara iritsi ginenean. Paperezko farolatxoz josia zegoen herria, Madrilen erorketa ospatzeko.
|
|
|
Ez dut gogoan trenez, autobusez edo oinez, baina Zumaiara jo genuen. Gogoan
|
dudana
da, uhalez lotutako manta bat zela nire ekipaje guztia, eta harekin egin nuela gerra hastetik amaiera arteko ibili osoa. Euskal Gobernuak emana izan behar zuen manta hark.
|
|
|
Zer pasatzen ari da?"; Belek burua makurtu zuen; agian zerbait esatera zihoan; hala ere, Xanek: " ez dut zuek bezala jokatuko", segitu zuen," ez dut nahi
|
dudana
egingo, ez zaituztet di da bidaliko hemendik; hala ere... hi, kendu zangoak ohetik!". Hori esanik, Lupori bultza egin, eseri egin zen bera ere ohean.
|
|
|
" Beldurra?"; Garik ez zuen ulertzen. " Izan nahi
|
dudana
ezin izateko... izan nahi ez dudana izateko beldurra. Beldurra... ez izateko".
|
|
|
" Beldurra?"; Garik ez zuen ulertzen. " Izan nahi dudana ezin izateko... izan nahi ez
|
dudana
izateko beldurra. Beldurra... ez izateko".
|
|
2001
|
|
|
Gauza da Madrilen aldarrikatu dutela" iA por ellos!" famatu hori eta egungo nahaste borrasteaz aprobetxatuz pakete berean sartzen dutela terrorismoa, ETA, euskera eta ikastolak, euskal kultura, hezkuntza, elkarrizketa hitza aipatzen dutenak, elkarrizketa nahi dutenak, beraiek bezala pentsatzen ez dutenak... eta denak balio duela botoak biltzen jarraitzeko eta jendea manipulatzen segitzeko. Niretzat politika beti izan da kinielak egitearen moduko zerbait, alegia, ez dela inoiz nik nahi
|
dudana
gertatzen horregatik batzuek lehendakariaren dimisioa eskatzen duten bezalaxe neuk Aznarren dimisioa eskatzen dut, eta gaur bertan!
|
|
|
Ni ez naiz aurkezten, eta ez diru faltarik ez dudalako. Honezkero, merezi
|
dudana
daukat; eta gehiago ez badut, merezi ez dudalako izango da.
|
|
|
Kritikariek arrazoi izan dezakete, nik ez dut horretan dudarik. Baina kritika bat irakurrita, nik ez dut ikasi gaizki egiten
|
dudana
ondo egiten. Jaso dudan kritikarik mingarriena, izan da:
|
|
|
Barruak agintzen zidana zen herriaren askatasunagatik borrokatzea. Hori da beti egin
|
dudana
. Batzutan suteko lehen lerroan, bizitza arriskuan jarriz, bestetan desagertuz, bestetan laguntza eskainiz.
|
|
|
Irakurtzen
|
dudana
barneratzea zaila egiten zait. Baina zer edo zer ikusten badut eta gustatzen bazait, gai naiz momentuan gauza bera errepikatzeko.
|
|
|
Nire erreferentzia ere izan da, baina ez dut kopiatu beharreko eredutzat hartu. Nik miresten
|
dudana
da nola menperatzen duen ikuskizuna, nola eduki dezakeen jende guztia ordu eta erdiz garrasika karta sortarekin bakarrik... Munduan bost kartomago onenen artean dago.
|
|
|
Etxean mekanika bakarrik entseatzen dut. Jokoa egin bitartean esango
|
dudana
, ateraldi eta txisteak, ikuskizunean bertan ateratzen zaizkit. Niri inprobisazioa gustatzen zait.
|
|
|
Dena dela, horrek ez du garrantzi askorik. Azken batean, literatura da niri interesatzen zaidana, eta hori da nik egin nahi
|
dudana
.
|
|
|
Izan ere, bat gainerakoetatik nabarmentzen badut, norbait mindu daiteke. Esatea
|
dudana
da, den denek asmatu dutela igartzerakoan zer zen nik esan nahi nuena, eta denek egin didatela zerbaiten ekarpena.
|
|
|
Eskua patrikara eraman zuen, eta bakean uzteko eskatu zidan. Min handia egin zidan.» Baina azkenerako ohitu egin da, eta bere buruari errepikatzen dio «badakit ni ni naizela, eta ez dudala eurek nahi dutenerantz aldatu behar, nik nahi
|
dudana
izan behar dut».
|
|
|
Klasean askotan jartzen dudan adibide honek esan
|
dudana
irudikatzeko balio duela uste dut. Inork ez du sukaldaritza ikastaro batean izen ematen tortila frantsesa nola egiten den ikasteko.
|
|
|
E. DORRONSORO. Nik emankizunen bideoa ikusten dudanean, gehien estimatzen
|
dudana
ez da publikoaren erreakzioa, baizik eta atzean ditugun musikarien irribarrea. Harritu egiten zara, sekulako lorpena da!
|
|
|
atsegina bihurtzen ari naizela baizik.Bakar bakarrik horixe delakonik neuk erabaki dudana.Nire burua eskaini diodalako, gorputz eta arima, egin behar
|
dudana
pentsatzen dudanari, eta harro nagoelakoegiten ari naizenaz»Begoña AlbaEl Salvador 1990 10Gure herrian, noizean behin, monumentu ezezagunen bila goazenean horrelako altxor txikiak aurkitzeko aukera izan ohi dugu. Hau Gareseko zubi ezagunari atxikia dago ikusgai, plaka beltz batean.
|
|
|
\ Independentzia: Euskal Herriarentzat nahi
|
dudana
.
|
|
|
Nolanahi ere, hau politika orokorraren ikuspuntutik dudan irizpidea da. Batzar Nagusietan PSE EEko arduradun nagusi gisa
|
dudana
zehaztu beharra dago.
|
|
|
Horrez gain, bada beste klabe unibertsalago bat, nik integrismoaren xarma deitzen
|
dudana
. Integrismoa, hau da, erlijio doktrinak politikara eramatea...
|
|
|
Erakunde ezkertiarretan eta eremu hauek nahiko ahaztuak daude, badirudi ezin direla Latinoamerikatik eta Mendebaldeko Saharatik haratago joan. Bestetik, gustatuko litzaidake jakitea Espainiako Atzerri Ministerioan zein espezializazio mailako adituak dituzten, eta gertakizun bat kontatuko dut esaten
|
dudana
zergatik esaten dudan uler dadin. Irango Kurdistango pertsona batek elkarrizketa bat izan zuen Ministerioko eremu hartarako arduradunarekin.
|
|
|
Maite
|
dudana
. Inork agintzen ez didalako ditut
|
|
|
Pentsatzen
|
dudana
zuzena izanda ere, katastrofea ote da benetan?
|
|
|
Gustukoen
|
dudana
aukeratzen dut.
|
|
|
Baina aukeratu
|
dudana
beharrezkoa da Egunsentian goizero kaleratu ahal izateko.
|
|
|
Eser zaitez, eta entzun ondo esango
|
dudana
.
|
|
|
Oso maite zaitut... (Eskua tripan) Eta hemen
|
dudana
zure semea da...
|
|
|
Sentimendu gehiagorekin... (Gehiegi antzezten) Eta hemen
|
dudana
, hementxe, zure semea da!
|
|
|
Sentitzen
|
dudana
aitortuko banio, ez lidake inork ulertuko. Hain da xelebrea?
|
|
|
Ez al duzu ikusi nik ikusi
|
dudana
.
|
|
|
kurrikuluakikertzea eta ustiatzea proposatzen da, horrela ikasgelako ataza eta ariketek, sentsibilitate eta behar ezberdinetako ikasleei erantzun ahal izan diezaieten. Izan ere, autonomiaren lanketa eta garapena, eta hori da artikulu honetan barrena nolabaitaldarrikatu nahi izan
|
dudana
–ezin da mugatu, une jakinetan galdeketak, estrategialantzeko ariketa isolatuak eta antzekoak proposatzera; askoz garrantzitsuagoa da, nire ustez behintzat, une oro ikasgelan bultzatzen dugun dinamika eta egiten dugunproposamen didaktikoa bere osotasunean hartzea; eta horixe da proiektu kurrikularren sorburutik bertatik aztertu eta landu behar dena, gero ikasgelan bere isla izandezan.
|