|
2000
|
|
|
Euskara Biziberritzeko Plan Nagusian, alor estrategikoen artean badago Gorputz Plangintza deitzen den atal bat eta han, bai diagnostikoa bai neurriak lantzen direnean, aipatzen dira euskalkiak. Indarguneetan, euskararen jatortasuna eta bizitasuna euskalkietan dagoela esaten da, eta hori zaindu eta jaso egin
|
behar dela
. Ahuleziei dagokienez, hemen aipatu diren zenbait gauza esaten da, adibidez, euskaldunberriak formalak diren esparruetan sortu direla eta horrek ez duela jarraipenik beste erabilera esparru batzuetan.
|
|
|
Ahuleziei dagokienez, hemen aipatu diren zenbait gauza esaten da, adibidez, euskaldunberriak formalak diren esparruetan sortu direla eta horrek ez duela jarraipenik beste erabilera esparru batzuetan. Hori konpondu
|
behar dela
esaten da. Plan orokor bati ez dagokio gehiago esatea, gero etorriko dira hizkuntz politikako arduradunak, Euskaltzaindiakoak, unibertsitatekoak, aditu, euskaltzale eta abarrekoak eta zerbait zehatzagoa adostu beharko dute.
|
|
|
Hara joan eta akademian ikasitako aleman estandarra erabiltzen hastean, Suitzara zoaz eta ulertu egiten dizute, baina badira gauzak desberdin esaten dituztenak, antzagatik konturatzen zarela. Interes pittin bat badaukazu eta kontu horietan arreta berezia jarri
|
behar dela
esan badizute, ez dago alfabetatze ikastaro berezirik egin beharrik. Askotan gauza minimoak nahikoa izan daitezke bertako egitura bi edo hiru hartzeko.
|
|
|
Euskalkiarendako leku bat adostu
|
behar dela
aipatu du Josunek. Behar duen lukuarean hausnarketari ekin diezaiokegu.
|
|
|
Lizarra hilda dagoela dio Guevarak, porrota onartu
|
behar dela
eta atzera egin.
|
|
|
Hutsa. Ausardia
|
behar dela
esaten da. Ados baita ere.
|
|
|
LITERATURA ingurunea eta eztabaida aberasteko erabili
|
behar dela
uste dut. Kezkak sortarazteko, gai berriak plazaratzeko, gai horiei buruz ikertzeko eta irakurleari kontzientzia harrotzeko.
|
|
|
Programaren koordinazio taldea ere
|
behar dela
aipatu duzu. Zer funtzio du talde horrek?
|
|
|
IBARRETXE Lehendakariak adarretatik heldu dio elkarrizketaren zezenari eta, gainerakoekin bezala, ETArekin ere hitz egiten jarraitu
|
behar dela
zehaztu du. Gauzak ez dira ahazten, inoren aldetik, baina balizko akordio, hitzarmen edo dena delakoaren gainetik egon behar du elkarlanerako borondateak.
|
|
|
Egungo markoa gainditu
|
behar dela
nahiko sustraitua dago abertzaleen artean. Kontua da nola.
|
|
|
Kontua da taxuzko zeozer idazteko denbora
|
behar dela
. Eta bizibidea beste nonbaitetik ateratzen baduzu ez duzu denborarik.
|
|
|
Batzuek diote egurra mozten txukuna izan
|
behar dela
; bada, ni ez naiz horietakoa... lehenbailehen moztu eta kito.
|
|
|
Niri iduritzen zait Iparraldeko bertsolaritzaren azken bi urteko mugimendua kontuan hartu
|
behar dela
, orokorkiago. Duela bi urte abiatua da, giroa sortuz eta azkartuz joan da, eta horren barruan kokatzen da aipatzen dugun guztia.
|
|
|
Hegoaldekoak ginela eta ez Iparraldekoak leporatua izan zaigu; eta hori, normala denez, ez zaigu gehiegi gustatu, gu Iparraldekoak garelako eta gurasoen odolak ez jatorriak ez duelako zertan sartu beharrik. Baina uste dut azken finean txikikeriak direla, eta horiei begiratu gabe segitu
|
behar dela
aitzina.
|
|
|
Izan ere, antzerkian urte mordoska eman eta gero, ondorio garbi batera iritsi naiz: profesionaltasuna
|
behar dela
, hau da, harreman laboralak kontratuz finkatu behar direla. Hemen oso maiz gertatzen da:
|
|
|
Baina hori baino lehen jo sozialistek jarritako beste baldintza batera, Chavesek Ibarretxe lehendakariari esandakoa: mahai bat osatzearen aldekoak direla baina mahai horretan PP egon
|
behar dela
eta PP egon ezik beraiek ere ez direla egongo. Horrexegatik diogu, mahai horretan ez dela aurrebaldintzarik jarri behar, norberak bere edukiak eraman behar dituela eta askatasun osoz eztabaidari ekin.
|
|
|
Egoera giza-politikoa desberdina da lurraldez lurralde eta batzutan planteamenduak berdinak izanik ere, azaltzen diren arabera bere ñabardura hartzen dute. EAJn argi dugu burujabetzaren bidea gizartearekin bat eginda landu
|
behar dela
. Euskal gizartea bere osotasunean eraman behar dugu aurrera, hiru lurraldetakoa bada, bada hiru lurraldeetakoa; Nafarroan Nafarroako gizarteak ados egon behar du; eta berdin Iparraldean.
|
|
|
Sumusuako Maria Luisak kontatu zigunez," bertako ura etxera eraman eta bederatzi egunez harekin behar duzu garbitu. Esaten dute sinistea
|
behar dela
..."
|
|
|
Aferaren funtsari dagokionean, alegia deszentralizazioari dagokionean, Frantziak aurrera egin
|
behar dela
uste dut. Hots, herrialde honek zentralizazio arazoa bat jasaten du gaur egun. Hainbat erregiotan badira nortasun oso sendoak eta askatasun maila altuagoak behar dira beraientzat.
|
|
|
Hara irakasleak eskolumeei kontatzen diena: kukua udaberrian Afrikatik Euskal Herrira datorrenerako sakelean dirua eduki
|
behar dela
urtea emankorra izan dadin. Aldi berean, kukuak ospe txarra dauka, bere arrautzak beste hegaztien habietan uzten dituelako.
|
|
|
Orain, aldiz, bat-batean, erreferendum bat muntatzen da Konstituzioa aldatzeko; politikaren interes eta jokoaren arabera betiere. Jukutriaz beteriko joko horren aitzinean ABk uste du erreferenduma baliatu
|
behar dela
, baina ez bost urteko edo zazpi urteko agintaldia erabakitzeko, baizik eta erakusteko hemen bizi nahi duen herri bat dagoela. Hots, Euskal Departamenduaren eta euskararen ofizialtasunaren aldeko jarrera azaltzeko".
|
|
|
ARALAR ildoko kideek aspaldian ahoz eta idatziz adierazten ari direna txosten batean agertu dute ezker abertzaleko korrenteko kideek. Gaur egun, ezker abertzaleak daraman bidearekiko desadostasunak agertu ondoren, bide politikoen hautu garbia egin
|
behar dela
diote, horretarako aukerak dauden bitartean. Besteak beste, ETAk jadanik herriaren legitimaziorik ez duela diote, bide instituzional guztiak erabili behar direla, hauteskunde guztiak barne.
|
|
|
Honen arabera, Espainiako armadak ezingo luke tiro poligono moduan erabili. Edozein modutan, UPNk argi aipatu du Espainiako Gobernuaren interesak kontuan hartu behar direla eta" posibilismoz" jokatu
|
behar dela
. PSN ere ados dago horretan.
|
|
|
Nik uste, eta ez da mespretxua, abertzaletasuna sortzeko gizarte industrial bat
|
behar dela
, eta gizarte unibertsitari bat dela kabia. Baserritarrak kontserbadoreak gara, bizitzea zaila delako baserrian, eta gosearen arriskua bereziki garai hartan atarian zegoelako.
|
|
|
Ez da posible nazio mailakoa egitea bakarrik. Gertatzen dena da oso zaila dela ereiten, eta hor sortu
|
behar dela
xarma bat, belaunaldi bat, tiratuko duen jendea... Gure apustua da eredu hori bultzatzea, koordinatzea eta arnasa ematea, baina oso zaila da parakaidismoz antolatzea.
|
|
|
" honekin?". " Honekin ez dut egin nahi, baina berak egingo lukeena ikusten dut egin
|
behar dela
, beraz, neuk sortuko dut paraleloa". Uste dut bide horretan ere eredugarria izan dela bertsolaritza mugimendua.
|
|
|
Batetik, sanoa da bertsolaritzan zabaldu dena: tradizioa dela hortik hartu eta sortzeko oinarri bat, tradizioa ez dela hor geratzeko, tradizioa modu bizi batean garatu
|
behar dela
, aldatzeko dela, esperimentatu behar dela... Baina aldi berean, tradizioak badu jarraikortasun bat eta badu arima bat.
|
|
|
Batetik, sanoa da bertsolaritzan zabaldu dena: tradizioa dela hortik hartu eta sortzeko oinarri bat, tradizioa ez dela hor geratzeko, tradizioa modu bizi batean garatu behar dela, aldatzeko dela, esperimentatu
|
behar dela
... Baina aldi berean, tradizioak badu jarraikortasun bat eta badu arima bat.
|
|
|
Demagun: Ibon Sarasolak esan digu motxila" bizkar zorroa" esan
|
behar dela
. Ongi dago.
|
|
|
Esan dudan bezala" Euskaraz Mintza" programa kontestualizatu egin behar da, eta horretarako nola sortu den kontatzea baino hoberik ez dago. Jakina denez gaur egun dena planifikatzen da eta dudarik ez dago dena planifikatu egin
|
behar dela
erakunde bakoitzak eta erakunde bakoitzaren barrenean pertsona bakoitzak ere, gure kasuan hizkuntzaren inguruan, zein betebehar eta zein helburuaren atzean egin behar duen lan barneratzeko. Honek gero ebaluaketa posiblea egiten du.
|
|
|
Iraganean bezeria galdu zuten ekoizle handiekiko lehian, eta berau berreskuratu dute hein batean. Euren hitzetan, behi eroen gaitzaren ondorioz, kantitatea eta kalitatea ez datozela bat frogatu eta kalitatea ordaindu
|
behar dela
berretsi da. Irungo Txingudi merkatalguneko Al Campoko harakinari galdetu bestela.
|
|
|
Izan dira orain arte eta izanen dira etorkizunean egoera zailak, gora eta beheranzko aldaera eta joerez beteak. Pazientzia behar dugu beraz, eta ongi jakin gaurko gizartean aurrera egiteko jendearen borondatea irabazi
|
behar dela
eta hiritarren gogoak erakarri; hori lortuko dugu bakarrik, guziekiko begirune haundiz, jakinduriaz eta guztiz jarrera demokratikoen bidez jokatzen badugu. Nik uste honela izanen dela edo ez dela izanen.
|
|
|
Oraingoan teorizazioari atxiki dio, ordea, aurrekoetan praktikari bezala: Literaturgintza era jakin eta zehatz batean egin
|
behar dela
uste omen du Sarrionandiak, eta era hori zein den zehazten saiatzen omen da obra honetan.
|
|
|
Giza Eskubideen Adierazpen Unibertsalak bere sarrerako hitzaurrearen azken hitzetan argi dio: Adierazpen honetan etengabe oinarrituta, alde batetik eskubide eta askatasun hauen begirunea bultzatu
|
behar dela
irakaskuntzaren eta hezkuntzaren bidez eta, bestetik, nazio mailan eta nazioarte mailan arian-arian neurriak hartuz, era eraginkorrean eta orokorrean ezartzea ziurtatuko dela, bai Nazio Batuen barnean diren herrien artean, bai eta Estatu baten menpean dauden lurraldeetan ere.
|
|
|
Izan ere, abertzalearen lehen eginkizuna izan behar luke euskara ikastea. Horregatik, gure politikari abertzeleei gogoraraz diezaiegun fedea ekintzaz bete
|
behar dela
.
|
|
|
– Zinearen emisio-erregimen berezi bat errespetatu beharra; hau ere dekretuberezi batez zehaztu
|
behar dela
finkatzen da, non, besteak beste, pelikulenemisiorako ordu-tarte zehatzak eta urteko birdifusio-kopuruak finkatu behardiren.
|
|
|
deritzon paradigman ere, teoriaezberdinak landu dira; hauek dira, gainera, gaur egungo psikologian eta psikologia sozialean gehien erabiltzen diren teoriak. Teoria hauen oinarria, ezagutzarensorreran bi motatako faktoreren arteko elkarreraginkortasuna
|
behar dela
onartzeada: gizabanakoarengan dagoen kognizioa (eredu ezberdinetan, kognizioa ere modu ezberdinean ulertuz) bat eta gizabanakoarengandik kanpo dagoen errealitateabestea.
|
|
|
Adibidez, ideia horren zerbitzuan itzulpen-bulegoaksortu izan dira, Iraultzaren mezuak mintzaira guztietan landu eta hedarazteko.b) Baina Iraultzek alderantzizko biderik ere hartu izan dute eskueran zeuzkatenhizkuntzen aitzinean: proiektu iraultzailea esku bakar batetik ongi loturik eramateko, hizkuntza nagusia ezarri eta horretaz bakarrik baliatu
|
behar dela
dioenkontrako tesia (beharbada, gainerakoak zapaldu eta baztertuz, gainera).
|
|
|
–Iruditzen zait ezeuskaldunek, ez bretoiek eta ez besteek ere ez dutela argi esaten zer nahi duten eginberen hizkuntzarekin. Jakina, eskolan irakatsi
|
behar dela
, horretan denak daude ados; baina bizitza ekonomikoaren hizkuntza ere bihurtu behar al da. Iruditzen zait helburuhoriek argi izan behar direla eta argi planteatu behar direla?.
|
|
|
Horra kakoa?. Nork esan du lehendabiziko aldizgurean botere politikoa botere linguistikoaren zerbitzuan jarri
|
behar dela
–Hortxe daukaesaldia, berriro irakurri nahi badu.
|
|
|
Gorago eman dugunxehetasuna biziki esanguratsua iruditu zaigu: besterik uste arren, Txillardegi izan delaesan dugu, euskal agintea euskal hizkuntzaren aldera makurtu
|
behar dela
estreinakozazpimarratu duena. Eta hona berriro ere, lehengoak lehengo, zehaztapen jakingarrienargitan:
|
|
|
Lehenik, konkista Estatuaren ekintza publiko gisa hartu
|
behar dela
uste dugu, ezpertsona batek bere kabuz egiten duen ekimen modura. Beraz, konkistatzaileaz hitzegiten dugunean, ez zaigu interesatzen Zesar edo Hernan Cortes edo Napoleonnolakoak ziren deskribatzea, Erroma, Espainia eta Frantziako estatuak edo inperioaknolakoak ziren baizik, eta benetako subjektu konkistatzaileak Estatu hauek zirelaadierazi nahi dugu.
|
|
|
monetaren berdinkidea. Horrek kontu-unitate bat ordainketa-unitate batean aldatzeko eragiketa formal bat
|
behar dela
esan nahi du. Ezagutzen dugu eragiketa hori:
|
|
|
Angel Faus irakasleak ikusi ahal izan duenez, irrati-gidoia kontuan harturik, badirudi testua lerroko 65 pultsaziotara idatzi
|
behar dela
. Arau honi segituz gero, berehala kontura gaitezke idatziriko informazioaren iraupenaz.
|
|
|
Irrati-estazioak ahalegindu egiten dira identitate-marka iraunkorrak ezartzen, programazio original eta ustekabekoaren bitartez emandegiak oinarrian etengabe entzuleria-kuota garaiak eduki ditzan, horrela entzuleriaren rakingetan present egon ahal izateko. Panorama honetan bistakoa da lehenbizi ondo ezagutu
|
behar dela
irratiaren alorra, erradiografia zehatza eginez, estazioari ondoen dagokion programazioa testatuz, eta era horretan irratsaio eta unitate komertzial desberdinen arrakasta zein den finkatuz, baremoa sortuz.
|
|
|
Bestalde, telebista digitalarekin batera datorkigun irratiak subsidiario izaten iraungo duela dirudi, batez ere musikaren alorrean zokoraturik. Iragartzen zailagoa izan daiteke Interneten edukiko duen bilakaera; badirudi irratiguneak erabat multimediatikoak izateko joera nagusitu
|
behar dela
, sarearen ahalmen guztia aprobetxatzearren; beraz, bideoarekin batera joango da gehienbat irrati-mota hori. Hedabide pobreak bere norabide eta esparrua bilatuko du entzuleak irabazten segitzeko, nahiz eta jakin badakien, audioarekin bakarrik ezin duela goia jo.
|
|
|
edo, non?. Narrazioa idaztean, kontuan izan behar dugu argia eta zuzena izan
|
behar dela
. Hogeita hamar hitz baino gehiagoko esaldiak luzeegiak dira.
|
|
|
Ez dago esan beharrik, ibilbideak egitean ingurugiroarekin nahiz biztanleen bizimodu eta ohiturekin errespetuz jokatu
|
behar dela
, Karrantzako haranak bere aberastasuna eta xarma gorde ditzan.
|
|
|
Ez diogu zuzenean heldu, garai honetan (mende osoan esango genuke) nagusienetarikoa izan zen irakaskuntza-askatasunaren arazoari, baina honekin lotura estua zuen Estatuaren aldetik bultzatzen ari zen hezkuntza-alorreko monopolioaren gaia islatzen saiatu gara. Azken finean, irakaskuntza-askatasunaren arazoa nahitaez hezkuntza-sistema nazionalaren eraikitze-prozesuak osatzen zuen testuinguruan ulertu
|
behar dela
uste dugu. Izan ere, irakaskuntza botere-tresna zen-bai Estatuarentzat, eta baita Elizarentzat ere-eta zentzu horretan Estatu berria eraiki nahiak botere-tresna hori kontrolatzeko beharra zekarren berekin.
|
|
|
Hezkuntza-arloari dagokionez, 1857ko lege honekin has gintezke nazionala den hezkuntza-sistemaz hitz egiten; alde horretatik, orduan arteko izaera nazionalarena, gobernu eta administrazio liberala garatzeko nahiari lot zekiokeena besterik izan ez zela esango genuke. Era berean hezkuntza-sistema nazionalaren eraikitze-prozesua Estatu-Nazioa eraikitzearenean ulertu
|
behar dela
esango genuke, azken honen ardatz nagusienetarikoa izan zen heinean. Izan ere,-horregatik haurdunaldiaz ari ginen orain bertan-, Cossio-rekin179 batera, irakaskuntzaren antolaketa berriari hasiera eman baino, lege hau-baita 1859ko bere araudia ere-, XIX. mendearen lehenengo erdialdean egindakoaren ondorioa izan zela esan daiteke, hezkuntza-sistema eraikitzeko ahaleginak eta esperientziak koherentzia eta kohesioa zuen egitura osoan bildu zituelarik180 Izan ere, maila guztietan izugarrizko nahaspila zegoen eta irakaskuntzaren gaiaren inguruko legediak eszenatoki kaotikoaren erdian jarri zuen orduko hezkuntza-sistema.
|
|
|
Adibide bat besterik izan nahi ez zuen bidaia luze samar honek5, telegrafikoki azaltzeko ahalegin guztiak egin arren, gure lanaren helburua gaindituko lukeen atearen aurrean jartzen gaitu. Baina, teorien garrantzia gutxietsi gabe, uste dugu, edozein fenomeno sozial eta politikorekin gertatzen den bezala, nazionalismoarena guztiz historikoa dela eta bere errealitate dinamikoan aztertu
|
behar dela
; izan ere, nazio hitzaren esanahiak historian zehar izan duen aldaketa ikusi besterik ez dago6 (teoriak alde horretatik soilik izango zaizkigu baliagarri). Hain zuzen, ez dago onarpen zabala izan duen nazionalismoaren inongo teoria zehatzik7, eta kontzeptu horrek izan duen bilakaera historikoa ikusi ondoren, agian nazionalismoaz baino nazionalismoez hitz egin beharko genuke.
|
|
|
Kazetaritzaren ikaskuntza zaharra da audientzia deitzen dugun multzo itxuragabe hori" partzelatu"
|
behar dela
, zatikatu, alegia, atal bakoitzari errelitatearen ikuspegi ezberdinak eskaini ahal izateko. Gainera, ez nion Kristinari zerrikeriarik egin nahi.
|
|
|
Eta ikusi aditza erabili dut, bai, jendeak ikusi egin zuelako ikuskizuna, eta ikusiz gozatu; baina niri ez dit noski aditz horrek balio, nik ez bainuen ikusi, pairatu baizik, desgogara guztiz, eta min handia eragin zidaten ikusitako hainbat basakeriek; eta emanaldiak iraun zuen tarte amaigabean, atzera ene haurtzaroarekin akordatu nintzen, eta talko-hautsekin; eta pentsatu nuen emakume haien ezpainak ikustearekin batera, izakia makurra zela oso, ez genuela, askotan, bizitzerik ere merezi, eta munduaren kontra idatzitako hitzak oro alferrikakoak zirela, galdu egiten zirela egunen nekean, eta beti ematear ziren urra  tsetan; eta ezpain haiek nola irekitzen ziren, nola egiten zioten irribarre argi ilun hauskara azkengabeari ikusi behar izan nuenean, munduaren azken muga irudikatu nuen ene baitan, muga hori non ez baitago ezeren kontzientziarik, non izua eta haserrea soilik existitzen baitira. Eta, azkenik, pentsatu nuen hala ere munduak merezi zuela, ezin gintezkeela beti bizi nazkaren uretan ito-ez-ito nekagarri horretan, eta, munduari uko egin nahi izanez gero, baldintza bat bete
|
behar dela
ezinbestez eta aurretik; alegia beraren konkista. Eta konkista hitza ahoan dastatu ahala, haragiaren flakezian eroririk, beharbada, pentsatu nuen nik ere gustura konkistatuko nukeela azafata gaztaina bero haietakoren bat, zergatik ez?, eta nik ederki erakutsi ahal izango niola miserikordiaren eremu txuria eta argiaren iruntzia, jainkoen errukia eta iluntzearen zauri antzua, eta hainbeste eta hainbeste gauza gehiago uhinek edo haizeek nire gorpua ezerera itzul zezaten aurretik...
|
|
|
-Egunon esan
|
behar dela
, alegia, eskolan sartzen haizen bakoitzean.
|
|
|
Eta harrigarriena zera da: badirudi bala sartzen den aldean zuloa garbia izan
|
behar dela
, eta irteeran balak buztina kanporantza zabaldu behar duela. Baina muturrean dituen estrien eraginez, kontrakoa gertatzen da:
|
|
|
Estorma ere kontuan hartu beharra daukazue; euria eginez gero, arropa eta motxila bustiek oso pisu handia hartzen dute eta aldapa askoz gogorragoa bihur daiteke. Jakin behar duzue, bestalde, zerbait gertatzen bazaizue, helikopteroak bakarrik salba zaitzaketela, eta hori norberaren poltsikotik ordaindu
|
behar dela
: bi mila dolar inguru.
|
|
|
Egiteko geratzen den galdera, ordea, askoz ere larriagoa da, eta kezkaz betetzen du herrigintza hizkuntza eta kulturgintzatik bideratu
|
behar dela
sinesten dugunon itxaropena. Noraino iritsiko da Espainiako botere faktikoek bat eginda euskara, euskal kultura eta euskal gizartea kriminalizatzeko ahalegina?
|
|
|
Filosofia ezagutzaren benetako adar moduan onartuz gero, metafisikatik bereizteko modu batean definitu
|
behar dela
onartzen dutenen artean, dotorea da metafisikoez poeta baztertuen mota bat bailiran mintzatzea. Bere adierazpenek hitzez hitzeko inolako esanahirik ez dutenez, ez daude inongo egiatasun edo faltsutasun irizpideren baten menpe, baina, haatik, balio dezakete emozioa esnatzeko edo adierazteko(...).
|
|
|
Etorkizuneko enuntziatuen inguruan sorturiko oztopoak konpon zitezen, Vienako Zirkuluak egiaztagarritasun printzipioari aldaketa bat egin zion. Hau justifikatzeko, hipotesi batek zentzurik ez izateko egiaztagarritasunaren ezinezkotasun logikoaren kasua eman
|
behar dela
esan zuten. Hau da, ezinezkotasuna edozein une eta egoeratan.
|
|
2001
|
|
|
Guk prozesuak jarrai-tzen duela mantentzen dugu eta bururaino eraman
|
behar dela
, helburua marko demokratiko-nazional bat lortzea delako. Hori bai, prozesuak atzo baldin-tza batzuk zituen, gaur beste batzuk eta bihar akaso beste batzuk izango ditu.
|
|
|
Esan Ozenki Negu Gorriakekook sortu genuen, 10 urteko lana egin dugu, eta hauspo lana nik egin badut ere lan talde bat sortu da eta hazi egin da. Ziklo hau Negu Gorriakekin batera amaitu
|
behar dela
ikusi dugu, eta horrela, Euskal Herrian hamar urte horietan egon den musikaren argazki bat uzten dugu. Orain hemen dagoen taldeak diskoetxe berri bat sortuko du, baina filosofia, gune fisikoa, eta orain arteko lana mantenduz.
|
|
|
Norbaitzuek esan dute egunotan Nafarroako PPk, hau da, UPNk, bere aginte esparruan egindakoa espero
|
behar dela
Euskal Herriko beste gune autonomikoan ere. Konklusio prebisible eta erraza izanik ez da ordea errealismorik gabea.
|
|
|
Elkartasunaren alde dagoen guztia ezkertiarra da? Aspaldiko kontua da, ezkerrak askotan esan du elkartasuna
|
behar dela
, baina zentzu askatzaile bat duena. Hirugarren Munduko mugimenduan dagoen pertsona bat ezkertiartzat jotzeko, helburu askatzaile bat izan behar du eta ez laguntza ekonomiko hutsa eman.
|
|
|
. Nire ustez parte hartu behar da, baina pentsatzen bada gizartea hor goian parte hartuta bakarrik aldatu
|
behar dela
, ez dut horretan sinesten. Parte hartu behar da, modu horretara askotan gauza garrantzitsuak lortzen direlako, bestela horiek galdu egiten dira.
|
|
|
Bai Sobiet Batasunako eredua eta baita sozialdemokraziarena ere itsu-itsuan sartu ziren eredu desarroilistetan. Naturarekiko balore guztiak bazterrean utzi ziren; Sobiet Batasunean egindako triskantza ekologikoak ikusita, argi dago garapen ekonomikoak bere mugak dituela eta ekonomia ekologista bat garatu
|
behar dela
.
|
|
|
Eta gero badago beste sektore bat, Anttonek aipatu duena bereziki, nire ustez gogoz dagoena. Arazoa da gogoa ez dela nahikoa eta jendea lanean jartzeko eta lan hori produktiboa izateko, gauza asko aurrera eraman ahal izatea
|
behar dela
. Baina gaur egun, langabetuak ez ezik, badago sektore bat lan eginaz pobretzen ari dena, orain dela 50 urte bezala.
|
|
|
Horiek dira ezkertiar mugimendu zabal eta zehazgabean aireratzen diren galderetakoak. Kapitalismoak jadanik irentsitako kontzeptua dela diote batzuek; ezetz besteek, bideak topatzen eta jorratzen jarraitu
|
behar dela
. Noraezaren erdian, gizarte mugimenduak indartsu dira, hor topatu ei dute babesa ezkerraren baloreetako batzuek.
|
|
|
" Direccion Nacional ordene" esaten zuten sandinisten artean. Marxen esaldi kuttunena" de homnibus dubitandu" omen zen, hau da, zalantza beti egon
|
behar dela
hor presente, baita oso ziur dauzkagun gauzetan ere.
|
|
|
Baina berak legeak agintzen duenean bakarrik irakurtzen du. Gure etxeko legeak agintzen baitu lo egin aurretik irakurri egin
|
behar dela
.
|
|
|
Eskolan antzerkigile handiak irakurri eta ikertu ditugu; erabilitako estiloa, ekintzaren egituraketa, pertsonaien izaerak. Eztabaida luzeak eman ohi dira hau dela eta, alegia, antzerkigintza bere horretan aztertu
|
behar dela
eta ez literatura ikasgaiaren barruan, izan ere, baduelako berezko pertsonalitatea; eta, batez ere, antzerki lan bat ezin delako behar bezala ezagutu jende aurrean eskaini arte. Baina, era berean, antzerkiaren lan handiak ezagutu ezinak izango zitzaizkigun paperean jaso izan ez balira.
|
|
|
Herri honetako gatazka egoera gainditzeko eta aurrerapausoak ematen hasteko, nazionalistek eta ez nazionalistek osatu behar dute gobernu berria gure ustez. Azkeneko hauteskunde kanpainan, egundo esan ez duguna esan genuen, hau da, Gasteizko gobernua EAJ-EA, PSE eta EBren artean osatu
|
behar dela
; gobernu hori egokiena delakoan. PSEk eraman duen kanpaina eta orain bizi den egoera dela-eta ez dago gobernuan sartzeko kondizioetan nonbait.
|
|
|
Bakerako mahai bat zabaltzeko eta herri honen gehiengoak erabakitzen duena onartzeko baldintzarekin. Herri honen gehiengoak eskatzen duena politikaren bidez gauzatu
|
behar dela
diogu guk. Horixe eskatu dugu beti eta orain ere horixe bera eskatzen diogu gobernuan egongo den edozein alderdiri.
|
|
|
ETAk eta PPk proposatzen dituzten bideak ez ditu herriak nahi, bide berri bat markatu du herriak. Herri honek izugarrizko heldutasuna azaldu du, ez da erori komunikabide boteretsuen tranpetan, Hitz egin
|
behar dela
, eta horretarako mahai bat osatu behar dela dio herriak. Bere buruaren jabe izan nahi du.
|
|
|
ETAk eta PPk proposatzen dituzten bideak ez ditu herriak nahi, bide berri bat markatu du herriak. Herri honek izugarrizko heldutasuna azaldu du, ez da erori komunikabide boteretsuen tranpetan, Hitz egin behar dela, eta horretarako mahai bat osatu
|
behar dela
dio herriak. Bere buruaren jabe izan nahi du.
|
|
|
eguneroko lana, aldageletako giroa, ostiraletan patata tortila eta urtean behin Astigarragako sagardotegira. Famak kale-bazter guztietan jarraitzen dion honetan, Carmonak lepo gainean baloia baino zerbait borobilagoa
|
behar dela
badaki: burua.
|
|
|
Errealitate latz honen aurrean ibai eta ibaiertzekiko politika ekologia parametroak kontuan hartuz diseinatu eta burutu
|
behar dela
aldarrikatzen duten ahotsak geroz eta ugariagoak diren arren-azken hilabetetan baita administrazioko hainbat arduradunen aldetik ere, era honetako adierazpenak entzun ahal izan dira-, kanalizazioak eta ibaiertzen suntsidurak bultzatzen jarraitzen dute gure geografian zehar. Neurri hauek defendatzeko erabili ohi diren argudio nagusia, kanalizazioek uholdeetatik babestu egiten dutela dioena da.
|
|
|
Egun, Euskal Herrian nagusitu den bidea antzerki ekoizpen etxeena da, aktorearen indibidualtasuna eta komertzialtasuna. Jakina komertzialtasuna
|
behar dela
ekoizpenek aurrera egin dezaten, baina balantza alde batera erori dela iruditzen zait. Euskal antzerkiak, orokorrean, ez dio ezer berririk eskaintzen euskal kulturari.
|
|
|
Ezker Batuak betidanik defendatu izan du-gure eguneroko politikagintzan ere gure asmoa hori izan da-Euskal Herriak gatazka politikoaz aparte, arazo sozial handiak dituela eta abertzale eta ez abertzaleen arteko dikotomia gainditu egin
|
behar dela
, ezkerra eta eskuinaren arteko dikotomia klasikora bueltatzeko, non eta diferentziak ez diren estatu ereduak baizik eta gizarte ereduak.
|
|
|
Biolentzia utzi
|
behar dela
esateaz gain, zer ekarpen gehiago egin dezake PSNk gatazka gainditze aldera, adibidez lurraldetasunari dagokionez.
|
|
|
Aparkaleku proiektuaren aurkakoek-peatonalizazioaren aldekoak guztiak dira-hiru arrazoi multzo aipatzen dituzte. Batetik, arrazoi urbanistikoak, hiria autoa ez den beste osagai batzuen inguruan antolatu
|
behar dela
alegia; halako parkinekin jendea erdigunera autoz joan dadin bultzatzen dela diote. Bigarrenik, ingurugiro arrazoiak:
|
|
|
Gu Lekunberrin bizi gara eta gogorra da hau esatea, baina Lekunberrin ez da euskal musikarik entzuten, edo oso gutxitan. Nik uste horrekin hautsi
|
behar dela
. Halaber," SMT" kantuaren letrak zera esaten du:
|
|
|
" Europar sentimendua gehiago sakondu beharko genuke. EAn uste dugu gaia serioski hartu
|
behar dela
eta, horregatik, defendatu dugu europar arazoetarako saila sortzea, eta atzerriko politika egiteko orain arte erabili ditugun moldeak aldatzea, medioak eta dirua jarriz. Independentzia nahi badugu, gaurdanik hasi behar dugu azaltzen eta demostratzen zertarako eta nolakoa nahi dugun".
|
|
|
Joan den hauteskundeetan herritarrek zera adierazi ziguten argi eta garbi: nahiz eta subirotasun gehiago nahi euskaldunontzat, dagoena kudeatu eta erabili
|
behar dela
, eta bereziki, ezin da espainolen eskuetan utzi inolako botere autonomikorik.
|
|
|
Pertsonaien psikologia ezak ikuslearengan halako ezerosotasun bat sor dezakeela onartzen du zuzendariak: «Hartzailearentzat gogorra izatera irits daiteke baina, sentitzen dut, ikuslea hezi egin
|
behar dela
uste dut. Publikoari alde batetik ikusi nahi duena eskaini behar zaio baina bestetik inoiz burutik pasako ez litzaiokeen hori ere eman behar zaio.
|
|
|
EUSKAL Herriak dagokion lekua har dezan, burujabetza prozesu bat bultzatu
|
behar dela
azpimarratu zuen ELAk bere 90 urteurrena ospatzeko Bilboko Euskalduna jauregian iragan larunbatean egindako ekitaldian. Gernikako Estatutua hilda dagoela eta gainditu behar dela berretsi zuen ELAk, 97an Gernikan barreiatu zuen bezala.
|
|
|
EUSKAL Herriak dagokion lekua har dezan, burujabetza prozesu bat bultzatu behar dela azpimarratu zuen ELAk bere 90 urteurrena ospatzeko Bilboko Euskalduna jauregian iragan larunbatean egindako ekitaldian. Gernikako Estatutua hilda dagoela eta gainditu
|
behar dela
berretsi zuen ELAk, 97an Gernikan barreiatu zuen bezala. Prozesu horrek zibila eta demokratikoa izan behar duela azpimarratu zuen Jose Elorrieta idazkari nagusiak.
|
|
|
Are gehiago, orduan eta gure buruak zibilizatuago eta heziagotzat hartu, orduan eta hobeto asmatzen dugu elkar jo gabe min egiten. Eta aspaldian, ondo dakiguna zera da inori min egitekotan bihotzera jo
|
behar dela
, artaz eta zuzen, bihotza dutenei, kuanto! Eta horretarako bada, aspaldion, sekula ez bezala erabiltzen den atzaparra:
|
|
|
on dagizula! Halere boterean direnek senditzen dute
|
behar dela
zerbait egin, jendea hasarratzen hasia dela. Zer egin?
|
|
|
J. AISA. Zenbait mugimendurentzat, badirudi zerbait egin
|
behar dela
EEBBek egiten dutenaren arabera; hauek partehartzen badute, orduan agertzen dute zona harekiko interesa. Kurdistan eta Palestinarekiko elkartasun taldeak katakunbetan dira.
|
|
|
Erantzukizuna bidai agentziaren eta maioristaren artean solidarioa edo mankomunatua den ala ez erabakitzeko, Entzutegiak dio aipatu legeko 11.2 artikulua aplikatu
|
behar dela
.
|
|
|
Jolas eta ikuskizunen eskaintza behar bezain zabala eta ugaria ote da, egun baterako sarrera leku batzuetan ia 5.000 pezeta ordaindu
|
behar dela
kontuan izanda?
|
|
|
Pescanova markako laginek adierazten dute produktua-18ºC-ko tenperaturan mantendu
|
behar dela
eta, halaber, hiru edo lau izarretako hozkailuetan kontsumitzeko data hobetsira arte bakarrik gorde daitezkeela diote.
|
|
|
Azal iezaiezu gauza batzuk erosi ahal izateko ahalegin handia egin
|
behar dela
; saia zaitez haiek ere ahalegina egin dezaten eta aurrezten ikas dezaten.
|
|
|
Errege Dekretu hori eta CONSUMERek kontsultatu dituen epai ugariak (revista.consumer.es helbidean ikus daitezke) arretaz irakurri ondoren, ziurtasun zientifikorik ezean, zuhurtasun printzipioa lehenetsi
|
behar dela
ondorioztatzen da.
|
|
|
Alderantziz, zorpekotza dela eta, auzokideen komunitateetako erabakiak hartzearen legezko jurisprudentzia erregimenera jo
|
behar dela
berretsi dute.
|
|
|
Askotan, etxekoandreak pentsatu izan du sukaldaritza ona egiteko erosketetan diru asko gastatu
|
behar dela
; baina ez, grina da garrantzitsuena, gauzak ondo egiteko gogoa.
|
|
|
Janari arinen aldeko defentsan hasi zinenean, harrigarri gertatu zen horrelako oturuntzak eskaintzen dituen pertsona batek nutrizioa kontuan izatea eta mahaitik beteta altxa
|
behar dela
dioen premisa baztertzea.
|
|
|
Bertan behin eta berriz gogorarazten dute animalia edo landare exotiko bat erostean CITES ziurtagiria eskatu
|
behar dela
, horixe baita modu bakarra ziur jakiteko animalia edo landarea gatibu hazitakoa dela, gero saltzeko asmoz.
|
|
|
Etiketa guztietan adierazten da elikagaia hotzetan kontserbatu
|
behar dela
.
|
|
|
Azken batean, jokabide autonomoa zapuztu ordez, jokabide hori aldarrikatuegin
|
behar dela
uste da.
|